van
Petrus
de palmtak
Est komt
dan met
liever met
het geweer
We willen als staatsburger alleen maar
de bescherming van de eerste burger
Glibberrijm
zijn
\,Als Vermeulen
woorden niet terug
neemtdan doen we
hem een proces aan
Veel geslaagden bij
Dansschool Castelein
Leiden keek
bij standskat
uit de boom
De Sleutelstadvan kerngezonde waterbaby naar vereniging van naam
LEIDSE COURANT
ZATERDAG 21 AUGUSTUS 1971
D II
Na 't wereldschokkend nieuws uit Roelofarendsveen,
waar om het wereldpaalzitkampioenschap werd gestreden,
kwam Voorhout met een watertrapfestijn.
„Trap'lend van ongeduld" (zo schreef de krant)
stonden meer dan zestig dapperen aangetreden
aan de rand van 't diepe bad. Na een minuut of twee
was er al een, die er genoeg van had,
en gaf er aan de brui. Maar zonder dralen
volhardden meer dan zestig dapperen
er in hun poging; en trapten rustig door
of 't leven ervan afhing.
Gelukkig 't volk, dat zulke helden voortbrengt,
die d'eer van 't Land graag boven alles stellen
en watertrappelend hun ledematen kwellen
tot heil van 't vaderland. Triomf en eer voor hen,
met dank van Nederland.
,EIDEN Eerst was Petrus van Est er niet. Een warme morgen op het
toffige Schuttersveld. „Komen jullie vanavond maar terug", zegt zijn
touw, „hij is naar een begrafenis in Deventer en hier mag niemand iets
eggen van hem". De mannen die "bedrempeld om haar heen staan beves-
igen inderdaad dat ze niets mogen zeggen van Petrus. En dat doen ze dan
ok niet, want de wil van Petrus van Est is wet bij de woonwagenbewoners.
Avonds is hij er wel. Breeduit in zijn goed geoutilleerde caravan. En
oviaal. „Kom erbij zitten, jongens". Het is inderdaad er „bij" zitten want
'an Est heeft z n hele staf aan laten rukken. „Dat is mijn secretaris, Wolters
n dat één van mijn medeleiders, Dusbaba". De mannen aan de overkant
[rijnzen vriendelijk door de zware-shagrook heen-
gesprek met de woonwagenleider
alt niet mee want hij is een beetje
oof. Een bovendien erg slim. Petrus
Est is niet voor niets de grote
leitbezorger van de woonwagenbe- Imago
de hand. Hij doet er alles aan
imago van de onbetwiste leider
poetsen.
bij ambtelijke instanties. Hij
aat zijn antwoorden steeds zwemmen
nutteloze informatie.
!en uitstekend politicus, het enige
vat hij mist is de dikke huid. Petrus
beslist niet vergevingsge-
ilnd.
ebeten hond
'Op het ogenblik is Katwijks burge
rmeester Vermeulen de gebeten hond
isjbij Van Est en zijn mannen. Dat is nit
1 io leuk voor hem, want: „Als hij zijn
woorden niet openbaar terugtrekt,
hem een proces aan (Van Est'
K'1 oelt op de toepsraak van de burge-
A'"[e eester begin deze week). Wat die.
gezegd heeft,, is verschrikkelijk,
paar vrouwen wilden hem een'
itopje thee aanbieden. Hij zei: „Van
■Éullie wil ik geen thee. Jünië- zijft
ïieventuig. Jullie hebben l)ier vernie
lingen aangericht. Jullie moet je bek
jiauden". Ik kan je wel vertellen, dat
wis ik er geweest was, ik hem uit die
lhjeep gehaald had. Maar hij kwam
list toen alle mannen bij de Sociale
lienst in Leiden stonden. Op het
i waren alleen nog maar vrou-
en kinderen. En wat 'ie verder
Cabajedaan heeft kan cok niet door de
:ugel. Hij heeft de jeugd tegen ons
(pgehitst in plaats van ons als Neder-
idse staatsburger te beschermen.
