NATUURRESERVAAT BRAASSEMERMEER
JÊJl
Recreatie en natuur zijn goede buren in
H
Met
een
been
in
het
water
Pater Hubers
Jj Krant
Over de tong
Absurd
II
Met
beide
benen
1|
op
de
grond
•US ÉRIJDAG 11 AUGUSTUS 1972
LEIDSE COURANT
pUBRUGGE/LEIDEN Tus-
ken Heimanswetering en Leidse
Waart slingert zich een strookje
jnoerasbos langs de zuidoever
jvan de Braassemermeer ge-
i vanuit de flats van Ridder-
yeld
mee
Jtoe
hori
land
19 j
(neer, uit Rijnsaterwoude en
ftoelofarendsveen bepaalt het de
lorizont. Het vertelt vaot Hol
lands strijd tegen het water. Op
J9 januari 1788 won het water.
Een deel van de Vierambach-
(enpolder ging verloren. Er
werd een nieuwe dijk gelegd.
(Rukken van het oude dijkli-
chaam, nu buitendijks, groeiden
Ban en kalfden af en vormden
een broedplaats voor vogels en
leidintvissen. Om zijn landschappelij
ke, zijn historische en weten
schappelijke waarden van groot
belang geacht, werd het gebied
idoor CRM tot natuurreservaat
verheven. Verboden toegang
(voor iedereen. Het werd toever
trouwd aan Staatsbosbeheer,
jdat de beide „vaste kernen"
de vroegere dijklichamen in
1965 als recreatie-eilanden voor
de watersport openstelde.
nou
men, zo dicht naast elkaar in
hetzelfde landschap? In het
i van „CRM natuurreservaat Oever
landen Braassemermeer" blijkt
het inderdaad nog mogelijk, de
[vacantievierders het volle pond
wet te geven zonder dat de natuur
operefer zichtbaar onder lijdt. Nog
eerlijl^gaat het goed. Maar de heer J.
A. C. Slingerland Reservaat-
bewaker Staatsbosbeheer
heeft er een drukbezette dag-
*taak aan. Want al loopt het sei-
jzoen op z'n laatste benen, de
tvacantie is nog niet voorbij. In
1 het stalen schouwtje „Meerkiïen
2" van Staatsbosbeheer pa
trouilleert hij voor het hem toe-
'vertrouwde gebied, dat 32 ha.
nauwelijks begaanbaar land en
i omstreeks 90 hectaren jachtvrij
mee water meet.
U lij passeert de kleine visbootjes,
j die her en der liggen te schud-
debuiken op de korte golfjes
yan het meer, de vissers als
f 1
i
Het „bootjesvolk" zal de (gevaarlijke) schoonheid
van de moerasbossen alleen van buiten zien
Boeddha's mediterend. Een
spaarzame zeilboot neigt zacht
jes voor de wind. Ver weg snijdt
een motorbootje de horizon open
de binnenkant is wit juist
onder het torentje van Rijnsa
terwoude.
Daar prikt het wit van een ple-
zierbootje door het groen van
riet en hakhout, dat het reser
vaat afboordt. Slingerland erop
af. Het bootje ligt afgemeerd
met een ankertje achter de
qeververdediging. Fout! Hij
maakt de rietzeilers opmerk
zaam op hun overtreding. Gooit
dan de keerkoppeling in de ach
teruit zwaait over bakboord en
zet zijn tocht voort. Hij gaat
aan land op de Grote Hem die
door de watersporters ook
wordt. Maakt een praatje met
de nieuwkomers en verzoekt
hun, hun afval in de vuilniszak
ken te doen; drinkt een kopje
koffie mee en gaat een ander,
die met z'n slagschip wat veel
ruimte inneemt, vragen of hij
z'n boot wat verhalen wil. De
schipper maakt geen bezwaar.
„Onze opvatting is, dat de Dienst
(Staatsbosbeheer) een opvoed
kundige taak heeft", zegt Slin
gerland, „maar in het hoogsei
zoen ga je er wel eens anders
over denken". Zolang er maar
één mannetje zit te vissen dn
verboden water, doe je wel zo
maakt een gebaar met ge
spreide vingers voor zijn ge
zicht maar dat kan je niet
blijven doen". Als onbezoldigd
„Boompjeseiland" genoemd
ambtenaar der Rijkspolitie ziet
hij zich zo nu en dan gedwon
gen, proces verbaal op te ma
ken wegens overtreding van de
Jachtwet, de Visserijwet, de Vo-
gelwet of van „Artikel 461": het
zich bevinden op verboden ter
rein.
