Felle kritiek
op schoolgeld-
heffing
NASA ZIT MET TEVEEL
AAN ASTRONAUTEN
Brief Sacharov
vraagt hulp
voor opgesloten
Russ. dissidenten
Nazikampen
op Sicilië en
in Australië
Werktijd
verkorting
Philips
Nieuwe
Volks
wagen
Koffie voor
ambtenaren
tweemaal
zo duur
Kaapsters kenden
reisdoel niet
Kapers zijn ontsnapte
gevangenen
Giftige
ketting
DONDERDAG 3 AUGUSTUS 1972
LEIDSE COURANT
MOSKOU (UP1) De Sovjetrussische kerngeleerde An
drei Sacharov heeft in een brief aan de minister van
volksgezondheid, Boris Petrovski, geschreven dat twee
politieke dissidenten in eenzame afzondering de dood te
gemoet gaan in een psychiatrisch ziekenhuis in Lenin
grad. Kopieën van Sacharovs brief, die op dinsdag is ge
dateerd, zijn in handen gekomen van Westelijke journa
listen.
Voor de Nederlandse tuinders heeft de Engelse havenstaking nog wei
nig gevolgen gehad. De uitvoer naar Groot-Brittannië is wel ernstig
belemmerd, maar de producten kunnen elders worden afgezet. Voor
de tuinders op het Engelse eiland Guernsey is de staking echter
rampzalig. Al een week lang kunnen geen tomaten meer naar Enge
land verscheept worden. Vrachtwagens vol verdwijnen dan ook in
een steengroeve. De tomaten leveren Guernsey tachtig miljoen gul
den per jaar op en er zijn vijfduizend eilandbewoners en honderden
seizoenarbeiders in de tomatenteelt werkzaam.
Sacharov zegt in zijn brief: „Zon
der uw tussenkomst en die van
de wereldopinie is geen macht
in staal hen te redden".
Het gaat hier om Viktor Feinberg
en Vladimir Borsov. Feinberg,
een kunstcriticus, was in het
ziekenhuis opgenomen nadat hij
in 1968 had deelgenomen aan
een demonstratie op het Rode
Plein tegen de Sovjetrussische
invasis van Tsjechoslowakije.
Borisov, een technicus, heeft
schriftelijk bij de V.N geprotes
teerd tegen politieke arrestaties
in de Sovjet-Unie.
Volgens dissidenten hebben Fein
berg er. Borisov in 1971 een hon
gerstaking gehouden uit protest
tegen de omstandigheden in de
psychiatrische inrichtingen en
de Sovjetrussische praktijk, om
mensen die gezond zijn van
geest om hun afwijkende politie
ke mening op te sluiten in psy-
chiatrische inrichtingen.
Sacharov zegt in zijn brief dat zij
„een aantal hongerstakingen
hebben gehouden uit protest te
gen de willekeur van de gevan
genisdirectie".
De twee mannen waren dit jaar
januari naar de psychiatrische
inrich'ing Serbsky in Moskou
overgebrach' voor een onder
zoek van dre maanden. De be
trokken commissie kwam in
april lot de siotsom dat „zij niet
langer behandeling nodig had
den", maar een rechtbank in
Leningrad verwierp in „een
verbazingwekkend vonnis" dit
besluit, aldus de brief.
Sacharov is een van de ontwer
pers van de Sovjetrussische wa
terstofbom cn mede-oprichter
van de onofficiële commissie
voor de mensenrechten.
Twee mensen kwamen om het leven bij een treinongeluk in Duitsland.
De trein UlmRegensburg botste op een overweg tegen een zwaar
transport van een grote stalen ketel.
ROME (Reuter) Vierentwintig jongeren die hebben deelgeno
men aan een neo-nazikamp op de hellingen van de vulkaan
de Etna op Sicilië zijn geverbaliseerd wegens het organiseren
van een bijeenkomst in militaire stijl en het dragen van ver
boden uniformen.
De jongeren behoren tot het „fronte della gioventu" jongeren-
front) van de afdeling Palermo van de Movimente Sociale
Italiano, de neo-nazistische partij van Italië.
De nazi-beweging in Australië heeft een stormtroepkamp inge
richt bij Aidelaide. Er werdt een twintigtal jongemannen op
geleid in vechttaktieken zonder wapens.
