VECHTSCHAATSEN VAN NOREN
Onverbiddelijke schaatsheerser
was toch niet onoverwinnelijk
KELLER 41 ROND IN BED
SPORTWERELD
MAANDAG 24 JANUARI 1972 A3
JAVOS Ard Schenk kampioen. Jan
T Bols op de derde plaats. Kees Verkerk
I vierde, Eddy Verheyen achtste en
I Harm Kuipers, die zonder zijn aan
vechtbare diskwalifikatle negende was
I geworden. Dat was de balans na de Eu-
f ropese kampioenschapppen die vooral
i voor de Noren nogal vernederend zijn
ij verlopen. Zij hadden immers met dub-
j bcle trainingsschema's voornamelijk ge-
I baseerd op duurtraining, de jacht op de
1 Nederlanders ingezet. Het uiteindelijke
r resultaat van al die inspanningen in de
"oude schaatsoorlog was zo mager dat
elfs de Noorse coach Josh Tenmann
zei: „ik ben teleurgesteld na dit kam-
hap. Vooral Dag Fornaess heeft
het laten afweten. Een reden voor dat
i Fornaess en in mindere mate
I van dat van de stayer Sten Stensen twil-
I de de bedachtzame Tenmann niet prijs
geven. Na enige aarzeling wilde Leen
Pfrommer echter wel op dat punt in
gaan: „De techniek van de Noren, zo
met dat schokken van die schouders, be
valt me niet erg". De Noren hebben in
derdaad een nogal stotende manier van
schaatsen, een soort vechtschaatsen dat
Fornaess in het verleden schitterende
resultaten heeft opgeleverd en daardoor
is overgenomen door de rest van de
Noorse ploeg. Dat vechtschaatsen is
echter ongeschikt voor het olie-ijs van
Davos waar stylistische rijders veel
harder vooruit komen. De beste „poet
ser" van de Noorse ploeg Roar Groen-
vold kwam dan ook het verst. Met
scherpe tijden op de 500 en 1500 m leg
de hij de basis voor zijn tweede plaats
in het klassement. En met een sterke 5
km en een formidabele 10 km-race ver
dedigde hij zijn uitgangsstelling. Daar
mee hield de 24-jarige boezemvriend
van Dag Fornaess de Noorse eer hoog
En stapte hij voorgoed uit de schaduw
van zijn ex-kamergenoot Fornaess die
hij al eerder dit seizoen bij de Noorse
kampioenschappen versloeg. Groenvold,
bij het Nederlands publiek wel populair,
zei echter na afloop nog spijtig: „Ik
had me dat ritme van Ard Schenk niet
op moeten laten dringen. Als ik tegen
een andere tegenstander was gestart
was ik veel sneller geweest. En dan
was het kampioenschap misschien toch
heel anders verlopen". Groenvold zei
het veelbetekenend. Net zoveel beteke
nend als de wijze waarop hij Instem
mend knikte na de vraag: „Of hij de
6tudie van fysiotherapeut aanvat om
wereldkampioen te worden?" Leen
Pfrommer: „Denk erom dat die Groen
vold bij de Olympische Spelen in Sappo
ro en bij het wereldkampioenschap in
Oslo erg gevaarlijk is. Net zoals trou
wens Stensen, die tegen viel op de lan
ge afstanden".
Dag Fornaess heeft tljn trainingsopbouw
helemaal afgesteld op de wereldkam
pioenschappen in Oslo, waar hij zijn af-
scheidswedstrijd wil houden. „Hij is er
nog niet, maar hij komt nog wel dit sei
zoen, net als Stensen trouwens" was de
mening van de Noorse coach Tenmann.
Voor de Olympische Spelen in Sapporo is
nog een andere gevaarlijke concurrent
voor de Nederlanders aangediend, na
melijk de Olympisch kantpioen van de
10 km in Grendble, de Zweed Johnny
Hoeglin. Hij was in Davos op weg naar
een derde tijd op de 5000 im, toen zijn
schaats de sneeuwrand raakte en hij op
de gladde ijsvloer smakte.
BERT VOSKUIL
iVOS Pas op de tien ki-
tometer bleek Ard Schenk
nog niet de superschaatser
te zijn, die velen al in hem
zagen. De in de laatste sei
zoenen tot een onverbidde
lijke „schaatsheerser"
verheven student in de fy
siotherapie bleek op die
tien kilometer niet onover-
et winnelijk. Toen ook bleek,
dat zelfs de superatleet
Ard Schenk niet ongestraft
minder kon trainen dan
zijn concurrenten. De fei
ten wezen het op het niet
optimale ijs van Davos uit.
