Scheveninger Dick van der Valk
raakt gevoelige snaar van Gert
Toestand Amman valt
met de dag meer mee
De Gaulle verheerlijkt zichzelf
Torres heeft heft
vast in handen
Zeven liedjes op elpee
van Timmerman
Paisley boos
op Australië
REVOLUTIE BOLIVIA
Palestijnen
boekten weinig
winstpunten
MEMOIRES IV UITGEKOMEN
Volgende week
proces tegen
Pachman
DONDERDAG 8 OKTOBER 1970
LEIDSE COURANT
PAGINA 11
Duitse zangeres Alexandra. En
dan praten we nog maar niet
over Patricia Paay, die op het
Oostenrijkse songfestival enige
jaren geleden met de Nederland
se ploeg de eerste prijs haalde
met o.a- Dicks liedje You called
En als je dan toch zo gemakke
lijk liedjes schrijft, dan moet je
er wel op mikken, dat ze gezon
gen worden door de best ver
kochte artiesten. Dat spekt lek
ker. En dan hoef je er ook niet
mee te leuren, want dat gaat op
Nu. Dick van der Valk zit goed
in zijn grote namen. Hij laat een
door oud-minister-president mr.
Cals getekende dankbaarheidsbe-
tuiging zien. gecalligrafeerd ter
gelegenheid van het afscheid van
Dick van der Valk met een zojuiit
door Gert Timmerman toegezonden
bandje vol la-la-la-la'e.
Cals uit het Catshuis. toen Dlok
als ambtenaar-entertainer het
eervolle verzoek kreeg op de pia-
notoetsen de gevoelige snaar te
raken. Dat was hem wel toever
trouwd. Hij doet voor Gert niet
TON OLIEMULLER
Een jaar lang werk ik nu al vast
samen met Gert Timmerman. Hij
de muziek, ik de teksten. Van de
twaalf liedjes op zijn elpee, die
binnenkort uitkomt, zijn er van
zeven de woorden van mij. Het
balletje moet wel eens naar je
toe rollen. Er zitten zoveel kapers
op de kust. Voor dit werk moet je
eelt op je ziel hebben en toch de
gevoelige snaar van het volk we
ten te treffen. Vooral verliefde
zwervers en vuurtorenwachters
doen het goed in deze branche".
Sn rijksambtenaar Dick van der
Valk van de financiële afdeling
het ministerie van Algemene
Zaken laat in zijn woning in de
Jcheveningse Hasseltsestraat de
geluidsband lopen, die volgestopt
met melodieën, die aan het
ner werkzame muzikale brein
i Gert zijn ontsproten. Wulpse
violen glijden in een zoete galm
de huiskamer in, op de voetnoten
gevolgd door tedere trompetten
ten ruisende ritmiek. Leden
het Gronings en Overijssels
Philharmonisch Orkest hebben er
contemplatief en toegewijd voor
sijeengezeten in de eigenhandig
door Gert zelf uit het niets ge
concipieerde studio. De melodieën
op de band zijn aan zijn vol
gemoed ontschoten, na zomaar
gepingeld motiefje op de pia-
Met zijn bronzen timbre gooit
Gert er zijn la-la-la-la-la-la te
gen aan, want toen hij zijn melo
die maakte, wist hij ook nog niet
rover het zou gaan en daar-
gaat de band met deze tekst
van een ongeletterde naar
Dick van der Valk, die er dan
iets moois op moet verzin-
En Dick doet dët met de gewe
tensvolheid van de kleinkunste
naar, die weet, dat hij een groot
publiek direct in het hart moet
treffen. Hij zet de band op zijn
rollen en laat deze draaien tot de
muziek hem in hoofd en hart
gebakken zit. Is de melodie droeg
of woest, gevoelig of feestelijk,
Dick moet er iets op maken wat
er bij past, met begrip voor het
sfeertje, de beklemtoning en het
aantal lettergrepen. Dan trekt
Dick de duinen in, waar hij se
dert jaren als een bekende wan
delverschijning figureert. Daar
hoort hij de zee hartstochtelijk
bruisen op het strand, aanzwel
lend geluid dat zich vermengt
met de muziek in zijn hoofd, en
dan ontstaat een lied als Storm
over Tampico: eenzaam zwerf ik
langs de kust, mijn hart, vindt
nergens rust, ik voel me hopeloos
alleen sinds jij voorgoed ver
dween, jij lag in mijn armen en
het strand dat was ons bed.
