J
|0ollarprobleem
vooral crisis
Japao-Aiiierika
Drie mannen in
Ulster bij t.v.
neergeschoten
Groots welkom
voor Banda in
zwarte wijk
Beurs opnieuw onder druk
I
Onverwacht
topberaad
in Roemenië
Canadese
overvaller
ABN snel
gearresteerd
Paus niet naar
Brazilië
Schoonzoon
van Springer
vermoord
Beperking
van vervoer
van gifstoffen
op Rijn
Hagelbuien
in Frankrijk
TUS,
J J DAG 20 AUGUSTUS 1971
_,UiDSE COURANT
PAGINA
KIO Algemeen wordt aangenomen dat de dullarcrisis speciaal een crisis
Y de betrekkingen tussen de Verenigde Staten en Japan is. Dat president Nixon
loten heeft om Peking te be/.oekcn zonder eerst Tokio te raadplegen ondanks
afspraak om dat wel te doen l\jkt een opzettelijke belediging. Wanneer de
gident over „onzuivere wisselkoersen" praat, dan bedoelt hij de wisselkoersen
a de dollar en de yen. De afgelopen twee weken heelt de Japanse centrale bank
miljard dollar gekocht teger» de oude wisselkoers. Dc helft daarvan maandag
inadag, toen geen enkele andere centrale bank dollars wenste te kopen.
jaar lang heeft de dreiging teringen in mineralen, olie, hout en
een katastrofë die ernstige I plantages te financieren,
kunnen toebrengen aan de Deze piannen strekken zich uit tot het
del. Tenzij de Japanners nu inbinden, eind vfm deze eeuw Derhalve zal de
die katastrofë nog steeds komen. voordeeltje bezorgden; Japan dat reeds de
toestand heeft de V.S. tweemaal aan j voorbijgaande zaak zijn. net als de inter
end van het protectionisme gebracht, nationale expansie van Groot-Brittannië
g jaar ontwierp het machtige congres- pen gPieden Wanneer de nieuwe
Wilbur Mills z. n beroemde handcis- myöen en bronnen produkten gaan op-
die de president volmachten zou Ieveren, dar. zal de Japanse import sterk
schaft voor^de^ bescherming stijgen en zal de industrie omgestuurd
i.WQrden naar een opbouw van het sociale
kapitaal van het land. De handel zal
waarschijnlijk naar een tekort neigen en
gefinancierd gaan worden uit de in
komsten van de buitenlandse investerin
gen. Nu al overtreft de enorme stijging
van de Japanse lonen de produktiviteit
en heeft Japan een verzwakking van
zijn concurrentiepositie. Met het oog op
een plotseling, vernietigende verande
ring in de handelsvoorwaarden van zijn
voornaamste exportmarkt vreest Japan
zelfs een instorting.
i de Amerikaanse industrie; toch
r aid méér van een aanvaarding van
5 wet zijn geschrokken dan congres-
Mills, een voorstander van vrije han-
I zelf ..De wet was", zo legde hij
„louter en alleen ontworpen om druk
op Japan bij het texticl-
RR:n plaats had Japan bood
ang weerstand dat de wet alleen om
M^> kon worden gebracht door een aan-
handige manoeuvres
komt Amerika met u>
;lag ais pressiemiddel om d
aiueerd te krijgen. Ais Japan zich
?rzet. dan wordt het hele
aanpassingen, dat nodig is
op te lossen, onmogelijk. De
iorleurs van Engeland. Duitsland
Derhalve verdient Japan zowel enige
sympathie en begrip als afgunst en on
geduld. Waarschijnlijk zal het de strijd
van de wisselkoersen verliezen; het zal
misschien hulp en verdraagzaamheid
eie geïndustrialiseerde landen kun- nodjg hebben, wanneer het de nodige
het zich eenvoudig niet veroorloven veranderingen gaat aanbrengen voor een
rustig te zitten toekijken, als hun wat sympathieker tempo in zijn exporl-
iringen Japan een nieuw concurrentie- groei Men zal evenwel met deze jonge,
rdeeltje bezorgd; Japan dat reeds de Gnei.gieke partner moeten leren omgaan
tst groeiende en het grootste han- om *elf niet ten ondev tp gaan
overschot ter wereld heeft.
