STOMPWIJKSE DORPSHUIS KOMT EIND JUNI GEREED Rietdekker werkt aan schoonheid van een karaktervol dak ONTBREKENDE WETGEVING OP PRIVACY Leidse comité gaat volkstelling saboteren Niemand alarmeerde direct de politie MAANDAG 25 JANUARI 1971 LEIDSE COURANT Verbouwing zusterhuis vordert STOMPWIJK Vier ge neraties geleden werd de eerste rietdekker geboren uit het geslacht De Bruin, dat al eeuwen woont in een van de oudste huizen van Stompwijk. En iedere gene ratie verder bracht een nieuwe rietdekker tot leven. Het in de familie gegroeide rietdekkersbedrijf is mo menteel in handen van Jan de Bruin. „Het werk is in al die jaren niet veranderd", zo beweert hij overtuigend. „Ik heb het van mijn vader geleerd en hij weer van zijn Zelfs het gereedschap is hetzelfde gebleven en moet nog steeds met de handd door een" smid worden gemaakt. Het rietdekkersbedrijf wordt in het westen van het land het beste uitgeoefend. In Brabant en Limburg zie je vaak slordige daken. Daar doen de boeren de reparaties meestal zelf en die denken daarbij alleen maar aan de waterdichtheid en vrijwel nooit aan de schoonheid van een karaktervol rieten dak. Het beroep riet dekker wordt in de omgeving van Den Haag nog maar door drie mensen uitgeoefend. Verder zijn er maar weinig men sen, die iets van rietdekken weten of begrijpen. Vaak denkt de buitenwereld, dat een rieten dak wordt geschoren om het egaal te krijgen. Ook weet men niet eens of een dekker aan de boven- of onderzijde van het dak begint. Ik ben nu 36 jaar en heb twee kleine zoons. Ik hoop dat ze later mijn bedrijf zullen overnemen, want al is rietdekken een heel oud vak, uitsterven zal het nooit. Integendeel er zit zelfs weer perspectief in". „Vroeger was dat wel anders", zo meent de potige door het buitenwerk „getekende" heer De Bruin. „In mijn opa's tijd was het rietdekkersvak een an de minste beroepen. Ver- j dienden de buren een gulden, dan mocht mijn opa maar ne- I gentig cent verdienen. Onze familie dekte toen nog al het riet in Stompwijk. Meestal be- I stond het werk uit reparaties i en onderhoud. Zelden of nooit j werd een nieuw dak ge- I maakt. I In de loop der jaren is het j aantal rietdekkers sterk te- j ruggelopen. In heel Nederland werken er nu misschien nog maar een paar honderd, ter wijl vroeger zowat ieder dorp een eigen rietdekker had. In de tijd van mijn opa en zelfs nog in de jaren dat mijn va der de regie van het bedrijf voerde, handelden we 's win ters in kolen en griend. Ook hebben we al die jaren rieten- matten gemaakt voor de tuin derijen. Die matten werden gebruikt om de jonge plantjes te beschermen tegen vorst en kou. De fabrikage van die matten is nu door een machi ne overgenomen maar, vroeger werd iedere mat nog met de hand gevlochten. Ze worden nu vaak gebruikt als sierlijke afscheiding van tuinen. Voor de werkelijke tuinderijen hoe ven ze niet meer gemaakt te worden, want de grote glazen warenhuizen met een eigen verwarming hebben dc be schuttende taak van de riet matten overgenomen. Een naakte villa, waarvan het dak nog bestaat uit een raafa- werk van latten waartussen wind en regen vrij spel heb ben. vormt het arbeidsterrein van de rietdekker. Een assis tent oppert fikse bundels riet naar een steiger langs de da krand waarop de rietdekker staat. Balancerend op de ran ke latten spreidt de dekker het gezond glimmende riet tot een laag van circa vijf centi meter over het gehele dak. Dan bewerkt hij de breeuw- kanten, de uitstekende randen langs de voor- en achtergevel. Knielend, op de steiger worden de eerste bundels riet aan de onderzijde van het dak aange bracht. De dekker bevestigt de stengels