ha,
Goldie Hawn
in eigen show
Ceidóc (Sou/ta/ni
JAN DE HARTOG, DOMINEE EN ZEEROVER
Zes films van Nederlands
meest verfilmde auteur
TELEVISIE VANAVOND
0
TELEVISIE MORGEN
RADIO VANAVOND'
ED VAN WESTERLOO OVER
BRANDPUNT-NIEUWE STIJL
Éénrichtingsverkeer
met kijkers
wordt doorbroken
de postgiro
Esperanto
op televisie
W ielerwedstrijd
PAGINA 2
LEIDSE COURANT
DINSDAG 17 AUGUSTUS 1971
KVP kampt
met gebrek
mm financiën
Or net hoofdkwartier van de Katho
lieke Volkspartij aan de Maurits-
kade is men tot sombere conclusies ge
komen: gebrek aan geld noopt tot in
grijpende bezuinigingen. Niet voor de
eerste keer stuit de K.V.P. op deze
tegenvaller; het kwam vaak voor. dat
na verkiezingen de penningmeester een
gat in zijn kas ontdekte, maar ditmaal
is net als bij de rijksbegroting
het gat van meer structurele aard.
Het aantal leden van de partij is. zo
als ook de verkiezingsuitslag al deed
vermoeden, afgenomen; bovendien ont
dekt de K.V.P.-penningmeester in zijn
register heel wat leden van wie moet
worden aangenomen, dat zij geen con
tributie meer zullen betalen, om welke
reden dan ook. Aanpassing van de finan
ciële administratie aan de werkelijkheid
is een zinvolle daad, maar de paar ton,
die het volgend jaar minder binnenko
men, dwingen dan ook tot forse bezui
nigingen.
Aan de Mauritskade komen deze be
zuinigingen neer op inkrimping van per
soneel, vermindering van drukwerk en
minder subsidie aan bijzondere groepen.
Om te voorkomen dat wat pijnlijk is,
zal de Katholieke Volkspartij wel ervoor
moeten zorgen, dat de bezuinigingen haar
vitaliteit niet aantasten. Wat naar onze
mening met enige moeite voorkomen
kan worden. Bij de voorlichting kan de
papiermolen voor leden en kader gerust
wat trager gaan draaien, wanneer mid
delen die minder geld kosten maar beter
worden benut.
Voor de werfkracht van de K.V.P.
bijvoorbeeld in de manier waarop de
Kamerfracties hun beleid voeren en uit
dragen; de concrete plannen, welke het
partijbestuur voor de nabije toekomst
gaat opstellen; de gelegenheid, welke
Kamerleden en bestuurders tot persoon
lijke contacten openstellen voor „de ge
wone kiezer"; de wijze waarop de K.V.P.
inhaakt op de massa-media.
Tri
Rampzalig?
DAT zijn pijnlijke maatregelen, die
evenwel noodzakelijk schijnen te
zijn, ook wanneer een deel van het kader
vrijwillig een aanzienlijk hogere contri
butie gaat betalen. Pijnlijk behoeft even
wel niet identiek te zijn met rampzalig;
bovendien is gebrek aan financiën geen
kwaal waarmee exclusief de K.V.P. te
kampen heeft; vrijwel alle politieke par
tijen moeten weer de tering naar de
nering gaan zetten en talrijke andere
maatschappelijke organisaties draaien
in feite uitsluitend op overheidssubsidies.
10
DAARNAAST vragen we ons af of
ook al is er voorlopig nog geen
spraken van een fusie tussen K.V.P..
A.R.P. en C.H.U. de drie christen-
j democratische partijen op velerlei ge
bied door samenwerking geen geld kun-
nen sparen. Bekend is. dat binnen de
I K.V.P. het laatste woord over het ka
rakter van de ene partij niet gesproken
I is, terwijl in protestants-christelijke
kring sommigen hun uit traditie voort-
spruitend wantrouwen nog niet hebben
uitgebannen. Komende jaren zal echter
zowel met het een als het ander meer
haast moetèn worden gemaakt, wanneer
tenminste de christen-democratie de vol
gende verkiezingen vanuit een beter
vertrekpunt tegemoet willen zien.
