Ms bollenkwekers ploeteren, heeft Piet v. d. Weyden het makkelijk
li#i
Conflict met Deken rem op
carrière Mary van Ruiten
T,
I1
Dames
De Treffers
staan voor
landstitel
Wereldfederatie van poppen bij Tante Annie
Moord wijkerh outer
vertroetelt zijn
orchideeën met zorg
if
„Je kan alles
rustig
aan doen"
LEIDSE COURANT
Mary van Ruiten: „Mij:
ROELOFARENDSVEEN „Rui
ten Troef', de commerciële woord
speling op een van de gebouwen
van de conservenfabriek van haar
vader, gaat niet op voor Mary
van Ruiten. Tijdens de nationale
tafeltenniskampioenschappen werd
zij vrij snel afgetroefd door Anne-
mieke van Moorst en voor het
overige kwam de 20-jarige Veense
helemaal niet in het spel voor. De
titels in 1968 en 1969, treffers van
formaat, leken de voorboden te zijn
van grote successen. Nu, twee jaar
later zou ze internationaal behoor
lijk ingeburgerd moeten zijn, maar
onder de namen van de nationale
selectiegroep ontbreekt die van
Mary van Ruiten.
.Vorig jaar heb ik ruzie gehad met de
damescoach, Cai-el Deken. Het boterde
al niet best tussen ons. Toen ben ik
een keertje te laat gekomen voor het
mixed-dubbel tijdens de Nederlandse
kampioenschappen, waarin ik samen
speelde met Frans Schoofs. Er werd
niets over gezegd. Maar twee weken
later, toen na de „open Engelse" de
ploeg Werd. bekend gemaakt voor de
[ij Europese kampioenschappen in Mos-
jjs kou, ontbrak ik. Er zouden vier dames
gaan. Voor Aukje Wynia en Ellen
'1 KI alt stond de uitverkiezing al vast.
- Het paspoort voor een visum had ik
ingeleverd. Drie dagen van tevoren
werd bekend dat Veronique v. d. Laan
zou gaan in plaats van ik. Als vierde
dame ging nu een masseuse mee.
Sindsdien is er een onuitgesproken
ruzie geweest. Mijn ja was nee voor
Carel Deken. Als hij maar bij de tafel
kwam staan werd ik hypernerveus. In
april ben ik uit de selectiegroep ge
stapt, temeer daar ik niet naar de
open Tsjechische kampioenschappen
mocht, terwijl ik er wel voor was
aangewezen. Ik wilde helemaal met
tafeltennissen stoppen, maar langza
merhand kom je daarvan terug".
Ironisch genoeg trainen de keurtennis-
sers(slers) in Roelofarendsveen. Mary
van Ruiten is er niet bij. Zij houdt
haar conditie op peil tegen Veronique
v. d. Laan en de heren van De Tref
fers, onder wie haar broers Jacques
en Herman. Maar het regelmatige
contact met de top en de confrontatie
met buitenlandse meisjes mist zij.
Vandaar dat zij in gedachten al een
brief heeft gestuurd aan de NTTB:
„Chef d'equipe Van Dilst heeft uit
drukkelijk gevraagd of ik terug wil
komen. Ik weet ook dat ik zo kan
terugkomen. Ik heb mezelf terugge
trokken. Ik zal me dus ook weer uit
eigen beweging moeten aanbieden".
Maar ik heb voorwaarden. Ik zou
graag willen zien dat'de trainingen
worden betaald. Als je de hele
ten worden van Mary van Ruiten,
maar enkele weken voor de geplande
come back werd het talent, dat zich
opnieuw moet bewijzen, opgenomen in
hqt ziekenhuis. Reden: een aandoe
ning aan de longen. „Als ik lang speel
dan krijg ik soms geen lucht meer.
Na een inspannende wedstrijd moet ik
liggen. Tijdens de Limburg Coupe vo-
altijd even in de kleedkamer gaan
„verloren. Tegen Mieke tenBroek
rig jaar heb ik er een partij door
stond ik in de derde game met 1913
achter. Ik haalde op tot 1919, maar
toen kon ik opeens niets meer. Ik
werd blauw en strompelde naar de
kleedkamer. Er is nu wat slijmvlies
weggehaald, maar nog altijd heb ik er
last van. Als het ergens, warm of
vochtig is krijg ik na de wedstrijd
soms een verschrikkelijke hoestbui.
Vaak is het ook een psychologische
kwestie. Dan ben je bang dat je in
ademhalingsmoeilijkheden zal komen".
