Wie helpt Jan
de Boeienkoning
aan een huisje?
BRAM VADER, ,DE GROOTSTE
RADDRAAIER'VAN KOLHORN
NEDERLANDERS ZIJN ZICH
BEWUST VAN GROEIENDE
VERKEERSPROBLEMATIEK
Kermisman bouwde reuzenattractie
Opinie-onderzoek wijst uit:
Rad zit met
twee bouten
in elkaar
Dorp bedreigd
op Etnahelling
Verscherpte
censuur in
Zd-Afrika
)INSDAG 18 MEI 1971
LEIDSE COURANT
PAGINA 7
TTARD. Ver voor de oorlog zei pa Lemmens tegen Jan:
n, jongen, je zult moeten gaan werken. Zoek maar
>ns een boer waar je terecht kunt". Jan zocht en vond en
leek hem wel wat. Maar bij boer 1 was het niet wat hij
m verwacht had. Dus ging Jan naar boer 2 en van boer 2
r boer 3 totdat hij van een bakker in Beek een aanbieding
ig om voor acht gulden in de maand de handen uit de
iwen te steken. Jan deed het. want het leek hem wel wat
ir het werd niks. Jan zocht weer naar Werk en vond het
jen steenfabriek. Maar vader ging dood en moeder ging
i en Jan vond het allemaal wel welletjes. Jan pakte z'n
illetjes en ging trekken. Hij vond in België een klein
idtrekkend circus, waar hij voor een paar gulden in de
k mocht proberen een wilde ezel in toom te houden tei
naak van de bezoekers. Drie maanden hield hij het vol
toen had Jan het wel weer bekeken. Hij wandelde van
gië terug naar Nederland. Zag in Maastricht schippers
het werk en dacht: „Potverdike, dat is wat voor mij",
aatjaar de schippers zagen geen brood voor hem op het water.
Jan gin.g weer de wal op. zag in een winkel een serie
orden hangen en dacht voor de zoveelste maal in zijn
ze!pen: ..Dat is wel wat voor mij: boeienkoning". Hij kocht de
daprdcn en ging ermee van café naar kermis en van
ar café, liet zich daar binden en zei dan ..Geachte
heren. Met de vriendelijke medewerking van u zal
lijn krachten u even verpozen. U bindt mij en
ppfcnen de tien minuten ben ik weer los. Zoniet, dan ben ik
[ev;fe kracht verloren". En dan. als hij goed vast zal: ,,Bent u
vriendelijk om met de rechterhand naar uw
revtftemonnee te grijpen en een klein zinkstukje te pakken
mijn moeite". Jan, eraan terugdenken, luid lachend:
ha, ha, soms kwam ik helemaal niet meer los. Maar
gaf niks, want als het zover was. hadden de mensen
ng betaald. Ja. ik bleef erg veel hangen. Totdat ik in
mkjnnond een schipper tegen het lijf liep, die me allerlei
:jes leerde. Hoe ik me op moest
vf>Pen er allemaal waren. Toen ik die
fd onder de knie had, ben ik voet-
dJterreinen afgegaan. Eindhoven,
lastricht, Geleen, Sittard. Overal
„Aam 'ik. Dan ging naar het bestuur
a. lp de vereniging: „Heren", zei ik dan.
i', ik ben artiest en ik wil u be-
ragen in de pauze te mogen de-
istreren met koorden. In tien minu-
ben ik weer los". Meestal mocht het.
ar dat wil niet zeggen, dat ik overal
st 1 verdiende. Voor het geld op te ha-
had ik meestal twee assistenten,
d^ar het is vaaak gebeurd, dat die geld
gingen halen, terwijl ik me liet
als ik dan vast zat, gingen ze
kiek vandoor. En ze hebben mé later, toen
zelf de centen ophaalde, ook nog re-
blai natig te pakken gehad. Ik had een
:eds emsleel met de voet van een ouwe
.onkous eraan. Die stak ik dan om-
dra g. Maar als ik niet oplette, gooiden'
o.P daar een peukje in en ssssjjjjl, weg
.dïe|s en weg centjes.
En welke
Jan de Boeienkoning uil Sittard heeft het niet best. HU is langzaam maar
zeker weg aan het kwijnen in zijn kleine woonwagen, die de gemeente voor
hem liet neerzetten op het woonwagenkamp. Maar Jan hoort daar niet.
