DE VERVUILER BETAALT
Wet op
arbeids
markt op
komst
Openbaar vervoer troetelkind
van minister Bakker (Verkeer)
Minister Den Toom
verontrust door
negatieve uitingen
Achterstand
in aanleg van
nieuwe wegen
1
Regering ziet lichtpunt
in Oost-Westbetrekking
Wijziging op wet gewetensbezwaarden
Zeevisserij
heeft kans op
betere tijden
PAGINA 14 LEIDSE COURANT DIHL.L' 5 SEPTEMBER 1970
DEN HAAG Een wettelijke re
geling over de arbeidsmarkt is nage
noeg in ontwerp gereed. De funda
mentele doelstelling van het beleid
is. zo heeft minister Roolvink van
Sociale Zaken medegedeeld, om op
korte en op lange termijn een har
monische ontwikkeling op de ar
beidsmarkt te bevorderen door een
sluitend stelsel van voorxieningen.
Dit beleid moet een gemeenschappe
lijke raak zijn van overheid en be
drijfsleven.
Begeleiding van het sanerings- en
ontwikkelingsproces als gevolg van
de technologische structuurwijzigin
gen in ons economisch bestel vergt
enerzijds arbeidsmaatregelen ter on
dersteuning van dit proces, ander
zijds maatregelen om de nadelige
gevolgen ervan voor het individu te
verzachten, met name bij de vaak
noodzakelijke beroepsovergang
(voorlichting, herplaatsing, herscho
ling). Het treffen van specifieke
maatregelen voor kwetsbare groepen
als oudere werknemers en minder
geschikten blijft een dringende
Minister Roolvink zegt in zijn be
groting voorts te verwachten, dat
wat de lonen betreft de komende
jaren meer dan voorheen het accent
zal komen te liggen op de problema
tiek van de inkomensverdeling. Hij
constateert ook de bewustwording,
dat een duidelijke keuze moet wor-
den gemaakt tussen collectieve voor
zieningen (incl. de sociale verzeke
ringen) en de particuliere wensen.
Toenemende aandacht moet volgens
de minister worden gevergd voor de
minder gunstige en zelfs negatieve
verschijnselen van de welvaart. Hij
denkt hierbij in het bijzonder aan
de mogelijke negatieve effecten op
de gezondheid van de bevolking, zo
wel psychisch als lichamelijk, tenge
volge van wijzigingen in het leefmi
lieu. Zeker moet elke vorm van ver
ontreiniging van het milieu worden
beperkt. Zo zij al niet kan worden
voorkomen. Nieuwe wegen zullen
daarbij moeten worden ingeslagen
Hierbij is de toerekening van du
kosten ter voorkoming van milieu
verontreiniging een uiterst belang
rijk aspect. Het uitgangspunt ,,de
vervuiler betaalt" is meer dan een
financieel probleem. Het wordt in
wezen gedragen door het beginsel,
dat de consument een keuze moet
kunnen maken uit de hem aangebo
den goederen en diensten. In de
prijs, die hij hiervoor betaalt, moe
ten ook de kosten voor de instand
houding van het leefmilieu worden
verdisconteerd Meer onderzoek is
nodig om tot een exacter beoordeling
te komen van welvaartsfactoren, die
de gezondheid ongunstig kunnen
beïnvloeden.
Met betrekking tot de sociale verze
keringen merkt minister Roolvink
op. dafr de netto AOW- en AWW-
uitkeringen geleidelijk op het niveau
van het netto minimumloon zullen
komen. De oplossing van de proble
men omtrent een aanvullende pensi
oen verzekering voor alle werkne
mers komt dichterbij. In de komende
jaren verwacht hij voorts een volks
verzekering tegen arbeidsongeschikt
heid. De bestaande verdeling van
lasten, met name voor degenen, die
vallen onder de bejaardenverzeke
ring en de vrijwillige ziekenfonds
verzekering, noemt de minister on
bevredigend. Hij wil de ziektekos
tenverzekeringswet dan ook wijzi-
Aantrekkelijk
alternatief voor
automobilisten
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Het openbaar vervoer
krijgt volgens de begroting van Verkeer
en Waterstaat volgend jaar 15 procent
meer. Het totale bedrag dat voor dit
doel wordt uitgetrokken is 202,5 miljoen
tegenover 176 miljoen in het afgelopen
begrotingsjaar. Minister Bakker wil
met deze belangrijke bijdragen niet al
leen goede mogelijkheden bieden voor
mensen die op het openbaar vervoer
zijn aangewezen, maar tevens automo
bilisten een aantrekkelijk alternatief
scheppen.