:om ga ik naar CRM om te kijken
;n proces mogelijk is. Ik sta sterk
t er zijn in Katwijk politieagen-
en die willen getuigen. Die mensen
lijn al met ontslag bedreigt, want ze
j" jJ hebben het van de week voor ons
^pgenomen. Die man moet aan de
:aak gesteld worden want, hij- heeft
len bloedbad geriskeerd. Dit had do
en kunnen leesten. Bij de Katwijkse
levolking dan. Als ik gewild had wa-
1500 woonwagenmensen naar
1! Katwijk gekomen om er op los' te
s-> J laan. Ik heb het niet gedaan om aan
e°5 te tonen dat wij wat dat betyeft be
schaafder zijn.
ijl hij dit zegt maakt Van Est
iteeds bevelende gebaren naar zijn
econdanten die op en aan draven met
lijstands- en andere formulieren in
Buiten wordt de tent opgezet voor de
veertig daklozen, slachtoffers van de
laatste branden. De branden. Er wordt
gegrijnsd.
„Hoor eens hier, zegt Petrus en hij
strekt de arm om er een slag om te
kunnen houden: „Als ze kunnen be
wijzen dat het brandstichting was,
dan zou het een actie kunnen zijn.
Maar ze hebben het nog nooit bewe
zen en ik hou me aan de politie vast.
Ik heb op het ministerie gezworen
dat ik voor de waarheid op zou ko
men. En dan doe ik dat ook. Als ik
iemand zou helpen die zijn wagen
moedwillig heeft aangestoken, dan du
peer ik de onschuldige slachtoffers.
Aan, de andere kant zou hét gedeelte^
lijk een actie kunnen 'zijn omdat hier-
door eindelijk eens massaal de aan-
dacht, op onze zaak gericht wordt. Je
moet niet vergeten dat wij al sinds
1918 aan het lijntje gehouden wordeh.
Toen hebben ze ons in kampen ge
stopt. De sociale staat van de woon
wagenbewoners is daar enorm achter
uit gegaan. Ze zijn verslonst. Als er
woonwagens aankwamen begonnen de
burgers te schreeuwen: „Er komén
kindermoordenaars aan". Zeker, er
zijn wanordelijkheden geweest maar
die zijn uitgelokt door de mentaliteit
van de burgers.
Oorlog
En toen kwam de oorlog. Toen hebben
\vij de Nederlandse politieman me!
zijn opgevulde uniform zien vluchten,
de zigeuners zijn toen allemaal uitge
moord, wij hebben moeten vechten om
niet hetzelfde lot te ondergaan. Veel
van onze mensen hebben in het verzet
gezeten. Wij hebben gevochten voor
dit land, Nederland. Na de oorlog
dachten we dat ze wel iets voor ons
zouden doen. Maar er is nooit iets
gebeurd. .Ze hebben ons laten aan
modderen. En wat gebeurt er dan?
Onze mensen zien al die overvloed,
acties voor alle gedupeerde bevol
kingsgroepen. Miljarden voor ontwik
kelingshulp. Toch geen wonder dat ze
gaan provoceren? Politiek zeg je? Ga
toch weg man.
Er is nooit een politieke partij 1 ge
weest die een poot voor ons heeft
uitgestoken. Weet je wat een woon
wagenman wil? Een bord eten met
i stuk vlees erop. Een fatsoenlijke c
to e
af en toe
aan z'n donder. Ze moeten or
rust laten en niet in verkapte concen
tratiekampen zes kilometer buiten de
stad stoppen.
En dan willen ze nog dat de woonwa
genbewoners integreren. Dan moes
ten ze beginnen met iedere stad een
klein aantal wagens te geven. Eén
voor iedere duizend inwoners of zo.
En dan niet zo ver buiten de bebouw-
de -kom. .Dan..kunnen we een -handel
tje opbouwen en in de gemeenschap
opgenomen worden.
