KTHA OVER
BENOEMING
DR. GIJSEN
Samenwerking
in „oodepax
minder intens
Eerste school
met Russisch
als vak
Concorde twee
maal zo duur
Korte
metten
Kerk en
Wereld
Cl 95
BOEING 727
TOT 1985 IN
PRODUKTIE?
VLIEGENS VLUG
Anti-Concorde-
Project tegen
supersonisch
vliegen
DINSDAG 15 FEBRUARI 1972
De wereldraad van Kerken
heeft de leiding van de evan
gelische kerk in Oost- Duits
land uitgenodigd vcor een
gesprek. Medio maart zullen
vijf Oostduitse kerkleiders
naar Genève gaan, en er te
vens contact leggen met de
Zwitserse evangelische kerk.
De Oostdudtste kerkleiders
worden rond Pinksteren in
Rusland verwacht voor be
sprekingen met de Russisch
orthodoxe kerk.
Op 10 en 11 november van
dit jaar houdt de beweging
„Zwijgende kerk" in Rome
een internationaal congres.
De leider van de Franse af
deling van de beweging,
•Pierre Debray, heeft dit op
een bijeenkomst in Parijs
meegedeeld. Hij waarschuw
de bij die gelegenheid tegen
„het modernisme tot elke
prijs".
De werken van Calvijn ko
men in Japan steeds meer in
de belangstelling. Japanse
theologen en taalgeleerden
zijn bezig de commentaren
van Calvijn op het Nieuwe
Testament in het Japans te
LEIDSE COURANT
vertalen. Ook is een begin
gemaakt met het omzetten in
Japanse lettertekens van
Calvijns commentaren op de
psalmen.
In het hervormde centrum
Nieuw Ruimzicht in Doorn,
wordt op 3 Omaart een oriën
tatiedag belegd voor jonge
ren, die overwegen theologie
te gaan studeren. De dag is
bestemd voor leerlingen uit
de hoogste klassen van de
middelbare scholen en voor
andere belangstellenden. Er
wordt informatie gegeven
over de theologie en het
ambt van predikant, in deze
tijd als ook over de moge
lijkheid van aanvullende op
leidingen voor niet-gymna-
siasten.
De generaal van de Jezui-
ten, pater Pedro Arrupe
heeft de 31.700 leden van zijn
orde in een brief verzocht
zich in te spannen „opdat
het misvormde beeld dat het
grote publiek zich van Paus
Paulus heeft gevormd, ver
vangen wordt door een zui
verder". Hij stelt dat vele
Jezulten voor een deel ver
antwoordelijk ziijn voor dat
misvormde beeld en vraagt
zich af of een eerbiedige stil
te niet de voorkeur verdient
boven het leveren van kri
tiek op de persoon en het
werk van de paus.
Het vormingscentrum Den
Alerdlnck te Laag Zuthem
(bij Zwolle) zal in de komen
de maanden drie bijeenkom
sten beleggen over oude en
nieuwe religiositeit in de wes
terse cultuur. Op 26 en 27 fe
bruari gaat het over „ge-
beds- en godservaring nu",
van 20 tot 22 mei gaat het
over „Vindplaatsen van
God" en van 15 tot 22 juli,
tijdens de zomercursusweek,
staat de vraag „geloven nu",
centraal.
Het beroemde schilderij van Raffaello „de afneming van het kruis" zal spoedig weer te zien
zijn in het museum Borghese te Rome. Het kostte vijf jaar om hef schlilderij te restaureren,
dat oan ouderdomskwalen leed. Men heeft bovendien verwijderd wat ondeskundige restau
rateurs in de loop der eeuwen hadden toegevoegd. Het is nu weer de nieuwe oude Raffaello.
