GROOTMEESTER OP
ALLE AFSTANDEN
T
Sven Laftman: protest over
Ard Schenk op reelamebiljet
'frommer
moet
nog
praten
Broekman:
Zweden
moet
opnieuw
beginnen
Tussen
Eden
en
Schenk
Alle doelpalen
uit protest
doorgezaagd
MAANDAG 21 FEBRUARI 1972 Al
GEHOORD:
Schenk waant zich in de hof t
(Jaap) Eden
Weer klonk het .,Ard, die heeft de wereldcup". Net
s in Innsbruck, in Gothenburg, in Davos en Sapporo,
eer bejubelde het uitzinnige publiek met wat eens goed
Éctionerende stembanden waren geweest, de grote
ifhpioenArd Schenk. In het Bisletstadion trad het le
ren weer buiten zichzelf. Ard Schenk nam lachend, ont-
|rd bijna alle hulde in ontvangst. De „titelautomaat"
as weer even mens geworden. Daarvoor had hij met
automatisme dat alle concurrenten verbijsterde zijn
?le gamma van mogelijkheden gedemonstreerd. Het
ek alsof Ard Schenk slechts een knop behoefde in te
ïkken. De knop ,,drie wereldtitels achter elkaar" die
Irdien de Noren Ivar Ballangrud (1912-1914) en de in
jlo aanwezige Hjalmar Andersen (1950-1952) hadden in-
Irukt.
ide knop „vier afstanden winnen", wat de legendarische
■erlander Jaap Eden en de Noor Oscar Mathisen had-
sfr gepresteerd, had Ard Schenk ook geen moeite. Op
jn formidabele presttatielijst ontbreken slechts de vijf
eèeldtitels in totaal, zoals de Fin Class Tftunberg en de
oor Ivar Ballangrud behaalden.
er zullen komen, daar-
iedereen in het Bislet-
overtuigd. Kees Broek-
Leen Pfrommer blijft
lgend jaar coach van de
[equipe onder voorwaarde
ploegleden het daar voor
rd procent mee eens zijn.
loopt per 1 april
ik binnen de ploeg niet
reële oplossing kom,
ik weliswaar graag schaats-
de da-
^loeg of van een sprint
kondigde hij gister-
nd aan.
jkheid
„Ik i
door te gaan,
noeten alle wrij-
worden weggeno-
Als daar iets van blijft zit-
reekt zich dat later".
heeft die verhelderen-
jfsprekken met zijn pupillen
niet gevoerd. Daarmee
hij opzettelijk tot aan het
van het seizoen gewacht,
lenk dat er straks in Inzeil
idhoven gelegenheid voor
n. Het moet per slot van
ling mogelijk zijn dat je
Ind op zijn fouten wijst, ook
hij nog zo'n vedette gewor-
itmer rekent het niet als een
Hes dat ploegleider Sjaak de
Éig zijn vertrek heeft aange-
Aigd. „Voor een dergelijke
Ér is in ons groepje in het
|r»el geen werk. Ik ben er
lil de technische leiding en
Itti de Vroomen doet de rest.
Ilfcopstellen van de schema's
fcn we zelf kunnen doen of
doen door een enthousias-
pporter", aldus Pfrommer.
man, die heeft gereden onder
het regiem van een andere
schaatskeizer, Hjalmar Ander
sen, verklaarde: „Bij Hjalmar
Andersen was er nog wel eens
een mogelijkheid om hem op de
langste afstanden te verslaan,
maar tegen deze Ard Schenk is
op geen enkele afstand meer te
rijden".
En toch leek de knop „afstand
zege op de 500 m" even te hape
ren. Ard Schenk ging langzamer
over de eerste 100 m dan zijn
gevaarlijkste concurrent. Roar
Grönvold. Maar met zijn beken
de lange slagen haalde hij de
tijdachterstand op Grönvold op
het laatste stuk royaal in, en fi
nishte in dezelfde scherpe tijd
van 40.14.
Hoe automatisch dat wel ging.
verbaasde Ard Schenk na afloop
nog het meest. „Ik reed zo on
geconcentreerd dat ik alles op
en rondom de baan hoorde. Ik
had zelfs tijd om naar het ron
debord te kijken de eerste 100
m. Toen al zag ik dat ik toch
een vrij scherpe tijd zou maken.
Bij het uitkomen van de laatste
bocht wist ik, doordat ik een
tijd van net boven de,24 sec. af
las, dat het goed ging".
Moeiteloos
Met zijn scherpe sprinttijd was de
basis voor eên derde wereldtitel
gelegd. Nog even bleef er span
ning in het toernooi want Roar
Grönvold, de enige schaatser
die zich nog niet bij voorbaat
verslagen voelde door het feno
meen Schenk, stond op gelijke
hoogte. Dat werd anders toen
„knop twee" werd ingedrukt:
goed voor een zege op de 5 km.
