Luchtbrug naar
Britse eilanden
Amin probeert kritiek
in binnenland te smoren
Kantonrechter
houdt zitting
in het duister
Rapport van missionaris
over wreedheden in Mozambique
Zusters in Z.-Amerika
willen zichzelf zijn
Augustus veertien^
KORTE
METTEN
Kerk en Wereld
DONDERDAG 10 AUGUSTUS 1972
LEIDSE COURANT
Nieuwe stad
en luchthaven
in Engeland
LONDEN (RTR) - De Britse re-
gering beeft gisteren plannen
bekendgemaakt voor de bouw
van een nfeuwe stad voor
250.000 mensen en de aanleg
van een oliehaven plus opslag
plaats en een derde vliegveld
voor Londen.
Het vliegveld, dat vier startbanen
zal krijgen, komt in Maplin dat
op 64 km. ten oosten van Lon
den ligt. Het hele project zal
naar schatting 8 miljard gulden
gaan kosten. Het nieuwe vlieg
veld moet voor 1980 klaar zijn
om het hoofd te kunnen bieden
aan het toenemende luchtver
keer.
Treurend
nijlpaard
CAIRO (AP) Een jaar geleden
is het wijfje van een nijlpaard,
wonend in de dierentuin van
Cairo, overleden. Sindsdien
heeft het mannelijke dier bijna
eenderde van zijn gewicht ver
loren. Het eet nauwelijks,
schijnt een zenuwinstorting te
hebben en slaapt onmogelijk
lang.
Termijnbetaling
AMSTERDAM (ANP) Aan de
Vrije Universiteit in Amsterdam
zullen studenten, die het volledi
ge college- en inschrijfgeld (to
taal f 1.100,—) moeten betalen
en geen rijksstudietoelage van
f 1.100,— of hoger ontvangen,
■het bedrag in termijnen kunnen
betalen.
President Amins aankondi
ging dat hij alle Britse
Aziaten uit zijn land Oe
ganda wil uitwijzen is de
culminatie van eeii anti-
Aziatische campagne die hij
al negen maanden voert.
Eigenlijk is de campagne
gericht tegen alle Aziaten
in het land, en er wordt
dan ook weinig onder
scheid gemaakt tussen ei
gen burgers en Britse pas
poorthouders. De vooruit
zichten voor beide groepe
ringen zijn somber, even
als voor de grote groep die
geen duidelijk burgerrecht
bezit. Bovendien zal de
voorgestelde uitwijzing ze
ker een desastreuze uitwer
king op de economie heb
ben en een versnelde kapi-
taalvlucht met zich mee
brengen.
President Amin heeft al zoveel
onverwachte en klaarblijkelijk
onbezonnen politieke verklarin
gen afgelegd dat de Britse rege
ring geneigd kan zijn zijn ulti
matum niet te zwaar op te vat
ten. Enerzijds houdt de verdrij
ving van de Israëlische gemeen
schap - in maart j 1. - in dat hij
doet wat hij zegt dat hij zal
doen. Anderzijds zijn er enkele
belangrijke verschillen tussen
een verdrijving van Israeli's of
van Aziaten.
Op de eerste plaats waren er
slechts 700 Israëli's tegenover
naar schatting 40.000 Britse
Aziaten. Tweedens waren alle
Israëli's in Oeganda op vrijwilli
ge basis mot gegarandeerde
mogelijkheid tot terugkeer naar
Israël. In het geval van de
Aziaten gaat het om ingezetenen
van Oeganda, waarbij de Oe-
Zojuist verschenen:
Alexander Solzjenitsyn
Een machtig epos over de eerste twee
weken van de Eerste Wereldoorlog in
Rusland. Dit werk van de in eigen land
verboden en vervolgde Nobelprijs
winnaar verschijnt tegelijkertijd in 10
andere landen. Nu in uw warenhuis_
verkrijgbaar in een tweedelige, fraai
gebonden uitgave. flfl
per deel
VROOM DREESMANN
LONDEN (RTR) Gisteren is een luchtbrug voor het over
brengen van vitale goederen naar afgelegen eilanden
voor de Britse kust, ingesteld terwijl de onderhandelingen
voor de oplossing van de verlammende havenstaking in En
geland in een kritiek stadium kwamen. Met tussenpozen
stegen van Schotse vliegvelden vliegtuigen met onder an
dere veevoeder op voor de vlucht naar de Orkney en Shet-
landeilanden ter hoogte van de noordkust van Engeland.
Intussen bestudeert de regering
van premier Edward Heath
beoordelingen van verschillende
kanten over afnemende voorra
den van bepaalde voedingsmid
delen voor mens en dier.
