PRÜM
Stewardess
72
Buurman Belg
Jantje
zag
eens
liggen
Mogen we even ten behoeve van de
dolgedraaide wclvaartskinderen een
klein pleidooi houden voor het
Priimer land, dat ten onrechte tot de
stiefkinderen van het internationaal
toerisme behoort. Ten onrechte inder
daad. want Prüm is wel degelijk een
vakantietopper in het grote West-
Duitse rijk. I" moet het zoeken in het
centrum van het Eifel-Ardenncnge-
bied, waar het één van de mooiste
delen vormt van het natuurpark Zui
delijke Eifcl.
Ruw geschat bestaat een derde uit bos
en de rest wordt opgevuld door ak
kerland op glooiende heuvels. Omdat
Prüm r.og niet zo lang aan de toeristi
sche weg timmert, kan het de gast
nieuwe en moderne accommodaties
aanbieden. Het aantal logeerbedden
bedraagt momenteel 2000 en de prij
zen zijn plezierig laag in vergelijking
met andere oases van landelijke rust.
U heeft het overigens maar voor het
uitkiezen in Prüm: eersteklashotel
met zwembad en sauna, een goed
middenklasse huis, pensions, kamers
bij particulieren of een stoere boerde
rij. u zegt maar, hoe u het hebben
wilt. Kinderen mogen gerust hun ou
ders meenemen, want Prüm mikt juist
doelbewust op de gezinsvakantie. Voor
de fervente kampeerders zijn er in de
mooiste bosst reken en bij de stuwme
ren goed geoutilleerde campings met
alle denkbare faciliteiten. U weet het.
als de Duitser wat begint, dan doet
hij hel ook gelijk goed.
Middelpunt van het district is de
oude stad Prüm met basiliek en
abdij. In de Salvatorbasiliek heeft
keizer Lotharius, de kleinzoon van
1 De Salvatorbasiliek in Prüm.
Karei de Grote, eeuwen terug zijn
laatste rustplaats gevonden. Ook hij
wist al, wat goed voor hem was. Prüm
is ook hard op weg een klein, maar
exquis wintersportparadijs te worden
In het gebied met de Sneeuw-Eifel
bevindt zich een nieuw- ontsloten win
tersportcentrum met skilift, een 800
meter lange piste, schaatsbaan en gas
tenverblijf. Ervaren skileraren geven
dagelijks onderricht. Ideaal voor be
ginnende wintersporters, die dicht bij
huis hun sportiviteit op de lange lat
willen schrijven. Het gebied „Schwar-
zer Mann" ligt op een hoogte van 700
meter en is daardoor niet permanent
zeker van sneeuw. Informeer daarom
tevoren bij het Duitse Reis- en Infor
matiebureau, Spui 24 in Amsterdam,
telefoon 020-241293.
GASTVROUW
OP
HOOG NIVEAU
iCHIPHOL - ROME - SCHIPHOL. Op een
lecemberdag lijkt Schiphol eeh surrealistische
Iroom van glas, licht en beton in een grijs, mistig
lolderlandschap. Een hal vol gedempt gedruis als
óór het begin van een hoogmis. Mannen met
intrigerende diplomatentasscn op weg naar
Manila, Sydney, New York. Mannen met koffers,
bossen bloemen, belastingvrije whisky,
iloffen sigaretten, roerloos balancerend op het
oliënd voetpad. De juffrouw, die deze bcstem-
ningen omroept, wekt de indruk dat ze geplaagd
ordt door een chronische neusverstopping, de
•lozende marechaussee bU de pascontrole lijkt
zijn verkleed voor een op handen zijnd kinder
die doolhof is uitgang A4 gereserveerd voor
le bleekgezichten, die op de vlucht zijn voor de
lollandse druiloor. Ze zijn de klimatologische
mokerslagen beu en hebben een logeplaats besteld
rader de eeuwige lentezon van Rome. De boeken-
;ist, waarin ze ontsnappen, is van lichtgewicht
iluminium en biedt plaats aan vierennegentig
levoorrechten, die over drie uur hun mouwen
uilen oprollen op het Sint-Pietersplein. Karren
EN
664
eerste volzinnen, die me recht voor de raap werden
geserveerd. Alle begin is moeilijk.
Ik blijf trouwens een vreemde eend in de vlie
gende bijt: ik draag bijvoorbeeld nog een zomer-
uniform, terwijl de rest van de pseudo-collega's
schuil gaat achter witte bontmutsen en laarzen.
