ZIJ
WETEN
ALLES
Finland
Frankrijk
Noorwegen
Joego-Slavië
Oostenrijk
Italië
Bulgarije
Duitsland
Zwitserland
5R 197»
ZATERDAG 3 OKTOBER 1970
Tossen Motril en Aimeria in zuidelijk Spanje ligt het
gebergte, de Sierra Nevada. Het is de hoogste bergketen van het
land. De hoogste top is de 3470 meter hoge Pichaco de Veleta met
de meest zuidelijk gelegen gletsjer van Europa. Vanuit Granada leidt
een goed berijdbare weg tot aan een parador (staatshotel). dat tevens
dienst doet als centrum van het wintersportgebied. Tot in mei kan
men hier skiën. De pistes zijn goed. Een ander Spaans wintersport
gebied ligt in de Centrale Pyreneeën, dicht^ bjj Frankrijk. Het is
El Formigal bij Salient de Galleyo op 1500 meter en La Molina en
Super Molina in de Oost-Pyreneeën.
Verwacht in Finland niet de
zelfde wintersportaccommoda
ties. die in Zwitserland. Oosten
rijk en Frankrijk normaal zijn,
want dan komt u van een heel
stille en heel koude kermis
thuis. U gaat allereerst naar
Finland voor de rust, de para
dijselijke rust, die wij in onze
moerasdelta al jaren geleden
hebben ingeruild voor de stank
van de welvaart. De Finnen zijn
goddank nog niet op het idee
gekomen, dat vrijetijdsbesteding
het synoniem is voor lawaai en
kouwe drukte en prefereren tot
nader order de landelijkheid,
die wij maar al te 9nel vertalen
als landerigheid.
Eerlijk is eerlijk, de winter
sportcentra, die door de Finnen
gepropageerd worden, stellen in
verwende Europese ogen nog
weinig voor. Wat bijvoorbeeld
in Lahtl met gepaste trots
wordt gepresenteerd als een
.modern wintersportcentrum"
zou zelfs nog in het kleinste
Zwitserse dorp als een formida
bel lachertje onder de tafel
worden gewerkt. Finland heeft
nu eenmaal geen bergreuzen en
de afdalingen beperken zich tot
vriendelijke glooiingen voor.be
ginners.
Voor de liefhebbers van de
..Langlauf" het skiwandelen,
dat snel in populariteit wint
is Finland een paradijs van on
voorstelbare afmetingen. U kunt
weken dwalen zonder één mens
tegen te komen. De hotels zijn
zonder uitzondering uitstekend,
vaak ultramodern met alle
comfort. De Fin zelf vindt het
vanzelfsprekend, dat een hotel
gen bad of douche. Ook de
maaltijden worden moeiteloos
tot kleine feestjes opgeblazen.
Voor een overnachting bent u
tussen de 15 en 30 gulden kwijt,
voor het eten dan nog eens
tussen de 10 en 20 gulden. Finn-
air vliegt u naar Helsinki voor
zo'n 750 gulden retour, maar u
kunt de reis ook maken vanuit
Lübeck per luxe Finnhansa.
Een uniek aanbod krijgt u van
Finnlines. de rederij, die de
Finnhansa door het pakijs van
de Oostzee jaagt. Voor het eerst
zijn er dit najaar en in het
winterseizoen 1970-71 geheel
verzorgde, reizen naar Finland
onder de naam Finntours. Alle
arrangementen vangen in
Lübeck aan, vanwaar naar Hel
sinki wordt gevaren. Een ge
weldige belevenis. Daarna kan
men kiezen uit aansluitend een
aantal dagen in een hotel in
Helsinki of een verblijf in het
luxe hotel Aulanko bij Hameen-
linna in Zuid-Finland of het
hotel Laajavuori bij Juvaskyla
in Midden-Finlan'd. Lapland
liefhebbers kunnen nog verder
doorstoten naar Mororesthotel
Ounasvaara even buiten Rovan-
iemi, de hoofdstad van Lapland.
Een zesdaagse geheel verzorgde
reis naar Helsinki kost 299 gul
den, een tiendaagse reis met
verblijf in Aulanko 468 gulden,
een. 9-daagse reis waarin een
driedaags bezoek aan Lenin
grad is vervat 548 gulden-
Dan is er nog een 9-daagse reis,
waarin men kennis maakt met
de Finse kersttradities (465 gul
den) en een 6-daagse nieuw
jaarscruise op de Finnhansa
voor 292 gulden. Finnlines
wordt in Nederland vertegen
woordigd door F. A. Voigt en
Co. N.V.