De „schaatsgod" is ook
maar een mens.
de werkelijk enige echt span-
lende afstand van het wat zwak
perlopen Europees kampioen-
chap moest Ard Schenk afha-
bij de soepel voortglijdende
Fan Bols en even later moest de
luropees kampioen zelfs toe
fen, dat ook nog naast de sen
sationele ritwinnaar Kees Ver-
;erk de Noorse stayer Sten
Itensen en de „knokker" Eddy
ferheyen onder zijn goede tijd
15.16,55 kwamen. Zijn ne
erlaag had natuurlijk geen en-
Aele consequentie vbor de eind
uitslag van het toernooi, waar
in Ard Schenk door drie afstan
den al winnaar was.
ivendien was zijn puntenvoor-
Iprong in het klassement al zo
groot, dat hij zelfs meer secon
den had mogen verliezen. De 10
km bewees echter wel, dat zelfs
«en Ard Schenk niet moeiteloos
op alle afstanden de concurren
te van zich kan afschudden. En
Vaar leek het aanvankelijk in
't)avos wel op. De 27-jarige top-
^chaatser leek spelend naar de
luropese titel te stevenen. Op
500 meter kon hij zich zelfs
evenjwee vrij voorzichtige bochten
Prijs»,
Op de 1500 meter versloeg Ard Schenk in een rechtstreeks duel Roar Groenvold (rechts)
spanning toen de Noorse
g^ampioen Roar Groenvold de
itslajjjd van Schenk tot 0,02 bena-
"dferde.
verJ ontspannen Schenk leek het
fajiet te deren. Op de vijfduizend
erarfoeter zette hij in de tweede rit
de onbetekenende Brit
Hampton gelijk maar de formi-
en dfabele tijd van 7.17.94 neer. En
iborferwijl de concurrenten zich ka-
ton Ijiot reden om na wat snelle ope-
draiingsronden te trachten onder
g: 'lie scherpe tijd te komen,
l-heafohaatste hij fris op het midden-
V. ktuk rond. Hij trok zelfs bij wij-
van training nog wat de
fo^piertjes. Zijn ongedeerde condi-
rd eöe stond in schrille tegenstel-
tegefoig tot dié van de concurren-
iblielien. Fornaess arriveerde bijna
watnet de tong over het ijs. Hij
ngeiwas tien seconden hoger uitgeko-
1 kojien. Verkerk kwam doodmoe
d|an het eind, vier seconden na
:henk. Claeson bleef lang diep
irgebogen uitrijden. Zijn na-
lig saldo bedroeg bijna acht
n hejeconden. Groenvold was aan
let eind van zijn krachten, toen
r zakij overigens met genoegen
eraststelde, dat het verschil met
aafchenk tot 4,5 sec. was beperkt,
hier-
?Hat alles
yoo^s, die aanvankelijk op een nog
Jcherpere tijd bleek uit te ko-
moest erkennen, dat ook hij
z£Jijn krachten had overschat. In
wJe laatste twee ronden verloor
oegfW no6 een dikke seconde. Sten
en bleef op 6,5 sec. steken en
Iglin, die door een val werd
litgeschakeld, zat altijd nog
'ee seconden boven het sche-
van Schenk, die dan ook te
len kon lachen, toen hij na
5000 meter geflankeerd door
Bols en Kees Verkerk op
it erepodium stond. De zege
ook bijna binnen,
slechts één ritoverwinning en
kon hij zich voor de derde
il Europees kampioen noe-
ien. Schenk merkte na afloop
het toernooi nog eens op:
er die 5000 meter ben ik
tevreden. Ik moest in die
een tijd neerzetten, die
:rp genoeg zou zijn orn mijn
;enstanders achter me te la-
l Ik ging op een schema van
min. weg en later schakel-
Pfrcmmer over op een sche-
7.24. Toen hij daarna
nog vier of vijf vingers naar be
neden hield, dacht ik al bij me
zelf „dat wordt een goeie tijd",
en ik heb nog lang niet alles ge
geven want anders kun je geen
slotrondje van 34,8 rijden".
Nog zou Ard Schenk een demon
stratie van zijn macht geven op
de 1500 meter in een recht
streeks duel met zijn gevaar
lijkste concurrent Roar Groen
vold, die hij afdoende versloeg.
