Laat ons de JEUGD- TOERISME ZUIGT MISDAAD AAN CckbcGomont Had ook Kathleen Kennedy een doodsverlangen Vondelpark leert: lATERDAG 25 SEPTEMBER 1971 LEIDSE COURANT ■OE KENNEDY'S dood was slechts het voor- 1 spel van nog een, bijna ondraaglijke, I tragedie. In het voorjaar van 1943 was I Kathleen, op een na de oudste dochter, als I Rode Kruiswerkster naar Europa gegaan. I Toen Rosemary weg was had Kathleen I een speciale plaats in de familie ingeno- I men. De oudste dochter in een gezin beeft I een speciale plaats. De moeder verwacht I begrip en bulp van haar. Ze helpt de 'vader de moeder te begrijpen. De vader :rziet zichzelf in zijn zoons. Maar zijn ti dochters zijn hem bijna vreemd, als een ■j openbaring. ithleen had het onafhankelijke oprechte temperament van de Kennedy's en de moed om te doen wat ze wenste te doen. vas een leidster van haar zusters, zoals Joe de leider van zijn broers was en deze gedeelte verantwoordelijkheid bracht ze heel dicht bij elkaar. Er bestond een speciale band tussen Joe en Kathleen. >en hun vader ambassadeur bij het Engel- )f was, was Kathleen op haar acht tiende reeds voldoende evenwichtig en zelf verzekerd om haar moeder bij ontvangsten vertegenwoordigigen en aan het hof te worden voorgesteld. Maar haar ouders aren streng voor haar. Ze mocht geen achtclub bezoeken, zelfs al kwam de uitnodiging van een Rockefeller. Ze was lantrekkelijk voor mannen. Zoals een jongeman gezegd heeft: „Eunice i6 de ntelligentste, en Patricia is de knapste ;an de meisjes, maar Kathleen is degene lie je je altijd herinnert", en ze tijdens een eerder bezoek, voor de >orlog, in Engeland was, had ze William föhn Robert Cavendish, markies van Har ington en zoon van de hertog van De vonshire, telg van een van Engelands radste en meest vermogende families ont- noet. Er ontstond vriendschap tussen de jeide jonge mensen, maar ze waren nog jong dat het een bevlieging had kun- len zijn. Ze scheidden toen het gezin Kennedy terugkeerde naar de Verenigde staten. In 1943, toen Kathleen in Enge- and terugkwam, groeide hun verhouding jchter uit tot liefde. 1944 hielp ze Billy Cavendish met een politieke campagne, die hij verloor. In middels wisten ze dat ze wilden trouwen. De enige hinderpaal was de godsdienst; hij was lid van de Anglicaanse kerk, zij was katholiek en geen van beiden wilde zwichten. Billy was bereid zijn huwelijk door een priester te laten inzegenen, maar wilde er niet in toestemmen dat zijn kinderen katholiek zouden worden opge voed. Kathleen wilde niet volgens de An- licaanse rite trouwen, omdat dat ex-com- glicaanse uit haar eigen kerk betekende. Omdat ze niet tot overeenstemming kon den komen, trouwden ze alleen voor de burgerlijke stand. Rose lag toen in een ziekenhuis. Ze hoorde van het huwelijk via een verpleegster en was daardoor voorbereid op de pers die voor haar deur stond te wachten. Ze wilde niet met de journalisten spreken, want ze wilde geen oordeel over haar kinderen uitspreken. Het was hun eigen probleem, zei ze. Ze wist natuurlijk dat het burgerlijk huwe lijk in de ogen van haar kerk helemaal geen huwelijk was en dat haar dochter, die de sacramenten niet mocht ontvangen, met Pasen geëxcommuniceerd zou worden. Maar ze bemoeide zich er niet mee. Haar zelfdiscipline hield haar in bedwang. Bo vendien wist ze dat Kathleen dezelfde zelfdiscipline bezat. Zo moeder, zo doch ter? Hoe dan ook, toen de noodlottige Pasen daar was, was Kathleen, nu markiezin van Hartington, reeds weduwe. Toen haar broer Joe gesneuveld was, was ze naar de Verenigde Staten teruggevlogen om bij haar ouders te zijn. Terwijl ze daar was kreeg ze bericht dat de jonge Billy Cavendish, haar man, ook gesneuveld