Van Est houdt een beetje vermoeid op
met praten. ,Hij spaart even zijn door
de shag geteisterde stembanden. Er
komén weer eens een paar mannen
binnen: „Je moet direct bij de burge
meester komen" (tegen Van Est). Pe
trus vliegt overeind, slingert zijn
stropdas om en vertrekt. „Kom morgen
avond nog maar effe langs".
Tevreden
De andere dag maakt hij een kalmere
indruk. In de caravan van een van
zijn adviseurs zit hij op de grond met
zijn rug tegen de wand. Hij zegt
tevreden te zijn over zijn gesprek met
dr. Vis. „We hebben een redelijke
oplossing gevonden. Hij heeft gezegd:
ik kan jullie niet verjagen, maar als
jullie geholpen zijn moeten jullie je
reputatie van reizigers maar eens
waarmaken. Ik heb dat begrepen en
tegen mijn mensen gezegd: jongens,
ga weg als jullie klaar zijn. Hij wijst
naar buiten: „Kijk, daar gaan er al
een stelletje. Ik ben blij dat het zo
gelopen is. Ik heb de burgemeester
bedankt voor zijn tactische optreden.
Tachtig procent is geholpen."
Gisteren spraken wij Petrus van Est
weer. Dat was op het moment dat de
wagens door de politie van het Schut
tersveld geordonneerd werden. Van
Est was toen niet meer zo rustig.
Sterker nog, hij was kwaad, oprecht
kwaad. „De burgemeester heeft zich
niet aan z'n afspraak gehouden. Hij
heeft een ultimatum gesteld. Wij moe
ten vandaag nog wog zijn. Alleen de
mensen in de tent mogen blijven
Om die mensen en om die tent ging
het juist. Men is er helemaal niet
tevreden over. Een betraande vrouw
staat met een kind op haar arm bij
een auto: „Hierin hebben wij van
nacht met z'n zessen geslapen. Ik heb
een lichte hersenschudding. Ik mocht
niet in het Academisch Ziekenhuis
blijven en in die tent wil ik niet,
want daar stikt het van de ratten."
Stank
In die tent is het schemerig en ruikt
het als in het circus tijdens een oli
fantennummer. Aan de kant staan
lange rijen brancards, sommigen een
beetje vochtig. Dokter Razuin van de
GGD stapt er ook rond. Een groet
aantal kinderen wordt aangevoerd
om de ongezonde situatie aan te to
nen. Ook Van Est komt opdraven.
Weer doet hij zijn verhaal. De dokter
blijkt er wel gevoelig voor. „Dit zijn
toestanden, die je zou verwachten na
een aardbeving", zegt hij.
Het geweeklaag van de vrouwen uit
de tent gaat door. „Wij weten van
daag niet eens waar we eten moeten.
Iedereen moet weg en we hebben hier
niets om eten te koken".
De schorre stem van Van Est komt er
bovep uit. Hij zegt tegen de dokter
dat, als het zo doorgaat als in Katwijk
en Leiden, geweld niet. kan uitblijven.
„Wij komen liever met de palmtak
dan met het geweer maar dit kan zo
niet langer". Dokter Bezuin gaat de in
overspannen toestand verkerende
vrouw van Van Est kalmeren.
Van Est wordt wéér gehaald. De in
specteur van politie wil hem spreken.
Druk gebarend en betogend verdwijnt
hij in de verte.
NIEKJAN VAN KESTEREN
Na de donderspeech van burge
meester Vermeulen zocht Petrus
van Est zijn heil by Leidens eerste
burger. Aan de foto te zien iets
LEIDEN In dansschool Evert Caste
lein te Leiden werden de laatste amateur
dansexamens van dit seizoen van de Ne
derlandse Bond van Danslcraren gehou
den. Als juryleden waren aangewezen
de heer Leonard van Bommel uit Hilver
sum en mevrouw Hcnny de Jong van
Roy uit Leiden. Vele ouders leefden mee
met hun kinderen. Tachtig procent slaag
de met lof.