aarom zijn die Japanners dan zo
lig en waarom kunnen ze niet op
manier tegen de zaken aankijken?
i Japanners zien zichzelf als hon-
l miljoen mensen, opeengepropt op
veel te klein eiland en met zelfs
minder natuurlijke hulpbronnen dan
hebben. Ze beschouwen zichzelf ver
als betrekkelijk arm. Voor een deel
lit zelfbedrog, voortkomend uit een
jalistische wisselkoers, voor een deel
euverontreiniging, ontoereikende
vesting) is het volkomen waar. Ze
bezig met een spoedeisend en zorg-
dig gepland programma voor de na
ming, ontwikkeling en exploitatie van
natuurlijke hulpbronnen die zij in de
lomst nodig zullen hebben. Het han-
■erschot is niet slechts nodig om de
se industrie op.gang te houden; het
•dt ook gebruikt dm een bijna mili-
campagne van buitenlandse inves-
Mev
D
in onze politieverslaggevel)
>EN HAAG Ecu 40-jarige Canadees
ft vanochtend even vóór 10 uur
•acht een overval te plegen in hel
duw van de Algemene Bank Neder -
1 aan de Kneuterdijk te Den Haag
man wist de kassier een bedrag van
n 9000.afhandig te maken dooi
indruk te wekken hem met een
tooi te bedreigen.
[bedrag overhandigde. De man wan
de daarna de bank uit en stapte op
Buitenhof in een taxi. Die taxi werd
ntig minuten na de overval door een
gent en twee surveillancewagens
de BenoordenhOutseweg klem gereden
daar kon de overvaller worden aan-
ouden. Deze snelle aanhouding werd
lelijk omdat men vanuit de bank
liddellijk na de overval de alarm-
trale waarschuwde. Een politiewagen
■de binnen enkele minuten en kon
er snel een aalrm uitgeven voor
'ens met het,signalement van de
van de hand daarvan kon de
Itoragenf; de overvaller op het Buiten-
:''0ut:c;ceren en achtervolgen.
Weduwe Armstrong
WENEN (Reuter) In Roemenië is
gisteren plotseling het centraal comité
van de communistische party, de staats
raad en de regering gezamenlijk byecn-
geroepeu na een bijeenkomst woensdag
van de Russische ambassadeur in Boeka
rest en de Roemeense leider, Ceausescu.
Het Roemeense persbureau Agerpress
meldde, dat op de zeldzame midzomer-
bijeenkomst van de drie belangrijkste
organen twee kwesties besproken wer
den, die volgens westelijke waarnemers
de betrekkingen tussen Boekarest en
Moskou in de afgelopen weken hadden
aangetast: de onafhankelijke houding
van Roemenië jegens de Comecon en de
Roemeense houding jegens China, die in
foenemende mate bange gevoelens in
Moskqu teweeg heeft gebracht.
In een communiqué werd in Boekarest
meegedeeld dat on de bijeenkomst het
stafldnunt, dat op de Comecon-vergade-
ring in juli was ingenomen, werd goed
gekeurd. Dit is geen normale procedure
en er blijkt uit dat waarschijnlijk de
Sovjet-Unie Roemenië heeft bedreigd
wegens de interpretatie van dal land I
van de^ resultaten op de bijeenkomst.
BELFAST (AP - DPA) In Belfast zyu gisteravond drie mannen neergeschoten,
terwijl ze in een woning naar de televisie zalen te kijken. Twee van hen waren
vermoedelijk Britse militairen in Duitsland, die op \erlof waren in Belfast. Twee
gemaskerde mannen drongen het huis binnen, in de katholieke Ballymurphybuurt
in Belfast en openden het vuur. Dc twep mannen e». een jongen van 17 werden
gewond. De toestand van een van hen is ernstig.