Jan wil een huisje, maar er is niemand die hem daaraan helpt. Na betaling
van de bakker die middag nog precies 9 centen rijk. Steuntrekker voor
68 gulden in de week. Zeer godvruchtig. Grote liefhebber van alles wat
leeft en bloeit en in die hoedanigheid eigenaar van een aap. een valk
parkiet. twee marmotten, een hamster, een winterslapende schildpad in
een oude deken en een kefferig hondje. Twee witte muizen hebben onlangs
het tijdige voor het eeuwige gewisseld, een gebeurtenis die Jan nu nog
aan het snikken kan brengen. Hij drinkt niet (hoogstens af en toe een
glaasje wijn) maar rookt veel. Zegt tegen beter weten in tegen iedereen
die het maar horen wil. dat hü heel gelukkig is. maar schaamt zich niet
om m het decor van een oude woonwagen met drie plakken kleffe zoete
koek en een schaaltje plastic fruit op een tafeltje te bekennen: „De mensen
zijn slecht. Ze plagen me. Ik kan er niet meer tegen. Een huisje op het
land. Ver weg van het lawaai. Dat is alles waar ik om vraag. En alsjeblieft
een bloemetje op m'n graf, tegen de tijd dat Hij, die alles in Zijn handen
heeft, me roept".
WEEGSCHAAL
n na een jaar of zeven kwam er
meer van de belasting bij me en
..Lemmens. je bent artiest en je
dient goed, maar hoe zit het met
':alen?" Toen dacht ik: „Nee. dat met
,Jjoeie is ook niks". Toen kocht ik me
j gitaar en een mondorgel. Ben ik
op stap gegaan. Maar dat ver-
de ook gauw. Oh. ja. en ik heb nog
tijdje met een weegschaaltje ge-
Daar konden de mensen zich op
Maar toen is de oorlog gekomen
lebben me opgepakt en naar Om-
gestuurd. Daar ben ik heel. heel
mishandeld meneer. Hier (klapt z'n
dubbel), hier meneer. Die was er
afgeweest. Zó hard hebbed ze me
agen. En dacht u dat ik ooit een
heb gezien voor alle ontberingen9
it, nooit, nooit. Ze zeggen: „Lem-
je hebt niet in Duitsland ge-
ct. Je komt er niet voor in aan-
king." Maar van de gemeente kijken
niet naar, dat ik nu nog steeds
?n van de oorlog. Ik heb hier ge-
Hier, in de wagen, op de bank
u nu opzit. Dat ik lag te rillen
ik dacht dat ik dol werd. Op han-
voeten ben ik naar de deur ge-
..Help, help", heb ik geroepen
Jacht toen dat het mijn tijd was.
„ZET ALSJEBLIEFT
EEN BLOEMETJE
OP M N GRAF"
paar Onze Vaders en weesgegroetjes.
Later is het weer wat beter gegaan.
Maar af en toe ben ik helemifal duizelig
en ziek. Dat komt door die wagen. Ik
zou me zo graag een beetje een burger
mens willen voelen. Je hebt geen frisse
lucht hier. Daar. dat kleine raampje dat
open staat, daardoor moet alle frisse
lucht voor mij en mijn diertjes komen.
Kunt u niet .eens uitkijken voor mij?
•Het hoeft geen mooi huisje te zijn als
het maar dicht bij de natuur is. En ver
van hét lawaai". Waarom zover weg
van de mensen? Jan: „Ze zijn slecht. Ja,
niet allemaal hoor. Maar ik ben erg te
leurgesteld in de mensen. Dieren niet.
Dieren zijn lief. Ik ben een natuur
mens. Al ben ik nog zo arm. dan voel
ik me zó rijk, meneer. Zó rijkom
dat ik mag genieten van wat God ons
gegeven heeft. Ze zeggen wel. dal er
niks bestaat en dat je niet hoeft te bid
den. Maar een beetje bidden is nooit
slecht. Dat heh ik vaak ondervonden als
God verloren is alles verloren. Ik heb
tussen de wolven gezeten, in kou ge
legen en nooit is me iets overkomen.
Maar met de mensen gaat het de ver
keerde kant op. Ik zie het op de tele
visie en lees het in de krant". Wijst op
een klein, teeveetoestelletje. Zegt ineens
weer enthousiast: „Zeven zenders me
neer. En vanavond is voetballen. Ik
heb de namen allemaal opgeschreven.
