9EBELE SNOEPT CPNB KINDERBOEKENWEEK AF
DRIE BOEKEN DIE BEKRONING VERDIENDEN
kinderboekenweek
kinderbSekenweekl
OEBELE IS
OEBELE,
CPNB IS
HUPSAKEE
kinderboekenweek
kinderboekenweek
kinderboekenweek
DONDERDAG 29 OKTOBER 1970 LEIDSE COURANT PAGINA 11
kinderstad Oebele dreigt een
ens groot gevaar te worden
onze toch al noodlotszwan-
samenleving. Oebele is Oe-
le, Oebele is hupsakee. Geloof
of niet, maar met 't opgewekte
delied van deze KRO-nederzet-
ig begint de grote misleiding.
Oebelers drijven helemaal
zo sterk op de zelfgenoeg-
amheid als zij zingend voorge-
te doen. Zij zoeken voortdu-
naar slachtoffers en als le-
nslustig expansief volkje haken
ir gebiedsuitbreiding. De
rste tekenen van dit fnuikende
even werden zichtbaar, toen zij
b op sportief terrein begaven
Feijenoord in eigen huis een
'e doodsdreun verkochten,
lans volgt de tweede stap, die
>et leiden tot inkapseling van
gehele maatschappelijk leven
Oebele, met name op cultu-
el gebied: zij palmen de kin-
rboekenweek in.
we de feiten scherp on-
ogen zien. Er bestaan nu
nmaal ook gewaarschuwde
die nog niet tot twee
tellen en de zaken desas-
■UB op hun beloop laten. De
unmissie voor de Collectieve
opaganda voor het Nederlandse
>ek en het Centrum Jeugd en
ictuur beslisten in hun wijsheid,
t de periode van 14 tot 24
tober het meest geschikt was
het kinderboek op de sokkel
n de nationale belangstelling te
aatsen. De hele rataplan aan
ganisatorische hoofdbrekens
m op gang. Toespraken wer-
op metrum en woordkeus ge
it en door heren in donkere
Dstuums bij wijze van oefening
»or spiegels uitgesproken. In dit
idium werd de gedachte gebo-
i burgemeester Augustus
wegeur van Oebele te verzoe-
n de kinderboekenweek
nrger rechten te verlenen door
de opening ervan binnen Oebeles
veste te doen geschieden.
Dit bleek een schat van een mis
stap. Want Augustus, die toevallig
ook nog directeur-regisseur is
van de O.O.O.H. (Oebele Omroep
voor Ontspanning Hoera) zag een
fraaie kans zijn theater bespeeld
te krijgen en tevens een leescul
tuur te claimen voor zijn klein
burger! j, die het tot dan toe had
moeten stellen met de kleinkunst
van de hupsakee. Toen het
CPNB-schaap met een simpel ge
baar eenmaal over de dam was
getild, begon burgervader Augus
tus eisen te stellen: Ten eerste
was de Oebele-uitzending bepaald
op 31 oktober en of de heren en
de mevrouwen van het Goede
Kinderboek daarmee maar even
rekening wilden houden en de
JlL 31 oktober t/m 7 november
Kinderboekenweek wilden ver
plaatsen naar 31 oktober tot 7
november. Ten tweede zijn de
Oebeler spring-in-het-velds aller
minst gesteld op heren in recep
tiekostuum en dames in party-
dress, die moeilijke begrippen be
zigen in speeches waarmee
schrijvers moeten worden gehul
digd die losjes spelen met de taal
van het kind. Geen officieel volk
dus over de vloer. Ten derde zat
he£ Oebelerverhaal over avontu
ren op zee voor de 31e oktober al
zo scherp in het script van Harry
Geelen, dat regisseur Bram van
Erkel er maar een heel klein
mouwtje aan kon passen.