5 giste
Volgons de po
litie hebban drie mannen de jongen,
zwaar gewond, door kogels, Ln een huis
achtergelaten en daarop een dokter op
gebeld. De jongen is kort daarop in eer
ziekenhuis overleden.
Een telegramwisseling tussen de Britse
premier. E'ward Heath en de pre
van de Ierse republiek, Jack Lynch, heeft
de betrekkingen tussen Londen en Dublin,
die na het uitbreken van de onlusten
in Ncord-lerland toch al gespannen wa
ren, op een nieuw dieptepunt gebracht.
De kloof tussen de twee regeringen
schijnt nog nauwelijks te overbruggen.
Lynch zegt in zijn telegram, dat een
oplossing slechts door politieke middelen
kan worden bereikt en dal Heath dal
toch wel moet inzien. Een oplossing moet
SAO PAOLO (KNP) Paus Paulus
heeft besloten af te zien van een bezoek
aan Brazilië om daar de kathedraal in
de nieuwe hoofdstad Brasilia in te wij
den. De reden ervan is, dat zijn bezoek
door de Braziliaanse regering zou kun
nen worden uitgelegd als steun aan haar
politiek. Dit heeft volgens een medede
ling van de actiegroep „Braziliaans in-
formatiefront" aartsbisschop Arns van
Sao Paolo verklaard na zijn terugkeer
vain een bezoek aan Rome. Volgens de
zelfde bron heeft mgr. Arns de paus
uitvoerig geïnformeerd over de onmen
selijke omstandigheden, waarin de poli
tieke gevangenen in de Braziliaanse
gevangenissen dikwijls verkeren.
bedankt voor 39.000
eon
dol
eances
NEW YORK (A.P.). De weduwe van
uis Armstrong heeft gisteren in New
k een persconferentie gehouden om
39.000 mensen te bedanken die haar
;ven hebben geschreven na de dood
man op 6 juli jl.
Armstrong zei dat ze de woning
iarin zij en haar echtgenoot gedurende
jaar hebben gewoond, vermoedelijk
i de stad New York zal schenken, zo-
iedereen kan komen kijken waal
lis woonde".
Bisschoppen Brazilië
voor priesterwijding
gehuwde mannen
BlO DE JANEIRO (KNP) De Bra-
'aanse bisschoppenconferentie heeft
h uitgesproken voor de pries terwij-
ig van gehuwde mannen, Zij heeft
afvaardiging naar de bisschoppen-
node. die in september in Rome bij-
tkomt, opgedragen er ln de synode
aan te dringen, dat de bestaande ce-
aatswetgeving wordt veranderd om
priesterwijding van gehuwde mannen
Ogelijk te maken. Dit is meegedeeld,
or mgr. Paulo Arns. aartsbisschop van
I Paulo, die mei nog 36 bisschoppen
i de Braziliaanse bisschoppenconfe-
itae deelneemt.
gebaseerd zijn op een onmiddellijke ge
lijke behandeling van iedere burger, on
geacht politieke overtuiging of gods
dienst.
Het telegram heeft Heath woedend ge
makt. In zijn antwoord wijst hij het tele
gram als onaanvaardbaar terug, als een
inmenging in de Britse binnenlandse aan
gelegenheden.
Een Ierse „topconferentie" tussen
Lynch, Heath en Faulkner is volgens
kringen in Londen nu op losse schroe
ven komen te staan.
HAMBURG (AP) Jochéh Scharlach.
55, bankier in Hamburg, is doodgescho-
door twee mannen die in z
hadden ingebroken. Scharlach, de schooi
zoon vart krantenmagnaat Axel Ceasi
Springer, werd door de kogels getroffc
toen hij zijn woning binnentrad.