De regering heeft op de havenar
beiders een beroep gedaan vee
voederladingen te lossen om een
ramp te voorkomen, maar de
mannen in twee Britse havens
hebben het verzoek al afgewe
zen.
De Britse politie heeft gisteren 22
postende havenarbeiders gear
resteerd bij een havenbedrijf in
Scunthorpe, waar ze vrachtwa
gens met stenen bekogelden.
Duizenden stakende havenarbei
ders proberen de ingang van
een klein particulier bedrijfje te
blokkeren, waar nog gewoon
wordt doorgewerkt.
Na een vergadering van de inter
nationale federatie van trans
portarbeiders in Londen hebben
vertegenwoordigers van Neder-
landse, Deense, Belgische en
Duitse vakbonden hun sympa
thie en steun betuigd met de
stakende Engelse havenarbei
ders.
gandese reger.ng verantwoorde
lijk zou moeten zijn voor de
kosten. Die rekening zou meer
dan 30 miljoen gulden gaan be
dragen.
In het geval van de verdrijving
van de Israëli's was de motiva
tie van generaal Amin duidelijk:
de beslissing viel kort na diver
se ontmoetingen met Arabische
leiders en stond in het teken
van het verwerven van steun
van de Organisatie voor Afri
kaanse eenheid. Het moet voor
hem een bijzonder moeilijke be
slissing geweest zijn gezien zijn
vele Israëlische vrienden. De
meeste geruchien over „wie zit
achter Amin" hadden tevoren
gewezen op Israëlische steun
als de voornaamste factor ach
ter de staatsgreep van januari
1971, waarbij Amin de macht
greep.
Het motief van Amin om nu
Groot-Brittannie deze onaange
name verrassing te bereiden is
niet geheel duidelijk In combi
natie met eerdere voorvallen
wijst het op een poging de ban
den met he: oude moederland
losser te maken.
Een volgende mogelijke verkla
ring kan Amins verlangen zijn
de aandacht van meer dringende
problemen af te wenden. Dit
kan ook de overweging zijn ge-
Flatbewoners
opgesloten
(Van onze correspondent)
AMSTERDAM De bewoners
van een flatgebouw in Amster
dam ritten wel niet als ratten in
do val, maar comfortabel mag
hun positie ook niet heten. Door
brandstichting Is voor de vierde
achtereenvolgende maal de llft-
Installatle uitgeschakeld. De re
paratie kan niet eerder dan
over drie weken geschieden.
Het gebouw Is dertien verdiepin
gen hoog en er wonen veel be
jaarden en moeders met kleine
kinderen die het grote aantal
trappen niet kunnen lopen, zo
dat ze opgesloten blijven zitten
tot de lift weer werkt. De on
vrede over de situatie wordt
versterkt door het feit dat ze
450 gulden per maand aan huur
en servicekosten betalen zelfs
voor Amsterdam een fiks be
drag.
weest achter zijn recente cam
pagne tegen de mini-mode. Nog
steeds lijkt het erop dat hij het
leger niet onder controle heeft.
Er rijn herhaaldelijk berichten
over gemi» aan discipline bij
het leger, waarbij het ook tot
aanvallen op burgers is geko
men. Door het leger te belasten
met de taak 40 000 mensen weg
te vozren, kaa hij de hoop koes
teren wat meer controle te kun
nen uitvoeren
De uitwijzing kan ook nog bedoeld
zijn om de oteun van het volk te
winnen. Recente sulkerprijsstlj-
gingen en de aankondiging van
verplichte militaire dienst heb
ben Amins populariteit onder
mijnd. Er. a!s een minderheids
groep die in het bezit is van een
(Van een onzer verslaggevers)
HOORN De Hoornse kantonrechter mr. G. van Duyvendijk
heeft gistermiddag tijdens de behandeling van een strafzaak
een unieke beslissing genomen. Hij gelastte de reconstructie
van een verkeersovertreding onder dezelfde omstandigheden
als waaronder de overtreding daadwerkelijk zou zijn ge
pleegd.
Dit betekent, dat de reconstructie moet worden gehouden op
een kruispunt in rijksweg 7, nabij Twisk. Deze kruising staat
Noord-Holland als dc
grote economische macht, heb
ben dc Aziaten altijd als gemak
kelijk doelwi! gediend voor een
opgewonden vclk.
Generaal Amin die de Aziaten heeft gesommeerd het land te verlaten
„dodenkrulslng" bekend.