En de ombudsman. Daar kijk ik ook al
tijd naar. Dat vind ik zielig, al die on
gelukkige mensen. Dan zou ik willen
helpen. Als ik honderdduizend gulden
had, kocht ik wat nieuw beddegoed en
een paar meubeltjes, en de rest ging
op de bank. En dan liet in den krant
zetten, dat mensen die het slecht heb
ben. bij mij geld mogen halen. Want
erger ongeluk dan ongeluk is er niet.
Maar de mensen zien geen leed. Ik
Barst in snikken uit, huilt dikke, hele
dikke tranen. Grijpt naar zijn hondje
Tippie. Wrijft hei snuitje in zijn ge
zicht. Zegt: „Kijk, kijk. Hij kust me. Hij
is zo lief meneer. Soms heb ik een stuk-
ie vlees en dan sta ik het te braden en
dan ruikt het zó lekker, dattie begint te
janken. En dan geef ik het maar aan
Tippie. Ik geef alles aan mijn diertjes".
Doet een klein oud koelkastje open
Haalt er blikjes hondevlees en voedsel
voor zijn (wilde) aap uit. Zegt, nog
steeds snikkend: „Ik geef alles aan de
diertjes. Want de mensen verdienen
geen goedheid". Is even stil en barst dan
opnieuw los: „Meneer, ik heb zoveel
leed. Nog meer dan een groot huisgezin.
Maar ik moet het nemen, zoals God het
wil. Hij zal de mensen wel oordelen, die
mij onrecht aandoen. Nu pas geleden
hebben de mensen me weer heel erg
beledigd. Met de volkstelling. Ze kwa
men die kaart brengen en ik dacht dat
het iets van de elektrisch was. Maar
toen zag ik dat het van de volkstelling
was. Maar het was al ingevuld. Op de
gemeente denken ze zeker, dat ik niet
lezen en schrijven kan. Dat was een
hele grote verschrikkelijke belediging
voor me. Waarom moeten ze mij zo
onderdrukken? Ik heb ook nog nooit
mogen stemmen. Ze hebben me nooit
een briefje gestuurd. Ik had voor de
katholieken willen kiezen. Als ze één
stem te weinig hadden gehad, had mijn
stem ze kunnen redden. Maar de men
sen hebben nooit van mij af willen we
ten. Mijn contacten zijn altijd kort. Ze
horen me of zien me en ze lachen en
zwaaien. En dan lach ik terug en dan
zeg ik dat ik heel gelukkig ben zo.
Maar dat is helemaal niet waar. Ik ben
helemaal niet bang om dood te gaan,
want als de Heer mij roept is het mijn
tijd, maar ik wil niet als een hond* on
der de grond gestopt worden. Ik wil
ook een mooie kist en een bloemetje op
mijn graf".
VOETBALSTERREN
Veegt de tranen weg. Zegt: „U moet
mij maar niet kwalijk nemen". Herstelt
zich zeer snel. Springt op. Duikt in een
kastje. Haalt stapels plakboeken en een
handjevol munten te voorschijn met
daarop de beeltenissen van voetbalster
ren. Zegt lachend: „En ik heb ze alle
maal. De hele serie compleet. Daar ga
ik gaatjes in boren en dan hang ik ze
aan mijn muts. Zodat de mensen het
horen rinkelen. Van: „Ah, daar is de
wereldreiziger". Zo gauw het weer zo
mer wordt ga ik weg uit deze wagen.
Dan pak ik mijn aap en mijn hondje
en mijn andere diertjes. En een wagen
tje dat ik vooruit kan trekken. Dan pak
ik het touw en trek weer de wereld in.
En als ik onderweg moet sterven, dan
dank ik God voor alles. Ik doe mijn
ogen dicht en zeg: „Nou, het beste alle
maal, maar zorg goed voor de diertjes", j
(Van één onzer verslaggevers)
KOLHORN Zijn over-over-grootvader
dreef een oliebollenkraam. Grootvader
Gerbrand had een Turkse schop, en zijn
vader was de trotse bezitter van een zweef
molen en een luchtschommel. En hijzelf,
Bram Vader in Kolhorn, bouwt nu persoon
lijk zijn eigen reuzerad. Het reuzerad (hij
had al een kleiner, dat wordt nu beheerd
door Otto Cupido, „de kleine raddraaier")
„Hel rad is helemaal gebouwd op
snelheid. Het moet in vier en een half
uur afgebroken kunnen worden al
dus de heer Vader. Daarom zit het
hele ding met twee bouten in elkaar,
afgezien van de nodige borgpennen.
