n
Premier Ulster vraagt hulp
VEEL SHORTS
IN ROME
Gevechten in Belfast onheilspellend
BEN JE 15 JAAR...
KRANTENWIJK
Onderwijs werkende jongeren
nog een omstrede zaak
Kelner komt
om bij brand
Gewestvorming kan
volgend jaar starten
OLIECONFERENTI
IN TEHERAN
LEIDSE COURANT DINSDAG 19 JANUARI 1971
(ADVERTENTIE)
(Van
correspondent)
CaicbeSou^ant
dan zo spoedig mogelijk even 1
i op kantoor
PAPENGRACHT 32 LEIDEN
TELEFOON 01710 - 22244
LONDEN Majoor James Chichester-Clark. premier van de Noord-
ierse regering heeft gisteravond een blitzbezoek aan de Britse hoofdstad
gebracht om met R. Maudling, minister van Binnenlandse Zaken, de nieuwe
onrust in Belfast te bespreken. De rellen in bepaalde katholieke woon
wijken van Ulsters hoofdstad worden door de regering Chichester-Clark
hoofdzakelijk toegeschreven aan tweedracht tussen rivalerende fracties
van het illegale Ierse republikeinse leger, de zgn. IRA.
Maudling ontving Chichester-Clark in
de werkkamer van premier Edward
Heath in het parlement. Hun gesprek
was kennelijk erg belangrijk voor de
Noordierse regeringsleider, die nieuwe
steun van Londen nodig heeft om in
zijn land de situatie onder de knie te
krijgen. In sommige uiters rechtse
kringen van Ulsters Uniepartijgaan
weer ontevreden stemmen op die het
ontslag van de premier eisen.
ONDANKS WETTELIJKE REGELING
Behoef te aan vakcursus
of aan vormingswerk
DEN HAAG Wettelijk heeft het
Haagse bedrijf van Siemens geen enkel
recht om 63 van zijn jonge werknemers
terug te halen van de wekelijkse dag
vormingscursus op het Haagse vor
mingscentrum. In artikel 12 van de
arbeidswet staat namelijk: De werkge
ver is verplicht jeugdige werknemers
tot 18 jaar, op schriftelijk verzoek van
hun ouders, een dag per week vrij te
geven met behoud van loon voor hel
volgen van onderwijs of vormingscur-
Sinds augustus vorig jaar is het zelfs
zo dat werkende jongeren van 14 en 15
niet eens mógen werken als zij niet
voor een dag per week ingeschreven
staan bij en vormingsinstituut of school
voor beroepsgeleidend onderwijs. Alleen
meisjes die huishoudelijk werk verrich
ten zijn uitgezonderd van dit „voor
waardelijk arbeidsverbod."
Maar de praktijk is anders dan de
theorie van de wet. In feite zijn het de
bedrijven die uitmaken of hun jonge
werknemers wel of niet die ene dag
vrij krijgen voor onderwijs of vorming.
Door beloften, stille druk. of gewoon
door de jongeren anders niet in dienst
te nemen, maken de werkgevers het in
veel gevallen voor de werkende jonge
ren moeilijk van hun recht gebruik te
maken. Niet voor niets werd door de
organisaties van werkende jongeren op
ip grote 1 november demonstratie in
14)89 artikel 12 van de arbeidswet, al 50
fiar oud doodverklaard omdat het
nooit tot werking is gekomen.
In het Haagse Siemensgeval komt
daar nog bij dat een groot deel van de
63 cursisten ouder is dan 17. Dat zij in
bedrijfstijd naar de vormingscursus
konden, was een gunst van Siemens. Er
wordt dan ook gepleit het wettelijk
recht op een dag vorming uit te breiden
tot 23 jaar. De kwestie-Siemens staat
overigens in allerlei opzichten beslist
niet op zich zelf.
De vormingsinstituten zijn om aan
cursisten te komen sterk afhankelijk
van de medewerking van de bedrijven.
Ondanks wervingscampagnes slagen de
vormingsinstituten er niet in de wer
kende jongeren voldoende te bereiken.
