De handel bestaat uit een berg kleinigheden
J. Verplanke
lééft voor de
Leidse markt
SOLGLYTT" VIERT
25-IARIG BESTAAN
4
De „act" is ook geld waard
OUD-DIRECTRICE
LEIDSE MEISJES-
HBS OVERLEDEN
WOAenhet
jeugdkamp
Markten
GRANDIOZE OPRUIMING
Burgerlijke
stand
Tliom Thompson
zoekt voor
Thei Bona Stars
in Amerika
WOENSDAG 19 JULI 1972
LEIDSE COURANT
PAGINA 3
T.
1 «LEIDEN „Koop-
man" Verplancke
houdt zich dor
zijn activiteit in de
Leidse binnenstad
ewfl en als lid van de
Adviesraad voor de
a Binnenstad inten
sief bezig met het
denken over de
lzen toekomst van het
stadshart. Zijn vi-
j sioen is: ,,Ze moes
ten de warenmarkt
zoals vroeger—
weer langs de
„marktenroute hou
den.
De kraampjes op de
'Pe'j rijbaan, zodat de
bezoekers tussen
de kramen en de
winkeletalages
door lopen. De
stands zouden dan
ook moeten staan
op het Gangetje en
langs de hele Nieu
we Rijn tot aan de
Watersteeg, want
de Leidse markt is
groter geworden
dan ze vroeger
was. Dan waren
we van die Hoog
landse Kerkgracht
af. Dat zou prach
tige parkeerruimte
zijn tijdens markt
dagen. Heb je dat
wel eens gezien:
de mensen, die
naar de markt ko
men, sjouwen er
zoveel weg en la
den hun wagen vol
zodat je soms
denkt, dat ze een
winkel hebben.
Men zegt: we moe
ten wel de markt
in het centrum hou
den, maarhet ver
keer moet uit de
stad. Welja! Als
het verkeer dan
maar dicht langs
de binnenstad
komt, anders gaat
de markt ook hard-
stikke dood".
Hoe staat Verplancke
dan tegenover de
markt op de Hoog
landse Kerkgracht
als gezellige ver
binding tussen
Nieuwe Rijn en
Haarlemmer
straat?
„Die Haarlemmer
straat is op zich
genomen aantrek
kelijk genoeg. Als
je in de toe
komst iets zou
willen doen om het
voetgangersgebied
in de binnenstad
aantrekkelijk te
maken, dan zou
je de markt op de
Breestraat moeten
houden: twee rijen
tenten met de rug
tegen elkaar en in
het smalste stuk
aan het begin één
rij...
J. Verplanke: de act is ook geld waard.
LEIDEN De markt is niet uit Leiden weg te denken. Ze is eeuwen
oud maar nog steeds een van de levendigste, zo niet meest toonaan
gevende van de Nederlandse warenmarkten. Ook in de toekomst
nde heeft ze zeker reden van bestaan omdat ze - wanneer het grootste
deel van de Leidse binnenstad eenmaal voetgangersgebied is - be
langrijk zal kunnen bijdragen tot de aantrekkelijkheid van enkele
straten die nu alleen door het verkeer levendig lijken.
Dat is de mening van de heer J. Verplancke, „in koek". Hij is twee
de voorzitter van de Centrale Vereniging (voor de Markt,- Straat-
en Rivierhandel). oud-bestuudslid van de KAB en hartstochtelijk
I amateur-tonelist. Hij leeft niet alleen van maar ook vóór de markt
en wat Verplancke niet weet over die zo heel eigen vorm van han-
del, dat is het optekenen nauwelijks waard.
»,Ik ben als kind op de markt gekomen. Met een veel oudere broer.
Eigenlijk ben ik dus geen echte marktkoopman maar - wat ze noe-
!kp.| men - een „burger." Ik was elf jaar toen ik fruit ging venten. M'n
mzll broer stond met een handwagen bij de school. Als ik naar buiten
e j kwam nam hij m'n tas met huiswerk over - wat meestal niet ge-
A'j maakt werd."