Het binnendringen in het reser
vaat is een van de problemen,
die de nabijheid van het recrea
tiegebied met zich brengt; het
andere probleem is dat van de
vervuiling. Vertelt de heer A.
Verver, districtsambtenaar. Na
tuurbehoud Staatsbosbeheer:
„Dat we na het inrichten van
Kleine- en Grote Hem, in 1965,
de rest van het reservaat voor
het publiek hebben afgesloten,
heeft duidelijk uitwerking gehad
op de dierenwereld. In 1966
bijvoorbeeld broedden er
maar twee paar reigers. In 1971
waren dat er al 55 paar. De
roerdomp is verdwenen. Maar
we hebben hier nu 'wel 17 paar
futen. We hebben kasten en bol-
lenmanden in het hakhou. opge
hangen en we hebben nu vijf of
zeven paar ransuilen en vijf
paar torenvalken.
Omdat het terrein zo moeilijk toe
gankelijk is en we er zelf ook
zoveel mogelijk uitblijven, we
ten we de aantallen niet pre
cies. Door die ontoegankelijk
heid kunnen we ook geen excur
sies houden. Maar zelfs als dat
zou kunnen, dan zou je het ge
vaar lopen, dat je het broedsel
ver'stoorde van de vele vogels,
die hier zitten: talloze eenden, ta-
lings, toppers, nonnetjes en
dan de oeverlopertjes en de ge
bruikelijke zangers als de riet
gors en de kleine karakiet. Vol
gend seizoen gaan we wat expe
rimenteren. Dan leggen we riet
matjes om te kijken of we de
sterns aan het broeden krij
gen".
Het binnendringen van het pu
bliek in het reservaat met zijn
fascinerende, schommelende bo
dem van peilloos diepe modder
kan ook nadelig zijn voor het
wetenschappelijke onderzoek,
dat er van tijd tot tijd verricht
wordt. Zo werden er studies ge
maakt over het gedrag van
roofvogels en over de stikstof
knolletjes op de wortels van de
elzenboom. En zelfs alléén het
ondeskundig vastleggen van ple-
zierbootjes kan het reservaat
beschadigen: het kapotschuren
van de bast van de wilgen of
het slaan van spijkers in de
stammen, kan de oorzaak zijn
van aantasting door de wilgen
houtrups. Soms ook slaat een
boot een stuk uit de oeververde
diging. De weerbarstige Braas-
sem doet, bij een beetje noord
westenwind, gulzig de rest.
Het tweede probleem is de vervui
ling, die het watertoerisme mee
brengt. Reservaatbewaker Slin
gerland vertelt: „Vorige winter
hebben we 400 meter oever
schoongemaakt. Er kwam 80
kub vuil af, voornamelijk plas-
Recreëren in de vrije natuur. Om op de Grote Hem te komen heb je wel een boot nodig
tic en houtafval. En we hebben
een buitenoever-lente van onge
veer drie kilometer". Dat was
hoofdzakelijk vuil. dat was ko
men aandrijven. Een reden te
meer om de Kleine Hem met
z'n 100 meter steiger en de Gro
te Hem die 472 meter steiger
heeft, extra schoon te houden.
„In 1970 voerden we hier 1.200
vuilniszakken van 120 liter in
houd af. In het seizoen 1971
geschat op 5.500 boot/over
nachtingen A 3,5 personen
waren dat er al 2.000". Dit jaar
is het ongetwijfeld opnieuw
méér.
Maar dank zij het begrip en de
discipline, die de echte, „ouder
wetse" watersporter kenmerkt,
zullen de heren Slingerland en
Verver het ook dan nog aankun
nen. De houding van het publiek
bleek twee jaar geleden bij een
enquête, waarin 80% van het
„bootjesvolk" volledig begrip
"erklaarde te hebben voor het
afsluiten van de moerasbossen.
„En dat was verheugend voor
ons zegt de heer Verver
want daar hadden we al zo lang
mee gebokst".