Van de 466 duizend werkende jongeren
van 14 tot en met 18 jaar nemen er
naar schatting 33 duizend deel aan
vormingscursussen. 66 duizend volgen
een beroepscursus in het leerlingwezen,
49 duizend volgen ander part-time on
derwijs. Ongeveer 70 pet. volgt geen
enkel onderwijs of vorming meer.
Daarom gaan de vormingsinstituten
cursisten werven in de bedrijven. Men
probeert de bedrijfsleiding aan te pra
ten dat het bedrijf voordeel zal putten
uit het vormingswerk voor hun jeugdi
ge werknemers. De organisaties van
werkende jongeren zien dit met lede
ogen aan. Zij zijn bang dat het vor
mingswerk op deze manier teveel onder
invloed van de bedrijfsbelangen zal ko-
De heer Peters, staffunctionaris van
het Nationaal Centrum Vorming Be-
drijfsjeugd, een van de drie landelijke
organisaties van vormingsinstituten,
ontkent niet dat veel vormingsinstituten
hun opstelling ten aanzien van de be
drijfsbelangen laten afhangen van hun
feitelijke afhankelijkheid van de gratie
van de bedrijven om cursisten te krij
gen.
$it probleem is de laatste tijd scher
per geworden ten gevolge van de maat
schappij-kritische opstelling van het
vormingswerk. Veel vormingsleiders be
seffen dat jonge werknemers behoefte
hebben aan een stuk maatschappelijke
bewustwording. De bedrijven zijn ech
ter uit op (jonge) werknemers met een
groter stuk verantwoordelijkheidsbesef
tijdens het werk. Over dit principiële
verschil van uitgangspunt tussen vor
mingswerk en bedrijfsbelang bestaat
echter binnen het vormingswerk nog
lang geen eensgezindheid.
Tankerbotsing in
baai van Frisco
SAN FRANCISCO (RTR) In de baai
van San Francisco drijft sinds gisteren
een reusachtige massa olie, die afkomstig
is van twee met elkaar in aanvaring ge
komen tankers, de ruim tienduizend ton
metende Arizona Standard en het onge
veer even grote zusterschip Oregon Stan
dard. De Amerikaanse kustwacht schat
de hoeveelheid weggestroomde olie op
ongeveer 7:5 miljoen liter. Enkele stran
den aan de baai zijn al met een dikke
laag olie bedekt.
Conflicten als nu bij Siemens in Den
Haag komen niet uit de lucht vallen.
De heer Peters ontkent niet dat regel
matig bedrijven jongeren terughalen
uit een vormingscursus. Meestal komen
deze conflicten echter niet naar buiten
omdat de vormingsinstituten bang zijn
de goede verstandhouding met de be-
rijfsdirecties te verstoren. In Den
Haag is het uitgelekt omdat het om een
grote groep ging.
Binnenskamers
Maar ook nu probeert het vormings
instituut het conflict binnenskamers
met de Siemensdirectie op te lossen,
zelfs buiten de 63 jongeren. Volgens de
heer Peters komt het echter ook voor
dat dergelijke conflicten ertoe leiden
dat een onjuiste situatie in een bedrijf
wezenlijk wordt verbeterd. Maar het
zal niemand verbazen wanneer conflic
ten als nu bij Siemens in de nabije
toekomst meer gaan voorkomen.
De organisaties van werkende jonge
ren beschouwen de maatschappij-kriti
sche functie van het vormingswerk als
een noodzaak. Om dezelfde reden staan
zij afwijzend tegenover de leerlingstel
sels. Daarin krijgen de werkende jon
geren beroepsbegeleidend onderwijs, in
feite een vakcursus. De meeste leerling
stelsels worden opgericht en bestuurd
door organisaties van werkgevers, bij
wie volgens de werkende jongeren de
bedrijfsbelangen voorop staan.