met zijn gereedschap met twijgjes of koperdraad aan de onderste lat van het raamwerk. Dan volgt een tweede laag bovenop de eerste, alleen zo'n vijfentwintig centi meter hoger. Een derde laag wordt weer op de tweede laag aangebracht en overlapt de onderste laag ook nog. Lang zamerhand verdwijnen de fie re pluimen van het riet onder de iteeds dikker wordende laag. Voor het bevestigen en egali seren van het riet gebruikt de dekker drie met de hand ver vaardigde ijzeren instrumen ten: een groot drijfbord, er naald, die dezelfde functie hebben als naald en draad van de huismoeders. De goot is een taps toelopend ijzer met een gleuf, waardoor een twijgje of een stuk koperdraad tussen het riet door onder een van de latten wordt gebracht. Met de naald, een ijzeren staaf met een fiks oog aan het uiteinde, wordt het twijgje of de koper draad „opgevist" en aan de andere kant van de lat opge haald. Een fikse knoop erin en het riet zit stevig verklonken. Met het drijfbord worden de rietstengels opgestuwd totdat ze een egaal geheel vormen. Het door iedere dekker zelf vervaardige bord bestaat uit een brede houten plank, aan de onderzijde volgeboord met gaten. In die gaten vallen de onderste delen van de stengels en door het steeds verder in duwen van de uitstekende stengels wordt een glad geheel verkregen. Komt de rietdekker hoger op het dak. dan stapt hij van de steiger over op dekstoeltjes, planken die met grote haken achter de latten van het dak worden bevestigd. Met de knieën op de plank kan het werk op het dak wor den voortgezet De laatste hand wordt gelegd wanneer de dakpannen op de nok van het dak worden aangebracht, met recht de kroon op het werk. Karakter „Een rieten dak heeft veel meer karakter dan een pan nen of een leien bedekking Bovendien is het 's winters heerlijk warm en 's zomers lekker koel. Lekken doet het niet, ook al zou het riet maar tien centimeter dik zijn. Maar er moet wel voldoende schot in het dak zijn. het dak moet schuin zijn. aldus Jan de „Een rieten dak is natuurlijk wel brandbaar, maar als men dat wil kunnen de rieten sten gels brandvrij gemaakt wor den. Dan drenk ik ze in een bad met een oplossing van leem, amoniak en water. Een goed gedekt dak gaat wel vijf tig jaar mee, daarna moet het gerepareerd of vervangen worden. De zon- en regenzijde van het dak is hel snelst versleten. In Nederland is dat de kant aan de zuid-west zij de. De belangstelling voor een rieten dank is de laatste jaren weer sterk toegenomen en het werkterrein van de dekkers strekt zich nu uit tot ver bui ten de dorpsgrenzen. Zo werk ik wel in het buitenland, in België en Frankrijk, en onlangs heb ik nog een kap gemaakt voor een molen in Amerika. Ik werk altijd met Kalenber- ger riet. Dat is het beste. An der riet uit Polen en Tsecho- Slowakije is minder handel baar. Ik moet een sluike bos hebben, een stengellengte van een tot anderhalve meter en een forse pluim. Ik weet direct wanneer riet gezond is. Echte kenners kun nen dat direct zien. maar ook voelen. Een mooie fiere pluim en een gezonde glimmende stengel. Dat is het ware". wording. Op de begane grond komen t verdieping een ontspanningsruimte vi podium en een bar. 10x13 meter, Ontmoetingscentrum voor iedereen OMPYVIJK Enkele inden geleden is het incmersbedrijf Overde- begonnen met de ver ging van het voormali- zustershuis te Stomp- s. Volgens de plannen :t het dorpshuis eind ju- dit jaar gereedkomen, ongeveer tweeeneenlialf vxWr leeg te hebben gestaan >eef dit prachtige gebouw belangrijke plaats gaan Stompwijk. E slerv'"- n helft va iekenhui de afgelopen jaren is wat overlegd, voordat zaak rond was. Het kbestuur nodigde in juli alle besturen van de k Moe li £^Pater v. d. Meer erlaat parochie H. Antonius J1DEN Pater Bauke van der Meêr af, tuss« sinds zijn installatie op 19sep- j.l. leider van het zielzorgelijk _n de St.