Moeiteloos bleef Schenk ver on
der de tijden die Stensen, Grön
vold en Vérheyen hadden gere
den en zijn tijd van 7.22.84 was
ook niet meer door Bols te ver
beteren.
Na die race al kon Ard Schenk
de fellcitatiekussen van zijn
moeder in ontvangst nemen. Hij
had zijn derde wereldtitel zo
goed als binnen. Grönvold had
bijna acht seconden moeten
prijsgeven, te veel om ooit in te
halen.
Grönvold: „Na die 5 km wist ik
dat ik alle titelaspiraties wel
kon vergeten. En die had ik
voor dit toernooi wel. Ik heb be
wust op goud willen rijden.
(Van i
speciale verslaggever)
Zelfverzekerde, klare blik in de ogen; gelukkige lach; arm in triomf geheven: ARD SCHENK, DE GROOTSTE
Maar na die 5 km was ik weer
met mijn neus op de feiten ge
drukt. Ard is de grootste", zei
Grönvold die zich maar hele
maal op de strijd om de tweede
plaats ging richten.
Derde keer
Na het indrukken van „knop
drie" (ritzege op de 1500 meter)
ondervond Grönvold nog eens
extra hoe machtig Ard Schenk
momenteel is. In een recht
streeks duel benadrukte Schenk
nog eens ten overvloede dat hij
de sterkste is. Grönvold finishte
meer dan een volle seconde na
de schaatskeizer. Toen had Ard
Schenk zich al weer opgericht
om de hulde van het publiek in
ontvangst te nemen. Hij was
wereldkampioen, voor de derde
keer in zijn leven.
Knop vier (zege op de 10 kilome
ter) was eigenlijk bijzaak ge
worden. Theoretisch hoefde Ard
Schenk slechts de afstand uit te
rijden. Hij wilde zich echter
voor zijn matige 10 km. in Da-
vos revancheren. In Oslo wilde
hij ook de sterkste zijn op de
langste afstand. In een recht
streeks duel met het Noorse
„geheime wapen op de lange
afstanden". Sten Stensen, ver
overde hij ook zijn vierde af
standszege.
Niet te geloven
Eddy Verheyen verwoordde de
bewondering in Bislet met:
„Het is niet te geloven wat die
man allemaal kan. En zo moei
teloos. In Sapporo presteerde
hij het bijvoorbeeld om tijdens
zijn tien kilometer langs me
heen te schaatsen en daarbij
nog te vragen of ik wel genoeg
foto's van hem had genomen
want anders zou hij nog een
keertje langskomen, Hier zat hij
op de 1500 m alle kanten op te
kijken. Chef d'équipe Jacques
de Koning werd er zelfs nog
kwaad over. Hij gilde: kijk uit,
anders val je straks nog".
Ard Schenk viel niet. Hij werd de
grootste schaatskampioen die
Nederland ooit heeft gekend.
Groter dan Jaap Eden, die wel
drie wereldtitels veroverde
Europees kampioen
BERT VOSKUIL
OSLO Het wereldkampioen
schap is voor de Zweedse
schatasploeg uitgelopen op een
grote teleurstelling. Alleen Goe-
ran Claeson, zevende in de eind
klassering, kon de eer voor
Zweden hoog houden. Schaats
coach Kees Broekman kon na
afloop weinig woorden vinden
om het Zweedse deb&cle goed te
praten. Hij gaf toe dat de pres
taties hem enorm waren tegen
gevallen.
„Aan het eind van dit seizoen
loopt mijn contract af. Ik weet
niet wat de Zweedse schaats
bond wil, maar als er over een
nieuw contract moet worden ge
sproken, heb ik wel een aantal
eisen", zei de teleurgestelde
Broekman.
„Sinds 1955 (Sven Ericsson) heeft
Zweden geen wereldkampioenen
meer voortgebracht. Daar zijn
een aantal redenen voor aan te
wijzen. De voornaamste oorzaak
is: onvoldoende aandacht voor
de jeugd".
Come back
Dit wereldkampioenschap werd
niet alleen gekenmerkt door het
Zweedse dcb&cic, ook door de
come-back van Rusland en de
doorbraak van Amerika. Nadat
Rusland enige jaren geleden
was teruggewezen naar het
tweede plan, is het herenschaat-
sen onder leiding van trainer
Grisjin weer in ontwikkeling.
