HAN KRUG
PLOEG BRANDPUNT
IN SPANJE IN ARREST
PAGINA 2
LEIDSE COURANT
DONDERDAG 10 DECEMBER 1970
Stop op f 400.-
zunkke plek in
kabinetsbesluit
ÜET kabinet-De Jong
hoe de natie over zijn loonbeteuge-
lingsmaatregel denkt: het varieert van
„stom" en „klap in het gezicht" via „te
begrijpen" en „wijsheid nodig" tot „on
vermijdelijk" en „in 's lands belang
noodzakelijk".
Onze mening hebben wij begin van
deze week al op deze plaats vastgelegd.
Ook wij vinden een regeringsmaatregel
noodzakelijk, nadat de beide grote par
tijen in het bedrijfsleven gefaald hebben:
de werkgevers, die er een jaar lang op
gespeculeerd hebben dat eenmaal de
regering in hun belang wel de vuile was
zou doen, en de vakcentrales, die met
ongelooflijk optimisme verwachten dat
de vakbonden nu plotseling de zelf
beheersing zullen weten te tonen die ze
vooral onder druk van achterban en
niet-georganiseerden al geruime tijd
op een zijspoor gerangeerd hadden.
Daarom hebben we er begrip voor,
dat de regering eind 1970 met een jaar
in zicht waarin de economische ont
plooiing wel eens vies zou kunnen tegen
vallen, niet het risico genomen heeft. Ze
kon dit risico niet nemen, nu blijkt, hoe
zelfs over een op zichzelf simpele maat
regel partijen in het bedrijfsleven het
niet eens kunnen worden.
In het negatieve zouden we het zo
kunnen stellenwanneer uit de
maatregel een klimaat voortvloeit wa
sociale onrust kan gaan tieren, dan
dit bij de verdeeldheid
en werknemers ook zonder regerings-
i«grijpen het geval zijn geweest.
Twijfel
VALT het regeringsingrijpen dus té
verklaren, op één onderdeel lijkt ons
de juistheid en opportuniteit voor twijfel
vatbaar: de bepaling dat de reeds ge
geven vierhonderd-gulden-cxtra eerst in
de helft van het volgend jaar in de loon
schalen verwerkt mag worden.
Het is deze bepaling, die gisteravond
vakbondsleiders, de felle kritiek van
politieke oppositie en de vraagtekens van
anderen heeft opgewekt. Heeft de rege
ring er goed aan gedaan hiertoe te be
sluiten?
Er zijn argumenten aan te voeren, die
voor dit onderdeel van de regerings
maatregel pleiten: de verwerking van
deze vierhonderd gulden in de schalen
kost meer ruimte dan men oppervlakkig
denkt; omdat deze vierhonderd gulden
zonodig in de prijzen doorberekend mag
worden, zou de achterstelling van
mensen die de vierhonderd gulden niet
hebben kunnen krijgen, des te schrij
nender worden.
Maar ertegenover staat, dat over
doorwerking in de schalen tussen werk
gevers en werknemers bij het akkoord
over de extra-uitkering afspraken zijn
gemaakt en dat toen ook de overheid
niet de vinger waarschuwend heeft op
gestoken. Dit punt leent zich daarom
bij uitstek als startplaats voor felle kri
tiek en kan zelfs de kritiek zo beïn
vloeden, dat de juiste aspecten van de
regeringsmaatregel op de achtergrond
Prijsbeleid
GISTERAVOND zijn er al sommetjes
gemaakt om te bewijzen dat door
deze bepaling de werknemers er tot
1 juni op achteruitgaan. Ook in zoverre
die sommetjes bij een nadere be
schouwing toch niet kloppend zouden
blijken te zijn, blijft het feit dat minister
Nelissen nu de prijzen wel zeer straf
gaat bewaken om onheil te voorkomen.
Wij vragen ons af, of de regering
voor dit onderdeel van haar pakket niet
beter een andere oplossing had kunnen
vinden. Wij hopen dat tijdig kabinet en
een meerderheid in de Kamer een mo
gelijkheid zullen vinden om. zonder de
loonbeheersingspolitiek in gevaar te
brengen, dit punt te amenderen.