Ard later over die rit: ,,0p die
1500 meter ben ik keihard ge
start om toch maar vooral voor
Groenvold te komen om hem di
rect mijn rit op te dringen.
Daardoor forceerde ik me een
beetje en moest ik eigenlijk de
hele tijd puur op kracht rijden.
Ik geloof ook wel, dat het kwam
omdat ik dit seizoen nog maar
heel weinig wedstrijden heb ge
reden. Anders kom je veel ge
makkelijker in je slag". Pein
zend voegde hij eraan toe: „Ik
geloof, dat ik niet veel langer zo
apart had moeten trainen. Dan
zou het wel eens funest kunnen
zijn. Want behalve ijstraining
heb je toch ook wedstrijden
hard nodig".
De tactiek, die Schenk op de 1500
meter had toegepast, bleek in
elk geval goed te werken. Roar
Groenvold later: „Als ik alleen
had gereden, was ik zeker een
of twee seconden sneller ge
weest. Zijn langzaam ritme,
door die lange slag ligt mij niet.
Daardoor ging ik slecht rijden".
De Noor werd desondanks toch
tweede na de na drie afstanden
al kampioen zijnde Ard Schenk.
Jan Bols legde beslag op de
derde plaats en daarmee leek
het toernooi al beslist te zijn.
Ard Schenk had zich soepel
naar de titel gereden, zoals ver
wacht. En het grotendeels Hol
landse publiek dacht daar ken
nelijk hetzelfde over. Want het
beloonde Bols, Verkerk, Ver
heyen, Kuipers en zelfs
Krienbühl met meer applaus
dan de Europese kampioen, bij
wie alles zo vanzelf leek te
gaan.
Gelukkig voor het publiek kwam
er nog een sensationele tien ki
lometer, die al begon met de
betrekkelijkheid aan te tonen
van zelfs een superkampioen.
Jan Bols, die na het voor hem
zo teleurstellende Nederlandse
kampioenschap zijn zelfvertrou
wen had verstevigd door een
lichte verandering in zijn tech
niek toe te passen, loste halfweg
de koers Ard Schenk voorgoed.
Jan Bols: „Ik had verwacht dat
Ard nog terug zou komen, maar
het ging bij hen niet meer, al
kan ik ook wel begrip ervoor
hebben, dat je als zekere kam
pioen je niet meer zo kunt opla
den dat je een achterstand moet
goedmaken".
Ard Schenk beaamde dat later.
„Ik verwachtte, nadat ik de kop
genomen had, elk moment een
aanval van Bols, maar toen hij
zo langs me heen ging, gaf me
dat toch wel een mentale klap.
En dat is natuurlijk niet goed
van mezelf, maar ik had niet
meer de kracht om terug te
vechten. Ach, en daarbij denk
je natuurlijk ook aan het feit.
dat je titel al binnen is".
De sensatie was met de nederlaag
van de Europese kampioen nog
niet uitgeput, want toen kwam
Kees Verkerk aan de start.
In een geweldige race vlamde hij
weer. Met twee supersnelle slot-
ronden maakte hij zijn aanvan
kelijke achterstand op Jan Bols
nog ruim goed. Verkerk dus
weer op het ere-odium als win-
weer op het ede-podium als win-
.uitsmijter" van Davos telde
echter nog meer verrassingen.
Wat te denken immers van
Groenvold, die in het spoor van
Verkerk net niet de twaalf se
conden op Bols verloor, die hem
anders zijn tweede plaats in het
klassement had gekost. Of de
race tussen Stensen en Ver
heyen die de Deventenaar door
een te laat ingezette eindsprong
net verloor maar die beide rij
ders wel onder de tijd van Ard
Schenk bracht. En dan de duw,
waarmee Dag Fornaess de zo
sterk debuterende Harm Kui
pers op een diskwalificatie zet
te.
Het „Ard, die heeft de wereld
cup" schalde als nooit tevoren.
De superkampioen had immers
getoond zwakke plakken te heb
ben. En dat maakte hem voor
dat dol enthousiaste publiek al
leen maar nog sympathieker.
Moeiteloze overwinningen mis
sen immers de sensatie die het
publiek in de sport zoekt. De
tien kilometer in Davos, die de
Europese kampioen Ard Schenk
nu eens niet won, was daarom
een revaluatie van een bijna ge'
devalueerd schaatstoernooi.