De Leidse markt bestaat al vanaf elf-twaalfhonderd. Het was toen
een „kruis-markt." Op de markt werd een kruis opgericht en als
dat stond kon de handel beginnen. Als je maar een beetje gelovig
bent of geweest bent, dan kan je de bedoeling daarvan wel begrij
pen: er kon alleen maar zegen rusten op de handel als ze gedreven
werd onder het teken van het kruis. De markt was er toen voor de
taillist èn consument: Er waren een kaasmarkt, botermarkt, vis
markt en er werd koren verhandeld op de Korenbeursbrug. Er was
ook een graanbeurs in de huidige grote Burchtzaal.
m| Op Boommarkt en Aalmarkt werd tot voor kort - zover ik weet nog in
de oorlog - gehandeld in groenten, fruit, bomen en planten. Daarbij
mp werd mondeling gemijnd: dinsdags, donderdags en zaterdagsmor-
gens. 's Zomers begon het om half vijf, 's winters om een uur of
zeven. Dèèr heb ik de handel geleerd.
ier< De eerste keer dat ik wat kocht was goed mis. Er was een koopje -
ev een paar bennen pruimen en een partijtje bliemkool - waar m'n
ivj broer Paul mei snuit op had. Hij moest even weg maar hij had me
gezegd, wat ik ervoor mocht geven. De vraag was niet groot en de vandaag markt hier, morgen daar... dan kan ik op die en die datum
prijzen bleven laag maar toen het koopje aan bod kwam riep ik nog net in X terecht."
meJ;,m,n„h,?ge Tstemmetie ons bod. De verkoper: „Wie blaat daar Sinds 1950 heeft Verplancke zijn eigen kraam. Tegenwoordig is dat
zo? - „Ik Jongetje daar zal Paul niet zo blij om zijn: je kan ffDe Poorter", in de bocht van de Burchtsleeg. Daar laat hij zijn
nog terug. „Nee, hield ik vol, ,,Ik moet dat hebben. Paul was klanten niet alleen gul genieten van een bitterkoekje, een nogatine
inderdaad niet zo blij maar iedereen stond toen nog dichter bij ie- of een bokkepootje maar ook van zijn brede glimlach, zijn zotte in-
dereen en de prijs werd na de koop ook wel geregeld." valen en de grimassene die de dialoog met zijn publiek extra krui-
Iedereen had nog z'n bijnaam: Kukler heette „de boord" en Dirksen - den.
die ook een pindabranderij had - „de geit." Hij had een sikje. Pas- „Wat een pestweer, mevrouw"
ma, dat was de meest populaire fruitkoopman met de grootste om
zet. Elke grossier had ook z'n eigen roep.
Daar was Moos Schellevis, een jodenman met 'n hoog stemmetje, die
riep: „overaloveraloveral".. Ik heb me later wel eens afgevraagd,
of hij misschien bij de Mariniers geweest was. En de gebroeders
niet af want dat werden van die zuinigen genoemd,
niet af want dat werden van diezuinigen genoemd.
Een goede koopman praat veel met z'n handen. Ze zeggen wel eens:
,Hij zou doofstom zijn, als hij geen handen had." Het is jammer,
dat er steeds minder standwerkers op de markt komen. Die lui zijn
vaak zo goed, joh! Maar als je er een paar bij elkaar wilt hebben
dan moet je een concours uitschrijven. Hoe dat komt? Ze worden
vaak aangetrokken door de grootwinkelbedrijven, die een speciale
aanbieding hebben. Het vak sterft uit want een goede standwerker
kan ook een goede vertegenwoordiger worden. Hij is meestal goed
onderlegd, is zeer btespraakt, weet wat van inkoop en van planning:
- Mevrouw beaamt dat.
„En dan nog die regen."
Of: „Wat een rotzomer, hè?"
- Instemming.
Verplancke weer: „Gelukkig is 'ie gauw voorbij."
Aan een nog heel jong mevrouwtje met drie kinderen, die na gedane
zaken een koekje krijgen: „Hoeveel kinderen heeft U?
Drie?
Nou, neem ze volgende week maar alle negen mee: geeft niets hoor."