Grote aandacht krijgt de bijdragere
geling voor de verkeers- en vervoer
diensten langs de weg. De minister wil
in de exploitatiekosten voor de diverse
openbare vervoerbedrijven bijdragen
met 42,5 miljoen.
Het uitvoeringsprogramma van het
rijkswegenplan is in dit begrotinsjaar
in sterke mate gericht op de randstad
en op het oosten van het land. Zoals
bekend zal de financiering mede wor
den betaald uit een verhoging van de
opcenten op de motorrijtuigenbelasting
met 30 procent. Deze verhoging treedt
op 1 januari 1971 in. Zij is echter
alleen voldoende om de kostenstijging
tot en met 1970 op te vangen en garan
deert alleen de handhaving van het
tempo van het voorgenomen uitvoe
ringsprogramma, aldus de minister. Hij
kondigt in zijn memorie van toelichting
aan dat binnen afzienbare tijd rappor
ten te verwachten zijn over snelheids
limieten buiten de bebouwde kom, over
auto's die te water raken, over categorie
aanduiding van voertuigen en over de
eerste faze van het onderzoek: „Onge
vallen op spoorwegen".
Voor de luchthaven Schiphol staat
een belangrijk aantal projecten op het
programma, zoals onder meer de ver
dubbeling van het bestaande stationsge
bouw. Bovendien zal een dezer dagen
bekend worden wat de resultaten zijn
van de studie over de „vijfde baan".
Een en ander betekent dat er tot en
met 1975 op Schiphol voor 350 miljoen
gulden geïnvesteerd moet worden.
In dit begrotingsjaar zullen ook de
studies worden afgerond over de tweede
nationale luchthaven. „Een beslissing
over de plaats zal moeilijk zijn, omdat
onvergelijkbare en soms tegenstrijdige
belangen tegen elkaar moeten worden
afgewogen", aldus minister Bakker.
Vanaf 1 november 1971 moeten de
gebruikers van de luchtwegen boven
ons land een vergoeding betalen. Dit zal
in eerste aanleg slechts 15 procent van
de werkelijke kosten zijn. Deze maatre
gel houdt nauw verband met een her
structureringsproces in het raam van
de internationale veiligheid in de lucht.
Binnen enkeie jaren zal in verband met
dit proces een verkeersleidingscentrurr
van „Eurocontrol" in de buurt van
Maastricht gereedkomen.
De minister kondigt voor de verdere
versterking van de kapitaalstructuur
van de KLM eveneens overheidssteun
aan. Op de begroting is een aanïooppost
opgenomen van 15,5 miljoen gulden om
Nederland in staat te stellen deel te
nemen aan het „Airbusproject": de in
ternationale samenwerking bij de ont
wikkeling van een vliegtuig voor korte
afstanden, dat ongeveer 250 passagiers
moet gaan
Meer diplomaten
DEN HAAG Wegens dc intensiever
wordende internationale betrekkingen
zal het aantal Nederlandse diplomatieke
posten in het buitenland in 1971 met
circa 100 man worden uitgebreid. De
totale bezetting over de gehele wereld
zal dan rond 2250 man bedragen. Dit
hele apparaat zal in-1971 een bedrag van
135 miljoen gulden vergen.
het
Lege plaatsen in de bussen
openbaar vervoer zijn een doorn ir
het oog van vervoerbedrijven er
van minister Bakker van Verkee
en Waterstaat. De functie van
openbaar vervoer is daarvoor
belangrijk, aldus de minister.
het
DEN HAAG De defensiebegroting
voor 1971 van minister Den Toom heeft
het recordbedrag van ruim 4 miljard
gulden bereikt. Het preciese bedrag is
4.046.113.000 gulden, dat is 269 miljoen
meer dan de ontwerp-begroting voor dit
Jaar. Hierin zit een bedrag van 95
miljoen ter compensatie van onvoorzien
grote kostenstijgingen. Toch dalen door
deze begroting de defensie-uitgaven van
4 pet. van het netto nationaal inkomen
ln 1969 via, 3 pet. in 1970 tot 3.7 pet. in
1971. Van dit budget krijgt de marine
998 miljoen (waarvan 229 miljoen voor
investeringen), de landmacht 1929 mil
joen (373 miljoen voor investeringen) en
de luchtmacht 959 miljoen (176 miljoen
voor Investeringen).