Den Haag (ANP) De „rege
ringsfracties" uit do Tweede
Kamer hebben felle kritiek op
de voergenomen schoolgeldhef
fing. Uit het verschenen voorlo
pig verslag over de school-en
cursusgeldwet 1972 blijkt, dat de
fracties van KVP, ARP en CHU
In de Tweede Kamer „zich in
het algemeoi slechts met grote
moeite" positief kunnen opstel-
lem tegenover de gedachte van
schoolgsldheffing Voor het gehe
le voortgezet onderwijs.
Evenals de leden van de fracties
van de P.v. d. A, D'66 en PPR
hadden ook de leden van de
fractie van de VVD moeite met
het heffingspatroon van het
wetsontwerp, zo blijkt uit het
verslag. De PSP-fractie be
schouwt het daarin neergelegde
beleid „in alle opzichten als an
ti-sociaal" en met de CPN-frac-
tie staat zij volstrekt afwijzend
tegenover het voorstel.
In het verslag wordt o.m. de
vraag gesteld, hoe de voorge
stelde schoolgeldwet zich
verdaagt met gestolen en bin
nenkort te sluiten verdragen,
zoals de universele verklaring
van de rechten van de mens,
waarin werdt uitgesproken dat
„een ieder recht heeft op onder
wijs, het ondenvijs zal kosteloos
zijn, althans wat het lager en
begin-onderwijs betreft".
Mi*. Erdbrink
bemiddelaar
havenconflict
ROTTERDAM (ANP) Werkne
mers- en werkgeversevganisa-
tiss in de havfln zijn het erover
eens dat mr. R. J. Erdbrink,
ombudsman van het levensver-
zekerkigswezan, de aangewezen
persoon is om te bemiddelen in
het havenconflict. 1
Begin dit jaar speelde de oud
voorzitter van het college van
rijksbemiddelaars ee.i bemidde
lende rol in het metaalconflict.
De „wijze man"', voor de haven
zal moeten bekijken of de so
ciaal-economische situatie bij de
havenbedrijven ruimte laat voor
een welvaartsverbetering per 1
juli.
EINDHOVEN (ANP) De N.V.
Philips Gloeilampenfabriek In
Eindhoven heeft bij de arbeids
inspectie een arbeidstijdverkor
ting tot gemiddeld 2J4 dag per
week aangevraagd voor 1700
werknemers, 1320 bij de machi
nefabriek in Eindhoven en 380
bij de machinefabriek in Almelo,
lo.
De orders blijven sinds enige
maanden achter bij de capaci
teit, een gevolg van een minder
gunstige ontwikkeling op de
markt voor inve^fringigoede-
ren. zo heeft Philips meege
deeld. De tijdelijke verlaging
van d2 produktie is ook nodig
om d» voorraden binnen aan
vaardbare grenzen te houden.
Familie en vrienden hebben giste- grond mevrouw Spaak en haar
ren even buiten Brussel de Bel- beide dochters. Ook prins Albert
gische oud-premier Paul Henri van België was bij de plechtig-
Spaak begraven. Op de voor- heid aanwezig.
Iedereen heeft gelijk in
gr oetplicht-comnientaar
I-JET NASPEL op de groetplicht-weigering is vele malen interes-
santer dan de protestactie van de V.V.D.M. zelf. Want iedereen
noemt de groetactie geslaagd; de legerleiding omdat ondanks het
demonstratieve karakter van het V.V.D.M.-initiatief het nergens tot
verstoring van de gewone gang van zaken in kazernes e.d. gekomen
is; de V.V.D.M. omdat juist deze gewone gang van zaken bewijzen
zou, dat de eis om de groetplicht punctueel na te komen zinloos is.
Waneer beide groepen het zo roerend eens blijken, blijft er hoogst
waarschijnlijk toch een grote kloof tussen beider opvattingen. Moge
lijk zou bewezen kunnen worden, dat gelijk hebben ook in deze
kwestie weer beslist wordt door de hoek van waaruit men de kwes
tie bekijkt.
RSCHIJ
pen al eerder komen vast te staan, dat de groetplicht op zich
zelf voor de vereiste verhouding tussen dienstplichtigen en hoger-ge-
plantsten net zo min onmisbaar is als verouderde schoolreglemen
ten bij het onderwijs. Het noodzakelijk gezag berust niet op bepaal
de vormen waarin de erkenning ervan zich uit.
Maar de V.V.D.M.-woordvoerders hebben in hun tevredenheidsbetui
gingen alleen gelijk, wanneer ze met hun actie conventionele kantjes
van gezagserkenning en niet de erkenning van gezag zelf hebben
willen relativeren.
