(dein Kray
70 jaar
Podgorny
in Egypte
poogt schade
te herstellen
LIEVER COLIJN DE STUURMAN
DAN DE KOE VAN DE PSP"
Hugo Claus bewerkte
stuk van Seneca
DANK HUSAK
AAN BREZJNEV
Bomaanslag
op kazerne
Belfast
in
Pastoor Slots
voor Hoge Raad
BEN JE 15 JAAR
Leidse Courant
KRANTENWIJK
Woensdag 26 mei 1971
leidse courant
ïogerl
viejZUID-LAREN „Als ik nu
nuri'n verkiezingsaffiche moest
stiou maken voor de AR, dan zou
aiingp proberen er iets van evan-
omlgeiische politiek in te bren-
1 „""gen. Zo heb ik vroeger Colijn
'«^getekend aan het stuurrad
Smet een zuidwester en het
gaat0nderschrift 'geef hem het
eïiikroer in handen'. En ik teken-
a a] de een schip in roerige zee
loor.met alle touwen los 'voor
^de-een vast regeringsbeleid'.
"Een keer heb ik een kerk ge-
0VEtekend waar een rode hand
—naar greep. Dat beeldde het
rode gevaar uit".
Hein Kray is onlangs 70 geworden.
Apn zachtmoedige, lange man. Een
\_yJkeurig huis in Zuid-Laren (Drente) met
de schuur als atelier.
Hein Kray is evangelisch georiënteerd
en komt daar rond voor uit in zijn
r~, werken die simpel, met getrainde te
kenhand, rechtoe rechtaan landschap
pen uitbeelden en verhalen van de
Drentse natuur waarin hij zeventig
jaar heeft gewoond.
Hij praat zacht, heeft geen ideeën om
de wereld te hervormen, wil in vrede
leven en heeft als grootste hoop dat af
I en toe iemand een schilderij van hem
Diezelfde milde man was in de twinti-
jaren een fel politiek tekenaar
zichtbaar rechtse huize. Hij schets-
astberaden heren, grijs aan de
orzitsiapen, net in de kleren, de leidersblik
de toekomst gericht die van alle
kanten worden geattaqueerd door
.algelijke individuen die de voor
II Kray onaanvaardbare socialistische
gedachten uitdroegen. Het zijn geen
Hein Kray:
zo'n PSP-affiche zoi
liplo vriendelijke prenten,
liet zacht
Hein Kray denkt er zonder weemoed
terug. „Mijn politieke prenten
Terug naar de politiek, in wezen voor
Kray ondanks zijn korte carrière als
pamflettist, een vreemde jungle.
..Vroegerprobeerde ik in een verkie
zingsaffiche 'n symbool van de strijd
te leggen. Tegenwoordig tekenen ze
alleen maar de kop. Dat is een uil-
vlucht als je het niet meer weet."
Zou hij de schepper willen zijn van
de PSP-affiche, voorstellende n bloot
meisje met op de achtergrond een
je leven toch wel
Protest niet nodig
Vindt hij dan niet dat een kunsten:
via zijn kunst de drang voelt om
protesteren tegen de ellende in
wereld? ..Nee. protest vind ik n
nodig. Daar heb ik ook geen tijd vo
Ik ben natuurlijk van alle kam
beduveld, dat begrijpt u wel. Vroei
in mijn politieke tijd heb ik fel mi
Jaap, Baas Blaas, Fikkie en Goud-
flansje. Pietje en Wietje, Kabouter Flip
Over linkse politiek zegt hij: „Uiterst
links dat zijn de crèches en de com-
en zijn vriendje Wip en de zwerftoch-
ten van Kees en sjouwt bereidwillig
aan met al deze werken die vaak door j
haar man van illustraties zijn voor- j
Auteur
Ook de heer Kray heeft zijn pen niet
alleen gericht op tekenpapier maar is
daarnaast auteur. Hij is gegrepen
door historische figuren waarvan hij
ijverig documentatie verzamelt om
vervolgens de gegevens te gebruiken
in een leerzaam verhaal. ,.lk heb zo
een boek geschreven van Livingstone
en Stanley in Afrika, kijk, en dit gaat
over Indianen, en hier heb je de
Zwitserse Robinsons. Ik maak eigen
lijk gebruik van veel documentaties
en schrilf geen originele romans
Mevrouw Kray: „Ik schrijf ieder jaar
een roman. Ik heb er al negen ge
schreven Mijn man heeft ontdekt dat
ik schrijven kon. Nee, het zijn niet
alleen meisjesboeken. Verpleegsters
zijn op mijn boeken geabonneerd
Mijn boeken gaan over het huwelijk
en de ouderdom zoals „Schaduwen op
de weg" en „Een weg voor allen".
