eu
Onderzoek naar
computergevaar
voor privé leven
De mens is niets te dom als het gaat om troeteldiertjes
akeld.
WOENSDAG 17 FEBRUARI 1971
LEIDSE COURANT
AMSTERDAM Artis
luidt de noodklok voor de
schildpad. Het dier wordt
niet bedreigd door lucht- of
waterverontreiniging, niet
door chemische landbouw
vergiften, maar door een
schijnbaar onschuldige en
zelfs prijzenswaardige ei
genschap van de mens: de
hunkering naar een troe
teldier. Dat schildpadden
daarvoor niet of nauwelijks
geschikt zijn evenmin
trouwens als apen, kroko
dillen, leguanen en ocelot-
n le
vendige vraag bestaat -
wordt gemakshalve over
het hoofd gezien. Zo vallen
allerlei diersoorten niet
langer alleen aan de heb
zucht en vijandschap, maar
aan de liefde van de mens
ten prooi. JSen ironisch
lot.
Artisvoorlichter .T. Nieu-
wendijk, die de noodkreet
slaakt en die ter voorko
ming van een ramp dras
tisch overheidstoezicht op
de invoer van wilde dieren
bepleit, geeft de schuld aan
de luchtvaart. Hij citeert
daarbij de Engelse deskun
dige Anthony Smith; „het
luchttransport", stelt deze,
„Is grotendeels verantwoor
delijk voor de huidige
enorme toeneming van de
handel in wilde dieren. De
tijd tussen vangst en ver
koop is er zoveel korter
door geworden dat ook tere
en moeilijk houdbare die
ren plotseling een lucratie
ve handel opleveren. De
Engelse luchtvaartmaat
schappij BOAC vervoert
jaarlijks meer dieren dan
KROKODILLEN,
PIRANKA'S,
SCHILDPADDEN,
BAVIANEN
EN MAAR
KNUFFELEN
Aapjes doen het thuis nog altijd. Maar hoeveel mensen weten wat zij
deze vrijheidslievende diertjes aandoen?
lfJedeiiand.se cijfers over de handel in
[Tilde dieren zijn niet bekend. Als
oaatstaf neemt Nieuwendijk het be-
liamde Artisloketje, waar mensen
i huisdier kunnen komen inleverenJ
ze er geen raad meer mee weten.
Uit de aantallen blijkt dat een ge-'
i .huisdier als de goudhamster op
zijn retour is. In 1959 werden er 1089
afgegeven: vorig jaar nog maar 34. De
exotische schildpad daarentegen
is flink in opmars. In 1959 kreeg Artis
er 83 cadeau, in 1970 waren het er al
284. Tragisch daarbij is, aldus de heer
Nieuwendijk, dat het merendeel in een
erbarmelijke toestand verkeerde
weke schilden, onistpken. ogen. AIS
gevolg van slechte verzorging waven
"zè'fiïet meer i£ redden." Hét kan niet'"
anders Of de populariteit van de
schildpad als huisdier wordt rampzalig
voor de verschillende soorten die èrbij
betrokken zijn".
De hang naar het - excentrieke, het
bizarre bij liefhebbers van dieren
neemt dwaze vormen aan. Het status
symbool speelt daarbij een grote rol.
Zo kreeg Artis door een studente
in de biologie nota-bene B— de vraag
voorgelegd: „kan ik "een -wolf houden
mijn balltcm? Een andere' 'dame
informeerde: „ik wil een ocelot in
huis halen. Is dat mogelijk?". Toen
Nieuwendijk haar duidelijk probeerde
te maken dat dit Amerikaanse roof
dier-niet geschikt is - als - huisdier, ant
Zelfs de krokodil wordt beschouwd als een troeteldier.
woordde ze neusophalend: maakt
mij niks wijs., ik heb al tuantig jaar
pekinezen".
Als gevolg van de rage neemt de
vraag naar gevaarlijke dieren, waar
van Amerika de primeur heeft gehad,
ook hier steeds toe. Krokodillen, gif
slagen, schorpioenen en Vogelspinnen.
Nieuwendijk bespeurt de trend maar
kan hem niet verklare^. „Het zijn
allemaal beesten, die jfe niet kunt
vertroetelen, die niet eer» reageren op
een naam. Je hebt er als huisdier
niets aan en meestal gafan ze na korte
tijd dood. Dat geldt trouwens ook voor
schildpadden maar het feit ligt er. De
mensen willen ze hebben. In Amerika
is het al zo gek dat de regering de
import heeft moeten verbieden van
piranha's de bloeddorstige rivier
visjes uit Zuld-Amertika, die bij een
massale aanval in v'ijf minuten een
koe of een mens tot j' op het geraamte
verslinden. De autoriteiten zijn bang
dat de dieren per onfeeluk in het wild
terechtkomen en eenjjplaag zullen wor-
In Engeland worden jaarlijks meer
dan 600.000 schildpadden ingevoerd.