De Franse skigebieden, die tot de beste van Europa behoren, sjjn
nog niet erg in trek bjj de Nederlandse wintersportliefhebbers.
Waarschijnlijk een kwestie van onbekend maakt onbemind, want
wie de elegante, verfijnde sfeer van de witte oases In de Franse
bergwereld eenmaal geproefd heeft, nestelt zich voor goed aan de
berijpte borst van Marianne.
Er wordt ook wel gezegd, dat een levensgrote taalbarrière de weg
voor de Nederlanders verspert en inderdaad: de doorsnee vader
lander komt in zijn Franse conversatie niet veel verder dan „Oh wie
mon kneu" en „Huplakee le platte boender". Maar dit inconveniënt
behoeft nog geen beletsel te zijn om Frankrijk als winters vakantie-
gebied te vermijden. De Fransen zijn gewend aan mensen, die met
handen en voeten spreken en verstaan u opperbest als u de porte
monnee opent en wat losse francs uit de knip haalt.
Nieuwe skigebieden in Frankrijk vindt u in Avorianz in de Savole
(1800 meter, mooi beschut gebied), Le Corbier (op 1550 meter in
dezelfde Savoie) en Le Lauret (op 2000 meter en 150 kilometer van
Nice). De treinverbindingen vanuit Nederland zijn zonder meer uit
stekend, maar wel prijzig.
Andere aanbevolen skicentra zijn Courchevel in de Haute Savole,
Le Mont Doré in het Massif Central, Metabief in de Jura, Saint Lary
in de Hautes Pyrenées en Gérardmer in de Vogezen.
Doorgaans is het entertainment in de Franse wintersportcentra
overvloediger en exclusiever dan in vergelijkbare dorpen in Oosten
rijk en Zwitserland. Ook de maaltijden zijn verzorgder, Franser, om
het eens duidelijk te stellen.
Als u een F.T.S.-arrangement neemt (warm aanbevolen) dan kunt u
al voor 325 gulden tien dagen wintersporten in Frankrijk, inclusief
de treinreis. Reist u particulier dan bent u minimaal 30 franc kwijt
voor volledig pension per dag.
Noorwegen offreert dit jaar zjjn „Scandinaviëwinterpakket", een
zogenaamd „all-in" aanbod tegen aantrekkelijke prijzen. Er is al een
zesdaagse vliegvakantie voor 500 gulden. De Nederlander, die voor
Noorwegen kiest, heeft in de winter de keuze uit de wintersport
gebieden rond Lillehammer, Geilo, Voss, Oslo en in het schitterende,
ruige Telemark. Wie het massatoerisme bewust wil mijden, heeft
hier een unieke gelegenheid om kennis te maken met wintersport
in een nog ongerepte, overweldigende natuur. Het wintersportpakket
Is een vondst van K.L.M.. S.A.S. en vier Noorwegenspecialisten in
de reisbureausector, te weten Airtour Holland. Burger en Zoon.
Scandinavian Arctic Sunways en Scania-lux.
Het Noorse winterseizoen loopt van Kerstmis tot mei hoog in de
bergen. Hoogtepunten, die dan ook extra-duur wordeij, betaald, zijn
ook hier Kerstmis en Pasen. Het alpineskiën wordt in Noorwegen
duidelijk verdrongen door het skiwandelen, dat een nationale sport is.
De individuele reiziger zal wel gauw tot de ontdekking komen dat
Noorwegen niet goedkoop is. Voor vol pension vraagt men in een
beetje hotel toch gauw dertig tot veertig gulden en als men dan ook
nog de bar frequenteert vliegt het geld de zak uit. Voor alle Scandi
navische landen geldt trouwens, dal het beter is om de eigen drank
op een delicaat plaatsje in de koffer mee te nemen. Drank In deze
landen is astronomisch duur, doorgaans het dubbele, vaak ook het
drievoudige van de prijs, die u in Nederland gewend bent te betalen.
Ook Joego-Slavië. dat in de zomer tot de favoriete reislanden van
de Nederlanders behoort, is bezig om in ijltempo zijn wintersport
accommodaties te bouwen. Er zijn nu reeds uitgelezen mogelijkheden
in Kranjska Gora in het Savadal (tien zit- en sleepliften tot 1631
meter; moderne hotels, goede verbindingen met Ljubljana en Jese-
nice), Mojstrana (schilderachtig dorp, speciaal geschikt voor gezins
vakantie), Ratece Planlna in het zijdal van de Tamar (met zes
springschansen), Bled-Pokljuka (voortreffelijke hotels, dolromantisclie
natuur, verwarmd zwembad, kegelbaan, vele goede restaurants;
veel wandelmogelijkheden). Men kan in Joego-Slavië bij particulieren
al terecht voor tien gulden >ll-in. in hotels betaalt men voor volledig
pension tussen de 18 en 28 gulden.