Voor brons slaagden dc dames: Joke van
derdorp; F.' Romljn, De Zllk; Diana de Haas,
Ion de Vries
d. Veelt, Haarlemmermec
Es, Stomp wijk; Fre
ardwljkerhout.
Chris Philippl,
n, Katwijk; H. van Ruiten,
Post. HillegomSam Cort
Steenbergen, Leiderd
Voor zilver met s
Ie Wetering: Jopie i
loyeklnd, Dc Zilk;
a Mooiman. Zoeterwi
Plm
Wassenaar; B. van Hulst, Hillegom;
iverdijk, Lelden; Harry van der Voort,
ïerard Havik, Stompwijk; Thijs Groe-
Noordwijk; G. Hulsebosch, Hllle-
'heo Lingers. Noordwijkerhout; Plet
goud met ster de dames: Hanneke
eiden; Ineke Heizen, Leiden; Marty
ster dc heren: B. Juffer-
George van Noort. Leiden;
luiden; Wil Peters. Noord-
loymans, Valkenburg; Aad
Lelden; Henk Nota, Leiden; Leo Hooyma:
Valkenburg; Frans Jozef Mlngers, Leiden.
Voor
Met lof de heren: Leo Hooym
burg: Frans Jozef Mlngers, L
de Wit, Boskoop; Henk Nota, Le:
LEIDEN Vele woonwagens hebben
het Schuttersveld te Leiden gisteren
verlaten. Een aantal heeft plaats geko-
aan de Ommcdijkseweg en bij de
Haagse Schouw. Aan vertrek van de
wagens ging gistermorgen een wat ze
nuwachtige situatie rond het gebouw
de Gemeentelijke Sociale Dienst.
Woonwagenbewoners die de bijhan
deling van hun bijstandaavragen willen
bespoedigen, trachtten het geouw bin-
te dringen. Ze krgen nul op het
request en werden door de politie van
Leiden verwijderd. Het is met de over
stelpende hoeveelheid aanvragen om
bijstand nog niet mogelijk cijfermateri
aal te leveren. Wel is een groot aantal
afwijzingen van gehele of gedeeltelijke
aanvi-agen bekend gemaakt, wat nogal
wat kwaad bloed heeft gezet. Zo zijn
ook, omdat de vereiste onderzoeken nog
niet waren afgerond, de verloren gega-
le of afgekeurde woonwagens nog niet
•ervangen. Bij de Gemeentelijke Socia
le Dienst weigert men pertinent te be
slissen op aaanvrgen, die niet grondig
zijn onderzocht.
'n de periode 1953 tot 1958 i
rrd- Op de foto i
Piet Erades
onmisbare
pionier
LEIDEN Op zondag 8
september om half elf
precies zitten dertien fors
gebouwde zwemmers bij Piet
Erades in de Melchior
Treublaan rond de tafel. Er
heerst in de huiskamer,
ondanks de zojuist door Piets
vrouw geschonken koppen
dampende koffie, een
gedrukte stemming. De reden
waarom de groep bij elkaar
komt is allerminst aanleiding
om uitbundig te gaan zitten
lachen. De dertien man
maakten tot voor kort deel
uit van de zwemvereniging
..De Watervrienden" maar de
laatste tijd was die
vriendschap ver te zoeken en
daarom zijn ze nu bij elkaar.
Onderwerp van het gesprek
zal zijn de eventuele
oprichting van een nieuwe
Leidse zwemvereniging.
Wout Bergers is voor deze
ochtend tot voorzitter
gebombardeerd. De ouwe
koeien laat Bergers in de
sloot zitten, die zijn al
genoeg bij de horens gevat.
In zijn vurig betoog heeft hij
maar één doel voor ogen: een
nieuwe zwemvereniging. Na
twee uur en drie kwartier is
het voor elkaar. De sombere
gezichten zijn verdwenen en
optimistisch gestemd keert
de groep weer huiswaarts.