Bram van Erkel: „Oebele heeft
altijd al een beetje meegespeeld
in de actualiteit. Volgende keer
krijgen we zelfs een alternatief
Oebele met kaboutertoestanden
en zo. En verleden jaar hebben
we ook iets gedaan voor de Kin
derboekenweek. Iets met een
puzzeltje. De vraag om er nu
weer wat aan te doen bereikte
ons wel wat laat. We hadden de
„Rotterdam" van de Holland-
Amerika-Lijn al afgehuurd, want
een deel van de Oebeler bevol
king begeeft zich buitengaats om
Maxim de Gapper te ontmaske
ren. Vanaf het schip wordt con
tact gehouden met Oebele".
Daar gaat het lustige leventje
gewoon door totdat Koen uitstoot,
dat er iets heel belangrijks moet
gaan gebeuren. Dat heeft Harry
Geelen dan klinkklaar uit zijn
duim gezogen, maar dit was de
enige methode om de CPNB Oe-
beliaans te versieren met beloften
van trouw, nodig om eruit te
halen wat erin zit. Belust op
heisa stroomt het Oebeler volkje
samen in het O.O.O.H.-theater
waar dan al hebben plaats geno
men twee schrijvers en, de Haag
se illustrator Ton Hoogendoorn,
alsmede enige naar de achter
grond gedrongen notabelen in het
leeswezen, CPNB-schlmmcn die
overspoeld door Oebelers niets
me.cr in de melk te brokkelen
hebben. Want dan zal voor het
eerst in de geschiedenis van het
Kinderboekenwcckverschgnsel
een kind het woord richten tot de
gelauwerden: Harriet Laurey van
De spinnende kater. Frank Her
zen van De zoon van de woord
bouwer en Ton Hoogendoorn, die
de Kinderkijkboekenprijs krijgt,
speciaal voor zijn illustraties in
het onderwijsmethodeboek Sa
menspel, welke illustraties als af
zonderlijke uitgave zullen ver
schijnen onder de titel Stoep of,
stoep op. Op dit feest van geloof
de kinderlectuur doet Oebele
slecht één concessie aan de alou
de. snobistische methode van het
prijzen van schrijvers, nl. het
overhandigen van de enveloppe
met inhoud. Daar wisten Harry
Geelen en Bram van Erkel ook
niet zo gauw iets op te verzinnen.
Maar er zit 1500 gulden de man
in en dat is in elk geval een
bedrag waarvan alleen nog kin
deren erg onder de indruk zijn.
Als dit varken feestelijk is afge-
Jtl 31 oktober t/m 7 novembergp
sopt storten de Oebeler snaken
zich weer ongeremd op Maxim de
Gapper, want die moet dan als
nog het vel over de neus worden
gehaald. Brams vrouw, de ballet
leidster Olga Dzialiner, jaagt de
meute speels op. Zij kan elk kind
laten dansen in een hoge graad
van natuurlijkheid, omdat zij de
meisjes pasjes meegeeft, waarop
hups kan worden voortgebor
duurd. Zo werken ook componist
Joop Stokkermans en koorleider
Henk v. d. Velde met melodietjes.
die fris in de stembanden tinte-
Cameraman Ad Braamhorst: „Als
cameraman heb je het nog het
moeilijkst om dat springerige ge
doe op je venster te krijgen. Je
bent eigenlijk voortdurend bezig
om orde te scheppen in de chaos
Het is de kunst, dat ze op de
voorgrond niet je achtergrondje
staan te bederven. Dat gaat ook
weer spelen bij de prijsuitreiking
aan de schrijvers. Het Oebeler
Theater zit propvol mensen, die
het er allemaal zo echt mogelijk
aan toe zullen laten gaan. Er
lopen persfotografen rond en
journalisten, die natuurlijk weer
vragen moeten stellen en een
plekje op de eerste rij willen
hebben. Dat mag ik niet ten kos
te laten gaan van mijn goeia
beeld. Gelukkig hebben we de
dag tevoren een repetitie in de
studio. Kunnen we de zaak mooi
even vooraf overzien".