was. Ze waren pas een paar weken getrouwd toen hij met zijn regiment, de Coldstream Guards, naar Frankrijk werd overge plaatst. Hij sneuvelde bij een infanterie- aanval in Normandië. Als zoon en erfge naam van de hertog van Devonshire zou de markies de titel van zijn vader geërfd hebben. Kathleen zou eerste hofdame van koningin Elisabeth geworden zijn. Op het nieuws van zijn dood zond de Britse regering een vliegtuig voor Kathleen en onmiddellijk na de begrafenis ging ze in retraite en verzoende zich met haar kerk. „God heeft het probleem op Zijn eigen wijze opgelost", heeft ze aan een vriendin geschreven. En Billy's moeder, de hertogin van Devon shire, schreef aan Rose Kennedy: „Ik wil u graag zeggen welk een vreugde Kathleen in het leven van mijn zoon gebracht heeft". Ze zijn maar vier maanden ge trouwd geweest. Gedurende enkele jaren na de dood van haar man bleef Kathleen in Engeland wonen, waar ze zich hoofdzakelijk bezig hield met liefdadigheidswerk. Ze miste haar familie, maar toch was ze nog niet bereid het vaderland van de man die ze zozeer had liefgehad te verlaten. Toen hoorde ze op een dag in mei 1948 dat haar vader in Parijs was, op weg naar de Riviera. Ze besloot naar Frankrijk te vliegen om hem op te zoeken. Een vriend, graaf Fitzwilliam, zou met zijn eigen vliegtuig naar Cannes vliegen om een renstal te bezichtigen. „Waarom ga je niet met mij mee?" vroeg hij. Ze stemde toe en ze staken veilig het Kanaal over. Maar toen ze Frankrijk bereikten was het nacht en donker en mistig. In de buurt van het stadje Privas werd het zich slecht De Kennedy- Vrouwen door Pearl S. Buck en hun vliegtuig sloeg tegen een berg te pletter. Kathleen en Fitzwilliam waren beiden op slag dood. Had ook Kathleen een doods verlangen? Op een bepaald ogenblik denk je niet meer aan gevaar, omdat het er niet langer op aan komt. Als het leven te weinig waarde heeft brengt de kans op de dood weinig vrees mee. Toen Kathleen gevonden werd lag ze alsof ze sliep, ze had maar een kleine wond aan haar hoofd en een schoen was van haar voet gegleden. De dopelingen droe gen haar lichaam de berg naar Privas af en haar van smart gebroken vader kwam haar halen om haar naar Engeland te brengen. Ze werd begrafen naast haar man, Billy Cavendish. Zo eindigde de geschiedenis van de tweede dochter van de familie Kennedy in een volslagen tra gedie. Joseph Patrick Kennedy keerde alleen terug naar huis. Hij reisde per schip en tijdens de overtocht verliet hij slechts zelden zijn hut en sprak sporadisch met zijn mede reizigers. Bij zijn aankomst haalde hij tegen de verslaggevers zijn schouders op. „Niets heeft meer enige betekenis", zei hij. „Ik heb niets te zeggen". Zijn dochter Patricia wachtte hem aan de kade op. Ze kusten elkaar zwijgend en liepen zonder iets te zeggen naar de lange zwarte auto. Rose, de moeder, wachtte thuis er naar haar ging hij toe. Kathleen Kennedy met haar man. Rechts bruidsjonker Joe Kennedy jr. Hingi i onzer verslaggevers) TERDAM Bij honderden i qaebben ze afgelopen weken de' ïebbiitvalswegen van Amsterdam !roorjteeEOom'* slaapzak samenge- veelom*en °P de rug en de duim >steltftend omhoog. Veel automobi- :ane eten stopten. Maar er waren endeï evenve€l 016 het gaspedaal gerfeper intrapten en tegen sich- geülf of hun inzittenden morden: is merst de hele zomer van mijn enten liggen luieren en kabaal RENjgken en dan nog gratis thuis bracht willen worden ook. Je maar lef hebben." Kort- m: Amsterdam heeft het lugdtoeristenselzoen 1971 aclj- r de rug en kan de balans tan opmaken. Daarbij zal voor veel gedubd worden over »t als „het Vondelparkexperi- °Lrnt' nationale opspraak is tkomen. En objectieve nabe- jhouwing is