Veer-tien mil-jard spaarguldens bewijzen
dat het bij ons goed sparen is...
IN GLANERBRUG
WORDEN KILO'S
SALADE GEMAAKT
„Christelijke partijen zijn
gangmakers inflatiegolf"
Wandelen
met NS
Bewoners kleinste dorp logeren een
nachtje in Neerlands grootste hotel
4
VVD verwijt
confessionelen
naïviteit
Volledig verzorgde
NS Minitrips
in eigen land
Raiffeisenbank fSU Boerenleenbank
IJfGLANERBRUG. Menig huis-
rouw zal niet beseffen, dat
vleessalade of een ander soort
salade, die zij bij haar slager
koopt, afkomstig is uit het vrij
onbekende, in Twente verscho
len liggende plaatsje Glaner-
brug. Ook de hotelgast of res
taurantbezoeker, die zich de
hors d'oeuvre of het Russische
ei heerlijk laat smaken, zal er
niet van op de hoogte zijn, dat
voornaamste bestanddeel
van beide gerechten de
salade waarschijnlijk een
produkt uit Glanerbrug is.
Glanerbrug kan er zich op be
roemen, dat het een unieke
industrie tot het plaatselijke
bedrijfsleven kan rekenen, na
melijk de N.V. Johma - Salades,
Nederlands enige bedrijf waar
salades en sauzen voor de
horecasector, supermarkten en
ilagerijen worden vervaardigd.
ïet gaat hier niet om kant-en-klaar-
egstg slaatjes, maar om salades, die in
lrilo's tegelijk aan genoemde instel
lingen kunnen worden gelverd. In
totaal worden bij de N.V. Johma
Salades zo'n vijfendertig verschillen
de salades en twintig soorten sauzen
zi gemaakt, variërend van aardappel-
"helm salades> zalmsalades, garnalensalades
"■tot de verschillende soorten fondue-
ïzen, kerrysauzen, paprikasauzen
dergelijke toe.
Oprichter en eigenaar van het nu 17
tellende bedrijf is Johan J.
Schreurs (31). Zijn verhaal is het
verhaal over een bedrijf, dat in de
korte tijd van het bestaan zo'n
vlucht heeft genomen, dat de ont
wikkeling nauwelijks is bij te hou-,
den. „Het is eigenlijk veel te hard
gegaan", zo zegt saladespecialist Jo
han Schreurs. Tot medio 1968 is hij
in Enschede werkzaam geweest als
slger en darna ls bedrijfsleider in
een delicatessenzaak. In de jaren
toen hij in Enschede werkte, begon
bij hem de mening post te vatten,
een grote markt is voor sala
des. „De meeste slagerijen en hore
cabedrijven maakten hun eigen sa
lades, terwijl het in feite veel econo
mischer is deze van een bedrijf, dat
daar op is gespecialiseerd, te betrek
ken, wat niet alleen personeel be-
v*i spaart, maar ook de aanschaf van
'ao< nieuwe machines. Omdat ik mij
goed bekwaamd had in het maken
salades, zag ik daar wel brood
in." Johan Schreurs voegde de daad
bij het woord en richtte op 3 augus
tus 1968 zijn bedrijf op. De eerste
aanzet was uiteraard vrij sumier. De
garage bij zijn huis moest als be
drijfspand fungeren, terwijl het ko
ken van de aardappels in de keuken
geschiedde.
Toch gelukte het hem in die begin
periode al vrij spoedig tien verschil
lende soorten salades te maken, die
evenwel ook moesten worden ver
kocht. Na 's morgens de salades ver-
vardigd te hebben, stapte Joh n
Schreurs 's middags in zijn auto en
reed al de campings in de omgeving
af om de salades aan de man te
brengen. Nadat het seizoen was af
gelopen begon hij de slagerijen en
horecabedrijven in Enschede te be
werken. „In die tijd heb ik ze alle
maal persoonlijk bezocht." Tegen het
eind van 1968 had Johma (waarin
zijn eigen naam en die van zijn
zoon Martinus terug zijn te vinden)
een dergelijke vlucht genomen, dat
naar een ander pand moest worden
uitgekeken. Spoedig werd dat gevon
den. Inmiddels is ook deze bedrijfs
ruimte weer te klein geworden.
Daarom wordt binnen enkele maan
den het gehele bedrijf verplaatst
naar een gloednieuw en uitgebreid
complex, eveneens in Glanerbrug.
