JONGE NEDERLANDER HEEFT SLECHT GEBIT FRANKRIJK BEPERKT ZOUTLOZING RIJN Wereldkerk verdeeld over Humanae Vifae Veel hengelaars schieten tekort in hengeltechn iek en -tactiek Vier doden na schietpartij op verkiezings bijeenkomst Effect tandverzorgiüg via scholen nog te gering Overval verijdeld Dr. Blake antwoordt ilNSDAG 30 MEI 1972 LEIDSE COURANT te^ EN HAAG Laten we even 'Horde op zaken stellen. Het Is Jlii ni t juist, zoals duizenden hen- gelaars zeggen, dat hun slechte n vangsten van de laatste jaren te wijten zijn aan de toenemende watervervuiling. Maar met uit dos) zondering van een aantal gron dig verontreinigde wateren, die meer op open riolen lijken, blijken vele openbare wateren nog een prachtige visstand te herbergen. Wie deze erewoord verklaring van de sportvissende bioloog dr. Dolf Boddeke van het RIVO uit IJmuiden niet ge looft, moet vanavond toch eens de televisie aanzetten. Dj. fatervervuiling is doorgaans niet de oorzaak van een slechte vangst. Tenminste vijfenzeven tig procent van de een miljoen vaderlandse sportvissers schiet 'hopeloos tekort in hengeltech- niek en -taktiek. Er zijn er zelfs die niet eens goed weten welke nieuwe hengelmaterialen in de ruim duizend sportvisza- ken in Nederland te koop zijn. 'eJ iociale betekenis 'ei lesondanks: de hengelsport heeft naast het recreatieve element ook grote sociale betekenis. Daarover verschaft de televisie ook inlichtingen, op 1 juni als hengeisportprofessor Gols op het scherm komt. Trouwens, niet voor niets, gaat een groeiend aantal ministeries zich in de komende jaren met de Sportvissers bezig houden. Mi nister Lardinois is van plan in zijn sportvisnota de instelling van een voorlichtingscentium voor de hengelsport aan te kon digen, waar hengelbestuurders leiders van de grote federa ties de biologische grondslagen van een verstandig beheer van sportviswater kunnen leren. In een aantal demonstratievijvers zullen /ook vergelijkende proe met nieuwe hengelmateria- en technieken kunnen wor den gehouden. lan is onlangs in Oostelijk Flevo land een broedhuis van de Or ganisatie Verbetering Binnen visserij geopend, waar in het la boratorium een ideale kraamka mer voor jonge forel, snoek, kar per en andere vis is gebouwd. Er komen kweekproeven om de bijna uitgestorven meerval in het Nederlandse binnenwater te rug te brengen. En deze prach tige roofvis, die de laatste kwarteeuw nog slechts enkele malen in de Westeinderplas werd gesignaleerd, kan meer dan honderd pond zwaar worden. Bij de opening van het hengel- seizoen om van te watertanden. toeken in wat slechte vangsten betreft: een paar goedo hengelsportboe- ken zijn nooit weg, evenmin als een uutje rondneuzen in een hengelsport-speciaalzaak. De sportvisser zal versteld staan van de technische hulpmiddelen, zoals de Europese primeur van Dam, een Westberlijnse firma die werphengels met glaspen verbindingen heeft ontwikkeld Vele tweedelige werphengels worden met stalen bussen aan elkaar geschoven, wat de actie niet ten goede komt. Door die stalen bussen te vervangen door glasvezel, hetzelfde materiaal waaruit de werphengel bestaat, is de soepelheid enorm ver groot. Inderdaad, glaspenverbin dingen waren er al maar een dergelijke hengel kostte een paar honderd gulden. Nu reeds te koop een soepel spinhen- geltje van 1,65 tot 2,40 m voor iets meer dan drie tientjes. Er is het nieuwe nylonsnoer Da- myl Royal, dat in het viswater van een natuurlijke weekmaker profiteert. Dat betekent, veel grotere trekkracht, meer soepel heid van de draad dus verre worpen, en langere bruikbaar heid. Werpmolens vakman natuurlijk het beste te adviseren. Voor de lichtere vis serij op