Tekort aan werkers
holt apartheid
RUNDVLEES NU
EXTR A VOORDELIG
298
379
misfioistum ova
FIJNE RIBLAPPEN 94 Q
HF
HUPPEN
Problemen in Zuid-Afrïha
FONDUE VLEES
RUND 01 VARUM
VARK. HAAS 1JM
CONTRAFILET 'M
BIEFSTUK™ *9.
DONDERDAG 4 NOVEMBER 1971
LEIDSE COURANT
PAGINA 11 1
De apartheid leidt er toe dat blanken en niet-blanken in gescheiden wijken moeten
nemen met krotwoningen, waarin misdaad aan de orde van de dag is.
De niet-blanke moet dan veelal genoegen
EE3321
JOHANNESBURG (AP) Jo
hannes Noge is een glimla
chend symbool van de onder
graving van de eens geheilig
de positie van de werkende
blanken in Zuid-Afrika. De 28-
jarlge Noge is een neger, die
pas is benoemd tot kassier bij
een bank; een betrekking die
tot voor kort door de wettelij
ke bepalingen uitsluitend was
voorbehouden aan blanken.
Toen hij van de benoeming
hoorde, stelde de minister van
Arbeid, Marais Viljoen, een
onderzoek in en verklaarde,
dat „schouder-aan-schouder
werken van verschillende ras
sen" ontoelaatbaar was.
Dit gaf het blad „The Star"
aanleiding om in een hoofdarti
kel de vraag te stellen: „Kan
iemand zich erover verwonde
ren, dat de wereld Zuid-Afrika
met verbijstering en ontzetting
bekijkt als een minister, lid
van het kabinet, zich zo druk
kan maken over het ras van
een kassier bij een bank?"
De storm bedaarde toen een
woordvoerder voor het minis
terie van Arbeid verklaarde,
dat Noge en andere niet-blan
ke bedienden aanvaardbaar
waren, omdat zij „in de eerste
plaats niet-blanke klanten"
zouden bedienen. Het loket
van Noge grenst evenwel aan
de loketten van blanke kas
siers en hij bedient zowel
blanke als zwarte klanten.
Wat de regering in dit en
overeenkomstige gevallen toe
geeft is, dat er eenvoudig niet ^ilet 's uitsluitend voorbehou-
voldoende blanke arbeids- e1p" nn" h,nnho
krachten zijn
^m deze reden heeft de haven
van Durban niet-blanke vork
heftruckbestuurders moeten
toelaten, maakt de stad Ger-
miston tegenwoordig gebruik
dat zij die hetzelfde soort jjng
werk verrichten, hetzelfde loon en
moeten ontvangen, in de knel Van
komt, omdat blanke Zuidafri- krachten,
kanen gewoonlijk veel beier rwee van de grootste banken
het een ervan is die
waar Johannes Noge werkt,
hebben bekendgemaakt, dat
zij met ingang van de vorige
maand niet-blanken
zelfde werk hetzelfde zouden
betalen als blanken verdienen.
Elk van deze beide heeft on
geveer 200 niet-blanke bedien
den in dienst in over geheel
Zuid-Afrika verspreide filialen.
worden betaald dan niet-blan
ken en er geen wet bestaat in
zake de lonen van blanke en
niet-blanke arbeiders, hoewel
regeringsfunctionarissen soms
spreken van het „traditionele"
loonverschil voor beide klas-
Een feit is in elk geval, dat
zwarten die hetzelfde werk
doen als blanken daarvoor
slechts zelden ook hetzelfde Inmiddels
loon ontvangen, iets waartegen
zij niet met succes kunnen
protesteren, omdat zij geen lid
van een vakvereniging mogen
zijn.
