Levenslang achter fornuis
voor koning en badgast
Kritiekloos Tonkinincident
„SWEETHEARTS''
AMERIKA EN HET DRAMA VIETNAM
Jan Zwart herdacht in
Antonius Abbaskerk
Aandacht
voor de wolf
T RADIO MORGEN
PAGINA 2
LEIDSE COURANT
WOENSDAG 14 JULI 1971
Zodra het bronzende bad-
broek- en bikinivolk aanstal-
te maakt om zich te nestelen
in zo'n kleurige llg-lang-uit-
stoel van het Scheveningse
strandpaviljoen „Margot",
kan men er donder op zeg
gen dat de 76-jarige Frans
Koningsbruggen in de hou
ding gaat staan achter de
gaspitten van het overjarige
keukentje. Paraat, om met
een actie te kunnen nemen
wanneer de op de zon ver
zotte gasten een uitsmijter,
een slaatje of een andere
snack bestellen.
Al hebben deze warme of koude
kauwsels niet de allure van een dam
pende kreeft of een aromarijke ree
rug, Frans Koningsbruggen tot zijn
71ste jaar rechterhand van de chef
kok van het peperdure Amstel-Hotel
werkt er met evenveel plezier aan.
„Of ik nu drie uur moet zwoegen aan
een zalmschotel of vijf minuten aan
een koteletje of een eenvoudige kip-
pesoep, in alles bak of braad ik een
stukje overtuiging mee", laat deze
meesterkok graag en trots weten.
Frans is niet groot. Als het moet is
hij nog steeds dagelijks achttien uur
in touw. Hjj werkt op zijn sloffen,
want zo zegt Koningsbruggen; „Slof
fen zijn soepeler. Ik moet wel eens
snel wegspringen, als ik belaagd
wordt door een stroom vetspetters.
Met schoenen lukt dat altijd niet zo
Terwijl hij zijn lippen vastzet op
een ongematteerd sigaartje, bereikt
hem de order: ,Een dubbele uitsmij
ter". De sigaar wijkt een paar mi-
„Morgen is een
andere dag'
De A. V. R. O. - televisie presenteert
de kijkers een door Gerrit Pleiter
geschreven spel, getiteld „Morgen is
een andere dag". Het is een eigentijds
werk, waarin Heere (gespeeld door
Jules. Hamel), een jonge ex-boer, na
lange tijd terug komt in het ouderlijk
huis, waar zijn halfzusje Dee (ge
speeld door Marja Habraken) en half
broer Ris (gespeeld door Paul Bran-
Tienburg) wonen, maar waar de boer-
"cïerij is omgezet in een auto-dump.
Heere is vroeger weggegaan omdat
*Deë en hij van elkaar hielden, maar
vonden „dat het niet kon". De hercon
frontatie loopt op niets uit. Samen
met zijn vriendin Jole (Ingeborg Elze
vier) die het tijdens het bezoek met
Ris aanlegt, gaat Heere weg.
De regie van dit spel heeft Barbro
(Nederland II 21.10 uur)
Robert Stack
(Eliot Ness) wil
„duif" heten
LOS ANGELES (Reuter) De Ameri
kaanse acteur Robert Stack (Eliot Ness)
in „The Untouchables" heeft tegen
..Columbia Broadcasting System" een
eis tot schadevergoeding ten bedrage
van 25 miljoen dollar ingediend. Vol
gens Stack heeft dit station hem in de
T.V.-documentaire „The selling of the
Pentagon" ten onrechte als een voor
sander van de oorlog in Vietnam voor
gesteld. CBS had een deel gebruikt van
een film die hij voor de Amerikaanse
luchtmacht had vervaardigd. Doordat
dit uit het verband was gelicht, was
hij ofgebeeld als een „havik" terwijl hij
zichzelf als een „duif" beschouwde.
nuten en Frans zegt dan tegen zijn
bazin Margot: „Laat me nou even
uitspraten. Vraag of Herman me even
vervangt. Die jongen weet toch ook
wel hoe met eieren om te gaan.