De staf en de studenten van de Kaïfiholidke Theologische Hoge
school Amsterdam hebben zich, ter gelegenheid van de vierde
dies naitoLis van de KTHA beraden over de gang van zaken
rond de benoeming en wijding van dr. J. Gijsen tot bisschop
van Roermond. In een brief aan het episcopaat geven zij uiting
aan de bezorgdheid over de gebeurtenissen en de daaruit spre
kende tendensen. Men kan niet aan de indruk ontkomen, zo
wordt gezegd, dat een en ander een ernstige uitholling van het
bisso.K'pi'ambt betekent, zoais dat in Nederland gestalte begon
te krijgen.
Men noemt de thans gevolgde procedure dermate een inbreuk op
de groeiende indentiteit van de kerk van Nederland, dat zij
niet meer trouw kan blijven aan eigen woord en ongeloofwaar
dig dreigt te worden. Men heeft de indruk dat hier een macht
uitoefening aan de dag treedt, die door middel van geheimhou
ding en weigering van voortgezette dialoog aan de gelbvige ge
meenschap haar noodzakelijke communicatie ontneemt.
Ondanks de bezwaren zegt men toe verder mee werken aan de
opbouw van de kerk in Nederland, door de communicatieverbe
tering te bevorderen, met name door deel te nemen aan het zo
ruim mogelijke onderzoek naar wat hier feitelijk aan de hand
Zaire dicht
voor Malula
Zolang president Moboetoe
leeft zal de aartsbisschop
van Kinshasa, kardinaal Ma
lula niet terug mogen keren
naar Zaire. De president
heeft dit zondag op een open
bare bijeenkomst in Kinsha
sa meegedeeld.
Kardinaal Malula is op het
ogenblik in Rome voor be
sprekingen met de Vaticaan
se autoriteiten over de toe
stand van de kerk in Zaire.
De kardinaal wordt onder
meer verweten, dat hij in
het katholieke blad „Afrique
Nouvelle" kritiek heeft uit
geoefend op het officiële be
sluit dat iedereen zijn Euro
pese naam moest opgeven en
een Afrikaanse naam kiezen.
Als thans op de katholieke
scholen voor het welzijn van
kardinaal Malula gebeden
zal worden, zal Moboetoe de
scholen nationaliseren.
MGR. WILIEBRANDS
P us Paulus heeft de Wereldraad van Kerken
n Genève laten weten dat hij de samenwer-
ing, die er tussen het Vaticaan en de Wereld-
aad bestaat in de gemeenschappelijke com-
lissie voor samenleving, ontwikkelingen en
ede „Sodepax", niet op de huidige manier
enst voort te zetten.
D wens van de paus, gaat volgens het Weekbul-
3tin van het persbureau van de Nederlandse
Iervormde Kerk, kennelijk terug op verschil
len en belangentegenstellingen in eigen kring.
De kardinalen J. Willebrands (secretariaat voor
de eenheid) en J. Gremiilion (co-president
van Sodepax) hebben de ingrijpende wijziging
inmiddels met de betrokkenen in Sodepax be
sproken. Het terugdraaien van de samenwer
king betekent volgens de betrokkenen prak
tisch het einde van de commissie, vooral nu
men hoofdzakelijk financieel afhankelijk wordt
van de kerken.
Tot nu toe wordt Sodepax, opgericht in 1968 na
een internationale conferentie over ontwikke
lingssamenwerking, slechts voor één vijfde
deel door de kerken gefinancierd. De rest
werd gefinancierd uit giften.
De pauselijke wens komt voor de commissie
overigens niet geheel onverwacht. Gedurende
de afgelopen drie jaar was er al vaak een ze
kere scepsis over deze samenwerking uitge
sproken, omdat de officiële visie van Rome op
het bevolkingsvraagstuk via deze commissie
ook aan de Wereldraad zou worden opgedron
gen.
Volgens dr. Max Kohnstamm, co-president van
Sodepax van, de kant van de Wereldraad mag
Sodepax niet ter ziele gaan. Het moet naar
zijn mening een commissie blijven van de We
reldraad en het Vaticaan. De inkrimping zal
overigens wel ontslag inhouden voor enkele
staffunctionarissen.