-Antoniusparochie in der Mee _Wcst heeft gisteren tüdens alle >ndom c laristievieringen meegedeeld, dat hjj n ongi gezondheidsredenen zijn functie ter de orolijijjking heeft gesteld. 24 november is pater Van der (49) ziek geworden en moest hij het •fenen van zijn taak op medisch es enige tijd staken. Onlangs werd Van der Meer door de hem be idende neuroloog te kennen gegeven lij minstens drie maanden rust zou n gaan nemen. Uit dit advies had Van der Meer de conclusie getrok- dat het verstandig was als hij zijn ware parochie beschikbaar stellen. Opnieuw staat pater H. C. Eeuwijk o.f.m. alleen voor de •rale taak in Zuid-West. het weekeinde assisteert kapelaan atman. Over een eventuele opvol- pater Van der Meer valt nog te zeggen. niet it orker jubileu Band algi 'lig Ba enwerki umconce i uitgeni ertgeboui mt) con de KN! rogramm wkeurig of i in Heere n. Uit d£ k geblekt erk bij ten te -functii verenigingen van Stomp wijk uit. om eens te praten over het leegstaande zus tershuis. Toen al kwamen de eerste ideeën omtrent een eventueel dorpshuis. Er negen personen benoemd, die de mogelijkheden zou onderzoeken en de nodige contacten zou leggen. Er werd contact opgenomen met de provincie Zuid-Hol- landj, het ministerie van CRM-en de Stichting Maat schappelijk Opbouwwerk Zuid-Holland, die alle hun medewerking beloofden. Ook B. en W. van Leid- schendam stonden bijzonder welwillend tegenover de kosten plannen. nemen In juni '69 adviseerde de heer Scherpenhuizen, die erg veel werk gedaan heeft voor de „Stichting Dorps huis Stompwijk" alle gege vens op te stellen en naar de diverse instanties te stu ren in verband met de sub- De volgende instanties hebben subsiedie verleend de gemeente Leidschendam (40.000 gulden), hetministe- rie van CRM (40000 gul den); de provincie Zuid- Holland (20.000 gulden); het Anjerfonds en het Kon. Ju- lianafonds (ongeveer 5000 gulden). De totale verbou- wings-u en inrichtingskosten zullen rond de 150.000 gul den liggen. De Stompwij- kers zelf zullen ongeveer 10 procent van de totale hun rekening Vorig jaar werd uit de commissie een stichtingsbe stuur samengesteld, dat be staat uit de dames J. van Vliet. G. Ovcrdevest. G. de Haas en dc heren L. Belt, J. Eldcrkorst, J. Hodes. H. Kester, A. v. d. Put en B. v. d. Velde. De verenigingen (onge veer 30), die gebruik hopen te maken van het dorpshuis zijn inmiddels vertegen - wordigd in een vereni gingsraad, dat als advise rend orgaan optreedt voor het stichtingsbestuur. Het is niet de bedoeling, dat alleen verenigingen er van gebruik gaan maken. Het dorpshuis is voor ie dereen bedoeld als ontmoe tingscentrum. EHBO Noordwijk Noordwijk aan Zee formaliïe't Derde christelijke basisschool in Alphen-Ridderveld ALPHEN A-D RIJN De verenigng j voor Christelijk Schoolonderwijs te Alphen aan den Rijn wil een derde basisschool stichten in Ridderveld. Het bestuur heeft de gemeente om mede- j werking daarvoor verzocht. Bovendien j vraagt het B. en YV. een aantal lokalen beschikbaar te stellen totdat de nieuwe J school gebouwd is. B. en YV. vragen de I raad, deze verzoeken te honoreren. Een van de voorwaarden die de stelt, is dat de nieuw te bouwen school bij haar opening wordt door ten minste 75 leerlingen, die voldoen aan de bij de wet gestelde eisen. En daar wringt de schoen. Want het huidige aantal leer lingen van de tweede pr.