Maar die stralende, geruststellende glimlach, die
ik links en rechts ronddeel, doet in niets onder
voor de tandpastsmile der anderen.
Mijn eerste opdracht wordt het ronddelen dei-
versnaperingen. Een zacht ei dus, want snoep kan
niet omvallen of over de rand gulpen. Als de
passagiers zien dat het blad in mijn hand een
weinig beeft, kijken ze blij verrast. Dus zelfs een
stewardess kan er last van hebben, zie je ze denken.
Als ik het blad in de vierde rij bijna door een
zonnebril steek, is het ijs helemaal gebroken
Ik kan geen kwaad meer doen bij deze mensen.
RECORD BREKEN
kale middenstander, die kennelijk voor de
eerste keer aan de aarde ontstijgt, heeft zich
itrategisch in een fauteuil bij het raam gemanoeu-
'reerd en zich daar gelijk in de veiligheidsriemen
'astgesnoerd. Zijn blik staat op doodsnood en het
ijkt, alsof zijn ademhaling via een tabulator
•dt geregeld. Pas, als een stewardess hem
noederlijk een zuurtje van goede huishoudkwali-
heeft toegestopt, durft hij weer een glimlach
gesponnen suiker om zijn trekkebekkende
lippen te leggen.
GRASGROEN
Het is een hele geruststelling om te constateren,
lat niemand nog heeft ontdekt, dat één van de
lastvrouwen in de Transavia-Caravelle een ver-
tekelinge is, een vermomde verslaggeefster, die
ich omwille van het abonneebestand voor een
Tijwillige luchtdoop heeft gemeld. Ze heeft haar
igen midijurk en laarzen voor een dag geruild
oor het grasgroen Transavia-uniform en is met
rat haastige instructies naar Pier A4 van Schiphol
iestuurd. Mag ze zich voorstellen: juffrouw Ankie.
ardess voor tweemaal twee uur en een kwar-
Wilt u de riemen vastmaken en de sigaretten
Even is het daarna rustig. Het opstijgen dwingt
zelfs de stewai-dessen in de riemen en tot kort
stondige werkeloosheid. Ik neem een snoepje van
mijn eigen blad en zie de mistslierten langs de
ramen dansen. Drie minuten later gaan de groen
gebloemde schorten aan en is het keihard werken
geblazen. Ik heb opeens het gevoel, dat alle
stewardessen erop uit zijn een record te breken.
Blaadjes met sandwiches, slaatjes, jus d'orange
vliegen door de machine. Vlak daarachter de
koffie. Denk erom, niet trillen, niet morsen op
de witte, overhemden en de frisse zomerjurken.
Mijn hemel, waarom hebben ze dat gangpad zo
smal gemaakt, dat je elkaar niet kunt passeren?
En waarom valt die doorregen grijsaard tijdens
zijn noodgang naar het toilet nou uitgerekend
tegen jouw koffiekan aan? Moet dat nou?
Reisdoel is Rome. Een stad die niet alleen van
wege de paus heilig is in vergelijking met het
natte Amsterdam. Jammer dat we er maar krap
een uur blijven staan. Dat wordt dus geen zwoele
neus halen op de Via Veneto. De captain, een
authentieke he-man met een RAF-snor. ont
sluiert tijdens de reis wat geheimen: ..We bevin
den ons momenteel op een hoogte van 10's kilo
meter". Je ziet iedereen denken: „Hoe lang is
dat in hemelsnaam vallen?".
Eén van de passagiers, een gelooide agrariër met
zeebenen, heeft het in zijn hoofd gezet om de
cockpit te bekijken. Voor zijn gemoedsrust had
hij het beter niet kunnen doen, want piloten
wekken tijdens de vlucht nu eenmaal sterk de
indruk, dat ze het compleet in dg lap laten
hangen. Ze zijn alleen maar zichtbaar actief
tijdens het stijgen en landen en voor de rest knapt
de automatische piloot het karwei op. Veel van
het romantische beeld van de hardwerkende held,
die zijn kist met doodsverachting door de wolken
jaagt, blijft ér op die manier dan ook niet over.
Wat moet je immers met je bewondering aan
vangen, als je alleen een man ziet. die lui in zijn
stoel hangt, een colaatje drinkt en zelfs nog tijd
heeft om natte proppen naar de stewardessen
te schieten?
Voor ons is het ondertussen opruimen geblazen.