Ondertussen hebben twee PvdA-Ka-
merleden, mej. Barendregt en de heer
Van Lier, de regering gevraagd of zij
het juist vindt dat Siemens zonder
overleg de cursisten terugtrok. De j
KVP-jongeren hebben ondertussen deze
vraag al beantwoord. Zij vinden het i
volkomen onjuist wanneer een bedrijfs-
directie zich gaat bemoeien met het
onderwijs van werkende jongeren.
Om naar Londen te kunnen vliegen,
had Chichester-Clark speciaal een reis
naar de Verenigde Staten uitgesteld.
Waarnemers veronderstellen, dat hij
aan Maudling de zegen van de nationa
le regering gevraagd heeft om in Bel
fast een scherpe actie tegen onrustzaai
ers en IRA-leiders te ontketenen. Er is
sprake van razzia's en huiszoekingen,
die in sommige katholieke volkswijken
het leven bepaald onaangenaam zouden
maken. Mogelijk ligt het in dc bedoe
ling de verdachten, die tijdens dergelij
ke acties gearresteerd worden, geruime
tijd te interneren.
De Britse strijdkrachten in Ulster
zijn momenteel 6.000 man sterk. Er
kunnen meer soldaten met speciale op
drachten naar Belfast gestuurd worden
als de departementen van binnenlandse
zaken en defensie in Londen een derge
lijke maatregel noodzakelijk acht. Een
beslissing zal in grote mate afhangen
van de manier waarop Chichester-
Clark de situatie afgeschilderd heeft
tijdens zijn gesprek - met minister
Maudling.
De troepen in Noord-Ierland hebben
vorig jaar opdracht gekregen alle nood
zakelijke middelen te gebruiken om de
orde te herstellen. Als er niets anders
op zit. mogen zij schieten om te doden.
In militaire kringen wordt gezegd, dat
de taktiek die het leger tijdens de
nieuwe rellen gebruikt om de orde te
herstellen, het gewenste resultaat ople
vert. Militaire woordvoerders geven
niet de indruk, dat de strijdkrachten
nodig versterkt moeten worden.
Voor een snel herstel van de orde
zijn echter volgens premier Chichester-
Clark drastische nieuwe maatregelen
nodig, die vermoedelijk vooral tegen de
IRA gericht zullen zijn. De huidige
straatgevechten in Belfast hebben een
onheilspellend karakter. Het is namelijk
twee jaar geleden, dat zich daar in het
midden van de winter nog incidenten
voordeden. De nieuwe onrust vergroot
het gevaar van rechtstreeks bestuur
door Londen. Om die reden nemen
sommige leden van de Uniepartij het de
premier kwalijk, dat de incidenten al,
een week aanslepen.
De grote filmregisseur Alfred
Hitchcock heeft er weer eens een
onderscheiding by, ditmaal het
Croix de Chevalier de la Légion
d'Honneur. Hem werd deze uitgereikt
in Parijs, waar men hem in de zon
zette voor z\jn gehele filmoeuvre.
ROCKANJE (ANP) B(j een brand
n een cafébedrijf te Rockanje, in de
nacht van zondag op maandag, is de 26-
jarige kelner H. Veldhuis uit Rockanje
het leven gekomen. Gistermiddag
omstreeks half drie werd zijn verbrande
i lichaam gevonden b(j het trappehuis.
j De kelner, die op de eerste verdieping
sliep, zag geen kans te ontsnappen. Hij
j moet met de brandende vloer omlaag
I gestort zijn.
STAATSSECRETARIS VAN VEEN
(Van een onzer verslaggevers)
UTRECHT Staatssecretaris Vrfn Veen koestert met enig optimisme
de hoop, dat de gemeenten reeds per 1 januari 1972 over het juridisch
statuut voor de gewestvorming kunnen beschikken. Het ontwerp voor
een gewestwet ligt op het ogenblik om advies bij de Raad van State.
De staatssecretaris denkt, dat het ontwerp op korte termijn aan de
Tweede Kamer kan worden aangeboden. Dit bleek gisteren in Utrecht,
waar hij met de besturen van de elf provincies over de gewestvorming
sprak.