In de toelichting op de begroting
spreekt minister Den Toom zijn grote
teleurstelling erover uit dat ondanks de
bereikte aanzienlijke kostenbesparingen
in de krijgsmacht er tenslotte toch een
situatie is ontstaan waarin de krijgs-
maehtsdelen urgente voorzieningen
hebben moeten beperken of uitstellen
om binnen de gestelde financiële gren
zen te blijven.
Teleurstelling is er ook omdat in de
NAVO de wil tot samenwerking nog
niet sterk genoeg is om op belangrijke
punten gemeenschappelijke belangen
boven nationale belangen te laten pre
valeren. Dit betreft o.m. zaken als ma
terieelstandaardisatie, logistieke samen
werking en training. Teleurgesteld is de
minister tenslotte ook omdat in de Ne
derlandse samenleving zo luid de stem
men blijven klinken die zich richten
tegen het door de regering en parle
ment vastgestelde veiligheidsbeleid. De
ze stemmen laten volgens de minister
niet pa een negatieve invloed uit te
oefenen op het besef in de krijgsmacht
dat men een onmisbare opdracht heeft
voor het zelfstandig voortbestaan van
opze natie.
Modernisering
DEN HAAG. Het programma van
hc« rijkswegenplan zoals dat in de be
groting van het rijkswegenfonds is aan
gekondigd. wordt met 74.5 km nieuw aan
te leggen weg uitgebreid. Bovendien zal
er nog 18 km worden verbreed en ge
reconstrueerd. Tot en met het einde van
het afgelopen begrotingsjaar is onder
de werking van het rjjkswegenfonds
436 km autosnelweg gereed gekomen. Dit
is minder dan bij de instelling van het
rijks wegenfonds werd beoogd.
Het programma dat in 1965 werd
opgesteld omvatte een pakket' van
800 km niet aan te leggen autosnel
wegen. Dit had vóór 1971 voltooid moe
ten zijn. De prognose van het ministerie
van Verkeer en Waterstaat is nu echter,
dat medio 1972 ruim 850 km weg gereed
HOE DE STAAT
1 GULDEN
UITGEEFT
Voor civiele
verdediging
103 miljoen
DEN HAAG De uitgaven voor de
civiele verdedigingsvoorbereiding zijn
voor 1971 op totaal 103 miljoen gulden
geraamd. Dit bedrag is evenwel niet toe
reikend om alle projecten van het vier
jarenplan 1968 tot en met 1971 uit te
voeren. De uitvoering van bepaalde
projecten heeft men moeten temppori-
seren.
Dit schrijft de regering in de toelich
ting op dc miljoenennota 1971. De
regering handhaaft hierin haar stand
punt dat tegen het ergst denkbare -
b.v. een onbeperkte kernwapenoorlog
geen kruid gewassen is. Er moet daarom
worden volstaan met maatregelen en
voorzieningen, dae bij minder ernstige
calamiteiten redelijke kansen scheppen,
om de omvang van dc ramp te beperken
en hulp te bieden.
rijke moderniseringen uitgevoerd of aan- I
gevangen. Genoemd worden de mechani
satie van de artillerie, de vernieuwing
van verbindingsmiddelen en het begin
van de tankvervanging bij de land
macht. de vliegtuigvernieuwing en de
automatisering van het waarschu
wingssysteem bij de luchtmacht en „de
onmiskenbare voortgang in het vloot-
vernieuwingsplan bij de marine".
Bij de marine ontstaan steeds ernsti
ger leemten in actieve en passieve mid
delen tegen geleide wapens afkomstig
van vliegtuigen, schepen en onderzeebo
ten. Door geldgebrek dreigt een toene
mende relatieve achterstand te ont
staan. Er worden thans voorbereidingen
getroffen voor het ontwerpen van fre
gatten die in de tweede helft van de
jaren zeventig de dan nog aanwezige
onderzeebootjagers moeten vervangen.
Voor de bouw van een tweede bevoor
radingsschip is een eerste bedrag uitge
trokken. De verouderde Sikorskyheli-
kopters worden afgevoerd en vervangen
door toestellen van het type Agusta-
Bell.