In 1969 begon Johan Schreurs lan
delijke activiteiten te ontplooien. In
middels had hij er wat personeel
bijgekregen (tot op dat moment
dreef hij zijn bedrijfje alleen) zodat
hij \veer wat armslag kreeg. Zowel
in 1969 als in het daarop volgende
jaar deed hij niets anders dan na de
salades gemaakt te hebben, het land
van noord paar zuid en van oost
naar west te doorkruisen om hotel
houders, restauranteigenaars, slagers
en supermarktbedrijven voor zijn
salades warm te maken. „Het was
pionieren voor mij. 's Nachts en
's morgens maakten we de salades
en 's middags kroop ik achter het
stuur om klanten te winnen." Hij is
daar wonderwel in geslaagd. In nog
geen twee jaar tijds gelukte het
hem giganten tot cliënten te krijgen,
zoals de KLM, de bekende Amster
damse hotels Krasnapolsky, het
ApoUohotel en het 1200 bedden tel
lende Alfahotel. Voorts voorziet hij
alle lunchrooms van V en D in ons
land van Gianerbrugse salades. Ook
levert hij zijn speciale winkelsalades
aan de groep van keurslagers. Mo
menteel worden onderhandelingen
gevoerd met twee andere grote sla
gersorganisaties. Hierbij blijft het
niet. Met Philips zijn contacten tot
stand gekomen om de bedrijfskanti
nes in den lande van salades te
voorzien. Ook bestaat er een moge
lijkheid, dat de N.V. Hohma aan de
Chef-kok Hoogeveen (links) en salade-
koning Schreurs (rechts) maken sa
men met de overige medewerkers tien
ton salade per week.
Boerenleenbanken gaat leveren. En
last but not least de grote reeks .van
winkels en horecabedrijven in
Twente waaraan wordt geleverd.
„In Twente zitten we bijzonder stevi",
aldus Johan Schreurs, ..en elke dag
komen er nog meer bij; het is in feite
niet bij te houden."
Ter illustratie van de enorme ont
wikkeling van zijn speciaalbedrijf
noemt Johan Schreurs enkele cijfers
van de produktie. „In 1968 werden
vijf kilogram salades per dag ver
vaardigd. Momenteel komt dit uit op
tien ton per week, of anders gezegd:
de omzet die tweeëneenhalf jaar ge
leden nog bijna niets was, bedraagt
nu meer dan een miljoen gulden per
jaar Vorig jaar onderging het be
drijf een drastische uitbreiding. Er
traden een verkoopleider en een
aantal vertegenwoordigers in dienst.
Bovendien, en daarmee is Johan
Schreurs bijzonder in zijn sas, kan
hij sinds enkele maanden de be
faamde chef-kok, die ooit het we
reldkampioenschap voor koks heeft
behaald, de heer J. Hoogeveen uit
Bathem, tot zijn medewerkers reke
nen. die nu naar hartelust zijn culi
naire eigenschappen ten toon kan
spreiden. De taak van de heer Hooge
veen komt onder andere neer op
het verfijnen van salades en het
creëren van nieuwe salades.
Het transport van de salades en de
sauzen naar de afnemers wordt nog
steeds door het bedrijf zelf verzorgd,
ofschoon het geen behelpen meer is
zoals twee jaar geleden toen Johan
Schreurs in zijn eigen auto naar de
afnemers reed. Twee vrachtwagens
zijn continu op weg van 's morgens
De expansieperiode waarin de N.V.
Johma verkeert is kennelijk van
blijvende aard. Naast de constant
groeidende afet in het binnenland
begint men ook in het buitenland
belangstelling te tonen voor de Ne
derlandse saladekoning. „Ofschoon
we het nauwelijks kunnen bijbenen,
leveren we al aan de Nederlandse
Antillen. Dat noem ik geen echte
uitvoer. Wij hebben aanvragen van
uit Duitsland. België, Canada en Ja
pan. Er zijn dus mogelijkheden ge
noeg. Of we er direct op zin zullen
haken, weten we nog niet. We zitten
eigenlijk tot onze nek toe vol Boven
dien stelt een land als Duitsland
andere eisen aan de salades dan wij.
