iNidóc(BoiVtcmt
Muziek van Berio
maakt veel indruk
ondanks weglopers
Nieuwe filmversie over
Jan van Beveren op tv
Penselen Paultje
debuteert met film
Brasiliana brengt
uitbundigdansfeest
The Outsider
Weinig
plastiek in
folklore
,Murder in the cathedral'
op de originele plaats
De Butler
te onduidelijk
ZELF DOEN
LEIDSE COURANT
WOENSDAG 23 SEPTEMBER 19
Het spierinkje
van Van Mierlo
JWIR. VAN MIERLO's zet om zijn D '66
te' laten optreden in de rol van
bemiddelaar tussen de K.V.P- en de Partij
van de Arbeid is zo verrassend, dat
groepen van de democratische partij er
zelf van geschrokken zijn. Eerst zal
daarom afgewacht moeten worden of het
hoofdbestuur van D '66 naar aanleiding
van kritiek in eigen gelederen op zijn
eigen stoute schreden zal moeten terug
keren dan wel het voorstel zo moet gaan
veranderen dat het even vaag wordt als
sommige andere ideeën van D '66.
Maar laten we even veronderstellen dat
hier sprake is van een plan waarmee
D '66 daadwerkelijk gaat opereren. Ook
dan blijven we zitten met een paar
conditionele vragen zonder bevredigend
antwoord waarbij er rekening moet
worden gehouden met de mogelijkheid
dat mr. Van Mierlo alleen maar een
spierinkje heeft uitgeworpen met de
bedoeling om de door D '66 sinds jaar en
dag begeerde kabeljauw te vangen.
Van Mierlo's hoofdbestuur bedoelt met
zijn nieuwe initiatief blijkens het uit
gegeven communiqué: een gedachten-
wisseling over de partijpolitieke impasse
die zich steeds duidelijker gaat aftekenen-
Dit is een eerzaam doel. We houden er
evenwel rekening mee, dat op de achter
grond nog steeds meespeelt het vaak als
uiteindelijk doel van D '66 gepropageerde
denkbeeld: een grote explosie in Neder
land die alle traditionele partijen van het
politieke toneel blaast.
Wig
i de K.V.P.
dat achter het nieuwe initiatief ook de
bedoeling kan zitten een wig te drijven
tussen de drie christen-democratische
partijen. En wanneer dit niet de bedoeling
van de initiatiefnemers zou zijn, kan het
nog altijd de bedoeling van gespreks
partners worden.
Een ander waarschijnlijk niet opzet
telijk geschapen maar niet denkbeeldig
risico zou kunnen zijn, dat het bemidde
lingsgesprek van D '66 eerst de V.V.D.
in een soort isolementspositie dringt,
waarna als het gesprek niet lukt, na de
verkiezingen kabinetsformatie met een
goed program helemaal moeilijk zou
worden, zodat Nederland dan wel
gedwongen wordt genoegen te nemen met
tweederangsoplossingen als zakenkabinet,
minderheidsregering of overgangskabinet
kabinet-
W ie eerst
alleen; niet dus op het trio van christen- hij dr. Vondeling op een „nooit
democratische partijen. De betreffende
proclamatie heeft het weliswaar over een
eventuele samenwerkingsvorm tussen
K-V.P., P.v.d.A. en D '66 „zo mogelijk
met andere partijen, zo nodig alleen",
mqar het doet toch een beetje vreemd
aan wanneer bijvoorbeeld de Anti-Revo
lutionaire Partij niet van meet af aan bij
de poging betrokken wordt.
Van die partij hebben immers om beur
ten zowel de Partij van de Arbeid als
D '66 laten horen dat ze voor een
progressief akkoord meer bruikbaar zou
zijn dan de K-V.P. Of erkent de heer Van
Mierlo dat de K.V.P. zich het laatste jaar
heeft opgeworpen als partij met een
vooruitstrevend en duidelijk program?
Waarvan dan maar goed nota genomen
zou moeten worden-
Voorlopig sluiten we evenwel niet uit,
eerste reacties ook interessant. Voor
de hand ligt dat drs. Den Uyl direct al
een poging doet om dan ook de P.P.R-,
zijn enige permanent trouwe bondgenoot,
onder de paraplu te brengen. Minder
leuk wordt het perspectief, wanneer
direct al betoogd wordt: „Maar dan moet
de K.V-P. eerst plechtig beloven de V.V.D.
te zullen afstoten en te tekenen voor een
duidelijk progressief program".