Na de Oebele-uitzending trekken
de dames en de heren van d«
CPNB zich beschaamd en be
schaafd in hun eigen stellingen
terug. Zij kunnen het niet laten
het begin van de Kinderboe
kenweek toch een officieel tintje
mee te geven. Ver buiten het
bereik van de camera's gaan xij
troost zoeken bij elkaar in een
aangrenzende NOS-studio, waar
dan in het diepste geheim de
feestweek van het kinderboek
nog eens dunnetjes opnieuw zal
worden geopend met verwijzing
naar het kindergeschenk: een
plasticzak met benodigdheden
voor de vossejacht en het speciale
Krantje 3, dat voor de kinderen
is volgeschreven en volgietekend
door Paul Biegel en Harry Gee
len. Allemaal belangrijke zaken
natuurlijk, maar Oebele heeft
dan al ten overstaan van miljoenen
blij-kijkertjes een boekje open ge-
Want Oebele is Oebele en CPNB
is hulpactie.
TON OLIXMUTJLBR
Jtl 31 oktober t/m 7 november
Verhalen van de spinnende kater
uit een verrukkelijke sprookjespen
fat de schrijfster Harriet Laurey
tptUeutc een bekroning zou kun-
krijgen voor een van haar
ierboeken kon men in 1959,
haar boek .Sinterklaas en
itruikrovers" ervoor in aan-
zrking kwam, al voorspellen,
schrijfster beschikt namelijk
natuurlijke eigenschap
kinderen te werken
die niet kinder-
ks heeft, maar die precies de
i het begrijpen en genie-
haar boeken
ïken. Zij bezit bij wij
\reken een sprookjespen
uit de verrukkelijkste kinderver
halen komen.
Met andere woorden. Harriet
Laurey is een kind gebleven met
de kinderen, ook als volwassene.
Een voorwaarde om werkelijk
voor kinderen te kunnen schrij
ven. Geen wonder dus, dat haar
nieuwste boek „Verhalen van de
spinnende kater" (uitgeverij Hol
land-Haarlem) dit jaar opnieuw
door de jury van de kinderboe
kenweek bekroond werd. Dit
nieuwe boek voor kinderen tot 10
jaar is zonder meer een van de
beste kinderboeken, die wij de
Peregrinus(de reiziger) met
visser Kismet de hoofdrol vervult.
Deze kater, die onder allerlei
meesters de zeeën bevaren heeft,
schipbreuk lijdt en aanspoelt bij
de wonderlijke visser Kismet,
vertelt zijn nieuwe en naar
blijkt laatste baas zijn levens
ervaringen in verschillende lan
den. Deze ervaringen groeien uit
tot de verrukkelijkste sprookjes,
die met gevoelige, dus poëtische,
'hand op papier gezet zijn. Harriet
Laurey, die behalve kinderboe
ken ook poëzie geschreven heeft
gaf aan de verhalen van en over
dc scheepskat Pergrinus een
rlijk-dromerige sfeer
i Reintje Venema t
i de spinnende kater
telling, waarin de schaapskater
Terecht heeft de jury Verhalen
van de spinnende kat" bekroond.
Voor de schrijfster betekent dit
een hernieuwde aanmoediging om
op deze wijze te blijven schrij
ven. Ook al twijfelt zij voortdu
rend aan zichzelf en aan haar
talent, dat volgens haar lezers
steeds maar blijft groeien. Zij
heeft laten weten weer poezië,
te willen schrijven. Wij
genieten dikwijls van poëzie
maar wij hopen, dat Harriet
Laurey haar poëtische inspiratie
toch vooral blijft richten op het
schrijven van kinderboeken op de
manier, waarvoor Verhalen van
de spinnende kater" terecht be
de sprookjes stuk voor stvk tot kroond is. Kinderen hébben dit
juweeltjes van schrijfkunst poëtisch proza nog meer nodig
maakt. Een groot genoegen, ook dan volwassenen. Tenzij deze voi-
voor volwassenen, om ze te le- wassenen, evenals de auteur, kin
zen. deren gebleven zijn. T. v. d. H.