-chr. school is bijna 120 terwijl de Morgensterschool in de Briljantstraat thans een overschot heeft van 20 leerlingen. In verband met het toenemen van het aantal bewoners in Ridderveld zal het nodig zijn. een derde school te stichten, hoewel het niet mogelijk is, de aanwezigheid van het vereiste aantal leerlingen door middel van ouder-verklaringen te bewijzen, zo als onder normale omstandigheden ge beurt. De school zal ruimte moeten bieden aan 180 leerlingen. Ze zal zes klassen omvatten. drijfbord egaliseren Europr hardrljdi heeft ■chten b •ORDYVI.TK De jaarlijkse rcportafii vergadering van de afdeling Eurovlsi "hvijk van de EHBO was in feite door i 's een vormaliteit na de uitgebrei- erslaggeving en besprekingen, die commissi de viering vnn het veertigjarige ik op vr#4" aa" vooraf gegaan gebruikelijke agenda werd afge- ..ied waarbij de heren Schelvis iden* t Schie als resp. 2e secretaris c ingmeester herkozen werden ii a een verloting ter verster- de kas kon de voorzitster, blaui ouw de Beer, de vergadering offi- j( sluiten, waarna men informeel /at bijeen bleef. AGENDA RIJNSTREEK In Ridderveld derde prot.-chr. kleuterschool ALPHEN a.d. RIJN De vereniging „Scholen met den Bijbel" wil een derde protestants-christelijke kleuterschool in Ridderveld stichten. De noodzaak van een derde school is de groei van het aantal bewoners in dit deel van de gemeente. Bij de opening zou de school door ten minste 30 kleuters bezocht moeten worden Het is niet mogelijk, de aanwezigheid van dit aantal kleuters door middel van ouderverklaringen te bewijzen. Het be stuur van de vereniging meent echter dat er ook zonder zo'n verklaring vol doende zekerheid bestaat dat het ver eiste minimum aantal kinderen spoedig bereikt zal zijn. Het heeft daarom plan nen voor de bouw van een schooltje met twee klassen, dat ruimte biedt aan 39 kleuters, B. en W. vragen de raad de gevraagde medewerking te verlenen en. in afwachting van de bouw. tijdelijke voorzieningen beschikbaar te stellen. 'DAG 25 JANUARI H. Knap; Het intehuis, Hist. Vereniging, rouw JANUARI voude Ned. Herv. Ver bijeenkomst Ned. Bond va loop Gemeentehuis, raadsvergade- 8 uur, Hotel Neug, alg. vergadering Verenigingsgebouw (Rozenlaan), kaart- LISSE De kienavond van de mu ziekvereniging Kunst en Y'olharding vrijdagavond in gebouw Rehoboth heeft 435 gul' pgebracht. Dit bedrag zal worden toegevoegd aan de gelden die benodigd zijn om over enige tijd een operette-uitvoering te kunnen bekostigen. De groep spelers moet nog wel worden uitgebreid met enige meisjes. Geïnteresseerdenworden verzocht contact op te nemen met het LEIDEN. Hoetvel de doorsnee Nederlander zich Yvaarschijnlijk niet druk zal maken over de volkstelling en er met een schou derophalen aan voorbij zal gaan, zijn er toch mensen, waarvoor de volkstelling niet zomaar iets is en die bezwaren hebben tegen het houden van een volkstelling. Zeker op de manier, zoals dat nu op 25 en 26 februari gaat gebeu ren. Op landelijk gebied is het comité Waakzaamheid actief met de mensen te wijzen op de ge varen van de volkstelling. Zo'n afdeling van dit comité bestaat er ook in Leiden. Hierin zitten voornamelijk mensen uit P.S.P.- kringen. Daarnaast is echter ook het comité Sabotage Volkstelling in Leiden werkzaam, dat volledig autonoom isen dat als doel heeft, waar het maar mogelijk is, deze volkstelling te saboteren. Woord voerder van dit comité is het P.S.P.-raadslid Herman Ampt- meijer, die echter duidelijk stelt namens zichzelf te spreken. Ook al omdat dit comité geen duidelijk P.S.P.