De K.V.P. kan dan met even veel recht
als voorwaarde stellen dat er van te
voren zekerheid is dat ze gaat praten
met een vooruitstrevend program dat van
de P-v-d.A- en niet van Nieuw Links is
en dat ook niet volgens methodes van
Nieuw Links behoeft te worden uit
gevoerd.
Met het oog op dit soort mogelijkheden
heeft dinsdagdagavond K.V.P.-voorzitter
Van der Stee zonder definitief „neen" te
zeggen de boot wel afgehouden. Terecht
betitelde hij het initiatief van Van Mierlo
als „onduidelijk" en even terecht weigert
de V.V.D." te trakteren, zolang de Partij
van de Arbeid als prijs voor intrekken
van de anti-K.V-P.-motie een openlijke
verloochening van het kabinet-De
Jong eist-
Mi ts hij geen misère in zijn eigen partij
krijgt, heeft mr. Van Mierlo in elk geval
tactisch een aardige zet gedaan- Komt het
tot een gesprek tussen socialisten en
K.V-P- of christen-democraten dan is hij
in politicis de „grote verzoener". En mis
lukt dat gesprek daarna, dan heeft D '66
de beste kansen om er electoraal de
vruchten van te plukken. Komt het daar
entegen niet tot het door Van Mierlo
voorgestelde gesprek, dan heeft D '66,
door zowel socialisten als K.V.P.'ers
daarvan de schuld te geven, weer voor
enige tijd een alibi om zelf zijn vrijblij
vende opstelling te handhaven.
„Sinfonia" na een jaar
Een van de hoogtepunten in het Hol
land Festival van J969 was de een jaar
eerder gecomponeerde sinfonia voor
acht via luidsprekers versterkte stem
men, een groot aantal gewone en enke
le elektronische instrumenten van de
Italiaan Luciano Berio. Het lag voor de
hand dat men in het normale concertle
ven bij dit opmerkelijke succes zou
aanknopen. Het strekt het Rotterdams
Philharmonisch Orkest tot eer dat het
de eerste herhaling van Berio's sinfonia
heeft gegeven. Het was zelfs de bedoe
ling geweest dat Edo de Waart voor het
eerst in ons land het vijfde, later nage-
componeerde deel zou uitvoeren maar
dat plan is jammer genoeg niet doorge
gaan. De technische problemen bleken
zo groot dat De Waart zich tot de
oorspronkelijke vierdelige versie moest
beperken.
Deze muziek, die toch al niet gemak
kelijk is enkele tientallen toehoor
ders konden het niet harden en liepen
weg laat zich extra moeilijk in een
gewone concertzaal realiseren. In we
zen is deze muziek radiofonisch. Alleen
met behulp van geraffineerde afgestem
de microfoons, versterkers en luidspre
kers kan men de ideale akoestische
situaties scheppen. Eigenlijk zou alleen
een grammofoonplaat een volmaakt
evenwichtige vertolking kunnen bieden
omdat de versterkte menselijke stem
men niet eenvoudig in de juiste ver
houding zijn te brengen tot de maar
ten dele versterkte instrumenten.
Natuurlijk moet men bij dit werk
opzet en uitwerking van de klassieke of
de romantische symfonie vergeten. Cen
traal staan hier The Swingle Singers,
een dubbelkwartet van twee sopranen,
twee alten, twee tenoren en twee bas
sen, allen van Parijse origine. Het en
semble van Ward Swingle legde zich
toe op het vocaal „verjazzen" van stuk
ken van onder anderen Bach en Mo
zart. Berio kreeg voor de technische
kant van deze vibratoloze zangkunst
zoveel bewondering dat hij ze toepaste
in zijn sinfonia.