IF ET FEIT dat op de meeste plaatsten de groet-acfie de normale
1 gang van zaken in de dienst niet geschaad heeft, moet men
niet al te snel aanvoeren als bewijs van de juistheid van de actie.
Wanneer bijvoorbeeld de politie, om erger te voorkomen, bij straat-
incidenten of ordeverstoringen soepel optreedt, ligt het kritieke punt
ook bij de vraag of desondanks de noodzaak van het gezag erkend
wordt
Niet elke woordvoerder van de V.V.D M. geeft hiervan een ondubbel
zinnig bewijs.
Europees rijbewijs
W/'ANNEER ALLES in Brussel lukt, kan over anderhalf jaar voor
de tien landen van de vergrote E.E.G. een uniform Europees
rijbewijs gelden. Hopelijk slaagt men dan ook erin de exameneisen
en kosten van dit geïntegreerde rijbewijs in de verschillende landen
op elkaar af te stemmen.
Het zou in de bedoeling liggen om da minimum-leeftijd voor motorrij
wielen en gewone auto's op 16 jaar te stellen. Of dat een verstandig
voornemen is? Voor landen met nu reeds een teveel aan gemotori
seerd verkeer zeker niet.
Zou Nederland een zinvol amendement op dit voorstel kunnen indie
nen, dan lijkt ons enige verhoging van de minimumleeftijd beslist
gewenst. En de beperkende bepalingen die de Europese commissie
in pe'to heeft voor het eerste jaar dat iemand een rijbewijs ge
bruikt (maximaal 70 kilometer voor de auto en op autosnelwegen
niet meer dan 100) zou men voor de jongste generatie weggebrui
kers beter kunnen uitbreiden tot het 19de juar.
Het mag dan al zijn dat vele jongeren uitstekende chauffeurs zijn,
juist in hun categorie vallen vaak verkeersslachtoffers te betreuren
als gevolg van een te hoge snelheid op gevaarlijke punten en bij
slechte weersomstandigheden.
NIET ZO TREUREN
ONS gevoel is het afnemen van het inwonersaantal der
grootste Nederlandse gemeenten geen ramp. Toen een paar
maanden geleden bleek dat Den Haag kwantitatief ook in 1971 een
stoot naar beneden had gekregen, hebben wij de kanttekening ge
maakt dat we dit alleen betreuren als de welvaarts- én welzijnskan-
sen van de stad eronder te lijden zouden hebben. Want zolung de
massificatie-problemen van de grootstad niet opgelost zijn, is geen
burger erbij gebaat dat de gemeente waar hij werkt en/of woont
als maar groter wordt.
Daarom boeken we het evenmin als ramp. dat hoofdstad Amsterdam
qua inwonerstotaal van verdere expansie op inkrimping is overge
stapt en onder het peil van 800.000 inwoners gekomen is. De proble
men van de grootstad zijn dermate ingrijpend en ingewikkeld, de
oplossing van de problemen vergt zulke gigantische bedragen, dat
spreiding van de bevolking eerder eer. goed dan een kwaad is.
Nu valt alleen maar te hopen, dat da verschillende overheden van
hoog lot laag bijtijds dc maatregelen zullen nemen die voorko
men dut binnenkort agglomeraties met dezelfde problemen te kam
pen te krijgen welke men binnen gemeentegrenzen niet tijdig tot
een redelijke oplossing heeft kunnen brengen.
Nog altijd ontbreken op diverse terreinen bestuurlijk, economisch,
maatschappelijk de garanties dat Nederland door scha en schande
wijzer aan het worden is.
J^AAR
Volkswagen heeft gisteren de op
volger van de VW 411 bekendge-
maant: De VW 412 E. De nieu
we auto zal komend weekeinde
al in West-Duitsland verkrijg
baar zijn, maar pas eind van de
maand in ons land. De 412 E
kost evenveel als de 411, name
lijk 11.320 gulden. Vooral het
vooraanzicht van 412 E ver
schilt van haar voorganger. De
neus is strakker gelijnd, de
bumper is hoger geplaatst en de
clignoteurs liggen nu op één lijn
met de dubbele koplampen. Aan
de achterzijde werden zowel
lichten als bumper hoger ge
monteerd. De veranderingen
hebben de 412 E 30 mm langer
en 40 mm breder gemaakt. Ver
beterd werden verder de vering,
de remmen en de versnellings
bak. De motor kreeg een nieuw
luch'filter van kunststof met pa-
piereiement. De produktie van
de 411 zal binnenkort worden
stopgezet.