Toen Gert later dit tekstje op
papier kreeg toegestuurd en hij
had bevonden, dat het goed lag
gebed in zijn stembanden, zond
hij een enthousiast telefoontje
naar Den Haag: „Goed zo. Dick,
doorgaan zo". En zo gaat dat nu
al een jaar lang, al verandert hij
hier en daar wel eens een woord
je, want Gert heeft bewezen een
man te zijn, die met goedgeplaat
ste gevoeligheden diep op mense
lijke emoties weet in te spelen.
Geen overweldigender reuzenrad
dan een schijf zo goud als een
moederhart, want Gert weet al of
niet met Hermien emotie en com
mercie op zo gelukkige wijze sa
men te voegen, dat elke Neder
lander op klompen er de indruk
aan overhoudt, dat hier in lang
gevoelde behoeften wordt voor
zien. Het wordt ingedronken als
de eerste les in een schoolboek
je.
Goed, zo is Gert, de vader des
overgevoeligen vaderlands, i..aar
hoe komt een rechtgesteven
Haagse ambtenaar ertoe om op
dezelfde smachtende toer te gaan,
en dan nog wel een ambtenaar,
zoon van een snoepgoedfabrikant
uit Vlaardingen. die van huis-uit
geen noot muziek toegeschoven
heeft gekregen? Om dat te be
grijpen moeten we terug naar
het grijze verleden van pension
Knoester aan het Schevcningsc
Marcelisplein.
Jaarlijks met zijn ouders daar op
vakantie begon Dick op regen
achtige dagen een vergeten har
monium te bespelen, eerst met
één vingertje en dagelijks een
vingertje meer. Van lieverlee is
hij daar mad of music geworden,
zoals hij het zelf noemt. Hij
kreeg een piano, zette het gezin
aan tot gezamenlijk zingen: Das
gibt nur einmal, Tigerrag, Lady
be good, schlagers waarmee die
dagen vergeven waren. En toen
hij in de vroege dagen van de tv
Corrie Brokken met Net als toen
zag gloriëren in het Songfestival,
dacht hij: nou, zo'n tekstje maak
ik ook, want voor de huiselijke
kring dichtte hij al langer.
Maar overdag zat hij wel ge
woon op kantoor, want je kunt
dan mad of music zijn, in de
dagen van weleer zat er geen
droge broodkruimel in. Hij heeft
uit de illegaliteit komende heel
wat ondermouwen versleten op
het bureau Nationale Veiligheid,
dat toen gevestigd was in het
Scheveningse Grand Hotel en
waarvoor hij uit Vlaardingen
naar hier verhuisde. Later op het
ministerie van Algemene Zaken
bleef hij trouw zijn ambtelijke
plichten vervullen, maar in zijn
vrije tijd liet hij spontaan zijn
aanzwellende opwellingen de
vrije loop. Uit zijn pen. gedrenkt
in en boordevol hart, vloeide als
eerste liedje Het Bankje in het
laantje, dat hij compleet met mu
ziek uitgegeven kreeg bij de mu
ziekuitgeverij De Slegte (Krips-
muziek).
Met de volgende liedjes ging het
niet zo vlot. Hij kon ze aan de
straatstenen niet kwijt, terwijl de
ader intussen rijkelijk bleef
vloeien. Dat gaf een hele berg
teksten, die stagneerden en het
volk niet bereikten. De KRO
moet toen bevroed hebben, dat er
iets broeide onder het liedlievend
publiek en organiseerde een
Tournooi van het Lichte Lied,
waai voor Dick vier liedjes in
stuurde, waarvan er twee de hal
ve finale haalden tussen de meer
dan 700 inzendingen. Met een
borst vo' trots heeft Dick toen
aan de radio gezeten, omdat
grootheden met vol orkest zijn
liedjes etherisch over het volk
uitstrooiden. Marcel Tielemans
zijn C'est merveilleux, de Lim-
brazusjes zijn Tijd van slapen en
het kinderkoor de Rietvogels zijn
Slow, quick, quick, slow, op de
dansles leer je het zo. maar wij
doen liever mee aan de rock, jé,
jé, jé.