Hein Kray was vroeger (tussen 1922
en 1929) tekenaar voor het Arlijfblad
met de navrante titel „De houten 1
pomp" dat over de kop is gegaan. „Er j
waren behalve ik nog twee tekenaars, j
Ilv was in vaste dienst en kreeg voor i
mijn tekeningen geld, maar zij kre-
gen na een jaar een kistje sigaren en
dat werd later gehalveerd."
Sinds een paar jaar is hij ook bezig
met keramiek waarvan talloze beeld
jes getuigen. „Ik maak Drentse boeren
en gebrandschilderd aardewerk. Net
als bij mijn tekeningen en schilderij
en probeer ik naar de natuur te.
werken. Neem nu mijn schilderijen
van Zuid-Laren. Ik teken een plekje
maar telkens van een ander stand
punt. Iedereen kan het herkennen. Zo
heb ik het gemeentehuis al driemaal
verkocht. Het was telkens anders. Ik
heb 60 jaar in Assen gewoond maar
daar herkende men mij niet. Ik zie er
blijkbaar niet gek genoeg uit. Mijn
leerlingen vragen wel eens, „meneer,
w aarom hebt u geen baard?".
„Ik werk uitsluitend voor christelijke
werkgevers. Zo ben ik bezig aan ka
lenders op de bijbel geïnspireerd. Ik
wil uitdrukken dat het geloof de weg is
om het geluk deelachtig te worden.
Geloof is als een ster aan de hemel.
Mijn vrouw doet dat ook in haar
boeken. Wij zijn beiden positief chris
telijk. In een landschap komt dat niet
(Van onzer correspondent)
CAIRO Aan het hoofd van een omvangrijke delegatie
kwam gisteren president Podgorny van Rusland In Cairo
aan. In het gezelschap bevond zich ook de Russische minis
ter van Buitenlandse Zaken Gromiko. De Russen nemen in
Egypte de schade op, die zij wellicht opgelopen hebben als
gevolg van de uitschakeling van president Sadat politieke
tegenstanders.
BELFAST (AP) Een
op een kazerne van politie en leger in
Belfast heeft gisteravond het leven ge
kost aan een Britse militair.
Er werden 21 mensen, onder wie vier
vrouwen, drie kinderen en acht poli
tieagenten gewond. De politie vermoedt
dat een lading van tussen de 13 en
16 kilo geligniet naar de voordeur van
het gebouw is geworpen. Maandagavond
werden 19 mensen gewond bij een bom
aanslag op een café in Belfast.
Uitspraak kort
geding Defares-
NVSH uitgesteld
DEN HAAG (ANP) De president
van de rechtbank in Den Haag heeft de
uitspraak in het kort geding dat prof.
dr. J. G. Defares tegen de NSVH heeft
aangespannen en dat op 6 mei heeft
gediend, uitgesteld van 27 mei naar
vrijdag 4 juni. Inzet van het kort ge
ding is een artikel in het NVSH-blad
Sextant. Dr. Defares heeft rectificatie
geëist van het artikel dat hij beledi
gend vindt.
Hoewel de machtstrijd, waaruit Sadat
als overwinnaar tevoorschijn kwam,
weinig met ideologische vraagstukken
te maken had, zuilen de betrekkingen
van Egypte met Rusland en de Ver
enigde Staten er zeer door beïnvloed
worden. Ongetwijfeld is het tussen Sa
dat en Podgorny tot harde gesprekken
gekomen. Niemand in het Midden-Oos
ten verwacht evenwel een dramatische
verslechtering in de verhouding tussen
Moskou en Cairo.