HOUSTON (Reuter) De NASA, het Ameri
kaanse bureau voor lucht- en ruimtevaart,
zit met een netelige kwestie wat de ruimte
vaarders betreft. Er staan niet genoeg
vluchten op het programma om hen alle
veertig aan het werk te houden. Slechts
vijftien van hen hebben een kans om de
komende vijf jaar een ruimtevlucht te on
dernemen en daarna zijn de mecsten min
stens 40 jaar oud te oud voor dit werk.
De uittocht van ruimtevaarders uit de NASA
is al begonnen. Zo heeft Ed Mitchell, die tij
dens de reis van de Apollo-14 met Alan She-
pard op de maan heeft gelopen, zijn ver
trek al aangekondigd. Jim Irwin die hem
met de Apollo-15 opvolgde, en brigade-ge
neraal Jim McDivitt, die het bevel voerde
over de Gemini-4 en de Apollo-9, hebben
dat eveneens gedaan.
Tenslotte heeft nog onlangs kolonel David R.
Scott, die gezagvoerder was van de Apol
lo-15 en met Irwin de Hadley-kloof onder
zocht, het korps verlaten. Scott werd bijna
een jaar na deze onderneming gedwongen
zijn taak als ruimtevaarder neer te leggen.
Dat gebeurde na een schandaal over de ver
koop van afgestempelde eerstedagenvelop-
pen die de bemanning van de Apollo-15
mee nanr de maan had genomen.
Irwin, een ernstige vriendelijke man, Is van
plan zich te gaan wijden aan de verbrei
ding van het evangelie. Hij w'I gaan sa
menwerken met Billy Graham en andere
predikers.
Frank Borman, die voorlas uit het boek Ge
nesis toen zijn Apollo-8 rond de maan cir
kelde, is nu één der vice-presidenten van
de luchtvaartmaatschappij Eastern Air
lines. Walt Cunningham is één der directeu
ren van een maatschappij in Houston.
John Glenn, de eerste Amerikaan die een
ruimtevlucht rond de uirde maakte, is me-
de-eigenuar van een serie motels in Ohio
en heeft politieke ambities. Neil Arm
strong doceert aun de universiteit van Cin
cinnati.
De toekomst is voor zijn collega van de
Apollo-11. Edwin Aldrin, minder zeker. Hij
heeft zich teruggetrokken uit de NASA en
de luchtmacht en heeft onthuld dat hij na
de Apollo-missie op de rand van een zeuw-
instorting heeft gestaan. Hij werkt voor
de televisiereclame en schrijft intussen
zijn autobiografie.
(Van een onzer ver
slaggevers.)
DEN HAAG De
Nederlandse ambte
naren betalen sinds
deze week aanzien
lijk meer voor hun
kopje koffie en thee
dan zij gewend wa
ren. Koffie kost nu
25 cent (was op de
meeste plaatsen 12
cent) en thee 20
cent (was 6 cent).
Volgens een circu
laire van minister
Geertsema aan de
ministeries zijn
deze prijzen „voor
de consument aan
vaardbaar en in
meer redelijke ver
houding tot de kos
ten verbonden aan
het verstrekken van
bovengenoemde
dranken".
De 300.000 ambtena
ren drinken per
jaar circa 50 mil
joen kopjes koffie,
die nu 12,5 miljoen
gulden zullen ople
veren in plaats van
6 miljoen. De thee
drinkers gebruiken
vijf miljoen kopjes
die eén miljoen in
plaats van 300.000
gulden opbrengen.
De regeling geldt
voor de burgerlijke
en militaire rijks
diensten en de in
stellingen van we
tenschappelijk on
derwijs.
MIEJOEN HUUR
DEN HAAG/DJAKARTA (ANP) Nederland en Indonesië hebben
dinsdag in Djakarta een overeenkomst gesloten, waarbij Nederland
technische hulp tot een bedrag van 1.343.000 verleent voor verbete-1
ring van de riolering in Djakarta.
Proces in Israël
(Van onze correspondent)
SARAFAND Het tweede Arabische meisje, dat in mei
meegewerkt heeft aan de kaping van een Sabenavliegtuig
heelt gisteren haar bekentenis voor de rechtbank afge
legd. De verklaring van Therese Halaseh bevatte meer
systeem dan het verhaal van haar mede-verdachte Rima
Tannous.
