Drie
onbekenden
naar de maan
KLM OP DE JUMBOTOER
Meerderheid van
katholieke leken
achter dr. Simonis
„Mississippi" morgen op Schiphol
L971
ZATERDAG 30 JANUARI 1971
LEIDSE COURANT
PAGINA 8
P®
bondag zal. na ©en drietal verschuivingen van de
anceerdatum. dan eindelijk de Apollo-14 van start
jaan met in de hoofdrollen drie nog betrekkelijk on
bekende mannen. Bij vorige ruimtevluchten waren
altijd wel namen die onmiddeliyk werden herkend,
woon omdat de dragers ervan wel eens meer een
n im te vlucht hadden gemaakt. Zo waren astronauten
ila Sehirra, Borman. Loveli, McDivitt, Stafford,
young, Armstrong, .Aldrin, Collins, Conrad en
Oordon nooit helemaal onbekenden voor het grote
mbliek.
MAN SHEPARD RUIMTEMAN
/AN HET ALLEREERSTE UUR
)at mi ligt anders bij de Apolo-14-bemanning. de
istronauten Alan Shepard, Edgar Mitchell en Stuart
>osa. Hoewel de naam van Shepard velen toch
igszins bekend in de oren moet klinken. Alan
epard was n.l. bijna tien jaar geleden, om precies
zijn op 5 mei 1961. de eerste mens die door de
nerikanen in de ruimte werd gebracht. Dit nadat
g> 12 april van hetzelfde jaar de Rus Gagarin
werelds eerste ruimtevaarder was geworden. Maar
erwijl Gagarin al meteen een baan om de aarde
kaaide, bracht Shepard het niet verder dan een
wartier durende raketsprong in een Mercury-
apsule. Dat laatste heeft zeker aan Shepard „ver-
wijnen-in-vergetelheid" bijgedragen, want velen
enken nog steeds dat John Glenn de eerste Ameri-
ruimtevaarder was. Dit ia dus niet juist,
Glenn wel de eerste NASA-astronaut was die
nkele baantjes om de aarde beschreef. Dit gebeurde
p 20 fébruari 1962.
oroutsteidng
poilo-14-commandant Alan Shepard werd geboren
lp 15 november 1923. Hij is dus al 47 jaar oud, een
eeftijd waarop het een enorme prestatie geacht moet
rorden de enorme fysieke en psychische belasting
ran een ruimtevlucht te doorstaan. Zeker indien
nen bedenkt dat Shepard sedert zijn historische daad
1961 geen keer meer in de ruimte is geweest.
1963 kwam hij nog wel in aanmerking voor een
Jereuryvlucht, maar deze werd op het laatste
noment afgelast. Kort daarop kreeg Shepard last
ran een ernstige oorontsteking, die zijn evenwichts-
irgaan aantastte en hem voorgoed medisch onge-
chikt voor astronaut leek te maken. Shepard werd
gepromoveerd tot chef-astronaut, maar kon een
ctieve deelname aan vluchten verder wel vergeten.
>it totdat hij in 1968 besloot zich te laten opereren,
«n ingreep waarop een klein gedeelte van zijn
>venwichteorgaan werd vervangen door een plastic
buisje. En het hielp. In mei 1969 werd de inmiddels
15 jaar oude vlieger weer goedgekeurd en drie maan
den later kreeg hij zijn benoeming als commandant
ran de Apollo-14. Shepard, die gehuwd is en twee
dochter» heeft, begon zijn vliegercarrière in 1947
bij de marine. Sedertdien vloog hij 4.800 uur. Thans
draagt hij de rang van kapitein-ter-zee.
n 1959 behoorde hij tot de groep van zeven test-
Boten efie zich de eerste NASA-astronauten moch-
?nnoemen. Van dit zevental is hij nu nog de enige
De Apollo-14-bemanning, staande op de ladder van
eigenaar en onderdirecteur van de Baytown National
Bank te Houston en het ziet ernaar uit dat hij
na zijn Apollo-14-avontuur wel helemaal naar het
bankwezen zal overstappen.
