Stefan
Kovacs:
SANTOS AAN DE
RAND AFGROND
is
„Ajax
mijn grote
voetballiefde
Linda T
dook ineens
aan top op j
Olympia Waldi
NOTEER BIJ DE RADIOj
LEIDSE COURANT
PAGINA 11
99
(Van onze sportverslaggever)
AMSTERDAM Stefan Kovacs heeft zelfs nog geen tijd
gehad om te proberen zijn rijbewijs te halen. Hij heeft
het te druk gehad met Ajax, tot dusver de grootste uitda
ging in zijn leven. Vergeefse drukte is het niet geweest,
hoe straks het resultaat van de Europa Cup-finale tegen
Internazionale Milaan ook zal zijn. Stefan Kovacs is al op
twee fronten geslaagd. Voor de Ajax-supporters is er dan
•cok bepaald geen reden geweest om met weemoed aan het
succesvolle tijdperk-Michels terug te denken. Dat is mis
schien wel de grootste voldoening voor Stefan Kovacs.
Daar heeft hij keihard voor gewerkt. En dat hij de dage
lijkse gang van zijn woning in het Julianaplantsoen in
Diemen naar het Ajax-stadion niet in een auto, maar
meestal per fiets maakt, heeft hij er graag voor over ge
had.
Want Stefan" Kovacs mag dan
binnen de kortste keren een
'Ijzersterk image hebben opge
bouwd als de veel lachende grap
penmaker, de altijd montere ge-
eelügheidsmens, er bestaat wel
iegelijk een andere Kovacs. De
iKovacs, die graag aan een moei
lijk karwei begint en niet rust
/oordat hij heeft bereikt wat
nem voor ogen staat. Dat is de
serieuze en eerzuchtige Stefan
Kovacs en dat is een duidelijk
,anjlere dan „de kleine grappen
maker uit Roemenië.
„Ik begin graag aan een moei
lijke opdracht. Ik beschouw dat
als een uitdaging. En Ajax is
lo'n uitdaging", zei Stefan Ko-
/acs tien maanden geleden toen
•lij zich voor het eerst bij Ajax
iresenteerde. Kovacs wist toen
liet veel meer van Ajax, dan
lat de club een slor
dige maand tevoren Europa
Cup-winnaar was geworden en
dat zijn voorganger de club tot
een van de sterkste ter wereld
nad gemaakt. De opdracht was
dus moeilijk genoeg, maar dat
paste precies in het straatje van
,de andere Kovacs", de zelfbe
wuste vechter. ,,De diamant
Ajax moet een briljant-worden"
eet hij tijdens zijn eerste con-
j [rontatie met de Nederlandse
sportpers.
i Tien maanden later is duidelijk,
dat die woorden geen groot
spraak zijn geweest. Het Ajax-
fijk ds niet ingestort, het heeft
telfs nog een macht gewonnen.
1 £n dan mag het Michels-stem-
I pel nog steeds zijn sporen nala-
,en, dat neemt niet weg dat er
wel degelijk een eigen inbreng
van Stefan Kovacs is geweest.
Want met teren op oude roem
alleen is het voor een vooraan
staande voetbalclub niet moge
lijk een leidende rol te blijven
spelen in de keiharde concurren-
tie-slag op drie fronten, zoals
die er dit seizoen voor Ajax is
geweest. En die al heeft geresul
teerd in twee klinkende triom
fen. Alleen de elf geroutineerde
profs van Internazionale Milaan
kunnen Ajax van een unieke
drievoudige triomf, de „triple"
om met Kovacs zelf te spreken,
afhouden.
Niet af
Pas na die Europa Cup-finale
wil Stefan Kovacs de balans op
maken. „Ik ben niet uitbundig
geweest na het behalen van het
kampioenschap en het winnen
van die beker. Het werk is nog
niet af. We mogen niet verslap
pen.
De duivel slaapt nooit. We mo
gen niet denken dat we er al
zijn, al geef ik toe dat met het
behalen van het kampioenschap
de belangrijkste taak van het
seizoen is volbracht. Dat kam
pioenschap geeft recht op een
plaats in het belangrijkste Euro
pese itoemooi in het komende
Waarmee Stefan Kovacs maar
even wil zeggen, dat hij van de
moeilijke opdracht, die hij tien
maanden geleden gretig accep
teerde, een honderd procent-suc
ces wil maken. Niets meer en
niets minder.
