E
...maar
welzijns
werker
ziet het
niet meer
j
{mofe
PLANNEN
BARSTEN
UIT
BUREAU
LADEN
MAAR
SCHATKIST
IS LEEG
ZATERDAG 29 APRIL 1972
DEN HAAG „Welzijnswerk" is een ver
zamelwoord. De maatschappelijk wer
ker, de man van de reclassering die
mensen in de gevangenis opzoekt, het be
jaardentehuis, de buurtvereniging die
bijeenkomsten houdt in het buurthuis, de
zuster van !het Wit-Gele Kruis, de rijden
de bibliotheek, dat alles en nog veel
meer wordt „welzijnswerk" genoemd.
Welzijnswerk is het werk van een op
bouwwerker, die door een gemeente
wordt aangetrokken om uit te zoeken
hoeveel bejaarden behoefte hebben aan
enkele dagen per week huishoudelijke
hulp of warme maaltijden, en hoe de op
name van bejaarden in tehuizen het best
gecoördineerd kan worden.
Welzijnswerk is, dat voor 85 gulden in de
week van 's morgens 9 tot 's middags
half zes een gezinsverzorgster helpt in
het gezin met vier kleine kinderen en pa
in de ploegendienst, waar moeder plotse
ling ziele is geworden en voor minstens
vier weken in 'bed moet blijven.
Welzijnswerk doet het buurthuis ergens in
Nederland. ,,In onze grote zaal liggen als
vloerbedekking tegeltjes van hardboard.
Deze vloerbedekking is aan vernieuwing
toe. Dat gaat 2500 gulden kosten. Daar
van moet je zelf 25 pet. opbrengen en
van de 75 pet. krijg je over vijf jaar ie
der jaar eenvijfde terug (subsidie).
Maar we moeten de leverancier uiter
aard contant betalen, en waar haal je
dat geld vandaan? In bedoelde ruimte
hebben wij 5 ochtenden peuterspeel
plaats, bejaardensoos, 4 groepen ballet,
tafeltennisgroepen, discotheek voor jon
geren enz. De moeders van de peuters en
balletleerlingen mopperen dat hun kind
altijd smerig bij ons vandaan komt.
Sommigen hebben om die reden be
dankt".
Daarmee zitten we meteen in de finan
ciële problematiek van het welzijnswerk.
Daarover gaat bijgaand artikel.
Een opsomming van wat zoal onder wel
zijnszorg wordt verstaan, valt niet goed
te geven. Hier volgt toch een gebrekkige
poging: gezinsverzorging, bibliotheken,
wijk- en streekopbouwwerk, bejaarden
hulp, bejaardentehuizen; jeugd- en jon
gerenwerk van padvinderij tot jae's, re
classering, de wijkverpleegster en de
kruisvereniging, opvangcentrum voor
buitenlandse werknemers of Surinamers,
kindertehuizen, revalidatiecentrum, crè
ches, dagverblijven voor gehandicapten,
aanleg van groenparken bij grote steden,
club- en buurthuizen, sporthallen, musea
en archieven, zorg voor Zuidmolukkers,
na*"urbescherming, werk onder woonwa-
gt .ewoners, vormingcentra, de maat
schappelijk werker, subsidie voor jonge
filmers, Algemene Bijstandswet, toneel
en concert, en nog veel meer.
Soms wordt hei begrip welzijnswerk nog
ruimer gehanteerd, en worden ook zaken
als volksgezondheid, onderwijs, ruimte
lijke ordening en milieubehoud eronder
gerekend.
12 ui padvinderij is een van de onderdelen van de welzijnszorg
3
In het buurthuis is een peuterspeelklas ingericht
Hoezei
:r ged
DEN HAAG De welzijnswer
kers zien het niet meer. Honder
den prachtige plannen liggen in
de laden van het ministerie van
.CRM in R'ijsWij'k op suibs'idie 'te
wachten. Er Is rijp en groen on
der, natuurlijk. Maar er zijn ook
stapels plannen die al wel goed
gekeurd zijn en verantwoord be
vonden Toch blijven ze in de la.
Er is geen geld voor subsidië
ring.
Ondertussen zijn er hier en daar
vacaturestoppen. Sommige in
stellingen bestaan nog slechts op
papier. Enkele beroepskrachten
vertrokken, en omdat die niet
T mogen worden vervangen, ligt
het werk stil. In afwachting van
betere tijden. Maar niemand
weet of die betere tijden komen.
De vechtkracht van CRM-minis-
19. 41
19—i
203
38*
zie
14-
x27 2-
-30 24
9. AU
nsen
22 13*
33x3
34 39-
De heer W. A. Fransen:
„welzijnswerk verkeert in
noodsituatie".
ter Engels wordt niet erg hoog
aangeslagen. Zijn positie in het
kabinet lijkt zwak.
Nieuwe welzijnsprojeoten wor
den op het ogenblik slechts met
mondjesmaat in de subsidiëring
opgenomen. Maar ook het be
staande komt in de knel. Veel
vormen van welzijnswerk zijn
loonintensief. De kostenstijging
ligt tegen de 10 procent per
jaar. Dat moét komen uit:eigen
fondsen of vermogen, bijdragen
van deelnemers, of subsidie.
Ingewijden op CRM zijn pessi
mistisch. Ook zij zijn ervan
overtuigd, dat ze het thans be
staande werk niet kunnen hand
haven met een globale stijging
van de CRM-begroting met 6
pet Zelfs dit percentage is nog
een groot vraagteken. Omdat de
economie minder snel groeit,
moet de „Zijlstranorm" zon
der extra belastingmaatregelen
mag de totale rijksbegroting per
jaar 6 pet. stijgen voor de ko
mende jaren worden verlaagd
tot 4 5 pet.
