Twee krukken staan
als een monument
onder de kapstok.
OUD-PATIÜNTE VECHT VOOR HET BEHOUD
VAN EEN ORTHOPEDISCHE KLINIEK
ZATERDAG 15 APRIL 1972
De sluiting van de orthopedische kliniek Cor
nells Vroege Stichting" te Alblasserdam waar
al veel patiënten genezing gevonden hebben, is
een zeer omstreden kwestie. Sommige mensen
hebben ons zelfs al het advies gegeven „niet
teveel in de modder te roeren'. Juist in ver
band hiermee hebben wij verschillende vragen
voorgelegd aan het ministerie van Volksge
zondheid, om te vernemen wat de werkelijke
oorzaak is van de sluiting van deze kliniek. De
minister heeft ons echter door middel van zijn
ambtenaren laten weten, dat hij op de vragen
geen antwoord kan geven, omdat hij zijn ant
woord wilde bewaren voor het beantwoorden
van de vragen hiervoor, die het A.R. Tweede
Kamerlid mej. Van Leeuwen hem onlangs ge
steld heeft.
Wij wilden t
de
onder i
graag
wat de officiële reden is, dat de Cornelis
Vroege Stichting gesloten moet worden.
wat er nu moet gebeuren met de overblij
vende patiënten er wat met het verplegend
personeel, dat hoewel de kliniek volgens
zeggen per 1 juli moet sluiten nog steeds
geen ontslag aangezegd gekregen heeft,
waarom de minister nog niet gereageerd
heeft op brieven van het actiecomité, dat de
stichting wil behouden. De Koningin, premier
Eiesheuvel, vakbonden enz. hebben wel hun
reacties gegeven,
waarom de verpleegprijzen niet verhoogd
mochten worden, zodat de stichting noodzake
lijke vernieuwingen in en aan de kliniek had
kunnen laten aanbrengen,
waarom de gemeente Alblasserdam de kli
niek wel wil behouden, maar medegedeeld
heeft niets aan de beslissing van de minister
te kunnen veranderen.
Gevraagd is ook wat er gekomen is uit het ge
sprek tussen de burgemeester van Alblasser
dam met de hoofdinspecteur voor de Volksge-
deze kwestie, dat
DEN HAAG/ALBLASSERDAM
Het Cortgene in Alblasserdam:
een dijk met buizen erlangs. Na
nummer 7 ineens een zijweg
naar nummer 49. En daar, tussen
de bloeiende bloesems ligt de Cor
nelis Vroege Stichting. Geen be
jaardentehuis, geen kleuterschool,
maar een omstreden orthopedi
sche kliniek, die tot sluiting ge
doemd lijkt. Eigenlijk zou de kli
niek al op 1 maart gesloten moe
ten zijn, maar dat is uitgesteld tot
1 juli. Nu zijn nog vrijwel alle
bedden bezet en nog dagelijks
worden er behandelingen verricht.
Het ziekenhuis is een orthopedi
sche kliniek, een kliniek waar bot
ten en benen weer genezen kunnen
worden.
Nog zijn de bedden bezel, nog worden hier patiënten genezen. Na 1 juli zal dat allemaal anders
l-a3!ff» zijn-
f8).
behandelt een al geopereerde patiënt. Ook de polikliniek zal gesloten worden.
De Cornelis Vroege Stichting,
die een wereldberoemde naam
heeftr is tot februari van dit
jaar geteid door dr. C. P. van
Nes. Oud-patiënten van de dok
ter zijn het er unaniem over
eens, dat het een geweldige man
was, die iemand weer liet lopen
als andere doktoren hem geen
enkele hoop op herstel meer 'ga
ven. Op 14 februari van dit jaar
stierf dr. Van Nes op 74-jarige
leeftijd aan een hartinfarct. Op
17 februari werd hij in alle stilte
begraven. Op 18 februari kwa
men de burgemeester van Al
blasserdam en de hoofdinspec
teur voor de Volksgezondheid in
Zuid-Holland, dr. de Lange een
bezoek aan de kliniek brengen.
Ze brachten slecht nieuws mee:
de kliniek moest op 1 maart
dicht. Later werd die datum ge
wijzigd in 1 juli.
Wat te doen met de wachtlijst
van een half jaar? Wat te doen
met de nabehandeling van de
patiënten? Wat te doen met al
die mensen die hun laatste hoop
op de Cronelis Vroege Stichting
en in veel gevallen op dr. Van
Nes zelf gericht hadden? De
meest urgente gevallen zijn uit
geselecteerd. Er zijn ook men
sen geweest, die alleen hun hoop
op dr. Van Nes hadden geves
tigd. Ze zeiden af. Tot 30 juni
aanstaande zal er doorgewerkt
worden, door alle 83 personeels
leden. Dan moet de zaak opge
ruimd zijn. Dan zullen de gan
gen leeg zijn, de operatiekamer
voor het laatst ontsmet, de be
handelkamers ontruimd, de bed
den leeg. Dan zullen er in de
gangen geen patiënten meer zit
ten die elkaar enthousiast ver
tellen. dat ze weer kunnen lo
pen, dat ze niet langer de kruk
ken nodig hebben, waarmee ze
zich al zo lang hebben voortbe
wogen, dat hun heup niet stijf
gemaakt hoeft te worden om
zonder pijn verder te kunnen le
ven, kortom dat ze straks weer
normale valide mensen zullen
zijn.
Het personeel weet dat de kli
niek dicht gaat, maar ze hebben
nog steeds geen officieel ontslag
aangezegd gekregen. De heer C.
S. L. König uit Raamsdonksveer
behartigt de belangen van de
personeelsleden.
Hij is een patiënt van dr. Van
Nes geweest. Een geval apart.
Al in 1946 kwam hij, een oor
logsslachtoffer. in contact met
dr. van Nes. ,,Wat andere dokto
ren aan mij verknoeid hebben,
heeft hij weer goedgemaakt. Ze
wilden mijn heup stijf maken,
maar dr. Van Nes opereerde
mij en ik kon me weer gewoon
bewegen", zegt hij. Nu ligt hij
weer in de Cornelis Vroege
Stichting, weer om aan zijn
heup geopereerd te worden.
,.Dr. Van Nes heeft me dat tien
jaar geleden al gezegd. Met de
operatie alleen zou ik geen 65
worden. Maar nu is de medische
wetenschap zover vooruitge
gaan, dat deze operatie me weer
verder helpt".
Toch zien de personeelsleden.
ondanks de acties die gevoerd
worden, de situatie somber in.
De operatiekamerzuster: ,,Het
is afgelopen. Daar kan niemand
meer iets aan veranderen". AI
boden werd door het ministerie.
Elk jaar werd er gelijk ge
speeld. maar geld voor investe
ringen of verbouwingen waren
er niet. Op de oorspronkelijke
tekeningen slaat een vleugel ge
projecteerd. Op de plaats waar
die zou moeten komen, staat nu
een ander gebouw. De verpleeg-
prijs is overigens belachelijk
laag. Voor een derdeklas bed
betaalt men per dag 47,95 (Ter
vergelijking: eenzelfde klasse
bed in een gewoon ziekenhuis
komt op ongeveer 100.).
Wie het gebouw op zich bekijkt,
ziet een bouwwerk uit 1935-'36.
i sober en schoon.
Vanuit zijn bed in de Cornelis Vroege Stichting tracht de I
dragen tot het behoud van de Cornelis Vroege Stichting.
C. S. L. König zijn steentje bij te
Mej. Van Sittard, de secretares
se van dr. Van Nes: ..Zelfs al
zou de minister de kliniek niet
sluiten, dan nog zou ik niet we
ten waar we een opvolger voor
dr. Van Nes vandaan moeten
halen. Hij is er zelf destijds al
mee bezig geweest, maar ook
hij kon niemand vinden die de
zaak wilde overnemen". ,,Alle
orthopeden in ons land hebben
al een bestaan, dus waarom zou
den ze dan hierheen komen",
voegt dr. Mol, de „bedrijfslei
der" van de kliniek er pessimis
tisch aan toe.
Als stille getuigen, maar nog als
een monument staan in de hal
van een Haagse flat twee kruk
ken in een hoekje onder de kap
stok. Degene, die ze gebruikt
heeft, heeft ze gelukkig niet
meer nodig. „Maar er zijn zo
veel mensen, die ze nog wel no
dig hebben en die in de Cornelis
Vroege Stichting geholpen kun
nen worden. Tenminste als de
minister op zijn besluit voor
sluiting terugkomt", zegt mevr.
G. G. G. van den Bogert. Dat is
ook de reden waarom ze actie
voert voor het behoud van de
kliniek. Vechten tegen de bier
kaai? „Ik hoop toch van niet.
Als je ziet hoeveel reacties ik al
binnen heb. Ik heb al 4000 hand
tekeningen verzameld. En nog
dage'ijks krijg ik telefoontjes en
brieven van sympathisanten,
maar het meest nog van oud-pa
tiënten. Onmiddellijk haalt ze
een grote dossiermap tevoor
schijn, waar de reacties zorgvul
dig in verzameld worden.
Het zijn over het algemeen ont
roerende brieven van mensen
die de gedachte aan een valide
leven al opgegeven hadden,
maar die door oen behandeling
in de Cornelis Vroege Stichting
toch weer op de been kwamen.
Mevr. Van den Bogert zelf brak
een paar jaar geleden haar en
kel op drie plaatsen. Het onge
luk gebeurde in Oostenrijk. De
behandelende arts daar gaf haar
de verzekering mee, dat zij in
Nederland wel na een dag of
drie vier geopereerd zou wor
den. „In plaats daarvan hebben
ze me zeven \yeken in het gips
laten zitten". En toen begonnen
de weken en maanden van pijn.
Lopen was een bijna ondoenlijke
zaak. Mevr. Van den Bogert, die
part-time bij Vroom en Drees-
mann werkte, moest haar werk
tijd halveren. „Als ze dan 's
avonds thuiskwam, kon ze nau
welijks meer een voet verzetten.
Maar toch wilde ze doorgaan,
want het gaf haar overdag wel
wat afleiding", aldus haar man.
„Geneesmiddelen waren er te
over", vervolgt mevr. Van den
Bogert. „Elke keer kreeg ik iets
anders voor de pijn. Als ik dan
weer terug kwam bij de dokter
verbood hij me het gebruik van
de vorige soort pijnstillende ta
bletten weer, omdat ik dan mis
schien een maagbloeding kon
krijgen en schreef hij me ande
re voor. Ik heb ze vrijwel niet
gebruikt".
Tenslotte deelde de arts haar
mee dat er weinig meer aan
haar enkel gedaan kon worden.
Ze moest maar met pijn leren
leven. Dat zou de pijn in ieder
geval wel verminderen.
„En dat vond ik wel het aller
ergste. Ik zou geen auto mee
kunnen rijden, of alleen in een
aangepaste auto. Ik ging in wan
hoop naar mijn huisarts, die me
naar de Cornelis Vroege Stich
ting in Alblasserdai
Toen ik daar kwam werden er
meteen foto's van mijn enkel ge
maakt. Dr. Van Nes verzekerde
mij, dat hij de enkel wel weer
in orde zou krijgen. Met een
paar maanden zou ik weer hele
maal goed kunnen lopen zei hij.
Het was bijna ongelooflijk dat te
horen na alle ellende die ik in
de voorgaande anderhalf jaar
had meegemaakt."
De operatie die dr. van Nes uit
voerde was een succes. Mevr.
Van den Bogert kun nu weer he
lemaal normaal lopen en kan de
enkels naar alle kanten bewe
gen. Waar geen enkele arts toe
in staat was, ja waar de artsen
de kans op genezing al opgege
ven hadden, daar kon dr. Van
Nes alles weer genezen.