Dat is vanwege het feit dat kermissen
steeds duurder worden. Het staangeld
is zo schrikbarend hoog, dat het nood
zakelijk is om zoveel mogelijk op één
wagen te laden (teneinde zo weinig
mogelijk plaats in te nemen), om zo
weinig mogelijk rompslomp op de
hals te halen en de boel zo vlot
mogelijk verplaatsbaar te maken.
Dat Bram Vader zijn rad snel kan
verplaatsen heeft hij vooral in Sint
Oedenrode duidelijk bewezen. Daar
was vorig jaar een voetbalwedstrijd
die begon op het moment dat de
kermis afgelopen was. Toen de sup
porters terugkwamen van de wed
strijd. was het rad al op weg naar
een andere kermis, in Lutjebroek.
UITERST SOLIDE
Aan alles heeft Bram Vader gedacht.
Hij heeft het rad zó geconstrueerd,
dat hij het apparaat vanuit de keuken
van zijn woonwagen kan bedienen,
zodat hij. als hij ziek is, geen extra-
personeel hoeft te huren.
Hij heeft alle aandacht geschonken
aan de veiligheid van zijn reuzerad.
De belangrijke onderdelen ervan zijn
op metaalmoeheid doorgelicht door het
TNO in Delft; röntgenfoto's bewijzen
dal het rad uiterst solide is.
Het kleinste rad van de twee die de
heer Vader bezit, stond vorige week
al opgeladen: dat heeft met Pasen in
Bovenkarspel gedraaid. Je kunt het zo
zien. dat het kleine rad het meest
aantrekkelijk is voor de jongere ker-
misgangers, die zo hard als 't maar
kan in de rondte willen. Het nieuwe
reuzerad is drie meter hoger, en biedt
een weids uitzicht, wat vooral voor de
ouderen aantrekkelijk zal zijn; hij
draait ook niet zo hard.
Er zijn maar zeven kermisexploitan
ten in ons land die een reuzerad
bezitten, en slechts één van deze zeven
reuzeraderen is groter dan die van de
heer Vader.
EIGEN ONTWERP
Bram Vader heeft het hele reuzerad
zelf ontworpen. Hij heeft polyester
bakken laten maken, die elk plaats
bieden aan zes man. Overigens zal hij
veiligheidshalve in de gondels niet
meer dan vier personen laten plaats
nemen. In totaal kunnen in het reuze
rad zo'n vijfenzestig man. Vanuit
Frankrijk heeft de heer Vader een
speciale motor laten komen voor de
aandrijving van het rad. Een aanzien
lijke vertraging in de levering van de
motor en de polyester bakjes heeft de
bouw gestagneerd. De afgelopen dagen
heeft Bram Vader tot ver na midder
nacht aan de bouw gewerkt om de
zaak toch nog een beetje op tijd af te
krijgen. Het rad staat op een podium
van lien bij zes meter; daarop kunnen
de masten hydraulisch worden uitge
schoven. Er is een lichtaggregaat bij
kwam eind april klaar, en op Koninginnedag
stond het in Vlaardingen. „Het was een
gevlieg om de laatste dagen nog alles bij
elkaar te krijgen", zegt Bram Vader. De hele
winter is hij met het reuzerad bezig ge
weest, op een erf aan de buitenkant van
Kolhorn, onderaan een dijk, waar het enorm
kan stormen, zo hard dat het een angstige
gewaarwording wordt om in de woonwagen
van de familie Vader te vertoeven.
Bram, Vader bij zijn zelfgebouwde rad.