Bij de landmacht bestaat grote be
hoefte aan modern mobiel luchtafweer
geschut. Gedacht wordt aan een
systeem opgebouwd uit luchtdoel kanon
nen op rupsbandaffuit, die d.m.v. een
ingebouwd systeem van zoek. en volg-
radar snel vijandelijke vliegtuigen
kunnen opsporen. Men houdt thans
proeven met door Nederlandse. Duitse
en Zwitserse industrieën ontwikkelde
luchtafweersystemen op een Leopardon-
derstel. De resultaten bieden zoveel
perspectief dat minister Den Toom naar
verwachting reeds volgend voorjaar een
beslissing over de invoering van een
der systemen kan nemen en tot bestel
ling kan overgaan. Het legerkorps zal
dan in de jaren 1975 en 1976 met
gemechaniseerd luchtdoelgeschut kun
nen worden uitgerust. Er zal een be
drag van 650 miljen gulden mee ge
moeid zijn (voor 100 vuurmonden), dal in
de periode 1971 tot en met 1976 moet
worden gedekt. Het aantal zelfstandige
opleidingseenheden bij de landmacht
reeds teruggebracht van 29 tot 25 zal
verder worden verminderd door organi
satorische integratie of samenvoeging.
Luchtmacht
De luchtmacht bestudeerd samen met
Noorwegen welk (bestaand) vliegtuig
voor vervanging van de F-104G in aan
merking zou kunnen komen. In het
najaar verwacht men hierover een eind
rapport. De aflevering van aangekochte
NF-5-vliegtuigen verloopt zodanig dat
het ëerste NF-5-squadron nog dit jaar
operationeel kan worden. De nog aan
wezige MAP-F-84-vliegtuigen worden
eind dit jaar aan Amerika teruggege
ven. Nederland moet nog beslissen over
deelnam# aan de uitvoering van een
modern grond-lucht geleid wapensy
steem voor landen met zgn. Hawk-
eenheden. Deelname zou de komende
jaren belangrijke investeringen gaan
vergen.
Personeelsbeleid
Over het personeelsbeleid zegt minis
ter Den Toom, dat ook in de toekomst
nog allerlei vernieuwingen mogelijk
zullen zijn zonder dat daardoor de
kwaliteit van de krijgsmacht in gevaar
komt. De oplossing voor de problemen
inzake de personeelsvoorziening zal
men vooral moeten zoeken in het tref
fen van interne maatregelen die de
aantrekkelijkheid van het verblijf in
dienst vergroten. Bij de marine blijven
de aantallen opgeleide officieren achter
bij de behoefte, de situatie t a v. de
onderofficieren ontwikkelt zich'bevredi
gend. Bij de landmacht kon in de be
hoefte aan kort verband vrijwilligers
en vrijwillig nadienenden bevredigend
worden voorzien, waardoor mede tekor
ten aan beroepspersoneel in de lagere
officiers en onderofficiersfuncties kon
den worden aangevuld. Van de moge
lijkheid om op 55-jarige leeftijd met
pensioen te gaan hebben van juni 1969
tot juni van dit jaar 184 officieren en
481 militairen beneden de rang van
tweede luitenant gebruik gemaakt.
Bij de luchtmacht wordt bezien of het
mogelijk is een aantal militaire functies
door burgers te laten vervullen.
Er komt een wijzigingsvoorstel op de
wet gewetensbezwaarden militaire dienst.
Om de mogelijkheid te scheppen van
een volledig hernieuwd onderzoek bij
de Raad van State met beslissing door
de kroon. De beroepsprocedure zal hier-
doör worden bekort. Ook wordt over
wogen om de bezwaarde bij het ver
schijnen voor de commissie van advies
te laten vergezellen door een vertrou
wenspersoon.
Gooi geen oude schoenen (of
kanonnen) weg, voordat je nieuwe
hebt, gaat nu ook op voor de
landmacht, die nieuw luchtdoel
geschut krijgt. De oude kanonnen
werden jaren geleden al afgedankt.
DEN HAAG Dc
weer uit het slop. Ondanks de vele moei
lijkheden ziet minister Lardinois (Land
bouw en Visserij) toch reden tot enig op
timisme voor de lockomst van de grote
trawlvisserü en de kottervisserij. Wel
maakt hij zich bezorgd over de toenemen
de vervuiling van de zee. de kustwateren
en de Waddenzee. De visstand wordt
steeds bedreigd. Een nationale alsmede
een internationale regeling voor een goe
de milieuhygiëne van de zee moeten snel
tot stand komen, schrijft de minister in
de toelichting van zün nieuwe begroting.