Mitchell
Samen met Shepard zal volgende week de luitenant-
aanexpeditie Apollo -14 düurwgoi 31 jan.-9ffbr vm
asmÊm'
een maanlandingsvaartnigVan beneden
kapitein ter zee vlieger Edgar Milhcell op de maan
landen. Mitchell, die 40 jaar ls. kwam In 1966 als
astronaut bij de NASA en zal in de Apollo-14 zijn
allereerste ruimtevlucht gaan maken. Daarvoor
maakte hij al eens deel uit van de reservebeman
ning van de Apollo-10.
Ook Mitchell is gehuwd en vader van twee dochters.
Hij heeft 3.800 vlieguren op zijn naam staan.
Deze astronaut, die een schitterende carrière als
jachtvlieger. vlieginstructeur en testpiloot achter de
rug heeft, deed echter meer dan alleen vliegen. Zo
volbracht hij drie kandidaatsstudies en in 1946 pro
moveerde hij tot doctor in de lucht- en ruimtevaart-
wetenschappen aan het technologisch instituut van
Mattachusetts.
Een eenzaam mens op de komende vlucht wordt de
37-jarige luchtmachtmajoor Stuart Roosa, die niet
minder dan 40 uur lang alleen het om-de maan cir
kelende Apollomoederschip zal besturen, terwijl zijn
twee collega's zich op of vlak by de maan bevinden.
Roosa werd evenals Mitchell in 1966 astronaut en
zal in de Apollo-14 ook voor het eerst op ruimte
reis gaan.
Sedert 1953 ia hij luchtmachtvlieger. Hij deed onder
meer clienst op jachtvliegtuigen. Vervolgens was hij
enige jaren testpiloot en voor hij bij de NASA kwam
instrueerde hij andere, aankomende testvliegers op
de luchtmachtbasis Edwards. Alles bij elkaar raakte
hij tot nu toe 4400 vlieguren.
Evenals zijn twee collega's ls Roosa gehuwd. Hij
heeft vier kinderen. In leeftijd variërend van 7 tot
11 jaar.
Als reservebeimanning voor de Apollo-14 zijn aan
gewezen de astronauten Eugene Cernan (Gemini-9
en Apollo 10), Joe Bngle en Ronald Evans. Engle
vloog vroeger het raketvllegtulg X-15 en kwam daar_
mee al meerdere malen buiten de aardse dampkring
terecht. Dit drietal zal vermoedelijk binnenkort wor
den aangewezen om in juli 1972 de expeditie van de
Apollo-17, de laatste in het Amerikaanse maan-
programma, uit te voeren.
GERARD J. PLU'KKBL
TIJDSCHEMA VAN VLUCHT
APOLLO-14
het
i 20
(Van onze omroepcorrespondent)
HILVERSUM De meerderheid van de
leken-katholieken in Nederland staat achter
de benoeming van mgr. A. J. Simonis tot
bisschop van Rotterdam. De meerderheid
van de Nederlandse priesters is het er niet
mee eens. Nu echter de benoeming „een
feit is" moet men er zich. aldus de meer
derheid van de priesters, bjj neerleggen.
Een en ander blükt uit een steekproef van
het Nipo onder 1182 Nederlanders (katho
liek en niet-kathoiiek) en van Intomart
onder 250 Nederlandse priesters. Ook jon
gere katholieke leken (tussen 18 en 75 jaar)
staan achter de benoeming, ztf het met een
geringe meerderheid. Gisteravond werden
deze gegevens bekendgemaakt in de t.v.-
rubriek „Riskante kerk".
Van de ondervraagde Ne
derlanders (katholiek en
niet-katholiek) zei 32 pet
de benoeming van dr. A. J.
Simonis een goede te vin
den, 36 pet. antwoordde
met niet goed en 32 pet.
had of gaf geen mening.
