3IY1
f
nog 2 dagen
5 showt
rju>ited
in het Waaggebouw aan de Aalmarkt
Maatschappijen zelf schuld vliegtuigroof
een grandioze verkoopshow van radio tv hi-f i stereo
MEDEWERKER
DAF CENTRUM - LEIDEN
JONG MEISJE
GARAGEBOX
openingstijden vrijdag van 10.00 tot 21.30 uur
zaterdag van 9.00 tot 17.00 uur.
doorlopende hi-fi stereodemonstratie met de allernieuwste apparatuur
PHILIPS
KAPERS TERUG
STUREN NAAR
EIGEN LAND
lata moet ingrijpen
DONDERDAG 17 SEPTEMBER 1970 LEIDSE COURANT VAGINA 9
Kent u de 3M Company?
Signalement: progressief, expansief. 3M-Fabrieken i..
16 landen maken samen meer dan 40.000 produkten.
Vanaf talloze Scotch-tapes tot razend knappe micro-
filmapparatuur, isolatiematerialen, sierlinten, medische
artikelen en kopieerapparatuur. Vele van die 3M-
produkten zijn geboren in de centrale laboratoria te
St. Paul, Minnesota USA, waar ook ons hoofdkantoor
is gevestigd. Aan research worden jaarlijks miljoenen
dollars besteed. In zo'n modern, levend bedrijf liggen
prachtige kansen voor mensen met capaciteiten, een
enthousiaste persoonlijke inzet en gevoel voor colle
gialiteit. De variatie in het produktenpakket schept
boeiende mogelijkheden. Komt u eens kennismaken?
ÜBW COmPANY
Wegens uitbreiding van onze afdeling Cost Accounting
hebben wij plaats voor een
Zijn taak omvat, na een korte inwerkperiode, de calcu
latie van kostprijzen en het bijhouden van de daarvoor
noodzakelijke gegevens. Voorts de calculatie van ver
koopprijzen en het verzamelen van de gegevens hier
voor in samenwerking met de verkoopafdeling.
Wij stellen aan gegadigden voor deze functie de volgen
de eisen
leeftijd 21 tot 26 jaar
middelbare schoolopleiding
administratief inzicht
woonachtig in Leiden of omgeving.
Uw schriftelijke sollicitatie kunt u, onder vermelding
van CA 14411richten aan
MINNESOTA(NEDERLAND)NV
Rooseveltstraat 55, Leiden.
biedt aan
VOLKSWAGEN 1300, bouwjaar 1968, 22.500 km,
nclusief radio ƒ4250,
DAF 55, bouwjaar 1968, 29.000 km 4850,—
'laats eens een telefoontje
Gevraagd
ACTIEF
zuivel- en levensmiddelen-
VAN SCHIE
Te huur aangeboden
voor 3 auto's aan de Lek
straat, Hoge Rijndijk. Tel.
01710 -43700
TELEVISIE: kleur- zwart/wit- portable RADIO'S PLATENSPELERS: hi-fi stereo
BANDRECORDERS CASSETTERECORDERS
Uitsluitend gedurende deze verkoopshow gelden voor alle geshowde apparaten speciale prijzen
VROOM DREESMANN
N.V.
0 - 24702
(Van een onzer verslaggevers)
ISTERDAM. Het gevaarlijke virus
de vliegtuigkaping, dat over de we-
rondspookt, is juridisch zo'n noviteit,
je bij studenten in de rechten te biecht
et om een deskundige te vinden. De
sterdamse hoogleraar prof. mr. G. J.
olten, expert op het gebied van het
htrecht, was graag bereid juridisch
fimentaar te geven op de gebeurtenissen
de afgelopen dagen, die regelrecht in-
ïsen legen ieder rechtsgevoel, en
ve chantage op de medemenselijkheid
ekenen, maar moest bekennen, dat hij
nig van de materie afwist. Er volgde
verwijzing naar een van zijn studenten,
heer F. W. R. Evers, die juist de dag
de kapingsexplosie op zondag 6 sep-
iber zijn doctoraalscriptie had ingele-
een 45 pagina's dik geschrift, dat de
heeft: „Vliegtuigroof" een onuit-
ibaar misdrijf?". Een aardige bijkom-
heid is: de heer Evers is hofmeester in
dienstverband bij de KM en voelt de
iging van een kaping dagelijks aan het
niformeerde lijf. „Vandaag of morgen
eurt er een ramp",' zegt hij. „Dat kan
uitblijven Woorden, die de ernst,
rbij hij de juridische problematiek van
vliegtuigkaping heeft geanaliseerd en
iplossingen vooi heeft aangegeven, extra
erstrepen.
aa: De ICAO vrij vertaald de Interna-
ile Federatie van de Rijksluchtvaartdien-
heeft een ontwerp-verdrag klaarlig-
dat tegen kapers is gericht en dat
:rwerp zal zijn van een diplomatieke con-
ntie, die van 1 tot 16 december in Den
K gehouden wordt. Gaat dit verdrag ver
>eg?