Wringen en draaien zijn D '66 ook niet vreemd
DOEIEND wordt het schouwspel dat bij
het naderen van de verkiezingen
D'66 te zien geeft: de politieke vrienden
van Van Mierlo en Gruyters wringen en
draaien in alle mogelijke bochten om
hun politieke opstelling eind 1970 te kun
nen verklaren en de twee genoemde
kopstukken doen zelf lustig aan dat spel
Ook drs. Gruyters zelf die zo niet
Ideologisch dan toch zeker realistisch de
knapste voorman van D'66 is. Van hem
de nieuwe uitspraak, dat zijn partij tij
delijk de „ontploffingstheorie" in de ijs
kast wil stoppen om meer kans te geven
aan een poging via een verzoening tus
sen de Katholieke Volkspartij en de
Partij van de Arbeid de progressieve
regeringscombinatie een betere kans te
geven.
Omdat drs. Gruyters in zyn hartreen,
politicus is met een fijn gevoel voor de
realiteit, moet htf 'dfur eVendel geen
snars ervan menen, wanneer hij stelt:
De brandende kwestie is aan welke kant
op het beslissende moment de K.V.P.
gaat staan en deze K.V.P. mag dan ook
de antimotie van de meerderheid in de
socialistische partij niet gebruiken om
de keuze te ontlopen.
Vindt Gruyters dus, dat de K.V.P., ook
wanneer over enkele maanden de partij
raad van de Partij van de Arbeid of
het socialistisch partijcongres openlijk
concludeert dat er in de volgende kabi
netsperiode niet met de K.V.P. geregeerd
moet worden, dat dr. Veringa en mr. Van
der Stee dan toch nog moeten opteren
een beoordeling van dit gebaar alleen
nog maar een keuze open zien tussen
„Spielerei" en kinderlijke overmoed. Op
een soortgelijke manier zou de Partij van
de Arbeid ook kunnen gaan opteren voor
de V.V.D., hoewel noch Geertsema noch
mevrouw Van Someren bereid zijn iets
in te slikken van hun afkeur tegen prin
cipiële punten in het socialistisch partij-
Meer en meer krijgen we de indruk,
dat vele figuren in D'66 voelen dat ze
klem komen te zitten tussen twee moge
lijkheden. De éne mogelijkheid is het
bekende progressief akkoord van de te
genwoordige oppositiepartijen met een
program waarin aperte tegenstellingen
verdoezeld worden omdat men, bij ge
brek aan een serieuze kans om de meer
derheid te krijgen, het niet zo nauw
basis-Van
iswaar niet al haar wensen herkent,
maar een flinke portie realisering hiervan
dat ook zij in de maanden vóór de ver
kiezingen niet weten, wat voor cijfers
er straks uit de stembus komen. Zouden
ze hun absolute winst en relatief verlies
bij een redelijke benadering weten, dan
was er vermoedelijk minder behoefte aan
draaien en wringen.
Soms beluisteren we achter de woor
den van D'66-politici ook wel eens een
verzwegen voorkeur voor het uitstellen
van de beslissing (welke D'66 van andere
partijen eist) tot na de voorjaarse stern-
rijd in Nederland.
HILVERSUM (A.NP.l. Een reportageploeg van de actualiteitenrubriek „Brand
punt" van de K.R.O., bestaande uit cameraman Ad Braamhorst en Brandpunt-
redacteur Charles Schwietert, is in Spanje gearresteerd, toen men opnamen wilde
maken :n het kader van het proces tegen de zestien Basken in Burgos. Het tweetal
werd door de politie meegenomen en op brute wijze behandeld. Na verhoor en
Inbeslagneming van een aantal (onbelichte) films zijn Ad Braamhorst en Charles
Schwietert weer op vrije voeten gesteld. De opnamen, die al waren gemaakt en
in de auto verborgen lagen, zijn door de politie niet gevonden. Deze beelden zijn
zaterdag in „Brandpunt" te zien.
