Kenny Lalopua bundelt kracht in ballet
Lezend volkje
bedreigd door
profijt
beginsel
OOK ALS TERPSYCHORE'S STIEFKIND EEN EENLING
„Alles wat ik
zelf maak
vind ik fijn
Leidse
agenda
Leidse
bioscopei
k
PAGINA 4
LEIDSE COURANT ZATERDAG 13 NOVEMBER 1971
Alphen a.d. Rijn Als Ken
ny Lalopua door de Leidse
Haarlemmerstraat loopt,
op weg naar zijn goudaf
deling", is hij een eenling
tussen al het blank en
bleek. De zwarte raagbol is
van zijn jonge tijd, de
snor, in wat droefgeestige
neergaande lijnen langs de
mondhoeken, geeft zijn
donker gezicht een vleug
oosterse mystiek. ,,Een on
doorgrondelijke knaap",
zou je in het oppervlakkig
voorbijgaan kunnen den
ken. Maar als je hem peilt,
zie je al gauw die grote,
open lach, de vreugde-
plooien van een spontane
onbevangenheid die bij
zijn volk in zo'n sterke
mate aanwezig is. Kenny
Lalopua heeft Ambon nog
nooit gezien, maar toch
vangt men hem onder de
verzamelnaam Ambone
zen, zoals voor een Duitser
iemand uit Maastricht on
veranderlijk een kaaskop
blijft. Bij de Alphense
PTT-straaltoren, in de
avond zwarter dan de
nacht en beprikt met rode
kermislampjes, hebben
Kenny en zijn familie hun
Babyion gevonden, waar
men wacht of niet meer
wacht op een toekomst
ginds aan de periferie van
de Stille Zuidzee. Hier vie
ren zij hun gastvrijheid,
zetten een vreemdeling
zorgzaam bij de warme
kachel en vertellen er hun
verhalen.
Kenny Lalopua. 24 jaar geleden in
Makassar op Celebes geboren,
kwam als kleuter van 4 van de
warmte in de kou te staan, op
een Hollandse kade. Zijn vader
was verpleger bij het KNIL en
na nog, als ze bij elkaar zijn,
praten ze altijd over vroeger:
„go, reuze, joh", zegt Kenny.
Hij zou best terug willen als hij
er een normaal leven kon leiden
met een goede baan. als er min
der corruptie was en niet van
die toestanden en zo. Een neef
van hem vaart voor een Indone
sische maatschappij en komt
wel eens langs de Nederlandse
kust. „Nou, die zou best graag
in deze buurt willen blijven,
maar ja, dat gaat niet, hè?"
Voorlopig houdt Kenny het maar
bij de goede voorzieningen in
het kikkerland. Hij kan hier he
lemaal zichzelf zijn en gaat zin
gend, dansend en vormend door
het leven. Zes jaar al weer
werkt hij op een tandtechnisch
laboratorium in Leiden. „Het
was een fijne tijd: leren èn ver
dienen. Op de goud-afdeling
voer ik opdrachten van tandart
sen uit. Ja, gouden tanden ma
ken, bijvoorbeeld. Creatief
werk, naar aanleiding van gege
vens anatomisch inbedden, gie
ten en afwerken. Dat is juist zo
fijn: het is allemaal door jezelf
gemaakt..."
Kenny is erg bevriend met de
muze. Hij heeft altijd van dan
sen en zingen gehouden. „Dat
zingen is me aangeboren, zoals
bij iedereen van mijn landgeno
KENNY LOPOPUA
zingend en dansend door
ten. Dat volk heeft gevoel voor
muziek, creatieviteit en handen
arbeid". Ach, waar de zon in
het zenith staat komt men al
licht verder dan knutselen, kla
verjassen en ernstige luim.