nauwelijks moge- Ik. Je bent voorstander van de tppening op de groene zoden in „de long van Amsterdam" Dijeeij je bent er tegen. Je vindt U het experiment moet wor- u m omgebouwd tot een ludieke iditie of je vindt dat de poli- 1 volgend jaar de hele boel er OCfcteen maar uit moet rammen. tide meningen hebben al uit- )0lBkking gevonden in adres- li aan de hoofdstedelijke ge- iet a#e°,erarf- eeft i er verwachting is dat de inter- ,r moitionale jeugd wat het ko- best)nc*e gekrakeel ook mag op- over feren volgend jaar in door6" driedubbele getale lijkei£r het Vondelpark zal vlin- mde fen- De vroede vaderen van te lepterdam doen er dan ook i vani®r het beste aan om inder ijk i#d wijs te zijn en buiten alle nogtoties om uit het afgelopen geijzoen enkele duidelijke lessen aat It trekken. Dit doende schep- ischrih zij de unieke kans om het Jdelijk en misschien wel kt. Injndiaal een voorbeeld te stel- i zo'n voorbeeld is nodig het jeugdtoerisme zoals dat dit jaar in Nederland vooral in Amsterdam heeft tifesteerd, beloofd een steeds uitbreidend ver- insel te worden waarmee stad van enige betekenis ling moet houden. Bereidt zich er niet op voor, dan t er wellicht een chaos irbij vergelijken de inciden- in het Amsterdamse Von- Ipark kinderspel zijn. jenten waren er. De stafleden i het experiment hebben be- wid, zijn de eersten om dat te geven. Twintig percent tt de jeugdtoeristen in het iken: hdelpark, zeggen ze, kwa- m met criminele bedoelingen, tomige ingewijden noemen I hoger percentage, maar in hi»-**! Seval waren het er 300 evening de 1500. Relatief gesproken ~ei"(bify enorm grote groep op een "Hn stukje grond. Uit verklaringen van de stafleden blijkt dat de ontwikkeling geveer als volgt is geweest Onmiddellijk na het begin van het Vondelparkproject kregen de bivakkerende jongelui last van groepjes Marokkanen Turken die vooral na het mid dernachtelijk uur ware razzia's hielden. Ze bedreigden de jeugdtoeristen, bestalen hen en dwongen hen zelfs tot seksueel verkeer. Buiten de Vondelpark- project-sfeei» zou men over ge wone, gemene aanranding en verkrachting spreken. Randfiguren Naarmate het fraaie weer aan- hield, meldde zich een nieuwe categorie randfiguren in het lommer van het Vondelpark. De stafleden duiden ze aan als „overwinteraars". Het zijn vooral Italiaanse en Franse jongeren die al maandenlang in gekraakte panden en op bo ten hadden gewoond. Ze plegen in hun onderhoud te voorzien met handel in hard drugs, met diefstal en met prostitutie. Met hun komst werd de aanvankelijk vredige sfeer er niet beter op. De zaak verslechterde kort daarop nog eens beduidend door een nieu we immigratie en wel tijdens de bouwvakvakantie. Uit alle hoeken van het land kwamen Zuid-Molukkers, wapens in de zakken, naar het park waar zij versterking kregen van Surina- mers uit de hoofdstad zelf en uit Den Haag. Zij oefenden bij daglicht een ware terreur uit Hun taktiek was om vijf, zes man sterk een groepje jeugd toeristen te omsingelen en in de armen te sluiten. Na afloop van het verbroederingsgebaar waren dan mooi alle geld, pas poorten en verdere voorwerpen van waarde verdwenen. Zich verzetten durfden de jongeren niet; daarvoor was de intimi datie te groot en te reëel. Vooral meisjes werden op deze manier geplunderd. Per dag kwamen er bij de staf dertig aangiften van diefstal binnen, maar men vreest dat het werkelijke aantal veel ho ger moet liggen. Bij herhaling hebben de stafleden en in het bijzonder projectie- leider Piet Reimens naar hun zeggen de politie gevraagd om deze drie groepen van crimine le terroristen aan te pakken. Nogmaals: het ging om min stens 300 man dat is niet weinig in een park van be perkte omvang. Maar iedere vorm van optreden bleef uit, althans tot half augustus en toen was het grootste kwaad al geschied. Waarom deed de poli tie niets aan de barre toe stand? Naar de reden kan men slechts gissen. Wel is het een vaststaand feit dat het niet altild bnte't tussen de politie en het eemeenfohestuur. .Bij de beleidcvoerlne vallen beslissingen die de wrevel van de kornsleidin» oproepen. Er is dan ook niet vooor niets een groot verloop in het kader. Een recent voorbeeld zijn de ver- ADVERTENTIE !Ks.