In Nederlandse salades mogen
kleurstoffen worden verwerkt. In
Duitsland is dat verboden. Er zou
dus een aparte produktie voor moe
ten worden opgezet. Maar we verge
ten Duitsland niet. We zitten niet
voor niets zo dicht bij de grens. Er
ligt daar een hele markt voor
CONCURRENTE
Over de concurrentie maakt Johan
Schreurs zich niet al te veel zorgen
„In Nederland is die er niet. En de
salades uit Duitsland en België die
in ons land worden ingevoerd, slaan
niet bij het grote publiek aan. Wij
hebben onze salades afgestemd op de
Hollandse smaak, door er bijvoor
beeld minder mayonaise in te doen
dan de Duitse. Onze salades zijn
LEIDSE COURANT
aangepast aan deze tijd." Met klem
weerlegt hij de gedachte als zouden
bij uitstek slaatjes in feite ongezond
zijn, omdat deze het dik worden
zouden bevorderen. „Kijk, dit is naar
onze mening onjuist, omdat de hoe
veelheid mayonaise in een salade
lang niet zoveel meer is als vroeger.
Bovendien is het oliepercentage in
de mayonaise veel lager dan voor
heen het geval was." Ondanks het
feit, dat Johan Schreurs de hele dag
als het ware midden tussen de sala
des zit, eet hij er nog altijd met veel
smaak van. „Ik vind het verrukke
lijk. En er gaat geen dag voorbij of
ik smul er eens lekker van. Voor
mijn vrouw en mijn kinderen geldt
dit net zo." Ook heeft hij de ietwat
opmerkelijke gewoonte slaatjes te
eten van automatieks. waar hij zich
ook bevindt. „Beter gezegd keur ik
ze dan. En het is niet overdreven als
ik zeg dat de meesten slecht, zeer
slecht zijn." Dan ga ik met zo'n man
praten en vaak krijg ik hem als
klant.". Dit is eigenlijk de sleutel
van het succes van de N.V. Johma. „Je
komt in ons land maar weinig goede
salades tegen, die nog in eigen pro
duktie worden gemaakt. In het be
gin is het al ter sprake gekomen.
Men beschikt veelal niet over goede
machines, de ingrediënten zijn ge
woon slecht en het personeel is vaak
ongeschoold. Ons bedrijf biedt daar
om een oplossing voor talloze hore-
caondernemingen.
Een andere oorzaak van zijn succes
is, dat de Nederlanders „salade-min-
ded" zijn geworden. Het bewaren
van etensresten om daar op een
gegeven moment een slaatje van te
maken, wordt steeds minder. De
huisvrouw wil gauw klaar zijn en
koopt daarom wat salade bij haar
winkelier. Bovendien heeft ze een
beetje genoeg gekregen van de zoute
pinda's en dergelijke
Voor de sauzen, die bij de NV ohma
worden gemaakt geldt in feite het
zelfde verhaal als de salades, met dit
verschil, dat de Gianerbrugse specia
listen zich pas in 1970 op de ver
vaardiging van sauzen zijn gaan
toeleggen. „Ook hier is het succes
niet uitgebleven. Sauzen zijn onder
meer onverbrekelijk verbonden met
snacks. Die hebben een enorme op
gang gemaakt. Wij zitten dus goed."
Ofschoon Johan Schreurs zich er
niet over wil uitlaten, ziet het er
naar uit, dat binnen niet al te lange
tijd met een nieuw produkt wordt
F. VAN SCHAIK
(Van onze parlementaire redactie)
AMSTERDAM „Het is onbegrijpe
lijk, dat de christelijke partijen weige
ren in te zien. dat zij het zijn die als
gangmakers willen optreden van een
nieuwe Inflatiegolf." Mr. W. Geertsema,
lijsttrekker van de VVD, zei dit gistera
vond voor de algemene ledenvergade
ring van deze partij in Amsterdam. Op
deze vergadering werd het urgentiepro
gram van de VVD vastgesteld. Mr.
Geertsema noemde het naief dat de
confessionelen met werknemers en
(ADVERTENTIE)
12 wandelroutes in de
mooiste streken in ons
Vraag de folder
„Wandelen met NS" aan
het station.
-v voordelig
VC7,
uit met NS
werkgevers willen afspreken dat het I
vrij beschikbaar inkomen met niet
meer dan 2 tot 2procent mag stijgen.