Mosje Da.jan bracht een onverwacht
bezoek aan Netanya Beach, waar hij
sprak met in Egypte en Syrië
studerende Arabieren, die verlof
hebben gekregen om hun vakantie
bij hun ouders ijl de Gazastroog
door te brengen. Ze boden hem
druiven aan
Generaal Duong
trekt zicli terug
als kandidaat
SAIGON
Duong Van
van Zuid-V
De enige k;
Thieu.
De genera
in een bru
waarin hij
inzake onee
gering bij 1
kiezingen n
(Reuter-AFP) Generaal
Minh, voormalig staatshoofd
ietnam, heeft besloten niet
i aan de presidcntsverkiczin-
3 oktober worden gehouden,
indidaat is nu nog president
maakte zijn besluit bekend
ïi aan het hooggerechtshof,
schreef dat zijn vermoedens
rlijke manoeuvres door de re.
iet voorbereiden van de ver-
,u bevestigd zijn. Hij wilde
„verachtelijke klucht" mee-
JOHANNESBURG (Reuter) President Kamuzu Banda van Malawi begroette
gisteren de zwarte bcvolkiug van Zuid-Afrika met de kreet: „Dit zün m(jn
kinderen". Dc president bracht een bezoek aan het stoffige plaatsje Sowcto ten
zuidwesten van .Johannesburg. Onderweg werd hU enthousiast toegejuicht door
duizendeu die zich langs de weg hadden geschaard. De auto's van de president en
zijn gevolg hielden stil bü het reusachtige voetbalstadion Orlando. ZUn auto
werd onmiddellijk omringd door tientallen schoolmeisjes. Banda zwaaide de deur
open en sprong opgewonden temidden van dc mensen. Hij pakte drie of vier
meisjes onder de arm en begon met hen in dc rondte te dansen. Tot de blanke
politiemannen die dc menigte achteruit wilden duwen zei hij kortaf „Raak ze
niet aan. Het zijn mijn kinderen".
j een rondrit door hel uitsluitend
door negers bewoonde Soeto werd de
autokolonne herhalde malen door de op
dringende mensen gedwongen langzaam
ijden. Dc- president zwaaide druk met
zijn vliegenmepper.
In het \corstadje Dube hield hij stil
bij het huis van de zuster van een over
leden vriend. Er bleek niemand thuis te
zijn. Hij liet een boodschap achter met
het verzoek op te bellen in zijn hotel in
Johannesburg.
In het gebouw van de plaatselijke Ban-
toeraad hield Banda een toespraak. Hij
het kori te zullen maken daar hij met
mensen buiten wilde spreken. De pre
sident zei onder meer: „Als ik de blanken
Zuid-Afrika boycot, als ik ze in een
isolement probeer te brengen, dan zou
dit betekenen dat ik dit ook met mijn
eigen mensen doe". Zich wendend tot de
blanke ambtenaren die hem vergezelden
vervolgde Banda: „Ik ben het met uw
politiek niet eens, maar toch geef ik er
de voorkeur aan met u te praten. Ik
verwacht nic-t dat u het met mij eens zal
worden. Hei is niet goed als Afrikaanse
leiders va t Addis Abeba uit tegen de
blanken hier staan te schreeuwen. Wij
maken hen allen nog maar kwader. Wij
drijven de blanke liberalen ln Zuid-
Afrika, Rhonesië en Mozambique in de
:n van de reactionaire blanken. Ik
ben niet naar Zuid-Afrika gekomen om
u te prijzen toe te juichen of in mijn
handen te klappen. Ik ben hier om zelf
te zien", aldus president Banda. Nadat hij
veel zwarte toehoorders de hand had
geschud, stapte hij in een helikopter die
hem naar Pretoria bracht, waar hij be
sprekingen met Vorster zal voeren.