Mary van Ruiten, het oog gericht op
de Europese kampioenschappen in
1972 in Rotterdam „ik wil daar
graag aan deelnemen. Eventueel al
leen individueel" krijgt a.s. zater
dag een nieuwe kans om zicbin de
publiciteit te slaan.
betaald worden
Lizette en Kitty Vaessen van het Lim
burgse Maasbree komen dan naar Roe
lofarendsveen voor de eerste kracht
meting tussen beide teams, die moet
uitmaken wie zich de eerste dames
clubkampioen van Nederland mag noe
men. „Tot nu toe hebben we steeds
met grote cijfers gewonnen. Vaak met
5—0. Maasbree zal de eerste worden,
waartegen we ons echt moeten inspan
nen. Het is jammer dat enkele sterke
teams zich nog niet hebben aangeslo
ten. REA bijvoorbeeld met Annemieke
van Moorst en Sonja Heltzel, waarvan
men vorig jaar zonder meer aannam
dat het het beste team had en mocht
deelnemen aan de Europa Cup. Het zou
wreed zijn als men nu weer REA zou
nemen. Willen wij een kans maken
dan zullen we een derde dame moeten
hebben. Waarschijnlijk wordt dat Ellen
Kort, die bij De Treffers al de training
van de 7- en 8-jarigen heeft".
JAN PREENEN.
dag hebt gewerkt ben je moe.
Dat is nog niet zo erg, maar je bent
minder geconcentreerd. Veronique v.
d. Laan zou net als ik liever 's mid
dag willen trainen. Vooral als vanaf
augustus drie avonden wordt getraind
met het oog op de Europese kampi
oenschappen wordt het erg zwaar. Het
zal ook afhangen van mijn verloofde
of ik weer terugkeer. Hij is er nu niet
bepaald een voorstander van als ik
iedere avond weg zou gaan. Ik vind
hel ook belangrijk dat er niet met me
gesold wordt. Dat men in de bond
zegt, laat ze maar meetrainen, dan
zien we wel. Ik heb vorig jaar met
Veroniue het meest getraind van alle
meisjes, iedere avond en vaak ook
's middags. De anderen trainden hoog
uit vier avonden. En wat zie je er
De nationale titelstrijd, nu een feeste
lijke aangelegenheid voor Sonja Helt
zel, had een sportieve revanche moe-
S'IEUWVEEN Mejuffrouw Annie
Bergshoeff heeft zo juist de 112de
pop bij haar verzameling geplaatst.
Het is een klederdrachtpopje af
komstig van de Canarische eilan
den, dat een veilig plaatsje krijgt
naast een jeugdige Indiaan.
de kleine huiskamer, grenzend aan
de manufacturenwinkel in een van
Nieuwveens oudste huisjes aan fle
de kast met verlichting speciaal
ingericht voor deze rijk gevarieer
de poppencollectie. „Hoe ik ermee
begon?", vertelt de gelukkige bezit
ster. „Eigenlijk is het een hobby,
waarvan het begin bij me thuis
;werd gebracht. Jaren geleden al
tvas het de gwoonte om voor de
missie kleding in te zamelen. In de
winkel was er altijd wel iets, soms
ook artikelen, die niet meer zo goed
in de verkoop lagen. Ze hadden dit
voor hun doel nog heel graag. En
voor een groot deel was het een
heerlijke opruiming, als er weer
eens een paar flinke dozen vol weg
konden. Later kwam er dan een
hartelijk bedankje vanuit het St.-
Carolus Hospital in Djokjakarta,
maar het hoefde echt niet.
Tot op een dag een van de missiezus
ters, een oud-Nieuwveense met ver
lof over was en een handgesneden
houten beeldje meebracht, vervaar
digd. door eeri inlander. Het stelde" 1
de godin van de rijst voor. In om
gekeerde stand is het de god van
het kwaad, zodat op deze wijze in
de voet verwerkt de rijstgodin het
kwade met voeten treedt. Eigenlijk
vond ik het veel te kostbaar, maar
de waarde ligt daar heel anders.
Een poos later bood een familielid
uit Nieuw-Zeeland deze Maori aan.
Het is de uitbeelding van een volks
rite daar. Bij aankomst van vreem
delingen wordt in dans de tong
uitgestoken, ten teken, dal men
wordt geaccepteerd.
Ik kreeg plezier in de gewoonten en
aard van andere volkeren en op
onze eigen vakantiereizen kocht ik
onderweg poppen, gekleed volgens
zuivere traditie van de streek, zoals
in Schwarzwald, Tirol, Beieren en
eigen land Hindelopen, Spakenburg,
Staphorst, Volendam. Intussen
kwam er nog een echtpaar bij uit
Kenya, een bruidspaar uit Formosa.