het binnenwater kan voorlopig worden volstaan met een „stokje" van 180 cm, en een vermogen op de top van 8 tot 10 gram. De mediumvisserij loopt tot 15 gram en de wat zwaardere, die een werphengel tot 220 cm. kent, brengt u in een werpvermogen van 25 gram. V Zwartvissers Vergeet vooral de kleine hengel- akte of bijdragebewijs niet, die op het gemeentehuis moet wor den gekocht aan het loket vis- akten. Er zullen extra controle- akties op „zwartvissers" worden ondernomen. De directie Visse rijen heeft de minister van Jus titie verzocht zwaardere eisen Verschillende fabrikanten brengen een nieuwe serie werpmolens in zeer populaire prijsklassen. Voor vissende globetrotters is er de teleskoophengel, die in elkaar schiuft. Complete werphengels zijn zelfs in een diplomatentas mee te nemen. Een technische voltreffer is de teleskoop- haaienhengel, die in elkaar ge schoven slechts tachtig centime ter lang is. Zo'n werphengel met molen is (nog) niets voor beginners, die eik jaar weer het leger hengelaars doen groeien. Begin met een bescheiden uit rusting. Met een vaste stok vanaf de oever vissen, vergt een lengte van vijf tot zes me ter. De top van de hengel moet niet te licht zijn, geschikt voor nylondikten tussen 12 en 18/00. Neem een soepele hengel, dan loopt u minder kans dat de vis lijn breekt als u beet hebt. Vraag de handelaar om advies. Hij wee.t wat u nodig hebt om op voorn, baars, snoek, paling, brasem te gaan vissen. Hij weet misschien ook nog wel een goed stekkie. Ook voor werphengels weet de Begin het hengelselzoen met een goede, betaalbare hengeluitrus- ting: de basis voor een goede vangst is dan gelegd. Deze hen gel, met zijn soepele glaspen verbindingen is letterlijk „all round". Door de glaspenverbin dingen wordt de actie bij het werpen niet meer onderbroken door de bussen, maar gelijkma tig over de gehele hengel over gebracht. voor overtredingen van de vis- serijwet te stellen. Tot besluit een ernstig beroep op de sportvisser. De kille maand maart is oorzaak dat begin juni nog niet alle vis is uitgepaaid. Zet vis, die kennelijk nog geen kuit heeft geschoten (dikke buikjes) onverwijld terug. Doe dat met natte handen, om de vis niet te beschadigen. DEN HAAG Het blij vend effect van school- tandverzorglng bij kin deren na het verlaten van de lagere school Is zeer gering wanneer er geen voorlichtende begeleiding bij de tandzorg is geweest. De belde diëtistes van de Haagse gemeente lijke commissie Verbe tering Voeding en Tandzorg totnutoe de enige In Nederland hebben dit In de drie jaar voorlichtings- praktijk op Haagse kleuterscholen en lage re scholen Iedere keer weer kunnen constate ren. De conclusies in het proefschrift van de vandaag gepromoveer de dr. H. Kalsbeek uit Utrecht, worden door hen dan ook volledig onderschreven. van het geringe effect van de schooltandzorg, zoals dr. Kalsbeek dat in zijn proefschrift schetst, hoopt de Haagse Commissie Verbetering Voeding en Tandzorg in ieder geval voor Den Haag binnen enkele jaren iets minder beangsti gend gemaakt te heb ben. „Wij proberen de kinde ren, de ouders en de leerkrachten duidelijk te maken tandarts en een be ter uitgekiende voe ding zo belangrijk is, met uiteindelijk het doel dat de kinderen en hun ouders het ook na de lagere school belangrijk vinden om de tandarts te blijven bezoeken". In de afgelopen drie jaar zijn de diëtistes vaak geschrokken van de onwetendheid die er nog onder ouders en kinderen heerst. „De kinderen realiseren zich vaak niet eens dat ze tanden en kiezen hebben die kunnen be derven. Gaatjes en rotte kiezen worden helemaal als normaal ervaren, terwijl daar aan met wat eenvou dige