BONN (DPA)
vaarlijke sloffen op de Rijn zal met in
gang van 1 januari worden beperkt en
aan strenge veiligheidsbepalingen wor
den onderworpen. Naar de Westduitse
staatssecretaris van verkeer, Karl Witt-
rock, meedeelde, treedt begin volgend
jaar in alle Rijnoeverstaten van de
Bondsrepubliek een „verordening inzake
het vervoer van gevaarlijke goederen op
de Rijn" in werking.
MONTLUCON (AP) Een groot ge
deelte van Zuidwest-Frankrijk is getrof
fen door hevige hagelbuien. Een per
kwam om hel leven en velen werden ge
wond, De schade is nog niet te overzien.
Nabij Bugeat werd een camping door
hagelstenen zo groot als eieren getroffen.
Ongeveer J00 kampeerder moesten mid
den in de nacht een veilig heenkomen
zoeken.
nsterpaleis tn Londen krijgt een grondige schoonmaakbeurtmaar
en proberen welke methode het beste is: borstelen met water,
een natte sandstrpal af spullen met een droge zandstraal Een
de uitvoerders is hier met een droge zandstraal bezig-
(Van onze financiële medewerker)
AMSTERDAM De beurs stolnd opnieuw onder
druk. De monetaire en economische maatregelen van
president Nixon hebben in tal van landen veel
onzekerheid doen ontstaan. Niet alleen op de valuta
markten maar ook in de handelscentra, op de geld
markten en op de effectenbeurzen.
Wal zullen de gevolgen van de Amerikaanse maatre
gelen voor onze economie zijn? Onze rechtstreekse
export naar de Verenigde Staten is maar bescheiden,
maar verscheidene bedrijven hebben er last van. De
vraag is ook in hoeverre de Japanse export, voor
zover die niet meer naar de Verenigde Staten kan
gaan, zich op de Europese en dus ook op de Neder
landse markt zal werpen. Men vreest een grotere
concurrentie. Hoe zal de positie van onze gulden
tegenover de andere valuta worden? Nu het er naar
uil ziet, dat de landen het onderling over de paritei
ten hel niet eens kunnen worden. Alleen al dit
beïnvloedt het kopen van buitenlandse effecten en de
kooplust van het buitenland voof onze effecten. Deze
week was er bijvoorbeeld in het geheel geen belang
stelling in het buitenland voor onze obligaties. De
belegger is hierdoor onzeker geworden. Tot overmaat
van ramp kamen daar deze week nog slechte cijfers
van twee internationale fondsen bij. van Philips en
van AKZO.
Philips moest meedelen, dat de nettowinst in het
tweede kwartaal 67 procent lager wordt dan in
hetzelfde kwartaal van 1970. En kijken wij naar het
eerste halfjaar dan zien wij een winstdaling van 58
procent. De oorzaken zijn de aarzelende vraag en de
scherp toegenomen concurrentie. Een zorgenkind voor
Philips is ook de grote onverkochte ovorraad. Eind
juni waren die voorraden naar -waarde gemeten 38
pet, van de jaarlijkse omzet.
AKZO zag haar winst in het tweede kwartaal met 33
pet. en in het eerste halfjaar met 34 pet. teruglopen.
De directie had gehoopt, dal het tweede halfjaar
beter zou worden maar de afzet en de prijsontwikke
ling vielen tegen. Al deze oorzaken bij elkaar hebben
do belegger kopschuw gemaakt. Hij wacht nu maar
eens af. Hel gevolg was een flauwe stemming en
afbrokkelende koersen.