Er gingen ook teksten naar
Johny Hoes, geheel vrijblijvend,
maar Johny was onmiddellijk in
en bestelde er meer. En boven
dien ontstond er een hechte
vriendschap met Wim Poppink.
Elke zaterdagochtend smeedden
die rwee in Wims woning aan de
Badhuisweg nieuwe plannen,
nieuwe teksten en nieuwe melo
dieën, waarvan er ettelijke op de
plaat zijn terechtgekomen: Het
Luchtmachtkoor met Joop de
Knegt met Als ik vanavond in
het maanlicht ga marcheren, Im-
ca Marina met Liebling weine
nicht, verder de Zangeres Zonder
Naam, de Wama's, Gonnie Baars,
Andy Star, Ciska Peters en vele
anderen, onder wie Kees Draaier
(Dreyer) van café 't Jagertje aan
de Rijswijkseweg. die van de zo
mer ook bij Ome Lou in Sche-
meningen hoge ogen gooide en die
van Dick en Hans Ninaber. De
mooiste uit het nest zojuist op de
plaat heeft gezet. Al bijeen heeft
Dick van der Valk de Nederland
se platenmarkt verrijkt met 35
singles, waarop teksten van zijn
hoofd en hart en hand
In die actieve periode kwam Dick
ook ferm voor de voeten van de
al genoemde Hans Ninaber te lo
pen, de pianist-entertrainer, die
het vaste gezelschap van de Gert
en Hermien Show als een vuur
vaste bron van inkomsten ambi
eert. Deze Hans wist van achter
de schermen te melden, dat Gert
met een tekort aan teksten zat,
zowel voor zichzelf als voor zijn
nieuwe ontdekking Angela. Dick
had nog een bundeltje vers van
de lever geschreven liedjes lig
gen, die via Hans aan Gert in
handen werden gespeeld Nog de
zelfde week ging er een tele
foontje van Gert naar Den Haag:
het helemaal en of hij
r had".
Dat is nu een jaar geleden en
sindsdien wil Dick geen kwaad
over Gert meer horen„Hij is
een rasmusicus, die er bovendien
ook nog hard voor werkt. Als hij
voor zijn piano gaat zitten, rollen
de gouden en zilveren schijven
uit zijn toetsen. Van top tot teen
één brok muzikaliteit". En dat
voegt zich dan mooi bij Dick,
want die kan niet ophouden tek
sten te spuiten, nu eens op wan
delingen langs zee en duin, dan
weer in de trein en soms ook
midden in de nacht, als hij plot
seling wakker schiet met alweer
een liedje in zijn hoofd. Kinder
liedjes voor Angela, de Oude
vuurtorenwachter voor Wilma (ik
dank je voor het licht in de
donkere nacht), Tampico, Dro
mende bomen en Napoli bij nacht
voor de elpee van Gert en Her
mien. Er zitten er behalve Gert
nog meer op het vinketouw. Zo
maakte Dick voor Montana de
subteksten op liedjes van mensen
als Udo Jürgens, de Ofarims en
de zo jammerlijk verongelukte
BELFAST (Reuter) De extremisti-
:he Noordierse dominee Ian Paisley
«eft de Australische regering beschul-
van „godsdienstige discriminatie
't ergste en kwezelachtigste soort",
'it Sydney Is namelijk bericht dat
Paisley tijdens het bezoek van paus
Paulus volgende maand aan Australië
■it dat land zal worden geweerd.