Nee. Het ontwerp-verdrag bevat be
ngen betreffende de vervolging en be
hing van luchtpiraten. Iedere staat, waar
de dader wordt aangetroffen, zal de
'lichting hebben deze te arresteren In
'chting van de beslissing van de autoritei-
Die zullen moeten beslissen of ze hen
olgen of uitleveren aan een ander
dat aanspraak op een jurisdictie maakt,
ontwerp-verdrag maakt dus van de vlieg-
roof niet een universeel misdrijf. Daarop
wel van verschillende zijden aangedron-
De speciale afgevaardigde van Oe Thant,
uridische adviseur van de Verenigde Na-
Stavropoulos heeft ervoor gepleit, net als
waarnemers van dc internationale arbei-
organisatie, de internationale federatie
vliegersverenigingen, interpol, en de af-
aardigden van Israël en Nederland. Er
echter aan deze oproepen geen gehoor
en. De grote meerderheid der afgevaar-
was van mening, dat men beter een
dfcr vergaande bepaling kon opnemen om
groot mogelijk aantal ratificaties te
«"ijgen. In de toekomst zal dit verdrag
zijn opzet blijken te kunnen
I, mede als gevolg van de vele compro-
Vraag: Het verdrag zal dus geen einde aan de
kapingen maken?
Evers: „Als je de vele hooggestemde verwach
tingen hoort en leest kan je tot een positieve
overtuiging komen. Naar mijn mening is dit
echter een vergissing. Denk maar aan de
bijzonder effectieve en onverbiddelijke ma
nier. waarop bijvoorbeeld de Palestijnse ter
roristen plegen op te treden. Je kan niet
verwachten, dat de Arabische regeringen deze
kapers streng zullen straffen, juist vanwege
de politieke consequenties. Men kan immers
rekenen op interne repercussies. Dat met deze
staten bevriende regeringen er net zo over
denken, blijkt uit de aanvankelijk zeer slappe
reacties van de Griekse regering, toen de
Palestijnen in Athene een vliegtuig roofden.
Bovendien nemen kapingen de laatste tijd
heel andere en veel gevaarlijker vormen
aan. Ik bedoel de gevallen, waarin passagiers
en bemanningen worden gebruikt als gijze
laars en later als ruilobject om politieke
vrienden van de kapers üit de gevangenis te
krijgen. En waarbij zelfs de regeringen aan
de kapers een vrijgeleide hebben moeten aan
bieden. Hoe kan je op zo'n moment een
regering verwijten zich niet aan zijn ver
dragsverplichtingen gehouden te hebben. Ge
steld al, dat zo'n land het internationaal
verdrag bekrachtigd zou hebben? Zie hier de
welhaast onoplosbaar lijkende moeilijkhe-
Vraag: Hoe ziet u de oplossing?
Evers: „Laten wij eerst die kapingen bekij
ken. waarbij het de bedoeling van de kapers
is, zichzelf naar het land van hun keuze te
begeven. Hetzij uit louter persoonlijke motie
ven, hetzij uit politieke overwegingen. Ik
geloof namelijk, dat dat geen verschil mag
uitmaken voor de behandeling. In tegenstel
ling tot de Internationale organisaties vind ik.
dat aan vliegtuigkapers geen politiek asiel
mag worden verleend. Er is maar één metho
de, en dat is de kapers zonder proces onmid
dellijk terugsturen. Ik zie direct in. dat dit op
politieke bezwaren zal stuiten van de goedwil
lende westerse landen, die zullen niet graag
een vluchteling van achter het ijzeren gordijn
terugsturen. Men moet echter bedenken, dat
nadat eenmaal mensen teruggestuurd zijn,
potentiële kapers voldoende afgeschrikt zullen
worden. Vluchten uit politieke motieven rpoe-
ten mogelijk blijven, maar niet ten koste van
groot levensgevaar voor onschuldige mensen.