middelen heel wat gedaan kan worden. En dat hoeft dan echt niet door alleen nog maar brood en appels in- plaats van snoepgoed te eten. Het kan vrij eenvoudig", aldus één der diëtistes. (Van een onzer verslagge vers) UTRECHT De Nederlan der heeft op zeer jonge leeftijd al een erg slecht gebit. Van de recruten heeft één procent bij op komst onder de wapenen geen enkele tand of kies meer. Drie procent mist reeds alle tanden en kiezen in de bovenkaak. Gemid deld hebben recruten twaalf vullingen en elf gaatjes, terwijl twee of drie tanden of kiezen ont breken. Bij 1500 recruten, die direct bij opkomst in militaire dienst werden on derzocht, bleek er niet een 'n volkomen gaaf gebit te hebben. Het blijvend effect Een Federatief Bondsconcours voor harmonie-, fanfare- en lam- boerkorpsen wordt gehouden te Noordwljk op 4. 10 en 11 juni onder auspiciën van R.K. Fan farecorps „Excelsior" te Noord- wijk. PARIJS (ANP) Frankrijk is bereid de zoutlozing in de Rijn te beperken. Dit is het resultaat van acht jaar moeizaam onder handelen tussen Frankrijk ener zijds en de Nederlandse delega tie in de internationale Rijn commissie anderzijds. De on derhandelingen, die gisteren in Parijs heropend zijn, zullen over enkele dagen worden afge rond. Het enige probleem dat nog moet worden opgelost is, waar het zout moet worden opgeslagen. Frankrijk zoekt een terrein na bij de zoutmijnen in de Elzas, die per jaar 6.5 miljoen ton zout in de Rijn lozen. Zoals de zaken nu liggen zal Frankrijk de lo zing nu beperken tot 3,5 miljoen ton per jaar. Er zal dus jaar lijks drie miljoen ton moeten worden opgeslagen. Nederland dat de meeste hinder van de zoutlozing ondervindt, heeft toe gezegd 46 pet. van de opslag kosten te betalen. Dat komt neer op een bedrag van vijf miljoen gulden per jaar. Duits land en Frankrijk zijn bereid ie der 23 pet te betalen. Er bhjft dan nog acht pet over voor Zwitserland. De Rijncommissie zal, behalve aan zout, ook aan dacht besteden aan andere soor ten vervuiling, zoals zware me talen (kwik), fosfaten en giftige stoffen. De Nederlandse delega tie heeft aangekondigd hier sterk de nadruk op te zullen leggen. Het zout wordt evenwel door de Rijncommissie beschouwd als de ernstigste bron van vervui ling van de Rijn, die aan 25 miljoen mensen in Nederland en Duitsland drinkwater levert. Af gelopen jaar nam het zoutgehal te van het Rijnwater toe tót 232 milligram per liter. In 1970 be droeg dit nog slechts 134. In de ontwerpovereenkomst wordt een limiet gesteld van 200 milli gram. van schooltandverzorging was bij deze groep gering. Dit blijkt uit een proef schrift, waarop de heer H. Kalsbeek, geboren in Kat wijk aan Zee en wonende in Zeist, vanmiddag in Utrecht is gepromoveerd tot doctor in de geneeskun de. Dr. Kalsbeek heeft het onderzoek onder de 1500 recruten ingesteld om na te gaan, of schooltand verzorging effect heeft op lange re termijn. Van recruten uit ge meenten mèt schooltandverzor ging bleek ongeveer 60% na het verlaten van de lagere school regelmatig naar de tandarts te gaan. Van recruten uit gemeen ten zonder schooltandverzorging bedroeg dat percentage ruim 40%. Dit verschil kwam in de gebitstoestand echter nauwelijks tot uiting: in beide groepen bleek de gezondheid van de ge bitten bij ruim 70% van de re cruten onvoldoende of slecht te zijn. Schooltandverzorging blijkt op het tandenpoetsen weinig en op het snoepen geen invloed te hebben. Het blijvend effect van school tandverzorging wordt daarom gering geacht. Dr. Kalsbeek ziet als oorzaken enerzijds een ge brek aan goede voorlichting in de schooltandverzorging hoe men tandbederf kan voorkomen en anderzijds de weinig