(ADVERTENTIE)
Thalia wint
Léhar-
concours
(Van onze omroepcorrespondent)
HILVERSUM Het door de BOOG,
de bond voor amateurs opera- en ope
rettegezelschappen, en de KRO- tele
visie georganiseerde Franz Léharcon-
cours is gewonnen door de Amster-
ditta. De vereniging ontvangt van de
BOOG een geldbedrag van 500 gul
den, terwijl in een door de KRO op
zondagavond 31 januari a.s. uit te
diens vertolking van de hoofdrol
in Paganini door de operettevereni
ging „Jan .Overhuys" in Amsterdam.
De prijs voor de beste vrouwelijke rol
is naar Nelly Bruynzeel gegaan. Zij
vertolkte de rol van Juliette Vermont
in de opvoering van „Der Graf von
Luxembourg" door het operettegezel
schap „Dioge" in Haarlem.
De in het vooruitzicht gestelde prijzen
voor de beste regie en de beste direc
tie zijn door de jury niet toegekend.
Prijzenuitreiking
in Rotterdam
De Fenikprijs 1970, toegekend aan Jar
G- Elbui'g. zal in het Rotterdamse Kunst
centrum Lijnbaan worden uitgereikt oj
18 december te 15.30 uur Tegelijkertijd
zal de Pierre Bayléprijs 1970 uitgereikt
worden aan Hans Warren. De muzikale
omlijsting zal verzorgd worden door Syn
tagma Museum onder leiding van Kee
O Hen. De prijzen zijn toegekend door di
Rotterdamse Kunststichting.
(ADVERTENTIE)
Intern, concoursen
voor musici
In het kader van het vijfentwintig
Stroud Festival zal in 1971 een interr
tionaal compositieconcours worden j
houden. Dit concours staat open v<
hen die op 31 maart 1971 de leeft
van 40 jaar niet hebben overschred
Aanmeldingsformulieren alsmede
lichtingen over dit concours kunr
worden verkregen bij: The 1971 Strc
Festival. I. C. Competitions Secreta
St.-Mary's Hill, Woodchester, Stro
glos,, GL 5 5HP, Engeland.
Los Paraguayos voor tournee in Nederland
vos
3 18.45 uur
De Woefs
NEDERLAND II
Mission impossible
>21.10 uur
Wereld op wielen
21.40 uur
Wegwezen
Prijsvraag kerstlied
VPRO
20.20 uur
Was er nog wat
20.30 uur
Laurel en Hardy
21.00 uur
De Chinezen buiten
China
21.40 uur
Psychopolis, Den Haag
IKOR
22.30 uur
Ik zal handhaven
groep Los Paraguayos, die met Kerstmis ook in Den Haag optreedt, kwam gistere
- op Schiphol aan. De ambassadeur van Paraguay, Thomas R. Salomini, overhandigde i
sette voor honderdduizend verkochte exemplaren van „The Paraguayos Golden Hits".
wordt tachtig, maar
staat midden in deze tijd
„Isaac Israëls kwam altijd binnen in Pulchri als alles hing
voor een tentoonstelling. Hij zei nooit veel en keek nooit
naar het werk van anderen. Maar hij had wel aanmerkingen,
dikwijls over de manier waarop zijn doeken hingen. Dat
moest iets hoger en dat andere iets lager. En dan moest
Manus maar weer aan het werk. Konijnenburg en Willy
Sluiter stonden altijd vooraan hij de openingen. Alsof het
gisteren was
Veel goeds
in moderne
stromingen
Han Krug aan het woord in zijn atelier
aan de Haagse Morelstraat waar wij
hem bezochten omdat hij op 21 decem
ber tachtig jaar wordt. Ziet er uit als
tegen de zeventig. Kunst schijnt je fit
te houden. Natuurlijk weet hij veel uit
de „oude tijd" te vertellen maar dat
neemt niet weg dat hij nog midden ln
deze tijd staat, nog vrij geregeld werkt
en aan bijna alle Pulchritentoonstellin-
gen deelneemt. Als we iets van zijn
verboden omdat je eerst het teke
nen volmaakt onder de knie moest krij
gen. Ik Woonde in de Kepplefstraat en
moest-natuurlijk lopen naar de acadg-
die een fiets had, We hebben toen nog
wel een voetbalclub opgericht, dót was
onder Springer, en wij bleven eens van
de les weg vanwege een match Maar
de andere dag zei Springer: „Waar heb
je gezeten „Ik zeiWij hebben ge
voetbald, mijnheer. En daar ben ik
toen even uitgevloekt dat het niet mooi
ik
„dag
en liep naa
r. Ik heb de academie nooit i
binnen gezien. Ja stel je
villen
Geboi
In die tijd kon je op de academie ko
men zonder h.b.s. of zoiets. Han was
dertien toen hij op de dagcursus kwam
en hij leerde er de grafische vakken
en tekenen, nadat hij enkele tekeningen
getoond had waarvan men eerst niet
wilde geloven dat hij die gemaakt had.