De Russen hebben met de gebeurte
nissen van de afgelopen weken bemerkt
dat zij tot op zeer grote hoogte in de
Arabische landen hun invloed kunnen
uitoefenen. Meer nog echter zijn zij tot
slag j de tragische ontdekking gekomen, dat
ook hun invloed grenzen heeft. De crisis
in Egypte is twee jaar geleden reeds
door een soortgelijke crisis in Syrië
voorafgegaan.
De mannen die Sadat aan de kant
gezet heeft, waren zeker geen commu
nisten en enkelen hebben zich zelfs be
ijverd om echte communisten te ver
volgen. Als zij overwinnaars geworden
waren, hadden zij misschien dezelfde
koers ingeslagen als Sadat. Niettemin
waren alle Sovjet-theoretici ervan over
tuigd dat zij het waren die Egypte in
de „juiste" richting zouden sturen. De
Russen wensen de organisatie van de
Egyptische samenleving te schoeien op
hun eigen leest. Het kardinale instru
ment bij die omvorming is voor hen
daarbij de enig toegestane partij in
Egypte. de Arabisch-Soeialistische
Unie. De val van Ali Sabri die in be
langrijke mate verantwoorrelyk was
voor de organisatie van de ASU. is
voor de Russen ongeveer een klap in het
gezicht geweest. Het maakt hun bo-
zorgd over hun eigen populariteit bij
het Egyptische publiek.
Vanzelfsprekend blijft Sadat in het
openbaar in toespraken de Russen prij
zen. Maar dat is ritueel. En ook Heykal
blijft erop staan dat er „niets veran
derd is" en „dat iedere Egyptenaar een
vriend van de Sovjet-Unie" is. Voor de
Russen moeten de leuzen van „het volk
van de 15e mei" dat voor Sadat be
toogde, spontaner zijn geweest. Tijdens
gra
ten irsren niet zacht. Er stonden
rkoo^chrikkelijke dingen in. Soms kreeg ik
,vervoor op mijn kop. Dan had een
WQ,velezer zich eraan gestoten. Ik sta ei-
ayr Jgenlijk buiten het leven. Een paar
lar geleden werd ik tekenleraar op
;n school en toen ontdekte ik dat ik
..-arempel verzekerd was tegen
l'n2{ ziekten en dat ik vakantie had
doorbetaald werd."
[Hij zegt het in stil verbazen, „tk ben
Jals door een wonder mijn hele leve
^teijbeschermd. Als ik geen geld had dan
kocht er weer iemand
konden we weer eten. Ik heb wel
geen geld voor de kerk gehad
'ft <1 toen moest ik er een cent in doen."
6r
Hein Kray hoeft hier niet over te
denken. Zo'n affiche; druist in tegen
zijn geweten. Hij*-legt het omslachtig
uit. „Zè'n affiche zou niet «an-
durven. Dat is eigenlijk niet geoor
loofd." Ik vind het zo n lonken naar
sex. Dat woijdt toch al zoveel gedaan
en ik dacht dat de mensen afgestompt
worden hiervoor. Ik zou ook zeker
niet voor de PSP willen werken van
wege die eenzijdige ontwapening. Als
de andere helft van de wereld geen
poging doet om de oorlog te verzwak
ken, tja.kijk maar naar Tsjecho-
Slowakije.als je je niet verzet, be
zetten ze plots het hele land. Nee, zo'n
affiche zou ik niet maken. Dat gaat
tegen mijn geweten in. Je mag op het
gevochten. Dat interesseert me nou
niet veel meer. De kunstenaars van
nu zijn niet meer zo positief en die
het zijn durven het niet te uiten. .Ze
willen allemaal hetzelfde en gebrui
ken daarvoor het parlement niet. Zelfs
de PvdA niet."
munes." „Ja, dat zijn voortvloeisels
van de vrouw die werkt. De man
heeft ook geen tijd voor de kinderen
want hij moet werken en studeren."