Ei leeft
Kijk meneer, als ik zo'n ei in een
mager laagje vet laat dansen, leeft
dat ding voor me. Daarom zorg ik
ook dat ze van mij een uitsmijter
krijgen waaraan met fantasie is ge
werkt. En dat tomaatje waarmee ik
die uitsmijter garneer, vergt ook een
creatieve behandeling. Dan moet je
die mensen zien happen. Soms gelo
ven ze gewoon niet dat het een uit
smijter is. Hetzelfde heb je met soep.
In mijn keuken komt geen blikkie.
terwijl de meesten dat wel gewend
zijn. Ze kunnen van mij alleen dat
pure krijgen, dat echte, waarin je de
natuur proeft. En als kok vind ik het
onder de maat om met al die pappies
te werken. Prins Hendrik kreeg dat
ook niet van mij toen hij in het Am-
stel Hotel logeerde. En Wilhelmina
evenmin. Laat staan de buitenlandse
vorsten, die van mijn werk hebben
gesmikkeld.
Ik draai nergens mijn hand voor
om. Die keuken is altijd mijn hobby
geweest. En stilzitten kan ik niet. Als
ze nu in nood zitten in het Amstel
Hotel, is een telefoontje genoeg om
me straks nog op de trein te krijgen.
Zo'n hotel kun je toch niet laten zak
ken. Daar weten ze ook dat ik kijk
op de keuken heb. Ik heb altijd voor
goed publiek willen werken; voor
rustige mensen die nog een beetje
bij kas zitten."
ser," mompelt Frans. Hij loopt rood
aan, wanneer de sigarenrook zijn
luchtkanaal blokkeert en hij, als ieder
ander oud baasje, karakteristiek naar
verse lucht kucht.
Frans Koningsbruggen wrijft nu
toppen van wijsvinger en duim ov
elkaar. Op zijn brilmontuur bov
dit een indicatie kunnen zijn dat hij
ook met het schuim van de afwas-
tobbe stoeit? „Nee, dat laat ik aan
gaan. En dat weten nou
niet. Ik heb er jaren
om dat moment te leren,
uitsmijter er absoluut u
hangt ook van het vuur af. In het
Amstel Hotel had ik 32'vuren, die ik
moest temmen. Hier werk ik met
twee van die dingen. Dat is genoeg
voor die badgasten. Het liefst laat ik
de vlammen continue brommen.
Als het maar even regent en ik
eigenlijk heb ik nooit stilgezeten. Dat
wil ik ook niet. Ook niet op mijn
leeftijd. Al ben ik 76, ik wil blijven
werken voor de maatschappij. Bedrij
vig zijn. Bewaar me ik moet niks van
een rusthuis hebben Laat mij nou
maar werken, voor die mensen die
hier hun huidje willen laten verkleu
ren dan ben ik gelukkig. Dan voel ik
me tof. Want wie moet anders van
die snacks klaarmaken.
:r gedaan Herman? Dat is in wezen een jonge
aarop_die jongen. Die braadt echt niet dat stuk
je overtuiging mee, hoor. Herman is
niet slecht, begrijp me goed, maar
die jongen is nog pas op dreef. En ik
Chef-kok Kon:
nog steeds met de pollepel.
het liefst pruts
l knutsel ik. Maai
i mijn hele leven al achter het for
nuis. Dan weet je er wel wat vai
En laat niemand me wijs probere
pan krijgen," aldus deze kranige
linair expert, die dan opnieuw ge
troffen wordt door een onverhoedse
hoestaanval. „Zo'n sigaartje is na
tuurlijk wel lekker, maar ik krijg
het er wel eens benauwd van. Dat
puffen leer je zomaar niet af," plakt
li ij erachter aan.
Margot
Dan komt mollige Margot met han
den in de zij op ons af: „Frans is een
buitengewoon goed chef-kokkie. Al
les wat hij maakt is goed. Vergeet
niet, dat hij voor alle koningen in
de weer is geweest. Ik heb hier zowat
allemaal vaste klanten. Dacht u dat
die niet wisten dat Frans de beste
kok van het strand is? Iemand die
nog vol overgave aan een opdracht
begint. Het is voor ons een eer dat
hij hier op het Scheveningse strand
zijn lust en zijn leven heeft gevon
den".