Oostenrijk is bij de Nederlandse
wintersportkenners nog steeds
verre favoriet: vorig jaar vaar
digde ons land een indrukwek
kend legioen van 70.000 gete
kenden af en dat op een aantal
van 140.000 Nederlandse win
tersporters. De redenen zijn
overbekend: Oostenrijk heeft
nog steeds de faam van gemoe
delijkheid, die in duurzame vet
leren broeken verpakt is en via
de jodeltechniek aan de man
wordt gebracht.
Daarbij komt nog, dat Oos
tenrijk makkelijk bereikbaar is
dank zij de speciale wintersport-
treinen. die de Nederlandse reis
organisaties laten rijden. Het
aanbod van levende prentbrief
kaarten is onvoorstelbaar. Aan
bevolen centra: St. Anton. St.
Christofh, Zürs en Lech, Seefeld
en Kitzbühl. Sinds vorig jaar is
ook Sonnenalpe Nassfeld in Ka-
rinthië in de rijen van de win
tersportdorpen opgenomen
dank zij drie sleepliften en een
stoeltjeslift. Verdere aanwinsten
voor de skisport: Wachsenberg
bij Steuerberg en Feldkirchen
in het Nockgebied van Karin-
thië. Deze plaatsen liggen ech
ter niet al te hoog
Het uitgesproken hooggebergte
is in Oostenrijk minder uitge
breid van oppervlakte dan in
Zwitserland, waardoor automa
tisch ook de wintersportdorpen
lager liggen.
In Oostenrijk is vorig jaar ein
delijk ook een bescheiden begin
gemaakt met de aanleg van
speciale wegen voor skiwande
laars. De „Langlauf' wint met
name bij de wat oudere vakan
tiegangers nog steeds aan popu
lariteit en Oostenrijk, dat de
toeristische shillingen opperbest
kan gebruiken, heeft hier laat,
maar niettemin gretig op inge-
Om nog even met cijfers de
onvoorstelbare wintersportmo-
Bulgarije: Nationaal Bulgaars
Verkeers Bureau, Reguliers
dwarsstraat 5458 in Amster
dam C.. tel. 020—248431.
Duitsland: Duits Reis- en In
formatiebureau. Spui 24, Am
sterdam. tel. 020241293.
Finland: Fins Nationaal Ver
keersbureau, Oranje Nassau-
laan 25 in Amsterdam, tel.
020—761672.
Frankrijk: Fran.se Toeristen
Seryice. Rokin 128, Amster
dam. tel. 020—235222.
Italië Nationaal Italiaans
Verkeers Bureau. Rokin 52,
Amsterdam, tel. 02064883.
Joego-Slavië Nationaal Joe-
go-Slavisch Verkeers Bureau,
Vijzelstraat 4 in Amsterdam,
tel. 020—220483.
NoorwegenNationaal Noors
Verkeers Bureau, Prins Hen
drikkade 135 in Amsterdam,
tel. 020—222545.
Oostenrijk: Oostenrijks Ver
keers Bureau, Herengracht
437, Amsterdam, tel- 020-62188.
Spanje: Nationaal Spaans Ver
keersbureau, Laan van Meer-
dervoort 8, Den Haag. tel.
070—182766.
Zwitserland: Nationaal Zwit
sers Verkeers Bureau. Konings
plein 11, Amsterdam, tel.
020—222033.
gelijkheden in Oostenrijk te il
lustreren: het land heeft 6000
gediplomeerde skileraren in 350
wintersportplaatsen. De gasten
kunnen beschikken over 2000
kabelbanen en skiliften, waar
van een vierde deel hoogten
overwinnen tussen 2000 en 3000
meter. Splinternieuw is het ski
gebied van Tamsweg. de hoofd
plaats van de Lungau in het
Salzburgerland. De Oostenrij
kers hebben hier inet grote
voortvarendheid een overdekt
zwembad, sauna, een schaats
baan en een curlingbaan ge-
De Italiaanse wintersportoorden zitten loge: volop sneeuw, volop zon.
mijn liefje, wat wil je nog meer? De prijzen in de kleine dorpen
vallen beslist mee en de ski- en wandelmogelijkheden zijn goed.
Om een paar troeven te noemen: het Val Gardena met als hoofd
plaats Ortisei, liet gebied van St.-Martino di ('astrozza in de Dolo-
bouwd. Ook een parcours voor
de Langlauf is uitgezet. De Lun
gau is 150 dagen per jaar
sneeuwzeker en heeft 150 sleep
liften.