Al zo lang geleden
„Nou nou, sust mevrouw Krug, het is
al zo lang geleden Han.
„Na de academie kwam ik op het litho
grafisch atelier van Lankhorst". „Neen
Han", zegt mevrouw Krug, „van Mou-
ton". „Dat zei ik toch?" „Nee, je zei
Lankhorst, maar het moet Mouton zijn".
„Goed, van Mouton dan. Ja, mag
iemand van bij de tachtig zich nog even
tig ja:
het o
?rkte i
zonder een cent te verdienen, als volon
tair, maar je leerde natuurlijk het vak.
En dat was toen erg moeilijk: vetdruk,
muziekgravure, diepdruk, vlakdruk,
want er waren nog geen clichés. Er be
stond nog geen driekleurendruk in Ne
derland b.v., kleurenplaten kwamen
toen uit Duitsland. Na 1910 ben ik bij
Van Leer in Amsterdam gekomen daar
kwam ik in aanraking met de foto
chromo, als poederdruk op steen over
gebracht. Dat was me ook een inge
wikkeld .proces, voor iedere kleur had
'je «ere aparte steen, Maar ik kreeg gfcen
kans eajn.daax te ontw.erj>eo".j
Heraldiek
„Ik ging weer terug naar Den Haag
en kwam bij Brouwer waar ik decora
ties tekende en mijn draai kreeg. Daar
ben ik ook aan de heraldiek begonnen
en maakte wapens voor diverse fami
lies. Dat doe ik nü nog. Jk zal
direct wel eens iets laten zien. Ik werk
nog steeds naar het bekende standaard
werk van Rietstap. Het is verschrikke
lijk zoveel fouten als je op wapens ont
dekt. Nou ja, en zo kom je langzamer
hand van het een in het andere. Tijdens
de eerste wereldoorlog schilderde ik
veel Jandschappen maar de grafiek
heeft toch altijd mijn hart gehad. U
hebt mijn houtsneden wel eens als
boekillustraties gezien Het werk voor
de geïllustrerde tijdschriften als „Van
Houtens Eigen Tijdschrift", „Eigen
Haard", etc. Dan heb ik veel voor kin
deren getekend, wel tien jaar in 'n Tele-
graafrubriek en voor Het Vaderland".
Wij vragen nog het een en ander ovei
zijn grafiek en decoraties. Hij is met
een terug in de jaren toen hij bij Brou
wer aan de Ediconstraat werkte: „We
moesten een decor maken voor een
Sint-Franciscusgebarenspel, dat in K.
en W. opgevoerd zou worden.
Molkenboer maakte het ontwerp. Jï
was niet meer dan een krabbel
moest die uitwerken. Dan ging je
de gang met emmers en bezems,
die moderne hulpmiddelen ware
toen nog niet. Om te kijken of het goed
was, klom je in het toneelgebouw d<
ladders op, zo hoog je kon en dar
keek je naar beneden. Weet u dat df
schilders als figuranten mochten mee
spelen Ik verdiende toen twaalf gul
den in de week. Dat was een behoor-
De B.B.K.
We springen meteen over naar 1970.
