ZUID-SLAVIË ONDER NIEUW,
COLLECTIEF PRESIDENTSCHAP
Industrieën
beklagen zich
over ambtelijke
kortsluitingen
Itófö-'-Uw
Explosie
op Haiti
uitgebleven
Om opvolging van Tito veilig te stellen
Toestand
Barnards
patiënt
zorgelijk
Hypnose van Papa Doe nog niet voorbij
h Dtf'l
HOTELS VOLGEBOEKT
Britse toeristen in Spaanse mist
DONDERDAG 2?JULI 1971
LEIDSE COURANT
ui
('an een onzer redacteuren)
DEN HAAG. Joego-Slavië is
vanc&ag een nieuw tijdperk bin-
nen;egaan met een gebeurtenis
die waarschijnlijk beslissend is
voir de toekomst van het land.
N? een door heftige discussies
gikenmerkte voorbereiding van
tèn maanden heeft het federale
jarlement vanmorgen het nieuwe
bllectieve presidentschap voor
Ie federatie van zes republieken
geïnstalleerd voor vijf jaar. Maar
schalk Tito blijft president van
de republiek, in welke functie hij
aan het hoofd zal blijven van hel
nieuwe college, dat in het leven
is geroepen om de opvolging
j veilig te stellen.
Naast voorzitter Tito telt het collectief
nog 22 personen, d.w.z. drie vertegen
woordigers van elk van de zes repu
blieken (Bosnië-Herzegowina, Kroatië,
Servië, Slovenië, Macedonië en Monte
negro) en twee van beide autonome
gebieden Vovjodina en Kosovo, die
deel uitmaken van Servië. De groep
zal de grote politieke richtlijnen moe
ten coördineren binnen een federatie
die voortaan is opgebouwd uit staten,
volgens de amendementen op de
grondwet die sinds 30 juni van kracht
zijn en die een verregaande decentra-
lisatie inhouden,
Naast hel nieuwe collectief treedt
vandaag ook een nieuwe regering, of
wel federale uitvoerende raad, op on
der leiding van voorzitter (ofwel pre
mier) Dzemal Bijedic, Bijedic, die door
zijn voorganger Mitja Ribicic „veel
geluk" werd gewenst maar aan wie
tevens een „hete zomer" werd voor
speld, ziet zich geplaatst voor enorme
problemen. De formatie van de rege
ring heeft veel hoofdbrekens gekost,
maar net als het nieuwe collectieve
leiderschap telt de regering nu drie
vertegenwoordigers van elk der repu
blieken en twee van elk autonoom
gebied.
Hoe slecht bovendien de economische
situatie is, werd vorige week nog door
het blad „Borba" bevestigd toen het
sprak van „staande voor de drempel
van het drama". De inflatie viert
hoogtij en de handelsbalans vertoont
Behalve het: presidentschap en de rege
ring moet ook de partijstructuur aan
de nieuwe situatie worden aangepast.
Het is uitgesloten dat er sprake zal
zijn van een verzameling afzonderlij
ke partijen voor elke republiek. De
partij komt voor de taak te staan de
politieke samenhang van de staten te
verzekeren, zodat een gezamenlijk
plan noodzakelijk wordt en de disci
pline wordt versterkt. De partijbijeen
komst in oktober staat belanrijke be
slissingen te wachten.
De eerste reactie van het goed geïn
formeerde Franse dagblad Le Monde
is niet optimistisch. Le Monde ziet in
de nieuwe opzet „een tailing van alle
natuurwetten" gezien het verleden
van eeuwen waarin de vele bevol
kingsgroepen elkaar naar het leven
hebben gestaan. Na de eerste wereld
oorlog werden alle Zuidslaven in één
land verenigd, hoewel zij hun verle
den niet hadden vergeten en een
scherp besef hadden van hun onge
lijkheden. Toch hebben zij oplossingen
gevonden die hen in slaat hebben
gesteld samen te leven, samen te wer
ken gedurende een kwart eeuw. Nu
heeft de schranderheid van hun juris
ten een nieuw compromis uitgevon
den, aldus Le Monde. Toen president
Tito verleden jaar de grondwetswijzi
gingen aankondigde, veroorzaakte hij
een politieke storm in het land. Alle
twisten van vroeger kwamen weer
aan de oppervlakte, de spanning steeg
en gedurende de winter wilde nie
mand zich intomen. Pas, toen de
maarschalk zich herhaalde malen boos
had gemaakt, kreeg men de indruk
dat het gevaar week, dat het land
gewend raakte aan zijn verdeeldhe
den. De geschiedenis zal misschien
aantonen, zo zeggen waarnemers, dat
Zuid-Slavië zich beschermd heeft te
gen dodelijke ziekten omdat het ge
leerd heeft koorts te verdragen.