doel treffende verzorging na de lage re school. Van degenen die aan schooltandverzorging hebben deelgenomen blijkt bijna de helft op achttienjarige leeftijd rriet meer naar de tandarts te gaan. Wie zich wel geregeld Iaat behandelen ontvangt onvol doende aandacht. Bij de mees ten gaat de toestand van het ge bit daardoor snel achteruit na het twaalfde jaar. Sombere conclusie van dr. Kals beek: bij de mate waarin tand bederf thans voorkomt is tand heelkundige verzorging van gro te groepen van do bevolking een onbegonnen zaak, zelfs al zou den aanzienlijk meer tandartsen beschikbaar zijn dan nu het ge val is. Opmerkelijke stellingen bij zijn proefschrift: bij behandeling van kinderen tot vijf jaar be hoort de moeder aanwezig te zijn. En: tandartsen met een baard of lang haar moeten zich realiseren, dat zij een bron van infecties kunnen zijn, vooral in dien zij een boor met spraykoe- ling gebruiken. Noord-Carolina RALEIGH (DPA/UPI) Precies twee weken na de aanslag op de Amerikaanse senator George Wallace heeft gisteren con 23-jarige neger, Harvey Glenn McLeod, op een verkiezingsbij eenkomst te Raleigh, In de staat Noord-Carolina met een ge weer drie mensen doodgeschoten, verscheidene andoren ver wond en daarna zelfmoord gepleegd. De schietpartij speelde zich evenals de aanslag op Wallace af In een winkelcentrum. De bijeenkomst was georganiseeord door de 75-jarige democratische senator Everett Jordan, die een campagne voert voor herverkiezing In de Senaat. De se nator bloof ongedeerd, maar zijn perssecretaris werd gewond. AMSTERDAM (ANP) Dank zij de oplettendheid van de chauf feur en zijn bijrijder Is gisteren een overval op een geldtrans port van do Spaarbank voor de Stad Amsterdam verijdeld. Bij het stoplicht op de Munt prik te iemand een band van de geld auto lek. De chauffeur merkte dit, en zag in zijn spiegel een motor met zijspan bij de desbe treffende achterband staan. Be kend met dc overvnltruc „band lekprikken, wachten tot wiel verwisseld wordt en dan geldtas wegpakken" besloot de chauffeur vol gas te geven en nnar zijn kantoor tcruR te rijden. Hier verwittigde Hij de politie. De banden prikkers waren in middels spoorloos verdwenen. In een rapport van het Instituut Pro Mundi Vita te Brussel, over de bevolkingsexplosie en de toekomst van de kerk, wordt ge steld dat het standpunt van paus Paulus tegen de kunstmatige geboortebeperking waarschijnlijk tot mislukking is gedoemd. Het rapport, dat in vijf talen wordt uitgegeven, wijst erop dat de pauselijke encycliek Humanae Vitae geen algemene instem ming heeft gevonden bij gelovigen, priesters, theologen en bis schoppen. is gebleken dat de meerderheid van de priesters, o.a. in Neder land, Amerika en Colombia een afwijkende mening van de offi ciële leer heeft. Pro Mundi Vita zegt in het rapport, zich verplicht te voelen op de vermoedelijke mislukking van het pauselijk initiatief te wij zen, omdat het niet goed is nu te wachten op interventies van de hoogste autoriteiten. Men dringt er op aan dat het weten- schappelijk onderzoek weedt voortgezet, zodat de mensen die in de kerk de beslissingen moeten nemen hiermee rekening kunnen houden. Het rapport brengt geen conclusies naar voren maar sluit af met een reeks vragen, zoals: „De wereldbevolking kan niet voor onbepaalde tijd in het huidige tempo blijven toenemen. Wie zal moeten beslissen over de optimale bevolking? Individuen, echt paren, gezinnen, de staten, de ontwikkelde landen, de onderont wikkelde landen, de Verenigde Naties? Men vraagt zich in het rapport ook af of de kerken een bijdrage kunnen leveren om de mensheid vooruit te helpen naar een niet-onderdrukkend, maar