Van de ondervraagde ka
tholieken in deze groep
vond 53 pet. de Rotterdam
se benoeming een goede, 30
pet. vond dat niet en 17
pet. had geen meing of wil
de die niet geven. Van de
jonge katholieken (De 18-
tol 35-jarigen) zei 42 pet
het is een goede benoeming
terwijl 39 pet. verlaarde
het is geen goede benoe
ming 20 pet. had geen me
ning. Van de katholieke
van middelbare leeftijd
(tussen 35 en 55 jaar) zei
56 pet. het een goede be
noeming te vinden, 30 pet.
Priesters
leggen
zich neer bij
benoeming
geen goede benoeming. 15
pet. had geen mening. Van
de 55-jarigen en ouderen
was 67 pet. het eens met de
benoeming, maar 16 pel.
het i
Geen mening had 17 pet.
Uit de enquête onder 250
priester blijkt tdat de Ne
derlandse priesters door de
verklaring van de bisschop
pen niet of nauwelijks van
mening veranderden. Er
werd onder meer gevraagd:
..Bent u het eens met de
volgende uitspraak: „Ik
stem van harte met deze
benoeming in, dr. Simonis
is de juiste man op de juis-
teplaats'.
Slechts 17 van elke 100 on
dervraagde priesters von
den dr Simonis als bis
schop van Rotterdam de
juiste man op de juiste
plaats. 61 van elke 100
vonden dat niet en 22 ga
ven en mening.
Een andere uitspraak luid
de: ..De benoeming dient
zonder meer te worden
aanvaard, omdat de paus
het recht heeft naar eigen
inzicht bisschoppen te be
noemen en niet gebonden is
aan adviezen".
Een kwart van de onder
vraagde priesters was het
pet. gaf geen mening
Op de voorgelegde uit
spraak „Ik zou liever een
ander als bisschop van Rot-
terdam hebben gezien. Nu
de benoeming eenmaal een
feit is moet men er zich
maar bi i neerleggen, er is
toch niets meer aan Ie
doen,", antwoordde 55 pet.
van de priesters (ruim de
helft): „Ja daar ben ik het
mee eens". En 22 pet. zei:
„Ik ben het er niet mee
eens". Geen mening had 23
Ook is onderzocht in hoe
verre men achter de pro
testen van de Rotterdamse
priesters stond. Een van de
voorgelegde uitspraken
luidde: „De bezwaren tegen
deze benoeming zijn te
recht. omdat de paus de
voordracht van het Rotter
damse kapittel niet had
mogen negeren". Hierop zei
51 pet. daar ben ik het mee
c-ens, 31 pet. was het er
niel mee eens en 18 pet.
had geen mening.
Tenslotte is nagegaan in
hoeverre men bezwaren
had tegen de persoon van
dr. Simonis. zoals deze zich
tot dan toe had gemanifes
teerd Gevraagd werd in
hoeverre men het eens was
met de volgende uitspraak:
..dr. Simonis moet geen bis
schop worden, omdat hi.1
als duidelijke representant
van een bepaalde denkrich
ting niet als bindende fi
guur kan optreden". Van
elke honderd ondervraagde
priester stonden er 45 ach
ter deze stelling, terwijl 39
hel i
geen mening ga-
zijn het Alaji Shepard, Stu art Roosa en Edgar Mitchell.
TIJDSCHEMA:
Gewoontegetrouw geven wjj hieronder
•te punten van het tijdschema dat voor de morgen be
ginnende vlucht van de Apollo-14 is vastgesteld. Aan
gehouden zijn de Westeuropeae tijden.
ZONDAG 81 JANUARI:
21 23: (15.23 uur in Kaap Kennedy) Vertrek van de
astronauten Alan Shepard, Edgar Mitchell en Stuart
Roosa In hun ruimteschip, dat wordt voortgestuwd
door een Sa turnua 5-raket.
Men draait eenmaal om de aarde heen, de derde
trap van de raket wordt afgevuurd en de Apollo-14
ligt °P de koer» naar de maan, met een afstand van
400.000 kilometer voor de boeg.