Bert Voskuil
Dag Fornaess: minder kracht zonder baardje
DAVOS - De grote afwezige bij
het Europese schaatskampioen
schap was de Westduitse we
reldrecordhouder op de 500 me
ter Erhard Keiler.
De nacht na zijn optreden in de
nachtclub Cabana, als artiest,
waar hij een wedstrijd op ho
me-trainers reed tegen enige be
zoekers en daarmee ruim dui
zend gulden verdiende voor en
Zwitserse charitatieve instelling,
was hij door een griepaanval
geveld.
Erhard Keller, die in normale
omstandigheden zonder moeite
40 rond rijdt op de 500 m, lag
met een zware verkoudheid met
41 rond in bed. Zaterdagochtend
vertrok hij per trein uit Davos
naar ZUrich waar hij met het
vliegtuig terugreisde naar MUn-
chen.
Volgens de ISU-bepalingen wer
den gisteren in Davos de vol
gende rijders op het gebruik
van doping gecontroleerd: Ard
Schenk, Jan Bols, Kees Ver
kerk, Eddy Verheyen, Valeri
Troitski, Valeri Lavroesjkln,
Roar Groenvold, Dag Fornaess
en Goeran Claeson.
De schaatsprestatles van de Belg
Michel Piens en het Antwerpse
meisje Ria Rombauts dat on
langs in Inzeil deelnam aan het
Europees kampioenschap voor
dames, hebben een gunstige in
vloed op de belangstelling voor
de langebaansport in België. Er
zijn plannen om in Tielt onder
de rook van Turnhout een kunst
ijsbaan te bouwen. Een Ne
derlandse firma, die (nog) on
bekend wil blijven zal met mede
werking van het Belgische mi
nisterie van Onderwijs en Re
creatie ruim een half miljoen
gulden investeren mits de ex
ploitatie in Nederlandse handen
blijft.
Dag Fornaess zal nooit aan een
kampioenschap beginnen zonder
een baard. In Inzeil (1970) en in
Heerenveen (1971) kwam hij on
geschoren aan de start en won
beide kampioenschappen. Vier
dagen voor het Europees kam
pioenschap in Davos had For
naess zijn baard weer laten
staan, omdat hij vast geloofde
in de mysterieuze kracht. Tot
enkele uren voor het toernooi
liep de Noorse schaatscrack I
met een onooglijk baardje. De
Noorse schaatsleiders verzoch- i
ten Fornaess zijn baard af te j
scheren. Na veelvuldig verzoek
voldeed Fornaess hieraan. Geen
Europese titel voor Dag For
naess. Het staat nu reeds vast
dat Fornaess bij het wereld
kampioenschap in Oslo (19 en
20 februari) ongeschoren aan de
start zal komen.
WORMERVEER In het 25 me-
terbad de Watering te Wormer-
veer heeft de veertienjarige Ro
bin Woutering van Zeemacht
(Den Helder) het adspirantenre-
cord 100 meter schoolslag ge
bracht op 1 minuut 10,3 secon
de.
GUADALJARA In het Jalis-
costadion van Guadaljara heb
ben de amateurelftallen van i
Mexico en de Verenigde Staten
gisteren gelijkgespeeld met 1-1.
De wedstrijd werd gespeeld in
de voorrenden van het Olym- J
pisch voetbaltoernooi.
Eindelijk rust voor Atje Keulen-Deelstra. In haar woning in Imtum volgde zij samen met man en
kinderen de verrichtingen van haar mannelijke collega's. Schenk evenaarde haar prestatie van
vorige week.
Ard Schenk, de grote atleet, was onverslaanbaar in Davos. Na
de 1500 meter vangt coach Pfrommer zijn pupil lachend op.
Toen al was hij zeker van de Europese titel.
Met fraaie posters lokten de or
ganisatoren van de Europese
titelstrijd de toeschouwers.
Dat was nodig, want schaat
sen is nog steeds niet popu
lair in Zwitserland.
De val van Johnny Hfiglln. Moeizaam zou de Zweed zich weer
oprichten en de strijd op de 5000 meter vervolgen. De val
betekende de uitschakeling van de pupil van Broekman voor
het eindklassement.
Alweer staat Ard Schenk op de bovenste trede van het ercplatform. Dit keer voor de belangrijk
ste huldiging. Roar Groenvold (links) en Jan Bols (rechts) vergezellen de Europese hampioen.
