VELIBOR
VASOVIC
jm
Ideale
aanvoerder
van
Europese
^topploeg
NU PAK IK DE CUP..
Niet
alles
goud
il - 4l
ZATERDAG 10 APRIL 197T
3 t
DEN HAAG De winderige avond van de vierentwintig
ste maart eindigde niet in een triomf van Ajax op Celtic
maar van Velibor Vasovic op Celtic. Temidden van het
wereldberoemde Hampden Park in Glasgow, waar de
massaal kolkende Schotse voetbalzee stukspatte, richtte
xich de publiekgevoelige Joego-Slaaf op als de „ideale"
aanvoerder van een Europese topploeg. Hij was de man,
die zodra de snel te intimideren scheidsrechter Lo Bcllo
een aanvechtbare beslissing nam onmiddellijk te hulp
ichoot om hem in een paar woorden Italiaans, die hij
spreekt, altijd zijn gelijk te geven, hij was de man. die
«djn bloedeigen collega Ruud Krol voor schut durfde te
zetten om Lo Bello tocfc
doen te halen, hjj was
Piel Keizer doordrong
zijn licht ontvlambare
die ontspa
de i
man. die zelfs tot vleugelspeler
i zijn kalmte te bevorderen in
ipulsiviteit en hij was tenslotte
lachend schouderklopjes stond
delen aan doelman Stuy als hij knap werk had
verricht. Deze indrukwekkende act van Velibor Vasovic,
na het vertrek van Gert Bals bij Ajax door de spelers zelf
als captain gekozen, gaf een nieuwe injectie aan de
gedevalueerde betekenis van het aanvoerderschap in het
wereldvoetbal.
j Velibor Vasovic (32) stond daar in
Glasgow, met een vernederd Celtic
I tin zijn voeten, niet alleen in het
i rtld als een speler in topvorm. De
..hersens" van Ajax werkten en het
redelijk verstand kwam tot de conclu
de dat een voorsprong van 30. zor-
teloos opgebouwd in een triomfante
lijke thuiswedstrijd, niet meer verlo
ren kon gaan als hij de omstandighe
den maar in de hand kon houden. En
dat was, begreep Vasovic als eerste,
rijn veelomvattende taak als aanvoer
der, die verantwoordelijkheid behoort
Ie durven dragen. Door nadrukkelij
ker dan ooit een ander, aandacht
daaraan te besteden bereikte de eerste
buitenlandse aanvoerder in Neder
landse dienst dat hij als een voorbeeld
de geschiedenis van het internationale
voetbal zal ingaan.
Onder druk
„Voor de wedstrijd in Glasgow reali
seerde ik me dat één van de grootste
gevaren voor Ajax de scheidsrechter
was, niet omdat ik er bij voorbaat
van uitging dat hij niet eerlijk zou
lijn of bewust als home-referee zou
fluiten, maar doodeenvoudig omdat de
man onder druk kwam te staan. Dan
is fouten maken een zuiver menselijke
zaak. Je hebt het kunnen zien in de
wedstrijd tegen Benfica, hoewel dat al
een tijdje geleden is. Inge Danielsson
maakte in de tweede minuut van het
duel al een glaszuiver doelpunt, daar
durf ik nu nog mijn hand zomaar in
het vuur voor te steken, maar de
Italiaan Sabardella moest deze treffer
afkeuren, anders was het stadion Lis
sabon gewoon afgebroken. Daar heb
ik in Glasgow tegen gevochten. Door
het de scheidsrechter in alles gemak
kelijk te maken bleef hij rustig en
bleef hij zich concentreren op de wed
strijd èn op het publiek. En dat moe
ten scheidsrechters van niveau aan
kunnen. Verplaats jezelf maar in zijn
situatie. Als ik morgen een wedstrijd
voor tweehonderdduizend mensen
moet fluiten ben ik dat niet gewend.