In het eerste deel verwerkte de com
ponist antropologische teksten, het
tweede, muzikaal vrij zwakke deel ba
seerde hij vocaal alleen op de naam
van doctor Martin Luther King. Het
derde en veruit belangrijkste deel is
het gecompliceerdst. De teksten, die de
componist vooral als fonetische elemen
ten interesseerden; ontleende hij aan
Beckett en Joyce maar ook aan studen
tenleuzen, dialogen met vrienden en
familieleden, flarden solfège, enz. Muzi
kaal is dit deel een hulde aan Mahler,
uit wiens Opstandingssymfonie vooral
het Wunderhornlied over de vispredi-
kinf te pas wordt gebracht. Maar Berio
Feestconcert in
Duitse kerk
Het orgel van de Duits-Evangelische
kerk aan het Bleijenburg is honderd
jaar geleden gebouwd. Dit feit zal fees
telijk herdacht worden met een orgel
concert op 24 september, te geven door
Feike Asma, als gast-organist. Hij zal
•.verken van Stanley, Bach, Krebs, Reger,
César Franck en Mendelssohn ten gehore
brengen. Het concert vangt aan om""
beperkte zich niet tot Mahler. Tal van
componisten van Bach tot Boulez, Berio
zelf inbegrepen, worden vaak uiterst
beknopt geciteerd. Het is een fantasti
sche belevenis te ervaren hoe deze uit
eenlopende woord- en klankcitaten
vloeiend verloop worden
soms tot felle dynami
sche, stilistische en expressieve contras
ten leiden.
Alle vier delen (dus ook het korte, in
deze versie afsluitende deel op een se
lectie van de in de eerste drie delen te
pas gebrachte teksten) vertonen muzi
kaal een nauwe samenhang wat betreft
harmonie en articulatie, en ook door
herhalingen en ostinate ritmen. Heel
opmerkelijk is de manier waarop Berio
de vocale en instrumentale klankkleu-
tot muzikale structuur ontwikkelt.
Wie zich wel eens had afgevraagd waar
onze Louis Andriessen het verwerken
van citaten had geleerd, zal het na het
beluisteren van Berio's sinfonia wel
duidelijk zijn geworden. Maar wat bij
Louis Andriessen doorgaans een grap
blijft, is bij zijn leermeester Berio on
vervreemdbaar persoonlijke zeggings
kracht. Want laat men vooral niet den
ken dat Berio citeert omdat hij zelf
niets te zeggen zou hebben! Strikt ge
nomen citeert Berio niet, hij parafra
seert ook niet, hij transformeert en
herschept naar strikt eigen normen.
Het is bijzonder jammer dat een aan
tal muziekliefhebbers het gisteravond
niet kon, opbrengen een half uur onbe
vooroordeeld naar Berio te luisteren.
Gelukkig echter wordt het werk vana
vond en morgenavond in de Rotterdam
se Doelen herhaald, want al kon de
uitvoering nog moeilijk volmaakt en in
elk opzicht ideaal zijn, zij was toch wel
zo goed en vooral zo bezield dat het
werk zijn taal kon spreken.
Vooraf ging een herhaling van Beet-
hovens tweede symfonie, die in
derde deel van Berio ook nog
werd genoemd. Met de frase „thank
you, mr. De Waart" die een var
vocalisten daar uitsprak, konden wij
ons volkomen verenigen.
K.S.
Zaterdagavond in Attentie voor sport
(Van onze omroepcorrespondent)
HILVERSUM Van 8 lot 11 november
a.s. worden in OBerhausen de Sport-
filmtage '70 gehouden. Dil is een inter
nationaal festival voor films en tele
visieprogramma's op sportgebied, waar
van de organisatie in handen is van
de stad Oberhausen en de sportbond
van Noordryn-Wcstfalen in samenwer
king met o.a. bet Duits Olympisch
Comité, de Duitse radio en het Zweites
Deutscbes Fernsehen, de Duitse sport
pers en de vereniging van filmjourna-
Als Nederlandse inzending zal daar te
zien zijn de NCRV-produktie „De laat
ste manprofiel van een doelver-
dediger" met PSV- en Nederlands elf
taldoelman Jan van Beveren in de
hoofdrol. Deze film werd onlangs dooi
de NCRV uitgezonden, maar omdat
Van Beveren inmiddels van werkgever
is veranderd in de laatste transfer
periode de film speelt goeddeels in
zijn Spartatijd is een aanvullende
opname gemaakt van deze doelman bij
PSV. Deze nieuwe versie wordt dooi
de NCRV ook op het beeldscherm ge
bracht in het programma Attentie voor
sport, dat zaterdagavond om 20.20 uur
op Nederland 2 wordt uitgezonden.