- keersmaat regelen waartoe het gemeentebestuur heeft besloten (onder meer afsluiting Leidse- straat voor autoverkeer) en waarmee de verkeerspolitie het nogmaals oneens is. Een ander voorbeeld zou het be leid van de afdeling jeugdza ken van de gemeente kunnen zijn die in centra als Paradiso, de Melkweg en het Vondelpark gesubsidieerd een gedragspa troon toestaat, zo niet stimu leert, dat de politie buiten deze centra geacht wordt te bestrijden. Daarmee schept het gemeentebestuur een twee slachtige situatie die nauwe lijks bevorderd kan zijn voor de samenwerking. Korter en duidelijker gezegd: de poli tie zou wel eens hebben kun nen denken „Jullie hebben het Vondelpark gewild; knap dan ook maar je eigen boeltje op." Het door de stafleden als ontaktlsch en onrechtvaardig beoordeelde optreden aan het einde van het experiment zou de politie dan ingegeven kun nen zijn door de noodzaak om zich bij voorbaat te dekken te gen het verwijt: „heren, gij hebt het in het Vondelpark met opzet een janboel laten wor- Daarnaast heeft de openlucht- jeugdherberg in het hart van Amsterdam andere problemen opgeleverd. Vervuiling van de vijvers. Vernieling van gras, bomen en andere gewas. Ge luidshinder voor den, al zeggen de stafleden dat die niet door de jeugdtoeristen is veroorzaakt maar afkomstig was van nieuwsgierige door zakkers uit de kroegen rondom het Leidseplein. Zulke zaken kunnen echter volgens de voor standers van het experiment verholpen worden. Meer toilet wagens. Een eigen, uit de jeugd gerecruteerde orde- en schoonmaakdienst. En een gro tere staf. Dit jaar had men gerekend op 500 jeugdtoeristen in het Vondelpark. Het werden er 1500. De dertig tot veertig begeleiding van het experiment de beschikking had, bleken on toereikend. Er moest teveel worden geëxperimenteerd. Dit alles kan met een beetje goede wil en nog meer subsidie natuurlijk het volgende sei zoen, dat onherroepelijk nog drukker gaat worden, anders en beter zijn. Maatregelen Hét grote vraagstuk is de crimi naliteit die het vrije jeugdtoe risme naar zich toe blijkt te zuigen. De staf van het project hoopt daar komend jaar iets aan te kunnen doen. bijvoor beeld door het creëren van een speciale slaapwel waar de jongeren zelf om beurten wachtdienst lopen. Deze zomer sliep iedereen verspreid over het hele park. Dat is, zeggen de stafleden, om beroving vra gen. Of deze en dergelijke maatrege len de randfiguren zullen weg houden. is echter een tweede. De jongeren zijn althans het afgelopen seizoen niet tegen de intimidatie en terreur opge wassen geweest. Het antwoord zal uiteindelijk wel van de po litie moeten komen. Maar die schijnt niet veel te voelen voor een aanzienlijke taakverzwa ring ten dienste van een ont wikkeling waar ze eigenlijk al leen maar afkeuring voor heeft. De politie omturnen, bij voorbeeld met het argument dat het dank zij het Vondel parkproject dit jaar toch maar lekker rustig is gebleven in de Amsterdamse binnenstad? De heren agenten en rechercheurs duidelijk maken dat je beter in hippe vermomming over de ga zons kunt slenteren dan onder een helm, een rieten schild en een regen van straatkeien op de Dam te moeten staan? Het lijkt erop dat het grootste probleem van het jeugdtoeris me de misdadige kant ervan slechts kan worden opgelost door een mentaliteitsverande ring van hoog tot laag in het hele korps, en dat het beleid van iedere autoriteit, die de bloemen- en zonnekinderen naar keuze een onvermijdelijk kwaad of een veelbelovend symptoom vindt, daarop wordt Sabotage aan boord „Rotterdam" ROTTERDAM (ANP) Tijdens een cruisevaart van het H.A.L.