Dat wordt voor mi j een enorme erva
ring. Als er dan spelers in het veld
lopen, die elke beslissing zonder boe
of bah accepteren moet ik wel eerlijk
De taak van een scheidsrechter ver
eenvoudigen als het in ie kraam te
pas komt is nog geen algemeen onder
deel in- hel denken van de moderne
professional-aanvoerder. Maar dat zal
zeker niet lang meer op zich laten
wachten. Deze benadering is gewoon
een belangrijk wapen in de „koude
oorlogvoering" van een Europa-Cup
wedstrijd. De slimme Velibor Vasovic.
die zijn laatste jaar bij Ajax afmaakt,
grijnst erom dat hij de eer van de
ontdekking mag opstrijken, maar is
aan de andere kant wel zo reëel in te
zien dat zijn „optreden in Glasgow"
niet meer is dan een logisch gevolg
van de enorme ontwikkeling van het
Nederlandse voetbal. „Hel is de taak
van de voetballers van mijn generatie
om dat aspect verder uit te werken.
Een scheidsrechter is in het huidige
voetbal een zeer belangrijk man. ver
geet dat niet. Eén fout van hem. ook
al is het maar een hele kleine, kan
me mijn poen kosten. Daarom zo
redeneer ik staan er tegenwoordg
geen 22 maar 23 man in het veld.
Daar komt nog bij dat het verschil in
kwaliteit van de Europese topclubs
steeds.kleiner wordt. Ja, in de eerste
paar ronden van de Europa-Cup kan
je soms wat mazzel hebben, maar
daarna wordt alles toch absolute ernst
en beslist de scheidsrechter over mil
joenen, waarmee ik geen enkel woord
nieuweling moet eigenlijk onder de
zelfde omstandigheden het veld inko
men alsof hij al zo'n tien seizoenen
achter elkaar in het elftal heeft mee
gespeeld. Dat je je daarna afvraagt:
wat krijgen we nou in godsnaam'.',
dat vind ik logisch. Dan moet er over
gesproken worden. Ik dacht dat dit
aspect de laatste tijd een zeer sterk
punt van Ajax is geworden Neem
maar zon geval als Horst Blanken
burg. Niemand heeft in ons land bijna
gemerkt dat hij nieuw is. Toch speel
de hij vóór Celtic maar zegge en
schrijve een speelhelft van een wed
strijd (in Rotterdam tegen Feijcnoord)
mee met Ajax. Deze hele benadering
heeft ook te maken met de welen-
schap in het huidige voetbal, dat een
elftal niet meer uit elf maar uit zes-
^*'r!
Velibor Vasovic houdt altijd een oogje in het zeil. Als doelman Stuy zijn doel uitkomt wacht hij niet zo
lang tot zijn collega gedaan heeft wat hij moet doen. Als laatste verdediger mag je tenslotte niets ontgaan.
spelei
besla;
Met
.rdc-
lijkheid van een aanvoerder is en
-blijft natuurlijk een riskante zaak voor
de trainer. Maar als een bijna ideale
samenwerking kan worden bereikt on
dervindt het elftal er een enorm pro
wikkeling in Joego-Slavië als voetbal
ler nog lang niet af was. Hij is ei-
Nederland heb opgebouwd". Daal
ders
and
■chtera
de
„Daa
chefs
„Ik
fijt
Dat
durven nemen. Vasovic: ..De trainer is
de baas van Ajax. Dat weet iedereen.
Maar als de spelers het stadion bin
nenstappen staat hij machteloos. Een
aanvoerder moet dan kunnen aanvoe
len wat de man-op-de-bank graag zou
willen. En daar zit een risico in. dat
weet ik. Neem maar eens een situatie,
dat ik in een wedstrijd maar dat
gebeurt nooit overigens tegen Ruud
Krol zeg. neem jij Theo Pahlplatz
maar voor je rekening en deze zou
twee doelpunten maken dan staat een
trainer eigenlijk voor schut. Maar dat
nadeel weegt toch niet op legen de
voordelen, die eraan verbonden zijn".
voor heb ik twee redenen. In de
eerste plaats ben ik een buitenlander,
voor wie het altijd moeilijker is dat te
bereiken en in de tweede plaats speel
ik met vele voetballers, die veel lan
ger lid van Ajax zijn dan ik. Swart.