Tijdens een wedstrijd verslindt Stefan Kovacs de ene sigaret na de andere.
Maar Stefan Kovacs is ook wel
zo loyaal om toe te geven, dat
hij dit allemaal niet had ver
wacht. „Nee, dat niet. Het zou
ook niet mogelijk zijn geweest,
als ik van het begin af aan niet
de volledige steun van het be
stuur en de spelers had gehad.
Daarom is de aanpassing bij
Ajax soepel verlopen. En daar
bij ook de aanpassing voor mij
als Roemeen in West-Europa.
Alhoewel ik daar niet helemaal
onbekend was. In de periode dat
ik bondscoach was van het Roe
meense elftal (van 1962 tot 1967,
Kovacs haalde met het Roe
meense team de eindronden van
het WK '66 in Enge land-B. B.)
ben ik door de bond veel in de
gelegenheid gesteld overal mijn
licht op te steken. Ik heb veel
congressen bijgewoond, veel met
andere coaches gesproken, erg
veel mensen leren kennen. Erg
belangrijk,"
Tijdens die reizen in Roemeense
dienst heeft Stefan Kovacs zijn
ogen goed de kost gegeven.
Daarom is ook het speltype van
Internazionale Milaan voor hem
geen geheim. „Ik kende de vroe
gere trainer Hellenio Herrera
erg goed. Ik ben bij hem ge
weest, hij is bij mij geweest. Ik
weet ook, dat de huidige trainer
Invernizzi als speler onder hem
heeft getraind. En dat een groot
gedeelte van de Herrera-metho-
den in zijn werkwijze is terug te
vinden. Maar we hebben uiter
aard alles gedaan om een zo
goed mogelijke indruk van het
Inter van nu te krijgen. Henk
Groot is naar de wedstrijden te
gen Celtic geweest, Grijzenhout
zag Inter in Genua tegen Samp-
doria en zelf ben ik zondag in
Milaan geweest om de wedstrijd
tegen Mantua te zien."
Ziet Stefan Kovacs geen „scha
duwzijde" aan een seizoen, dat
even wat voorbarig aangeno
men dat Ajax die Europa Cup
inderdaad weer wint alle suc
cessen brengt die er te behalen
zijn? Is er voor het volgend sei
zoen dan nog wel een prikkel tot
inspanningen, die hooguit tot
evenaring van de successen van
het voorafgaande jaar kan lei
den?
Sigaret
Stefan Kovacs lijkt die dubbel-
vraag aandachtig te proeven,
terwijl hij peinzend aan een si
garet trekt. En terwijl zijn ogen
strak gericht blijven op zijn ge
sprekspartner zegt hij:
„Ziet u, voetbal is een loterij.
Je weet niet wat er het volgende
seizoen kan gebeuren. Er is na
tuurlijk altijd een taak, ook voor
een club die alles wint wat er te
winnen valt. Aan de top blijven
is moeilijk genoeg. Een topclub
als Ajax moet op alles mikken
wat er te behalen valt. Dat
meen ik. Het is ook de lijn, die
we begin maart hebben uitge
stippeld. Het bestuur, de spe-
iersraad en ik. Bij de spelers
heeft wel eens de gedachte ge
leefd om één object, de Neder
landse beker, maar te laten
schieten. Maar dat is niet goed.
Ajax kan dit seizoen geschiede
nis maken. Als we die Europa
Cup winnen, is dat samen met
het kampioenschap en de Neder
landse beker een prestatie, die
lang in de geschiedenis blijft
voortleven."
Stefan Kovacs zegt er niet bij,
dat zijn naam aan die prestatie
onlosmakelijk verbonden zou
blijven. Maar de serieuze Ko
vacs is wel degelijk gevoelig
voor een dergelijk visitekaartje.
Het zou voor hem een absoluut
hoogtepunt zijn in zijn toch al
niet onverdienstelijke carrière
als voetbalcoach. Voor die car
rière droeg hij al in 1949 de eer
ste bouwstenen aan. „Toen ben
ik begonnen met trainerscursus
sen te volgen. Ik speelde zelf
nog voor Stinta Cluj. Toen ik in
1953 stopte met voetballen, had
ik binnen twee jaar mijn A-li
centie. Het is erg belangrijk om
jong te beginnen, als je trainer
wilt worden. Piet Keizer is bij
voorbeeld nu ook al bezig. Erg
verstandig. Je moet niet wach
ten tot je bent uitgevoetbald op
laat ik zeggen je 35ste. Dan ben
je eigenlijk al te oud om nog te
beginnen. Ik was in januari met
het Nederlands elftal in Athene.