Uit „deze actie van de door katholie
ken overheerste regering blijkt eens te
dat het juk van Rome onver
aam is en dat de paus 's werelds
grootste onheilstichter en een vijand
de vrijheid is. Waar de paus is,
daar is geen vrijheid om tegen zijn
ketterijen en antibijbelse vergissingen
te protesteren", aldus Paisley. Dominee
Paisley was door de internationale raad
christelijke kerken uitgenodigd
sen conferentie in Sydney. Deze
raad is opgericht door een aantal pro
testante geestelijken, die meenden dat
de wereldraad van kerken te verzoe-
ningsgzind was ten opzichte van de
katholieke kerk,
Gesteund door
studenten en
vakbonden
LA PAZ (AFP-Reuter) Bolivia is
gisteren, zoals in een deel van onze
edities gemeld voor de vierde keer in
24 uur van bewind veranderd. Wilde
aanvankelijk generaal Rogelio Miranda
het land naar rechts laten zwenken,
thans heeft de linksgeoriënteerde en
nationalistische generaal Juan José
Torrez het heft vast in handen. Hij
heeft de steun gekregen van een deel
van de studenten en vakverenigingen,
in het bijzonder van de machtige orga
nisatie van tin-mijnwerkers.
Even voor dinsdagmiddernacht had
een der leden van het dinsdag gevorm
de militaire driemanschap, de lucht-
machtgeneraal Fernando Sattori, gene
raal Torrez een bezoek gebracht. Hoe
wel over het onderhoud tussen beiden
niets bekend is, diende generaal Sattori
kort na zijn bezoek aan Torrez zijn
ontslag in. De twee andere leden van
de junta, landmachtgeneraal Efrain Gu-
achalla en schout-bij-nacht Alberto Al-
barracin traden daarna eveneens af.
Generaal Torrez heeft sinds gisteroch
tend elf uur (Ned. tijd) de macht in
handen. Hij was dinsdag reeds door de
troepen die trouw gebleven zijn aan het
afgetreden staatshoofd, generaal Alfre
do Ovano, tot president van de repu
bliek uitgeroepen.
Generaal Torrez heeft gistermiddag
het presidentiële paleis in La Paz be
trokken, waarheen hij letterlijk door
een talrijke menigte was gedragen.
Toen hij de militaire basis El Alto, bij
La Paz, verliet, spoorde hij de Bolivia-
nen aan, hun kalmte te bewaren.
Vanaf het balkon van het Guemado-
paleis verkondigde generaal Torrez, dat
de vier pijlers waarop zijn democra
tisch bewind zou rusten, de universitei
ten, de arbeiders, de boeren en de
militairen zijn.
Het nieuwe bewind is het vierde
sinds zondag, toen het garnizoen van
La Paz, onder leiding van de legerbe
velhebber generaal Rogelio Miranda,
een opstand ontketende met het doel
president Ovando te verdrijven. Na een
poging om de steun van zekere gene
raals te verkrijgen, trad Ovando onver
wacht af, waarop Miranda zich onmid
dellijk tot hoofd van een junta van drie
man uitriep. Maar binnen enkele uren
hadden lagere officieren Miranda tot
aftreden gedwongen, omdat zij hem te
rechts vonden. Er werd een nieuwe
militaire junta gevormd door land
machtgeneraal Efrain Guachalla,
schout-bij-nacht Alberto Albarracin en
luchtmachtbevelhebber Fernando Satto-
Intussen had generaal Torrez, een
aanhanger van Ovando, zich zelf uitge
roepen tot hoofd van een tegenbewind.
Hij blijkt nu de uiteindelijke overwin
naar, althans voorlopig, te zijn.
Bolivia heeft in de 160 jaar van zijn
bestaan als zelfstandige staat 145 revo
luties en staatsgrepen gekend. Hoewel
het land rijk is aan bodemschatten,
heeft de armste bevolking van Zuid-
Amerika.
Kostbare violen
bij Sotheby's
LONDEN (AP) Op 22 oktober zullen
er door Sotheby's tc Londen vier
kostbare violen worden geveild. twe«
Stradivarius en twee van Guarneri. Eén
van de twee Stradivari, een instrument
gebouwd in 1722 toen de meester op het
hoogtepunt van zijn roem was. wordt
genoemd in alle grote werken over
ziekinstrumenten.