MAANDAG 1 FEBRUARI:
00.24 uur Het Commandoschip. de Kitty Hawk, maakt
zich los. draait om, keert zich naar het maanlandings-
sohip de Antares en wordt daaraan vastgekoppeld.
De An tares is bevestigd bovenop de derde trap van
de raket. Een en ander wordt gefilmd en via de tele
visie doorgegeveu.
MAANDAG 1 en DINSDAG 2 FEBRUARI:
De astronauten bestudeien hun instrumenten, rus
ten, maken de nodige koerscorrectie».
WOENSDAG S FEBRUARI:
11.28 uur: Shepard en Mitchell kruipen door de tunnel
om in de Antares gedurende twee uur de zaak grondig
te gaan inspecteren. De eerste drie kwartier van dit
werk wordt per tv uitgezonden.
DONDERDAG 4 FEBRUARI:
08.01 uur: de Apollo-14 komt aan bij de maan en gaal
daaromheen vliegen. De afstand van de maan gaat
afwisselend 104 tot 312 kilometer bedragen.
08.30: De uitgebrande derde raket van de Saturnus
5 wordt losgelaten en stort op de maan neer. De klap
waarmee dat gebeurt wordt aangegeven op een „seiso-
meter" die door de astronauten van de Apollo-12 in
1969 op de maan i» geplaatst.
12.20 uur: De Apollo-14 ..verlaagt" de baan om de maan
en gaat daar omheen vliegen op een afstand variërend
van ruim 18 tot ongeveer 105 kilometer.
VRIJDAG 5 FEBRUARI:
01.23: Men maakt tv-opnamen van de plaats in het
Fra Mauro-bergland waar zal worden geland.
03.13: Shepard en Mitchell gaan de Antares binnen.
05.50: Shepard en Mitchell maken de Antares los
van de Kitty Hawk.
07.39: Roosa, die in de Kitty Hawk is achtergebleven,
gaat om de maan draalen op een afstand van ruim
SCHIPHOL Morgen wordt op
Schiphol verwacht de „Mississippi." Zo
heet de reusachtige Boeing 747B Su
per Jet, die de KLM in gebruik gaat
nemen en die nog door zes KLM
Super Jets zal worden gevolgd. Kos
ten: Zo'n 85 miljoen gulden per vlieg
tuig, samen dus rond de 600 miljoen
gulden. De intrede van de Super Jets
(ook wel Jumbo Jets geheten) komt
midden in een periode van lichte ma
laise voor de luchtvaartmaatschappijen.
Bij al dat superstraalgeweld letten de
luchtvaartmaatschappijen ook op de
kleintjes, en de doopplechtigheid van
de „Mississippi" leek daarom type
rend: in plaats van de traditionele fles
champagne te pletter te laten slaan
tegen de machtige romp, werd hij
lekker zuinig uitgedronken.
Keiharde cijfers over een jaar erva
ring met een groeiend aantal (thans
ruim 100) Super Jets, hebben van deze
luchtreus de recordbreker aller tijden
gemaakt. In het niet zo beste jaar dat
de luchtvaartmaatschappijen achter de
rug hebben, bleek de nieuwe Super
Jet van alle typen nog het dichtst in de
buurt van zijn rentabiliteitsnorm te
blijven. Dat wil heel wat zeggen voor
zo'n nieuw, zo'n groot en zo'n duur
vliegtuig. Voor een deel is dat te
danken aan de snelheid waarmee het
vliegtuig zijn vliegend publiek ver
wierf. Jumbo vliegen maakt het reizen
per vliegtuig na lange tijd behalve
sneller, want dat is het altijd en in
loenemende mate geweest ook einde--
lijk weer echt comfortabel.
De KLM is de eerste maatschappij die
de B-versie van de Super Jet in
gebruik neemt. Deze verbeterde Jum
bo is de trotse houder van het we
reldrecord voor maximaal startge
wicht. Op 21 november steeg een in
totaal 372.263 kilo wegende 747B op
van Edwards Air Force Base in Cali-
fornië. Daarmee werd zelfs de militai
re reus van Lockheed, de Galaxy
(C5A) verslagen.