Wereldraad
wil meer druk
op Rhodesië
Het bestuur van de Wereld
raad van Kerken heeft na
een vergadering in Auck
land, (Nleuw-Zeeland), de
kerken in alle landen opge
roepen, bij hun regeringen
aan te dringen op doeltref
fender economische sancties
en krachtige poiitieke druk
op het regime van Ian Smith
in Rhodesië, „zolang het
stelsel van rassendiscrimina
tie daar van kracht is".
De kerkelijke leiders gaven
ook uiting aan hun „toene
mende ontsteltenis" over de
gebeurtenissen in Ulster. De
spanningen tussen de rooms-
kathoüeken en prostestanten
maken de christelijke getui
genis ongeloofwaardiger en
brengen grote schade toe
aan de oecumenische contac
ten in alle delen van de we
reld. De huidige problemen
kunnen niet door geweld
worden opgelost, aldus een
verklaring van het bestuur.
DEVENTER Het gaat bevredi
gend en de resultaten vallen
niet tegen. Dit zegt drs. M. A.
M. van Brink, docente Russisch
aan de Alexander Hegiusscho-
lengemeenschap in Deventer,
die als eerste school in Neder
land aan het begin van het hui
dige schooljaar de Russisch taal
als vak in het leerplan opnam.
Aanvankelijk volgden veertien
leerlingen van de tweede klas
sen atheneum en gymnasium de
lessen, maar omdat een van
hen binnenkort gaat verhuizen
zijn er nu nog dertien over. Na
de vierde klas kunnen zij het
Russisch eventueel ook als exa
menvak kiezen.
Er waren wel Nederlandse scho
len die in de afgelopen jaren
Russisch op experimentele basis
doceerden, maar pas vorig jaar
werd Russisch als examenvak
geaccepteerd. Het staat nu voor
het eerst op één lijn met de an
dere talen.
De regering installeerde in maart
vorig jaar een commissie leer
plan Russisch, die tot taak
kreeg het experiment Russisch
bij het voortgezet onderwijs te
begeleiden. In de commissie
hebben vertegenwoordigers van
de universiteiten, het bedrijfsle
ven, de onderwijsinspectie en de
pedagogische centra zitting. De
commissie is ook zeer nauw in
een begeleidende functie betrok
ken bij de Russische lessen die
aan de Alexander Hegiusscho-
lengemeenschap worden gege
ven.
Ir. B. F. Dijkstra, rector van de
scholengemeenschap, zegt dat
Russisch steeds meer aan bete
kenis wint in Europa en Ameri
ka. Het wordt gezien als een
zeer belangrijk hulpmiddel, dat
toegang geeft tot veel weten
schappelijke literatuur; ook als
communicatiemiddel wordt het
steeds belangrijker.
Russisch is per slot van rekening
de moedertaal van honderdder
tig miljoen mensen. Van de talen
die in Nederland op school ge
doceerd worden, worden alleen
Engels en Spaans door meer
mensen gesproken. Bovendien
worden niet alle belangrijke
Russische boeken in het Neder
lands vertaald: van de ruim
75.000 boeken die in 1968 in Rus
land uitkwamen, werden er
maar zo'n veertig in het Neder
lands vertaald.
Ook voor de wetenschapsmensen
wordt Russisch steeds belangrij
ker. Dit blijkt uit een enquête
die onder 89 Nederlandse pro
fessoren werd gehouden: van
hen vonden 70 kennis van Rus
sisch voor hun vak van belang.
In 1968 verschenen bijna veer
tigduizend wetenschappelijke
publikaties in Rusland, dertien
duizend meer dan in de Ver
enigde Staten, Engeland, Frank-
Mejuffrouw drs. M. A. M.
gemeenschap.
rijk, Oost- en West-Duitsland en
Nederland samen.
Nederland loopt bepaald niet voor
op wat het doceren van Rus
sisch betreft: in Engeland
wordt Op meer dan 500 scholen
Russisch onderwezen, terwijl
ruim 10.000 leerlingen in West-
Duitsland Russisch leren, in de
Verenigde Staten 25.000 en in
Frankrijk 15.000.
