Rudolf Geel doet
een boekje open
over het leesvolkje
Fernandel
als gangster
Ingmar Bergman
voor de zesde
maal getrouwd
Hou het scherm in 't oog
Terugblik
Gabrieli,
Handel,
Saint-Saëns
TV
vanavond
morgen
Radio
morgen
1 s::
PAGINA 2
LEIDSE COURANT
MAANDAG 22 NOVEMBER
De Nederlandse literatuur heeft
nauwelijks een functie in onze
samenleving. Slechts een kleine
groep van de bevolking leest li
teratuur en van die groep leest
dan nog de helft alleen werken
van de Nederlandse schrijvers
die het gemaakt hebben, als bij
voorbeeld van 't Reve Hermans
en Mulisch. Nederland heeft een
vrij groot aantal jonge auteurs
die boeken schrijven op een ni
veau dat boven het gemiddelde
ligt, maar toch genieten ze
maar een geringe bekendheid."
Dit is de mening van Rudolf Geel,
schrijver, wetenschappelijk me
dewerker aan het Instituut voor
Neerlandistiek te Amsterdam en
presentator van het AVRO-pro-
gramma Boekje open.
„De oorzaak van dit probleem
ligt volgens mij al bij het ba
sis-onderwijs. Drie kwart van
de tijd, die men aan Nederlands
op de scholen besteedt, gaat op
in spelling. Kinderen moeten af
schuwelijke dictees maken, zin
nen ontleden zonder dat zij we
ten waar het goed voor is, en
zich in vreselijke stijloefeningen
verdiepen. Ze mogen dan ook
nog een keer per kwartaal een
opstel maken, waarvoor ze
meestal de titels opkrijgen. Zo
krijgt een kind een grondige he
kel aan taal.
Er is geen enkele ruimte op de
scholen vrij gelaten om het kind
creatief schrijven te leren, ook
op de middelbare scholen niet.
Men onderwijst naast de stijl
wel literatuur, maar dat houdt
niet meer in dan een midde
leeuwse tekst kunnen lezen en
historisch overzicht van de Ne
derlandse stromingen. Veel mid
delbare scholieren lezen voor
hun lijst de boeken, die de le
raar aanraadt en dat zijn wer
ken van dat kleine groepje au
teurs die iedereen kent. Avon
den van van 'r Reve en het
„Stenenbruidsbed" van Mulisch
zijn hierdoor als het ware klas
sieken geworden. Ieder jaar
worden ze weer opnieuw ge
drukt. Natuurlijk zijn er uitzon
deringen, maar helaas zijn die
op één hand te tellen.
Rudolf Geel vindt dat een droevi
ge zaak. Hij heeft een eigen
theorie om een kind creatief
schrijvend te maken.
„Je moet een kind in het begin
niet volstoppen met spellingre
gels, spreekwoorden en cliché
uitdrukkingen. Laat zo'n kind
toch gewoon schrijven wat het
wil. Als het heeft geleerd zich
in schrift uit te drukken, kan je
gaan schaven. Aan de hand van
een verhaaltje dat zo'n kind zelf
heeft geschreven kan je het de
spelling en de opbouw van een
verhaal leren. Er is wel eens
een experimentje gehouden over
hetgeen ik daarnet noemde. De
resultaten waren opvallend."
Over het programma „Boekje
open" dat nog tot eind decem
ber zal duren, zegt Rudolf Geel:
„De opzet was om er'een quiz
van te maken. Met vragen bij
voorbeeld als: „Hoe denk je dat
het verhaal zal aflopen en wat
denk je van de hoofdpersoon".
Bij de proefopname bleek ech
ter dat dit te hoge eisen stelde
aan de verbale expressie van de
middelbare scholier. We zijn
toen overgegaan op de formule
zoals die op het scherm te zien
is.
Bij de laatste vijf opnamen heb
ben we de twee scholieren, die
aan de katheder zitten, eruit ge
laten. Ik had het liefst gehad
dat we in een kring zouden zit
ten, maar dat bleek technisch
niet haalbaar. Het programma
heeft een duidelijke educatieve
ondergrond die ik waardeer.