„Een biefstuk brood" wordt er over
het terras geroepen. Frans Konings
bruggen bedenkt zich geen
zegt goeiendag en verdwijnt J
alle spijskokerij.
FRED VAN BUNGE
WASHINGTON (AFP) Het dubieuze Tonkinincident in
tus 1964 stelde president Johnson in staat zich inten-
net de oorlog in Vietnam te bemoeien, zij het nog
n het kader van „hulpverlening" aan het Zuidvietna-
volk. Tot hoever deze hulpverlening liep blijkt uit een
rapport van de toenmalige minister van Defensie. McNama-
deze meedeelde dat tegen het einde van 1966
400.000 man Amerikaanse troepen in Vietnam zouden zijn
it dit aantal tegen eind 1967 tot ruim 600.000 man zou
en zijn gestegen. Dit betekende een belangrijke wijzi-
in de Amerikaanse denkwijze: de VS konden het niet
redden met versterkingen voor het Zuidvietnamese
maar zou een aanmerkelijk deel van de strijd te
velde moeten overnemen.
begon Johnson vanaf 1966 steeds somberder
apporten over de voortgang van de oorlog te geven. Hij zei
teleurgesteld te zijn over de pacificatie en geen redelijke
methode te zien om spoedig een einde aan de oorlog te
maken. In het openbaar spraken beide mannen toen vol
•ertrouwen over de vorderingen die werden gemaakt door
de vergroting van de Amerikaanse oorlogsinspanning.
McNamara was in 1967 zó teleurg
krachtsinspanning, dat hij Johnsor
telde Saigon te overreden te s
met de Vietkong, om te zoek
stand en om te onderhandelen met
steld
liepen.
Zo nodig moest hun individuele deelneming aan de regering
aanvaard worden. McNamara streed vanaf 1966 voortdu
rend met zijn generaals over de oorlogsinspanningen.
De laatste belangrijke beslissing bij de snelle versterking
van de Amerikaanse strijdkrachten werd in juli 1967
genomen met „Program V", dat voorzag in een uiteindelijke
troepenmacht van 515.000 man. Op dat tijdstip hoopte het
Amerikaanse opperbevel in Saigon opnieuw dat het Zuid
vietnamese leger het instrument zou kunnen zijn om de
oorlog te winnen. Eerdere pogingen om de Vietnamezen te
adviseren waren mislukt, maar nu het maximale niveau
voor de Amerikaanse strijdmacht al was vastgesteld, had
den de generaals geen keus meer.
President Johnson wees verzoeken van het Pentagon om
meer troepen af, nadat bij het Tet-offensief van 1968 een
twintig Vietnamese steden waren aangevallen. Hij kondigde
een gedeeltelijke beëindiging van de bombardementspauze
aan, een maatregel die voor het ministerie van Buitenland
se Zaken aanleiding was de bondgenoten te berichten dat
de bombardementsstop waarschijnlijk geheel zou worden
opgeschort en dat op korte termijn de bombardementen
mogelijk volledig zouden worden hervat.
Deze maatregel had succes. Johnson besliste
de politiek van Vietnamisering voort te ze
beeld zou later door Nixon gevolgd worden.
De organist Jan Zwart, die van 1877
tot 1937 leefde hij wenste altijd
orgelistgenoemd te worden heeft
in de renaissance van de belangstelling
voor de orgelkunst in de Protestantse
Kerken tijdens die eerste helft van deze
tw een zéér importante plaats inge-
men. De betekenis hiervan werd gis-
•avond in de kerk van Sint Antonius
Abbas aan de Oude Scheveningseweg
eens geaccentueerd door Feike As-
Overleg blinde
leraren
De TROS-televisie heeft gisteren op
namen gemaakt van de bekende
zanger Gilbert O'Sullivan. Een dezer
dagen zal het programma op de
beeldbuis te zien zpn.
inister Van Veen zal antwoord gev»
ie vraag, of hij discriminaties ten
:ien van blinde leraren wil beëindi-
wanneer het overleg daarover is af-
ind. De nieuwe minister van Onder
en Wetenschappen zegt dit in
voord op vragen van het socialistische
ïde-kamerlid Dolman.
berei
dend wetenschappelijk onderwijs zijn
verbonden, maar geen vaste aanstelling
kunnen krijgen. Ook bevestigt hij dat de
universiteit niet, maar de pedagogische
academie wel voor blinden gesloten is.