Toen de directie van de Alexan
der Hegiusscholengemeenschap
begin vorig jaar bekend maak
te, plannen te hebben voor het
geven van Russische lessen,
bleek er wel belangstelling te
bestaan onder leerlingen en ou
ders ruim 50 jongens en meisjes
gaven te kennen Russisch te
willen leren. De scholieren wer
den onderworpen aan vijf proef
lessen en daarna werden heel
wat gesprekken gevoerd met
hen en met hun ouders.
„Russisch is niet eenvoudig", al
dus de heer Dijkstra, „en leer
lingen die er aan begfinnnen,
moeten het minstens drie jaar
volhouden. Ze laten een van de
andere talen rchieten, en het is
niet mogelijk na een paar
maanden of een jaar te zeggen
„ik heb me vergist, dat Rus
sisch is toch moeilijker dan ik
dacht", en het dan weer te la
ten vallen". Omdat Russisch
moeilijk is wordt een talenaan-
leg van belang geacht.
Na de introductielessen en na
veel gepraat bleven nog zestir
belangstellenden over. Uiteindi j
lijk begonnen veertien leerlii
gen dit schooljaar aan de Rusr jan
sche lessen. Zij hebben allema e
het Duits laten vallen, omdat i
unaniem van mening wai
het minder moeilijk is op eige v
houtje wat Duits op te steke s
dan wat Frans. De keuze j_'
tussen Duits en Frans omdat c
meeste leerlingen het Enge
niet kunnen missen.
De veertien jongelui krijgen c
maal in de week Russische I
van mejuffrouw drs. M. A.
van Brink, als lerares Nede
lands en geschiedenis i
Alexander Hegiusscholeng
meenschap verbonden.
DEN HAAG De Boeings 727 en
727-200 schijnen succesnummers
te zijn, getuige het feit dat het
totaal aantal verkochte toestel
len tot nu toe bijna 900 be
draagt. En het einde van dit
rond 1960 ontworpen vliegtuig is
nog niet in zicht als men de op
merking van de heer Shaffer
van de Amerikaanse Federal
Aviation Administration, tijdens
een onlangs gehouden bijeen
komst van luchthavendirecties
moet geloven. Zeker tot het jaar
1985 zal de Boeing 727 in pro-
duktie blijven, wat dus inhoudt
dat het toestel in onze zeer
snel voortgaande maatschappij
ongeveer 25 jaar geprodu
ceerd wordt; een hele prestatie.
Op 5 december 1960 werd de bouw
van de eerste Boeing 727, een
nieuw driemotorig straalver-
keersvliegtuig, aangekondigd.
Het toestel was ontworpen voor
een zeer brede markt en werd
door de fabriek beschouwd als
hèt vliegtuig voor de korte en
middellange afstanden (van 150
tot 2700 km), 80 tot 150 passa
giers konden er in plaats ne
men. De eerste vlucht was op 9
februari 1963. Na het behalen
van het FAA-certificaat maakte
men met de 727 een demonstra
tie-trip van 121.000 km langs 44
steden in 26 landen. Het toestel
sloeg in en de ene order volgde
op de ander. Eind 1967 werd het
500ste afgeleverd. Twee jaar
voor deze historische levering
had de Boeing ingrijpende ver
anderingen voor de 727 aange
kondigd: de romp zou met 6,10
meter verlengd worden, het
startgewicht werd opgevoerd
van 64.000 tot ruim 77.000 kg,
terwijl de passagierscapaciteit
toenam tot 178. De nieuwe
Boeing, die uiterlijk verder het
zelfde bleef, ging onder de
naam 727-200 de markt op. Vele
variaties volgde hierop, voorna
melijk in de sector van het
vrachtvervoer. Bij het zoge
naamde C-model kunnen de
stoelen worden verwijderd;
waarna het toestel binnen twee
uur met pallets geladen kan
worden. Bij het QC-model ge
beurt hetzelfde in een half uur.
Een versie half om half bestaat
ook. Eind 1970 was de 727 het
meest verkochte straalvliegtuig
ter wereld.