Verder geeft het, dacht ik, de
schrijvers een push voor nieuwe
inspiratie.
De keuze voor de schrijvers is ge
maakt door middel van een en
quête op de middelbare scholen.
Toen we dat onderzoek deden,
naar de meest gelezen schrij
vers liepen we nog met het idee
van een quiz in ons hoofd. Op
die basis wilden b.v. Wolkers en
Hermans niet, wat verklaart
dat ze niet in het programma
verschijnen. Bij de schrijvers,
die als beste uit de enquête
kwamen, hebben we een paar
auteurs gevoegd die niet zo be
kend zijn maar toch wel veel
gelezen worden."
Rudolf Geel vond tot nog toe Mu
lisch het beste in het program
ma overkomen. Het viel hem
vooral op dat de scholieren
graag wilden weten of een boek
autobiografisch is. „Men is niet
geïnteresseerd in het verhaal
maar in het privéleven vqv de
auteur. Van 't Reve heeft zijn
populariteit voor een groot deel
te danken aan zijn wijze van le
ven en zo zijn er meer schrij-
se daglbaden. Daarnaast heeft
hij zijn werk op de universiteit
en doet af en toe wat voor de
radio (hoorspelen) en t.v.
„Ik houd ervan om onder span
ning te werken. Als ik een dag
zou uittrekken om te schrijven
weet ik van te voren dat er
niets van terecht komt. Ik doe
een heleboel dingen tegelijk en
moet, voor mezelf, dan ook nog
schrijven. Dat is soms ver
moeiend maar ook vaak erg
leuk.
Rudolf Geel is op het ogenblik be
zig met een boekje waarin hij
een analyse geeft van allerlei
soorten stripverhalen. „Ik ben
begonnen met een artikel over
„De Peanuts" en dat is uitge
groeid tot een boek. Het is
verschrikkelijk leuk en interes
sant onderwerp."
ROELFIEN SANT
Volgens mij is dat er de oorzaak
van dat de Nederlandse litera
tuur nauwelijks een functie
heeft. De Nederlandse lezer is
naar mijn mening hypocriet.
Dit laatste geldt niet voor de
jeugd. De scholieren in het pro
gramma vond ik erg open."
Rudolf Geel, drs. Nederlandse
taal en letterkunde noemt zich
schrijver. Hij is de auteur van
vijf boeken, een aantal essays
en schreef ook voor Nederland-
Rudolf Geel, presentator van Boekje open
Engeland koopt
reportage van
Hier en Nu
(Van onze radio- en tv-redactie)
De reportage, die Hans Sleeuwen-
hoek voor de NCRV-rubriek
„Hier en Nu" maakte over pa
ter Michelangelo, die in Noord-
Italië kinderen van Italiaanse
gastarbeiders verzorgt, is door
de B.B.C. in Engeland gekocht.
In de reportage werd een beeld
gegeven van het werk van de
pater, die zorgt voor honderd
kinderen wier ouders als gastar
beiders in Zwitserland werken.
Zij worden door de Zwitserse au
toriteiten verplicht hun kinderen
in eigen land achter te laten.
De reportage is ook al in Zwitser
land uitgezonden. Voor de pater
is al 3000 gulden bijeenge
bracht.
Kabel-t.v.
in Limburg
MELICK en HERKENBOSCH
(ANP) In de Limburgse ge
meente Melick en Herkenbosch
is de werkgroep Kabeltelevisie
Midden-Limburg opgericht.
Daarin hebben zitting deskundi
gen op het gebied van omroep-
recht, woningexploitatie, tech
niek, software en pers. Voorzit
ter is drs. F. M. Fey, burge
meester van Melick en Herken
bosch.
Onder verantwoordelijheid van de
werkgroep zal op 19 november
aanstaande in Sint Odiliënberg
een uitzending worden verzorgd
ter gelegenheid van de opening
van een nieuw bejaardentehuis.