(Van een onzer verslaggevers)
HAAG Tot de meest belangrijke problemen, die de komende I
zullen moeten worden opgelost, behoren volgens een groot deel van
"^rlandse bevolking de verkeersproblemen. De verkeersproblemen delen i
lomische en sociale problemen en de woningnood de tweede plaats,
erstc plaats komen de problemen van het milieubederf. Dit blükt uil
onderzoek, dat is ingesteld naar de mening omtrent de functie van
baar vervoer in de toekomst, in opdracht van dc NS en de Kon. Ned. I
Transport-Ondernemingen (KNVTO). Een zeer hoog percentage van
raagden (89 procent) verwacht dat de verkeersproblemen de kome:
jaar zullen toenemen, vooral als gevolg van het grote aantal auto's.
liPPj J;
de helft ziet de oplossing van
toékomstige verkeersproblematiek
in meer en beter openbaar ver
als in meer en betere wegen. De
van de Nederlandse bevolking is
omreden over het overheidsbeleid ten
de wegenaanleg en iets
dan de helft is ontevreden over de
leiten op het gebied van het open-
vervoer.
acht openbaar vervoer vooral
j nate geschikt voor het toekomstige
•werk-verkeer en het winkelen in
lad. In het sociale verkeer, het
jke verkeer en het inkopen doen
ipermarkten ziet men een meer
grijke rol weggelegd voor de au-
leip1' slechts een kleine minderheid
voorgestaan, dat er geen extra-
eidsgeld aan verbetering van het
wordt besteed. Bijna
'ft accepteert voor verbetering van
inbaar vervoer hogere algemene
■neen. terwijl de overigen hetzij
belastingen voor autogebruikers
:esf>PPi
voorstellen, hel/.i j hogere tarieven voor
gebruikers van openbaar vervoer. Van
de autobezitters wil slechts 18 procent
hogere belaslingen voor autogebiuikers
I en van degenen die geen auto in het
gezin hebben wil 40 procent hogere
belastingen voor autogebruikers. Van
i degenen, die thans veel van het open
baar vervoer gebruik maken, wil de
meerderheid de lasten verdelen over
allen. Die lasten zouden dan speciaal
I moeten drukken op de autogebruikers
1 en minder op de gebi'uikers van open-
Tn een schrijven aan kabinetsinfor
mateur prof. Steenkamp zegt de
KNVTO van mening te zijn dal de
nieuwe regering een hogere prioriteit
zal moeten toekennen aan het openbaar
vervoer. Volgens de KNVTO bepleiten
alle politieke partijen in hun program
ma's bevordering van hel openbaar ver-
voer. Uit cijfers blijkt dat het stads- en
j streekvervoer de komende vier jaar
grote tekorten zullen hebben Voor 1972
wordt het verlies bij het stedelijk ver-
voer geraamd op 170 miljoen en bij het
i streekvervoer op 90 miljoen. Voor ver- j
c j betering van het stedelijk vervoer is de
t komende vier jaar 1.2 miljard nodig.
i) I Het maatschappelijk belang van deze
i I zaak is volgens de KNVTO zo duidelijk, j
t I dat onze gemeenschap bereid zal moe- j
len zijn de daarvoor benodigde gelden 1
p op te brengen.
CATANIA (Reuter). Op de helling
van de Etna wordt het dorp Sant' Alfio
bedreigd door een stroom gloeiende lava
uit de vulkaan. Gisteravond was de lava.
die zich door de bedding van een droge
rivier ongeveer 600 meter per etmaal
verplaatst, nauwelijks tweeduizend meter
van het centrum van de 3500 inwoners
tellende plaats verwijderd.
Gisterochtend was er even paniek in
het dorp, toen het gerucht ging dat er
nóg een scheur in de kraterwand was
gekomen. Dorpelingen pleitten bij hun
pastoor voor het houden van een proces
sie met de relikwieën van de dorps-
beschermheilige. Dc pastoor beloofde het
met de bisschop te zullen opnemen.
machtig reuzen rad
dat ingschakeld kan worden wanneer
onverhoopt de stroom mocht uitvallen.
Alles zit dus zeer efficiënt in elkaar.
Overigens komt Bram Vader na de
eerstkomende twee kermissen nog
even naar Kolhorn terug om eventu
eel de techniek van het reuzerad nog
te vervolmaken.
Bram Vader kan al zijn aandacht aan
het grootste rad wijden, nu hij de
zorg over het kleinere (maar nog al
tijd imponerende) rad heeft opgedra
gen aan „kleine raddraaier" Otto Cu
pido (23) die al op zijn dertiende bij
de heer Vader in dienst kwam.