-passa- giersschip „De Rotterdam" is eind augustus, zo is thans vast komen te staan, sabotage gepleegd. Door een onbekende zijn toen diverse telefoonlij nen aan boord van het schip doorgesneden. Toen één van de mecani ciens de lijnen trachtte te herstellen, kreeg hij via de telefoonlijn te ho ren dat vernieuwing geen zin had, omdat de lijnen toch weer ka pot zouden worden ge maakt. De kapitein liet toen de circulaire ophangen waarin hij liet weten niet te schromen de FBI in te lichten en te vra gen om bescherming. Daarna is niets meer De zomer is voorbij ALSOF moeder natuur rekening ermee gehouden heeft. Uitgerekend in de week dat Nederland weer serieus moet gaan nadenken over de toekomst van onze eigen samenleving in al haar gelederen, slaat het weer om. De zomer is voorbjj; waarschijnlijk definitief voorbij en het zal wel overwegend onder een grauw wolkendek zijn, dat regering en burgers zich moeten zetten aan de moeilijke som, om mogelijkheden en verlangens tot een zoveel mogelijk gelijke grootte te brengen. Ook dit jaar is ons de „hete zomer" bespaard gebleven; zelfs Amster dam. Nu maar afwachten, of er misschien een heel „kille" winter komen gaat. Want de Nederlandse natie staat voor ettelijke moei lijke problemen en niemand heeft de garantie, dat tussen nu en de volgende zomer er geen factoren in het spel zullen komen, welke de problematiek nog Ingewikkelder gaan maken. MOEILIJK "VTAAR aanleiding van het heel sombere economische beeld, dat de •*- miljardennota schetst, zijn overheid en bedrijfsleven samenge komen In een meer reële sfeer dan jarenlang het geval geweest is. Iedereen begrijpt momenteel dat het ernst is; het potverteren moet beëindigd worden en tegelijkertijd moet rekening ermee worden gehouden, dat veel van wat goed is, voorlopig toch buiten het be reik van de mogelijkheden zal blijven liggen. Regering, werkgevers en de top van de vakbeweging zijn daarvan doordrongen; dat is al gebleken in de reacties na het eerste „topberaad" van donderdag. Maar nu komt het kritieke punt, of regering en bedrijfsleven tegen de druk die vanuit de samenleving zelf zal blijven voortduren, opge wassen zijn. In hoeverre zullen de partners in dit belangrijke over leg degenen aan wie ze leiding moeten geven, tot begrip voor de werkelijkheid kunnen brengen? Onze mening is, dat dit niet in de laatste plaats ervan afhangt, of men tot een complex van maatregelen kan komen, waaruit voor iedere goedwillende duidelijk Is, dat geprobeerd wordt tot een eer lijke verdeling van lasten te komen. Lukt dat niet, dan wordt Neder land in de winter 1971/72 een troebel water, waarin het heerlijk vissen is voor iedereen die er plezier in heeft een wanorde te schep pen, waar geweldadig kan worden afgedwongen, wat met democra tische middelen niet mogelijk is. Laten we onze samenleving veel sterkte toewensen. De pot verwijt de ketel TVTU maar eens fors ertegenln blazen", moet dr. Gathier gedacht hebben, toen hij deze week rectoren en directeuren van het voortgezet onderwijs toesprak en Inlichtte over de ontwikkeling van ons onderwijs. De heer Gathier is directeur van de afdeling algemeen voortgezet en wetenschappelijk onderwijs op minister Van Veens departement; hoewel juist uit deze sector tamelijk mild op de mil