Op 7 december is in Herken
bosch in de huiskamer een debat
over de gemeentelijke herinde
ling te zien.
Interesse voor
wassen met
groene zeep
(Van onze radio- en tv-redactie)
Hoezeer de belangstelling voor de
milieu-zuiverheid groeiende is
bewees de Hier en Nu-uitzen-
ding over de methode om de
was te doen zdnder daarbij ge
bruik te maken van de syntheti
sche waspoeders. Het recept
was eenvoudig: in de voorwas
een half pak soda voor vier kilo
wasgoed en dan 20 minuten
voorwassen. Voor de hoofdwas:
een halve doos zachte (groene)
zeep oplossen in heet water en
dat in de wasmachine gieten.
De machine slijt niet en
schuimt niet te veel. Ook kalknf-
zettingsproblemen zijn voorbij
en de was wordt net zo wit als
de wasmiddelenfabrikanten be
weren.
Hier en Nu registreerde na de uit
zending meer dan 100 telefoon
tjes om inlichtingen.
Herman van Veen in eigen show
STOCKHOLM (ANP) Ingmar Bergman, de bekende Zweedse
film- en theaterregisseur, is stilte getrouwd met de 41-jarige
Ingrid von Rosen, de zesde mevrouw Bergman.
De nieuwe mevrouw Bergman heeft uit een vroeger huwelijk
vier kinderen. De was vroeger gehuwd met een zoon van
prins Carl van Zweden.
Ingmar Bergman heeft uit vroegere huwelijken acht kinderen,
Hij en Ingrid hadden elkaar een jaar geleden ontmoet.
De eerste vrouw van Bergman was een choreografe met wie hij
trouwde in 1943, de tweede ook een choreografe, de derde een
voormalige danseres en doctor in de Slavische talen, de vier
de een bekende concertpianiste, Kaebi Laretei, en de vijfde
de Noorse actrioe Liv Ullman.
Van de Corrie Brokken-show heb
ben we gisteren alleen het begin
gezien: een uitermate vakkun
dig gemaakte amusementsuitzen
ding, die door een heel groot
aantal kijkers met veel genoe
gen bekeken zal zijn. Precies
dus het programma dat ideaal
lijkt voor uitzending op „I" op
zondagavond.
Ideaal ook omdat de NOS op „II"
zich in zo'n geval rustig tot een
kijk-minderheid kan wenden, Ze
in Zuid-Afrika, Angola e.d.,
maar omdat niemand terug wil
naar een kerk die wapens ze
gent van welke partij dan ook...
„Een van de acht" was zaterdag
een erg plezierige aangelegen
heid. In de opgaven stak heel
wat originaliteit, in het „bij
werk" heel veel artistiek talent.
In de nieuwe wedstrijdformule
tekende zich overigens een le
vensgroot gevaar af dat door
een toeval gelukkig bezworen
werd. De winnares, mevrouw
Hofstede, bleek n.l. een der al
lerbeste kandidaten die ooit in
Een van de Acht optraden.
met name in het programma
„Kort Geding". We hebben dit
altijd een goed programma ge
vonden, maar naar onze smaak
zijn de „versieringen" die dit
seizoen werden ingevoerd geen
verbeteringen.
Met name geldt dit voor het ge
bruik van gefilmde getuigenissen.
Een der pleiters maakte het erg Achter het Nieuws werd gevuld
u"~ A met een reportage over Puerto-
buikspreekster van haast-
professionele kwaliteit en gaf
een geïmproviseerd nummertje
opera weg waar Menotti welwil
lend bij geknikt zou hebben.
Toch was het maar op het kan
tje af dat zij tenslotte zegevier
de over een duidelijk mindere
kandidaat. Als gezegd, het was
louter toeval.
door zijn „slotpleidooi"
voor het grootste deel te laten
bestaan uit de verklaring van
een extra getuige ds. Buskes
die (op film) niet aan een
kruisverhoor kon worden onder
worpen.