Wat de Groningers al steeds doen
doet Tweede-Kamervoorzitter
Van Thiel: hij luidt de noodklok
Gisteren werd in de Kamer
openbare commissievergadering ge
houden in tegenwoordigheid
ruim driehonderd Oostgroningen
De gedeputeerden gingen naar huis
met de opdracht ervoor te zorgen, dat de
staatssecretaris half april de beschikking
heeft over die gegevens, welke van be
lang zijn voor de samenstelling van een
indicatieve kaart voor de gewestvorming.
Hij wil onder meer van de provinciale
besturen weten, welke intergemeentelijke-
regelingen er nu reeds bestaan en hoe
de maatschappelijke vervlechtingen in de
diverse regio's erbij liggen. Wat het
laatste betreft, kunnen de rayons, waar
uit streekscholen hun leerlingen betrek
ken, het woon-werkverkeer georganiseerd
is en gebieden, die schouwburgen, zieken
huizen en grote stadaccommodaties be-
striiken, een aanwijzing geven over de
meest wenselijke indeling van ons land
in gewesten.
Uit de gegevens, welke de provinciale
besturen aandragen, alsmede uit hun
visie op de gewestvorming bunnen hun
provincie, wil de staatssecretaris een in
dicatieve kaart voor het gehele land op
bouwen. Het initiatief voor de vorming
van gewesten ligt bij de gemeenten. Ge
heel vrijbijvend zal dat niet zijn. In de
wet komt een bepaling, dat een gemeente,
die zonder redelijke argumenten afzijdig
blijft, deelneming aan het gewest kan
worden opgelegd.
Staatssecretaris Van Veen weersprak,
dat mét de vorming van gewesten een
vierde bestuurslaag wordt geïntrodu
ceerd. Hij waardeerde de gewestvorming
.als een versterking van het lokale be
stuur. De wet gaat een voorkeur uitspre
ken voor een rechtstreekse verkiezing
van het gewestbestuur. De mogelijkheid
is echter opengehouden om via indirecte
verkiezingen of een mengvorm van bei
de verkiezingssystemen het bestuur sa
men te stellen.
Toon Hermans
gaat eigen
werk exposeren
MAASTRICHT Een maand lai dat
van mei tot iuni, gaat Toon Herma
eigen schilderstukken exposeren Buc
verkopen in de kunsthandel Hüsste; |®24
in het Noordbrabantse Haaren.
Expositie-organisator Ben Hüsstege „Ik h
„Er komt hier bekend en vooral ve samen
onbekend werk van Hermans te ha schilde
gen. Het is de bedoeling, dat het groo
ste deel verkocht gaat worden. Prijz< vind h
heeft de heer Hermans nog niet b vat
paald, maar ik ben er zeker van, dat i staat
hoge bedragen voor zijn schilderij' het ga
moeten worden gegeven. Er komt o In die
een map met litho's uit In een i
van 100 geven we cassettes uit n
gesigneerde litho's. Daarnaast gaan i dit scl
nog een aantal activiteiten ontploc fcnghE
maar daar kunnen we u nu i
over informeren".
Maatschappijen
akkoord met
onmiddellijke
prijsstijging
(Van onze moderedactrice)
ROME Het spijt ons het te moeten schrijven, maar sommige Romein
se ontwerpers zijn bij al het mini-en-midi gedoe het hoofd kwijt
geraakt. Om toch maar wat nieuws te kunnen bedenken hebben ze
hun inspiratie op de meest vreemde plaatsen gezocht. Carosa
vroeger verfijnd in de modellen, bracht ons ditmaal het toppunt
is de letterlijke zin. Ze maakte de mantelkragen zo hoog en stijf,
dat ze twintig centimeter boven het hoofd uitsteken. Ze worden
gekarteld, uitgeschulpt, of krijgen de vorm van een waarachtige
kattekop, snor inbegrepen met het mannequinhoofd er tussenin als.
snuitje. Ook de bruid ontsnapte niet aan deze fantasie: de hoog-
opstaande, uitgekartelde kraag droeg aan beide hoeken poppe-
figuurtjes die het gelukkige paar moesten verbeelden. De kraag
hoorde aan een wit jekkervest, gedragen boven een witte short.