31 oktober t/m 7 november
HARRIET LAUREY
Stoep af, stoep op
kijk-, lees-, tekenboek
TON HOOGENDOORN
Een veelzijdig: kunstenaar als de
Haagse graficus Ton Hoogendoorn
heeft bijna altijd al erkenning in
brede kring gevonden, voordat
zijn werk aan een bekroning toe
komt. Na alles wat hij bewonder
aars, kennissen en onbekenden in
de loop der jaren al getoond
heeft als kunstenaar waard te
zijn, komt nu dan toch ook een
officiële bekroning door de jury.
die optreedt voor de kinderboe
kenweek. Dat hij tenslotte ook
met deze bekroning erkenning
vindt voor zijn werk aan kinder
boeken besteed, is het zoveelste
bewijs van zijn kunstenaarschap.
Toevallig komt deze bekroning
dan toe aan het boekje „Stoep af,
stoep op" een verkecrs-kijk-lees-
tekenboek (uitg. Wolters-Noord"
hoff, Groningen) dat hij samen
met Arie Rampen vervaardigde.
Het is, geloven wij. eerder een
aanleiding om het volledige werk
van Ton Hoogendoorn eindelijk te
bekronen, dan als een incidentele
beoordeling. Voor ons heeft- de
Haagse graficus namelijk beter
werk geleverd ,dan alleen maar
volgens dit boekje, hoe fraai overi
gens ook uitgevoerd. De jury dacht
er blijkbaar evenzo over. want na
drukkelijk heeft zij in haar rap
port vermeld, dat dit boekje een
weergave is van het oeuvre van
Ton Hoogendoorn. niet in het
minst voor zijn illustrering van
de onderwijsmtehode „Samen
spel", verkeersonderricht in zes
delen. Wij zijn het daarmee vol
ledig eens, omdat een zo veelzij
dig kunstenaar als deze graficus
is, moeilijk beoordeeld kan wor
den aan de hand van dit werkje,
dat overigens kleine kinderen
graag zullen gebruiken. Vooral
omdat zijzelf naast de tekeningen
van Ton Hoogendoorn kunnen la
ten zien wat zij met het kleur
potlood presteren.
Jtl 31 oktober t/m 7 november
De lach van Tim Daalder
TON HOOGENDOORN
„Stoep af, stoep op".
Iedereen kent het verhaal van
Emil und die Detektive van Erich
Kastner. Er Is een opvolger ran
Erich Kastner gekomen, hij heet
James Kriiss, een zeer goede op
volger, veelzijdig, minder morali
serend dan Kastner en een ken
ner van wat jonge lezers in een
boek wensen. Zijn werk werd
reeds onderscheiden met de Duit
se Jugendbundpreis en in 1968
met de jaarlijkse prijs voor het
beste jeugdboek van Europa, de
Hans Christian Andersenprijs.
Miep Diekmann vertaalde van
hem voor Leopolds Uitgevers
maatschappij te Den Haag Timm
Thaler oder das verkaufte La
chen, Tim Daalder die zijn lach
ftsschien zal een aantal lezers
an „Dc zoon van de woordbou
wer" (uitg. A. W. Sijthoff, Lei
en), waarvoor de Haarlemse
ehrijver Frank Herzen bekroond
met de jeugdboekenprijs 1970,
eschokt zijn door de inhoud er-
Misschien vragen vele lezers
kh af, wat nu precies bedoeld
>ordt met de zwerftocht van de-
zoon naar dc volwassenheid.