Daarom: „Elke kaper direct retour. Als onge
wenste vreemdeling, ook al zou men de vluch
teling uit menselijke gronden graag asiel ver
lenen. Als men de zaak op deze wijze aan
pakt, behoeven er zelfs geen uitleveringsver
dragen te zijn. Juridi^ch-technisch is dit im
mers geen uitlevering. Men kan verwachten
dat deze maatregel groot effect zal sorteren.
Ik geef toe, dat we hiermee juridisch op glad
ijs zijn. We gaan iemand straffen zonder zijn
daad beoordeeld te hebben. Maar het moet.
Het kwaad van de onrechtvaardige behande
ling. moet ondergeschikt zijn aan het grotere
kwaad. Overigens acht ik deze maatregel
momenteel internationaal niet haalbaar. Het
recht om politiek asiel té verlenen, wordt
aangevoeld als een onderdeel van de autono
mie van een land. Cuba wil daar niet vanaf
en Amerika ook niet. Maar voor mij staat
vast, dat je het probleem pas oplost, als je
met de botte bijl hakt".
Vraag: Maar wat moet er gebeuren, wanneer
blijkt dat bepaalde landen zich niet volgens
de internationaal aanvaarde normen gedragen?
Hoe kan men deze landen dan dwingen tot
uitlevering of bestraffing van de vliegtuig-
rovers? Wil men de vliegtuigroof definitief
uitroeien, dan zal er nergens ter wereld een
plaats moeten zijn, waar kapers beschermd
worden.
Evers: „Het antwoord ligt voor de hand. Het
is door verschillende organisaties, zoals de
internationale federati: van vliegersvereni
gingen en de internationale federatie van
transportarbeiders, ook al gegeven: Een boy
cotactie. Maar wat en wie moet er dan
geboycot worden en wie moet het initiatief
tot zo'n boycot nemen? Men kan dit niet van
andere staten verwachten. Ze hebben daartoe
ook het recht niet. Zij zouden de autonomie
van de betrokken staat aantasten. Dat een
algemene vergadering van de Verenigde Na
ties een resolutie ter zake hiervan zou aanne
men, lijkt uitgesloten. Voorail wanneer men
actie wenst naar aanleiding van een enkel
geval. Bovendien zou een boycot door één of
enkele landen bijzonder weinig effect sorte
ren. Ik wil er echter voor pleiten, dat een
andere organisatie, die zich er tot nu toe
zorgvuldig van heeft onthouden, uitspraken
over deze materie te doen. Die zóu het initia
tief tot een boycot moeten nemen. De aange
wezen organisatie' is de Internationale Vere
niging van Luchtvaartmaatschappijen, afge
kort IATA. De internationale federatie van
•liegersverenigingen en de internationale fede-
atie van transportarbeiders, zijn organisaties
van mensen in dienst van maatschappijen. De
IATA is een organisatie van maatschappijen
zelf. De IATA maakt zich grote zorgen over de
kapingeji en niet ten onrechte. Zij is opge
richt om tot een betere en veiliger luchtver
voer te komen. Zij is dus ook de organisatie,
die dit probleem stevig moet aanpakken. Hoe
is echter tot nu toe de houding van de IATA
geweest? Men heeft zich beperkt tot resoluties
en persconferenties, waarbij de hele zaak
werd doorgeschoven naar de internationale
federatie van rijksluchtvaartdiensten en naar
de afzonderlijke regeringen. Men vindt dat de
IATA als niet-politieke organisatie zich niet
met politieke problemen mag bemoeien. Niets
is minder waar. Integendeel, als niet-politieke
organisatie kan de IATA juist volledig tot
maatregelen besluiten. Haar leden moeten tot
actie overgaan. Of is men bang dat deze
leden het dan zullen laten afweten en uit de
organisatie zullen treden? Als dat zo zou zijn.
kan men deze lidmaatschappen nauwelijks
serieus nemen, wanneer zijn hun bezorgdheid
over het toenemen van de kapingen uitspre
ken. Ik geloof dan ook niet dat dit zal
gebeuren. De IATA moet de commissie eens
een keer vergeten en het initiatief nemen tot
actie, wanneer een bepaald land weigert pas
sagiers of bemanning vrij te geven of kapers
adequaat te behandelen.