Omdat de overtreding in
het nachtelijk duister is
begaan zal ook de recon
structie 's avonds als het
donker Is gehouden moe
ten worden. Het verkeer
op rijksweg 7 zal dan ge
durende geruime tijd vol
komen stil moeten wor
den gelegd. De kanton
rechter bepaalde dit bij
zijn besluit.
Bovendien betekent de re
constructie tevens de
voortzetting van de open
bare behandeling van de
strafzaak. Op of bij de
rijksweg zal de kanton
rechter de zitting van de
rechtbank houden. De of
ficier van justitie, de ver
dachte en twee getuigen
moeten er bij aanwezig
zijn. Dit besluit viel om
dat de officier van justitie
het niet uitgesloten acht
te, dat zowel de getuige ft
charge als de getuige ft
decharge misleid zijn
door een verkeerde waar
neming.
Beide getuigen spraken el
kaar volkomen tegen. Het
Is in Nederland nog niet
voorgekomen, dat een
kantonrechter besluit een
zitting van de rechtbank
te houden In het nachte
lijk duister om te probe
ren achter de waarheid te
komen. Reconstructies
van strafzaken in het don
ker zijn wel meer voorge
komen.
MOSKOU (UPI) Russische na
tuurkundigen hebben een nieuw
scheidkundig element ontdekt,
het helium-8. De kern van dit
element bestaat uit twee prote
nen en zes neutronen. Dat is
drie maai zoveel als bij het nor
male helium. Aan het project
hebben acht natuurkundigen
twaalf jaar gewerkt.
De 31-jarige Portugese mis
sionaris Luis Alfonso Da
Cost, heeft een rapport uit
Mozambique gesmokkeld,
waarin melding wordt ge
maakt van de 'rt'reedheden
die Portugese troepen tussen
mei van het vorig jaar en
maart van dit jaar hebben
aangericht. De missionaris,
die de keus had om de ge
vangenis in te gaan in Mo
zambique, of het land te ver
laten, is dezer dagen in
Rome aangekomen.
In het rapport, dat in „The
Guardian" werd gepubli
ceerd geeft de pater de data
en de namen, weer van de
mensen die omgekomen zijn
in de provincie Tete. Wreed
heden, martelingen, moorden
en verminkingen die hij niet
heeft kunnon verifiëren
meldt de missionaris niet.
Hij beschrijft gedetailleerd
de vormen van martelingen,
die door de Portugezen zijn
gebruikt. Hij zegt dat lang
durige fysische martelingen
tijdens ondervragingen, cas
tratie en lichamelijke ver
minkingen in de gevangenis
sen heel gewoon zijn.
Dp belangstelling van de auto
riteiten viel op pater Luis
toen hij door een vergade
ring van 36 paters en zusters
was aangewezen om andere
missieposten in zijn provin
cie op de hoogte te stellen
van de situatie in het noor
den van het land. De ge
schriften die de politie uitein
delijk tegen hem gebruikte
waren door hem gemaakte
vertalingen in dialect van de
encycliek Pacem In Terrls
en de.brief van paus Paulus
aan het eucharistisch con
gres in Oeganda.
Geen reactie
Pater Luis zegt in zijn rapport
dat missionarissen in het
afgelopen jaar aan bisschop
Felix Niza Ribiero hebben
gevraagd een verklaring uit
te geven, ook in hun naam,
waarin de moordpartijen en
martelingen veroordeeld zou
den worden, maar een der
gelijke verklaring is nooit
gokomen.
In Rome liet pater Da Cost
weten dat de missionarissen,
die hij in Mozambique heeft
achtergelaten er van uitgaan
dat hij in het buitenland oen
goede zegsman voor hen zal
zijn, vanwege het feit dat
hijzelf Portugees is, zodat
men niet kan komen met do
beschuldiging dat hij een
buitenstaander is. „Dat bete
kent natuurlijk wel, dat ik
niet naar Portugal terug kan
gaan", aldus pater Lui6 Al
fonso Da Cost.
W eerklaiik
In Portugal zelf heeft de oppo
sitie, die tegen het Portugese
kolonialisme ln het buiten
land is gevoerd, langzaam
maar zeker ook enige weer
klank gevonden binnen enke
le groepen van de Portugese
bevolking. Het besef is
groeiende dat militairen een
bevoorrechte positie innemen
en dat de „eeuwige oorlo
gen" geldverslindend zijn.
De economische toestand
van het eigen land verslech
tert met de dag. De protes
ten daartegen van arbeiders
en jonge intollectueleh ne
men hand over hand toe. De
protesterenden, die eisen dnt
de kerk zich achter hen stelt,
willen materiële welvaart
voor allen en afschaffing van
de bevoorrechte positie van
rijken.