Deskundigen in Zuid-Slavië zelf ziei
het experiment met vertrouwen tege
moet. De nieuwe constellatie mag vol
gens hen piet worden vergeleken met
enige bestaande federatie of staten
bond. EJen hoogleraar die zelf actief
aan het werk van de constitutionele
commissie heeft deelgenomen zegt:
„Formeel is de Sovjet-Unie een fede
ratie. U weet wat ze in werkelijkheid
is. Groot-Brittannië is nooit een fe-r
deratie geweest, en toch. Noord-Ier-
land, en Schotland hebben een betrek
kelijke autonomie. Die begrippen zijn
dus abstracties, terwijl de feiten in
elk afzonderlijk geval zeer verschil
lend zijn. Laten we zeggen dat Zuid-
Slavië een federatie wordt van een
nieuw type.
De moeilijkheden bij de federatie
schuilen ook hierin dat men niet al
leen te maken heeft met homogene
republieken, maar met republieken
met een veelheid van volken. In Kro
atië telt men bijvoorbeeld op een to
taal van 4 miljoen inwoners nog ruim
600.000 Serviërs, die hun afkomst niet
wensen te verloochenen, Macedonië
telt sterke Albanese en Turkse min
derheden,de Bosniërs zijn in de min
derheid in hun eigen republiek, ter
wijl in Servië 26 nationaliteiten om
de macht strijden. Alleen Montenegro
en Slovenië zijn sterk homogeen van
samenstelling.
Het is duidelijk, veel verschillen slui
meren aan de oppervlakte. Het ver
standigste woord, aldus Le Monde, be
hoort misschien aan een leider die
zei:,.Wij krijgen nu de moeilijkheden
van de vereniging na die van de
scheiding gekend te hebben."
UTRECHT (A.N.P.) Meestal zit in het buitenland op de ministeries van
Economische Zaken een man met een grote ondernemerspraktijk. Niet echter
in Nederland, waar men een duidelijke voorkeur heeft, voor een politiek of
in hoofdzaak theoretisch geschoolde- minister. De enkele keren,
dat wel een in de praktijk geschoolde ondernemer in een kabinet kwam,
werd hij neergezet op een ander ministerie: een bankier op Buitenlandse
Zaken, fabrikanten op Defensie en Maatschappelijk Werk. Aldus de klacht
van de Nederlandse Export Combinatie, waarin driehonderd middelgrote
industrieën verenigd zijn.
el
KAAPSTAD De 49-jarige Adrian
Herbert, op wie de Zuidafrlkaanse chi
rurg prof. Barnard zondag zün eerste
hart-longtransplantatie heeft verricht, is
gisteren opnieuw onder het mes geweest.
Met het oog op ademhalingsmoeilijkhe
den werd een buisje in zijn luchtpijp
gebracht. Een woordvooerder van het
ziekenhuis Groote Schuur in Kaapstad
zei dat er „enige bezorgdheid" beslaat
over de toestand van dc patiënt.
Het dagblad Cape Times heeft de
verschillende verklaringen van de auto
riteiten van het Groote Schuurzieken-
huis voor het niet verkrijgen van de
toestemming van de weduwe van de
donor „hoogst onbevredigend ge
noemd.
Het dagblad schrijft: „Om het ruw te
zeggen, de vraag zal gesteld worden (en
we hebben er bewijzen van dat die
zelfs al is gesteld) of, als het om een
blank en niet om een zwart lichaam
was gegaan, de echtgenote even non
chalant zou zijn behandeld",
„In Nederland is de almacht van het
formulier tot verontrustende hoogte ge
komen, terwijl ons land bovendien in het
internationaal handelsverkeer altijd op
treedt als de brave Hendrik", zo stelt de
Export Combinatie vast na een enquête
onder de driehonderd aangesloten indus
trieën. Er is een nog ernstiger klacht:
„Nederland verwierf zich in de afgelopen
jaren de twijfelachtige reputatie om met
een betaalmiddel, dat bedenkelijk veel
weg heeft van „wegwerpgeld", koploper
te zijn in de Europese inflatie".