Vroeger was het uitsluitend de
jazz die Kenny beroerde. Op het
ogenblik zingt hij free lance bij
een band en is hij op de schnab-
beltoer. „Je kunt zeggen, dat
mijn zingen nu all round is,
veel „evergreens", ook soul of
music spreekt me aan, maar
geen hoempapa. Ik maak nogal
eens opnamen voor back
ground-zang en dan zijn er de
oude folk songs en traditional
songs. Als Starlight singer en
in een Krontjong-ensemble
maakte Kenny al een stuk of
vijf langspeelplaten, die voorna
melijk in net buitenland worden
verkocht. „Joh ,het is een keuke
bijverdienste: ze komen wel bij
me", vertelt Kenny, die overi
gens meent, dat hij geen typi
sche krontjong-stem heeft. Nou,
dat valt best mee als je hem
hoort: de weemoed legt hij er
toch duimen dik bovenop en dat
moet ook.
Een paar jaar geleden zag hij een
affiche van een black and whi-
te-voorstelling van de ballet
groep van Marjolein Briër. Hij
ging kijken in de schouwburg
en kwam er onder de indruk
vandaan. Kenny heeft zich toen
maar meteen voor balletlessen
opgegeven, want „hun werk liep
helemaal parallel met mijn ge
voelsuitingen en m'n muziekle
ven. Voor mij is ballet echt een
vorm van lichaamsoefening na
een dag van werken; het is con
ditietraining en je tegelijk uithe
ven. Vooral modern ballet doet
me veel, maar ik kan het met
klassiek dansen dat een be
paalde uitstraling geeft com
bineren. Wat je voelt, ga je ui
ten in dansvorm. Dat vind ik
enorm fijn".
Kenny, wiens verloofde Amy Ta-
lahaturuson ook in de groep van
Marjolein Briër danst, noemt de
heersende mening, dat dansen
(anders dan op feestjes of in
dancings) niets voor een man
zou zijn, een „hardnekkig mis
verstand". „Het ligt natuurlijk
voor een groot deel aan het
westers cultuurpatroon, maar je
kunt als je danst geen onder
scheid maken tussen man en
vrouw. In wezen drukken ze in
een drama hetzelfde uit, al zal
een man meestal meer kracht
uitdrukken. En zoals dat bij
onze groep is zal één man tus
sen vrouwen nog meer kracht
samenbundelen en uit brengen".
Toen Kenny met ballet begon
had hij één mannelijke collega.
maar die is er na enige tijd
mee opgehouden.
„Ik heb wel eens een down. Dan
denk ik: laat ik er maar mee
kappen. Maar dat heeft ieder
een, die zich met kunst bezig
houdt. De andere dag ben ik er
weer overheen. Dat is bij pro
fessionals ook, al houdt men
nóg zo van zijn werk. Een enke
le keer speel ik met de gedach
te aan beroeps. Nou ja, ik hou
het nog maar op vrijetijdsbeste
ding. Jammer, dat ik er niet
eerder mee ben begonnen".
Kenny de danser weet een publiek
te boeien. Een betrekkelijk
klein publiek weliswaar, want
ballet ligt bij ons nog steeds in
een uithoek. Het is een achter
gebleven gebied, dat niet de
voorliefde van cultuurbescher
mers en subsidieverstrekkers
heeft. Maar ja, wat de boer niet
lust... Kenny en de zijnen voe
len zich de stiefkinderen van
Terpichore, maar die deze
knaap voor het eerst zijn ex
pressie ziet beleven zegt: wat
danst die kerel verrekt goed.
Honderden hebben hem zo ge
zien in Murderer's Home, in Si
lent Sitence. „Als ik daar al
leen op de planken lig, bèn ik
werkelijk die neger die kapot
gaat onder de discriminatie. Ik
dit zelf in die gevangenis dan,
helemaal geconcentreerd. En
dan komt die kreet, als dat
kromme gevoel eruit moet. Ook
KENNY LOPOPUA
bij de training beleef ife de
solo's geestelijk bij mezelf
bij de training beleef ik de so
lo's geestelijk bij mezelf".
Elke uitvoering komt Kenny Lalo
pua opnieuw in de ban van zijn
kunst. Compleet met planken
koorts, al is het maar een paar
minuten. „Voor de eerste maal
had ik dat als jongen van elf,
maar dan heel erg, toen ik Pe
ter Koelewijs „Kom van dat
dak af" moest zingen..." Als de
band met de toeschouwers er is,
is die koorts voorbij en blijft de
bezieling over.