Ricanen in de Verenigde Staten.
Een probleem natuurlijk voor
die Puerto-Ricanen en voor de
VS. Maar er zijn op binnenlands
gebied problemen waar Achter
het Nieuws zich duidelijke be
perkingen schijnt op te leggen.
Zou Kloos daar achter zitten?
Bovendien ging een groot deel
van de waarde van het gevoer
de debat ten onder doordat de O ja, na „Sex in wording" van
uitgangsstelling onzorgvuldig
was geformuleerd. In die formu
lering was de stelling onverde
digbaar. Ze werd terecht ver
worpen. Wat wij, en de tegen
stemmers waarschijnlijk, be
treurden. Omdat onze sympa
thie niet gaat naar verdrukkers
gisteren is ons duidelijk gewor
den dat deze AVRO-reeks uit
sluitend bedoeld lijkt als voor
lichting voor verontruste ou
ders. Jongens zijn dus geëxecu
teerd.
Vg.
De Franse acteur Fernandel is
hedenavond te zien als de een
voudige New Yorker Joe Calvet,
die toevallig een pistool in zijn
bezit krijgt en dat argeloos in de
ondergrondse uit zijn zak haalt.
Prompt ziet men hem voor een
beruchte inbreker aan. De arme
Joe kan niemand van het tegen
deel overtuigen en belandt dan
ook in de gevangenis, waar hij
door „zijn" bende wordt be
vrijd, maar de goedige Joe Is Ned. II 21.10
alle gangsters te slim af en
weet ze aan de politie uit te ie- Herman van Veen
sters was in handen van Henri
Verneuil, die wel eens betere
resultaten wist te bereiken met
het talent van Fernandel.
„Staatsvijand nr. 1" bleef hij
tenminste steken in een klucht
van buitenmenselijke verhou
dingen getrokken proporties.
Fernandel is een gek onhandig
mannetje, maar zijn rol geeft
hem geen gelegenheit tot veel
reliëf.
De regie van deze persiflage op
de heldenverering van het grote
publiek voor de beruchte gang-
Zaterdagavond hebben zo onge
veer duizend belangstellenden in
de Kloosterkerk de gelukkige
ontmoeting van de organist Ge
rard Akkerhuis met de Orkest
vereniging Musica, door Jan
Out geleid, medegemaakt.
Natuurlijk stond Saint-Saëns Or
gelsymfonie op het programma,
een van de belangrijkste
ken, door Frankryk in deze
vorm voortgebracht: een weer
gave op hoog niveau, elegant
van lijn. kleurrijk en treffend
door een duidelijkheid, die het
„cyclisch principe" volledig tot
zijn recht deed komen.
Aan Saint-Saëns ging Handels Or
gelconcert in Bes vooraf, tot nut
en vermaak van spelers en luis
teraars geschreven. Zulksnadat
een groep koperblazers uit Outs
ensemble de Sonate piano e for
te van Giovanni Cabrieli had la
ten horen: moeilijke opdracht,
aaarvan deze amateurs zich
met grote verdienste kweten.
In samenwerking met Harlekijn
Holland N.V. maakte
A.V.R.O.-Televisie in de Stads
schouwburg te Eindhoven op
en 2 september j.l. een reporta
ge van het optreden van caba
retier - chansonnier - dichter
componist Herman van Veen.
Deze televisieregistratie wordt
vanavond in kleur uitgezonden.
Het programma, dat met film
fragmenten en korte praatjes
van Herman wordt aangevuld,
omvat de volgende chansons:
Alles, alles wat ik weet, Voor
de verre prinses, Waar blijft de
tijd?. Pluk de dag, Rozegeur,
Helden, Enkel en alleen, Ik
denk dat niemand mij morgen
mist, In de jaren zestig, Fiets,
Jacob Olie en Suzanne, „Liefde
van later", „The Partisan" en
„Cirkels". De produktie en re
gie heeft Theo Ordeman.
Ned. I 21.10 uur.