Drie Russen bij de eerste zes
tien was voor het trainersduo
GrisjinKapitanoff een onge
kende weelde. Door deze presta
tie mag Rusland bij het volgen
de wereldkampioenschap met
het maximale aantal (5) in
schrijven.
Voor het eerst in de geschiedenis
van het wereldkampioenschap
cfrong een Amerikaan door tot
de laatste zestien, die het recht
hebben op de 10.000 m. uit te
komen. Dan Carroll, de Ameri
kaanse student, kwam bij de
zestien uitverkorenen door als
zesde op de 500 m., 16e op de
5000 m. en 16e op de 1500 m. te
eindigen. Na de successen van
de Amerikaanse meisjes Anne
Henning en Diane Holum zijn
ook de Amerikaanse heren aan
een doorbaak bezig.
WIL VAN DER PLAS
druiven
Er zijn oude heren, die bij
zonder kribbig zijn. Sven
Laftman (84) behoort
daartoe. Hij zag in Oslo
de reclamebiljetten waar
op Schenk en Fornaess la
chend een flesje fris drin
ken en dacht onmiddellijk
aan de, eveneens kribbi
ge, oude heer Avery
Brundage en diens ama
teurbepalingen. Dies stap
te Laftman met een pro
test naar het IOC en de
ISU, die de regels van het
IOC heeft overgenomen.
Schenk zou ,,fout" zijn.
Over Fornaess. van wie
eenieder weet dat hij al
jaren op kosten van zijn
regering leeft, geen
woord. De Noor was er
dan wel niet bij maar in
het verleden heeft hij als
redelijk betaalde ama
teur ook medailles be
haald. Fornaess is echter
een Scandinaviër, Schenk
een Nederlander die de
baan aanveegde met de
Zweden. De druiven lij
ken zeer zuur en zullen
Laftman nog kribbiger
maken.
Zwaarwegend
Een unieke houding hebben
de spelers van het Neder
lands elftal aangenomen.
Zij hebben zich als één
man geschaard achter
bondscoach Fadrhonc.
Nimmer tevoren hebben
dragers van het Oranje
shirt zich op zo duidelijke
wijze achter de coach ge
plaatst. Het kan zijn dat
het bestuur van de KNVB
en de sectie betaald voet
bal een andere mening
zijn toegedaan. Zij zullen
het contract moeten ver
lengen. Maar als de spe
lers kennelijk zo tevreden
zijn met hun coach moet
dat een zwaarwegend
punt van overweging zijn
bij het nemen van de be
slissing. Fadrhonc wordt
vooral gewaardeerd om
zijn „menselijke benade
ring". En dat is een
waardevolle eigenschap.
Voetballen kunnen de
mannen zelf wel.
Helaas
BLO In 1896, bij de titel-
jd in het toenmalige
Sint Petersburg, werd
ilaap Eden wereldkampioen
Id.ior het winnen van vier
^afstanden. Hij reed de 500,
klóOO, 5000 en 10.000 m in
Lresp. 50.2 - 2.36.2 - 9.03.2 -
|1S.55.4. In 1972 schaarde
,Ard Schenk zich in de rij
,van „onvergetelijke schaat-
na een jaar dat zijn
'eerga in de schaatssport
g niet heeft gehad: Euro-
es kampioen door het
nnen van drie afstanden,
ievoudig Olympisch kam-
oen en wereldkampioen
fctssen Jaap Eden en Ard
'Schenk acht jaar na de
Iprestatie van Eden
èslaagde wederom een tijder
icrin de wereldkroon te be-
fmachtigen na 't winnen van
vier afstanden. Het was de
Noorse rijder Peter Sinne-
rud, op wiens boerderij de
Nederlandse schaatsers
vele jaren gastvrij werden
ontvangen. In Kristiania,
het tegenwoordige Oslo.
maakte hij de tijden: 46.2 -
2.34.8 -9.26.4 - 19.15.2. La
ter werd hij gediskwalifi
ceerd omdat hij tijdens het
toernooi geen amateur meer
geweest zou zijn.
Het duurde zeven jaar eer
weer een rijder in staat
bleek alle afstanden te win
nen. De Rus Nikolai Sprun-
nikoff werd in 1911 wereld
kampioen in Trondheim.
Ziin tijden waren: 46.4 -
2.26.- - 9.10.2 - 18.13.-. Een
jaar later kwam de Noor
Oscar Mathisen viermaal
zegevierend over de finish.
Zijn tijden waren tijdens
het wereldtoernooi in Kris
tiania: 44.2 - 2.20.8 - 8.45.2 -
17.46.3.