+n zwerftocht, die voert langs
door alle verschrikkingen van
let leven, zoals de schrijver dit
Maar geschokt of niet, de
zal moeten erkennen, dal
Kt boek straalt van een pure
trlijkheid, van een diepe bewo-
enheid met de mens uit de
lointigste en latere eeuwen, die
leven tussen beton, plastic,
iir-conditioning, maar voor een
groot deel zonder bomen,
'loemen, groen, frisse buitenlucht
)e bewogenheid van Frank Her-
die reeds naam gemaakt
Keft met het schrijven van boe-
i voor volwassenen, met poezië
met een groot aantal hoorsp"-
tevens met tekenen en.schil
leren komt voort uit de pro-
>1 emen, die deze maatschappij
weheersen. Hij voelt zich gewurgd
tussen de torenhoge flats van de
steden, door het materialis-
door de grove zakelijkheid
deze wereld. Hij vreest dat
tn nog killere, nop zakelijker
De zoon van de woordbouwer
schokkend, maar pure eerlijkheic
De zoon van de woordbouwer worstelend naar de volgende levens
etappe (illustratie van Frank Herzen voor zijn boek „De zoon van de
woordbouwer
wereld tegemoet leeft, dan nu al
Hij kon dit bijna psychopatisch
gevoel niet anders van zich afzet
ten, dan erover te schrijven in
een boek, dat tenslotte „De zoon
van de woordbouwer" werd. Deze
woordbouwer stuurt zijn zoon de
wereld in, vanuit zijn betonstad
naar het onbekende, om te ont
dekken wat de wereld, wat de
mens, werkelijk te betekenen
heeft. De enige bagage voor de
zoon is een kistje met letters, die.
zoals hij later ontdekt, telkens
vlammend oprijzen Om hem dan
eindelijk te wijzen naar de „Le
venskunst", waarin liefde en
schoonheid dc
krachtbronnen voor het menselijl
leven betekenen.
Voordat deze zoon tot dc volwas
senheid van de levenskunst ge
reisd is, worstelt hij door aU<
menselijke problemen van ang
sten, diepten, hoogten heen, die
een mens maar door te maker,
heeft. Angsten, diepten en hoogten,
ïesymboliseerd in zeeën, monsters
reuzen, regenbogen, bomen, bloe
men. Maar wel het leven zoals
dit zich voor ieder mens in meer
of minder mate voordoet. Dit
nogal aangrijpende boek al
thans voor de lezer, die de inhoud
wil begrijpen is even lezens-
FRANK HERZEN inspiratie bij de jeugd.
zeggen nog
verkocht. Zij heeft dit bijzonder
geslaagd gedaan, ze maakte van
het Duits echt Nederlands. Als
zijn vader gestorven is, is Tim
Daalder nog maar zeven jaar. Hij
gaat dan om een beetje troost to
vinden naar de renbaan, die hij
met zijn vader vaak bezocht
heeft. Daar ontmoet hij een man
met een peruit pak, die hem rijk
maakt, want de man, die later
Baron Levi Ud blijkt te zijn,
koopt de lach van Tim Daalder.
Een lach die werkelijk ook d«
moeite waard is. Als hij echter
dubbel zo oud geworden is, beseft
Tim Daalder dat hij toch geen
goede verkoop heeft gedaan. Hij wil
zijn lach terug hebben. Op zijn
veertiende gaat hij dus op zoek
haar de man met het geruite pak
om zijn lach weer terug te krij
gen. Hij raakt gedurende die tocht
in verschillende avonturen en m
het grote zakenleven verward.
Krüss maakt daar een parodie op
de maatschappij van in een niet
te nadrukkelijke satire. Hij ver
telt altijd levendig en is een
meester in het opvoeren van da
spanning. Het boek is voor kinde
ren van een jaar of twaalf, maar
ook volwassenen zullen het met
genoegen lezen. Het werd koddiff
>>n bekwaam geïllustreerd door
Werner Klemke.
„Geen melk vandaag"
Ook het boek „Geen melk van
daag" van E. W. Hildick is uit het
Engels vertaald. Het wijkt sterk
af van de drie vorogaande boe
ken. Het is namelijk een nogal
humoristisch gegeven over een
paar jongens die een melkboer
helpen in zijn wijk. Natuurlijk
maken ze hierbij van alles met^
gekke en vreemde dingen, die een
kolfje rijn naar de hand van dexe
jongens. Het boek doet soms den
ken aan een toneelstuk, soms aan
een filmscenario. Het is nu en dan
ook in dialoogvorm geschreven. Da
typische Engelse padvinderssfeer
verloochent zich in „Geen melk
vandaag", niet.