TON PIETERS
LEIDERDORP/ROTTERDAM
Wij Nederlanders zijn een ste
vig lezend volkje aan het wor
den. Ondanks televisie en bezig
heden buitenshuis. De cijfers
liegen er niet om. Het gemid
deld aantal landgenoten dat bij
een bibliotheek boeken leent be
draagt 11 procent van de bevol
king. In kleinere plaatsen
loopt het percentage zelfs op
tot 16, 17 of 20. Door de ont
volking van de oude binnenste
den is het landelijk bibliotheek
beeld niet zo rooskleurig als in
de buitenwijken. Zo klagen de
openbare bibliotheken in de
Leidse city bijvoorbeeld steen
en been. Veel jonge gezinnen
trekken naar buiten, naar het
platteland, waar jonge gemeen
schappen worden gevormd, of
naar nieuwbouwwijken in de
grote gemeenten. In deze geval
len worden stormlopen genomen
op het boek. Mevrouw B. Ver
meer-de Haan, directrice van
de Provinciale Bibliotheekcen
trale voor Zuid-Holland, geves
tigd in Rotterdam, meent, dat
nog veel meer Nederlanders
aan het lezen zouden slaan als
het overheidsbeleid op dit ge
bied wat toegevender zou zijn.
Maar staatssecretaris Vonhoff
van CRM schijnt er anders over
te denken. Hij wil 1972 beginnen
met twee procent rijkssubsidie
verlaging voor de openbare bi
bliotheken. De uitleeninstellin
gen zouden dan de lezersbijdra-
•gen mogen verhogen. „Dat zal
dan wel moeten", betreurt me
vrouw Vermeer, „maar wij spe
len liever met de gedachte, dat
het boekenlezend publick veel
meer gebaat zou zijn bij contri
butievrijdom. Het lezen zou dan
een veel grotere vlucht kunnen
nemen. Dit is een gemeenschap
pelijke zaak, niet een individue
le."
I tinsdag j.l. hebben de openbare
bibliotheken in ons land in Den
Haag, waar de Tweede Kamer
de begroting van Cultuur, Re
creatie en Maatschappelijk
werk behandelde. gedemon
streerd tegen het welzijnsbeleid
van de regering. In Noord-Hoi-
land warende Bibliotheken, die
samenwerken met de provincia-
De openbare bibliotheek in Leiderdorp: vaak staat men in de rij
Ie bibliotheekcentrales (PBC),
gesloten. In Zuid-Holland bleven
ze open, maar met een mindere
personeelsbezetting. En dat alle
maal omdat het subsidiebeleid
wordt aangetast door het pro
fijtbeginsel, dat nu in de biblio
theken gaat meespreken. Het in
schrijfgeld voor volwassenen be
draagt bij de O.B.'s die met de
PBC samenwerken thans nog
vijf gulden per jaar. Dat zou
per 1 januari wel eens 10 gulden
kunnen gaan worden. De jeugd-
contributie (op het ogenblik nog
anderhalve gulden) gaat waar
schijnlijk omhoog naar drie en
een halve gulden. Vooral voor
de bibliotheekbezoekers met een
gematigd budget betekent dit
een aanslag op hun welzijn.
Openbare bibliotheken (en leesza-
in dit opzicht is, dat een flinke
gemeente als Noordwijk nog
geen openbare bibliotheek heeft.
Mevrouw Vermeer vertelde me,
dat het landelijk gemiddeld per
centage van boekenleners uit
eenvalt in 40 pet. jeugdigen en
60 pet. volwassenen. Dit geldt
dan de grote gemeenten. In de
kleine plaatsen zijn deze per
centages 40 pet. voor de volwas
senen en 60 pet. voor de jeugd.
De bibliotheek in Oegstgeest be
gon in 1961 met een uitgebalan
ceerd boekbezit, maar de bevol
kingsaanwas, aldus mevrouw
Vermeer, bleef aan de lage
kant, steeds rond de 17.000. De
uitleen in Noordwijkerhout kent
financiële zorgen, zodat de ope
ningstijden tot twee dagen per
week beperkt moeten blijven.
„Zo zitten we echt met zorgenkin
deren", aldus PBC-directrif.e
mevrouw Vermeer; maar t'.ch
willen onze bibliotheken blijven
wat ze zijn: educatief voor de
jeugd en op elk gebied informa
tief voor de volwassen lezer.