Ondanks hun economische en politieke
klachten zijn de driehonderd middel
grote industrieën toch gematigd optimis
tisch over de toekomst van hun bedrijf,
hoewel een klein aantal zich ernstige
zorgen maakte. Deze zien de toekomst
namelijk als bijna hopeloos. De enquête
bevat veel kritiek op wat de industriëlen
noemen „het tekort aan ambtelijke be
reidheid om zich te vereenzelvigen met
de problemen van het bedrijfsleven".
Intussen heeft de heer S. van den
Bergh, voorzitter van de Centrale Kamer
voor Handelsbevordering een telegram
aan minister Langmann van Economische
Zaken gezonden om te waarschuwen
tegen allerlei bezuinigingsplannen.
„Groei van de export is voor een ge
zonde Nederlandse economie thans meer
nodig dan ooit", aldus de heer v. d.
Bergh, die erop wijst, dat intrekking van
subsidies aan particuliere handelsbevor-
derende instellingen funest kan worden.
jcht zijn geslaagd voor de exam.
Loraal diergeneeskunde: D. P. Hof!
den). W. J- Mulder (Rijswijk). H. J. Set
De in de Verenigde Staten woonachtige dr. Anna Freud (rechts), dochter van
de grondlegger nan de psycho-analyse, woont in Wenen het 27e psycho-analy-
tische congres hijHet is achtentwintig jaar geleden dat dr. Anna Freud
voor het laatst in haar oude woonplaats. Wenen, is geweest.
604e
Staatsloterij
28 juli 1971
Eerste klasse
PRIJZEN VAN
.10,zijn gevallen
op
nummers
eindigende
op:
2
50,zijn gevallen
op
nummers
eindigende
op:
51
50,zijn gevallen
op
nummers
eindigende
op:
96
100,zijn gevallen
op
nummers
eindigende
op:
168
100,zijn gevallen
op
nummers
eindigende
op:
479
200,zijn gevallen
op
nummers
eindigende
op:
220
400,zijn gevallen
op
nummers
eindigende
op:
064
1.000,zijn gevallen
op
nummers
eindigende
op:
1125
DE PRIJS VAN
2.000,is gevallen op het nummer:
2.000.is gevallen op het nummer:
2.000,is gevallen op het nummer:
2.000,is gevallen op het nummer:
2.000,is gevallen op het nummer:
DE PRIJS VAN:
5.000,is gevallen op het nummer:
DE PRIJS VAN:
25.000,is gevallen op het nummer:
DE EXTRA PRIJS VAN:
50.000 is gevallen in de serie C op het nummer:
EN DE TROOSTPRIJS VAN:
1.000 op nummer:
van elk van de andere series.
PORT AU PRINCE Tot
bijna ieders verbazing
heeft de jongste president
ter wereld nu al drie
maanden kunnen standhou-
Toen de 20-jarige Jean-
Claude Duvalier, dc negen
de president voor het leven
van Haïti, in april het dic
tatorschap overnam van
zijn overleden vader „Papa
Doe", dachten weinigen, dat
deze b; llonvormige. niet al
te schrandere eerstejaars
student in de rechten lan
ger dan een paar dagen dc
bijna 170 jaar oude traditie
van politiek geweld zou
kunnen trotseren, die het
kleine, zwarte Caraïbische
eilandje sinds zijn onafhan
kelijkheid in 1804 heeft ge
schramd en geruïneerd.
Maar het is hem gelukt. De
explosie, die dc meeste
mistisohc politieke ballin
gen zagen aankomen, heeft
niet plaatsgevonden.
Een gedeeltelijke verkla
ring is dat de Haïtianen
nog steeds zijn gehypnoti
seerd door de herinnering
aan de slimme, kleine plat
telandsdokter, die als hoek
steen voor zijn macht een
atmosfeer om zich heen
wist te creëren van volks-
magie, onberekenbaarheid
en mysterie. „Zelfs na zijn
dood zullen de Haïtianen
nog doodsbang voor hem
zijn", was de scherpzinnige
voorspelling van een cyni
sche Haïtiaan een paar
dagen voor de dictator
Maar de voornaamste fac
tor is dat het zo broos uit
ziende verbond van militai
ren en burgers achter Jean-
Claude In termen
van macht de ware opvol
gers van „Papa Doe" er
tot dusver in geslaagd is
om een onderlinge ruzie
voorlopig op stal le zetten.
Het spreidt dezelfde bedre
venheid in het spel der po
litieke overleving ten toon,
die hun mentor in staat
stelde om met gemak acht
invasiepogingen door ban
nelingen in 11 jaar neer te
slaan en in 1963 een open
lijke poging door de VS om
hem af te zetten te omzei-
len. De meest urgente taak
voor de „Voortzetters van
de revolutie van Duvalier".
zoals ze zichzelf noemen,
was om hun controle op de
Tontons Macoutes, Papa
Does 8000 man sterke pri-
vé-leger, te bevestigen. Dat
bleek verrassend gemakke
lijk. De geslepen en mach
tige minister voor Buiten
landse Zaken en Defensie.