Pebbles en Bamm-Bamm
De KRO-tv start met een vervolg
op de bekende tekenfilmserie
„De Flintstones" onder de titel
„Pebbles en Bamm-Bamm". De
inmiddels tot tieners opgegroei
de docher van Flintstone, Peb
bles, en zoon van Rubble,
Bamm-Bamm, beleven in deze
serie hun avonturen. Evenals
hun vaders kunnen beide kinde
ren het uitstekend met elkaar
vinden.
Ned. II 19.05 uur.
Op blote voeten
Deze nieuwe serie is gebaseerd op
het gelijknamige toneelstuk van
Neil Simon, dat jarenlang een
groot succes was op Broadway.
Een bijzonderheid is vooral
in Amerika dat de twee
hoofdrollen gespeeld worden
door negers: de acteur Scoey
Mitchell en de actrice Tracy
Reed. Zij vormen het jonge ad-
vocatenechtpaar Paul en Corie
Bratter, wier belevenissen wor
den getoond.
Ned. II 19.30 uur.
De mens is stervende
De mens is stervende" bevat
een gesprek dat André Truy-
man had met de schrijver Erich
Fromm, die thans 71 jaar oud is
en van oorsprong psycho-analist.
In zijn gesprek met André
Truyman licht hij zijn zienswij
ze od allerlei maatschappelijke
problemen uitvoerig toe.
Ned. II 20.21 uur.
Boekje open
In dit programma zie ook elders)
wordt ditmaal de schrijver
Louis Paul Boon aan een kri
tisch verhoor onderworpen.
Ned. I 19.30 uur.
NEDERLAND I
NOS:
10.45 uur: School-tv
18.45 uur: Fabeltjeskrant
18.55 uur: Journaal
AVRO
19.05 uur: Toppop
19.30 uur: Boekje open
20.00 uur: Journaal
20.21 uur: Peyton Place
21.10 uur: Herman van V(
show
22.00 uur:Televizier
22.50 uur: Journaal
22.55 uur: Spaanse les
NEDERLAND II
KRO:
18.45 uur: Fabeltjeskrant
18.55 uur: Journaal
19.05 uur: Pebbles en Baity
Bamm, kinderp
19.30 uur: Op blote voeten i
park, film
20.00 uur: Journaal
20.21 uur: Ontmoeting met
Erich Fromm, i
21.10 uur: Fernandel, film
23.00 uur: Journaal
23.05 uur: EHBO
kleur.
NEDERLAND I
NOS
11.10 uur School-t.v.
18.45 uur Fabeltjeskrant
18.55 uur Journaal
VARA
19.05 uur Volgende patii*
19.30 uur De ombudsmai
20.00 uur Journaal
20.21 uur Klatergoud
20.45 uur en een zoen j
de juffrouw if
21.05 uur Kort en klein r
21.45 uur Jason King
22.35 uur De Vrije GedaW
22.50 uur Journaal
22.50 uur Weekoverzicht
NEDERLAND II
NCRV ji
18.45 uur Fabeltjeskrant^]
18.55 uur Journaal
19.05 uur Zo vader, zo dl
19.30 uur De koerier v^E
keizerin
20.00 uur
20.21 uur
20.45 i
Journaal
De familie Ms
Hier
21.20 uur Met liedjes het
in
22.35 uur Ander nieuws a
22.45 uur Journaal
22.50 uur Den Haag
22.55 uur Teleac
Hilversum I
18.00 (S) The Harbour Jazzbi
tleke partijen: 18.19 Ultzendl
de Anti Revolutionaire f
NCRV: 18.30 Nieuv
ting bij het nieuws
tulgen, hoorspel.
denking. 32.30 Nieuws. 22.40
uslek. 23.65—24.00 NI ht
Ai
18.25 Ik verbind u door,.
18.30 (S) Der Vogelhandier,
vaai Zeiler, uitgevoerd door
nade Orkest. Radiokoor en
(in verkorte vorm). NVSH:
Sextant: radiomagazine
NVSH. NOS: 20.00 Nieuws.