De beide meisjes hebben gezegd niet schuldig te zijn aan vier mis
drijven waarop de doodstraf staat. Ze worden beschuldigd van het
kapen van een Belgische Boeing 707, die zij op het Israëlische vlieg
veld Lod tegen een losprijs wilden prijsgeven. Hun twee mannelijke
metgezellen werden doodgeschoten toen Israëlische soldaten als
Rode-Kruisfunctionarissen vermond, het vliegtuig overmeesterden.
In het vuurgevecht verloor een vrouwelijke passagier het leven. Het
Arabische meisje Therese werd 19 jaar geleden in het Israëlische
Nazareth geboren. Na haar middelbare school studeerde zij ver
pleegkunde. Een medestudent haalde haar over dienst te nemen bij
Al Fatah en met een andere jongen staken zij te voet de grens naar
Libanon over.
Ze kregen een sabotageopleiding. Tenslotte werden zij en Rima voor
een opdracht uitgestuurd met twee mannen die zij als Joessof en
Zechariah kenden. Zij wisten dat de linnen gordels rond hun li- 1
chaam explosieven bevatten en dat hun beauty-cases in talkpoe- I
derbussen pistolen en granaten zaten.
Therese beweerde, dat zij niet het juiste doel van hun operatie ken- i
den. Pas toen het toestel uit Wenen vertrok voor het tweede ge
deelte van de reis van Brussel naar Lod, beseften zij, dat zij in J
werkelijkheid naar Israël onderweg waren.
De verdediging zal zich op dit punt baseren. Als de bekentenissen
waar zijn, gebruikte de Zwarte Septembergroep de meisjes als i
hulpmiddel. Zij droegen de wapens en explosieven, zij hielden voor
de mannen de schijn op, maar zij hadden geen aandeel in de plan
ning of leiding van de operaties.
MIAMI (AP) De Amerikaanse federale recherche, FBI, heelt ge
zegd dat er zich onder de kapers van een straalvliegtuig van Delta
Airlines, dat maandag gekaapt werd op een vlucht van Detroit naar
Miami twee ontsnapte gevangenen bevonden.
De FBI heeft vijf personen onder beschuldiging gesteld wegens het
kapen van het vliegtuig. Het zijn George Brown (28), Meivin
McNair (23), Jean Carol. Allen McNair (25), George Edward
Wright en Joyce Tiüerson Burgess (23).
Volgens een woordvoerder van de FBI waren Wright, die veroordeeld
was wegens moord en Brown, die gevangen zat voor een gewapende
overval, op 22 aug. 1970 ontsnapt uit de staatsgevangenis van Lees-
burg in New Jersey.
ia een video-tape werden de Ara
bische kaapsters Therese Hala
seh (tweede van rechts) en Rima
Issa Tannous geconfronteerd met
hun smokkel van explosieven aan
boord van een Belgisch vliegtuig
In mei van dit jaar. Beide meis
jes staan terecht vor hun aandeel
In het kapen van dit toestel.
Veel doden hij
brand veerboot
MANILLA (Reuier) Bij een
brand aan boord van een Philip-
pijnse veerboot zijn vandaag
zeker 28 mensen om het leven
gekomen. Tachtig opvarenden
worden nog vermist.
APELDOORN (ANP) Op het
Apeldoorn»* politiebureau Is een
kettinkje gebracht, waarvan het
vermoeden bestaat dat de kraal
tjes giftig zijn.
Het halssnoer is gemaakt van wit
te vruchtjes van een tropische
struik. De vruchtjes lijken op
hazelnootjes en zouden het zeer
giftige abrin bevatten. Deze gif
stof kun dezelfde dodelijke uit
werking hebben als het Indiase
curare. Het kettinkje was door
een toeriste gekocht op de Ca-
narische Eilanden.
„Alternatief"
Limburgs
Dagblad
HEERLEN (ANP) De redactie
vm het Limburgs Dagblad ln
Heerlen zal zaterdag In een op
lage van 15.100 met een eigen
„alternatieve krant" uitkomen.
De journalisten willen op deze
wijze hun lezers informeren
over hun standpunt t.a.v. het
voornemen van commissarissen
en directie om in te gaan op
een bod tot overname van de
aandelen van de krant van de
Telegraaf,
De journaliste- kregen geen toe
stemming dit te doen in het
Limburgse Dagblad.