De pleziervaarders zullen niet de
rietorchis zien, noch haar ge
vlekte zusteer. Ook het zomer
klokje, dat afkomstig van de ri
vieren, waarschijnlijk met riet-
pollen van de Oude Maas werd
ingevoerd, blijft voor hen ver
borgen. De fleur van Engelwor
tel, Kattenstaart, Henncpnetel,
Valeriaan, Stekelvaren en Moe
rasspirea, Smeerwortel en Heg-
gewinde, zien ze misschien van
uit de verte. Maar een typisch
Hollands moerasbos blijft be
houden.
bij
Jubilarissen
De Sleutels
LEIDEN Bij meelfabriek De
Sleutels zijn gisteren gehuldigd
de heren J. v.d. Berg en J.
Straathof. Beiden zijn 40 jaar
bij dit bedrijf in dienst.
De heren Van den Berg en Straat
hof werden onder andere toege
sproken door directeur Bouterse
en adj.-directeur Heikens. De
heer Bouckaert overhandigde de
jubilarissen de getuigschriften
met erepenningen van de Ned.
Maatschappij voor Nijverheid
en Handel. Van voorzitter Van
Klink van de personeelsvereni
ging kregen zij een enveloppe
met inhoud.
s>
I Tro
i>\
rs. 1
13.23
m'i:.
Dit is de tijd van de voetbalbijla-
ges, de voetbalsupplementen, de
extra pagina's over Koning
Voetbal. De belangstelling dient
immers wederom geprikkeld te
worden voor het gebeuren tus
sen de krijtlijnen, dat tot de
volgende lente een deel van
onze belangstelling zal opeisen.
Het is met de journalistiek rond
dit eeuwig jonge gebeuren
sorry hoor, beste sportcollega's
veelal oude wijn in oude zak
ken, c.q. hijlages, supplemen
ten, extra pagina's. Want wist
U het ook al niet: het publiek
komt om doelpunten te zien
Het betaald voetbal in Neder
land is ziek het gevecht zal
gaan tussen AJax en Feijenoord
Het Nederlands elftal hoopt
het wereldniveau te halen
Overheid doet weinig voor pas
sieve recreatie Er moet een
winterstop ingevoerd worden.
Omdat hij, zoals hij zelf zei, nog
niet gek is verklaard en opge
borgen, was het mogelijk, dat
de pater-jezuïet Hubers gister
avond in het Praethuys van Jan
Boer aan de Vrouwenkerkkoor-
straat kon zitten. Pratend over
de door hem ontwikkelde scho
ne, absoluut reukloze motor. In
ons blad is over de motor van
de pater enige tijd terug al eens
uitvoerig geschreven, zodat we
hier niet hoeven te praten over
het PV-diagram, de verstuivers,
aromaten in de benzine enzo
voort.
Er waren veel toehoorders in het
Praethuys, meer dan op andere
praatavonden. Een sleutelende
pater, een gewijd man, die het
in zich heeft de mensheid te
redden van de stankdood, moet
men gezien hebben nietwaar?
Jan Boer heeft er met de „aan
kleding" van het Praethuys ook
blijk van gegeven, dat hij geïn
trigeerd is door de merkwaardi
ge combinatie theologie-werk-
tuigbouw want vrome platen
van weleer sieren de wanden
van het etablissement. Een
plaat van de heilige Theresia
hangt naast een tekening van
de motor van de pater. De voor
de hand liggende vraag komt
spoedig na de inleiding: „Waar
doet U dit allemaal voor; is het
uit een bepaald ideaal. Een
voorzichtig vraagje waarop men
hoopt te vernemen, dat de mo
tor dus toch een onderdeel is'
van een modern pastoraal plan.
Zoiets als vroeg r het spiegeltje
in Afrika, dat het binnenkomer-
tje was voor de missionaris van
wal kon steken voor het eigen
lijke werft.
Het antwoord van pater Hubers is
in dit verband teleurstellend. De
motor is geen pastorale truc,
want zo vertelt de ex-scheeps-
werktuigbouwer, de Jezuïeten
orde heeft weliswaar de kosten
betaald om de uitvinding in een
groot aantal landen gepaten
teerd te krijgen, maar de motor
is wat hem betreft niet meer
dan een stuk hobby waar hij
voor wil blijven knokken tot hij
is aanvaard en massaal in de
auto-industrie wordt toegepast.
De pater, die al heel wat jaren
vergeefs probeert een voet tus
sen de deur te krijgen bij de in
dustrie, hoopt nog eens mee te
maken, dat de lucht dank zij
zijn motors weer schoon is.