Genoemde Anthonly Smith telde in
1066 op het vliegveld van Londen ook
Hollandse en Zeeuwse eilanden. Vo
gels, die bij ons geheel of nagenoeg
zijn verdwenen, zoals raven en ver
schillende roofvogels zetten we met
veel zorg, kosten en moeite in het
wild uit. We proberen denk maar
aan de ramp in de Biesbosch
duizenden olieslachtoffers het leven te
redden en zetten wagenwielen op pa
len om alsjeblieft wat meer ooievaars
ih ons land te laten broeden. Allemaal
terecht. Maar we sluiten de ogen voor
de enorme transporten van allerlei
dieren die vrijwel dagelijks over onze
en de Europese grenzen komen",
„We vragen ons niet af of deze dier
soorten een dergelijke doorlopende
aderlating wel kunnen doorstaan. In
veel gevallen weet niemand dat
geldt bijvoorbeeld voor de schildpad
den hoe het er met de voorraad in
het land van herkomst voor staat. En
hoe groot die ook mag zijn: bij de
huidige rage moet hij wellicht spoe
dig uitgeput raken. Alleen
uit Leticia al, een plaats in het
zuiden van deAmazonestaat van Co
lumbia, werden'in een jaar tijd maar
liefst 104.000 (fbabykaaimannen geëx
porteerd.
Nu wordt er van de duizenden kleine
krokodilletjes, die ook ons land bin
nenkomen, vrijwel geen een volwassen.
Wie zou er trouwens een volwassen
exemplaar op na willen en kunnen
houden? Van de lieve babychimpan
sees, babybavianen, noem maar op, die
in particuliere handen zijn, sterft het
overgrote deel voor het ook maar
halfwas is. Gelukkig voor de eige
naars, want wat zouden ze met een
volwassen chimpansee of baviaan
moeten doen?"
SLACHTING
Apen zijn volgens Nieuwendijk als
huisdier totaal ongeschikt. Wie er toch
een neemt, is meaeplichting aan een
nodeloze slachtpartijEen van de be
langrijkste bezwaren is dat het boom-
dieren zijn die van nature hun uit
werpselen zomaar ergens laten vallen
om geen sporen na te laten. Ze zijn
met geen mogelijkheid zindelijk te
krijgen. Bovendien plegen apen nog
al eens in hun eigen uitwerpselen te
grabbelen wat niet alleen bijzonder
onfris is maar ook de verspreiding
van ingewandsparasieten in de hand
werkt. Talloze infecties die bij apen
voorkomen, kunnen op de mens over-
Na rundvee zijn apen de grootste bron
van infectie van dit soort ziekten. Een
derde bezwaar is dat een aap, die als
huisdier wordt gehouden, geestelijk
gestoord raakt omdat hij van nature
een sociaal dier is en dus de troep
mist. Hij gaat dan de mensen in zijn
omgeving als soortgenoten behande
len. Een mannetjes-aap zal in derge
lijke omstandigheden de macht willen
grijpen, zoals hij dat ook in het oer
woud zou hebben gedaan. En de heer
des huizes proberen aan te vallen
hetgeen kan leiden tot bijzonder ge
vaarlijke bijtwonden. Wijfjes daaren
tegen zullen aggressief worden tegen
de vrouwelijke leden van het huishou
den en op onaangename wijze toenade
ring zoeken tot de mannen.
Het liefst zou Artisvoorlichter Nieu
wendijk zien dat er helemaal geen
wilde dieren als huisdier werden ge
houden. Hij zou de grens willen trek
ken bij dieren die in grote getale in
gevangenschap worden gefokt. „Daar
zit al zoveel leuks bij Maar laat
ieder die zijn neiging niet bedwingen
kan, raad vragen aan de adviesafde
ling van Artijs. Ër zijn brochures be
schikbaar over de verzorging van
apen, moerasschildpadden, landschild
padden en,, papegaaien. En ook van
allerlei andere dieren weet men pre
cies het hoe en wat.
Piet Snoeren.
behoren tegenwoordig tot de meestgefliefde huisdieren. Zij verafschuwen echter dit lot.
allerlei andere importdieren en kwam
op 345 tupaja's (op spitsmuizen lijken
de primitieve verwanten van de apen),
393 galago's, (nachtapen), 1735 oeisti-
ti's (penseelaapjes), 1695 bavianen, 309
chimpansees, 31.891 andere apen en
nog een 3000 andere zoogdieren. De
400.000 binnengekomen vogels omvat
ten 138 haviken, 97 arenden, 396
krAanvogels, 4100 grote papegaaien
plus 19.298 kleine papegaaiachtigen,
parkieten enzovoort en tot slot 320.000
vogels, die als zaadeters kunnen wor
den samengevat.
„We mogen gerust aannemen dat dece
cijfers in verhouding voor alle wester
se landen gelden", zegt Nieuwendijk.