-signatuur draagt. „Op dit moment zijn er twee comités in Leiden werkzaam. Eén van de PSP, dat vrij sterk in de legaliteit zal wei ken, en ons comité, dat illegaal veel hardere acties zal voeren. Het werk zal bestaan uit het aanzetten tot en behulpzaam zijn bij sabotage. Daarom kan ik ook geen gedetailleerde plannen geven, omdat daar des te gemakke lijker tegen kan worden opgetreden. Het feit, dat er een inventarisatie van de bevolking plaats heeft, is op zich helemaal niet zo slecht. Alleen de con dities, waaronder deze volkstelling wordt gehouden, deugen helemaal niet. Met name is dat voor mij het ont breken van een wetgeving op de pri vacy in het computertijdperk. Het ont breken van voorschriften bij het ge bruik van databanken. Op het ogen blik kan je daarmee doen en laten, wat je wilt. Als burger heb je daar geen enkele controle op. je één keer wat op afbetaling koopt, word je daar geregistreerd. Ook als je slecht van betalen geweest bent. Als ik morgen een bankstel koop bij V. en D., informeert V. en D. eerst in Tiel of ik wel goed ben van betalen. Als Tiel dan zegt: nee. het is een slechte betaler, dan krijg ik mijn bank stel niet. Zo ook als ik een lening wil sluiten bij een bank. Maar als nu het feit, dat ik niet betaald heb, ligt in dat ik het niet eens was met een firma, zit het heel anders. Een voorbeeld. Ik heb een vloerkleed gekocht, maar ze hebben het verkeerde geleverd, dan ligt de zaak fundamenteel anders. Dan ben ik niet slecht van betalen, maar had ik bezwaar tegen het verloop van deze transactie. En nu weet ik gewoon niet, wat erover mij in Tiel genoteerd staat. Als er iets fouts genoteerd staat, heb ik geen enkele mogelijkheid dat te rectificeren. Op een manier, waarop geen enkele controle mogelijk is, kan er vrij diepgaand in mijn leven worden ingegrepen. Het kopen op afbetaling, het sluiten van leningen bij een bank, het wordt allemaal steeds meer ge ïntegreerd in deze maatschappij en als die mogelijkheid je wordt ontnomen, kan je zwaar gedupeerd zijn. Dit is gewoon één voorbeeld, waarop het gebruik van een computersysteem zonder dat daar democratische con trole op mogelijk is, tot ontreohting van mensen kan leiden. En hieruit volgen meteen de eisen, die je moet stellen. Je hebt allereerst het recht te weten, wat erover je in een computer systeem is opgeslagen. Een tweede eis is, dat als er fouten over je in staan, je die kan laten ver anderen. En ten derde, dat je weet, wie gebruik kan maken van die ge gevens en toegang hebben tot die data bank. Dat is gewoon een erg belangrijk Als met een wetgeving al deze punten in orde komen, vervallen de bezwaren tegen de volkstelling voor een groot gedeelte en dan is zelfs het feit, dat je op naam geregistreerd blijft niet zo erg. omdat je dan weet, of dat hel geval is, wie daarvan gebruik kunnen maken en waarvoor dat gebruik nodig In Zweden zijn ze met de volkstelling al zover, dat ze vragen stellen over je opleiding, je salaris en of je een ijskast hebt. En het bedrijfsleven mag daar, net als in Nederland trouwens, gebruik maken van die gegevens. aanleggen en de lijsten al had samen gesteld van iedereen, die bij een voort durende kabinetscrisis naar een straf kamp had gemoeten of naar een eilandje was verbannen. Ik zie het hier al gebeuren, dat zo'n honderdduizend Nederlanders worden opgepakt, omdat ze precies weten, wie ze moeten heb- Het is natuurlijk onaanvaardbaar, dat er dwang staat op het verstrekken van gegevens, die nadelig voor jezelf kun- n enzijn. De straf, die er nu opstaat, is belachelijk hoog. Ik geloof, dat veel mensen zullen weigeren. Er is een gigantische weerstand aan het groeien tegen deze volkstelling en ik schat het aantal weigeraars toch wel op 10 pro cent. Dat zou me niets verbazen. Plakken In Leiden zal er