Inmiddels werden aan het vlieg
tuig nog talrijke verbeteringen
aangebracht. Het startgewicht
nam toe tot 86.600 kg en de
brandstofcapaciteit werd uitge
breid tot 37.020 liter. Ook de
motor werd verbeterd. In de
motorgondels werd geluid'sabsor-
berend materiaal aangebracht,
waardoor het lawaai sterk ver
minderde. Door de grotere in
houd van de brandstoftanks
liep het vliegbereik op tot
4000 km. De passagierscapa
citeit steeg tot 189 en een nieuw
navigatiesysteem kwam be
schikbaar, evenals de speciale
startraketten, die het opstijgen
van hooggelegen warme lucht
havens mogelijk maakt. Ook het
interieur werd aangepast aan de
eisen van deze tijd.
Op het ogenblik zijn van de
Boeing 727 en 727-200 bijna 900
exemplaren verkocht. De veran
deringen aan het toestel gaan
onderdehand gewoon door; de
727 met het verhoogde startge
wicht van 86.600 kg wordt in
juni van dit jaar afgeleverd aan
All Nippon Airways.
Al met al is de 727 en de 727-200
een winner voor de Boeing
Company en als het lukt
25 jaar lang hetzelfde toestel
produceren in deze tijd is een
prestatie op zich.
JAN-PIETER VAN VREE
Vliegen met Volkswagenmotor.
De 50-jarige Westduitse bedrijfs
adviseur Theo DUes uit Ahaus
heeft het gepresteerd een soort
helikopter te construeren met
de motor van een 1600 cc Volks
wagenmotor. De heer Dües
heeft 83 uur aan de vinding ge
werkt. De maximum snelheid
van het toestel is 100 km per
uur. Vijf eigen vindingen heeft
de heer Dues er in verwerkt,
o.m. de motorophanging en de
bediening van de rotorbladen
die ongeveer 300 tot 400 omwen
telingen per minuut maken. De
heer DUes is vlieger sinds 1937.
De belangstelling voor de zelf
gebouwde auto-giro is erg groot
en er zijn verzoeken binnen ge
komen om het toestel na te bou-
Spanje In luchtbusproject Na
Nederland, West-Duitsland,
Frankrijk en Engeland gaat nu
ook Spanje deelnemen in de
bouw van de luchtbus, de A-
300B. De door de staat gesteun
de vliegtuigindustrie CASA zou
de romp, de staart en de vleu
gels kunnen bouwen, wat onge
veer vier procent is van het toe
stel. Verder zou Spanje voor
twee procent in het kapitaal
deelnemen.
Negentien miljoen gulden voor
een hangar De Portugese
luchtvaartmaatschappij TAP,
heeft een hangar laten bouwen
voor ruim negentien miljoen
gulden. De hangar gaat ge
bruikt worden voor de twee
Jumbo-jets, die dit jaar worden
afgeleverd.
Beroemde vliegtuigen en hun his
torie Van James Gilbert, me
dewerker van het Amerikaanse
luchtvaarttijdschrift „Flying" is
bij de Gel'lusteerde Pers n.v.
te Amsterdam het boekwerk
verschenen „Beroemde vliegtui
gen en hun historie". Een waar
kunstwerk, waarin de schrijver
met grote deskundigheid een
bloemlezing heeft ondergebracht
In Los Angeles is onlangs
aan de pers de B-1, een
nieuwe strategische bom
menwerper getoond. Het
toestel, dat uitgerust is met
vier motoren, gaat twee
maal sneller vliegen dan het
geluid. In de he.fst van
1974 hoopt men de eerste
vlucht te maken.
van de belangrijkste, bestge-
slaagde en spectaculairste vlieg
tuigen uit de enerverende ge
schiedenis van de luchtvaart.
Zesentwintig stuk voor stuk
boeiende verhalen geïllustreerd
met driehonderd foto's, waaron
der er veel uniek zijn en min
stens zoveel op bladzijde hoog
in kleur gedrukt zijn. Achter
gronden en historie van onder
andere: Wright, Bleriot, Fok
ker, SPAD, Moth, Jungmeister,
Spitfire, Grumman etc.