Op den duur kan daardoor aan blinde
kinderen geen les worden gegeven door
mensen die hun handicap het best be
grijpen.
I Er is over deze materi
pleegd met de betrokki
het voormalige ministerie van Sociale
Zaken en Volksgezondheid en met de
Rijksgeneeskundige Dienst. Als het over
leg is afgerond zal dat
zijn prominente leerlingen.
De naam Jan Zwart appelleert
steeds aan de verbeelding van bepaalde
orgelminnenden. De belangstelling
Asma's orgelrecital was dan ook
weldigend te noemen.
Wat die honderden bezoekers geboden
werd?Feike Asma begon zijn concert
met „Sombere Muziek" over Psalm 103,
vers 8, „Gelijk het gras is ons kortston
dig leven". Nu viel die somberheid nogal
mee: veeleer sprak hieruit het gevoel
kenmerkend voor de principiële chris
ten, dat het „kortstondig leven" voor
hem gedrenkt is in een diepe
wat voor dit stuk gold, gold
voor de vier psalmbewerkingen, daar
op volgend: de vreugde kreeg hii
Uitdrukkingen als „eten als een wolf",
„huilen met de wolven in het bos",
„een wolf in schaapskleren" worden
dagelijks gebruikt. In sprookjes als
„Roodkapje" en „De wolf en de zeven
geitjes" wordt de wolf afge
Canis Lupus besteed. Voor de produ
cers Irwin Rosten en Nicolas L. Noxon
van de AKMERIKAANSE M. G. M. Do-
cumentary-afdeling, een reden om aan
de hand van feiten, foto's, verhalen,
tekenfilms en studies een zo compleet
mogelijk (film)dossier aan te leggen,
waarvan men vanavond op de A.V.R.O.
televisie het resultaat kan zien.
De studie van de wolf en zijn gedrag
in vrijheid en gevangenschap heeft
veel naar voren gebracht. Het blijkt,
dat dit dier veel overeenkomsten heeft
en rovers; ook zij kunnen zich aan
passen aan verschillende omgevingen;
ook zij zijn loyaal ten opzichte van
hun familieleden; ook zij zijn soci
aal - voelend. En in tegenstelling tot
de meeste dieren laat de mannetjes-
wolf zijn vrouw niet alleen opdraaien
voor de opvoeding van hun wolf-
spruiten. Misschien, zo is het oordeel
van de producers, hebben we onszelf
wat beter leren kennen.
(Nederland II 2021 uur)
zich hierin buitenstaander acht, minder
goed aanvaardbaar: Wij althans h
moeite. Het meest getroffen heeft
Asma ons met de bewerking van Psalm
102, vers 7: Gij zult opstaan,
schermen". Hieruit sprak een zi
een vertrouwen dat een i
geldend karakter kreeg.
Doch wanneer bleek, dat de hoorders
zich muzikaal verbonden wisten? Tij
dens het spelen van de eerste koraal
van César Franck: de weergave van het
Maestoso aan het einde had een sponta
ne, stormachtige ovatie tot gevolg.
Met finale en koraal „Alle roem is I
uitgesloten" van Jan Zwart beëindigde j
Feike Asma gisteren zijn optreden, al- j
len verenigden zich hier in "samen- j
zang". Aan de uitgang van de Kerk j
werd een grammofoonplaat ter verkoop
aangeboden, die onlangs verschenen is:
„Jan Zwart 18771937". Ze bevat een j
levensbeschrijving, afgewisseld met
fragmenten uit diverse van zijn nog
niet of reeds uitgegeven werken.
t Schiedams Vrouwenkoor heeft
r leiding van zijn directrice Ria
meijer de tweede prijs gewonnen
et Langollan Intern. Musical Festi
val (Wales) dat daar van 6 tot 11 juli
gehouden is. De eerste prijs was voor
het Danby Highschool Girls Plee uit
Detroit (V.S.) en de derde prijs kreeg
het Mariakoor uit Zweden dat het 1
jaar in Nederland optrad. Ria Borgrr
trad met het Schiedams Vrou-
koor ook nog in de Nederlandse kei
Londen op.