jardennota gereageerd is, heeft de heer Gathier kennelijk in een snelle aanval weer de beste verdediging gezien. Natuurlijk heeft dr. Gathier gelijk, wanneer hij constateert, dat er on bekwame docenten zijn, dat taakuren een hoop geld kosten, waar voor iets gepresteerd moet worden, dat sommige schoolleiders zich onvoldoende op nieuwe ontwikkelingen geprepareerd hebben. Maar deze offensieve bewegingen van de departementale hoofdambtenaar komen toch ergens weer neer op het bekende verhaal van de pot die de ketel verwijt. Want ook op het departement heeft men zich vaak door de ontwikke ling laten verrassen, werken sommige hoofdambtenaren liever met het systeem van hollen-of-stllstaan dan van een weloverwogen ont wikkeling te begeleiden. De „mammoet" is hier een niet weg (e cijferen voorbeeld van. De ergste kwalen in ons onderwijsstelsel zijn niet die welke de heer Gathier signaleert; die hebben te maken met de lacunes in het onderwijsbeleid als geheel. En daarvoor zijn niet in de eerste plaats de onderwijskrachten verantwoordelijk maar de wetgever en het departement, dat hem t>ij zijn werk in adviserende en uitvoerende zin moet helpen. Opschuiving Y7"ANDAAG heeft de WD-voorzitter, mevrouw Van Romeren, in Utrecht haar partijgenoten opgeroepen om „het midden te bunde len en de verstrooide liberaal-denkenden bijeen te brengen". Ze deed nog een andere passage van -haar toespraak tot de liberale partijraad haar best om duidelijk te maken, dat de WD niet op een van de vleugels van het politieke legioen staat. De opschuivingsgedachte leeft in de VVD al geruime tijd sinds liberale leiders ontdekt hebben, dat „rechts" de bijsmaak gekregen heeft van allerlei verschijnselen, die niet overeenkomen met hun maatschappijvisie: oligarchie, rassenpolitiek, kapitalisme en confes- sionalisme. En aangezien het tegenwoordige „links" voor een liberaal om andere redenen niet aantrekkelijk is, neemt mevrouw Van Someren plaats in het midden, waar haar WD dan een samen bundelende kracht zou mootei worden. Maar tegelijkertijd vindt in de Nederlandse politiek een beweging plaats waardoor ook binnen alles wat volgens de theorie van het boekje of eigen opvattingen „links" heet, een opschuiving naar het midden plaats vindt. Die ontwikkeling kan zelfs door het polarisatie- streven niet ongedaan worden gemaakt. Het midden wordt daardoor wel erg groot; en dan rest de WD alleen maar weer het al bekende middel: kiezen tussen centrum-rechts en centrum-links. Het lijkt geen moeilijke opgave om te voorspellen, waar mevrouw Van Someren dan de ronddolende liberaal-gezinden vinden zal. Gevaarlijke!?) ontspanning E militairg leiders van de NAVO hebben dezer dagen op een bijeenkomst van het Noordatlantische genootschap gewaar schuwd tegen de „gevaren van de ontspanning". Dat is kloeke taal, die de goegemeent verontrust moet doen opzien. De militaire leiders wijzen op de „machtigste militaire concentratie" die de wereld ooit gekend heeft: de Russische strijdkrachten. Daartegeno ver staat een „door erosie aangetaste NAVO" Het is natuurlijk de taak van milit ire leiders te wijzen op mogplijke gevaren, maar dan dienen zij wel de juiste begrippen te hanteren. Te wijzen op de „gevaren van de ontspanning" is in zoverre misleidend, dat de indruk gewekt wordt, dat ontspanning gevaarlijk zou zijn. Het wezen van de ontspanning is namelijk dat het gevaar afwezig dan wel tot een minimum teruggebracht is. Waarschijnlijk bedoelen de NAVO-amennen te zeggen dat er een machtsonevenwicht is of dat eenzijdige ontwapening of troenen- vermindering riskant is. Maar dan moeten ze dat ook wel zo zeggen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1971 | | pagina 7