'Keizer. Cruyff en Suurbier zijn
geloof ik al achttien jaar bij de
baas". Ronduit een voordeel was zijn
plaats in het elftal. Het beste is name
lijk als een Ausputzer of doelman
aanvoerder is. Zij hebben te allen
tijde een volledig overzicht op de
wedstrijd. Als dat nodig is kunnen ze
dus altijd handelend optreden.
stemming, om zekerheid te hebben
Kijk, als je een contract tekent en je
krijgt tienduizend gulden in je han
den. heeft niemand daarmee iets te
maken. Maar als aanvoerder moet jo
het vertrouwen en vooral de mede
werking van allemaal hebben, anders
kan je nooit ie taak goed uitvoe
ren. Toen ik dat aan het begin van
n kreeg,
te geve:
dat durf ik nu
ond ik dat één
mijn hele
Kritiek
Hel
Vaso
Het trots-zijn
Begeleiding
Een verblijf van vier jaar in een land.
waarvan hij aanvankelijk dacht dat
er alleen maar geld was te verdienen,
heeft Velibor Vasovic, vader van twee
eper. Hij ti-ekt uit het feil. dat Aj;
hem zoveel verantwoordelijkheid toe
wees, de conclusie als mens ook ge
slaagd te zijn. „Dit aanvoerderschap is
voor mij het bewijs dat jk in elke
maatschappij mijn plaats kan vinden.
Ik ben niet alleen als vakman, maar
ook als mens bij Ajax bevallen. En
daar hecht ik bijna net zoveel waarde
aan. Trouwens, dat blijkt ook wel uit
de kennissen- en vriendenkring, die ik
De betekenis van het aanvoerderschap
in het „moderne" voetbal strekt ver
der dan zijn intrigerend optreden op
het veld. Praatlustige routinier Veli
bor Vasovic. de ..praktische" hersens
van trainer Michels. meent dat het
ook zijn taak moet zijn om nieuwe
spelers bij Ajax te introduceren. „Een
trainer koopt met het bestuur een
speler en een ideale aanvoerder zou
7.0 iémand moeten opvangen en on
der de spelers brengen. Al zou het bij
wijze van spreken zomaar een wille
keurig mannetje van de straat zijn
dan nog behoort het zijn taak té zijn
die man een echte kans te geven. De
Middenin het gesprek over do
besproken topper van 14 april, koi
werpen op een versleten bal aan d
„Die bal dateert van 19 augustu
tegen Atletico. Je moet eens zien
hoogste t|jd dat er een nieuwe bükoi
wordt do derde keer. dat ik in (I
Partisan Belgrado en een keer met
vedstrijd Atletico MadridAjax, de veel-
Velibor Vasovic het niet laten een blik te
muur achter het buffet van het restaurant.
19K8. toen we vriendschappelijk speelden
hoe dat ding er uitziet. IIcl wordt de
tl." Over de afloop piekert Vasovic niet. „Het
e Europa-Cup kom te staan. Een keer met
■jax. Nu pak ik de cup."
Het was maar goed ook. dat die op
dracht hel verantwoordelijkheidsge
voel van Vasovic prikkelde. De eer-
lijk-symp: thieke Joego-Slaaf zat in die
dagen helemaal in de pul. Zijn vorm
verdween omdat zijn plezier in het
spel verminderde. Het gevolg was een
stroom van kritiek, waarvoor hij bijna
bezweek. ..Je bent dik geworden en je
kan niet meer voetballen", schreeuw
de de man-in-de-straat hem na. Daar
werd hij terecht woest om. Op dat
moment ging hij bij zichzelf te rade.