Steun
Minister Engels heeft nu steun
gekregen van de KVP. In een
rapport betoogt het KVP-bureau
dat er achterstanden zijn op de
beleidsterreinen die onder CRM
vallen. Daarom moet CRM vol
gend jaar een meer dan evenre
dig deel krijgen uit de 4 tot 5
pet. stijging van de totale rijks
begroting. Bovendien wil het
KVP-bureau dat CRM, om de
achterstanden weg te werken,
de komende jaren een extraatje
van 90 min. moet krijgen.
Ingewijden moeten het allemaal
Door de welzijnswerkers van een bepaalde gemeente is een bejaardenuitstapje naar de stad georganiseerd
nog zien gebeuren. Een gunstig
teken is dat de strategie ,,een
extra bedrag om opgelopen ach
terstanden weg te werken"
zijn succes al heeft bewezen:
defensie kreeg dit jaar met de
zelfde slagzin 30 min. extra
(oorspronkelijk 55 min.).
We vroegen wel/ „v-.,;.rkexpsrt
W. A Fransen naor zijn mening
over de toekomstkansen van de
Nationale Raad voor Maatschap
pelijk welzijn. Op persoonlijke
titel is hij een van de organisa
toren van het pTOtestcongres
van welzijnswerkers dat deze
week donderdag in Utrecht is
gehouden.
Is er in het welzijnswerk sprake
van ontmanteling?
Fransen: „In zijn algemeenheid
is dat met juist. Er is wel een
duidelijk halt toegeroepen aan
allerlei ontwikkelingen en initia
tieven. Dr. Klompé voerde een
stuk ontwikkelingsbeleid. Er ont
stonden veel nieuwe vormen.
Dat ontwikkelingsperspectief is
er nu niet meer. Het toekomsti
ge beleid is bijzonder onzeker
geworden."
,,Er is een malaisegevoel. Door
gebrek aan perspectief. Het is
niet duidelijk wat in 1973 en
daarna gaat gebeuren. Waar
schijnlijk is. dat volgend jaar
nog aanzienlijker besnoeid wordt
dan dit jaar. er zijn in elk geval
geen indikaties dat het minder
wordt. Men weet in het welzijns
werk niet hoe en of men de ko
mende jaren verder zal kunnen
Vacatures- en personeelsstops
pakken willekeurig uit. Soms
worden hele instellingen geblok
keerd. Zo ontstaat een idee van
geleidelijke ontmanteling".
Kun je niet het bereikte stabili
seren en pas weer uitbreiden in
komende betere tijden?
Noodsituatie
Transen: „Dat is moeilijk. Juist
de snelstgrociende werkvormen
spelen in op behoeften die de
laatste decennia sterk zijn on
derkend. Je kunt de groei van
dit werk niet stopzetten zonder
op andere manieren aan de dui
delijk geworden behoeften tege
moet te komen. Sommige werk
vormen zijn juist doelbewust ge
stimuleerd om duurdere vormen
te voorkomen. De bejaardenhulp
bijvoorbeeld is mede zo sterk
gegroeid om te voorkomen dat
te veel dure bejaardente-
hxt.n werden gebouwd".
Kan de eigen bijdrage van de
genen die genieten van het wel
zijnswerk niet omhoog? In een
aantal gevallen wel, maur bij de
gezinszorg bijvoorbeeld is de ei
gen bijdr..ge al aanzienlijk ge
stegen. Bij comm.ge werksoor
ten kun je nauwelijks nog ver
der gaan. In een buurthuis in
een oude stadswijk kun je geen
1,50 of 2 gulden per bijeenkomst
per kind vragen, want dat is
voor de gezinnen daar niet op te
brengen. Bij andere werksoorten
zoals het wijkopbouwwerk is er
niemand aan le wijzen die di
rect individueel profijt van het
werk heeft. Hier kan dus ook
geen profijtbeginsel worden toe
gepast.
Iranscn: „Je kunt natuurlijk
discussiëren over hogere bijdra
ge van de consumenten. Maar
vast stiaat wel dat hogere bijdra
gen onvoldoende soelaas kunnen
bieden in de huidige financiële
noodsituatie Er zijn nog wel en
kele particuliere fondsen. Maar
de samenleving ziet welzijns
werk langzaamaun als een nood
zakelijke maatschappelijke func
tie die duarom uit gemeen-
schapslasten moet worden be
taald. Die keuze is in feite In
Nederland al jaren geleden 'ge
daan En dat proces is bijzonder
moeilijk te keren. In de Verenig
de Staten daarentegen is het
normaul dat veel van wat wij
uit de gemeenschapsgelden doen
wordt gefinancierd uit particu
liere bronnen".
„Sprekend over gemeenschaps
geld kun je denken aan over
heidsgeld uit belastingen of aan
sociale verzekeringen. Kijk naar
de volksverzekeringen als de
vla het loon wordt een doelhef
fing ingehouden. Op dezelfde
manier zou je een algemene wet
Welzijnskosten kunnen creëren,
een AWWK".
In Utrecht protesteerden de wel
zijnswerkers. Hun vurige hoop is
dut hun actie de touwtrekbespre
kingen in de ministerraad
O,:-, de verdeling van de rijks-
r I beïnvloed n. Maar meer
hoop is er eigenlijk niet.
I- n: ,,ILt r:ëel te erken
nen dat we onze verwachtingen
r .et erg hoog hebben gesteld.
Misschien is het een vrij mach
teloos gebaar, dat congres.
Maar we vinden dat we het
doen".
JOHAN VAN WORKUM