(Van onze correspondent)
AMMAN Je kan nu een zakje „felafel" warme bonenbeignets eten,
terwijl je door de straten van de Jordaanse hoofdstad Amman dwaalt, om
met andere journalisten de aangerichte schade te bekijken en tot de
conclusie te komen, dat ze wel ernstig maar toch lang niet zo erg is als
aanvankelijk gemeld werd. De winkels en restaurants zijn open. Bouwvak
arbeiders knappen afgebrokkelde muren op en garagehouders wrijven zich
in hun handen omdat ze wekenlang goed hun brood zullen verdienen aan
de reparaties van met kogels doorzeefde rijtuigen, die hun werkplaatsen
vullen.
burgeroorlog worden echter wel iedere
dag een beetje aangevuld.
In het Britse veldhospitaal te Wafie-
es-Sir, elf kilometer ten westen van
Amman, liggen twee kleine jongens zon
der vingers. Onder een muskietennet zien
we een klein meisje met een vreselijk
verbrand gezichtje- Haar armen hangen
aan touwen omhoog. Inde hoofdstad komen
nog steeds mensen van het Rode Kruis
en van andere hulpgroepen aan. Zij ver
keren in uiteenlopende stadia van ver
warring en wanorde.
Op het internationale Rode Kruis wordt
heel wat kritiek uitgeoefend. De Belgi
sche ambassadeur, die in de luchthaven
stond toe te kijken, terwijl een vliegtuig
van het Rode Kruis gelost werd, zei
spottend, da het enige wat die vliegtui
gen schenen mee te brengen, één doos
ingeblikte ananas en nog meer volk was.
Een Britse ambtenaar van het Rode Kruis
bekende, dat de prestaties van zijn orga
nisatie bezwaarlijk schitterend genoemd
konden worden.
De gewone bezienswaardigheden van
Amman voor de toeristen zijn aangevuld
met enkele nieuwigheden. „Goed ge
mikt", zegt een gids, wijzend naar een
gapende opening in het Philadelphiahotel.
Het „massagraf" met zijn rijen witte
zerkjes is, naar men nu beweert, je rein
ste bedrog: zerken zonder lijken.
„Het zal opnieuw beginnen", zegt de
Palestijnse gids. Een Jordaniër, die tijdens
het Britse mandaat voor de Engelsen ge
werkt heeft, houdt vol: „De bedoeïenen
kregen bevel te moorden en te verkrach
ten. Zij begaven zich naar het zieken
huis van Asjrafi en vermoordden al de
gewonden".
Wie weet er het fijne van? De zegs
man zeker niet. Er zijn absoluut geen
bewijzen van dergelijke gruwelijke daden
voorhanden. De legendevorming en de
tegenlegendevorming van Jordaniës korte
In het Intercontinentalhotel verblijven
de honderd Arabische officieren, afkom
stig uit zes landen, die het inter-Arabi-
sche vredesleger vormen. Zij rijden door
de stad in wagens, waarop groene vlag
gen wapperen. Zij zijn er geleid door de
Tunesische premier, Bahi Ladgham, in
geslaagd een gemeenschappelijke terug-
PARIJS Een maand eerder dan
(Van onze correspondent L. Kleijn)
verwacht, is gisteren het vierde deel
van De Gaulle's gedenkschriften
verschenen, lopende over de jaren
1958 tot 1962. De uitgever Pion is zo
verstandig geweest het boek niet
eerst aan de critici tc sturen, want
dat heeft het nadeel dat iedereen de
uitvoerige kritieken leest in de
kranten en het boek zelf niet meer
koopt. Gistermorgen, voordat de
kranten er een woord over hadden
kunnen schrijven, lag het boek in
alle Parjjse boekwinkels te koop. Het
kost 27.40 franc en telt meer dan
300 bladzijden.