..Velibor", overwoog hij serieus een
tijdje, „er komt voor elke voetballer
een tijd dat je beter kunt stoppen met
voetballen dan afwachten tot je wordt
weggestuurd In zijn herinnering do
ken allerlei Joego-Slavische internati
onals op. Zij, die tijdig afscheid had
den genomen, leefden voort in zijn
gedachten als de ster van vroeger.
hadden gewacht tot ze
dat hij nodig zal hebben voor zijn
levensonderhoud in Belgrado als hij
zijn studie in de rechten afmaakt.
„Het zal wel even ,aanpasseh zijn. Het
laatste examen dpt ik aflegde was
acht jaar geleden, nou dan weet ie
dereen het wel. Bovendien moet ik
weer in, de klas gaan zitten met jon
gens van een jaar of twintig. Dat zal
evenmin meevallen". De wetenschap
dat het tijdstip in zijn voordeel is
geeft hem zelfvertrouwen. „Ik ben nu
nog jong en kan gemakkelijk over
schakelen zonder dat mijn gezin er
nadeel van ondervindt. Om het nog
duidelijker te maken, wat ik bedoel:
mijn zoon is acht jaar. Als hij vijftien
jaar zou zijn en een meisje heeft is
zon ingrijpende beslissing veel moei-
Als Velibor Vasovic afscheid neemt
zal hij altijd in de herinnering van de
Ajacieden blijven voortleven als de
..ideale" aanvoerder, die slechts één
nadeel had In zijn filosofie is het
publiek de belangrijkste factor, die
hem kan inspireren. Het lijkt er daar
om op, dat hij in de meer belangrijke
wedstrijden beter zijn best doet dan
in de minst belangrijke. Dat werd hem
door zijn mede-spelers zelfs wel eens
verweten. „Iedere speler is afhanke
lijk van omstandigheden. Voor de één
zijn het z'n schoenen, voor de ander is
het 't veld en voor weer een ander
kan het 'l gevoel zijn thuis tc zijn. Hoe
veel komen niet mopperend het veld
op en zeggen dan gelijk: dat veld is
veel te zacht, daar kan ik niet op
spelen. Mijn zwakte is het publiek.
Het was niet allemaal
goud wat er blonk voor
Velibor Vasovic in ons
land. Niet als sportman,
maar als mens keert hij zo
meteen een beetje teleur
gesteld in zijn ideologie
naar zijn land terug. „Toen
ik hier vier jaar geleden
kwam, dacht ik de enige
oplossing is het communis
me. Theoretisch blijf ik bij
dat standpunt. Maar prak
tisch ligt de situatie toch
anders. De afstand tussen
arm en rijk is bijna overal
even groot. Daar komt geen
verandering in. Daarom is
mijn conclusie ook: de hele
wereld is gek. Zii praten
en zij praten maar. overal,
maar er komt nergens iets
uit. Neem nou zo'n Suez-
kwestie. i?agger dat kanaal
uit en laat pr schepen door
varen. De hele wereld heeft
daar profijt van. Maar
neen, minderheidsbelangen
domineren. Afrika is ook
zo'n voorbeeld. Er zijn daar
landen die schreeuwen om
onafhankelijkheid. Weten
ze eigenlijk wel wat ze
doen? Hooguit tien mensen
zijn dan in staat om dat
land te besturen, de rest
handelt in knopen en dat
soort dingen." Velibor Va
niet aireen in het veld,
weet over dit onderwerp
van geen ophouden. ..Ik
vind dat men in de wereld
le vroeg is met woorden.
Dat is altijd zo geweest.
Karl Marx had ook vijftig
jaar later moeten worden
geboren. Daarom pleit ik
ervoor, dat we reëler wor
den. Wij hebben allemaal
hersens. Waarom plannen
termijn van vijftig jaar?
