Gedeeltelijk herstel twee
bruggen vergt vijf ton
J
Historie liet Leiden
'n blok aan het been na
Jan Ivangh won prijs
op vogelsongfestival
0p scholen
zou meer
gebruik moeten
worden gemaakt
van geluiden
Leiden handreiking
voor zien van oud schoon
J. van Schie ere-lid
Werkmans Wilskracht
Comité waakt voor
water zonder fluor
in kop Z-Holland
Volgende week entree
van de plastic zakken
Gemeente borg voor
werkende jongeren
DONDERDAG 29 OKTOBER 1970
LEIDSE COURANT
mentair
LEtDEN De middelen ontbreken Leiden eenvoudig om de bruggen te
sfoan, die voor de voorgenomen ontwikkeling van de stad noodzakelijk
rijn. Voor restauratie van bruggen die tot de historische erfenis van de
•tod behoren, zijn daarenboven kapitalen nodig. Zo vragen b. en w.
de raad nu, ruim een half miljoen crediet voor de gedeeltelijke ver
nieuwing van de Nonnenbrug over het Rapenburg en van de Lourisbrug
over de Herengracht
to vloed van het 1
dei< enige tijd in zeer deplorabele toe
stand. In april jL werd de brug geslo
ten voor voertuigen met een asdruk van
meer dan een ton. De gemeente Leiden
heeft een plan ontworpen voor de res
tauratie van de bovenbouw van de brug.
De realisering ervan zal een bedrag ver
gen van f373.000,—. Daarbij komt nog
een post van f 27.000,voor het leggen
van kabels en leidingen. Omdat de brug
is opgenomen in het register van be
schermde monumenten in Leiden, heb
ben b. en w, de minister van C R M.
een vergunning gevraagd voor de uit
voering van het werk. Een rijkssubsidie
van 30 pet in de kosten van instand
houding van het monument is in begin
sel niet uitgesloten.
Knelpunten
een probleem dat al langer nijpt In no
vember 1966 stelde de raad voor, de
gedeeltelijke vrnieuwing van deze ver
binding een krediet van f 323.250 be
schikbaar. Door het stijgen van lonen
en prijzen maar ook door de voorwaar
den, die de rijksdienst voor de monumen
tenzorg stelde, worden de benodigde gel
den nu geschat op f470.000,— afgezien
van een bedrag van f22.000,— dat no
dig is om voorzieningen te treffen aan
de helling van de walmuren, onmiddel
lijk nabij de brug. Er is derhalve een
aanvullend krediet nodig van f 169.250,-.
Leiden telt 108 vaste en 27 beweegbare
bruggen. Het grootste nklepunt vormen
de bruggen in de scheepvaartroute. Met
name de Pauwbrug is een hindernis in
de poord-zuid-route. Het (mijloenen-)-
plan voor een nieuwe brug wacht de
goedkeuring van G.S., maar het zal nog
wel geruime tijd kosten, voor de beno
digde gelden bijeen zijn.
Eeuwen
Bovendien moet de gemeente in totaal
14 kilometer kademuur overeind hou
den. Herstel van kademuren kost door
de bank genomen f3.000,per meter...
Van die nood wordt weliswaar 'n deugd
gemaakt omdat de restauratie van wal
muren doorgaans wordt aangegrepen om
een stuk riolering aan te leggen. Als er
nu maar systematisch kademuren her
steld worden, krijgt Leiden op den duur
een gesloten rioleringssysteem, een voor
ziening waarover minder-historische ste
den allang beschikken. Begrijpelijk is
gemeentelijke kring verzucht:
,We zijn nog lang i
de malaise.
Dit i
i kwestie
De Louris-brug, i
vankeljjk werd gert
LEIDSCHENDAM „Het is iets
ongelooflijk moois, als je by dat kerk
je komt, en je hoort dan die klokjes.
Ieder diertje heeft namelijk zjjn eigen
toonhoogte en het totale geluid Is dat
van een primitief carillonnetje. Er
■at een ond mannetje, die elke avond
naar de „klungelkes" kwam luiste
ren". Dit zegt de Leidschendamse
Jan Ivangh die in de door de BBC
georganiseerde „Wildlife Tape Recor
ding Competition" In zjjn categorie
de derde prys won met het geluid van
de vroedmeesterpadjes in een Lim
burgs dorp, waarvan hjj de naam
Do wedstrijd, die de BBC „A Bird-
song for Europe" noemde, bestond
niet alleen uit geluiden van vogels
maar ook van insecten, reptielen en
vissen. In november wordt tijdens de
-Countryside Conference 1970" in
Londen de „Gouden Nachtegaal" uit
gereikt voor het mooiste geluid waar
bij het niet gaat om geluiden van bij
zondere dieren maar om de zuiver
heid.