Valt dat soort opmerkingen nou altijd goed?
„Bij alles wat je doet" - zegt Verplancke - „is het belangrijk, dat je
mensenkennis hebt. Dat je die hebt, weet je eerst zelf niet. Ik was
16 toen ik voor mezelf begon. Ik heb het amateurtoneel als grote
hobby. Bij het toneel heb ik voordeel van de mensenkennis, die ik
langs de weg heb opgedaan. Maar als je diep genoeg op het toneel
ingaat, heb je daar weer steun aan bij je werk. Je moet eerst de
mensen „afgelegd" hebben. Dat is ze taxeren op hun peil en op de
manier, waarop ze waarschijnlijk behandeld willen worden. De een
.zegt: .koopman." Die neemt afstand. Een tweede zegt .meneer"
daar kan je al heel wat meer mee doen. Dan zijn er ook. die zeg
gen „bakker." Kijk. die zien je als kenner, vakman, adviseur. An
deren staan voor je kraam en als je ze vraagt wat ze wensen zeg
gen ze: „Ik kijk alleen maar" en dan lopen ze weg zonder zelfs te
groeten.
Of een vraag: „Zijn die koekjes wel vers?": Wat moet je daar nou
op antwoorden. „Nee, mevrouw", zeg ik, „maar we stoffen ze drie
maal daags af. Dan lijkt het nog wat." Zo'n klant blijkt dan over
rompeld en koopt waarschijnlijk méér, dan ze zelf bedoeld had.
Zonder je klanten te drukken, kan je overwicht hebben. Dat moet je
niet misbruiken. Wel moet je klaar staan met een grimas: óf om te
onderstrepen wat je zegt, óf om te kunnen terugtrekken als het toch
niet zo lekker valt. Want wat de een zegt, kon de ander nog niet
zeggen."'
Het is belangrijk dat de koopman zich verdiept in de klant. Want
de tijd dat de klant niets te zeggen had, heeft maar heel kort ge
duurd. Hij vraagt een menswaardiger behandeling en wat meer
vriendelijkheid. Er is een betere relatie nodig tussen baas en
knecht maar ook tussen leverancier en klant want we hebben el
kaar nodig. En door die verhouding wint de markt het op den duur.
Want daar kan geen grootwinkelbedrijf tegenop; zolang daar drie
verkoopsters eikaars huar zitten te doen en er één - da's echt ge
beurd in een Leids warenhuis - met een paar haarspeldjes in de
mond aan een klant vraagt, even geduld te hebben... Ik vind het
heel erg, als mensen aan een koopman moeten vragen: „Wat zegt
De handel zit in een berg van die kleinigheden: dat witte laken in
mijn stand, die schone weegschaal, duidelijk zichtbaar, geen grote
bakken vol koek die dan onder in nooit vers kan zijn en vol breuk
moet zitten. Het duidelijke spreken, laten zien, wie je bent en het
groeten bij het weggaan van een klant. Dat alles verkóóp je. Dat is
geld waard ook de „act", die je maakt. Ik maak m'n teksten zelf.
Daar blijf je mee bezig want je moet wel uitkijken, dat niemund
dezelfde mop driemaal hoort!"
LEIDEN Op 82-jarige leeftijd
is overleden mej. J. L. van
Hoorn, oud-directrice van de ge
meentelijke meisjes-hbs in Lei
den. Haar stoffelijk overschot
zal donderdag op Rhijnhof wor
den begraven. De rouwdienst
begint om 12.30 uur in de aula
van de begraafplaats.
Mej. drs. Van Hoorn heeft de
meisjes-hbs, die is uitgegroeid
tot de Louise de Colignyscho-
len gemeenschap. 26 jaar ge
leid. Zij was officier in de orde
van Oranje Nassau. Bij haar af-
scheid in 1954 kende de gemeen
te Leiden haar de zilveren ere
penning toe. Op de school zal
haar naam blijven voortleven in
het Tine van Hoornfonds voor
sociaal-culturele doeleinden. Zij
gaf het stamkapitaal door bij
haar afscheid geen geschenk te
aanvaarden.