Dit komt in de eerste plaats tot uiting in de notering
VAN WEEK TOT WEEK
van de internationale fondsen, Ter verge
wij de noteringen van deze van van de
alsmede de notering van begin juni volgen.
irlge week
Koninklijke
Unilever
Philips
AKZO
152.80
110.10
47.50
84.60
12 augustus 19 augustus
145.00 136.50
119.10 114.20
42.30 38.80
84.20 79.60
De daling van Philips en AKZO is door de slechte
cijfers wel begrijpelijk. Unilever was een week gele
den behoorlijk gestegen, dankzij de bijzonder gunsti
ge cijfers over het eerste halfjaar: een winststijging
van 29 pet. De daling in de afgelopen week komt
duidelijk voor rekening van de dollarcrisis.
Op het oog verwonderlijk is de daling van Koninklij
ke. Dit wereldconcern toch publiceerde enkele weken
geleden gunstige halfjaarcijfers met een winststijging
van 15,5 procent. De berichten dat de oliebezittende
landen weer nieuwe plannen beramen om hun in
komsten ten koste van de oliemaatschappijen te
verbeteren, hebben de beleggers kennelijk afge
schrikt. De afgelopen week hebben bovendien Ameri
kaanse verkopen in Wall Street en op het Damrak de
koers onder druk gezet.
Deze reactie naar onze internationale fondsen leert
ook, dat de plotselinge sterke opleving in Wall Street
(het Dow Jones gemiddelde steeg maandag 33 punten
en dinsdag 11 punten) het Damrak onberoerd hebben
gelaten. Veelal zien wijdat wel anders.
Er was deze week weinig ander nieuws van belang
We noemen alleert als belang voor de beurs een fusie
(Schoppen neemt een textielbedrijf over) en een
haar belangen in Martin Air aanzienlijk uitgebreid).
Van Gelder Papier vertelt in het jaarverslag dat het
verlies over 1970 3,7 miljoen gulden bedraagt tegen
een winst van 16,2 miljoen gulden in 1969. Het
verlies zal dit jaar echter aanzienlijk groter worden,
waarschuwt het bestuur. Het is geen wonder, dat de
koers afgelopen donderdag tot f 67.10 daalde.
Hiertegenover staat de verheugende mededeling van
het chemische- en levensmiddelenbedrijf Scholten
Honig, dat de machtsstrijd met de familie Honig tot
hei verleden behoort en dat de winstverbetering zich
in versterkte mate voortzet. De flauwe stemming op
de beurs was er echter debet aan, dat desondanks de
koers ln vier dagen van f 59,00 naar f 54,50 zakte. Na
de Algemene Bank Nederland en de AMRO Bank
komt ook de Nederlandse Middenstandadsbank met
gunstige halfjaarcijfers voor de dag. De gunstige
ruimtemarge tussen betaalde en de ontvangen rente
heeft voor deze winststijging bij de banken in belan
grijke mate gezorgd. Het kwam deze week allemaal
niet meer in de koersen tot uiting. Die koersen
bleven praktisch gelijk, maar die van de Bank en
Assurantie Associatie en van de Algemene Bank
Nederland zakten behoorlijk, waaraan wnstnemingen
wel niet vreemd zullen zijn.
Vredestein ziet het nog niet zo zitten voor dit jaar.
De financiële resultaten dalen en men moet dus zijn
koers gaan wijzigen. Een probleem is ook, dat de
machtstrijd tussen de Amerikaanse reuzen Goodyear
en Goodrich om Vredestein nog steeds niet beslecht
Is.
Tot slot nog enkele uitschieters. In vier dagen zakte
chemisch bedrijf Van der Grinten van f 204,00 naar
f 187,50, daalde vleesfabriek Homburg eerst van
f l'l,tot f 62,50 om donderdag weer tot f 68,00 te
stijgen, kwam scheepvaartbedrijf Van Ommeren van
f 260,op f 245,terecht, verloor scheepsbouwer
I.H.C. 15 punten tot 335, scheepsbouwer Rijn Schilde
10 punten tot 180 en handelsonderneming Hagemeijcr
f8,50 tot f 127,50. Het zijn alle ondernemingen met
veel buitenlandse activiteiten.
Deze week keek de beurs daar argwanend naar.