Jan Ivangh heeft twee bandjes in
gestuurd, een van de grutto, ijsvogel
en de dodaars en de ander van de
groene kikker, de boomkikker en de
nu beroemd geworden vroedmeester-
pad. De trots van zijn echtgenote is
te begrijpen: op haar aanraden stuur
de hij ook de tweede band in waar
voor een international jury 'n prijs
toekende. Er waren inzendingen uit
geheel Europa, zegt de heer Ivangh,
van de Oeral tot aan de Middellandse
Zee,.
Het registreren van geluiden is be
gonnen als een hobby maar langza
merhand, en voornamelijk door inter
nationale uitwisseling, uitgegroeid tot
een studie over hoe vogelB van ver
schillende landen reageren op eikaars
Ivangh vindt het overigens jammer
dat hij zijn vogelgeluiden niet meer
produktief kan maken. In musea bijv.
waar diorama's zijn, maar vooral op
scholen. „De jeugd en vooral de stads
jeugd, en daar mogen we Leidschen-
dam ook wel onder rekenen, heeft een
enorme interesse voor alles wat met
dieren samenhangt en ze weten er
praktisch niets van". Hij heeft voor
een lagere school in Leidschendam 'n
les gemaakt, eigenlijk een soort puz
zel zegt hij, waarbij de onderwijzer
foto's van vogels projecteerde en Jan
Ivangh een band met vogelgeluiden
liet horen, waarna de kinderen de
combineren. Het
in het lesprogramma moeten worden
opgenomen, zeggen wij, en de heer
Ivangh zijn het er roe
rend mee eens maar ze zien het nog
niet gebeuren.
Voor het opnemen van de geluiden
wordt meestal een parabool inflector
gebruikt, waarbij geluiden in een cir
kel van ca. 10 kilometer worden op
genomen. Een mooie uitvinding, maar
hierbij wordt ook de, op zeg acht ki
lometer, passerende brommer opgeno
men, die bij het afdraaien dan wel
te horen is. „Daar hebben de deel-
nemers in andere landen natuurlijk
veel minder last van", zegt Jan
Ivangh, Als bijzonderheid toont hij
ons een familiewapen uit 1730 van
een zekere Ivangh, dat een vriend uit
een archief in Noord-Holland opdui
kelde, het toont een vogel en een pijl.
Als we zeggen dat de pijL niet erg
terzake is zegt de heer Ivangh dat
hij ook nog pottenbakker geweest is
en dat zijn „merk" een pijltje was...
Wie het geluid van de vroedmeester-
pad, de naam is te danken aan de
eieren, die zij als een snoer tussen
de achterpoten meedraagt, wil ho
ren, kan dit zondag doen, want de
heer Ivangh verwachtte gisteravond
ook Bert Garthoff. „Weer of geen
Toch zal deze beroemde natuurlief
hebber niet de eerste zijn die het ge
luid van de vroedmeesterpad uitzendt,
want, zegt mevr. Ivangh, Kees Schll-
peroort heeft het geluid al
kerstboomklokjes.
i De Nonnenbrug, restauratie dringend noodzakelijk.
LEIDEN „Een oude stad en dat geldt in het bijzonder voor Leiden
is een opgeslagen boek. waarin men historie lezen kan. Wat ons de fraaiste
woonwijk niet geven kan, de band met het verleden, vindt men in de oude
stadswijk." Bü het „lezen" in het opgeslagen boek Leiden, is voor velen
een kleine handreiking onontbeerlijk. Bjj de snelle verandering en verpau
pering van het stadsbeeld is voor anderen een aide mémoire geen over
bodige luxe: men weet nu eenmaal nooit, welke offers de „vooruitgang"
van de ene dag op de andere kan vragen van een binnenstad zonder be
stemmingsplan of beschermde stadsgezichten.
Ir. Hugo van Oerle, kenner bij uitstek van het oude Leiden, heeft deze
handreiking gegeven door middel van zijn boekje „LEIDEN". Dezer dagen
zag bij uitgeverij „De Forel" N.V. te Nieuwendijk (N.Br.) een facsimile-
herdruk het licht van een in 1943 bij uitgeverij Allert de Lange te Amster
dam, onder auspiciën van de Bond Heemschut, verschenen uitgave die in
1950 een tweede druk kreeg.