Het echtpaar Kray is veelzijdig. Me
vrouw Kray is de schrijfster van vijf
tien kinderboeken en een aantal boe
ken die zij niet bestempeld wil zien
als meisjeslectuur. Zij heeft wezens
geschapen als Bommetje Bas, Lange
zo goed uit. dat christelijke bedoel ik,
maar ik probeer toch de essentie te
pakken. Er is tegenwoordig geen boek
dat niet beroerd eindigt. Ze plagen
zelfmoord of lopen weg. Waarom zou
je geen boek over een goed huwelijk
maken? Ik zou me ook niet lenen
voor illustraties in zon smerig boek.
Sprookjes? Dat is prachtig werk. Vo
gels tekenen en heksen. Ik moet ook
schoolboekjes illustreren. Zo moest ik
in „mens en dier" een circus uitteke
nen. Maar ik weiger om mensen te
tekenen die zich te pletter vallen uit
de nok, o nee, ik teken liever een
meisje met duiven en zeleuwen. Dn
een meisje op en olifant. En ik zotg
ervoor dat het fatsoenlijk blijft.
Bejaarden
willen inspraak
UTRECHT Besturen en inspraak.
Dat was het motto dat gistermiddag de
derde gezamenlijke ledenvergadering
van de Stichting Landelijke Samenwer
king Bejaardentehuizen Organisaties
beheerste. In zijn openingstoespraak
stelde mr^Mi Knap, voorzitter vaa de
stichting, dat inspraak ook bij de be
jaarden. zowel in de verenigingen als
in de tehuizen, hoog genoteerd moet
Hij merkte op. dat de wel zijns ver zor
ging van de bejaarden hoog op de
urgentielijsten van de politieke partijen
staat, maar dat de overheid bij haar
taak om het beleid te bepalen niet
alleen staat. Het particuliere initiatief
staat klaar om het in concrete daden
om te zetten. Het is dan natuurlijk wel
nodig dat het beleid wordt ontwikkeld
in nauwe samenspraak met het particu
lier initiatief, zei hij.
die demonstraties vielen er behalve pro-
Sadat kreten ook vele fel anti-commu
nistische leuzen te horen. In het ver
leden juichten de Russen de strijd tegen
de „contra revolutionairen" in Egypte
in het openbaar altijd luid toe. Nu dat
Sadat Moskou's meest vertrouwde
machthebber in de Egyptische leiding
verwijderd heeft, zwijgen de Russen
evenwel in alle talen.
A.O.w.-huwelijk
DEN HAAG (ANP) De procureur-
generaal bij de Hoge Raad. mr. G. E.
Langemeijer. heeft gisteren geconclu
deerd tot verwerping van het cassatie
beroep dat de 58-jarige pastoor P. Slots
uil Wanssum heefl ingesteld tegen het
vonnis van de rechtbank in Roermond,
waarbij de pastoor wegens het houden
van een kerkelijke huwelijksplechtig
heid zonder dat daaraan een burgerlijk
huwelijk was voorafgegaan is veroor
deeld tot een boete van 1' 100.
Wegens deze overtreding van het
wetboek van strafrecht was de pastoor
in eerste aanleg door de kantonrechter
in Venlo veroordeeld tot een boete van
f 200. De Hoge Raad zal op 22 juni
arrest wijzen.
De pastoor had in januari 1970 voor
kerkelijk huwelijk wensten te sluiten,
een huwelijksplechtigheid in zijn kerk
gehouden. Mr. Langemeijer stelde in
zijn conclusie dat men zich niet kan
voorstellen dat er in plaats van de
huidige rechtstoestand op dit gebied een
zal komen die inhoud dat een geestelij
ke voor partijen, die rechtens niet als
gehuwd willen gelden, godsdienstige
plechtigheden verricht, op grond waar
van die partijen menen voldaan te heb
ben aan dc eisen die hun godsdienst
voor een huwelijk stelt.