„De laatste man" bevat veel slow-
motionopnamen van talrijke spitsuur-
situaties voor het doel van Jan van
Beveren, die zijn doelgebied „de fijnste
plek op aard" pleegt te noemen. Bo
vendien is in deze rolprent een poging
gedaan om het doelverdedigen vanuit
de doelman te benaderen. Nog nooit
eerder werd getracht het profvoetbal
op een dergelijke wijze in boeld te
brengen.
De interland EngelandNederland
(00) gespeeld op 14 januari van dit
jaar op Wembley, noemt Jan van Be
veren een van de hoogtepunten uit
zyn nog korte carrière. Ook van deze
ontmoeting zyn beelden te zien.
Jan van Beveren momenteel de
„duurste" keeper ter wereld werd
naar aanleiding van de opnamen ge
ïnterviewd door Joop Niezen, die zelf
professionalkeeper was. Uit hun dialoog
ontstond de Van Beverenmonoloog, die
bij wijze van commentaar bij de film
wordt gesproken.
Aartsbidom
Keulen weigert
goedkeuring
„nachtgebed'
KEULEN (KNP) Het aartsbisdom
Keulen weigert gastvrijheid te verlenen
aan' hét „politieke nachtgebed", dat de
puftee theologe Dorothee Soelle maan
delijks in Keulen belegt. Haar „politiek
nachtgebed" is niet geschikt voor een
katholieke kerk of andere kerkelijke
ruimten, aldus het antwoord, dat vicaris
Peter Nettekoven van het aartsbisdom
Keulen heeft gegeven op een verzoek
van de oecomenische werkgroep, die
samen met Dorothee Soelle het politiek
nachtgebed organiseert. Het voornaam
ste bezwaar van het aartsbisdom Keu
len richt zich tegen de „sterk polemi
sche en politieke tendens" van het
nachtgebed.
NEDERLAND I
NOS
18.45 uur:
Pipo de clown
18.55 uur:
Journaal
19.04 uur:
Den Haag vandaag
19.09 uur:
IKOR
19.30 uur:
Kenmerk
20.35 i
All falldown, film
22.20 uur:
Studio Sport
22.45 uur:
Journaal
NEDERLAND II
NOS
18.45 uur:
Pipo de clown
18.55 uur:
Journaal
KRO
19.04 uur:
Felix de kat
•19.11 uur:
Piste
•20.00 uur:
Journaal
•20.20 uur:
De ontvluchte
gevangene
21.10 uur:
De jaren 1945—1950
21.50 uur:
Zelf doen
22.30 uur:
Journaal
TELEAC
22.35 uur:
Dammen voor
beginners
TELEVISIE MORGEN
NEDERLAND I
NOS
11.10 uur:
Schooltelevisie
18.45 uur:
Pipo de clown
18.55 uur:
Journaal
VPRO
19.04 uur:
Piknik-heroea
20.00 uur:
Journaal
20.20 uur:
Het weekend vai
broertjes
20.35 uur:
Is de domino-tht
juist?
21.10 uur:
Ritueel, t.v.-spel
21.50 uur:
The last alarm
22.10 uur:
De VPRO in *70-'71
22.30 uur:
Journaal
TELEAC
22.35 uur:
The Seventh key
NEDERLAND II
NOS
18 45 uur:
Pipo de clown
18.55 uur:
Journaal
19.04 uur:
Den Haag vandaag
19.09 uur:
Van gewest tot gewest
19.49 uur:
Toeristische tips
20.00 uur:
Journaal
TROS
20.20 uur:
Voyage to the botte
of the sea
21.10 uur:
Leef jong, leef wild,
cabaret
21.40 uur:
Te gast bij de gast
22.10 uur:
Rendez-vous met
Sandor Vidak, muzi
22.25 uur:
Journaal
22.30 uur:
Hum. Verbond
Privé detective David Ross komt in
moeilijkheden met de politie, wanneer
hij een gevangene helpt ontvluchten.