Binnen een bestek van honderd pagina's, royaal van illustraties en teke
ningen voorzien, behandelt ir. Van Oerle het ontstaan van de oer-hollandse
stad Leiden, haar toestand in de grafelijke tijd. in de katholieke bloeitijd,
het beleg en de gevolgen ervan, de gouden eeuw én het verval in de acht
tiende eeuw en tijdens de Franse overheersing. Hij besluit met een „per
spectief", dat evenwel weinig perspectief biedt. Het blflft wat vaag. Het staat
stil bij de vaststelling van een onveranderlijke waarheid. Het bewustzijn
is wakker geworden dat het belangrijk is, dat de binnenstad, waar het hart
der stedelijke gemeenschap klopt ook „mood" genoemd kan worden. Schoon
heid is van een hogere orde dan technische volmaaktheid. Doelmatigheid
en schoonheid kunnen hand in hand gaan. Het een hoeft het ander niet uit
te sluiten. We moeten de stad weer leren zien als één groot geheel, waarvan
alle onderdelen te zamen de schoonheid en harmonie vormen."
Het ligt niet rechtstreeks In de macht van de schrijver, bijvoorbeeld de
bouw van een torenhoog faculteitsgebouw af te wenden. Maar Van Oerle's
boekje zou toch een bijdrage kunnen zijn aan de bestrijding van de kwalijke
sfeer van misbruikte onverschilligheid, die de belangrijkste bedreiging vormt
van de schoonheid en harmonie van het oude Leiden.
LEIDEN In café Sport werd gister
avond de heer J. T. O. van Schie, 40 jaar
lid (waarvan 25 jaar penningmeester)
van het muziekkorps „Werkmans Wils
kracht", gehuldigd. Nadat het voltallige
korps met een sererade voor het café de
festiviteiten had ingeluid, nam de voor
zitter van Werkmans Wilskracht, de
heer A. Sasburg, als eerste het woord.
Hg prees de jubilaris vooral om zijn
muzikale kwaliteiten. „U bent een uit
stekend trombonist en wij hopen dan
ook dat U nog lang in ons korps mee
blaast." Namens het korps werd de
Kamermuziekavond
Jeugd kamerorkest
Leiden in Lakenhal
leiden
- In het kader van het Je
van het Jeugdkamerorkest Lei
den zaï zaterdagavond 31 oktober a.s.
een kamermuziekavond gegeven worden
in de Lakenhal te Leiden. Aanvang 20.00
uur Medewerkende zijn: Harry Hulst,
cello, met Henk Brlër aan de piano; Bar
bara Wohl en Nora Gortzak, blokflultl
Blokfluitensemble o.l.v. Plet Kunst en
Peter Beyersbergen van Henegouwen,
piano. Uitgevoerd zullen worden werken
Morskwartier
krijgt eigen
dienstcentrum
LEIDEN In een pand op de hoek
van laige Morsweg en Dgkstraat wordt
vrijdagavond, 6 november, een Dienst-
Morskwartier ge-
is bedoeld als onl
„j8 zetel van de hulpdienst voor de
buurtbewoners-thuis. Hoogtepunt van het
openingsprogramma is de toespraak
oor mevrouw N. A. den Haan-Groen,
./ethouder van cultuur, recreatie en
maatschappelijk werk.
11e bewoners van het Morskwartier
orden door het bestuur van het Dien
encentrum uitgenodigd, brj de opening
an het centrum aanwezig te zijn. Het
programma vermeldt oA- een welkomst -
•oord door de voorzitter van de stich
ting. de vertoning van de film „Tijd"
:n uiteenzetting van de verschillen-
Na de installatie van wijk-contactperso-
houdt de wethouder haar openings-
Na de eigenlijke opening wordt
belangstellenden
delen
i de i
ook gedegenheid, zich op te geven als
rijwtllig medewerkster of medewerker
of als clublid.