De eerste wielerronde van
enig formaat (Ronde van
Andalusië) is nauwelijks
achter de rug of twee Ne
derlandse renners zijn
betrapt op het gebruik
van doping, Vianen en
Koeken. Als gebruikelijk
loonde de ploegleider, in
dit geval Pellenaars, zich
zeer verontwaardigd en
eiste hij een tweede on
derzoek. Er kan moeilijk
worden aangenomen dat
de uitslag anders zal zijn.
Dat gebeurt zelden. Als
winnaar van de Ronde zal
Vianen gediskwalificeerd
moeten worden. Geen
greintje glans blijft dan
over. Het winnen-met-
een-bijsmaak moet de
winnaar toch geen voldoe
ning schenken. Of zien
wielrenners dat anders.
Helaas dan.
OSLO Overal In Oslo was een reclamebil
jet opgehangen van een fabriek in fris
dranken (Sola), waarop foto's van schaats
sterren. Een serie toonde Ard Schenk en
Fornaess met een flesje Noorse frisdrank
in hun hand. Sven Laftman, de Zweedse
oud-vicevoorzitter van de Internationale
Schaatsfederatie en thans nog afgevaardig
de van deze instantie, heelt hierover een
officieel protest ingediend bij de I.S.U. en
het I.O.C.
Laftman zei hierover: „Ik heb het vermoe
den dat dit niet in overeenstemming is met
de Olympische amateurrcgels, die door de
I.S.U. zijn overgenomen. Ik zal over deze
zaak rapport uitbrengen".
De heren Comcllo en Van Laer, resp. direc
teur en vice-voorzitter van de Kon. Ned.
Schaatsenrijdersbond verklaarden dat zij
Ard Schenk reeds meermalen hebben ge
waarschuwd voor dergelijke commerciële
Het gevaar is niet denkbeeldig
dat de I.S.U. Schenk zal vragen zijn Olym
pische medailles terug te geven, indien hij
wordt „verhoord" en zijn verdediging niet
doeltreffend is. In 1964 heeft het Westduitse
kunstrijderspaar Kulius-Böumler ook de
medailles moeten teruggeven nadat zij de
amateurbepalingen hadden overtreden.
Sven Laftman had het trouwens in Oslo toch
op Schenk begrepen. Zaterdag, na de 5000
meter, moest Schenk naar de dopingcon
trole Hij wilde echter een half uur uitrij
den. De artsen, met de controle belast, rie
pen hem tweemaal op omdat het regle
ment eist dat de controle onmiddellijk na
de race dient te geschieden. Schenk bleef
uitrijden en de artsesi verzochten Laftman
om steun. De Zweed vond Schenk tenslotte
in de kleedkamer en bracht hem persoon
lijk naar de artsen. „Ik zal hierover geen
rapport uitbrengen", verklaarde Laftman.
Nadat Schenk viermaal, i
elke afstand, was gecontroleerd, besloot de
medische commissie van de I.S.U. ook
Eddy Verheyen, die vijfde in het eindklas
sement was geworden, voor een dopingcon
trole aan te wijzen. Coach Leen Pfrommer
weigerde medewerking en diende een pro
test in.
Pfrommer: „Na de tien kilometer kwam
Laftman. die zich kennelijk wilde revan
cheren op Ard Schenk, naar mij toe cn
wees alle Nederlanders aan voor dc do
pingcontrole. Ik heb hem toen duidelijk ge
maakt dat die aanwijzing tegen elk regie
ment was omdat voor de race bekend
moet zijn wie door het lot is aangewezen.
Sven Laftman zei dat hij had uitgemaakt
dat alle Nederlanders op doping moesten
worden gecontroleerd. Nadat ik luid gepro
testeerd. moesten alleen de drie eerstge-
plaatsten naar de dokter".
Sven Laftman verloor opnieuw zijn prestige
en de strijd tegen de Nederlanders
Kaatsheuvel. Nachtelijke be
zoekers hebben gistermorgen
vroeg op het hoofdvcld van de
eerste klasser DESK alle doel
palen doorgezaagd. Zaterdaga
vond om half twaalf kreeg voor
zitter W. Soeterboek een ano
niem telefoontje, waarin hem
werd meegedeeld dat de doelpa
len zouden worden doorgezaagd
als dc wedstrijd DESK—RKC
zondag zou doorgaan.
RKC had deze ontmoeting destijds
met I0 gewonnen. DESK dien
de echter een protest in omdat
een ongerechtigde speler was
opgesteld lui RKC. Daarop
heeft de KWB besloten dat de
wedstrijd gisteren moest worden
overgespeeld.
Toen de heer Soeterboek gisteren
de doelpalen kwum inspecteren
bleken deze inderdaad te zijn
doorgezaagd. Dank zij een geza
menlijke inspanning konden tij
dig nieuwe doelen worden ge
plaatst.