Daar sprak ik Ferenc Puskas,
die daar Panathinaikos traint.
Hij zei: Stefan, jij hebt het goed
gedaan. Ik begon pas toen ik 37
was en daar heb ik wel de nodi
ge nadelen van ondervonden. Hij
heeft gelijk. Jong beginnen heeft
bijzonder veel voordelen. Je
werkt in het begin veel met as-
piranten en junioren en dat is
verschrikkelijk belangrijk."
Schalks
Ongemerkt Is Stefan Kovacs
aangeland op een terrein, waar
hij zich altijd wonderwel heeft
thuisgevoeld: het werken met
jonge talenten.
,,In Roemenië was dat mijn spe
cialiteit" zegt hij. En voor het
eerst breekt de schalkse lach
door op zijn gezicht er gaan de
kwieke oogjes ondeugend twin
kelen. Dan weer serieus: ..Het
beste voorbeeld daarvan vind ik
Steaua Boekarest, dat ik van
1967 tot 1971 heb getraind. Ik
werd daar in het eerste seizoen
kampioen met een betrekkelijk
oud elftal. Toen ben ik welover
wogen gaan verjongen. Heel ge
leidelijk. Maar met dat jonge
Steaua heb ik toch drie keer de
Roemeense beker gewonnen. Die
jonge talenten moesten lang
zaam rijp gemaakt worden. Dat
zou ik ook bij Ajax graag wil
len. Efficiënt werken met jonge
mensen. Als zo'n opleiding ieder
seizoen één of twee spelers voor
het eerste elftal oplevert, zit je
goed. Beter dan het aankopen
van dure anti-talenten. Ik zou
bij Ajax graag zo'n toekomst-po
litiek opbouwen."
En het liefst een flink poosje,
want Ajax betekent veel voor
Stefan Kovacs. Heel veel. „Ajax
is in Nederland mijn grote voet
balliefde geworden. Die zal ik
ook nooit ontrouw kunnen zijn.
Zou ik bij Ajax stoppen, dan
zien ze mij echt niet terug bij
een andere Nederlandse club.
Dat zou ik gewoon niet kunnen.
In dat geval zou ik naar een
club in een ander land gaan.
Nee. Ajax zou me blijven bezig
houden als ik in Nederland
bleef."
Tijdens zo'n ontboezeming is
Stefan Kovacs even de Roe
meense romanticus, wie al het
ambitieuze en serieuze vreemd
lijkt. Maar met romantiek maak
je een club niet Europees kam
pioen. Stefan Kovacs beseft het
meteen. Hij staat op, het karak
teristieke ruitjeshoedje op, de al
even karakteristieke sigaret tus
sen de lippen.
De „grote voetballiefde" wacht.
Er moet gewerkt worden. Eri
hard, want de duivel slaapt im
mers niet. Nee, van dat rijbe
wijs komt voorlopig niets.
BERT BREVOORD
SAO PAULO De voetbal
club Santos, eens een goed-
gesmeerde doelpuntenma-
chine, voert een strijd op
'.even en dood. Het laatste
symptoom van deze crisis
was het ontslag van coach
Mauro Ramos na de club
slechts 363 dagen in deze
functie gediend te hebben.
Ramos zei na zijn ontslag
„Santos is een mooie ploeg,
maar aangezien geen finan
ciële overeenstemming be
reikt kon worden, was ik
verplicht te gaan. Het was
een eer de r'oeg zeven jaar
als speler en een jaar als
coach gediend te hebben".
tie in de tijd dat het nog beter ging met zijn clu b Santos. In het afgelopen seizoe
eind van zijn carrière zijnde Braziliaan echter het dieptepunt van zijn ploeg mee.
hij de werkelijkheidszin heeft
welke de directeuren missen of
niet willen opbrengen dat het
fantastische voetbal van de
ploeg van Zito. Pepe, Coutinho
en Pele grotendeels iels uit de
verleden tijd is en dat Santos nu
zoals iedere andere ploeg heeft
te kampen met tegenslagen en
nederlagen".