Wat we zouden willen is een
volledig gesubsidieerde openba
re bibliotheek (zoals in Scandi
navië en Engeland) en geen bij
drage meer van de lezers
De Provinciale Bibliotheekcentra
les kunnen het vraagpatroon
vc-n de gehe'bevolking opvan
gen. In de Leiderdorpse openba
re bibliotheek aan de Tollenaer-
singel zien wij daarvan een
voorbeeld. In Leiderdorp is het
vooral de jeugd (70 pet. van het
lezerspubliek) die voor een
enorme toeloop heeft gezorgd.
's Avonds is er tijd voor het rusti
ge overleg met de bibliotheca
resse over reislectuur, studie
onderwerpen of ander gericht
„leesvoer". „We krijgen soms
leuke problemen te verwerken",
zegt mevrouw Smallegange, „en
dat is niet zelden voor beide
partijen leerzaam." Maar dat
deze bibliotheek (die 80 pet. van
haar lezers uit de nieuwe wij
ken betrekt) voorziet in een ko
lossale behoefte wordt wel dui
delijk als de kinderen op de
twee middagen te hoop lopen
om te graaien tussen de 4000
jeugd-banden in de rekken (de
volwassenen kunnen een keus
maken uit 5000 exemplaren). De
bibliotheek van Leiderdorp be
gon in april '69 met 3500 boe
ken; de 9000 van vandaag staan
ieder twee boeken. Financieel
gezien hebben een zware dob
ber: we zijn ver over onze be
groting heen, maar dat is niet
te vermijden met die aanwas".
Mevrouw Smallegange zou best
willen, dat ze over meer dan
4000 jeugdboeken kon beschik
ken: „ze grissen het bijna uit je
handen zo'n boek. We zijn op
veel berekend. Fulco de min
streel hebben we in zeven
exemplaren voorradig, trouwens
alle Johan Kieviten hebben we
dubbel of driedubbel, net zo
goed als de toppers van Annie
M. G. Schmidt, of Jules Verne,
Arendsoog of Cissy van Makx-
veldt. De smaak van de grotere
kinderen is veranderd. Vroeger
lazen ze het liefst pocketjes met
len) in gemeenten tot 30 000 in
woners kunnen aangesloten zijr.
bij de PBC. In deze omgeving
zijn dat Oegstgeest, Leidcrd' rp
en Noordwijkerhout. Deze bi
bliotheken hebben wel een auto
noom bestuur, maar voor de
dienstverlening zijn ze aangewe
zen op de provinciale biblio
theekcentrale (het aanschaffen
van boeken, personeelsvoorzie
ning, verwerking van boekhoud
kundige gegevens enz.). Vreemd
Daar startte men in 1970 en de
vraag was meteen zeer groot,
zo groot, dat de kasten er door
gaans bijna leeg staan. Behalve
de rijkssubsidie geven de ge
meenten een aanvullende bij
drage. Noordwijkerhout heelt
het erg krap, want de biblio
theek staat er op een mini
mum-subsidie. De bibliotheek in
Oegstgeest, die samenwerkt met
het Rijnlands lyceum, krjgt een
royalere gemeentelijke subsidie.
Mevrouw J. Smallegange-Kornet
zwaait daar als bibliothecaresse
de scepter, wat in de praktijk
wil zeggen, dat zij en haar drie
assistenten op de dinsdag- en
donderdagmiddagen nog weir
paar handen tekort komen om
de stortvloed van jongelui bin
nen redelijke banen te houden.
Dinsdagmorgen en donderdag
avond kan men de leeszaken
best klaren.
ter beschikking van 1000 „grote
mensen" en 2000 kinderen, „en
dat worden er steeds meer", al
dus mevrouw Smallegange:
„per uitleendag krijg ik hier
een dikke tien nieuwe lezers er
bij. Natuurlijk verdwijnen er
ook, bijvoorbeeld door verhui
zing, maar wat klanten betreft
is er een ruim batig saldo. Per
dag lenen we gemiddeld 800
boeken uit: de volwassenen mo
gen er drie meenemen, de jeugd
een goede afloop. Nu zeggen ze
vaak: geeft u me maar een
boek dat niet over liefde gaat.