Luckner Cambronne. zelf
een voormalig leider van
de Macoutes, maakte ge
noegzaam duidelijk dat ie
der machtsmisbruik door de
Macoutes streng zou wor
den gestraft.' Met succes
gokte hij op de steun van
het volk en verving hij de
top van de militia.
De strijdkrachten,, en voor
al dc lagere gelederen die
een sterke hervormingsge
zinde stroming schijnen te
herbergen, zijn afgekocht
met loonsverhogingen. En
om zich van de steun van
een ieder te verzekeren
heeft de regering sinds zü
het bewind overnam over
weinig anders gepraat dan
over de dwingende nood
zaak van een snelle econo
mische ontwikkeling, een
hard optreden tegen cor
ruptie en „een verzoening
van de natie met zich
zelf."
Zulke woorden zullen bij
de Haïtianen die tientallen
jaren soortgelijke beloften
hebben aangehoord van di
verse regeringen, waar
schijnlijk weinig meer te
weeg brengen dan een
cynische grijns. Maar het
zijn de woorden die
Washington wil horen om de
hervatting van de economi
sche hulp te rechtvaardi
gen, die het op grote schaal
aan het strategisch belang
rijke Haïti verleende tot
Kennedy er negen jaar ge
leden, op het hoogtepunt
van Papa Does terreurbe
wind, een eind aan maak-
Een aantal gebaren voor
economische vooruitgang
heeft de regering al ge
maakt, zoals de stijging
van 40 procent in het theo
retische minimumloon (nu
f 3,50 per dag) en de belofte
om een eind te maken aan
een aantal vrijdommen
voor regeringsfunctionaris
sen. Op 22 juli opende de
jonge president officieel
een hydro-elektrische in
stallatie in het Peligre
Meer nabij de gesloten
grens met de Dominicaanse
Republiek. Deze installatie
met een vermogen van
31.400 kW zal de elektrici
teitsvoorziening van het
land meer dan verdubbelen
en de overbevolkte grootste
vallei van het land irrige-
Hel 174 miljoen gulden
kostende project, genoemd
naar de overleden dictator
en zoals gepland geopend
op de 22e Papa Does
geluksgetal is de afgelo
pen twee jaar het onder
werp geweest van een
massale propaganda om de
Haïtianen ervan té overtui
gen, dat hun verlossing op
komst is: „éen nieuw
1804".
Het enthousiasme is niet
Jean-Claude Duvalier voor
het paleis dat hij nu het
zijne mag noemen. Maar de
tijd die hij besteedde om als
playboy te leven, is uoorby.
helemaal misplaatst, het
project is het grootste van
zijn soort in het Caraïbisch
gebied en het werd geheel
zonder Amerikaanse of an
dere hulp gefinancierd.
De teugels mogen dan iets
gevierd zijn, tot dusver is
net slechts een pseudo-libe-
ralisatie geweest. De tiran,
die Haiti's tragedie ver
grootte, is niet meer, maar
zijn systeem handhaaft
zich. Voortdurend wordt
aan Papa Doe en zijn ar
beid herinnerd.
Na dc zuivering In de gele
deren van de Tontons Ma
coutes heeft dc regering ze
aangewezen als de „verde
digers van de revolutie" en
versterking van hun gele
deren beloofd. Op het ogen
blik wordt een 500 man
sterk elitekorps onder de
naam „Dc Luipaarden" ge
traind om „indringers, guer
rilla's en subversieve com
munisten" te bestrijden.
Verder zijn er plannen
voor een reserveleger van
30.000 man, waaruit nog
meer „Luipaard"-ecnheden
zullen worden gevormd.
Ondertussen moedigen de
VS de „liberalisatie" aan,
omdat zij de kans vermin
dert op een explosie, die
een openlijke interventie
van de VS noodzakelijk zou
kunnen maken.
Maar het valt niet mee om
te geloven, dat de heersen
de groep, een ongemakke
lijke samenwerking van de
familie Duvalier (geleid
door Marie-Denise, de oud
ste dochter van Papa Doe
en de weduwe, die zich „o-
vereenkomstig de wens van
Francois Duvalier" heeft
uitgeroepen tot First Lady),
de militairen, geleid door
generaal Claude Raymond,
de geheime politie en de
oude garde van Duvalieris-
ten, zoals Cambronne, een
lang leven beschoren kan
zijn.