WASSENAAR De door de
gemeenteraad ingestelde
Commissie Maatschappelijke
Voorzieningen zal op maan
dagavond 31 juli a.s. te 20
uur worden geïnstalleerd, tij
dens de eerste, openbare
vergadering van de commis
sie. Er zal daarna nog een
agenda worden afgehandeld
waarop voorkomen: de toe
treding tot de gemeenschap
pelijke regeling „Werkvoor
zieningsschap 't Heem; het
beschikbaar stellen van een
krediet voor mobilofoonappa-
ratuur voor de GG en GD en
het huisvestingsbeleid.
Marktberichten Hoclofarcndg
Bloemenveiling, 18 juli 1072
jers Sim Rose, Wit, Arthur.
Sim. Esperencc. Pr. Ann, Shocking
46. Sim Rood. Reefer. Lena, Car
naval 48. Sim Alice, Le Revc 6—
10. Charmeur 34—36. idem rose 10
—11. Yellow Dusty 8—13, Rozen
Garnette. Carol. Zorlna. Jr. Miss,
Faberge. Marimba, Prominent. Ca
rina. Nordia. Spanish Sun. Sonora
3—7. Belinda. Esther Ofarlm, Super
Star. Carla 13—18. Sonla. Baccara
2585. Chrysanten-Jaarrond 85-1.30.
Wirrals Supreme 2242. Llatrls
leis 22—S3. Stat lee 45—51. Phygoste-
(ADVERTENTIE)
met vele aantrekkelijke prijzen
HéfUMCOetfGCTM
HAARLEMMERSTRAAT 149 - TELEFOON 21075 - LEIDEN
Een toast op
de markt
LEIDEN - Het Leids City
Centrum heeft zaterdagmid
dag jl. zijn waardering voor
de Leidse markt op originele
wijze tot uiting gebracht. Ie
dere marktkoopman ontving
een kaart waarop het LCC
liet weten, de markt te zien
ais „een bloem in het
knoopsgaat van Leiden."
Dat feestelijke aspect wilde
het Citycentrum verhogen
met een „plak" (cake) en
een toast koffie). Alle
marktkooplieden en hun hel
pers ontvingen even later
koffie met cake, die voor
hen méér betekenden dan al
leen een lichamelijke ver-
kwikking. De erkenning van
de Leidse markt spreekt
behalve uit de goede relatie
met het LCC ook uit het
feit dat de marktkooplieden
sinds enige tijd ook zitting
hebben in de Kamer van
Koophandel.
LEIDEN verpleeginrichting
„Solglytt" viert 1 augustus haar
25-jarig bestaan. Voor de pa
tiënten Is er die dag een heel
feestprogramma samengesteld.
Tussen half elf en twaalf komt
©r een draaiorgel spelen voor
het huls aan het Plantsoen,
's Middags kunnen de patiënten
bet cabaret van G. Franken
stein zien.
„Een groot feest maken we er
niet van", zegt de directrice
mevrouw Tesink-Bruins. „Mijn
man is een jaar geleden
overleden." Een kwart eeuw ge
leden begon het echtpaar Tesink
een particulier rusthuis aan de
Hooigracht. Het rusthuis had
een capaciteit van elf bedden.
„Toen we op het plantsoen kwa
men hebben we er langzamer
hand bedlegirige en en demente
patiënten bij genomen."
ALKEMADE. - Gehuwd J. 1
Jansen en M. G. T. Witjes: J. V\
Wessellus en C. J. van der Meer.
De verpleeginrichting heeft nu 65
patiënten. „Vlak voor de brand
in 1968 hadden we 89 patiënten.
Dat was de absolute top. Bij de
restauratie werd ons „bedrijfje"
geheei volgens de voorschriften
opgebouwd er. mochten we nog
maar ten hoogste 69 bedden
hebben".
Over verdere uitbreiding (de ver
pleeginrichting) beschikt al over
drie panden aan het Plantsoen)
denkt mevrouw Tesink voorlo
pig met. „Mijn zoon zit momen
teel nog in de opleiding, daarna
kan hij hier komen en altijd nog
zien wat hij doet."