Deze gevangene, Billy Joe Carey
wordt ervan verdacht betrokken te
zijn bij een grote diefstal. ,doch zijn
schuld staat niet vast Hij vlucht naar
zijn geboorteplaats waar hij ontvan
gen wordt als een held. De politie is
echter niet zo gecharmeerd van de
heldendaden van Carey en geeft Da
vid Ross opdracht hem gevangen te
nemen. De bemoeienissen van David
Ross hebben echter niet het effect dat
de politie beoogt, integendeel zelfs.
KRO Ned. II 20.20 uur.
Ria Bremer, bekend van Stüif-es-ii
Télevizier, mocht zichzelf een gouden
stuiver omhangen na de voorspoedige
geboorte van een zoon van acht pond,
die Marco wordt genoemd.
(ADVERTENTIE)
WS 1970
'50 JAAR WONEN
HET IDEAAL WONEN HUIS
zeer revolutionair ingericht,
175 attractieve stands met
vele NOVITEITEN t/m 2 okt.
HOUTRUST DEK HAAG
De folkloristische dansgroep Brasilia
na op tournee door Europa deed gister
avond het Haagse Congresgebouw aan,
waar een willig publiek gul was met
open doekjes en andére blijken van
appreciatie. Verwonderlijk is dit niet,
omdat het Zuidamerikaanse ritme ons
redelijk goed ligt, de bonte uitbundig
heid van dit feestelijke volk in staat is
ons uit de sleur te halen en last but not
least omdat de uitvoerenden zich bij
zonder extrovert tot het publiek rich
ten, aan het slot zelfs zo rechtstreeks
dat net als bij Hair de mensen
uit de zaai werden gehaald om de
slotdans op het podium mee te dan-
CANTERBURY (AP) De soldaten
van koning Hendrik II zullen aartsbis
schop Saint Thomas Becket vrijdag
avond voor de tweede maal in 800 jaar
vermoorden in de kathedraal van Can
terbury. Op die avond gaat de première
van .Murder in the cathedral" het in
verzen geschreven drama van T. S.
Elliot over het martelaarschap van de
bisschop wiens verbitterde strijd met
Hendrik de verpersoonlijking vormt van
een langdurig middeleeuws conflict
tussen kerk en staat.
Het stuk van Elliot beleefde zijn pre
mière in 1935 in de kapittelzaal van de
kathedraal en is sindsdien in vele lan
den opgevoerd. Nog nooit werd echter
een opvoering gegeven in de kathedraal
zelf, waar vier ridders van de koning
de martelaar op 29 december 1170
doodstaken- Vrijdag zal James Fox, de
jonge Engelse filmster, de rol van een
ridder uitbeelden wanneer de moord
aanslag wordt gespeeld op nog geen 15
meter van het punt, waar het drama
zich werkelijk voltrok.
John Westbrook, een acteur, die al in
vele klassieke toneelstukken is opgetre
den, zal St. Becket uitbeelden. De
vröuw van Browne, Henzie Raeburn,
die ook meespeelde in de oorspronkelij
ke produktie leidt de reien.
Achthonderd toeschouwers in de
middenbeuk zullen het stuk kunnen
zien en horen. De vele honderden zij
beuken zullen weinig of niets kunnen
zien, maar alles horen.
„Murder in the cathedral" wordt op
gevoerd in het kader van een Becket-
festival, dat is georganiseerd door het
gemeentebestuur van Canterbury.
tevoren was het in een twee uur du
rende roes van zang, dans en muziek op
de ritmen van samba, bossa nova, bay-
on, chorro, batucada, marcha en frevo
er aanstekelijk levenslustig aan toe ge
gaan. Atletische mannen wedijverden
met loslijvig vrouwvolk in het onder
houden van een stuk pure dansante
opwinding, waarbij heupen en boezems
los van het lichaam een zelfstandig
mobiel bestaan schenen te leiden. Ten
onzent voelt men zich al gauw lichtzin
nig als men het zover laat komen, maar
de Zuidamerikaanse jongens en meisjes
beleven dit alles met grote natuurlijk
heid. Zij - tonen de werkelijkheid. Wij
ondergaan die als show.