(Copyright The Guardian)
(Van onze correspondent)
LONDEN Twee weken lang zijn
in de Britse pers gevallen beschreven
van Engelse toeristen, die bij hun aan
komst in Spanje constateerden, dat de
hotels waarvoor ze geboekt hadden
reeds volgeboekt, niet afgebouwd, of
van inferieure kwaliteit waren.
Gisteravond klaagden Britse leraren
bitter bij het Engelse consulaat over de
„schrikbarende, inferieure kamers",
waarin een groep van veertig jongelui
na aankomst in Calela aan de Costa
Brava terechtkwam. De uitgeputte
Omwonenden
„De Lepelaar"
eisen een ton
NAARDEN (A.N.P.). De directie van
de chemische fabriek Naardcn heeft van
dertig omwonenden van het meertje „De
Lepelaar" In Naardcn een brief ontvan
gen. waarin 100.000 per persoon wordt
Deze som zou uitbetaald moeten wor
den omdat door de stank van de lozing
van chemische afvalprodukten van
„Naarden" in het meertje, de huizen en
boerderijen nabij het meertje onverkoop
baar zouden zijn geworden, de psychische
belasting ondraaglijk zou zijn en vele
omwonenden voortdurend last hebben
van hoofdpijn.
Een woordvoerder van „Naarden" ver
klaarde desgevraagd dat de directie de
claim afwijst en ter verdere afhande
ling in handen heeft gesteld van haar
adviseurs.
kinderen waren gedwongen om hutje-
bij-mutje te slapen in kooibedden in
overvolle kamers van een bijgebouw,
nadat hen was verteld dat hun hotel vol
was. De leraren zeiden, dat ze de hele
morgen bezig waren geweest om de
jongens van de meisjes te schelden en
de groep op te delen in vier per kamer.
Men had geboekt voor twee kinderen
per kamer.
Er was geen water en in de kamers
slechts een toilet voor de hele groep.
Een agent van het betreffende reisbu
reaus gaf volgens de leraren slechts de
kamernummers op en verdween toen.
De reis werd reeds in september vorig
jaar geboekt. Hotelfunctionarissen pro
beren betere accommodatie te vinden.
Vandaag heeft een delegatie van de
Britse bond van reisverenigingen een
gesprek gevoerd met Spaanse rege
ringsfunctionarissen over de diverse in
cidenten van de laatste weken.
Nieuwe bewerking van
Shakespeare
LONDEN. In het Old Vic Theatre
is dezer dagen de première gegeven van
een nieuwe produktie van Shakespeares
historische tragedie „Coriolanus" door
de National Theatre Company. De opvoe
ring, waarbij sommige van de massa-
scenes zijn gebaseerd op de sit-down
demonstraties van deze tijd, is uiterst
spectaculair. Vooral de gevechtsscènes
zijn zeer realistisch weergegeven, met
name de grote slag buiten de poorten van
Corioli. Deze nieuwe spelopvatting staat
op naam van Manfred Wekwerth en Joa
chim Tenschert. De rol van Coriolanus
wordt gespeeld door Anthony Hopkins,
die van zijn vrouw VirgUia door Anna
Carteret.
Stichting
mag niet
waarschuwen
tegen
verwerpelijke
verkoopmethode
DEN HAAG (A.N.P.). Het Consu
menten Contact Orgaan zal de consu
menten bljjven waarschuwen voor baars
inziens verwerpelijke verkoopmethoden,
ondanks de uitspraak van de president
van de Utrechtse rechtbank in het kort
geding van de N.V. Mecra Metal Corpo
ration tegen de Stichting Huishoudelijke
en Gezinsvoorlicbtlng. De president ver
bood de stichting gisteren nog langer in
publikatics te waarschuwen tegen dc
volgens haar verwerpelijke verkoop
methoden van dc N.V. Mccra Metal Corp.
Volgens het C.C.O. heeft de Utrechtse
president met zijn uitspraak een eerdere
uitspraak van het Haagse Hof in een
soortgelijk kort geding naast zich neer
gelegd, waarbij de consumentenorgani
saties het recht gelaten werd te waar
schuwen tegen aggressieve verkoop
methoden. Het C.C.O. zegt dit laatste te
zullen blijven doen, ondanks de uitspraak
van „een rechter aan wie de maatschap
pelijke ontwikkelingen van de laat6te
jaren waarschijnlijk ontgaan zijn",