NIEUWE VISIE OP OEDIPUS
RITUEEL STUK I
BIJ HET NRT
Partijcongres Tsjecho-Slowakije
jjj 'RAAG (Reuter, DPA) De eerste dag van het veertiende partijcongres in
spri 'raag heeft geheel in het teken gestaan van de dankbetuigingen voor de
inval van de Warschaupdcttroepen in augustus 1968, waarmee abrupt een
inde werd gemaakt aan de „Praagse lente" van Alexander Du heek. Tevens
treeg ook de veroordeling van de twee vroegere partijleiders Antonin
fovotny en Alexander Dubcek ruime aandacht. De bijna 1200 gedelegeerden
(ip het congres onderbraken partijleider Gustav Husak met ritmisch hand-
eklap en juichkreten toen deze zich tot zijn Russische collega Brezjnev
ichtte en hem persoonlijk dank bracht voor het besluit op 21 augustus 1968
'sjecho-Slowakije de helpende hand toe te steken.
woerd en zo de partij in
.aarwater te brengen,
die Tsjecho-Slowakije op die bewus- Het congres wordt zaterdag besloten
*l°e4 dag binnenvielen: Oost-Duitsland.met de verkiezingen voor de leidende
iongarije. Polen en Bulgarije. Het enige I organen van de partij. Verwacht wordt
erschil met toen wat dat voor Oost- dat partijleider Husak in zijn functie zal
Juitsland en Polen nu niet Ulbricht en worden bevestigd. Spectaculaire wijzi-
lomoelka aanwezig waren maar hun gingen worden niet
pvolgers Honecker en Gierek.
Men kan in deze dank een nadrukke-
ijke verwerping zien van het eerste 14e
artijcongres dat onmiddellijk na de in-
het geheim in Praag werd gehou-
en. De besluiten van dit congres zijn
aderhand onder sterke Russische druk
ngeldig verklaard al waren, ze dan ook
a eheel conform de partijregels genomen.
Husak ging vervolgens over tot het
>eft 'erslag van de ontwikkelingen in de
wi latste vijf jaar waarbij hij een veroor-
u i leling uitsprak over zijn beide voorgan-
dii Iers Antonin Novotny en Alexander
1 lubcek.
Hij beschuldigde Novotny rechtstreeks
'ernntwoordelijk te zijn geweest voor de
ba talinistische praktijken die in de jaren
vi ijftig veelvuldig waren toegepast en
ci. raarvan Husak zelf het slachtoffer werd.
keli te nu 66-jarige Novotny leidde Tsjecho-
;or< Howakije vanaf 1953 tot hij in 1968 door
>t; Alexander Dubcek werd afgezet. Hij is I
it^eschorst als lid van de partij en leeft
•i een teruggetrokken leven.
De onmiddellijke voorganger van Hu
ik. Alexander Dubcek. werd beschul-
igd van zwakte, het voeren van een l
I lolitiek met twee gezichten en het dul- f
Wi 'ten van anti-communisme
Globaal kan worden gesteld dat de l
det pjechoslowaakse leiders met het con- j
wj tres beogen een definitief einde te ma-
aan het proces van „zuiverings-nor- l
ir4 Dalisatie-consolidatie" dat sinds augus-
De Britse communistische partij heeft
geen afgevaardigden naar het congres
van de Tsjechoslowaakse communistische
partij in Praag gestuurd aangezien zij
nog steeds de invasie in Tsjecho-Slowa
kije door troepen van het Warschaupact
veroordeelt. Dit. is gisteravond in een
verklaring van het bestuur van de Brit
se partij bekendgemaakt.
PAPENGRACHT 32
Kom dan zo spoedig mogelijk
ons op kantoor.
TELEFOON 01710 - 22244
Maatschappij
kan alleen mei
moeite, tijd en geld
veranderd worden
AMSTERDAM (ANP) „Men moet
niet denken dat men met het uitspreken
van de woorden god, evangelie, bijbel, de
maatschappij kan veranderen. Niets is
minder iwaar. Daarvoor is nodig veel
moeite, tijd en geld", aldus de lieer J. Lan-
ser, voorzitter van het CNV, gistermid
dag aan het slot van zijn toespraak voor
de algemene vergadering van de Neder- i
landse christelijke bond van overheids
personeel in het RAI-congrescentrum in
Amsterdam.