Afgesproken is dat ze op 23
september weer bij elkaar
komen in een gebouwtje aan
de Oude Singel voor de
oprichtingsvergadering.
Waterbaby
Leiden heeft er een
zwemvereniging bij. Een
kerngezonde waterbaby die
volgende maand zijn
kwarteeuwfeest viert. Piet
Erades is nog steeds één van
de hoekstenen waarop de
vereniging rust. Steeds weer
zei hij ermee te stoppen,
maar evenveel keren pakte
'lij de hamer toch weer op
want „De Sleutelstad" kan
zijn pionier niet missen.
Erades kent de vereniging
van haver tot gort. Hij kan
>.r uren over praten en dan
komt één punt duidelijk
aaar voren: bij De
Sleutelstad ligt de
succesformule opgesloten in
het woordje sfeer. Daar zijn
we sterk door geworden"
zegt Piet en zijn gedachten
gaan dan direct terug naar
de eerste Sleutelstadjaren.
Vers in zijn geheugen staat
bijvoorbeeld nog het eerste
grote knalfeest ter
gelegenheid van het twee
jarig bestaan. Weliswaar
geen belangrijke mijlpaal,
maar, met de ontberingen
van de oorlog nog vers in de
botten, aanleiding genoeg om
er eens flink tegen aan te
gaan. In De Burcht breekt
het spektakel los. De stoelen
die gebruikt worden komen
uit het St.-Antoniusclubhuis
Sfeer basis
van alle
successen
en de centrale verwarming
wordt op temperatuur
gehouden met kolen van de
gemeente. De belangstelling
voor de avond was enrm.
Vooral van de zijde van de
niet-leden. De band in de
vereniging tussen de leden
onderling deed soms
hartverwarmend aan.
Als er iemand jarig was, dan
verscheen de hele club en
vooral Piet Erades staan die
verjaarspartijen stevig in het
geheugen gegrift. Speciaal
'die keren dat zijn pupillen
er om vijf uur nog zaten.
Dan stoof Piet, die al een
paar uur eerder onder de
dekens was gedoken, in zijn
felgekleurde pyama naar
beneden om ze de deur uit te
werken. De ochtend erna
miste Piet dan prompt de
volle flessen melk, die de
melkman 's nachts op zijn
stoep had neergezet. Erg
gezellig dus bij De
Sleutelstad" maar beslist niet
de enige verdienste van de
vereniging. Van het
zwemmen konden en kunnen
ze er nog steeds wat. De
zeventallen van de
Sleutelstad groeiden onder
de deskundige leiding van
Piet Erades snel uit tot alom
geduchte
ivaterpolotegenstanders. In
1950, vier jaar na de
oprichting, stootte het eerste
zevental door naar de tweede
klasse en drie jaar later, op
30 juli 1953, volgde promotie
naar het polomekka; de
eerste klasse. Een doorbraak
in zeven jaren die nog geen
ploeg voor hen had
gepresteerd.
Namen
Hoewel de Sleutelstal zich in
haar beginperiode
hoofdzakelijk richtte op het
waterpolo heeft de
vereniging ook. enkele
wedstrijdzwemmers van
naam voortgebracht. Naast
Peter Bekkering (ex-houder
van het Ned. record 100
meter schoolslag en
deelnemer aan de Europese
zwemkampioenschappen van
1955 in Turijn) behaalden
ook Wim van Rooyen, Ad.
Kampaan en eeuwige tweede
Wim van Zijl fraaie sue essen.
Op het ogènblik zit De
Sleutelstad krap in
topzwemmers. Onder de
jeugd echter gaan enkele
veel belovende krachten
schuil. Het ledenaantal is In
de afgelopen jaren inmiddels
tot 450 gestegen, zo blijkt uit
de kolom inschrijvingen heeft
de Sleutelstad inmiddels
haar administratie geschrapt
want, zegt Piet Erades: „In
25 jaar heeft niemand
overschrijving naar een
andere vereniging gevraagd.
Dat zegt toch wel iets".