een bevrijdend gezag. Open Kerk-nood achter bisschoppen Tijdens een bijeenkomst van de noordelijke stuurgroep van Open Kerk heeft de voltallige vergadering zich eensgezind achter een brief aan het Nederlands episcopaat gesteld, waarin men zich schaart achter de bisschoppen en hun beleid. De vergadering bracht ook haar grote bezorgdheid tot uitdrukking over het feit, dat de bisschop van Roermond, mgr. J. M. Gljsen, het geza menlijk en in dialoog gedragen pastorale beleid op eigenzinnige wijze doorkruist en daarmee niet slechts in Limburg, maar ook in heel Nederland de geloofwaardigheid en het evangelisch ap pél van de katholieke Kerk aantast. De vergadering van Open Kerk heeft met nadruk aan het episco paat verzocht om in samenwerking met het Limburgs? kathe draal kapittel en de beleidskaders alle stappen tot in Rome toe te ondernemen, om aan de huidige onheilssituatie een einde te maken. Kardinaal Franz Koenig van Wenen heeft deelgenomen aan een bedevaart in OOpper-Silezië in Polen. De kardinaal voorgrond midden in Piekary het doel van de bedevaart, omstuwd door een grote menigte Silezische bedevaartgangers. Het Getuigenis van prof. Van Nlftrik en enkele andere theologen en gemeenteleden uit de Nederlands Hervorm de Kerk, blijkt ook buiten Nederland belangstelling te ondervinden. Het stuk is in middels vertaald in 't Engels en er wordt gewerkt aan een Spaanse vertaling. Een bis schop uit België heeft exem plaren van bet Getuigenis aangevraagd ter versprei ding onder rijn pastoors. In het najaar zal een boek ver schijnen, dat een overzicht geeft van de op het Getuige nis losgekomen reacties. In het oecumenische vor mingscentrum Oud Poelgeest te Oegstgeest wordt tijdens het weekeinde van 17 en 18 juni een gespreksbijeenkomst gehouden rond het thema „Wat is de winst van Unctad 111 en voor wie?". Medewer king aan dit weekeinde ver lenen drs. H. A. J. Coppens, KORTE METTEN die de Unct ad-conferentie bijwoonde, prof. dr. E. V. W. Vercruijsse, verbonden aan het instituut voor sociale stu dies in Den Haag en ds. J. M. Hoekstra, secretaris Afri ka van de raad voor do zen ding van de Ned. Herv. Kerk. Deelnemers kunnen zich melden bij het centrum, tel. 01710-52445. De ministerraad van de ze ventien lidstaten van de Raad van Europa heeft een Europees jeugdfonds gesticht. Door middel van dit fonds kan de Europese jeugd opge roepen worden tot vrede, on derzoek en samenwerking tussen de volkeren. Voor het beheer van het fonds moet nog een comité worden ge vormd dat deels zal bestaan uit regeringsvertegenwoordi gers, deels uit vertegenwoor digers van jongerenorganisa tie*. Het fonds wordt met In gang van 1 Januari 1973 van kracht. De Jury van dc internatio nale katholieke filmbureaus zullen dit jaar de traditionele filmprijs niet toekennen. Geen enkele inzending op het fes tival in Cannes zou hebben voldaan aan de criteria van de jury. In de herfst van dit Jaar zal bij de Duitse uitgeverij Her- der-Bucbcrei het theologisch lexicon van prof. dr. Karl Rahnor opnieuw worden uit gegeven als pocketuitgave. Vanaf september zal het lexicon In maandelijkse afle veringen van ongeveer vier honderd pagina's verschijnen met ongeveer tweeduizend bibliografische vakpublika- tles. Vaticaan wil regeling Oder-Neissegrens Het ziet er naar uit dat de Heilige Stoel er binnenkort toe over zal gaan de kerke lijke verhoudingen in Polen te normaliseren en de voor malige Duitse gebieden aan de Poolse westgrens officieel onder Pools kerkelijk be stuur zal brengen. In het Vaticaanse staatssecre tariaat schijnt de gedachte veld te winnen, dot de ver drogen. die West^Duitsland met Polen heeft gesloten, voldoende