Zonnige
kleuren, mooie
weefsels
Dit zijn uitersten, vanzelfsprekend,
maar het is treffend dat we daar
eerst over schrijven en spreken om
dat het zo'n schrijnend tekort laat
aanvoelen bij de inspiratie van wie
zich designer noemt.
We zouden er de mooie zaken bij ia
bij vergeten. Ze zijn er wel: bij Laus
een hele reeks overhemd jurken in
beste lengte even onder de knieën, in
tere zijde, zeer mooi bedrukt. Bij
Riva schilderskielmodellen, met rui
me schouderlijn en vierkant aange
brachte mouwen, of pittige zomer
jurkjes met vierkante hals en pof
mouwtjes. Dit waren collecties van
minder-grote goden, waar we niel
overrompeld werden door shorts
Laug had er een, voor cocktail-
gebruik. Riva liet ze zo lang reiken
als de vroegere minijurken. dat is al?
normale jongensbroeken. En hij had
er enkele mooie broeken bijgevoegd
Ik zou willen onderstrepen: laat u
niet te veel ovorrompelen door al die
shortnieuwtjes. Vermoedelijk kennen
ze een short zegge kort leven,
vooral voor wie ouder is dan 13 of
'4 jaar Dergelijke modellen ziin
absoluut onflatteus voor dagelijks ge
bruik, en onpraktisch erbij. Het is
niet zonder reden dat bijna alle cou
turiers ze laten dragen onder lange,
zwierige rokken die eventueel weg
geritst kunnen worden. Sarli deed
het ook. Hij is de man die enkele
seizoenen lang open doekjes oogstte
om zijn unisexcombinatie in opval
lend mooie kleuren en weefsels. Hij
herhaalde het thema, liet heel veel
korte pul loverbolero's dragen op dan
sende midilange rokken, gebruikte
paarlemoerkleur, turkoois, pauwen-
groen, blauwselblauw. oker en bruin
steeds met bijpassenden zijden blou-
Voor de namiddag en voor avond
modellen ging ook Sarli over stag
Hij laat het figuur' van dc manne
quins bewonderen met alle- volmaakt
heden en fouten Onder transparante
zijden weefsels, en gebruikt meters
en meters stof zodat de meisjes er
gewoon sluierdansen mee uitvoerden
op het podium. De shorts waren kor
ter dan kort, liefst geplisseerd en
ruim zodat bepaalde rondingen zicht
baar werden waarop kinderen soms
een „pak voor de broek" krijgen.
Tiziani kreeg alle aandacht van dc
honderden aanwezigen, voor de rok-
broeken, plooirokken, pittige lichte
mantels en artiestenuitzetten die de
zomer kunnen trotseren. Hij had de
snit van bepaalde modelA-n gecopieerd
van de zogenaamde artiestenkielen.
nerdc die uit in eenvoudige wit-
V—
blauwgestreept katoen voor kiel en
Bepaald kleurig en zomers afgestemd
is dit jurkje uit de Italiaanse
zomercollectie. Hei ontwerp is van
doorzichtig chiffon. Het bovengedeelte
in marineblauw als .een nachthemel
met sterren. Het kapsel slaat terug
op de periode van de tweede
wereldoorlog.
lange pantalon of short en liet ei
simpele gehaakte mouwloze bloesjes
bij dragen: zo na te volgen. Dc rest
van zijn collectie was een mengeling
van verre Chanelherinneringen, van
mode uit de vooroorlogse jaren, met
pofmouwen, pelerinemouwen, galon-
noties enz. Zijn mooiste japonnen
waren geborduurd in roomwit. Zijn
eigenaardigste waren afgekeken van
keuken-en-kamermeiden met schort
jes boven nerfjescorsages en hespen-
Er is nochtans veel goeds te vinden
in deze collecties. Mooie weefsels,
licht als de wind, gebloemd, genopt,
met mozaïeken in kleuren of bruin
en grijs, met Oosterse motieven en
ineenvloeiende tinten. Wit, pauwen-
groen, turkoois, saffier, zeegroen,
neonrood, oker, bruin staan op het
zomerpalet. De roklengte hangt er
gens tussen de knievouw en de kuit
en de rokken zijn ruim onderaan,
slank rond de heupen, iets hoger
aan het middel. De vesten worden
Het is een kunst veel stof en veel
bloot te combineren. Van deze creatie
iian de Italiaan Roberto Capucci is te
zeggen, dat het hem gehikt is.