Wanneer gevolg wordt gegeven aan
de suggestie van de heer Mellema, die
aandringt op zeer nauwe samenwerking
van K.V.P., A.R.P. en C.H.U. in de
Tweede Kamer, kan zeker het tempo
van de integratie op partij-politiek ter
rein opgevoerd worden. De kwaliteit van
dat werk wordt dan beter en wellicht
door meer efficiency de kosten van
diverse activiteiten worden gedrukt.
In bepaalde zin kan op die manier de
financiële nood bij de Katholieke Volks
partij tot een deugd leiden.
Trauma's
"pen trauma is een dwanggedachte
die een mens bijvoorbeeld na een
ongeluk of na een ondergane belediging
van zijn persoonlijkheid niet meer kan
kwijtraken. De tweede wereldoorlog
heeft bij velen zo'n trauma achtergela
ten. Met de crisistijd van de dertiger
jaren, toen Nederland een half miljoen
werklozen telde waaraan bitter weinig
aandacht werd besteed, is dat ook het
geval. Op het ogenblik dreigt er een
nieuw trauma te ontstaan, namelijk dat
van de milieuhygiëne en de gevaren
der industrialisatie. Die gevaren zijn er
wel degelijk en de leefbaarheid van ons
land wordt stellig bedreigd wanneer in
de keuze der industrieën niet een zeke
re evenwichtigheid wordt betracht.
Toch moet men oppassen met het uit
spelen van het ene trauma tegen het
andere. Wanneer wij een radiocom
mentator naar aanleiding van de Mar-
bonramp in Amsterdam horen zeggen
dat men niet altijd met het fabeltje van
de werkgelegenheid moet komen aan
zetten. dan wordt het ons net iets te
gortig. Werkloosheid is een vloek en
wie die eenmaal heeft ervaren, is be
reid in het zweet zijns aanschijns
dat wil in moderne termen zeggen: met
het nemen van redelijke risico's zijn
brood met beleg te verdienen. Wie geen
afstand wil doen van zijn automobiel,
zijn t.v. ep z'n versterker, zijn vakantie
aan de Rivièra, zijn frites en zijn cro-
quetjes, moet bereid zijn daarvoor een
stukje leefbaarheid op te offeren. Het is
inconsequent wel de geneugten van de
welvaartsstaat te willen accepteren
zonder er de nadelen van te aanvaar
den. Maar misschien moet er meer eco
nomie op de scholen worden onderwe- I
zen om een dergelijke opvatting ingang
te doen vinden. De hinderwet voorziet
namelijk wel in technische, maar niet
in mentale voorzorgen.
Na het succes van de onge
veer een jaar geleden ver
toonde serie „Graham
Greene en de film", begint
de KRO-televisie vandaag
aan een vervolg op de suc
cesformule van films naar
één schrijver met „Jan de
Hartog en de film". Het
wordt een serie van in het
totaal 6 films die tot en met
21 september als opvolger
van de Andy Williamsshow
de dinsdagavondkijker uit
het dorp der zonde Peyton
Place moet weghouden.
Jan de Hartog zou met rede
lijk recht van zichzelf kun
nen zeggen: „Een profeet
wordt nooit in eigen land
geëerd". Van de kant van de
Nederlandse kritiek zijn over
het werk van deze robuuste
en puur Hollandse romancier
nauwelijks drie goede woor
den gezegd, maar daar staat
tegenover dat de Nederland
se lezer steeds weer nieuwe
edities van geheide successen
als „Hollands Glorie" en
„Gods Geuzen" nodig maak
te.
De nu 57-jarige auteur be
gon zijn loopbaan, na enkele
jaren toneelschool, als ac
teur, kwam later bij de poli
tie en koos daarna het ruwe
sop van de zeesleepvaart.
Theologenzoon De Hartog
startte als schrijver met een
serie detectiveromans onder
het uitdagende en voor hem
tekenende pseudoniem F. R.
Eckmar. „Een linkerbeen ge
zocht". „Drie dode dwergen"
en „Spoken te koop" zijn nog
steeds graag gelezen werk
jes. Zijn toneelervaring ge
bruikte hij in stukken als
„De ondergang van de vrij
heid" in 1939. maar pas met
„Hollands Glorie" („Al het
gajes uit de bajes is potdorie
Hollands Glorie") kwam hij
definitief onder de ogen van
lezend Nederland én de we
reld.