Uitvoerig schrijft De Gaulle over
de mislukte vredesconferentie van
1962 in Parijs. Voor de conferentie
begon was een Amerikaans verken
ningsvliegtuig boven Rusland neer
geschoten. De Gaulle noemt het „een
absurde schending" van het Russi
sche grondgebied. Kroetsjev in Parijs
vat dat zo hoog op, dat hij pas aan
de conferentie wil deelnemen als de
Amerikanen in het openbaar deze
aggressie veroordelen, hun veront
schuldigingen aanbieden en de
schuldige piloten straffen. Daar is
Eisenhower natuurlijk niet toe te
bewegen. De Gaulle doet alles om de
conferentie toch nog op gang te
brengen. „Een Amerikaans vliegtuig
heeft boven Rusland gevlogen", zegt
hij in de conferentie. „Maar op dit
zelfde ogenblik vliegt binnen de 24
uur een Russische satelliet achttien-
maal boven Frankrijk en wie zegt
dat die satelliet geen foto's maakt"
Wie zegt dat er geen satellieten
boven de aarde vliegen, die vandaag
of morgen hun bommen laten vallen
waar zij willen? „Kroetsjev, die
naar Parijs vergezeld is door Mali-
novski, de maarschalk van de Rus
sische raketten, houdt voet bij
stuk. „Mijn openbare mening, .zegt
hij, „zal niet toestaan over iets an
ders te spreken dan over deze Ame
rikaanse aggressie, want ik zit hiei
in Parijs met drie landen, die alle
solidair zijn met de NAVO. Welke
duivel", zegt Kroetsjev, „heeft de
Amerikanen ertoe aangezet zulk een
afschuwelijke daad te begaan?
Waarop De Gaulle: „Er zijn in deze
wereld heel wat duivels die de za
ken bederven". En met die woorden
maakt hij een eind aan de eerste
zitting, die tevens de laatste is.
Als Kennedy naar Parijs komt op
weg naar Wenen om een onderhoud
te hebben met Kroetsjev, zegt De
Gaulle: „Als Kroetsjev je voorstelt
om het statuut van Berlijn te veran
deren. met andere woorden, Berlijn
ian de Russen over te leveren, sta
dan op je stuk. daar doe je de hele
wereld een plezier mee. Rusland
begrepen". Inderdaad komt het Rus
sische plan om van Berlijn een zo
genaamde vrije stad te maken, als
ren zeeslang het water uit. Wat vooi
Nennedy aanleiding is om de Ame-
ikaanse verdediging in Europa t«
versterken. De Gaulle doet hetzelfde
met de Franse troepen aan de Rijn
.Wanneer de Russen een crisis ver
oorzaken over Berlijn", schrijft De
Gaulle aan Kennedy „dan kunnen
de slechte gevolgen ervan alleen
worden vermeden door een vastbe
raden solidariteit tussen Amerika.
Engeland en Frankrijk
De Gaulel zou De Gaulle niet zijn,
wanneer dit deel van zijn gedenk
schriften niet eindigde met een en al
verheerlijking van zichzelf. De eer
ste minister, toen nog Debré is „le
mien", „de mijne". Er is weiliswaar
een volksvertegenwoordiging, ..maar
die mag de verantwoordelijkheid
niet aantasten en bovendien heb ik
juridisch het recht de Kamer naar
huis te sturen en een referendum uit
te schrijven". In de vergadering van
de ministerraad zegt de eerste mi
nister wat hij van de toestand denkt.
..maar ik. De Gaulle, neem de be
sluiten en ik stel het communiqué
voor de pers op. Als ik van eerste
minister verander, dan raadpleeg ik
vanzelfsprekend niet de parlemen
taire fracties, want dat behoort niet
lot hun taak. Volksvertegenwoordi
gers kunnen wel de bijeenroeping
van het parlement verlangen, maar
ik ben het die decreteert" Bovenal
richt De Gaulle zich per televisie tot
het volk en dan zeggen de mensen:
„Dat was toch maar weer ernstige
taal!" „De Gaulle is altijd de
zelfde." „Ah, ons Frankrijk toch,
dat betekent iets in de wereld".
Het beoogde doel is derhalve bereikt,
zegt De Gaulle „want het volk heft
de hoofden naar de toppen".
„Als mij in persconferenties lasti
ge vragen worden gesteld om mij in
verlegenheid te brengen, dan maak
ik daar een eind aan door een bou
tade, zodat iedereen begint te lach
ten" En men leze wat De Gaulle
schrijft over zijn bezoeken aan de
provincies: „Overal waar ik de Mar
seillaise begin te zingen, zingt ieder
een van harte mee. Als ik mij in de
menigte begeef of te voet door de
straten loop, komt er een glans op
alle gezichten. Dan staan alle mon
den open van genot, dan zijn alle
handen naar mij uitgestrekt In ze
ventig dagen heb ik twaalf miljoen
Fransen gezien, veertigduizend km
afgelegd, in- vergaderingen zeshon
derd redevoeringen gehouden, vier-
honderdmaal heb ik op de tribunes
gestaan en honderdduizenden han
den gedrukt en in die tijd heeft
mijn vrouw in alle bescheidenheid
driehonderd ziekenhuizen, rusthui
zen. weeshuizen en ki„ Jerziekenhui-
zen bezocht".