James Gilbert is zelf een verwoed
vlieger, een sport die hij al van
af zijn zestiende jaar beoefent.
Sinds die leeftijd heeft hij 1200
uur vliegend in de lucht doorge
bracht en in honderden verschil
lende types, waaronder vele die
hij in zijn boek beschrijft. De
vertaler van het boek, J.
Schrler, bib'.iothekaris van de
KNVvL, zegt er van: „Beroemde
vlie^'uigen en hun historie i&
een belangwekkend boek, dat
uniek mag worden genoemd in
de Nederlandse Luchtvaartlitte
ratuur". Een uitspraak waar
wij volledig achter staan.
DEN HAAG „Anti-Concor-
de-Project" noemt de bewe
ging zich, die over de hele
wereld verspreid is en ge
richt is tegen alle luchtvaart
maatschappijen, die met toe
stellen (willen gaan) vliegen
sneller dan het geluid. Pro
fessoren, wetenschapsmen
sen, met een graad in de
economie, geschiedenis,
mens- en dierkunde, juristen
enz. vormen het comité dat
deze Antibeweging begeleidt.
Het Engelse comité heeft nau
we banden aangeknoopt met
de „Franse beweging tegen
supersonische geluidsknal
len", de „Vereniging tegen
inkrimping van luchtmacht"
te Londen, de „Bond tegen
de geluidsknal" in de V.S. en
met het „Aktiecomité teoen
de geluidsknal van de bur
gerlijke luchtvaartmaatschap
pijen" te Zwitserland.
Het comité stelt dat de Frans-
Britse Concorde in wezen
een uiting is van de houding
van snelheidsmaniakken en
door techniek bezetenen uit
de jaren vijftig; iets wat in
de jaren zeventig niet op zijn
plaats is. „De bescherming
van het milieu en het behoud
van de bronnen zijn veel be
langrijker dan het geluid",
aldus het comité. Men maakt
zich vooral kwaad op de
BAC, die herhaaldelijk heeft
verzekerd, dat vluchten snel
ler dan het geluid niet toege
staan werden over bewoond
land. terwiil nu boven groto
delen van het bewoonde vas
teland routes zijn uitgestip
peld waar supersonisch ge
vlogen wordt.
In een advertentie ter grootte
van een halve pagina in het
Engelse weekblad The Ob
server, waarin ook boven
staande vermeld wordt, stelt
het comité dat de huidige
Britse regering geconfron
teerd blijft worden met
vraagstukken over haar dub
belzinnige politiek van te
veel supersonisch vliegen-
kwesties die nu in kort tijds
bestek het aantal gevallen
evenaren, waarover de vori
ge regering jarenlang heeft
PARIJS (AP)— Het Frans-Britse supersonische Vliegtuig Concern tyi
zal tegen de tijd van de eerste leveringen in juni 1974 ongeveer 3i én
miljoen francs 186 miljoen gulden gaan kosten, zo heeft de pres ia:
dent-directeur van Air France, Pierre Cot, vandaag bekendgi e:
maakt.
In de prijs bijna het dubbele van de huidige schatting van de
kers zijn alle noodzakelijke losse onderdelen verdisconteerd.
In december van het vorig jaar werd nog een prijs genoemd van
geveer 98 miljoen gulden, maar dan zonder de noodzakelijke bijfo
mende kosten, die voor een luchtvaartmaatschappij geschat kunne
worden op ongeveer 30 procent van de aankoopprijs.
(ADVERTENTIE)
VAN 17 FEBRUARI TOT EN MET 23 MAART AANSTAANDE
is er Iedere donderdagavond om 8.00 uur
Eucharistieviering met LIJDENSMEDITATIE
RECTOR VREEBURG, pr. uit LEIDEN
In de parochiekerk te Honselersdijk.
KATHOLIEK WESTLAND.
°flst: