GROOTMEESTER OP ALLE AFSTANDEN T Sven Laftman: protest over Ard Schenk op reelamebiljet 'frommer moet nog praten Broekman: Zweden moet opnieuw beginnen Tussen Eden en Schenk Alle doelpalen uit protest doorgezaagd MAANDAG 21 FEBRUARI 1972 Al GEHOORD: Schenk waant zich in de hof t (Jaap) Eden Weer klonk het .,Ard, die heeft de wereldcup". Net s in Innsbruck, in Gothenburg, in Davos en Sapporo, eer bejubelde het uitzinnige publiek met wat eens goed Éctionerende stembanden waren geweest, de grote ifhpioenArd Schenk. In het Bisletstadion trad het le ren weer buiten zichzelf. Ard Schenk nam lachend, ont- |rd bijna alle hulde in ontvangst. De „titelautomaat" as weer even mens geworden. Daarvoor had hij met automatisme dat alle concurrenten verbijsterde zijn ?le gamma van mogelijkheden gedemonstreerd. Het ek alsof Ard Schenk slechts een knop behoefde in te ïkken. De knop ,,drie wereldtitels achter elkaar" die Irdien de Noren Ivar Ballangrud (1912-1914) en de in jlo aanwezige Hjalmar Andersen (1950-1952) hadden in- Irukt. ide knop „vier afstanden winnen", wat de legendarische ■erlander Jaap Eden en de Noor Oscar Mathisen had- sfr gepresteerd, had Ard Schenk ook geen moeite. Op jn formidabele presttatielijst ontbreken slechts de vijf eèeldtitels in totaal, zoals de Fin Class Tftunberg en de oor Ivar Ballangrud behaalden. er zullen komen, daar- iedereen in het Bislet- overtuigd. Kees Broek- Leen Pfrommer blijft lgend jaar coach van de [equipe onder voorwaarde ploegleden het daar voor rd procent mee eens zijn. loopt per 1 april ik binnen de ploeg niet reële oplossing kom, ik weliswaar graag schaats- de da- ^loeg of van een sprint kondigde hij gister- nd aan. jkheid „Ik i door te gaan, noeten alle wrij- worden weggeno- Als daar iets van blijft zit- reekt zich dat later". heeft die verhelderen- jfsprekken met zijn pupillen niet gevoerd. Daarmee hij opzettelijk tot aan het van het seizoen gewacht, lenk dat er straks in Inzeil idhoven gelegenheid voor n. Het moet per slot van ling mogelijk zijn dat je Ind op zijn fouten wijst, ook hij nog zo'n vedette gewor- itmer rekent het niet als een Hes dat ploegleider Sjaak de Éig zijn vertrek heeft aange- Aigd. „Voor een dergelijke Ér is in ons groepje in het |r»el geen werk. Ik ben er lil de technische leiding en Itti de Vroomen doet de rest. Ilfcopstellen van de schema's fcn we zelf kunnen doen of doen door een enthousias- pporter", aldus Pfrommer. man, die heeft gereden onder het regiem van een andere schaatskeizer, Hjalmar Ander sen, verklaarde: „Bij Hjalmar Andersen was er nog wel eens een mogelijkheid om hem op de langste afstanden te verslaan, maar tegen deze Ard Schenk is op geen enkele afstand meer te rijden". En toch leek de knop „afstand zege op de 500 m" even te hape ren. Ard Schenk ging langzamer over de eerste 100 m dan zijn gevaarlijkste concurrent. Roar Grönvold. Maar met zijn beken de lange slagen haalde hij de tijdachterstand op Grönvold op het laatste stuk royaal in, en fi nishte in dezelfde scherpe tijd van 40.14. Hoe automatisch dat wel ging. verbaasde Ard Schenk na afloop nog het meest. „Ik reed zo on geconcentreerd dat ik alles op en rondom de baan hoorde. Ik had zelfs tijd om naar het ron debord te kijken de eerste 100 m. Toen al zag ik dat ik toch een vrij scherpe tijd zou maken. Bij het uitkomen van de laatste bocht wist ik, doordat ik een tijd van net boven de,24 sec. af las, dat het goed ging". Moeiteloos Met zijn scherpe sprinttijd was de basis voor eên derde wereldtitel gelegd. Nog even bleef er span ning in het toernooi want Roar Grönvold, de enige schaatser die zich nog niet bij voorbaat verslagen voelde door het feno meen Schenk, stond op gelijke hoogte. Dat werd anders toen „knop twee" werd ingedrukt: goed voor een zege op de 5 km. Moeiteloos bleef Schenk ver on der de tijden die Stensen, Grön vold en Vérheyen hadden gere den en zijn tijd van 7.22.84 was ook niet meer door Bols te ver beteren. Na die race al kon Ard Schenk de fellcitatiekussen van zijn moeder in ontvangst nemen. Hij had zijn derde wereldtitel zo goed als binnen. Grönvold had bijna acht seconden moeten prijsgeven, te veel om ooit in te halen. Grönvold: „Na die 5 km wist ik dat ik alle titelaspiraties wel kon vergeten. En die had ik voor dit toernooi wel. Ik heb be wust op goud willen rijden. (Van i speciale verslaggever) Zelfverzekerde, klare blik in de ogen; gelukkige lach; arm in triomf geheven: ARD SCHENK, DE GROOTSTE Maar na die 5 km was ik weer met mijn neus op de feiten ge drukt. Ard is de grootste", zei Grönvold die zich maar hele maal op de strijd om de tweede plaats ging richten. Derde keer Na het indrukken van „knop drie" (ritzege op de 1500 meter) ondervond Grönvold nog eens extra hoe machtig Ard Schenk momenteel is. In een recht streeks duel benadrukte Schenk nog eens ten overvloede dat hij de sterkste is. Grönvold finishte meer dan een volle seconde na de schaatskeizer. Toen had Ard Schenk zich al weer opgericht om de hulde van het publiek in ontvangst te nemen. Hij was wereldkampioen, voor de derde keer in zijn leven. Knop vier (zege op de 10 kilome ter) was eigenlijk bijzaak ge worden. Theoretisch hoefde Ard Schenk slechts de afstand uit te rijden. Hij wilde zich echter voor zijn matige 10 km. in Da- vos revancheren. In Oslo wilde hij ook de sterkste zijn op de langste afstand. In een recht streeks duel met het Noorse „geheime wapen op de lange afstanden". Sten Stensen, ver overde hij ook zijn vierde af standszege. Niet te geloven Eddy Verheyen verwoordde de bewondering in Bislet met: „Het is niet te geloven wat die man allemaal kan. En zo moei teloos. In Sapporo presteerde hij het bijvoorbeeld om tijdens zijn tien kilometer langs me heen te schaatsen en daarbij nog te vragen of ik wel genoeg foto's van hem had genomen want anders zou hij nog een keertje langskomen, Hier zat hij op de 1500 m alle kanten op te kijken. Chef d'équipe Jacques de Koning werd er zelfs nog kwaad over. Hij gilde: kijk uit, anders val je straks nog". Ard Schenk viel niet. Hij werd de grootste schaatskampioen die Nederland ooit heeft gekend. Groter dan Jaap Eden, die wel drie wereldtitels veroverde Europees kampioen BERT VOSKUIL OSLO Het wereldkampioen schap is voor de Zweedse schatasploeg uitgelopen op een grote teleurstelling. Alleen Goe- ran Claeson, zevende in de eind klassering, kon de eer voor Zweden hoog houden. Schaats coach Kees Broekman kon na afloop weinig woorden vinden om het Zweedse deb&cle goed te praten. Hij gaf toe dat de pres taties hem enorm waren tegen gevallen. „Aan het eind van dit seizoen loopt mijn contract af. Ik weet niet wat de Zweedse schaats bond wil, maar als er over een nieuw contract moet worden ge sproken, heb ik wel een aantal eisen", zei de teleurgestelde Broekman. „Sinds 1955 (Sven Ericsson) heeft Zweden geen wereldkampioenen meer voortgebracht. Daar zijn een aantal redenen voor aan te wijzen. De voornaamste oorzaak is: onvoldoende aandacht voor de jeugd". Come back Dit wereldkampioenschap werd niet alleen gekenmerkt door het Zweedse dcb&cic, ook door de come-back van Rusland en de doorbraak van Amerika. Nadat Rusland enige jaren geleden was teruggewezen naar het tweede plan, is het herenschaat- sen onder leiding van trainer Grisjin weer in ontwikkeling. Drie Russen bij de eerste zes tien was voor het trainersduo GrisjinKapitanoff een onge kende weelde. Door deze presta tie mag Rusland bij het volgen de wereldkampioenschap met het maximale aantal (5) in schrijven. Voor het eerst in de geschiedenis van het wereldkampioenschap cfrong een Amerikaan door tot de laatste zestien, die het recht hebben op de 10.000 m. uit te komen. Dan Carroll, de Ameri kaanse student, kwam bij de zestien uitverkorenen door als zesde op de 500 m., 16e op de 5000 m. en 16e op de 1500 m. te eindigen. Na de successen van de Amerikaanse meisjes Anne Henning en Diane Holum zijn ook de Amerikaanse heren aan een doorbaak bezig. WIL VAN DER PLAS druiven Er zijn oude heren, die bij zonder kribbig zijn. Sven Laftman (84) behoort daartoe. Hij zag in Oslo de reclamebiljetten waar op Schenk en Fornaess la chend een flesje fris drin ken en dacht onmiddellijk aan de, eveneens kribbi ge, oude heer Avery Brundage en diens ama teurbepalingen. Dies stap te Laftman met een pro test naar het IOC en de ISU, die de regels van het IOC heeft overgenomen. Schenk zou ,,fout" zijn. Over Fornaess. van wie eenieder weet dat hij al jaren op kosten van zijn regering leeft, geen woord. De Noor was er dan wel niet bij maar in het verleden heeft hij als redelijk betaalde ama teur ook medailles be haald. Fornaess is echter een Scandinaviër, Schenk een Nederlander die de baan aanveegde met de Zweden. De druiven lij ken zeer zuur en zullen Laftman nog kribbiger maken. Zwaarwegend Een unieke houding hebben de spelers van het Neder lands elftal aangenomen. Zij hebben zich als één man geschaard achter bondscoach Fadrhonc. Nimmer tevoren hebben dragers van het Oranje shirt zich op zo duidelijke wijze achter de coach ge plaatst. Het kan zijn dat het bestuur van de KNVB en de sectie betaald voet bal een andere mening zijn toegedaan. Zij zullen het contract moeten ver lengen. Maar als de spe lers kennelijk zo tevreden zijn met hun coach moet dat een zwaarwegend punt van overweging zijn bij het nemen van de be slissing. Fadrhonc wordt vooral gewaardeerd om zijn „menselijke benade ring". En dat is een waardevolle eigenschap. Voetballen kunnen de mannen zelf wel. Helaas BLO In 1896, bij de titel- jd in het toenmalige Sint Petersburg, werd ilaap Eden wereldkampioen Id.ior het winnen van vier ^afstanden. Hij reed de 500, klóOO, 5000 en 10.000 m in Lresp. 50.2 - 2.36.2 - 9.03.2 - |1S.55.4. In 1972 schaarde ,Ard Schenk zich in de rij ,van „onvergetelijke schaat- na een jaar dat zijn 'eerga in de schaatssport g niet heeft gehad: Euro- es kampioen door het nnen van drie afstanden, ievoudig Olympisch kam- oen en wereldkampioen fctssen Jaap Eden en Ard 'Schenk acht jaar na de Iprestatie van Eden èslaagde wederom een tijder icrin de wereldkroon te be- fmachtigen na 't winnen van vier afstanden. Het was de Noorse rijder Peter Sinne- rud, op wiens boerderij de Nederlandse schaatsers vele jaren gastvrij werden ontvangen. In Kristiania, het tegenwoordige Oslo. maakte hij de tijden: 46.2 - 2.34.8 -9.26.4 - 19.15.2. La ter werd hij gediskwalifi ceerd omdat hij tijdens het toernooi geen amateur meer geweest zou zijn. Het duurde zeven jaar eer weer een rijder in staat bleek alle afstanden te win nen. De Rus Nikolai Sprun- nikoff werd in 1911 wereld kampioen in Trondheim. Ziin tijden waren: 46.4 - 2.26.- - 9.10.2 - 18.13.-. Een jaar later kwam de Noor Oscar Mathisen viermaal zegevierend over de finish. Zijn tijden waren tijdens het wereldtoernooi in Kris tiania: 44.2 - 2.20.8 - 8.45.2 - 17.46.3. De eerste wielerronde van enig formaat (Ronde van Andalusië) is nauwelijks achter de rug of twee Ne derlandse renners zijn betrapt op het gebruik van doping, Vianen en Koeken. Als gebruikelijk loonde de ploegleider, in dit geval Pellenaars, zich zeer verontwaardigd en eiste hij een tweede on derzoek. Er kan moeilijk worden aangenomen dat de uitslag anders zal zijn. Dat gebeurt zelden. Als winnaar van de Ronde zal Vianen gediskwalificeerd moeten worden. Geen greintje glans blijft dan over. Het winnen-met- een-bijsmaak moet de winnaar toch geen voldoe ning schenken. Of zien wielrenners dat anders. Helaas dan. OSLO Overal In Oslo was een reclamebil jet opgehangen van een fabriek in fris dranken (Sola), waarop foto's van schaats sterren. Een serie toonde Ard Schenk en Fornaess met een flesje Noorse frisdrank in hun hand. Sven Laftman, de Zweedse oud-vicevoorzitter van de Internationale Schaatsfederatie en thans nog afgevaardig de van deze instantie, heelt hierover een officieel protest ingediend bij de I.S.U. en het I.O.C. Laftman zei hierover: „Ik heb het vermoe den dat dit niet in overeenstemming is met de Olympische amateurrcgels, die door de I.S.U. zijn overgenomen. Ik zal over deze zaak rapport uitbrengen". De heren Comcllo en Van Laer, resp. direc teur en vice-voorzitter van de Kon. Ned. Schaatsenrijdersbond verklaarden dat zij Ard Schenk reeds meermalen hebben ge waarschuwd voor dergelijke commerciële Het gevaar is niet denkbeeldig dat de I.S.U. Schenk zal vragen zijn Olym pische medailles terug te geven, indien hij wordt „verhoord" en zijn verdediging niet doeltreffend is. In 1964 heeft het Westduitse kunstrijderspaar Kulius-Böumler ook de medailles moeten teruggeven nadat zij de amateurbepalingen hadden overtreden. Sven Laftman had het trouwens in Oslo toch op Schenk begrepen. Zaterdag, na de 5000 meter, moest Schenk naar de dopingcon trole Hij wilde echter een half uur uitrij den. De artsen, met de controle belast, rie pen hem tweemaal op omdat het regle ment eist dat de controle onmiddellijk na de race dient te geschieden. Schenk bleef uitrijden en de artsesi verzochten Laftman om steun. De Zweed vond Schenk tenslotte in de kleedkamer en bracht hem persoon lijk naar de artsen. „Ik zal hierover geen rapport uitbrengen", verklaarde Laftman. Nadat Schenk viermaal, i elke afstand, was gecontroleerd, besloot de medische commissie van de I.S.U. ook Eddy Verheyen, die vijfde in het eindklas sement was geworden, voor een dopingcon trole aan te wijzen. Coach Leen Pfrommer weigerde medewerking en diende een pro test in. Pfrommer: „Na de tien kilometer kwam Laftman. die zich kennelijk wilde revan cheren op Ard Schenk, naar mij toe cn wees alle Nederlanders aan voor dc do pingcontrole. Ik heb hem toen duidelijk ge maakt dat die aanwijzing tegen elk regie ment was omdat voor de race bekend moet zijn wie door het lot is aangewezen. Sven Laftman zei dat hij had uitgemaakt dat alle Nederlanders op doping moesten worden gecontroleerd. Nadat ik luid gepro testeerd. moesten alleen de drie eerstge- plaatsten naar de dokter". Sven Laftman verloor opnieuw zijn prestige en de strijd tegen de Nederlanders Kaatsheuvel. Nachtelijke be zoekers hebben gistermorgen vroeg op het hoofdvcld van de eerste klasser DESK alle doel palen doorgezaagd. Zaterdaga vond om half twaalf kreeg voor zitter W. Soeterboek een ano niem telefoontje, waarin hem werd meegedeeld dat de doelpa len zouden worden doorgezaagd als dc wedstrijd DESK—RKC zondag zou doorgaan. RKC had deze ontmoeting destijds met I0 gewonnen. DESK dien de echter een protest in omdat een ongerechtigde speler was opgesteld lui RKC. Daarop heeft de KWB besloten dat de wedstrijd gisteren moest worden overgespeeld. Toen de heer Soeterboek gisteren de doelpalen kwum inspecteren bleken deze inderdaad te zijn doorgezaagd. Dank zij een geza menlijke inspanning konden tij dig nieuwe doelen worden ge plaatst.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1972 | | pagina 9