NATUUR
BEHOUD
ZAAK VAN
GELD...,
VEEL GELD
anuela
it
Serlijn
IEEFT DE ZACHTE
REKKEN VAN
E ECHTE MUTTI
Vereniging
bij aankoop
bijna failliet,
bij beheer
bijna failliet
Door Amsterdam en de Bus-
umse t.v.-studio's dwaalde ver
eden week een hip Duits ding,
hübsches Madchen, ietwat
terughoudend maar ongeposeerd
riendelijk dat zich nog steeds
oopt te verbazen over haar eigen
roorspoedige levensloop en maar
liet begrijpt waar zij het allemaal
lan te danken heeft. De eerste
itap heeft zij destijds zelf ge
naakt. Nadien zijn het mannen
H V eweest, die het lot telkens zulk
een wending hebben gegeven,
dat thans de halve Heimat aan
baar voeten ligt en dat Amerika
daartoe de toebereidselen treft.
zicht heeft zij wel de
de echte Mutti.
Ton Oliemuller
AMSTERDAM „Eerst gingen we
bijna failliet aan de aankoop van land- 1
goederen en natuurgebieden, daarna
gingen we bijna failliet aan het be
heer van de gekochte gronden. Er
waren grote tekorten, ongeveer 75
gulden per hectare moesten en moe
ten we bijpassen om de gronden goed
te beheren. We stevenden regelrecht
op een faillissement af. We moesten
met hangende pootjes naar de rege
ring om naast de aankoopsubsidie
ook een bijdrage te krijgen in het be
heer van de objecten".
Mr. H. P. Gorter, directeur van de Vereniging tot
Behoud van Natuurmonumenten ziet echter het
einde van de moeilijkheden nog niet komen. „Ie
dere aankoop van een landgoed of van een na
tuurgebied verhoogt het exploitatietekort. Voor de
aankoop zelf krijgen we vijftig procent subsidie
van het rijk en vijftig procent van de provincies
behalve in Gelderland, waar gemeenten en pro
vincie ieder 25 procent bijdragen en voor het
egelingen beschikt worden
beheer kaï
over zo'n 1,7 miljoen gulden.
Omdat echter het aantal landgoedei
wordt aangeboden steeds groter wordt
andere kopers zijn dan onze Vereniging zullen de
subsidies ook steeds groter moeten worden. Geluk
kig is dat in het verleden ook gebeurd, maar dat
zal in de toekomst ook moeten gebeuren. Want
zoals de zaak nu ligt zijn we nog niet gered. Er
zijn nog steeds tekorten. Er is echter bij de
regering veel begrip voor deze noodsituatie".
Het grote knelpunt bij de financiering van de
aankoop en de instandhouding van landgoederen
en natuurgebieden doet zich voor op provinciaal
niveau. De heer Gorter: „Provincies als Overij-
sel, Gelderland en Drente zijn rijk gezegend met
natuurgebieden en landgoederen. In deze provin
cies wonen echter in verhouding tot de rest van
de provincies maar weinig mensen, zodat ook de
begrotingen soms niet ruimer zijn dan die van een
grote stad in het westen van het land.
Omdat nu juist in de provincies met een relatief
kleine begroting veel landgoederen moeten worden
aangekocht, zijn de lasten eigfenlijk wat ongelijk
verdeeld. In sommige provincies (Overijsel) dreigt
het ook spaak te lopen, vooral wanneer er grote
objecten moeten worden aangekocht. De provincia
le stichtingen voor natuurbescherming zoals het
Overijsels landschap en het Gelders landschap
moeten dan ook herhaaldelijk bij de provincies
aankloppen om geld", aldus de heer Gorter.