Rome is in zicht, de tijd is mijn hemel wat
een beeldspraak omgevlogen. Enthousiaste
moeders fluisteren je nog gauw toe, dat ze hun
kinderen zo fijn' bij oma hebben geparkeerd en
dat ze er hoog nodig met pa alleen tussenuit
moeten. Dan is het weer: riemen vast en sigaret
ten doven. Je voelt nauwelijks dat de Caravellc
contact maakt met de Romeinse grond. Je ziet
opeens weer mensen aan de andere kant van
het raam.
„Dag mevrouw". „Prettige vakantie" ..Veel ple
zier". „Denkt u om het afstapje". Vijf minuten
later is het vliegtuig leeg.
Je zou een moord willen begaan, als je nu even
kon gaan zitten. Lekker met de beentjes omhoog.
Nou vergeet het maar. Gewoon doorwerken, want
het vliegtuig moet tip-top in orde zijn. als straks
over een uur de volgende passagiers alweer
instappen voor de terugreis.
De kleur van de stewardessen is ondertussen
enige tinten bleker geworden. Laten we zeggen
..pale grey" En toch maar weer die glimlach, als
de gebruinde blijkijkers met hun enthousiaste
vakantieverhalen weer gretig een snoepje van
VAKANTIEDUITEN
NATTE PROPPEN
Gelukkig is het niet de eerste keer dat ik vlieg en
uit ervaring weet ik dan ook dat mijn kans op
uchtziekte even groot is als op een eerste prijs hi
de voetbaltoto. Reken erop, dat zoiets oplucht
Nerveus daarentegen ben ik wel. Ik heb de kleine
pantry en het smalle looppad gezien en ik houd
mijn hart vast voor het moment, dat ik met de
hete koffiepot door de vliegtuigbuik zal moeten
dwalen. Goddank kan ik rekenen op de morele
steun van de echte stewardessen, die ik anderhalf
uur geleden in het bemanningscentrum voor het
it heb ontmoet. „Ben je een nieuwe? Zet je
eens wat rechter op ie hoofd" Dat waren de
Voor ons is er geen ruimte voor meditatie: de
sneetjes ros en ham zijn nauwelijks opgegeten
of de blaadjes worden alweer onder de handen -PPM n.n
weggerukt. Hoogste tijd voor de drank, want de (]tEN PAP
vliegtuigmaatschappijen zijn als de dood zo bang.
dat de passagiers van honger en. dorst zullen
omkomen. Opvallend: ondanks het matineuze uur
half elf zondagmorgen gaan de alcoholische
slokjes vrij hard. Tegelijk met de belastingvrije
sigaretten en parfums trouwens. Een whisky hier
een sherry daar. Je rent van cockpit naar staart
en terug en alsmaar met diezelfde fijne glimlach
Als je nou die 10*4 kilometer even vergeet, wat
is dan eigenlijk het verschil tussen een stewar
dess en een serveerster bij Formosa?
Verschil met de heenreis: de enorme snelheid,
waarmee nu de belastingvrije artikelen geluk
kig figuurlijk de deur uitvliegen. Men is ken
nelijk zuinig geweest met de vakantieduiten. Of
hebben ze thuis een hoop goed te maken? Mis
schien houden ze alleen maar i-azend veel van
zichzelf, denk je opeens.
Na een uur is er geen druppel drank en geen
sigaret met of zonder filter meer over. En hup,
de vuile bladen met de restanten van de lunch
in de kluis en hup de smerige koffiekoppen er
achteraan. Beneden glijdt het vlakke polderland
alweer vredig onder de glimmende Caravelle door.
Na ruim twee uur staan we weer op Schiphol.
Mist, motregen. „Idioten, die we zijn. Waarom
zijn we niet gebleven?Kreten uit menige mond.
Er worden haastig handen geschud, knikje hier,
knikje daar. D3nk u wel. juffrouw. Nog één keer
steels omkijken naar de stewardessen en dan
maar weer manmoedig zwaaien paar de familie
leden achter het glas. Gut Jan. wat ben je bruin
Deze keer behoeven de stewardessen niet op tc
ruimen. Daar zijn gelukkig anderen voor op
Schiphol. Wel nog even een afzakkertje aan de
bar. Dan rap naar huis.
Voor drie stewardessen komt er morgen weer
zo'n dag. Weer glimlachen, riemen vastmaken,
sigaretten doven. Jakkeren, sussen, kalmeren,
vriendelijk toespreken.
De vierde heeft zich voorgenomen om morgen een
gat in de dag te slapen. Ik geef het eerlijk toe,
ik kan geen pap meer zeggen, Waarschijnlijk
krijg ik een boze nachtmerrie, waarin ik uren
lang met de tong op mijn schoenen door het zwerk
strompel met een blad vol zuurtjes.