Zolang het gaat om de beleving van
dans en muziek als uiting van levens
drift staat men als westerling verbijs
terd over wat er los komt. Maar nu is
het programma, dat Brasiliana brengt,
opgebouwd uit folkloristische scènes, zo
uit de traditie gegrepen van slaven,
vissers, marktkooplieden etc. En deze
oyertuigden aanzienlijk minder, omdat
het ritme van muziek en dans en de
stilering van de taferelen maar niet
met elkaar in overeenstemming wilden
komen. De dans is de bloedklop van
elke Zuidamerikaan. Wil men echter
een beeld geven van het alledaagse
leven aldaar, dan wordt er ook beel
dend vermogen verlangd en daarvoor
zijn de dansers en de danseressen te
veel ritmedansers en te weinig choreo
grafische danserp. Diverse taferelen zo
als Negerschip Oud Bahia, en De Vis
sersbaai, die ver teruggaan in het Bra
ziliaanse verleden, bleken in oorsprong
en inzet sterk melancholiek dan wel
Afrikaans-religieus en verloren duide
lijk aan plastische waarde naarmate zij
meer in de moderne ritmen werden
getrokken. In de eigentijdse muzikale
uitbeelding kwam de folklore in het
gedrang eh omgekeerd, omdat de dans
minder op spel dan op beweging was
ingesteld. Alle dansen bleven dan ook
individualistisch schitterwerk, ook de
groepsdansen, zodat men in de revue
belandde.
Maar men heeft wel de beschikking
over een stel uitstekende muzikanten,
die het vuur van het dansfestijn stevig
aanbliezen, zodat bij tijden de vonken
er af vlogen. Het is de ingeboren dans-
drift, die de jongens en de meisjes var
deze dansshow beheerst en die bij wijze
van pulserende emotie op de zaal c
slaat. De komende drie avonden kan
men zich er nog door laten bekoren.
T. O.
MAASTRICHT Op zaterdag 26
september om twee uur wordt bij Gale
rie Felix, te Maastricht een tentoonstel
ling geopend van de 30-jarige Neder
landse „duivelskunstenaar. Penselen
Paultje: Paul de Lussanet. Hy woont
in Parijs cn heet eigenlijk van geboorte
nog veel duurder Paul de Lussanet de
la Sablonière. Hij schildert, hij schrijft,
hij fotografeert, hij heeft onder zijn
patronage een naar eigen ideeën ge
maakt korte speelfilm vervaardigd.
„La douceur- du village" heet deze
film en zij werd vervaardigd met John
den Kerkhbf uit Maastricht als
producent. In deze film die erotisch
heet te zijn .spelen onder meer mee,
Jan Cremer, en Rijk de Gooijer. Giste
ren werd deze film voor de eerste keer
in Nederland gedraaid. En zaterdag
volgt de Maastrichtse première. Het zal
een enorm artistiek spektakelstuk wor
den om drie uur. Uitgeverij Bruna
heeft een restauratiewagen van de Ne
derlandse Spoorwegen gehuurd om alle
blikvangende, klatergoud prominenten
en publicity relaties van Penselen
Paultje naar Maastricht te vervoeren.
Want op die expositie-opening zal het
boek „Paris Saloon" een gecombineerd
reisverslag van Parijse ervaringen van
Paul de Lussanet, Marx Brusse, Willem
van Malsen en Bernhard Holtrop (teke-
naarsnaam Willem) feestelijk ten doop
gehouden worden. Een retrospectief
van Paul wordt door de kunstenaar Jos
Muris, een oude kennis uit de studietijd
in Antwerpen van Penselen Paultje,
ingeleid. Paul de Lussanet, als schilder
furore makend in Parijs als intelligente
losse schilder van blote meisjes, speelt
Tweede Kamér
in discussie over
toestanden in
bejaardencentra
(Van g
s parlementaire redactie)
DEN HAAG De Tweede Kamer
heeft zich vandaag beziggehouden met
de situatie in bejaardentehuizen.
Staatssecretaris Van de Poel (CRM) was
op initiatief van mevr. D. Heroma-
Meilink (PvdA) voor een debat uitgeno
digd om in de Kamer te verschijnen.