Het zijn schrikbarende cijfers en nog,
angstiger wordt het wanneer je weed;
dat een nog groter aantal dieren in de
periode tussen vangen en afleveren
sterft. Van elke vijftig gevangen quet
zals de prachtige, beroemde, kleur
rijke rotshanen uit Zuid-Amerika
arriveert er slechts één op zijn plaats
van bestemming. En dan te denken
dat een enkele handelaar in één jaac
300.000 vogels exporteerde.
Nieuwendijk vindt het niet reëel de
beschuldigende vinger uitsluitend te
richten op de onderontwikkelde gebie
den waar de landhonger van de mens
het dier verdrijft of waar stropers
een paar gulden hopen te verdienen.
„Wij in het westen die zo graag een
gek dier in huis willen hebben van
boa tot wolaap, van ocelot tot kroko
dil dragen een veel grotere schuld.
We maken ons terecht druk over de
fauna in ons eigen land. We proteste
ren om die reden tegen de inpoldering
van het Waddengebied en de Zuid-
correspondent)
E
WASHINGTON Een commissie van
Amerikaanse Senaat zal volgende
i*eek een onderzoek beginnen naar de
evaren van de computer voor het privé-
•vcn van de Amerikaan. De invasie van
ie computer in het privé-leven van de
Amerikaan is in de Verenigde Staten
'erkeljjk de nieuwe grote nachtmerrie
het worden.
Een tiental jaren geleden was dat de
'lefoon nog. Ieder kraken, piepen of
uitend geluid in een telefoonverbinding
ArlfWer(i toen toegeschreven aan de directeur
ee® an I Hdgar Hoover. Een manie
v k-on 811 telefoonaftappingen ihag dan
geweest zijn, het heeft er in
in ieder geval wel toe geleid dat
^voegdheden van de overheid op dit
eWed in de wet nauwkeurig werden om-
chreven.
De jongste ontwikkeling ln de verkrij-
ing, bewerking en distributie van per-
oonlijke gegevens wordt nog door geen
t-ApJ n^e wettelijke bepaling belemmerd,
nnlit' verheidskantoren, scholen, kredietbe-
rijven en militaire instanties kunnen tot
usver alles wat er van hun gading is
het privéleven van de Amerikaan uit
wiputers halen.
„Wij leven in een tijdperk van het
w 'raplete documentaire portret", zei pro-
Alen Westin, van de Columbia
'niversiteit in New York vorige week.
Van ieder individu bestaat hier of daar
-die er gebruik van maken aan banden
te leggen. Daartoe zal er volgens de com
missie een overheidslichaam in het leven
geroepen moeten worden dat wettelijke
bevoegdheid krijgt om onjuiste en be
vooroordeelde gegevens, waar dan ook
uit computerlijslen te schrappen. Wel
licht betekont dit voorstel een ernstige
tegenvaller voor de nieuwste computer-
vinding van I.B.M., de omniswitch. Ban
ken en andere instanties zouden de om
niswitch namelijk kunnen gebruiken om
bijvoorbeeld in gevallen van een lening
binnen een minimum van tijd alle in
formatie over de aanvrager te verkrij-
(Copyright The Guardian)
wel een ellenlange lijst mot gegevens en
we worden eerder op die lijst beoordeeld
dan op een mens-tot-mensverhouding.
Het is duidelijk dat een dergelijke lijst in
vele gevallen niets waard is en gewoon
uitgeveegd dient te worden".
Ralph Nader, in Amerika als ombuds
man minstens zo bekend als Marcel van
Dam in Nederland, openbaarde onlangs
dat allerlei bureaus in Amerika „verzon
nen en niet gecontroleerde" informatie
van 72 miljoen Amerikanen opgeslagen
hebben. Iedèreen die 40,neerlegt
mag deze gegevens bestuderen zoveel hij
Ook werd kort geleden bekend dat het
Amerikaans bureau voor paspoorten com
putergegevens verzameld heeft over
243.000 personen. Deze Amerikanen wor
den in termen van „subversief" omschre
ven. Ook worden zij aangeduid als „zij
die in het buitenland wel eens niet zo'n
goede indruk van de V.S. kunnen achter
laten". Als een Amerikaan een paspoort
aanvraagt, wordt dit via het computer
systeem aan verschillende andere orga
nisaties zoals geheime inlichtingendien
sten en advocatenkantoren doorgegeven.
De Senaatscommissie die op 23 febru
ari haar werk begint, zal een wetsvoor
stel indienen om de ongelimiteerde vrij
heid van de computer en de instanties
Drughandelaren
geëxecuteerd
TEHERAN (A.F.P.). In Rezajeh in
het noordwesten van Iran zijn weer vijf
personen op beschuldiging van het han
delen in verdovende middelen door de
kogel om het leven gebracht. Ze waren
door een militaire rechtbank ter dood
veroordeeld. Het aantal executies rond
de handel in verdovende middelen loopt
nu al in de vele tientallen.
Slangen in alle soorten en maten blijken ook al ge liefd" te zijn. Toch zal lang niet iedereen gezellig met he'
dier door het huis gaan lopen.