Dan kan er praktisch ge
dacht en gewerkt wor-
gevoel valt weg in zo'n wedstrijd te
gen Celtic. Dan voel ik me in het veld
mens worden. Dan voel ik dat lk een
'deel van de maatschappij ben. Op dat
moment kan* ik het bewijs leveren:
Het is in zijn filosofie een onbegrijpe
lijke zaak. dat Ajax-wedstrijden tegen
FC Den Bosch. Excelsior of Cambuur
vrijwel net zoveel aandacht krijgen
als „toppers".
„Dat snap ik niet. Een topvoetballer
kan in een topwedstrijd alleen zijn
hoogtepunt bereiken. Cruyff is voor
mij wereldklasse als hij uitblinkt
tegen Celtic. En niet als hij zes doel
punten maakt tegen FC Den Bosch,
om maar een willekeurige club te
noemen. Dan is zijn prestatie te dan
ken aan fouten van de tegenstander.
In dit soort wedstrijden tel ik ook
maar tot twee doelpunten. De rest is
voor mij niet meer interessant".
Velibor Vasovic begrijpt dat zijn theo
rie zeer aanvechtbaar is. „Het is in
wezen fout. Ik weel het. Ik ben full-
prof en ik moet het publiek amuseren,
ook in minder belangrijke wedstrij
den. Maar aan de andere kant moet
iedereen kunnen begrijpen, dat voet
ballers geen robotten maar mensen
zake
„Een speler van Ajax moet op één li.in
kunnen voetballen. Daar kan hij al
leen maar boven komen als hij erg
goed is. Ik probeer dat altijd te berei
ken in belangrijke wedstrijden. Ook
vroeger al".
HANS DE BRUYN
zelfs
i de
•vebank
jfiiï wï<iÊL
vijderd. was hij vergeten". Om dat
duidelijk te maken komt er zelfs nog
een vergelijking met een pensioenge
rechtigde aan te pas. „Aan de man.
die het goede moment uitkiest en een
afscheidsfeest geeft bewaart iedereen
een goede herinnering. Wie blijft
werken tot de laatste dag om op
straat te worden gezet blijft voor de
meerderheid de kwaaie oude baas".
Op het ogenblik van de definitieve
beslissing dro.ng begrip voor de kritiek
tot hem door. „Vlak voor de aanvang
van het nieuwe seizoen zei ik tot
mijzelf: „De journalisten en al die
mensen in Nederland hebben gedeel
telijk gelijk. Ik was dikker geworden
en ik voetbalde inderdaad slechter
dan ooit. Maar beter dan wie ook wist
ik dat ik kon voetballen. Als iemand
tweemaal dé voetballer van Albanië
geweest is. dan heeft hij wat in zijn
mars. Deze overweging gaf me rust
Toen ik aanvoerder werd stopte de
ritiek
:elf".
Afscheid
II JE?»
Ook in het nemen van *tra£schopp. n is
doelman van de tegenpartij niet rekent
t het veld kiest hij bijna altijd de hoek uit
Maar het moment van de waarheid
nadert nu. Met rasse schreden, zoals
dat heet. Velibor Vasovic praat ei
gemakkelijk over. Kan er gemakkelijk
over praten, omdat hij zich de conse
quentie wellicht onvoldoende reali
seert. Het is nog niet zover en dat i
een simpele dekmantel om zich achtei
le verschuilen. Maar aan de andere
kant is de beslistheid, waarmee hij
over zijn afscheid spreekt, een waar
borg dat het doorgaat. „Ik heb alles zo
ceel mogelijk overwogen. Er kan ech'
ïiets meer tussen komen".
Na 1 augustus is Velibor Vasovic
Ajax-prof af. Hij meent voldoende
waarborgen achter de hand te hebboi
om zijn „spaarcentje" niet één, twee
drie kwijt te raken. Zijn belangrijkste
bron van inkomsten wordt waar
schijnlijk het restaurant Alexandei
dat drie weken geleden geopend is
Daar moet het geld vandaan komen.
'wee hoofdpersonen bij Ajax, die alle-
hebben.