INTERNATIONAAL SUC
CES
Geen enkel vaderlands au
teur kan zich in bekendheid
meten met Jan de Hartog
Zijn boeken zijn door inter
nationaal befaamde regis
seurs verfilmd, vaak met
topbezettingen en zijn to
neelstukken trokken volle
zalen van Broadway tot We
nen. Zijn roman „Stella"
werd als „De sleutel" door
niemand minder dan Sir Ca
rol Reed verfilmd met So
phia Loren, Trevor Howard
en William Holden in de
hoofdrollen. „Gods Geuzen". 7J,
werd in de Amerikaanse
verfilming „The spiral road"
met Rock Hudson en Burl
Ives (een van de advocaten F
in de serie „The bold ones") v
als dokter Janssen. De Fran- 8*1
sen gooiden zich met o.a. A
Pierre Brasseur op De Har- 5
togs toneelstuk „Schipper
naast God" en de laatste
verfilming van een van zijn
boeken wordt begin volgend
jaar in de in het Nederlands
verschijnende „De kleine ark",
met een bijna geheel Neder
landse rolbezetting, door kin
derfilmer Robert Radnitz, rond
Naarden opgenomen. Deze
laatste film valt natuurlijk
buiten het rijtje van 6 uit de
schrijversserie van de KRO.
maar verder ontbreekt alleen
van de films naar De Hartog
de Oostenrijkse filmversie
van „Het Hemelbed" omdat
men bij de KRO de Ameri
kaanse met Lili Palmer en
Rex Harrison beter vond.
ERGENS IN NEDERLAND
De KRO opent de serie met
de om meer dan een reden
merkwaardige Hollandse
produktie „Ergens in Neder
land". Deze film van regis
seur Ludwig Berger, die eer
der in Holland het publiek in
verrukking bracht van
Shaw's ..Pygmalion", werd
opgenomen in de mobilisatie
tijd vlak voor de Tweede
Wereldoorlog en haalde toen
nooit een officiële première.
De Hartog die met Berger
het scenario schreef speelt er
bovendien een hoofdrol in.
Verdere acteurs: Lily Bouw
meester, Fien de la Mar en
Cruys Voorbergh. „Ergens in
Nederland" beschrijft de lot
gevallen van de jonge mees
ter in de rechten Frans van
Loon en zijn vrouw Nelly,
die van elkaar dreigen te
vervreemden. Het is zoals al
het werk van Jan de Hartog
:rhaal dat de robuust-
zijn latere werk
Regisseur Ludwig Berger
noemde Den Hartog eens
„een mengsel van zout water
en bijbel dat je alleen in
Holland vindt". Die karakte
ristiek van de schrijver die
zich later in Amerika vestig
de en trouwde met de doch
ter van auteur J. B. Priest
ley, werd tevens de succes
formule van deze kruising
tussen een dominee en een
zeerover. In Amerika sloot
Jan de Hartog zich aan bij
de uackerbeweging. Zijn
laatste roman was „Het zie
kenhuis", waarin hij de de
plorabele toestanden in zie
kenhuizen van Houston aan
de kaak stelde en waarvan
hij de opbrengst beschikbaar
stelde ten behoeve van de
verplegersopleiding. Dat is
dan de andere zijde van de
bonkige De Hartog, een Hol
lander die te Hollands was
om hier te blijven.
17 augustus: Ergens in Ne
derland. met o.a. Lily Bouw
meester, Max Croiset, Cruys
Voorbergh en Jan de Har
tog.
24 augustus: Stella, met o.a.
Sophia Loren, Trevor Ho
ward en William Holden.
31 augustus: Het hemelbed,
met o.a, Lili Palmer en Rex
Harrison.
7 september: De Inspecteur,
met o.a. Dolores Hart en
Stephen Boyd.
14 september: Gods Geuzen,
met o.a. Rock Hudson en
Burl Ives. 21 september:
Schipper naast God. met o.a.
Pierre Brasseur en Jean
Mercure.