Leids meisje
geslaagd als
gastvrouwe
Vijf Nederlandse meisjes zicht
baar gelukkig met het diplo
ma, dat zij zojuist hebben
gehaald aan de French Aca
demy van Trans World Airli
nes in Kansas City. Met
Rome als standplaats vliegen
zij thans als gastvrouwen
mee aan boord van de
TWA-vliegtuigen in Europa
en op de lijnen naar het mid
den- en Verre Oosten. Het
zijn (van links naar rechts)
de 25-jarige Monique Pel uit
Leiden, de 21-jarige Kirsten
Bcotsma (Rotterdam) de
evenoude Maria Blaauw (ge
boren in Singapore), Jose
Melai en de 25-jarige Toety
Rijntjes (Amsterdam).
LEIDEN Thom Thompson zal
het contract gaan onderhouden
tussen Bctu Stars en dc Ver
enigde Staten, wutur de vereiste
„lengte" vandaan moet komen
voor de Leidoflaars.
Voorzitter André de Jong: „In
Voorschoten zou Ik eens infor
meren bij een Amerikaan over
het aantrekken van basketbal
lers. Ik trof het niet. De man
was niet thuis. Wat moest ik
doen? Ik was ten einde raad.
Wilden we weer mee gaan tel
len dan zouden wij Amerikanen
erbij moeten hebben. Terwijl ik
in die stemming terugreed naar
Zoeterwoude zag ik plotseling
voor mij uit een wagen rijden
met een Amerikaanse nummer
bord. Zonder me te bedenken
reed ik hem de kant in. ,,1'm
looking for American basket-
ballplayers", vertelde ik. Wij
zoeken de Jan Albert de Gra-
venlaan. zeiden zij op hun beurt
in vrijwel perfect Nederlands.
Tegelijkertijd stopte een andere
Amerikaanse wagen naast ons.
Toevallig familie. Een neef van
de Amerikanen, die ik zo abrupt
had laten stopen. Het hele ver
haal vertelde ik hem. Dat Bona
Stars naar versterking zoekt,
dat het liefst Amerikanen in
zijn ploeg wil hebben. Ik trof
het. De neef is één van de top-
speleers van het sterke Fairmont
State Collegeteam uit West Vir
ginia". De Jong, die een verou
derde adreslijst in bezit had van
Amerikanen, die de overtocht
naar Europa wel wilden maken,
had zijn bemiddelaar gevon
den. De in Voorburg tot eind au
gustus woonachtige Thom
fhompson, die aan een scriptie
werkte over „Immigratie" wees
de voorzitter van Bona Stars de
weg in het basketballand bij uit
stek. Nu ruggespraak Rchou-
den te hebben met Ton Menken
(één van de „drie" achter Bona
Stars) bracht De Jong kort na
de kennismaking met Thompson
het contact met de VS tot stand.
„De basketballers die interesse
tonen zullen niet langer dan acht
maanden lid kunnen blijven,
heeft toegezegd dat hij ook de
Maar dat is niet erg. Thompson
komende jaren voor ons als
contactpersoon zal blijven wer
ken". Wanneer Bono Stars er
inderdaad in slaagt „beslag te
leggen op een Amerikaanse cen
ter van 2.06—2.10 m. en een for
ward van 1.942.00 meter dan
zal de naar opwaardering stre
vende Leidse vereniging zijn
aanwinstens tijdens een grootse
openingsavond presenteren. Die
kennismaking zal half augustus
ongeveer plaats hebben.
WEERT-OUD ADE De B-junio
ren van Oud Ade zijn momen
teel op het NKS-kamp dat ge
houden wordt in Weert. Men
boekte de volgende resultaten:
Voetbal WOA-WSE 0-4).
WDA/LVSJ 2-0, Volleybal,
WOA—LVSJ 48—14, VVOA-
Rohda 32—27, VVOA-UDO 47-
22. Handbal: WOA-WSE 4—1,
WOA-Rohda 5-3, WOA-UDO
4-2.