Ramos werd april vorig jaar
aangesteld onder omstandighe
den welke veel lijken op die wel
ke tot zijn val hebben geleid.
Santos, dat sinds 1955 drie keer
de Braziliaanse titel en elf keer
die van de staat Sao Paulo won
had in 1970 en 1971 verstek laten
gaan. Op Ramos, die zelf een
van de sterren was geweest van
die onoverwinnelijke Santos
ploeg, werd een beroep gedaan
om de ploeg te redde Maar
zelfs Pele, die in 1958 in de
kampioenschappen van de staat
Sao Paulo 58 doelpunten had ge
maakt, wist het vorig jaar in de
landelijke competitie slechts
eenmaal te scoren terwijl hij tot
dusverre in de strijd om het
kampioenschap van Sao Paulo
geen enkel doelpunt heeft Re-
maakt. De ploeg die van 1954-'58
onder de hoede had gestaan van
Luis Alonso „Lula" en welke
eens tien spelers aan het Brazi
liaanse elftal leverde, behaalde
slechts magere overwinningen
naast vernederende nederlagen.
Torinho, die een van de nieuwe
sterren werd nadat Coutinho in
1968 Santos verlaten had, werd
in 1970 aan Sao Paulo verkocht
voor 100.000 dollar omdat Santos
geld nodig had om verliezen uit
een zakelijk avontuur goed te
maken.
Een van de ergste financiële
fouten van de club was in 1970
de a-inkoop van een groot club
gebouw in koloniale stijl, dat In
tussen weer is verkocht.
De grote ster Pele is aan het
eind van zijn loopbaan en er is
niemand in zicht die in staat lijkt
het grootste verleden van Santos
te doen herleven.
Alkmaar Vorig jaar nog was Linda Toorop uit Alk
maar een van de vele turntalentjes in Nederland. Een-
van de beteren wel te verstaan, want vanaf haar der
tiende behoorde ze tenslotte al tot de geselecteerden";
die profiteren van de centrale training. Maar toch niet'
een turnstertje dat men direkt in de categorie toppers.'
zou klasseren. Daarvoor waren haar uitslagen te ma-;
tig. Ze werd vorig jaar derde in de districtswedstrij-,
den bij de jeugd. En in de halve finales van de natio-;
nale titelstrijd draaide ze zo slecht, dat ze zelfs viet*
maal van de balk viel. Desondanks haalde ze de fina-*
le, waarin ze zich bij de jeugdturnsters klasseerde al si
negende van Nederland.
Nu, nauwelijks een jaar later, kan Linda Toorop lachen on£
deze prestaties. Ze is een vaste keuze in het Nederlandse senio
ren-damesteam geworden, waarin ze al diverse interlands mee-;
draaide. Na de halve finales turnen om het Nederlands kamf
pioenschap stond ze tweede met minder dan twee punten ach-!
terstand op de ongenaakbaar geachte Ans van Gerwen. Op de*
brug met gelijke leggers behaalde ze zelfs samen met Ans vaiy-
Gerwen de tot voor kort voor Nederlandse begrippen ongelooL!
lijk hoge score van 9.50.
In de finales kreeg Linda Toorop geen kans Indruk te maken.