HELE WINTER
Bram Vader is er druk mee: op het
terrein in Kolhorn. dat hij drie jaar
geleden kocht, is hij de hele winter
lang aan het ontwerpen (in zijn van
centrale verwarming, telefoon, stro
mend water en andere gemakken
voorziene woonwagen) en aan het
monteren, bouwen, schilderen en wat
er allemaal nog meer komt kijken bij
het bouwen van een reuzerad
En dat is heel veel. .Want behalve de
nieuwe as, die hydraulisch kan wor
den opgedrukt lot 20 m. boven de
begane grond, waaraan spaken en
spanten als meccanodoosplaten worden
vastgeklikt, kenmerkt dit reuzerad
zich door een aandrijving naar eigen
vinding van de heer Vader, zoals ook
nog nooit eerder is toegepast. Hiervoor
gebruikt hij een compleet truck-diffe
rentieel, waarop dubbele riemschijven
zijn gemonteerd. Eendrievoudig met
perslucht „gespannen" contra-schij-
venstel zorgt er voor dat de aandrijf-
kabels altijd perfect op spanning blij
ven slaan, terwijl het differentieel er
voor zorgt dat er geen wrijving tussen
de tweezijdig aangedraven rad-delen
kan ontstaan.
Tot dusverre had een tweezijdig door
een vaste as aangedreven rad zoveel
van wring te lijden, dat dit tenslotte
aanleiding tot metaalmoeheid zou
kunnen geven.
Met uitzondering van de start,, die r.og
altijd met de bekende elektromessen
in een pekelbad plaatsvindt, functio
neert het gehele mechaniek op pers
lucht en oliedruk, waarvoor onder in
de wagon speciale motoren en pompen
en hogedrukcilinders werden gemon-
EEN BIJWAGEN
In tegenstelling tot alle andere be- j
slaande reuzenraderen blijft de con- J
structie van Bram Vader ook tijdens i
het draaien op de kermissen gewoon
op de wagen staan waarmee hij ook
wordt vervoerd. Dat verklaart ook de
enorme arbeidsbesparing bij opzetten
en afbreken. En het voorkomt dat
men later op volgebouwde kermissen
met lege materiaalwagens klem komt
te zitten. Er is slechts één bijwagen
nodig voor de gondels, de verlichting
en de facade met kassa. Als trekkers j
voor deze twee giganten fungeren de
trucks waarop de diesel-Kromhout
scheepsmotoren met generatoren zijn
geplaatst die de benodigde energie
voor het hele „circus" én het huishou
den van de familie Vader leveren.
Want als je gewend bent aan kook
platen. wasautomaat, stereo pick-up
en stofzuiger, kun je die ook in het
kermisseizoen niet missen
JOHANNESBURG (RTR) Ondank»
groeiende binnenlandse oppositie is de
censuur in Zuid-Afrika de laatste tijd
aanzienlijk verscherpt. Het huis van
afgevaardigden nam onlangs een amen
dement aan op de wet op publikaties en
amusement, waardoor de bevoegdheden
van de Raad voor de Controle op publi
katies aanzienlijk worden uitgebreid.
De eerste versie van het amendement
trok dc regering in, geschrokken door
de golf van kritiek die van vele kanten
tegen bet amendement los kwam.
Sprekers van de oppositie noemden
de Raad voor Controle op publikaties
een „dictator van het Zuid-Afrikaanse'
denken" en zeiden dat hij zo —kweze
lachtig en kleinzielig" Is dat het een
belachelijke instelling is geworden. Het
amendement geeft de raad de bevoegd
heid een eigen corps van inspecteurs
samen te stellen, die de naleving van
de censuurwetten moeten controleren
De oppositie heeft het korps al de naam
..gluurderskorps" gegeven.
De raad kan achter gesloten deuren
zonder opgaaf van redenen besluiten tot
het verbieden of censureren van publi
katies, zonder daar later verantwoor
ding over af te hoeven leggen. Het
nieuwe amendement verbiedt „polemie
ken" een term die niet gedefinieerd
wordt over alle films die door dc
raad nog niet voor openbare vertoning
zijn vrijgegeven.
J^unst en kunstenaars
.even in een Romeinse legioenvesting.
Over dit onderwerp wordt in hel
rijksmuseum Kam te Nijmegen een
tentoonstelling gehouden onder de ti
tel „10 Gemina" van 4 juni tot eind
september. Deze expositie die het re
sultaat is van de opgravingen die in
de jaren 1959 tot 1967 te Nijmegen
zijn verricht, geeft een beeld van het
tiende legioen Gemina dat in de om
geving van Noviomagum was gele
gerd.