Op de openingsavond houdt het Dien
stencentrum voor het Morskwartier
.open huis" maar het zal een open huis
blijven. Een contactpunt voor alle in
de wijk, die zich bij hun om
geving betrokken voelen.
is gevi
gefluorideerd water. D
waarva nhet secretariaa
tigd te Leiden heeft de werkzaamhe
den thails uitgebreid tot de gehel
i provincie Zuid-Holland
In feite zijn dit de gem
de ingezetenen van Leidingwatei
worden voorzien door de N.V. Leid
sche Duinwater Mij, het Watervoor-
zieningsbedrjjf voor de Bloembollen
streek, het Gemeentelijk Waterbedrijf
te Noordwjjk en het Waterleiding
bedrijf „De Rijnstreek".
In een brief aan de gemeentebesturen
in dit gebied en aan de hierboven
genoemde waterleidingbedrijven, als
mede aan verschillende autoriteiten,
welke hierbö betrokken kunnen zijn.
heeft het comité „Waakzaamheid
Drinkwater" een uiteenzetting ge
geven van zijn werkzaamheden en
doelstellingen.
Het comité noemt hierbij vooral het
verstrekken van informatie aan ge
meentebesturen, raadsleden en an
dere belangstellenden alsmede aan de
pers tegenover - zoals het comité
dit in zijn brief noemt - de dikwflls
eenzijdige voorlichting, waarop in
verschillende gemeenten de besluit
vorming is gebaseerd.
Hiertoe beschikt het comité over m
uitgebreide documentatie van des
kundigen en heeft het een nauwe
binding met de landelijke stichting
van dezelfde naam.
Verder ziet het comité als directe
taak het co-ordineren en behartigen
van de gemeenschappelijke belangen
van degenen die bezwaren hebben
TEGEN de fluoridering, om welke
reden dit ook het geval is
Zoals men weet is in de kop van
Zuid-Holland het water nog nergens
gefluorideerd, met uitzondering van
Noordwijk, Noordwijkerhout en Voor
hout.
Na de uitspraak van de Kroon, g3-
hoord het advies van de Raad van
State, dat - waar gefluorideerd wa
ter wordt verstrekt - voortaan ook
ongefluorideerd water beschikbaar
moet zijn - is de positie van de vele
bezwaarden veel sterker komen te
staan. Het comité „Waakzaamheid
Drinkwater" is te bereiken te Leiden
Fagelstraat 42. of telefonisch onder
nr. 01710—50368.
ZOETERWOUDE Vandaag zijn de
uilnisemmers in Zoeterwoude voor het
laatst geleegd. Met ingang van volgende
ordt een periode van 9 jaar afgesloten,
ant pas in 1961 kwam de vuilnisemmer
i gebruik en werd de Kliko-auto aan-
geree dgezet in bussen, teilen, emmers
etc. welke dan leeggestort werden op de
open vrachtauto van de gemeente.
Het besluit van de gemeenteraad dat
in het begin van deze maand werd ge
nomen inzake het overstapje naar de
plastic zakken is zeer snel gerealiseerd.
Ook bij de nieuwe gang van zaken zijn
de emmers nog goed te gebruiken. Men
kan hierin namelijk de plastic zak plaat
sen waarbij het boveneind om de em
merand wordt gevouwen. Als deze vol
la kan
volgens
folder verspreid onder de titel „Zo niet
meer". Hierin staan ook de namen en
adressen vermeld van 39 zaken waar
de zakken verkrijgbaar zijn. De prijs be
draagt 2,25 per unit van 20 stuks.
Er wordt nog op gewezen, dat uitslul-,
tend de zakken zullen worden meege
nomen. Dozen, pakjes e.d. zoals die
voorheen soms wel naast
stonden gaan niet meer n
jubilaris, die nog nooit een repetitie
avond oversloeg, een cadeaubon ei
enveloppe met inhoud overhandigd. Te
vens werd hij benoemd tot ere-lid van
verdienste. Nadat ook dé heer J. Bij,
ere-voorzitter van Werkmans Wils
kracht, de jubilaris had toegesproken,
kregen de talrTJR aanwezige vrienden en
kennissen de gelegenheid de heer Van
Schie de hand te drukken. Tot laat op
de avond hield een door de leden van het
muziekkorps gevormd muziekgroepje,
er de stemming in.
Solglytt vaart weer
ARNHEM/LEIDEN Vijftig patiën
ten van het verpleeghuis Solglytt ma
ken momenteel, begeleid door veertien
personeelsleden, \feer de jaarlijkse vaar
tocht. Gisterochtend vertrokken zij met
de Prinses Irene naar Arnhem. De stem
ming aan boord was uittsekend en vol
verwachting werd gisteravond al weer
uitgékeken naar de vaartocht van van
daag, die Düsseldorf als doel had. De
eerste ruk was gisteren vrij groot; pas
om negen uur 's avonds meerde de Prins
Irene af in Arnhem.