NEDERLAND I
KRO
19.05 uur:
Daktari
20.00 uur:
Journaal
21.10 uur:
Jan de Hartog en c
film
22.50 uur:
Journaal
NEDERLAND II
NOS
18.45 uur:
Pip en Zip
18.55 uur:
Journaal
19.05 uur:
Première
AVRO
19.30 uur:
Operatie minu
20.00 uur:
Journaal
20.21 uur:
Peyton Place
2110 uur:
Pure Goldie, t.v.-sf
21.50 uur:
Televizier
22.40 uur:
Journaal
NEDERLAND I
VARA
17.00 uur:
Kinderprogramma
NOS
18.45 uur:
Pip en Zip
18.55 uur:
Journaal
19.05 uur:
Dubbeldekkertjes
CVK
19.30 uur:
Kenmerk
NOS
20.00 uur:
Journaal
20.21 uur:
Bathin Beauty, film
21.50 uur:
Spel zonder grenzen
23.10 uur:
Socutera
23.25 uur:
Journaal
NEDERLAND II
NOS
18.45 uur:
VARA
19.05 uur:
The Cats
20.00 uur:
Journaal
20.21 uur:
De laatste vijf n
"d.°Kl
ILVERSUiM I
ind: gc-eter). In|
.^e ook 1
sc*ang ti'ainf
Goldie Iiawn is een Amerikaanse
filmster, die niet plotseling tot roem is
gekomen, maar die toen zij bekend
heid kreeg al een intensieve artistieke
loopbaan achter de rug had. Zij zong
en danste en zette door ondanks de
tegenslagen. Toen zij een rol kreeg in
de film De cactusbloem verwierf zij
daarvoor een Oscar-onderscheiding.
Nadien liep haar carrière wat vlot-
Vanavond staat zij in een show onder
de titel Pure Goldie. Zij ontvangt
daarin bekende artiesten, zoals Buzzi,
Dishy, Carson. The Muppets en haar
vader. Wie de film There's a girl in my
soup heeft gezien moet zich haar her
inneren in de speelse hoofdrol. In
haar show wordt o.a. een medley van
Beatlesongs gezongen.
AVRO Ned II 21.10 uur.
Het grote nieuws gisteren w
dollarcrisis. Achter het Nieuws wijdde
er een „extra" aan, bestaande uit
eigen bijdragen van Johan van Min
nen (Bonn), Louis Velleman (Londen),
een discussie met twee economen en
een directe overname van het BBC-
programma „24 hours."
De VAR A-rubriek was dus prijzens
waardig actief. Maar die activiteit le
verde op de keper beschouwd niet zo
erg veel op. Het NOS-journaal van
acht uur bleek naar onze smaak beter
toegerust om nieuws én achtergronden
te brengen.
In de VARA-extra misten we de po
pulariserende toon. Monetaire politiek
is een moeilijke materie die voor t.v.
„gemakkelijk" gemaakt moet worden.
Achter het Nieuws slaagde er niet in
om bijvoorbeeld voor- en nadelen van
de Amerikaanse loon- en prijsstop
duidelijk te maken. Tot welke kijkers
richt de VARA zich eigenlijk?
Bij de VARA zagen we ook een sfeer
volle reportage van de IJsselmeervis-
serij. Die reportage maakte overigens
een belegen indruk, omdat we menen
te weten dat de omstandigheden van
de IJsselmeervissers momenteel heel
wat ongunstiger zijn dan in de repor
tage getoond werd.
De NCRV ging weer met liedjes het
land in. We vonden het een verschrik
kelijk programma, maar zomerse kij
kers zijn er wèg van. Iets wat we die
kijkers voor 100 procent gun-
Vg.
(Van onze radio- en t.v.-redacteur)
HILVERSUM Brandpunt wordt nog
steeds als één der betere actualiteiten
rubrieken van de Nederlandse televi
sie beschouwd. Niet iedereen staat
achter de opvattingen van dit redac
tieteam naar hun mening is duidelijk
'gefundeerd. Ook de formule is goed
en men beschikt over voortreffelijke
filmers met Piet Kaart aan de spits.
Toch schuwt men bij Brandpunt het
experiment niet. Zoals men zaterdag
j.l. in ons blad heeft kunnen lezen wil
het Brandpuntteam in het nieuwe
seizoen proberen om de kijker veel
meer bij de uitzendingen te betrek
ken. Brandpunt krijgt de vorm van
een informatieve show.