De heer Lanser zei o.m.: pijnlijk ge- j
troffen te zijn door de mededeling die
de \oorzitter van de NCBO. de heer
W. Wieringa, even tevoren in zijn ope-
ningsredc had gedaan over het niet door-
j gaan van de fusie van deze bond met de
Nederlandse christelijke bond van ver-
I pleegkundigen en verzorgenden.
angst voor
dreigementen?
Russische
helikopter
nog steeds
op Schiphol
SCHIPHOL (ANP) Twee Russische
helikopters die maandag in ons land
aankwamen, op weg naar de Parijse
luchtvaartsbow. hebben hun reis over-
waehts onderbroken. Ze v.i.in ook giste
ren de gehele dag op Schilhol blijven
staan. Of dit oponthoud in verband
staat met berichten uit Parij.s die mel
ding maken van speciale bewaking van
de Russische toestellen in verband met
telefonische dreigementen, is niet be
kend.
oVlgens liet oorspronkelijke vlucht'
plan zouden de beide machines, maan
dag via Eelde bij Groningen naar Brus
sel hebben moeten vliegen. De toestel
len maakten echter een onverwachte
landing op Schiphol en na enig overleg
liet de bemanning Schiphols haven
dienst weten,dat die dag niet verder
zou worden gevlogen.
De Oedipusmythe is door de ecuwen
heen het onderwerp geweest van vele
studies, rvaaruit een veelheid aan
interpretaties voortkwamNu heeft
Hugo Claus „Oedipus" opnieuw gestalte
gegeven voor het theater; daarbij
verwerkte hij erg veel van de resultaten
van voorgaande studies en voegde daar
„Oedipus" is vooral door de manier
waarop Sigmund Freud over deze mythe
heeft geschreven en dopr de aandacht,
die zijn Oedipustheorie alom kreeg, voor
ons een voornamelijk psychologisch
probleem geworden, waarin het gaat om
het gevecht {lat een enkeling tegen het
noodlot moet voeren. Vervloekt door de
goden zwerft hij uit angst, dat de
verschrikkelijke vervloeking hem zal
treffen, juist daardoor slaan de goden
hem. het inzicht in de verschrikking van
zijn lot doet hem kiezen voor een zich
terugtrekken uit het leven: hij sleekt
zijn ogen uit en trekt ver van Thebe
weg.
Doordat het stuk van Sofokles en de
bewerkingen, die daarvan later gemaakt
werden in het licht van Freuds theorieën
de laatste tijd toch vrij eenzijdig als het
conflict van één getroffen mens zijn
benaderd, is het een verrassing dat
Claus een nieuw element onderzoekt in.
het gegeven en zo een heèl andere zaak
belicht.. Claus heeft de functie en de
plaat9 van het koor in dit stuk opnieuw
zin gegeven en kwam bij een zeer
actueel thema uit.
Nu is Claus natuurlijk niet hoogst
origineel. Zo is hij op de gedachte
gekomen dit stuk van Seneca ie
bewerken, toen hij de beroemde versie
van Peter Brook zag. Hij heeft de tekst
voor die voorstelling (van Ted Hughes)
met kennelijke aandacht tot zich
genomen. Hij heeft links en rechts in
studies en benaderingen gegrasduind en
stelde daaruit een nieuwe visie op
Oedipus samen, die misschien wel
uitermate aanvechtbaar is, maar die in
het kader van Claus' bedoelingen met
het stuk evenzeer te verdedigen valt.