Zoeterwoudseeingei 39.
Voor aankoop
twee panden
LEIDEN De stichting Hulsvesting
Werkende Jongeren kan de panden Zoe-
terwoudsesingel 39 en Steenschuur 5
kopen. Met de kosten van het geschikt-
maken mee, zijn daar bedragen van
f 150.000,— resp. f 120.000,— gemoeid.
Het spreekt voor zich, dat de stichting
deze sommen niet „op de rug groeien".
Daarom heeft ze het gemeentebestuur
verzocht, garant te willen staan voor de
betaling van hoofdsom en rente van een
door de stichting Leidse Spaarbank te
verstrekken onderhandse lening. De ex
ploitatie van de huizen zal de kosten
dekken en bovendien voldoen de voor
waarden, waarop de Leidse Spaarbank
de leningen verstrekt, aan desbetreffen
de eisen. Daarom stellen b. en w. de
raad voor, op het verzoek van de stich
ting Huisvesting Werkende Jongeren In
gebruikelijk, éénmaal per maand
op de 3e woensdag het grofvuil worden
opgehaald.
Een belangrijke wijziging is ook dat het
vuil voortaan niet 2 x maar 1 x p. week
wordt opgehaald en wel op woensdag.
Dit zal geschieden door een auto van de
gemeente Leiden die ook met Leids per
soneel is bemand. Dit betekent een
zienlijke verlichting van de' taak
de Zoeterwoudse dienst gemeentewerken
>rdt er op gewezen dat het nood
zakelijk is de zakken vroeger dan ge
woonlijk aan de weg te zetten, omdat
volgens dit systeem sneller kan worden
gewerkt. Men zal aan de rijweg moe
zetten. Bij de medewerking van
leder worden van dit systeem goede
sultaten en een belangrijke verbete-
Firma van Cleef
bestaat 60 jaar
LEIDEN Voor de fa. Van Cleef ging
gisteravond de viering van het zestij
jarig bestaan van de zaak gepaard m<
het ingebruik-nemen van een heel nieu
winkelinterieur. Dit interieur is nu vi
komen aangepast aan de eisen van h<
tegenwoordige publiek-. De opening wei
verricht door wethouder S. Menkei
Veel' belangstellenden maakten van
gelegenheid gebruik om tijdens de n
ceptie de familie Van Cleef geluk i
wensen. De verbouwing van het pand
Is binnen een betrekkelijk korte tijd
gerealiseerd.
Leidse Boys kantine
door inbrekers bezocht
LEIDEN De kantine van de vcfctba!»
vereniging Leidse Boys heeft deze week
al tweemaal ongéwenste bezoekers ge
had. Voor de eerste keer in de nacht
van zaterdag op zondag. Toen werden
verscheidene flessen wijn gestolen. De
tweede maal, in de nacht van dinsdag
op woensdag werden enkele pakken
koffie, chocolade en pinda's ontvreemd.
LEIDEN Op rijksweg 4 ie gisten-
middag door een nog onbekende oor
zaak een vrachtwagen van de weg ge
raakt en in de zachte berm terecht
gekomen. De wagen raakte van het
Eerste Hulpdienst
Academisch Ziekenhuis gebracht met
een gebroken arm en enkele snijwonden
Adjudant Klingeier
verlaat politiedienst
LEIDEN Op vrijdag, 30 oktober as.
zal de adjudant van politie K. Klingeier
de politiedienst verlaten. Die dag zal htf
van 14.00 tot uiterlijk 15.30 uur in de
kantine van het politiebureau in be-
aioten kring afscheid nemen van supe
rieuren, collega's en oud-collega's.
Aan de R(jktsimlversiteit slaagden voor
het kandex. psychologie: mej. A. C. M.
v. Ruiten (Noordwjjkerhout); kand.ex.
pedagogiek: de heer C. H. du Gardfln
(Leiden); doct.ex. W. Sociologie: de heer
J. M. Haringman (Voorschoten).
gevel van een huis aan de Leidsestraat in Hillegom in puin gereden.
De vrachtwagen, met als bestuurder de heer J. v. D. uit Ouddorp, kwam
de richting Lisse, toen hij moest uitwijken voor een electro-car, die in
daarbij in de slip