Wat denkt hij van deze tijd, van de
moderne stromingen Krug gelooft dat
er veel goeds in zit; je kunt niet bij het
oude blijven, dat hoeft ook niet. Maar
er ontstaat rond het kunstleven een
politiek die het dreigt te verstikken.
weest van de B.B.K., afdeling Den
Haag, madr dat was niet meer vol te
houden. Gerritsen is er ook uitgegaan
en Lydia Duif ook. Ik kwam eens thuis
van een vergadering waar alleen maai
Overstuur, gewoonweg. Toen zei ik
Dat kan niet langer. Ik stop ermee
Hier is de kunst niet meer gediend"
Nog even over de grafiek, want Krug
is vooral door zijn houtsneden bekend
geworden. „Ja, ik heb het waar
lijk toch niet zo slecht gedaan, v
heb veel plagiaat ontdek): ze i
niets doen, gewoon doorwerken",
indt Han Krug, een schilder, een kun-
tenaar die met vreugde tachtig wordt.
NEDERLAND 1
21.30 uur:
18.55 uur:
Journaal
19.04 uur:
NOS:
21.40 uur:
Hadimassa
pari. overzicht
Actie Stimezo
NCRV:
De de°LfS
22.25 uur:
19.30 uur:
18.55 uur:
Ombudsman
Zo vader, zo ze*
22.50 uur:
20.00 uur:
VARA:
Actie Stimezo
t J2°Urnaal
19.04 uur:
Journaal
Hier en nu
19.48 uur:
TELEAC:
21.10 uur:
23.00 uur:
De regels van 1
Vergadertechniek
JournaaT
Farce majeure
20.20 uur:
Actie Stimezo
20.35 uur:
Mannix, detective
NEDERLAND II
22.50 uur:
NOS:
18.45 uur:
De Woefs
Evangelie
22.55 uur:
Journaal
Het belangrijkste nieuws gisteren was
het door de regering aangekondigde
complex van loonmaatregelen. Tv
wijdde er ruim aandacht aan. De NOS
in beide journaalafleveringen en in
een extra Ter Visie, de VARA in
Achter het Nieuws. Veel aandacht,
maar weinig echte Informatie vonden
[stelling die aan de drie mi-
i Ter Visie werd bereid bood
ïauwernood gelegenheid om
(ADVERTENTIE)
Kunst tchijnt fit te houden.
Q IE BISTRO
cuisine froncaise
service sur assiettc
menus f\. 8.50
plats fl. 5.65
B RÓTISSERIE
partir de fl. 16.-
0 CRÊPERIE
't Pannekoekenhuqsje
SCHOUT- EN SCHEPENEN
CAMERS
voor exclusieve parties
in privé sfeer
een motivering van die maatregelen
te geven, de vragen die aan werkge
vers, werknemers en de heer Den
Uyl werden gesteld konden
nieuws
neningen van beide partijen horen
■ervolgens een eigen oordeel veile
;edaan. Dergelijke beslissingen ku
len, wat tv betreft, eigenlijk allei
vordem genomen als Brandpunt
„Koos Postema op woensdag 2" blijft
een aardige programmaformule, zi
het dat „Achter het Nieuws" er pa
achter niet zo gelukkig valt. Koo:
vatte immers een paar onderwerper
bij de kop die zonder meer in AhK
zouden passen, zodat het lijkt of d«
gehele avond één programma wordl
goed interviewer, maar een slecht hu
morist. De moppen die hij tapt zijn
Voor het overige toch een rubriek d
er zi.in mag, niet het minst omdat c
VARA ervoor zorgt dat het shov
De Chinezen
buiten China
De documentaire „De Chinezen buite
China, van Global TV Londen, over d
g 18 miljoen Chinezen
buiten Chi
verspreid
-eld
wnlijk.
problemen, zoals de strijd
ouderen die vasthouden aan de o>
tradities en zich niet kunnen aanp
sen en de jongeren, die dat wel k
nen. Daarnaast hebben de geïmi
greerde Chinezen ook nog te kampen
met allerhande vooroordelen, zoals
i hun (al dat
:ende)
munistische activiteiten, hun handels
talenten en hun tradities.
VPRO Ned. II 21.00 uur.