Tot slot nog even dit: misschien zal
spoedig blijken dat Super Jets het
alternatief zijn voor het op tal van
ook milieuhygiënische bezwaren
stuitende supersone passagiersvliegtuig.
Laten we ter illustratie hiervan even
Boeings concurrent, Lockheed aan het
woord, dan vernemen we dat de vice-
president van de futurisch denkende
onderneming William M. Hannan tegen
het jaar 2000 door kernenergie aange
dreven vliegtuigen verwacht, met 'n ca
paciteit van 600 passagiers welke en
nu komt het 'n snelheid zullen halen
die „iets beneden die van het geluid
ligt".
Hoe dan ook: volgens berekeningen
van de Boeing Company behoort de
KLM tot de maatschappijen die er in
het jaar 1975 belangrijk beter voor
zullen staan dan in het moeilijke jaar
1970. Natuurlijk dank zij de Super
Jets. Laten we het hopen. Tenslotte is
de KLM altijd ook nog een beetje van
107 kilometer daar vandaan. Shepard en Mitchell blij
ven draaien in de oude koers, dus op een afatand
van de maan variërend van ongeveer 18 tot 105 kilo-
10.05: De Antares begint, met behulp van motor-
kracht, de afdaling naar de inaan.
10.16: Shepard eu Mitchell zetten de Antares aan de
grond. Het bergland van Fra Mauro grenst aan de
oostkust van de Zee der Stormen.
14.53: Shepard eu Mitchell zetten voet op de maan.
iets waarin vier Amerikaanse astronauten hen reeds
waren voorgegaan. Zij blijven vier k vijf uur buiten,
installeren hun kleine laboratorium waarvan de energie
wordt geleverd door atoomkracht, ondernemen enkele
proefnemingen, planten de Amerikaanse vlag. en ver
zamelen grondmonsters en gesteente Alles wordt naar
de aarde geseind per i kleuren )-televisie.
Terwijl Shepard en Mitchell aldus doende zijn, maakt
Roosa. in zijn Kitty Hawk, foto's van toekomstige
landingsplaatsen en verricht andere waarnemingen
van de maan en het zonnestelsel.
ZATERDAG 6 FEBRUARI:
11.38: Shepard en Mitchell beginnen hun tweede
onderzoek van de maan; dit gaat weer vier tot vijf
uur duren. De televisie-camera kjjkt toe en houdt ons
op aarde op de hoogte.
De ttjd wordt voornamelijk gewijd aan geologisch
werk. In totaal gaan de mannen een afstand te voet
afleggen van ruim 2,5 kilometer, maar zullen zich
toch nooit verder van hun Antares bevinden dan ©en
meter of 800.
Zij gaan kraters bekijken en een klim maken van
120 meter naar de bovenrand van een krater waar
zij stenen hopen t<- zullen vinden die zo oud zijn als de
maan zelf. namelijk 4 600.000 jaar. Overal raapt men
stenen op. boort gaten in de grond van 90 tot 120
entimeter diep om daaruit monsters te trekken, en
graaft ook een greppel met hetzelfde doel.
19.47: De mannen verlaten de maan en begeven
zich op weg, de Kitty Hawk achterna.
21.33: De ruimteschepen komen bij elkaar, er wordt
vastgemaakt. De tv zal dit vertonen. Na de vastkoppe-
ling gaan Shepard en Mitchell het commandoschip
binnen.
23.46: De Antares wordt losgemaakt van de Kitty
Hawk en „naar beneden" gestuurd, waar hij twee uur
later, en dit is opzettelijk, te pletter zal vaDen. Ook
die schok zal worden aangetekend op de seisometer
van de Apollo 12 en die van de Apollo 14, welke er
floor Shepard en Mitchell ls achtergelaten
ZONDAG 7 FEBRUARI:
02.37: De Apollo 14 zet de raketten aan om zich
vry te maken uit de baan om de maan, en aanvaardt
de tocht naar hui».