Vraag: Welke maatregelen kan de IATA con-
Evers: De vluchtuitvoering naar de betrokken
staten staken en externe faciliteiten aan
vliegtuigen van die staat weigeren. Als bij
voorbeeld de Syrische regering weigert een
vliegtuig of bepaalde passagiers hiervan on
middellijk te laten vertrekken, kan de IATA
haar lidmaatschappijen de vluchtuitvoering op
Damascus laten stoppen. Alleen een resolutie
in die richting al zou wonderen doen. Met het
weigeren van faciliteiten als aanvullende
maat. gel zou Syrië vrijwel van alle lucht
verkeer verstoken zijn. Hoe effectief een der
gelijke maatregel kan werken, is inderdaad
uit de kwestie met Algerije en het gekaapte
El Al toestel gebleken. Het waren toén alleen
de piloten en het technisch grondpersoneel die
tot actie besloten. Wanneer de IATA en daar
mee haar lidluchtvaartmaatschappijen tot ac
tie zouden besluiten, kan men een nog veel
groter effect verwachten, vooral omdat de
organisatie politiek onverdacht is. Men be
hoeft niet te vrezen, dat het dikwijls tot zo'n
actie zou komen. .Als de regeringen zeker
weten, dat de IATA zo zou reageren, zullen
zij zich wel twee keer bedenken voordat zij
besluitei. toch tegen de internationale rechts
normen te handelen.
Vraag: Het vasthouden van vliegtuigen en
inzittenden met de bedreiging het te zullen
opblazen, als niet aan bepaalde eisen wordt
voldaan?
Evers: „Dat is geen echte kaping meer. Het
staat op een lijn met de ontvoering van
buitenlandse diplomaten met de bedreiging
hen te zullen doden. Het is geen nieuw
misdrijf, maar h et wordt in onze tijd wel
voor het eerst op grote schaal me' politieke
motieven bedreven. Voor de regering, die
hiermee te maken krijgt, ontstaan er natuur
lijk enorme problemen, omdat aan elke be
slissing ernstige bezwaren verbonden zijn.
Toch kan men moeilijk anders dan de kapers
hun zin geven om de slachtof'ers vrij te
krijgen. Vooral tegen groeperingen als de
Palestijnse verzetsorganisaties is een optreden
van hard tegen hard veel te gevaarlijk. Maar
dat een regering, als passagiers en bemanning
eenmaal vrij zijn, zich nog aan zijn belofte
wegens de misdadigers zou moeten houden,
lijkt onjuist. Niet alleen, omdat men een
onder dwang gegeven woord niet behoeft te
houden, maar ook, omdat dit anderen zal
aansporen het ook op deze manier te probe
ren. Ons gehele rechtssysteem zou door mid
del van deze morele chantage vernietigd wor
den. De houding van de Griekse regering na
de kaping in Athene, verdient dan ook ernsti
ge kritiek. Het is onjuist, dat de Griekse
regering, toen de passagiers vrij waren en de
kapers verdwenen, haar woord meende te
moeten houden en reeds veroordeelde misda
digers gratie gaf. Zij had. toen de kapers
naar Egypte wilden gaan, onmiddellijk bij de
Egyptische regering op bestraffing moeten
aandringen of om uitlevering moeten vragen
De internationale gemeenschap, speciaal de
IATA, had dan zijn verdere acties tegen
Egypte kunnen voeren. Alleen bij een derge
lijk sluitend systeem kunnen wij verwachten,
dat er een eind zal komen aan het internatio
nale kwaad, dat kaping heet. Dat daarvoor
van verschillende zijden moedige beslissingen
genomes moeten worden, ligt voor de hand.
Steward F. W. R. Evers over vliegtuigroof:
..Vandaag of morgen gebeurt er een ramp. dat
kan niet uitblijven".
Vraag: Wat is. volgens u nodig om een
definitief einde te maken aan het verschijnsel
van de vliegtuigroof?
Evers: Ten eerste: voorlopig doorgaan met de
installatie van speciale detectie-apparatuur,
vooral te gebruiken bij kwetsbare vluchten.
Daardoor kan een internationaal wettelijk
systeem met sancties tot stand komen.
Ten tweede: vliegtuigkaping moet tot univer
seel misdrijf verklaard worden.
Ten derde: binnen ICAO-verband moeten de
staten proberen tot een afspraak te komen om
kapers onmiddellijk terug te sturen. Politiek
asiel mag niet gegeven worden. Een dergelij
ke conventie zou door kwaadwillende landen
niet getekend worden.
Ten vierde: om deze landen te dwingen, zich
toch aan de gedragsregels te houden, vooral
die aangaande vrijlating van vliegtuig en
inzittenden, moeten de luchtvaartmaatschap
pijen gezamenlijk in IATA-verband met de
hun ter beschikking staande middelen als
sanctie-opleggers optreden. De algemene ver
gadering van de IATA zal aan het uitvoeren
de comité een volmacht voor de toekomst
kunnen geven om te bepalen, wanneer en hoé
tot actie zal worden overgegaan.