Viltstift
17.05 uur:
Het wonder der na
tuur, programma ove
Panama
NOS:
18.45 uur:
Pip en Zip
18.55 uur:
Journaal
•19.05 uur:
De Dubbeldekkertje:
jeugdserie
19.30 uur:
KRO-IKOR-CVK
Kenmerk
20.00 uur:
Journaal
20.21 uur:
Socutera, 'Werk in
een vergeten buurt'
20.26 uur:
Uit de wereld der
insekten
20.40 uur:
Sweethearts,
speelfilm
22.30 uur:
Studio Sport
22.55 uur:
Journaal
NEDERLAND I
NOS:
18.25 uur:
Tour de France
18.45 uur:
Pip en Zip
18.55 uur:
Journaal
AVRO
19.05 uur:
Tarzan: Een luipaard
aan de zwier
20.00 uur:
NOS-journaal
20.21 uur:
Wolven en
dierenfilm
21.20 uur:
Morgen is ee
dag, t.v.-spel
NEDERLAND I
NOS:
18.45 uur:
Pip en Zip
18.45 uur:
Journaal
VPRO:
19.05 uur:
VPRO-Campus (om
20.00 NOS-journaal
NEDERLAND II
NOS:
18.25 uur:
Tour de France
18.45 uur:
Pip en Zip
18.55 uur:
Journaal
19.05 uur:
Van gewest tot
gewest
21.10 uur:
Dit is Tom Jones
22.00 uur:
Podium: gitarist
Stanley Noordpool
Amerikanen hebben een typische
zegswijze om aan te duiden dat hun
iets de keel uit hangt. Ze zijn dan
„sick and tired", wat zich laat verta
len door „misselijk en het zat". Ons
gevoelen t.a.v. de publiciteit die t.v.
Maandag werd die vervuiling door de
VARA gewatermerkt, gisteren bood
AVRO's Televisier (in vervolg) de ern
stige toestand in het Waddengebied
Dat Waddengebied krijgt a.s. vrijdag
De film van vanavond
In de jaren dertig, toen de romantiek op het witte doek nog hoogtij vierde, en de
filmmusical nog volle zalen trok. ontdekte Hollywood een nieuw zingend liefdes
paar in Janette MacDonald en Nelson Eddy. Wijlen Jeanette die al in „Monte j
Carlo" met Jack Beichaman en in „The love parade" „One hour with you", „Love
me tonight" en „The merry widon' samen met Maurice Chevalier triomfen vierde, j
kreeg in 135 een nieuwe partner in „Naughty Marietta". De film had zo'n door-
slaand succes succes, dat Nelson Eddy ook nog in „Rose Marie", „Maytlme" en j
partner mocht zijn. In 139 maakte het tweetal Sweethearts" 1
Ideeld, aldus r
Van Veen.
..Bitter sweet" h;
de geschiedenis
de kleedkamer e
haaltje, dat het
sterk verouderde
kijkers misschiet
wat Hollywood ii
en echtpaar, dat op het toneel liefdesduetten zingt, r
i thuis heel wat minder aardig voor elkaar is. 7en mager ver-
noet hebben van de zang- en shownummers maar toch wel eer
indruk achterlaat. Uit sentimentele overwegingen voor oudere
nog wel attractief, maar toch wel een zwakke afspiegeling var
i die tijd op dit gebied kon presteren.
(Nederland I 20.40 uur)
Theo Koomen is in KRO's „Studio"
nogal furieus uitgevallen op ons com-
ste uitzending van „KRO-wielerronde".
We blijven bij de mening die we toen
gaven. We vonden de aflevering van
gisteravond overigens best de moeite
waard. Er zaten een paar spectaculai
re wedstrijden in, het commentaar
was goed en er werd niet druk ge
daan over KRO's premies van een
paar tientjes.
Jan Derksen, die ook na fisteren nog
houder is
baani
Nijmeegse Goffertstadion. betuigde
wel zijn dank aan de KRO die mei
deze wedstrijden de baansport eer
nieuwe injectie gaf. Daarvan acte
Waarbij we nadrukkelijk aantekenen
dat die injectie
leidt tot intere
Want KRO-t.v.