- ~Mèn wist een originelë houten oli
fant uit Brits-Ipdië voor me te be
machtigen'. H£t werd een intense
hobby. Wanneer familie of kennis
sen naar het buitenland reizen,
vraag ik ze om bepaalde kleder
drachtpoppen mee te nemen. De
verzameling groeide. Je wilt ze
graag completeren met vertegen
woordigers van alle landen en stre
ken. Zo had ik een Schotse
doedelzakspeler, maar een En
gelse horse-guard ontbrak. Een goe
de kennis, die naar Londen tripte,
wist hem op de kop te tikken".
Opvallend fijn in afwerking en uit
voering is de Antilliaanse bruid. Er
zijn schoonheden uit Nepal, China,
Japan. Presentaties van India, Rus
land, Portugal, Spanje, Schotland,
Surin
op.
een struise jscheveningse geeft acte
de présence.
En misschien is een van de aardigste
bijzonderheden wel de persoon van
mejuffrouw Annie Bergshoeff zelf.
Ze is een goede bekende ip. het.
gehele" dorp', actief om mee te doen,
als er te helpen valt of te „huldi
gen". Voor de kleintjes is ze „Tante
Annie", die het gepresteerd heeft
om al dertig jaar achter dezelfde
toonbank te staan in het kleine,
bijna historische pand. Vele Nieuw-
veners weten niet eens haar juiste
achternaam. Ze staat al zo lang In
de winkel van Oom Teun Gersie. dat
ze zelf met deze achternaam is
„vergroeid".
„Tante Annie", roept een jeugdig
klantje, „kom 's. ik kan een nieuw
liedje zingen".
En terwijl de kleine kleuter zich hak
kelend uitslooft om woorden en to
nen bij elkaaar te krijgen voor een
beloning uit de snoepjesbus, conver
seert het paar uit Kenya met de
Zuidafrikaanse inboorling, leunt de
Portugees gemoedelijk tegen de
Horse-guard van BuckiiSgtjam Pala
ce, steekt dfe Maori zijn' tong uit
tegen de, Amerikaanse opa en órqja
in hun schommelstoel (zuivere re- l
produktie van Early (American I
Museum), pronken Israël en Jorda- j
nië tezamen in hun bonte kledij,
en zwiert het Russische danspaar
uit de Oekraïne lustig voor de be
wonderende ogen van een Chinese
mandarijn.
Een voorbeeld voor een Wereldfedera
tie. Utopie of idealisme?
THEA SPEET—SIKKENS
IOORDWIJKERHOUT Nog geen
'ijf jaar geleden was Piet van der
Veyden een klein bollenkwekertje.
groot genoeg cm zijn eigen
iroek op te houden, maar te klein om
okkesprongen te maken. Zijn met
'eel zorg gekweekte bloembollen le
erden steeds minder op er, op een
lag hakte hij daarom de knocp door.
Als het zo door moet gaan kan ik
eter bij iemand anders gaan werken.
)an verdien ik evenveel er. heb ik
log minder zorgen ook", zo redeneer
de hij. Want zorgen had Van der
Weyden. Hoe moest hij bijvoorbeeld in
de komende jaren hei personeels
vraagstuk oplossen? Een duidelijke
uitweg zag hij niet. Daarom besliste
hij een andere lichting in te slaan.
Zijn oog viel op de orchideeën. Niet
de eerste de beste zijstraat, maai een
weloverwogen keuze.
De vakbladen had hij in de daaraan
voorafgaand? jaien. nauwkeurig be
studeerd. Ook op de bloemenveiling in
Aalsmeer had hij tientallen malen
i "V?:--. ,Vv< jrfjm
De stengels moeten recht omhoog
Broeien. Gebeurt dat niet, daii wordt
er direct ingegrepen.
zijn licht over deze bloem opgesto
ken.
„Dar wordt mijn nieuwe vak", zei hij
vier jaar geleden.
Vlak bij zijn huis liet hij 500 m2 glas
neerzetten. Bij een orchideeënkweker
in Aalsmeer kocht hij duizend plan
ten. Voor elke vierkante meter twee.
Het neusje van de zalm onder de
bloemen heeft hem in die vie' jaar
een flink belegde boterham opgele
verd. Een jaar geleden liet hij er nog
eens 1000 m2 g:as bijzetten en bin
nenkort komt daar weer 800 m?. bij.