Directe aanleiding v
de t.v.-uitzendingen
budsman Marcel van
landse Vereniging
>or het debat zijn
van VARA-om-
Dam. De Neder-
'denoorden
stelt hiernaar een onderzoek
heeft zich inmiddels j1 gewend tot Ge
deputeerde Staten- van Noord-Hol-
Mevrouw Heroma herinnerde ook aan
de publikaties en Kamervragen over
bejaarden die klachten niet zouden
durven uiten uit angst voor represailles
van de besturen of directies van be
jaardentehuizen. Het Kamerlid Egas
(PvdA) vroeg toen van de regering een
snel onderzoek naar de mate waarin in
verzorgingstehuizen de zelfstandigheid
en vrijheid van bejaarden wordt be-
Intussen is naar verluidt de directrice
van een Haarlems Bejaardencentrum,
die door de t.v.-uitzendingen in op
spraak gekomen was, op non-actief ge
gaan. Zij zou dit gedaan hebben, om
het onderzoek in Jiet bejaardencentrum
niet te belemmeren.
volgens ooggetuigen eigenlijk voor een
intelligent playboy. Maar vergist u zich
niet, hij is meester op alle ook artistieke
wapens. Voor alles'echter publicity.^ma
nager in ae geest van Salvador Dali.
Hij noemt zichzelf modieus en opper
vlakkig. In Parijs werd hij tot de duur
betaalde eigentijdse modieuze Kees van
Dongen zij het met eenAmerikaanse
drang naar publicitéit.
Zijn zeer korte film is uit vier delen
opgebouwd, die ieder een aparte kleur
hebben: het eerste deel toont blauwe
bomen, takken en bladeren, het tweede
groene weilanden, boerderijen en men
sen, het derde is in rood: een achtervol
ging van een aangerande juffrouw en
als laatste deel in zwart-wit een eenza
me in zichzelf gekeerde „dame" die haar
butler tot nederige en onderdanige „han
delingen" beweegt. De muziek bij de
film werd verzorgd door een pianist en
een kort, met „bye bye love" en het
gezang van de merel in de vroege
ochtend.
ïcelgroep Theatei
vertaling Dolf Verspoor
regieRené Lobo met medewerking
van Elise Hoomans
met René Lobo, Sjoukje Hooymaayer,
gr'- Donk, Arthur Boni,
De voorstelling, die Toneelgroep
Theater uit Arnhem gisteravond in de
Koninklijke Schouwburg van „De Butler"
gaf, kwam kennelijk niet zo best aan-bij
het publiek, dat in grote meerderheid
overduidelijk moeite had met dit stuk
van Robin Maughan en met de
voorstelling ervan, die onder leiding
stond van René Lobo, die hiermee zijn
feitelijke regiedebuut maakt in het
„grote" theater.
Het was allemaal te complex en te
onduidelijk om werkzaam te zijn, hoewel
het thema van het stuk boeiend en
obsederend genoeg is. Het feit, dat
Pinter het bewerkte tot een scenario,
dat onder regie van Joseph Losey
verfilmd werd („The. Servant"), wijst
daar reeds op.
Het stuk beschrijft de complexe
verhouding tussen twee mannen: de een,
teruggekeerd na een lang verblijf in de
tropen, leeft als een ontwortelde in
Londen, de ander is zijn butler, die een
geheimzinnige, niet aflatende kracht op
zijn meester uitoefent. Door middel van
sex, geestelijk geweld, drank en een
heel geraffineerd spel krijgt de butler
z'n meester op de knieën: hij onderwerpt
hem volledig aan zijn duivelse macht.
Het stuk lijkt me niet geheel ideaal.
Hier en daar hadden de dialogen best
nog toegespitst kunnen worden op de
feitelijke problematiek; de personen
.krijgen niet die afgeronde typering die
wenselijk zou zijn. In de regie van René
Lobo is deze kwaal eerder verergerd
dan genezen, zijn greep op het materiaal
is te gering geweest, zijn regie is soms
ronduit stuntelig. Dat de acteurs niet tot
diepgaand spel kwamen, is dan ook niet
verwonderlijk. De onttakeling kreeg bij
Eric van der Donk lang niet genoeg
duidelijkheid mee; de butler van Arthur
Boni was meer oppervlakkig (uiterlijk),
eng en afstotend dan wezenlijk pervers
en duivels. Liselot Beekmeijer was een
aardig, slonzig meisje, goed afgewogen
in haar dubbelrol.