Daartoe zullen alle uitzendingen m.i.v.
vrijdag 23 september a.s. rechtstreeks
vanuit de eigen KRO-radiostudiö in
Hilversum worden uitgezonden. Tij
dens deze uitzendingen kunnen tel
kens zo'n 200 mensen in de Grote
concertstudio meekijken en na afloop
onder het genot van een kopje koffie
De acryl-schilderingen van Jos Burck-
sen zijn te bezichtigen in Galerie
Cojean, Stevinstraat 103 te Scheven-
ingen, tot en met 10 november. Tege
lijk wordt daar het werk van Cathy
Jansen en Jan van Stolk getoond.
(ADVERTENTIE)
de postgircr
kost niets en gééft
25% rente!
dab makkelijk!
In de Bussumse studio's is men momenteel druk bezig met opnamen
■r bij, maar Lijdia Oosthoek is er voor in de plaats gekomen,
uwkomers. In deze opname rond een Kloos-up-drink ziet men Johan Bosk
Klatergoud. Trudy Labis
Ook Johan Boskamp behoort tot de
mp, Coen Flink en Tonny Huurdeman.
din de KRO-foyer discussiëren over de
vragen en antwoorden die in diverse
onderwerpen aan bod kwamen.
Voor Ed van Westerloo (33), die per 1
september Jacques Grijpink opvolgt
als chef van de Brandpuntredactie
wordt het samen met zijn mannen
een krachtproef. Van Westerloo startte
in 1959 zijn journalistieke loopbaan
bij het ANP te Amsterdam. Vijf jaar
later stapte hij over naar de t.v.-
journalistiek bij de KRO. Hij werd
opgenomen in de Brandpuntredactie,
toen nog onder leiding van Richard
Schoonhoven. Het was voor Van Wes
terloo een hele overgang van de
schrijvende naar de visuele journalis
tiek. Zijn eerste camera-proef op za
terdagavond 5 januari 1964 zal hij
nimmer vergeten. In het oude Bus
sumse Irene kerkje, dat als t.v.-studio
was omgebouwd, bevonden zich op de
vloer wijlen mgr. Bekkers en de niet
minder bekende Jteindert Zwolsman.
Bisschop Bekkers deed toen tijdens
een interview zijn opzienbarende uit
spraken over de problematiek van de
gezinsplanning. Overigens heeft hij
twee jaar nodig gebad om bij dit
nieuwe medium te leren leven met
wat in Hilversum wel eens de terreur
van de t.v.-techniek wordt genoemd.
In die periode waren er nog geen
presentatiecux-sussen. Je werd gewoon
voor de leeuwen geworpen. Schoonhor
ven gaf hem wel de opdracht zoveel
mogelijk zichzelf te blijven en dat is
hem wonderwel gelukt.
VELE REPORTAGES
In die afgelopen zeven en een half
jaar t.v.-journalistiek heeft Van Wes
terloo vele reportages in binnen- cn
buitenland gemaakt. Wij herinneren
ons dramatische t.v.-documentaires na
rampen in India en Pakistan of zijn
verslaggeving in Vietnam en Indone
sië. Het laatste jaar werkte hij nauw
samen bij de politieke verslaggeving
uit Den Haag met Ad Langebent.
Tot nu toe is de formule van Brand
punt succesvol gebleken en menigmaal
werd ze driftig nagevolgd. Nu gaat
men o.l.v. Ed van Westerloo opeens
een andere kant op. Waarom?
Van Westerloo zegt, zijn woorden
wikkend en wegend: „Wij willen het
eenrichtingsverkeer tussen program
mamakers en kijkers dooi-breken. De
hele zaak gaan we in een nieuw jasje
steken, maar ik wil daarbij voox-op-
stellen, dat Brandpunt een actualitei
tenrubriek blijft en geen show is.
Beter een goed onderwerp in een
slecht decor dan omgekeerd, het be
langrijkste blijft, dat wij een aanzet
willen maken in een poging tot direc
ter contact te komen met 200 kijkers
onder het studiopubliek.