Voor de niet-kenner heeft deze glascul
tuur iets magisch. Stapt men binnen
in het gigantische bouwwerk aan de
Schulpweg, dan wordt men geconfron
teerd met een tropische bloemen
pracht. Een serene stille zorgt voor
een optimale inwerking van kleuren
en vormen. Wie echter met. Van der
Weyden door de bloemenkas stapt,
krijgt geen tijd voor dagdromen. De
nuchtere Noordwijkerhouter praat
honderd uit over de „primus interpa-
ris" onder de bloemen. Zeven jaar
duurt het eer uit het minuscuul kleine
zaadje een hloeibare plant is gegroeid.
De plantenkwekers maken voor de
vermeerdering gebruik van de uitlo
pers van de planten, de zgn- scheuten.
Cellen van deze jonge aanwassen
worden in een laboratorium in rea
geerbuisjes opgekweekt en lanter op
een voedingsbodem geplaats. Zodra de
zaadcellen niet meer delen worden ze
als plantjes beschouwd.
sel van bladaarde, mos en koemest
wordt de aspirant-orchidee tot groeien
aangespoord Hulpmiddel hierbij in de
kas van de heer Van der Weyden is
een stookinstallatie en eer automati
sche nevelapparatuur. Elk jaar ziet
hij zijn „bulbs" groter worden. Eerst
geplaatst in een bloempot, verhuizen ze
later via een plastic emmer naai een
speciaal met gaas omwonden bak. Is
de reuzengroei eenmaal zover gevor
derd, dan transporteert hij zün orchi
deeën naar kweektafels. Zestig centi
meter boven de grond op houten lat
ten en vlak onder de sproeiïnstallatie,
is het wachten op de bloemvorming.
Zet de groei van de wortels tijdens
deze periode nog verder voort dan
kan worden ingegrepen met een won
derbaarlijke orchideeën vermenigvul
diging. De planten
voudigweg doormiddengescheurd.
In de zomer heeft Van dei Weydqn
het gemakelijk. Als ziin e>.-collega's
op het bollenland liggen te transpire
ren tijdens het rooien, loopt hij zijn
bloemen water te geven of verwijdert
hij onkruid en dode bladeren Zijn
eigenlijke werk begint pas ir. septem
ber. Dan start namelijk bij de orchi-
de knopztlting. Elke- orchidee
moet daarbij een speciale behandeling
hebben. De stengel, waaraan gemid
deld zo'n tien kelken zitten, behoort
recht omhoog te groeien Naast elke
stengel staat daarvoor een bamboe
stok. Telkens als de stengel andere
groeineigingen vertoont, wordt dat ge
deelte met een ijzerdraadje opgebon
den. Oogsten kan Van der Weyden
pas als de laatst? bloem aan de top
van de stengel uit is. Tot mei rijdt hij
dan elke week vier dagen met dozen
vol orchideeën naar de bloemenveiling
in Rijnsburg. Daar kan hij zijn pro-
dukten voor een goede prijs kwijt,
Elke kelk levert hem dan gemiddeld
een gulden op.
Van der Weyden heeft hef tussen zijn
bloemen erg best naar zijn ziri
Zelf zegt hij erover: „Hel is een
machtige teelt. Je kan alles rustig aan
doen. Slechts weer kan geen spelbre-
ker zijn. Met personeelsproblemen
heb ik nu ook niets meer te maken.
Eèn man kan gemakkelijk duizend
vierkante meter bijhouden.
„De orchideeënteelt in de Bollen-
streek staat nog in de kinderschoenen.
Naast Piet van der Weyden zijn er
nog enkelen, die de stap naar een
ander produkt hebbep aangedurfd.
Specialisten zijn het nog niet. De
Aalsmeerse cultures liggen voorlopig
nog een straatlengte voor Per slot
van rekening ziften de Aalsmeerders
al tientallen jaren meer in het vak.
Zij zijn het verst met de veredeling
van de orchidee.
Ondanks de goede toekomstperspectie
ven („Ook Jan met de pet wil op zijn
bruiloft een boeket met orchideeën)
bekent ook Van der Weyden dat or
chideeënteelt niet slechts rozegeur en
maneschijn is. Risico's blijven er al
tijd. Orchideeën kunnen elk jaar
bloeien maar voor hetzelfde gele' slaan
En wat te denken van de insecten,
Slechts een bij is er nodig om in de
kas een ravage aan te richten. Het
bevruchten van de bloemen heeft na
melijk tot gevolg dat cic tong van de
bloem rood kleurt. Voor de markt is
het kleinood dan waardeloos gewor
den. Meestal neemt Van der Weyden
deze aangetaste bloemen mee naar
Jammer dat hij geen vanilleorchidee-
ën kweekt. De lange vrucht van dit
soort wordt namelijk veelvuldig in
puddingen verwerkt. Dan had hij nog
wel waar voor zijn geld gemaaki
Herman van Amsterdam