vrij fors geplakt gaan worden tegen de volkstelling. Verder wordt gedacht aan een forumavond. Belangrijk is ook het zoveel mogelijk organiseren van weigeraars en ervoor te zorgen, dat mensen, die last krijgen met het weigeren, van juridische bij stand worden voorzien. Ook wordt nog gedacht aan het colporteren van docu mentatiemappen van het comité YVaak- zaamheid. En dan kom je bij de sabotage zelf terecht. Het rijk neemt dit vrij serieus op en in de kranten heeft onlangs ge staan dat ook chemische sabotage strafzaar zal zijn. Ik denk wel, dat driekwart van deze sabotage niet con troleerbaar is, als het een beetje slim worden gedaan. Dit zal zoveel mogelijk gestimuleerd worden. En middelen daarvoor zullen ook ter beschikking worden gesteld. Het Ne derlandse bedrijfsleven komt er ook gewoon voor uit, dat ze dit soort volks tellingen best interessant vindt Het zou nog veel verder willen gaan met het steiren van vragen. Maar gelukkig is dat nog niet gelukt, hoewel het een kwalijke zaak blijft, dat de Kamer zo zonder meer akkoord is gegaan met deze volkstelling", aldus de heer Ampt- meijer. Aggressieve verkooppolitiek Op die manier is het voor een ijs- kastenl'irma heel eenvoudig alle men sen boven een bepaald inkomen en die nog geen ijskast hebben eruit te halen en die huis aan huis te gaan bewerken. Ze weten: die mensen kunnen het be talen en hebben niet zo'n ding. Dat is gewoon een mogelijkheid tot het schep pen van een vrij aggressieve verkoop- politiek, waarvan vrij veel consumen ten het slachtoffer zullen worden. Er kan gewoon misbruik van worden ge maakt en ook daartegen moet je waar borgen scheppen. Dat je weet, wie er gebruik van kan maken en dat je daar tegen kan protesteren. Dat je zegt: ik weiger, dat het bedrijfsleven van mijn gegevens gebruik maakt. Dat de overheid gegevens nodig heeft voor woonplanning, is verdedig baar, maar ik zie niet in, waarom je vérplicht moet zijn, bepaalde gegevens ter beschikking van de heer Philips te stellen. Een ander, hoewel niet het belangrijk ste bezwaar is, dat van een politiek verslechterend klimaat, waarin een marniersregime mogelijk zal zijn. In Italië is net bekend geworden, dat die generaal Lorenzo van meer dan 150.000 belangrijke mensen (politici, vakbonds leiders, journalisten) dossiers had laten Elf inbraken Sassenheim SASSENHEIM Afgelopen weekein de hadden er niet minder dan elf in braken plaats. De meeste, negen, in de Pallandtlaan, Elbalaan, Ter Leedelaan etc. De buit was niet erg groot en evenmin werd flinke schade aange richt. Dit laatste was ook het geval met een inbraak in een pand aan de Hoofdstraat waar slechts enkele honderden guldens werden vermist. Het is voor de politie een raadsel, dat niemand van de benadeelden direct de moeite nam de politie te waarschuwen, hoewel er meerderen na de ongewenste bezoeken wakker kwamen. Tevens werd ingebroken in een complex bouw keten in het Kooiplan, waar grote ra vage werd aangericht, in het bijzonder in een kantine. In het laatste geval staat wel vast dat het hier kwajongens- werk betreft. Wansmakelijke grap LEIDERDORP Onderzoek door de Leiderdorpse politie heeft uitgewezen, dat ons bericht van zaterdag over de vondst van een dode baby door bouw vakarbeiders bij dc Engelendaal is te herleiden tot wansmakelijke grap. Na vrijdagmiddag een modelinge mel ding gekregen te hebben, kregen wij za terdag uit een geheel andere bron een geschreven bericht, dat feitelijk nagenoeg geheel overeenstemde met de mededeling. Aan de juistheid van dit ebricht werd door onze redactie niet getwijfeld.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1971 | | pagina 3