Was dr. Van Nes een wonder
doener? Een genie? Voor het
vele en grote succes in zijn
werk heeft zijn secretaresse,
mej. van Sittard een andere me
ning: „Veel orthopeden hebben
de beschikking over een paar
bedden in een ziekenhuis. Dr.
Van Nes deed door de kliniek
veel meer ervaring op met de
orthopedie en de operaties."
Maar was is nu de reden dat de
kliniek gesloten moet worden?
Volgens het ministerie van
Volksgezondheid voldoet de ac
commodatie niet aan de eisen,
ze zou te verouderd zijn. Boven
dien zouden er in het ziekenhuis
te weinig bedden zijn. „Maar
men heeft nooit aan uitbreiding
kunnen denken, omdat de verho
ging van de verpleegprijzen ver-
„In een modern ziekenhuis zijn
de stopcontacten, de radio en te
lefoon-aansluitingen netjes in de
muur gewerkt. Dat is hier niet
het geval, maar dut kan zo ver
holpen worden", aldus mej. Van
Sittard.
Mej. Van Sittard vertelt ook dat
er al jarenlang met sluiting is
gedreigd. „Maar dreigen doet
geen pijn". Dat de sluiting de
dag na de begrafenis van dr.
Van Nes is aangekondigd vindt
zij ook niet zo gek. „De ministe
riële toestemming stond op zijn
naam. Er was bovendien nie
mand, die hem kon opvolgen".
De operaties, die nu nog uitge
voerd worden, staan onder de
supervisie van prof. Wittebol, de
directeur van het Stads-Acade-
misch Ziekenhuis (SAZU) in
Utrecht. Prof. Wittebol is de
schoonzoon van dr. Van Nes.
Prof. Wittebol heeft het ministe
rie van Volksgezondheid voorge
steld de Cornelis Vroege Stich
ting onder te brengen bij de
Su/.u. Dat voorstel werd zonder
meer van de hnnd gewezen.
Niet alleen de orthopedische pa
tiënten van de Cornelis Vroege
Stichting staan op het punt een
belangrijke kliniek te verliezen,
voor Alblasserdam zelf is de kli
niek eveneens van belang. Als
er op een van de werven een on
geluk gebeurt, worden de patiën-
Cornelis Vroege Stichting ge
bracht. Ook al is de kliniek nog
niet dicht, toch kunnen deze
mensen niet meer opgenomen
worden.
Bij de scheepswerf Verolme is
men ook al doende de kliniek te
behouden. Het Tweede Kamerlid
voor de AR, mej. van Leeuwen
heeft minister Stuyt van Volks
gezondheid onlangs een aantal
schriftelijke vragen gesteld over
de sluiting van de Cornelis Vroe
ge Stichting. „Er zijn zoveel
verhulen over de aanleiding tot
de sluiting in omloop dat ik nu
van de minister vyel eens wil ho
ren wat er nu werkelijk aun de
hund is. Ik heb hem gewoon wat
informatie over de zaak ge
vraagd".
Mevr. Van den Bogert heeft bij
haar actie ook de hulp ingeroe
pen van minister-president Bies
heuvel, de fractieleiders uit de
Tweede Kamer, de koningin, de
ombudsman, B en W van Alblas
serdam (de burgemeester van
Alblasserdam verklaarde de kli
niek wel te willen behouden,
maar hij kon niets aan het be
sluit van de minister verande
ren) en minister Stuyt zelf. „Ik
heb de minister gevraagd of hij
wel weet wat met pijn leven is",
uldus mevr. van den Bogert.
Vooralsnog ziet het er naur uit
dat op 1 juli aanstaande 60 zie
kenhuisbedden leeg zullen zijn,
waarin mensen hadden kunnen
liggen op weg naar een valide
leven. Of hun sport weer zouden
kunnen beoefenen, zoals Stien
Buas-Kuiscr, die er aan een bles
sure werd geopereerd.
ANK VAN DUGTEREN
Foto's: Milan Konvalinka.