Claus laat zien hoe het volk (het koor
op allerlei manieren probeert zich te
ontdoen van zijn tiran (in dit geval
koning Oedipus). door hem op allerlei
manieren, via rituelen en verzinsels, te
doen geloven, dat hij al. die vreselijke
dingen, die van hem gezegd worden
(vader vermoord, bloedschennige relatie
met moederinderdaad op zijn geweten
heeft. Hel volle vindt een zondebok voor
de ellende waar het in zit. Oedipus zelf
gelooft wat van hem wordt gezegd-
Claus geefI dat duidelijk aan. door te
vertonen, dat alles één grote leugen is.
waar Oedipus In gelooft.
Zo is het niet zijn vader, die hij op I
het kruispunt vermoord heeft, maai
diens oude knecht. Zo wist zijn moeder 1
van de eerste dag, dat Oedipus in Thebe
kwam. dat hij haar zoon was. Uit haat
tegen haar eerste man kiest zij voor het
volk. laat zich uiteindelijk wel door het
volk afslachten, maar heeft het in zijn
poging zich te ontdoen van een
machthebber bijgestaan-
De tragiek is echter, dat de strijd
eeuwig en onoplosbaar is. Wanneer het
hnelder, Josephln.
volk zich .door verdraaiing van feiten,
door bewijzen en wat al niet bevrijd
heeft van Oedipus, is daar weer Kreoon,
die hem opvolgt en met wie de strijd
van voor af aan begint.
Door deze nieuwe visie op het stuk
is Claus' „Oedipus" een heel interessante
zaak geworden, dat bovendien door de
scenische mogelijkheden, die het biedt
en door de poging om de taal een
oerfunctie terug te geven een basis voo(
hevig theater. Lodewijk de Boer lijkt
inderdaad de aangewezen man om dit
stuk te realiseren.
In de iqxjze waarop hij het stuk bij
het N.R.T. gebracht heeft, is hij op zoek
gegaan naar nieuwe mogelijkheden om
in hevige toneelbeelden iets van dat
primitieve ritueel, dat zoveel kansen
biedt om onderliggende motieven,
onuitgesproken zaken te belichten. In dc
eerste helft van het stuk zijn daarin
geen duidelijkheden aangebracht,
hetgeen ook aan Claus kan liggen, die
in. de aanloop met woorden en vaagheden
blijft werken, dingen waar nog geen
leven uitkomt. De afsluiting van deel
één toont echter dc mogelijkheden van
deze behandeling van het koor in een
zeer sterke scène en vanuit die basis
wordt in het tweede deel een over het
geheel zeer indrukwekkende vertoning
opgebouwd, xvaarin weliswaar lang niet
alles is opgelost, maar waar de
stuwkracht van het stuk overheerst.
De koorleden
discipline samen
de basis van rh
doen Bas i
Ingen twe
uitstekend
sterke
:n en vormen zeer hecht
de voorstelling. Daarbij
Batenburg en Eric van
grote rollen, die zij
-."vullen. Maar de grote
inzet van Josephine van Gasteren en
Eric Schneider (Jokaste en Oedipus)
brengt vooral hen tot bijzonder knappe
rollen, waarin met geweldige spanning
en grote eerlijkheid erg veel voelbaar
gemaakt wordt.
Ook de vormgeving, waarvoor Frank
Raven tekent, is heel treffend: als een
soort Japanse vechters, gekleed in
zwarte judopakken, bewegen de acteurs
zich over een grote, gouden, cirkel
vormige speelvloer. Het moment van
blind worden is door een fraai licht
effect een hevig gebeuren.
.Oedipus" is in de regie van Lodewijk
de Boer een zeer gerechtvaardigde voor
stelling geworden. Het is daarom jam
mer, dat bij de eerste vertoning van het
stuk, gisteravond in Den Haag, zo
weinig toneelliefhebbers waren komen
opdagen.
JAN VERSTAPPEN
DEN HAAG (ANP) IVM Invest N.V
heeft in het eerste kwartaal van 1971 d.
gunstige resultaten van 1970 kunnen
voortzetten. Het totale vermogen nam
toe van 25,2 miljoen gulden tot 28.4 mil
joen gulden en de effectieve waarde per
aandeel steeg met ruim 9 pet. van I 13.55
tot I 14,88, zo blijkt uit het kwartaal
bericht.