Dat gebeurt straks niet tijdens de
uitzendingen, maai- in ontmoetingen
na de uitzendingen in de koffiekamer
van de KRO. Met andere woorden wij
willen een uitzending gaan maken
met publiek, niet omdat wij het pu
bliek voor de uitzending nodig hebben,
maar omdat wij de indruk hebben dat
een heleboel mensen zo'n programma
willen maken. In
eigen radiostudio van de KRO kun
nen wij dit publiek gastvrij ontvan
gen. Voor ons is het belangrijkste dat
wij direct na de uitzending ons pro
gramma aan het publiek ter -discussie
kunnen stellen. Dit zal ongetwijfeld
zijn invloed gaan uitoefenen al was
het alleen maar op het denken van de
programmamakers".
IJDELHEID
Wordt deze opzet niet een beetje een
ondersteuning van de ijdelheid bij het
publiek, dat zo graag bij Brandpunt
in beeld wil komen?
„Beslist niet", zegt Van Westerloo,
„want ze zijn doorgaans niet belang
rijk voor het programma al zal de
regisseur slechts af en toe wel eens
een publiek-shotje maken".
„Eigenlijk is de nieuwe opzet meer
bedoeld om na de uitzending contact
te leggen bij het publiek, al bestaat
soms tijdens het progx-amma wel gele
genheid om door een gesprekje met
dit publiek de zaak open te gooien.
Het befaamde en onverwachte optre
den van de anonieme leerling van de
vrijheidsschool, die aandacht vroeg
voor de zaak der Zuid-Molukkers,
heeft ons wel aan het denken gezet.
Er zijn mensen genoeg in ons land,
die belangrijke dingen te zeggen heb
ben, maar daar geen uitlaatklep voor
kunnen vinden. Daarom willen wij
ook in de uitzending een mogelijkheid
inbouwen om toeschouwers die iets
interessants te vertellen hebben aan
het woord te laten komen. Wij zullen
dan wel slagvaardig moeten reageren,
wil het programma niet uit de hand
Aan de presentatie van Brandpunt-
nieuwe stijl wordt door de gehele
x-edactie meegewerkt. Het onderscheid
tussen de oude hap van ervaren
Brandpuntmensen en de jongere colle
ga's dient te verdwijnen.
Aan het slot van ons gesprek laat Van
Westerloo zich ontvallen, dat hij niet
meer in beeld zal verschijnen. Hij
doet dit in navolging van zijn eerste
chef Richard Schoonhoven, die zijn
team altijd buiten beeld runde. De
uitzendingen uit de KRO-studio zullen
grotendeels in zwart-wit gema
worden. Slechts bijzondere filmrep
tages zullen in kleur op het schf
verschijnen. Op deze wijze ho
Brandpunt rond te komen met
budget, dat geen ruimte laat
kostbare kleurenuitzendingen.
BERT DE RI
N
UTRECHT De stichting Tel xv
start op 7 december een televisiecfgi
sus Esperanto, die 20 lessen zal t
vatten. Deze nieuwe televisiecurfn
wordt in kleur uitgezonden
onder redactie van Kees van Kool
Wim de Bie en Henk Schipper,
uitzendingen vinden plaats op dins -
gen en worden op zaterdagen
Esperanto is eenvoudig te leren
taal is niet politiek geladen er
bovendien facultatief opgenomen in
nieuwe onderwijswet. Dit zijn enk
overwegingen, die Teleac hebben d
besluiten met de cursus te star a
Teleac gelooft, dat mensen die g
vreemde taal hebben geleerd,
peranto veel houvast zullen vinden
een verdere talenstudie. Esperanto
trouwens duidelijk in de „lift",
geen om. blijkt uit cursussen
den achter het ijzeren gordijn.
De wielerwedstrijden, die vanavond in
het Olympisch Stadion te Amsterdam
worden verreden, kunnen worden be
schouwd als de warming up voor de
op 25 augustus te houden wereldkam
pioenschappen wielrennen voor profs
en amateurs in Varese (Italië). De
KRO-televisie verzorgt de reportage
van deze wedstrijden. Het is een sluit
stuk, van de vijf uitzendingen, die"1
de afgelopen maanden aan de wiel
baansport zijn gewijd. Het program jj
vermeldt de wedstrijd voor p
stayers over 20 km. een tandem-v
strijd NederlandBelgië, een indivÜBI
le achtervolging over 4 km
Fedor den Hertog en de Begl Jul 1
Vermote, een serie sprints vc
en een 1 km. tijdrit tussen de Ned
lander Claas Balk en de Belg
üng.
KRO Ned. I 20.21 uur.