I „Datzelfde zeggen ook de oppositicpar-
I tijen. Krasser nog, dat zegt ook de j
vakbeweging", aldus dc liberale lijst-
trekker, die dat allemaal apekool noem- j
de. omdat de vakbeweging aan de an
dere kant de mond vol heeft over de
loonexplosie die er op 1 juli zal en
moet komen.
Partijvoorzitster mevrouw Haya van
Someren-Downer, hield de ledenverga- j
dering voor, dat de WD met een ui-
tërst sober urgentieprogram was geko- 1
men. „Wij beloven u geen gouden ber
gen", aldus mevrouw Van Someren, die I
waarschuwde voor verdere belasting-
verhogingen. Daar worden volgens haar
de kleine middenstanders, boeren en
bejaarden de dupe van. Zij noemde het
een schijnprogressiviteit om over de rug
van deze mensen dure wensen in te
willigen. „Wie nu echt progressief wil
zijn, moet zuinig zijn en het allernood
zakelijkste het eerste doen", zo meende
mevrouw Van Someren.
Mr. Geertsema noemde het onverant
woord van de drie oppositiepartijen
PvdA, D'66 en PPR om de kiezers voor
te houden dat de belastingdruk jaar
lijks mei een half procent verhoogd
moet worden. ..Ze smijten met een
gioot aantal miljarden rond of het niets
is en ook de confessionele partijen ver
liezen de werkelijkheid uit het oog. als
zij denken dat zonder schade aan onze
maatschappij die belastingdruk jaarlijks
met 0.5 procent kan worden verhoogd",
aldus de liberale fractievoorzitter en
lijsttrekker.
Over het mislukken van de gesprek
ken met de confessionele drie om te
komen tot een stembusakkoord, zei de
heer Geertsema. dat die gesprekken
niet zijn afgesprongen op principiële
politieke verschilpunten. Het waren za
kelijke verschillen zoals onderdelen van
het uitgaven- en belastingbeleid, het
huurbeleid, de ontwikkelingshulp, be
paalde aspecten van bet onderwijs. Als
enige principiële verschilpunt noemde
(ADVERTENTIE)
2 dagen Amsterdam f 37.-
3 dagen Zuid-Limburg f 45.-
3 dagen Twente f 49.-
3 dagen Bergen N.H. f 49.-
3 dagen Montferland f 60.-
3 dagen Friesland f 62.-
3 dagen Brabant f 64.-
5 dagen Terschelling f 75.-
Prijzen van elk station
In Nederland.
Vertrek dagelijks.
Inlichtingen in de
NS-relskrant op de stations.
voordelig
uit met NS
hij de houding ten opzichte van het
omroepsbestel. Zoals bekend streeft de
VVD naar een nationale omroep, zoals
i de Engelse BBC. Mr. Geertsema toonde
zich overigens niet bijzonder bevreesd
dat er na de verkiezingen niet toch een
i akkoord met de confessionelen zal wor-
den gesloten.
Dufhüs overleden Josef-Hermann
Dufhus, voorzitter van het dagelijks be
stuur van de Westduitse christen-demo
cratische partij onder kanselier Konrad
Adenauer en kanselier Ludwig Erhard,
is gisteren op 62-jarige leeftijd in Rhein-
hausen overleden.
(van een onzer verslaggevers)
KATWOUDE De 280 inwo
ners van de kleinste gemeente
van Nederland, Katwoude, als
mede 4 honden. 1 kat, 2 dui
ven. 1 konijn, 2 marmotten. 1
geit met 3 jongen en een schaap
met lammeren, zijn gistermid
dag binnen anderhalf uur over
gebracht naar het fonkelnieuwe
hotel Frommer op Schiphol. In
het toch al zo stille dorp dat
sinds 650 jaren onafhankelijk
is en dat een beetje vergeten
ligt weggestopt achter de hoge
dijk van de Gouwzee'bü Mon
nikendam, heerste een vrijwel
absolute rust. De enigen, die
achterbleven, waren 18 ingeze
tenen, die de uitnodiging van
de Amerikaanse hotelmagnaat
Arthur Frommer om een et
maal gratis door te brengen in
zijn nieuwe Schiphol-hotel, af
sloegen. Ook bleven zo'n tien
politiemannen achter. Zij heb
ben de afgelopen nacht gepa
trouilleerd om te voorkomen,
dat inbrekers in het vrijwel
verlaten dorp hun slag zouden
slaan. Hetzelfde geldt voor de
brandweer van Monnikendam
(Katwoude beschikt niet over
eigen spuitgasten), die zich
krachtig heeft moeten voorbe
reiden op de vrijwillige eva
cuatie van het dorp.