Zij turnde op die dag in Riga, waarvoor ze uitgenodigd was. V
Zoekend naar de oorzaak van de sensationele vooruitgang zegl
ze: „Och, Ik heb dit jaar veel meer tijd voor het turnen. Ik heb J
namelijk mijn school in verband met de voorbereiding op de
Olympische Spelen in München voor een jaar onderbroken. Dat
is de INAS-opleiding, waar ik volgend jaar weer mee verder J
wil gaan. En omdat het voor mij eigenlijk onmogelijk was een
baantje erbij te vinden, help ik nu mijn moeder in de huishou-
ding. Daardoor kan ik nu erg veel aan het turnen doen". En
dan somt Linda Toorop een werkelijk verbazingwekkend zwaar V
trainingsschema op. „Op maandag- en dinsdagavond train ik bij X
de heer Lammers een uur of drie. Daarnaust train ik ook op
woensdag-, donderdag- en vrijdagmiddag wel een uur of drie
vier. In het weekend ga ik naar de centrale training in Papen-
dal. Daar trainen we wel een uur of vier, vijf per dag". 5
Niet alleen door deze training, die afgezien van de vele reis-
uren al ongeveer dertig uur per week vergt, is de vooruitgang
van Linda Toorop te verklaren. In het afgelopen jaar groeide
het tengere poppetje uit tot een goedgebouwde jongedame. -
Daardoor kon de fysiek sterkere Linda Toorop, die zich altijd
al onderscheidde door haar ijver, zich nog harder inzetten in de 'I
vele trainingsuren. „En dat doe ik echt met plezier. Natuurlijk
zijn er wel eens dagen dat je er wat minder zin in hebt. Maar
als je eenmaal bezig bent, dan vind je het toch fijn. De laatste
tijd helemaal, want als je ziet dat het beter gaat, stimuleert
dat enorm". En tot dusver geven de prestaties haar gelijk. In i
de interland tegen Zweden, waarin Linda Toorop debuteerde, i
werd ze derde Nederlandse achter Ans van Gerwen en Margo
Velema met het goede puntentotaal van 70.30. In hanr tweede t
Interland tegen Zwitserland eindigde Linda al als tweede Ne-
derlandse, nu alleen achter Ans van Gerwen, met een puntento-
taal van 70.40. En in de derde interland tegen Zuid-Afrika werd I
de Alkmaarse zelfs eerste met een puntentotaal van 70.45.
„Maar toen deed Ans van Gerwen niet mee", zegt ze eerlijk. II
En na de halve finales draaide ze zelfs voor het eerst met een
gemiddelde van boven de 9 punten per toestel. Een moyenne
dat ruim boven de Olympische eis van 8.50 punten per toestel
ligt.
Een vooruitgang die mede veroorzaakt wordt door de aanwij
zingen van de lurncoach Eva Bartha. „Van huur leer ik ontzet-
tend veel. Een dat is voor mij wel erg belangrijk geweest. Zij I
heeft me meer vechtlust bijgebracht. Dat was vroeger wel eens
een zwak punt". Eva Bartha bouwde echter verder up de basis,
die Haltcr-tralner Gerard Lammers hud gelegd. De ervaren"
turnkenner had Linda Toorop op haar tiende jaar ontdekt. Toeir»"-
zat het meisje, dat altijd al een 9 up haar rapport voor gym-
nastlek had, nog maar pas op de Halter.
Ze was door vriendinnetjes meegetroond. Zegt Gerard Lammers:
„Het is echt niet zo dat ik dacht: „Dat is een toptalent. Maar i
ja, als een kind op een van de vele groepen goed gaat, dan
zoek je haar er uit. En dan probeer je haar het echte turnen 2
bij te brengen. Of het wat wordt blijft altijd een gok. Naast ta-
lent moet een kind immers ook de wilskracht kunnen opbren-
gen om alle trainingen steeds met grote inzet te volgen. En in
het begin waren de resultaten van Linda nu niet zo daverend. I
De laatste tijd wel. Maar nu gaat ze er zelf in geloven". J
Voegt Lammers eraan toe: „Maar denk nu niet gelijk dnt Lin- J
da nu al een vaste keus voor München zou zijn. Ze kan wel een
inzinking krijgen of zo. En de concurrentie is erg groot. Het
peil van het Nederlandse turnen stijgt namelijk de lautste twee I
jaar geweldig. Vooral in de breedte wordt de top veel sterker. I
En het zijn vooral de jongere meisjes die daarvoor zorgen". j
Linda Toorop is de koploper van die jongere turngeneratie,
waartoe ook een Ikina Morsch, Ans Dekker en het pas dertien- I
jarige toptalentje Jeanette Ravensteln behoren. Die de tot dus- I
ver ongenaakbare turnkoningin Ans van Gerwen, met haar 21
jaar al een van de oudste topturnsters in Nederland begint te j
DE GRAAFSCHAP—HAARLEM
VOLEWIJCKERSAZ '67
HEERENVEEN—VVV
RODA JC—SVV
HERACLES—HVC
WILLEM II—DFC
VEENDAM—BLAUW WIT
PEC ZWOLLE—SC CAMBUUR
HELMOND SPORT—FSC
FORTUNA VLAARDINGEN—EINDHOVEN
GRASSHOPPERS—LAUSANNE
LUCANO-LA CHAUX DE F
SERVETTE-YOUNG BOYS
Alle wedstrijden komen voor op sporttoto nr. 48