In de consistoriekamer van
do Grc4e of St. Ba\|okerk te
Haarlem wordt gedurende de
meivnd augustus e<m tentoon
stelling gehouden van Neder
landse tegels uit de vqrzanic-
llng vmi Dingeman Korf. De
bation van de tentaönstelling,
die elke dag, behalve zdndag
geopend is, komen ten goede
non het resfcauTatief«(nds van
de kark.
Op zaterdag 2 en zondag 3
september wordt er vanuit
het bisdom Rotterdam een
bedevaart georganisoerd
maar het Belgische Maria
genode-oord Banneux. Men
vertrekt zaterdag met bus
sen vanuit Noordwljk, Lel
den, Den Haag, Delft, Gouda
en Rotterdam. Vorr deetma-
ime kan men zich wenden tot
de volgende adressen: hr.
Hoogeveen, Vlierboomstraat
198, Den Haag, tel. 398581;
hr. Lijflander, Walenburger-
weg 36 Rotterdam, tel.
244625; mevr. Odenkirchen,
Brandtstraat 100, Den Haag,
tel. 637690; mevr. Van der
Knaap, Heulweg 2b, Waterin
gen, tel. 2960; mevr. Slloren-
drecht, St-Aldengondestraftt
12, Delft, tel. 32648; mevr.
Creyighton, Agaathlaan 320,
Leiden, tel. 22917 of bij
mevr. E. Oosthout, Sportlaan
168, Den Haag, tel. 321709.
Bij een inbraakpoging in
db woning van curioknrdl-
nnal Mario Nasalll Rocca di
CornslH*o In de onmlddellj-
ke omgeving van hot St. Pie
tersplein te Romn» werden tot
nu tofs onbekende daders af
geschrikt door dsn hypermo
derns alarminstallatie. De
kardinaal, die op het ogeblik
met viakantie is nabij Floren
ce, is bekond met de wereld
van dieven en inbrekers.
Dertig jaar lang was hij ge-
vangenisaalmdezenier In de
Romeinse gevangenis,, Regi-
ita Cfeii".
Alfredo Roncalll, de 83-ja
rige broer van wijlen paus
Johannes XXIII is dozer da
gen, na een ziekbed van vier
maanden, overleden. Van de
dertien kinderen van de fa
milie Roncalli zijn er nu nog
twee mannen In leven, Zove-
rlo en Giuseppe. Belden zijn
in de tachtig. Paus Johannes
overleed ln 1963 op 81-Jarlge
leeftijd.
Do prefect van de Romein
se congregatie vcvrr de cle
rus, kardinaal John Wright,
verblijft op dit moment In
Moxlco-Clty, waar hij deel
neemt aan een natlnnaal
congres over christelijk socia
le vraagstukken. Op dat con
gres, dat tot 13 augustus
duurt, zullen ander meer de
economische, maatschappe
lijke, politieke en culturele
afhankelijkheid van de Der
de Wereld-landen ter sprake
komen.
ft Het hoofd van de Grieks-orthodoxe kerk in Israël, aartsbis
schop Haya, heeft meegedeeld, dat al zijn kerken in het land
zondag gesloten zullen blijven. Dit uit protest tegen het feit,
dat premier Golda Meir weigert toestemming te geven voor
de terugkeer van een groep christen-arabieren naar hun
dorpen Blram en Ikrlt bij de Libanese grens, van waaruit zij
in 1948 werden verdreven. De foto toont Israëlische mili
tairen, die de dorpelingen proberen te verwijderen uit het
dorp Biram.
Sinds begin augustus trekken
driehonderd leden van Pax
Christ), onder wie honderd
Nederlanders door Ierland
als deelnemers aan de inter
nationale voettocht van de
katholieke vredesbeweging
Pax Christl. Zaterdag wordt
deze internationale mars in
Kilkenny afgesloten met een
grote vredesdemonstratie.
In groepen van twintig tot vijf
entwintig man spraken de
trekkers de afgelopen dagen
over de onderlinge samen
hang van de verschillende
vormen van onrecht In de
wereld, over de gewelddadi
ge middelen waarmee men
dit onrecht bestrijdt en zoch
ten zij naar alternatieven
Pax Christi wijst
leren op taktiek
van geweldloze
weerbaarheid
voor het geweld, dat recht
matige bevrijding ten dool
heeft.
De deelnemers hielden zich
ook bezig met de training in
geweldloze weerbaarheid
met de ontmythologisering
van het geweld dfe tot doel
heeft de verheerlijking er
van, onder meer ln parades,
tegen te gaan, met de Ierse
crisis in Ulster en met een
christelijk toekomstproject
voor vredesbevorderlng.