Tonke Dragt ligt heel goed in
de markt. Jammer, dat voor de
leeftijdsgroep van 8 tot 12 jaar
zo weinig wordt geschreven.
Het is onze grootste groep en
we hebben er het kleinste aan
tal boeken voor. Per jaar ko
men er 400 nieuwe titels bij,
maar de 8 tot 12-jarige moeten
Volledige
subsidiëring
ideaal van
de openbare
bibliotheken
het voornamelijk doen met de
Rozemarijntjes, iets nieuws is
er nauwelijks bij."
Opvallend in het Leiderdorpse uit
leencentrum de belangstelling
voor godsdienstige lectuur, ook
bij de kinderen die veel bijbel
verhalen lezen (Vooral tegen
Kerstmis). Ook de dierenboeken
zijn in trek (voor spreekbeurten
op de scholen) en de zalige
sprookjes worden „gevreten".
Een prachthoekje in de boeken-
zaal is bij de rieten mand met
bijna onverslijtbaar kijk- en
voorleesspul voor de kleuters.
„Wat daar wordt gegrasduind!
Het is een vreselijke troep en
het opruimen ervan is een jobs-
werk, maar het is er dolgezellig
met al die voorlezende moe
ders", is de ervaring van de bi
bliothecaresse. De grotere prille
lezertjes zijn immuun voor het
lawaai. Met dichtgestopte oren
zitten ze aan tafels Asterix te
lezen en te herlezen.
De rondneuzende dames en heren
doen het op de rustiger uurtjes
wat kalmer aan. Met overleg
worden de boeken vergaard.
„We hebben hier heel wat rages
achter de rug, Caldwell met z'n
klop op de deur-sfeer, de Catha-
rina-serie en Söderholm van
Gösta Berling. Huidige bestsel
lers zijn science fictionverhalen
over buitenaardse beschavingen.
Maar ook gaan er zo'n 20 a 30
buitenlandse boeken per uitleen
dag de deur uit. Die worden
steeds meer gewaardeerd, of
het nou Duits, Frans of Engels
is. Dat zegt ook iets over de
structuur van de Leiderdorpse
bevolking. Dan zijn er speciale
buitenlandse kinderboeken voor
vreemdtalige kinderen (Estec-
kroost met name). Zelfs hebben
we een Friese collectie, want er
zijn nogal wat Friese Le.derdor-
pers. Maar we kunnen net zo
goed een Spaanse collectie aan
vragen of desgewenst Turks bij
voorbeeld'.
Mevrouw Smallegange vindt, dat
mensen die boeken lezen niet
aan luxe doen. „Ze komen wer
kelijk niet alleen meer om het
romannetje, een „bijboek" is
bijna regel geworden, zover
hebben we de meesten al kun
nen krijgen."
TON PIETERS
Zaterdag 13 november
SCHOOL „DE VALK"
Esperanto-vereniging „Pace
vang 14.30u.
MICO-THEATER „IMPERIUM"
GRIMMlgheden, aanvang 20.30 u,
CHR. TUINBOUWSCHOOL, Rr
BURG Gewestelijke alge;
vergadering v.d. KNSB, aar
9.30U.
HAAGSCHE SCHOUWBURG
ST. JOSEPHZAAL. ALPHEN -
van de 15e St. Nicolaas mai
vang 10.00 u.
DE BURCHT Grote zaal Ta
Gruniger Veraln,
•rklaas, 13.00 u
HAAGSE SCHOUWBURG ,,'n
aan het been", aanvamg 20.15 u
LEIDSE VOLKSHUIS Klein W(
loopleln, aanvang 10.00 v—
Sister, aanvang 21.00
Zondag 14 november
LAK/THEATER
20.16 u
STADSGEHOORZAAL Muziek
val. aanvang 13.00 u.
PERMANENTE AGENDA
1HR. K
LJJS
t half 2
i de
weg 114.
GAB Gebouw Inlichtingen
part-time werk Man Vrouw 11
schappij di. 9.30—10.30
19.30—20.30 uur.