Profijt
Sommige werkgevers profiteren
maar al te graag van deze si
tuatie, tot nadeel van de geor
ganiseerde blanken. De TUC-
SA en zakenlieden zoals de fi
nancier Harry Oppenheimer
willen beter loon, betere scho-
i „blanke i
tal niet-blanken zijn ongeveer
tweederde Afrikanen. Het tota
le aantal fabrieksarbeiders be
draagt 1.202.400 van wie
slechts 279.700 blank zijn.
de diensten van zwarten De regering heeft drie algemene
kleurlingen als meteropne- regels voor tewerkstelling van
niet-blanken in voorheen voor
blanken gereserveerde betrek
kingen: gemengd werken is
ongewénst en niet toegestaan.
Geen blanke kan onder toe
zicht van een niet-blanke
staan en geen blanke mag
worden vervangen door een
niet-blanke. De regering zou
volgens minister van Arbeid
Viljoen het werk, dat vroeger
door blanken werd gedaan, on
aangetast willen laten, maar
moet er „ongelukkigerwijze"
ook voor zorgen, dat de ont
wikkeling van het land niet tot
stilstand komt.
mers voor het waterleiding
elektriciteitsbedrijf, zitten in
Johannesburg kleurlingen ach
ter het stuur van vuilniswa
gens, werken kleurlingen als
stukadoors en metselaars, is
nog niet de helft van de brie
venbestellers blank en hebben
de staatsspoorwegen, die ook
de nationale luchtvaartmaat
schappij omvatten en het be
heer voeren over buisleidingen
en havens tienduizenden Afri
kanen, Aziaten en kleurlingen
in dienst genomen voor betrek
kingen, die in naam gereser
veerd zijn voor blanken.
Verder hebben werkgevers om
aan de letter van de wet te /IO6llljkn0ld
voldoen, hun toevlucht geno- De vakverenigingsleiders zitten
men tot het splitsen van werk met de moeilijkheid, dat niet-
blanken die in toenemende
mate werkzaamheden van
blanken overnemen, zich niet
mogen aansluiten bij vakver
enigingen en dat er geen kijk
op is, dat de regering haar
standpunt te dien aanzien zal
wijzigen, ondanks het pleidooi
van de voorzitter van de Tra-
de Union Council of South
Africa (TUSCA), Thomas P.
Murray, die zegt dat het nood
zakelijk is dat niet-blanken
zich aansluiten bij verantwoor
delijke vakverenigingen, om
dat anders een aan het zwarte
nationalisme gelieerde geheel
zwarte vakbeweging zal ont-
Een Afrikaanse schilder mag de
grondverf opbrengen, maar
een blanke moet de bovenlaag
schilderen, een Afrikaanse
smeerder mag de meeste on
derdelen van een auto verwij
deren en de „bijkomstige" on
derdelen herplaatsen, maar
het meer ingewikkelde werk
moet worden gedaan door een
blanke monteur.
Volgens officiële statistieken
werken in de mijnbouw, in fa
brieken, in de bouwnijverheid,
de elektrische industrie, het
transportwezen en de verbin
dingen 4,5 niet-blanken op elke Een andere moeilijkheid is, dat
blanke en van het totale aan- (je eis van de vakverenigingen
blanke klanten die aan zijn lo
ket komen op dezelfde wijze
bedienen als blanke kassiers
niet-blanken bedienen, die zich
bij hen vervoegen.
Minister van Arbeid Viljoen had
het laatste woord: „Ofschoon
er geen wet is, die belet dat
de zwarte kassier blanken be
dient", zei hij, „verwach
ten wij dat de
maatschappelijke karakter-
ti-ekken van het land zullen
eerbiedigen. Wij willen deze
gemengde toestanden niet."
MALS STUKJE
500 gram van 548 voor
-n®smm|Ó^öpJ
500 gram van 298 voor V
500 gram van 379 voor O TE 9
'DON CAMPOS
PER FLES
VAN 348 VOOR j
WPPOVSLÖ
500 gr.
SCWWUtlS
per stuk_
MAGERE DIKKE
500 gram van 398 voor
wilt u iets speciaals
100 GRAM [£.11
100 GRAM I U
STUKJE f- JPflfc
600 GRAM w
BOTERMALSE ft fill
RUNDER J JU