Weer es wat anders: minder
buitenlands repertoire. 20'
Hobbjscoop: een populair I
van alpha en beta: recei
ringen In de wetenschap,
der de groene lindeoude
22.00 (S) Metro's Musdc. 22.»
delingen. 23.00 Nieuws. AVRC k
Radiojournaal. NOS: 23.20
23.55-24.00 Nieuw
Brussel 325 (Nederlands)
18.00 Nieuws. 18.03 Uitzending
soldaten. 18.45 Sport. 18.55
ken. 18.57 Intermezzo. 19.00
en actualiteiten. 19.40 Keurig
19.45 Klankbeeld. 20.00 Oper :>j<.
zlne. 22.00 Nieuws en de Ze*
sten. 32.20 Klassiek conceit *e
Nieuws. 23.10 Romantische let
muziek. 23.40—23.45 Nieuws.
7.50 Actualiteiten) 8.24 Over éél
S.30 Nieuws. S.41 Voor
vrouw. 10.00 Aubade: klas
ziek (gr). (10.30—10.3T
11.00 Voor de zieken. 11.30
ho;
denprogramma. 11.55 Meded t
12.00 (S) Van twaalf tot twee *ul
rleerd programma. (12.22 W dei
het land: 12.26 Mededeling* .gr:
land- en tuinbouw: 12.30 1
12.41—12.50 Actualiteiten: m'
13.05 Raden maar...) 14.05 S
dlo. 14,30 (S) Interlokaal
dagmuzikaal middag
(15.30—15.32 Nieuws),
voorlichting: 17.00 Het ban
de Nederlandse Antillen.
f'! fe
rae
-ï
e 'sci
Metropole-Örkest
ziek. 17.35 Voor de kinder*
Nieuws. 17.32 (S) Actualiteit®
AVRO: 7.00 Nieuws. 7.10 Ochtei; gei
nastlek. 7.20 (S) Dag me'
je (gr). S.OO Nws. 8.M
naai. 8.20 (S) Dag met
(vervolg). (8.30—8.33 I
man.) 8.60 Morgenwijding. S
Oude koorliederen. 9.35 Wal:
9.40 (S) Vioolduo: mdt:
Klassieke muziek. 10,00
kleuters. 10.10 Arbeidsvital;
pulair verzoekplalenpr
(Om 11.00 Nieuws.) 11.30
vrouw. (Om 10.55 Beursber' s„l
12.30 Overheidsvoorlichting:
ding voor de landbouw. 12.4s 'pat
perlicht: wekelijks radiovers .4e
13.00 Nieuws. 13.11 lu_
tal, 13.30 (S) De weK _es
ld operaThe rape
>pera van Benjamin
Iwf
5.Ó0 Zoeklicht op Nederland:
s en commentaren uit id)'
het land en veel muzlel
AVRO: 17.00 Mob! nog
m: 17.»
beweeglijk progrt
lljke mensen, mi
delingen.
Hilversum m
VARA: 7.00 Nieuws. 7.02 Dag 4 Tleb
8.00 Nieuws. 8.0Ö OnderW ,Var
Nieuws. 9.03 Plaatjes voor 4
(10.00 Nieuws.) hl.00 Ntetf* n"
Een opvallend vrolijke ge>t
visie. (12.00 Nieuws 13.00 a
-0.02 De Eddy Beckei Sho*.
Nieuws.) 15.00 Nieuws. 15.®
draal. 16.00 Nieuws.
(17.00 Nleij
»haf
Brussel 325
lands)
:.0 "Nieuws, mededelingen
1 berichten. 12.03 Intermei»
KlcirrkiinstkroiUck.
pe overzicht. 13.00
nerlagedna. 13.20 BRT-pn»
13.53 Beursberichten. 14.00
14.03 Schoolradio (15.00
16.00 Nieuws en beurst*]
16.05 Lichte muziek. 17.00 NP
mededelingen. 17.15 Uitzend*
oudere luisteraars. 17.»
.'lijk