Volgens bevindingen van de
trekkers spreekt hot thema
van de geweldloze weerbaar
heid de leren niet erg aan,
ondanks het feit dut de Ierse
kranten elke dag vol stann
over de vreselijke gebeurte
nissen in Ulster en regelma
tig gebedsbijeenkomsten
worden gehouden voor vrede
en verzoening. In de ogen
van de Ieren is niet de ge
weldloze weerbaarheid, maar
bidden de enige vorm van
geweldloze strijd. Voor de
deelnemers aan do Interna
tionale voettocht wordt er
dan ook oike dag een vredes
mis opgedragen.
Ontslag in Puno
heeft nasleep
voor gerecht
Twee priesters en talrijke gelovigen uit het Pe
ruaanse bisdom Puno zuilon voor het gerecht
moeten verschijnen, omdat zij ervan worden
beschuldigd een deel vun de archieven van
het bisdom te hebben gestolen en nndermans
eigendom bezet te hebben gehouden.
Priesters en gelovigen, die het niet eens waren
met het ontslag van de blN.ichop van Puno,
mgr. Gonzules Rulz, hadden verschillende
kantoren van het bisdom en de kuthodroul be
zet, zodat do opvolger van mgr. Rulz de toe
gang tot deze ruimten werd ontzegd.
Tot op het moment dnt mgr. Ruiz van de paus
zelf zijn ontslag vernam werden er tegen de
bezetters geen gerechtelijke stappen onderno
men. Nu mgr. Rulz In zijn ontslag heeft toe
gestemd heeft de rechter van Puno de sleutels
van de kathedraal en de bisschoppelijke kan
toren opgeëist. Toen deze niet werden gogo-
ven, hoeft hij de gebouwen door een smid la
ten openbreken cn een aanklacht in lutcn die
nen tegen de bezetters.
Priesterwijding
op hoog niveau
zondag in Rome
Zondag worden in Rome vijfentwintig leden van
Opus Dei een vereniging van katholieke ge
lovigen, die cr naar slrovcn de christelijke
deugden volgens een volledig soculicre geest
te beleven lot priester gewijd. De wijdelin
gen zijn voornamelijk gepromoveerde acade
mici, alkomstlg uit Argentinië, Groot-Brlttan-
nlü, Italië, Japan, Columbia, Mexico, Spanje,
Venezuoltt en Duitsland. Ze zijn allen doctor
in dc theologie, filosofie cn hot kerkelijk
recht.
Ondor hen bevinden zich onder meer de 31-Jari-
ge Japanso professor Soltslro Nltta, snmen-
stellor vnn een bekend Engels leerboek In zijn
land, de 43-Jarigu Italiaanse stcdebouwkundlge
Elln Acerbls, de 33-Jtirlgo Dultso physleus en
mathematicus Theodor Irrfinng on do 4G-jnri-
go Spaanse advocaat Jeronimo Pudllla. Ver
der zijn er onder de wijdelingen Ingenieurs,
economen, pedagogen, Juristen, doktoi.cn en
journalisten.
Opus Doi telt nuast de lokcnleden lot nu toe
slechts twee procent worelilgcestolljken. Op
hol ogenblik heeft do vereniging aunhangers
in tachtig landen.
Onder de zustercongregaties in
Zuld-Amvrlka Is verzet ont
staan, omdat zij niet langer
bostuurd wensen te wordon
door oversten, die zelf geen
Zuldnmerlkaanscn zijn. Nog
minder wonson zij, dnt hun
vanuit het buitenland, meest
al Rome, beslissingen wor
den opgelegd.
rikaanse Federatie van vrou
welijke religieuzen (Clar)
hooft Ingesteld. Daaruit
bleek dat Inderdaad 72% van
de plaatselijke ovorston cn
75% van de provinciale over
sten der Zuidomeriknanno
zustercongregaties buitenlan
ders zijn. Vast is ook komen
te staan, dat het generalaut
van 358 zustercongregaties
op een totaal van ruim 500 in
Zuid-Amerika, buiten het
continent gevestigd is.
Maar het verzet van vooral de
Jongere zusters richt zich te
gen het verschljnsol dat 36%
van do kloosterzusters te
work gesteld Is In hot onder
wijs, dat wil zeggen in colle
ges, v/uar alleen rijke kindn-
ren een plaats kunnen krij
gen. De grote massa der jon
ge zusters echter wenst te
werken in dienst van de so
ciale rechtvaardigheid en de
verbetering van de situatie
der armen.