Zoals ons en de automonteurs,
die g en pat.r zijn, wil hij de
Heer toch nog liever een tijdje
uit de weg gaan.
sel, van elk gedachtenbraaksel
wordt een pamflet, een lel pa
pier geklungeld en de stad stikt
van de stickers. De schreeuwers
voor stringente maatregelen
vervuilen muren, puien, winkel
ruiten, verkeerspalen en zelfs -
lichten. Viezerikken".
teur hebben
het geval dat dit nodig
mocht zijn. Op 20 augustus zul
len wij ongetwijfeld een extra
glas inspirerend vocht inschen
ken en het ferm heffen op de
gezondheid van vader Frans en
moeder Clasina. In elk gevaf
zullen we geestelijk in het Don
Bosco-huis aanwezig zijn, want
deze affaire heeft ons tod. wel
eventjes ontroerd.
op!
.Uw»
^Voorpagina Ié belangrijk II
Lucas van Vonderen onze vaste
ideeën-leverancier was nog te
kort terug van vakantie om we
derom een kant-en-klaar Leids
filosofietje op te zetten. „U kunt
echter de goede zaak dienen",
zo liet hij ons weten, „als u
deze week alsnog enige bekend
heid geeft aan de ergernis van
mijn \riend W. in Praetpost van
vorige week". Om onze futuro
loog van dienst te zijn hebben
wij het betoog van Praetpost
gecomprimeerd oftewel wat sa
mengeknepen: „Van elk verzin-
j Hoe belangrijk de voorpagina van
- een krant kan zijn werd bewe
zen, toen wij dezer dagen het
eigen lijfblad in de eigen redac
tionele brievenbus gestopt kre
gen, compleet met adresbandje.
Op slinkse wijze scheen het eer
ste exemplaar van een L.C.-
nieuwe stijl uit de persen gerold
te zijn; de voorbode van een
krant voor bruiloften en partijen.
Een Leids zilveren echtpaar
bleek de concurrentie te hebben
aangebonden met Barend Bies
heuvel die z'n stempel op de be
grotingen voor 1973 gedrukt wil
de zien.
Onze drukfabriek in Den Haag
was echter geheel onschuldig.
De toegestuurde krant kwam uit
de koker van een jonge, vin
dingrijke typograaf, de 23-jarige
Dick van der Maden, die zijn
feestvierende ouders op een ori
ginele manier in het huwelijks
zonnetje had willen zetten. Dick
weet vanaf de schoolbanken al
hoe hij met lettertypes, cliché's
en matrijzen moet omspringen.
Het was daarom een koud
kunstje voor hem om de uitnodi
gingen voor de feestreceptie
eens lekker bruin te bakken.
„Die jongen heeft altijd iets bij
zonders, vertelde moeder Clasi
na van der Maden-Ammerlaan
ons telefonisch heel trots; "het
zat er in, dat hij met wat
aparts zou komen, hij deed de
laatste tijd toch al zo geheim
zinnig".
Op 45 adressen schoof de postbo
de bij de genodigden neven
staande pseudo-I,.C. in de brie
venbus. Onze redactie werd niet
vergeten, hoewel bruid Clasina
wel even in haar rats zat, om
dat ze bang was, "dat dat met
die krant misschien niet
mocht". Nou, wij vinden, dat de
L.C. met zo'n ander gezicht aan
leesbaarheid gewonnen heeft.
Keurig vakwerk, zonder zetfou
ten bovendien. En dat wil wat
zeggen. Een alternatieve redac-
Wat iedereen al vreesde na de eerste gemeenteraadsvergadering la
gebeutd: maandagavond is het al weer kliekjesavond.
Vóór het paalzitten heette Hannes gewoon Hans.
Paalzitsier: Zal ik er een end aan bbeien?
Wessels: specialist in het leger, vakman in de raad.
Het Leidse VVD-raadslid Jan Kees Wiebenga gaat in een hofje wo
nen. We vonden hem altijd al eer. beetje oud voor zijn leeftijd.
Warmonds raadslid Van der Zalm: Wijk Endepoel wordt 'n Ellende
poel.
Moeder en zoon bij het stoplicht in de Breestraat: „Mensenkinderen,
wat een stadhuis hè. Zulke bouwen ze niet meer". „Ma, wat doen
ze daar dan?" „Tha..." Misschien toch iets voor voorlichting?