Dat Oostenrijk nog steeds een
goedkoopte-eiland zou zijn. is
beslist niet waar. Het land is
helaas ook opgestoten in de
vaart van vele prijsverhogingen
en vraagt nu voor zijn diensten
forse bedragen. Het plezierige is
alleen, dat Oostenrijk (meer dan
buurman Zwitserland en verre
neef Frankrijk) beschikt over
eenvoudige en zeer eenvoudige
optrekjes, waar de gast kan sla
pen voor pakweg 10 gulden. In
vergelijkbare hotels daarente
gen betaalt men hetzelfde of
soms zelfs meer.
Eén van de nieuwkomers in de
wintersportfamilie is Bulgarije,
dat ook wat rode pepers wil
verdienen aan de sportieve va
kantiegangers Wie in dit verre
land verwacht, dat de winter
sport wordt opgediend met de
bekende Zwitserse en Oosten
rijkse sauzen, kan beter nu het
besluit nemen om er niet heen
te gaan. want dan wacht hem
slechts een bitterkoude teleur
stelling.
De drie wintersportgebieden
van Bulgarije liggen volkomen
geïsoleerd in de bossen boven
Sofia en Plovdiv en hebben
geen van alle een dorp als kern.
Het is daar met recht skiën
geblazen in de eeuwige bossen.
De bewoonde wereld ligt aan de
andere kant van de „boom
grens" en is vaak moeilijk be
reikbaar. Het leven in de Bul
gaarse wintersportcentra con
centreert zich dan ook volledig
op de hotels, die doorgaans van
redelijke tot goede kwaliteit
zijn. Ijsbanen, sauna's en cur-
lingbanen zijn in Bulgarije nog
onbekend, maar in de drie ge
bieden zijn wel skipistes uitge
zet. De prijzen zijn overal ge
lijk: 5'/s dollar per persoon in
een tweepersoons en één dollar
meer in een eenpersoonskamer.
Tip: de Bulgaren zijn helemaal
gek op dollars en als u daarvan
een voorraad bij u heeft, zit a
op stijfbevroren flutveel. In
Bulgarije ligt de sneeuw van
Kerstmis tot eind april.
Duitsland zit dik in zijn ski
gebieden, die nog dichtbij liggen
ook. In de Beierse Alpen en de
Allgau, in het Sauerland en de
Eifel, in het Zwarte Woud en in
de Harz zijn vele wintersport
dorpen In totaal 160 plaatsen
staan de hartelijke skileraren
weer met de moddervette Um
lauten klaar, reken daarop.
Voor beginners, die even snel
willen leren skiën is het Hoch-
sauerland ideaal. Het gebied be
staat uit een gebergte, dat in
hoogte varieert van 700 tot 842
meter. Helemaal sneeuwzeker w
Sauerland de gehele winter dan
ook niet. De Nederlandse Spoor
wegen heeft al een weekend
arrangement naar Winterberg
of Willingen voor nog geen hon
derd gulden. Ook interessant
voor de meer geoefende skiër,
want met name Winterberg kan
u uit voorraad een handvol
moeilijke afdalingen leveren.
Voor de wandelaar is Sauerland
ook ideaal.
Nieuwe skigebieden zijn ontslo
ten bij Davos-Glaris. Hoch-
Ubrig boven Zürich, en Laonti-
ca in Tessin. Daarmee is het
aantal wintersportcentra in het
wintersportmekka Zwitserland
gestegen tot boven de 500. Ook
de Langlauf heeft enkele jaren
geleden zijn intrede in het land
gedaan en wordt nu in zo'n
twintig centra onderwezen.
Aanbevolen wintersportdorpen
zijn: Lenk en Kandersteg in het
Berner Oberland, Zermatt en
St. Luc in het Wallis. Scuol in
Graubünden en Les Diablerets
in de Zwitserse Jura. Denk ech
ter niet, dat u alleen op het
idee bent gekomen om naar
winters Zwitserland af te zak
ken, want toevallig werden er
vorig jaar al tijdens de winter
maanden 6,41 miljoen overnach
tingen geboekt. Het aandeel van
de Nederlanders, die winter
sport beoefenden in Zwitserland
steeg met 6 procent. De moge
lijkheden zijn overigens voorlo
pig nog niet uitgeput, want
Zwitserland beschikt in totaal
over bijna 196.000 bedden voor
vakantieganger». Vele centra
hebben in voor- en naseizoen
aantrekkelijke arrangementen.