Aanleiding tot de regelingen zoals ze nu zijn, was
de situatie van een paar jaar geleden toen het in
bestond er een steeds groeiende stroom van aan
biedingen van landgoederen, die te koop waren. Er
Gorter. „Er is toen een regeling met de
uit de bus gekomen die wat vreemd aand<
toch voor meer geldmiddelen zorgi
rijkssubsidiebedrag (vijftig procent) 1
Natuurmonumenten een le-
>r dan het rijk de rente en
aflossing op zich zou nr-"f»n. Op die manier komen
de lasten op de schouöi van het nageslacht, dat
ook de vruchten zal plukken van wat er nu
gebeurt aan natuurbescherming. Ook provincies
konden aan deze ieenfinanciering deelnemen,
maar veel provincies geven de subsidies liever a
fonds perdu, zolang het nog kan. Op die manier
hebben we het 't vorig jaar kunnen redden", aldus
de heer Gorter
Armoede
behoefte meer aan een landgoed. Bij een onder
zoek dat we tien jaar geleden hebben gehouden,
bleek dat er sommige landgoedeigenaren waren,
die zich alles moesten ontzeggen om de kosten van
hun landgoed te kunnen betalen. Soms waren het
zelfs schrijnende gevallen van armoede.
Het is voor een particulier beslist niet meer op te
brengen. Aan de ene kant verbieden wij namelijk
deze mensen om ook maar iets te doen om aan
inkomsten te komen van hun goed, en aan de
andere kant moeten we dan, als het helemaal niet
meer gaat, dit goed kopen.
Wij zitten echter met dezelfde moeilijkheden als
deze particuliere eigenaren. Grondprijzen stijgen;
houtprijzen zijn niet hoog en wie wil er nog in
zo'n tochtig groot landhuis wonen behoudens een
enkele exentriekeling?".
De heer Gorter ziet dan ook in het beheer van
de aangekochte gronden de grootste moeilijkheden
ontstaan. Ieder aangekocht stuk grond doet het
exploitatietekort stijgen. De bijdrageregeling in de
beheerskosten is weliswaar aanzienlijk verruimd,
maar deze zal steeds ruimer moeten worden.
Een ander probleem voor de Vereniging tot Be
houd van Natuurmonumenten zijn de voortduren
de aanvallen die gedaan worden op het landschap
en het milieu. Van een stichting die alleen aanko
pen en beheer van landgoederen en natuurgebie
den verzorgde, van mensen die versleten werden
voor „gekke natuurliefhebbers", is de Vereniging
uitgegroeid tot een organisatie die bij alles wat
met natuur te maken heeft haar stem laat ho-
heer Gorter, die,
natuurbescherme
mens de Contact
bescherming. Bi;
een nieuwe energiecentrale
Kampen heeft deze commissie
testeerd tegen de plannen. En
;ld bij de bevestiging
het Ketelmeer bij
met kracht gepro-
„Dat i
teld. i
bez\
krijgen,
;en. Wij staan echter
op de grond. Energiecentrales
zullen alles doen om ze daai
hot minste gevaar opleveren. De huidige plannen v
de IJsselcentrale vallen bij ons dan ook niet in
goede aarde. Wij hadden hem liever verplaatst
gezien in de richting van Oostelijk Flevoland of de
Noordoostpolder", aldus de heer Gorter.
LEDEN IN
VIJF JAAR VERDUBBELD
bij Amsterdam. Dat ging louter en alleen
door, omdat
hebben. Ook in Amerika heeft de publieke opinie
veel bereikt met protesten tegen aanslagen op
natuurgebieden. Enkele grote projecten, zoals een
stuwmeer in Alaska en de aanleg van een groot
vliegveld in Florida, dat notabene al gedeeltelijk
klaar was, zijn helemaal van de baan. Nee, wij
zijn zeer blij met de steun van de publieke opinie
Ons ledental, vijf jaar geleden nog maar 50.000
is hierdoor geslegen tot 103.000".
Protest
„Onze protesten krijgen ook een veel beter gehoor
'dan enige jaren geleden. Milieubeheersing is een
zaak geworden die iedereen aangaat, en niet
ïlleen een groep van enthousiaste natuurbescher-
\an het slot van het gesprek zegt de heer Gorter
.Oh ja, als u toch wat gaat schrijven over dit
oort zaken, kunt u misschien ook nog even
vermelden dat de plannen die de gemeente Deven-
er voor haar uitbreiding heeft, ons ook helemaal
lekker zitten. Het lijkt we! of de nieuwe
voonwijken
jlaatst gaan worden,
ond Deventer. Over
■•een willen wij het helemaal
in de natuurgebieden ge-
zijn er nogal wat
tering van Diepen-
niet hebben, maar
itbreiden in de richting van