Wat minder zelfingenomenheid
zou de schrijver hebben gesierd.
Maar desondanks, men leest het
boek in een adem uit
trekking uit Amman tot stand te bren-
In de andere steden, vooral de twee
noordelijke plaatsen Irbid en Ramtha heb
ben zij kortgeleden pas iets bereikt. Dezer
dagen zijn uit beide landen vrachtwagens
met commando's naar de vallei van de
Jordaan en naar Syrië vertrokken. Of
schoon de Al Fatah haar echte basis in
Irbid en Ramtha de bevolking en de
militie zeker niet in de steek zal laten,
is deze terugtrekking toch een nieuwe
nederlaag voor de Palestijnse bevrij
dingsorganisatie.
De Jordaanse koning bevindt zich
ondertussen in Akaba. Men zegt, dat hij
er de waterskisport beoefent- Politiek ge
zien is niets voorbij en afgelopen. D®
nieuwe minister van Voorlichting en ver
tegenwoordigers van het centraal comité
van de Palestijnse bevrijdingsorganisatie
slingeren elkaar verwensingen, beschul
digingen en tegenbcschuldigingen naar
het hoofd. Geen van beide kan zich op
grote militaire feiten beroemen-
Het is duidelijk, dat het leger de hoofd
stad snel van commando's wilde zuiveren.
Het bleek daar echter niet toe ln staat.
Over de veldslag met de Syriërs in het
noorden, werden allerlei technische ver
sies bekendgemaakt, vergezeld van land
kaarten, die de tactiek van de 40ste bri
gade in beeld brachten. Ik ben evenwel
geneigd geloof te hechten aan wat een
jonge officier, die ter plaatse was ge
weest, me zei: „Het kwam eigenlijk niet
tot een veldslag, wel tot een reeks schijn
gevechten. Wij waren verplicht ons terug
te trekken".
Daarna deed de Jordaanse luchtmacht
aanvallen op de Syrische troepen en
strijdkrachten van de Palestijnse bevrij
dingsorganisatie, die geen verzet boden.
Wat de Jordaanse piloten betreft, was het
meer een oefening ln schijfschieten dan
wat anders.
De Al Fatah heeft nog minder om
trots op te zijn. Vele van haar politieke
doctrines en haar munitieopslagplaatsen
werden opgeblazen. De commando's heb
ben nu af te rekenen met een vastbera
den koning en een buitengewoon boos
leger. Zij kunnen kiezen tussen twee
alternatieven: terugkeren naar de grens
om de raids op Israëlisch grondgebied
te hervatten of zich inspannen om de Jor
daanse regering ten val te brengen en
haar te vervangen door eén revolutio
nair regime, dat Al Fatah volledig steunt
in de strijd tegen Israël.
Al Fatah is veel jonge guerrilla's en
veel oorlogsmaterieel kwijt, een verlies
dat uiteraard niet bevorderlijk is voor
nieuwe raids in Israël. Wat hun politieke
strijd in Jordanië betreft, hebben de com
mando's af te rekenen met een etnologi
sche en een sociale kloof tussen Pales
tijnse en niet-Palestijnse inwoners, die
buitengewoon diep is en zeker niet 'door
burgeroorlogen zal overbrugd worden
PRAAG (DPA) In de Tsjecho-Slo-
waakse hoofdstad verwacht men, dat in
het begin van de komende week een
aanvang zal worden gemaakt met het
proces tegen de schaakgrootmeester Lu-
dek Pachman en „zeven medeplichti
gen". Naar van welingelichte zijde ver
luidt, zal hun staatsvijandige activiteit
en belastering van de republiek ten
laste worden gelegd. Het proces is reeds
enige malen uitgesteld.