grond bieden om tot die normalisering over te gaan. Tot nu toe beeft het Vaticaan steeds gesteld, dat zij de kerkelijke gebieden pas in Pools kerkelijk be stuur kan overdragen, wan neer de grenzen officieel In verdragen tussen de betrok ken landen zijn vastgesteld. De kerkelijke gebieden waar het om gaat betreffen delen van het aartsbisdom Bres- lau, het bisdom Berlijn, het bisdom Ermland en het hele KERK IN TILBURG VERENIGT ZICH In aanwezigheid van de bisschop van Den Bosch vindt vanavond de oprichtingsvergadering plaats van do „Vereniging Dekenaat Tllburg-Goirlo". In de vereniging zullen vijfendertig parochies gaan samenwerken. Niet alleen de kerkbesturen, maar ook teams van pastores, paro chieraden en religieuze gemeenschappen kunnen lid worden van de vereniging. Doel van de vereniging is het optimaal doen functioneren van de pastoraal in het dekenaat Tilhurg-Golrle. De nieuwe vorm van samenwerking In Brabant heeft geen ver plichtend karakter. Men hoeft niet persé lid te worden en door lid te worden geeft men nog niets van de eigenheid of zelfstan digheid prijs. Men aanvaardt alleen dat in de toekomst beslis singen genomen zullen worden In de algemene ledenvergade ring bij meerderheid van stemmen. Het Initiatief tot de oprichting von de vereniging is uitgegaan van het Dekenale Pastorale Beraad, dat In de vereniging het pastorale en zakelijke beleid samen wil doen gaan. Verschillen de bestaande diensten, zoals het Pastoraal Instituut te Tilburg, en diverse commissies zullen deel gaan uitmaken van de ver eniging. gebied van de prelatuur Schneidemuehl. Deze gebie den worden momenteel be stuurd door bisschoppen, die ris hulpbisschop verbonden zijn aan het aartsbisdom Warschau. Het Vaticaan zou mot de daad werkelijke erkenning van de nieuwe grenzen echter nog wachten op de officiële rati ficatie van de verdragen. Bo vendien wil het Vaticaan van West-Duitsland de bevesfi ging dat ook von die kant de verdragen worden gezien als een volkenrechtelijke erken ning van de grenzen. De secretaris-generaal van de Wereldraad van Kerken, dr. Eugene Carson Blnke, heeft In een open brief gereageerd op een verzoek dat de gene rale synode van dc gerefor meerde kerken In Nederland vorig Jaar had gedaan. Men had om advies gevraagd ovor dc wijze waarop men het beste do zaak van de i echten vnn de mens vooral In Soedan en In Oost- Europa kon behartigen. Dr. Blake noemt in zijn ant woord drie middelen: het ge ven van informatie, oecume nische contacten en het openbare protest. Wnt de in formatie betreft wijst hij erop dat een effectieve bij drage van de kerken aan de daadwerkelijke erkenning van de rechten van de mens slechts dan mogalljk is nis uitgegaan kan worden van een betrouwbare en genuan- crerde „informatie-strate gie". Juist die kerken, aldus dr. Blake, die geloven dat de christenen In enkele Oosteu- ropese landenworden ver volgd, mooten' bereid zijn een dergelijke informatie dienst na te streven. Dr. Blake wijst voorts op de omstandigheid, dat het marxistisch denken aan bete kenis wint voor de kerken Kerk en Wereld van het westen. Soms lijkt het wel alsof het marxisme in het westen uitgroeitOt df populairste en overtuigendste wereldlijke filosofie, zeker bij di jonge intellectuelen. Deze ontwikkeling zou door de kerken veel ernstiger moeten worden genomen dan nu meestal het geval is. In de theologische reflectie op het marxisme moeten ook de kerken van socialistische landen worden betrokken. We zouden er goed aan doen nauwkeuriger te letten op hetgeen deze kerken ons te zeggen hebben, aldus dr. Blake.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1972 | | pagina 7