JAN VERSTAPPEN
TERUGBLIK
Met de nieuwsrubrieken van
roepen blyft het een gekke zaak. Nee
deze weck: zondag was er niets; maa
dag was het dubbel-op met Achter h
nieuws en Hier en nu; gisteren dubbc
op met Brandpunt en Televizb
Vandaag en morgen wordt geen belani
rijk nieuws verwacht en vrydag wor
Tclevizicr exclusief gemaakt door Di
Uyl en Gccrtsema. Zaterdag is Achte
het nieuws dan weer present.
Het zou natuurlijk zijn om elke avo
één nieuwsrubriek aan het woord
laten. De omroepen denken er gewoc
niet aan. Die hebben als enige ta;
leuke eigen schemaatjes in elkaar
draaien. Als het de kijkers niet bev:
dan kijken ze maar niet. Of ze ga;
bi.i de krant te rade (niet eens zc
gekke suggestie!).
Over het nieuws uit het Midden-Oostl
kon zelfs Brandpunt geen meter actuel
film loskrijgen. Wel een boeiend coirl
mentaar van Henk Neuman, dat hfl
latere commentaar in Televizler (mil
GB.l als verteld aan een Telev/zierf
redacteur) 'n beetje overbodig gemaak/
Beste eigen werk van Brandpunt;
portage uit Reggio di Calabrie,
Zuiditaliaanse stad, die een cavall
riaanse zelfmoord aan het plegen
Het gesprek van Hier en nu met H
van Mierlo daags tevoren, waarin Hai
vertelde hoe KVP en PvdA zich b
hoorden te gedragen, kreeg een boeiei
vervolg in een gesprek tussen Vond
ling en Van Sthee, waarin Anne duld
lijk maakte dat de KVP zich
moest laten annexeren door de PvdJ
alvorens ze genadig als regering
partner zou worden aanvaard. Politie i
is toch wel een vreemd spel
Televizier dook wat onduidelijk
Schurings maoïstische m.t.s.-lerarei)
gaf een alleraardigst beeld vai
aud-in-Amsterdam en leefde zich hele1
maal uit in zijn eigen affaire Leebaer
We kregen de indruk dat Televiziei
zich terzake van de ontslagen directei
van de New-Yorkse vestiging van
Nationaal Bureau voor Toerisme
duidelyk party heeft gekozen om
als objectief berichtgever op te tredei
De jaren '45- '50
Het derde deel van Hans Wortel
boers „De jaren 1945-1950" gaat in
de periode, die lag tussen de eer
naoorlogse verkiezingen en eind 194!
waarin het mislukken van de dooi
braak vast stond. In die periode zij
twee factoren van grote invloed op o
politieke ontwikkelingen in Nederlaix.
Allereerst de vrijwording van Indo'ne
sië. De aderlating, die dat voor dl
economie betekende, bracht een gri
verdeeldheid in inzicht teweeg, die
eerste instantie stoelde op de waai
welke men het kapitaaltoekende b:
de socialisatie van de samenlevii
Onmiddelijk daarop dient de Mar
hall-hulp genoemd, welke de contro
verse toespitste. Wat was voorbehou
den aan de staat en wat a;
particulier initiatief? Wat w;
nieuw dienstig aan de socialisatie? D
groeperingen gaan zich duidelijk afte
kenen. Verslag van die jaren geve
allereerst prof. Romme, onbetwi
voorman van de Katholieke Volkspai
tij. Vervolgens mr. Stikker, die al
minister in conflict kwam met
partij en in het bijzonder met
denkbeelden die prof. Oud er als lei
der der liberalen, op nahield. Ha'
twistpunt: de Indonesische kwestie
het regeringsbeleid. Tenslotte getuig
ook dr. Bruins Slot over de verwikke
lingen van die jaren. Bruins Slot wa
de woordvoerder van de protestants
christelijke groepering in het verze
die zich opnieuw verenigde in de par
tij van de Anti Revolutionairen en al
voornaamste spreekbuis het dagblal
Trouw tot haar beschikking had. KRC
Ned. II 21.10 uur.
Ook in het komende seizoen zal di
KRO-televisie het programma „Zeil
doen" dank zij de grote populariteit in
de vorige jaren, in ongewijzigde
eenmaal in de maand op woensdag
avond uitzenden. Drie onderwerpen -
de tuin, de auto, en de dakgoot
zullen in „Zelf doen" van vandaag
aan de orde komen. KRO Ned.
21,50 uur.