BUURMAN Belg we weten het nou zo langzamer
hand wel bekijkt het vrome volkje, dat aan gene
zijde van zijn noordergrens woont, bij voorkeur met een
argusoog. Hij heeft weinig op met onze uitspraak van de
Nederlandse taal. "hij spot over onze spreekwoordelijke
iiïïnlgheïa~rn is- van oordeel, dat hU met zijn znidelük
„saVoir vivre" een stuk beter af fa dan de calvinistische
baasjes, die in de moerasdelta van de Rijn hun leeftocht
bij elkaar scharrelen. Hij maakt als het even kan boven
zijn pint ook gepeperde grappen over d'n Ollander en
komt dan bijvoorbeeld tot deze voltreffer: „hoe herken je
een Nederlandse familie?". „Aan het feit. dat ze op een
terrasje één glas ranja bestellen met zeven rietjes".
Als u nu die zeven rietjes van huis meeneemt, kunt u
nochtans in België een verrukkelijke vakantie vieren,
want ze weten daar inderdaad, wat leven is. Vergelijk
alleen de restaurants in de Ardennen maar eens met die
in de Nederlandse provincie en u zult schreiend moeten
toegeven, dat onze koks er doorgaans heel wat minder
van bakken dan hun Waalse collega's. Vervelend, maar
het is een feit. Zoek maar uit, stop in een willekeurig
dorp en stap een restaurant binnen en u zult ervaren, dat
België een culinair luilekkerland is. Het is de Belgen en
met name de vrouwen trouwens aan te zien. Reken er op.
dat ze het goeie leven en zichzelf het volle pond geven.
Mogen wij u een paar adresjes geven: restaurant
Lucullus aan de rechteroever van de Ourthe. Een mieters
eetparadijsje in een nostalgiek park, waar u bijvoorbeeld
in een slakkegang naar de reebout kunt eten en na
afloop de hoofse ober een bedragje in de hand moet
frommelen, dat u in Nederland moet neertellen voor een
ordinaire biefstuk. La Vallée des Fées is ook de moeite
van een kleine omweg waard. Het hotel-restaurant ligt
aan een murmelende bergbeek even ten noorden van
Houffalize en is beroemd om zijn forellen in alle denkbare
uitvoeringen. Doen. doen, mensen.
Als u sfeer en goed eten belangrijker vindt dan een
hotelkamer met alles erop en eraan, kunnen wij u van
harte Les Merlettes in La Roche aanbevelen. La Roche
zelf. een fotogeniek middeleeuws stadje in een diepe
i
WEET
WAT LEKKER
IS
Ardennerput (neem een hammetje mee naar huis) ls ln
de zomermaanden een toeristisch mierennest vol potver-
teerders, feestneuzen en aanverwante zaken, maar dan
nog zit u goed in Les Merlettes, dat net buiten het
feestgewoel ligt in een eigen niemandalletie. Van de
kamers mag u niet al te veel verwachten en als u zo rein
op het lijf bent. dat u tweemaal daags een bad neemt,
zult u er rekening mee moeten houden, dat u nog al eens
in de rij zult moeten staan. Geen nood echter, want het
hotel heeft ook nog een eigen zwembad.
Als u de Ardennen op zijn mooist wilt leren kennen, ga
er dan in de lente heen. Breek er een paar dagen
tussenuit, schroef een dagje aan uw vrije weekend en
wendt de steven naar het zuiden. Om de afstand hoeft u
het niet tc laten: in drie uur bent u al hoog en breed
voorbij Luik. Om de prijs trouwens ook niet, want België
levert nog steeds beste waar voor relatief weinig geld. Als
u per auto gaat, maak er dan wel een zwerftocht van. De
Ardennen vormen daarvoor een op maat geknipt gebied.
Niet te klein, niet te gróót. U kunt in drie dagen een hoop
grandioze ontdekkingen doen. variërend van de ongenaak
bare Hoge Venen tot de vergeten uithoek in het zuiden,
waar de Semois nerveus doorheen kronkelt. En vergeet
vooral niet royaal de tijd te nemen voor uw maaltijden,
want ze kunnen er wat van, de Belgische keukenmeesters.
Het verdient aanbeveling om tevoren een plan te maken
aan de hand van de overvloedige reisinlichtingen. die u
gratis kunl krijgen bij het Belgisch Verkeersbureau.
Leidseplein 7 in Amsterdam, telefoon 020-245959.
Een culinair luilekkerland. De Belgen geven Het goeie lev
'"•■f