bolero's, caraco's of liggen even onder
de taille op de heupen. Er zijn veel
galons, weinig ceintuurs en afboordsel
met passement, wollen franje en
borduursels (met de hand). Riva had
kousenophouders onder de knieën
als versiering, om het lange been tot
aan de korte-broek-rand te breken
Ieder zoekt zo zijn eigen merkteken
Wat ons betreft: liever zulke kouse
banden dan een kraag als een reuze-
kattekop. die niet eens door 'n deur
opening kan.
(Van onze correspondent)
TEHERAN Deze week zal in 1 jj"
®rgai rafieè
heran de olleconfcrcntic
satie van benzinc-cxporterende land
OPEC beginnen. Op dc conferentie
len behalve vertegenwoordigers va
landen die belangrijke zaken me
oliemaatschappijen doen, ook 13 grt
oliemaatschappijen zelf aanwezig
De belangrijkste landen op de olicct
ferentie zijn: Amerika, Engela!
Frankrijk en Nederland. Zij zullen i
moeten bezinnen op dc prijsverhogins
die Libië en Algerije in het vooruitzit
gesteld hebben. Deze twee landen r
in de komende jafen van plan de pr
van de olie sprongsgewijze flink
laten stijgen.
ede]
De oliemaatschappijen hebben I
en Algerije reeds een compromis
geboden. Het houdt in dat de oliema
schappijen akkoord gaan met
middelijke prijsstijging in ruil
garantie van Libië en Algerije, dat
dan in de komende vijf jaar de priji )onna
niet meer zullen optrekken dan in 1
compromis omschreven staat.
De leden van de OPEC blijven
tegenover de olieproducerende lanc
opstellen als een blok en weigeren i
vidueel te onderhandelen met dez
den. Frankrijk, dat eerder deze i
bilaterale onderhandelingen over
met Algerije voerde, heeft na hei
lukken van dit overleg zich ook bijl
in Teheran aanwezige landen gevoq
Engeland heeft al laten weten dat
het voorstel van de oliemaatschappij
steunt, en dat zij het zowel
belang van de olieproducerende,
olieverwerkende landen, vindt.
Muskie wijzigt
standpunt over I
troepen Europa
WASHINGTON (DPA) De
kaanse senator Edmund Muskie (den
craat) heeft na z«n besprekingen met|
Russische premier Alexcj Kosygin
Duitse bondskanselier Willy Brandt zi
mening over de aanwezigheid t
rikaanse troepen in Europa gewüzij
Naar h(j gisteren in Washington
klaarde is h(j nu niet mee
mindering van het huidige troepenaj
In het verleden heeft Muskie, die
sereus gegadigde wordt beschouwd
de presidentskandidatuur van de dei
cratische partij, altijd duidelijk steun
geven aan de mening van de demi
tische fractieleider Mike Mansfield
er een aanzienlijke terugtrekking
Amerikaanse troepen uit Europa
moeten plaatsvinden. Nu verklaarde
dat er door de „Ostpolitik" van
Brandt, door de onderhandelingen
Berlijn en door de verschillende
ningen over een Europese veilighi
conferentie veel in beweging is gekoi
Zo zou bijvoorbeeld op een Eurof
veiligheidsconferentie kunnen
gesproken over een uitgebalanc*
troepenvermindering aan beide zijd-
van het IJzeren Gordijn. Al deze dii
zijn volgens Muskie onverbrekelijk ff
elkaar verbonden en in dit licht moet
ook de aanwezigheid van Amerikaan
troepen op het Europese continent
den gezien. Muskie noemde Brar
koers solide en gezond.
zijc
lingi