Onder de 18 dorpelingen die de
uitnodiging voor een etmaal
feesten, eten en slapen in rian
te kamers afsloegen, zijn er en
kelen, die dat om principiële
redenen hebben gedaan. Eén
van de boeren van het dorp
weigerde, omdat hij ruzie heeft
met het gemeentebestuur. Hij
wilde de nacht niet onder één
dak doorbrengen met burge
meester J. F. de Groot. Hij wil
de slechts komen als de bur
gemeester zou verdwijnen.
Het vertrek van de dorpelingen
verliep zeer voorspoedig. Om
drie uur begaven de deelne
mers aan het gratis hotelweek
end zich opgedoft en in hun
beste kleren gestoken, naar drie
grote autobussen. De evacuatie
van de huisdieren had nog wat
voeten in de aarde, want de
zesjarige zoon van de plaatse
lijke coördinator Jan de Vries,
liet bijna één van zijn duiven
wegvliegen, maar om half vijf
was de zaak toch geklaard en
leek Katwoude een beetje op
een achtergelaten filmdorp.
Zo'n zeventig woningen ston
den leeg. Een derde deel van
de dorpelingen had echter fa
milie of kennissen laten over
komen om op het huis te laten
passen. Het vee dat in de stal
len achterbleef werd in de ga
ten gehouden door de leden
van de boerenhulporganisatie
Waterland. Zij hadden een mo
biel verloskundig team samen
gesteld, want er werden en
kele geboorten verwacht van
kalveren en lammeren.
Om half zes gistermiddag ston
den de Amerikaanse hotelier
Arthus Frommer, zijn vrouw,
dochtertje, het complete hotel
personeel en de bloemenmeis
jes van Keukenhof aangetreden
om de Katwoudenaren te ver
welkomen. Het werd een be
groeting op zijn Amerikaans:
overdadig en in hoog tempo.
Elke dorpeling, die uit de bus
stapte, kreeg terstond een bos
bloemen in de hand geduwd
en moest ogenblikkelijk een
hapje verorberen. Zo kwam het
ook dat de burgemeester van
Katwoude met een volle mond
moest trachten het welkomst
woord van Arthur Frommer te
beantwoorden.
De receptionisten verdeelden
alle bewoners vervolgens over
de kamers van het hotel, 392 in
totaal, elk met een bad, douche,
toilet, telefoon en radio en zelf
instelbaar weksysteem. Een uur
na aankomst moesten de vee
houders per speciale melkers
bus terug naar Katwoude om
de koeien te melken. Ook van
morgen om vier uur werden zij
om die reden gewekt.
De hele avond hebben de Kat
woudenaren getoond dat de
boerenmagen zeer ruim zijn en
dat er een sloot bier in gaat.
Het liep echter allemaal niet
uit de hand, want de dorpsdok
ter was er zelf bij. Drie Kat
woudenaren vierden in het ho
tel hun verjaardag.
Het hotel van Frommer. gren
zend aan luchthaven Schiphol,
wordt maandag officieel ge
opend. Het is het vierde hotel
van de Amerikaan. De andere
staan in Amsterdam. Kopenha-
gen en Curacoa.
Met hun hele „hebben en hou
wen" btf zich hebben de inwo
ners van het Noordhollandse
Katwoude zich sinds gister-
avond in hotel Frommer te
Badhoevedorp laten verwen
nenZij het dan dat de huis-
en speeldieren de nacht in de
quarantaineafdeling van Sdhip-
hol moesten doorbrengen. Het
hotel zelf heeft nog geen die
renasiel.
(ADVERTENTIE)
Veertien miljard spearguldensAnders gezegd:
bijna de helft van al het Nederlandse spaargeld is
aan de Raiffeisenbank en de Boerenleenbank toevertrouwd.
Eigenlijk is dat wel logisch: wij zijn immers de
bank voor iedereen. Wij hebben voor iedereen de
manier van speren, die bij hem of haar past.
U kant bij ons Wezen uit vele spaarvormen. Ena krijgt
een aantrekkelijke rente voor uw spaargeld.
Komt eene met one praten.
de bank voor iedereen
2900 ¥96tiomg»a.