Morssingel Oude Rijn 190 -
vragen voor gezinsve
lijks spreekuur
Drging d
DIENSTVERLENING LEIDEN
De poliklinische behandeling na
vallen wordt van dinsdag 12 uw
"ag 12 uur s
Diaconessen!
■P..„zaterdag 12
door het St.-Elizabeth zieket
(Hooigracht). Op andere werkd
zondagen door het Ac
il 2 (zat. 10
jondag 24
Brandweer: 5 maal 3. Pollfe
maal 4. EHBO: 20645.
Gemeenschap
.72.-
Urlusplantsoen 83: voor hulpi
ning tel. 20460; voor informaüt
33921.
legstgeest, Soo» voor kameTbem
en alleenstaanden Geversstrai
tel. 51794. Vrijdag zaterdag c
1.00 i
Groenoordhal Veemarkt
04.00—14.00 uur.
Binnenstad Koopavond Leidi
Centrum donderdag tot 2L00
Nachtv. vr/z-a 11.30 u. „The 1
ned" 18 jr.
LUXOR: (tel. 21239) „Hunkering u
Liefde" 18 jr.
LIDO: (tel. 24130) „Wat J
RiEX: (tel. 25414) „Het liefde
van Bonnie en Clyde" IS Jr. N
voorst, vr/za 11.30 u. „Sla ee
en sterf" 18 jr.
De voorstellingen zijn dag. 2.3<
GALERIE 't DUYVENHUYS: 8 1
burg 94. tel. 26513 tot 12 nov.
manus Berserik exposeert gr 61
aquarellen, schilderijen i
gen.
GALERIE VAN DER VIJST: 1
markt 3. tel. r
„Kunstcadeau", tentoonstelling i
wandkleden, keramiek en plas'
STED. MUSEUM DE LAKEN
Oude Singel 28. tel. 44044 tot S el
RIJKSMUSEUM VAN VOLKEN
DE: Steenstraat 1. tel. 32541 Kt
Kilo Januari „Tiderlda", tenta
ling over het leven en bedrijl et
een Oost-Groenlandse
gedurende vijl eeuwen t
van vandaag.
NEDERLANDS LEGERMUSI
Pesthuislaan 7, tel. 34341 zes
pen (Javaanse) behorende bi]
kampong. I
GALERIE111^'? HOEKJE BIJ
POMPDorpsstraat, Warmond n
017113501 tot 20 nov. Bastlaai li
Mastrigt exposeert schilderijl
pentekeningen (surrealistisch).
Bezoekuren Ziekenhui!
uur. Voor kraaU
wen: van 10.00-11.30. 15.00-
18.30—20.00 uur. Op dinsdag is
zon. van 15.00—15.15 uur.
Psychiatrisch ziekenhuis E
dinsdag en vrijdag 13 tot 1
zondag 11 tot 12 en 2 tot 3.
Jelgersmaklinlek:
16.45—17-45
zaterdag
I.. 11.45 en 13-«_
irdwljk. Sole Mio: klassepal B
dagelijks van 3 tot half 5
avonds van 7 tot 8: zaalpal
zondag van 1 tot 3. dinsdag^
tot half 3. donderdag t
half 8 en zaterdag v
ll.w-w.uu uur; la.io-i/t.vu n.
18.45-19.30 uur, dagelijks: Kis! "i
en Hl dagelijks: 13.15-14.00
18.45-19.30 uur: Kinderafdeling t
lijks: 14.15-15.00 i
uL.
.on 14-16 0
18 45—19.30 uur; 1ste klas: Ai e
gen vanaf half twaalf. Kratf
ling: 3de klas: van 15-16 F
18.4519.30: 2de klas: van U
(alleen vaders) van 15—16
-.8.45—19.30. Baby's en kleutert
di.
i do.
vrij. i
i zat. t
T 15-
18—18.30 uur.
4 Jaar alle da
en do. van IS18.90 j
3de klas 13.30-1}
lijks (ook in het weekend) 1'1
klas: van 10.30—11.00 uur
3e klas: van 14.00-14.#
I 18.00-19.00 uur. KraamaW n
16.00-17.00
10 uur. alleen
Kraamaw /rr
jaar gén toegang op de kin#