Ook de vervuiling van de binnenwate
ren blijft een gevaar, vooral voor de
sportvisse; s. De verschillende waterzui
veringsinstallaties die er al zijn geko
men. kunnen dat gevaar nog niet weg-
Voor de zeevisserij ls het beleid ge
richt op realisering van een vlootbestand
dat continu binnen en buiten de Noord
zee kan opereren De teruglopende op^
brengst van de haringvisserij op de
Noordzee kan enigszins goedgemaakt
worden door ood in bepaalde gebieden
buiten de Noordzee te gaan vissen, deelt
de bewindsman mee- Er staan internatio
nale maatregelen ie wachten die over-
bevissing van de zeeën moeten tegen
gaan.
DEN HAAG De regering wijst ér
in haar miljoenennota op, dat de Sovjet-
Unie haar militair apparaat blijft ver
sterken en uitbreiden, vooral wat be
treft de nucleaire en maritieme strijd
krachten. Van het Duits-Russische ver
drag zal volgens de regering een posi
tieve werking op de Oost-Westverhou
ding kunnen uitgaan. Intussen móet
volgens de regering tegen deze achter
grond het huidige evenwicht tussen
Óóst en West bewaard blijven.
Het huidige strijdkrachtenniveau in
West-Europa mag niet verder worden
verminderd-, „tenzij in het kader van
een verantwoorde regeling tot weder
zijdse troepenreducties met de landen
van het Warschaupakt". De regering zal
voort gaan met het uitbreiden en ver
diepen van de bilaterale betrekkingen
met de landen van Oost-Europa, mede
als bijdrage tot ontspanning. De cultu
rele banden met de Sovjet-Unie zullen
worden verstevigd.
De regering doet voorts nog de vol
gende mededelingen:
er is in beginsel overeenstemming
bereikt over de Nederlands-Duitse
grens op het Continentaal Plat onder de
Noordzee. De ondertekening van het
Nederlands-Duitse grensverdrag ge
schiedt nog dit jaar;
in december a.s. wordt in Den Haag
een diplomatieke conferentie over
vliegtuigkaperij gehouden;
de regering meent dat in 1971 een
definitieve beslissing over het Europese
ruimteprogramma moet worden geno-
Steeds meer
personeel bij
overheid
DEN HAAG De sterkte van het bur
gerlijk rijkspersoneel wordt in de mil
joenennota geraamr' op 155 528 personen.
De werkelijke sterkte was eind juni van
dit jaar 143-660 personen. De gestadige
groei van het overheidspersoneel blijkt
uit het feit, dat eind 1966 nog „maar"
132.836 personen i:i overheidsdienst wa
ren. In het komende jaar nemen Onder
wijs en Wetenschappen (1649) en Finan
ciën (624) het gn'ootste deel van de uit
breiding voor hun rekening Defensie
daarentegen zorgc voor een teruggang
met 652 personen, met name dooi' her-
struotering bij de landmacht.
de rechten
de
in 1972 vindt te Stockholm eei
reldwijde conferentie over leefmilieu
de regering zal ernaar streven
ook de op 1 januari 1971 nog resterend?
controles en formaliteiten aan de bin
nengrenzen van de Benelux spoedig
worden afgeschaft.
Invloed van
Rusland in
Midden-Oosten
steeds groter
DEN HAAG. De sterke Russisch'
positie in de Verenigde Arabische Repu
bliek en in het oostelijk bekken v:
Middellandse Zee vormt een ernstig'
bedreiging voor het Westerse bondge
nootschap. Het is een springplank voor
expansie van Russische invloed na
Perzische Golf vooral nu dc Britse strijd
krachten daar goeddeels weg zijn. Dil
schrijft minister Luns (Buitenlands'
Zaken) in zijn beschouwing ove
situatie in het Midden-Oosten in de toe
lichting op zijn begroting-1971.
Het weer oplaaien van de vijandelijk
heden langs de kanaalzone is, volgen?
de minister, een direct gevolg van df
vergrote Russische militaire hulp, maar
kan ook wijzen op een herstel van he'
moreel en zelfvertrouwen van de Egyp
tische strijdkrachten.
De aanwezigheid van Russische mili
tairen bij installaties van geleide lucht
doelraketten en „de mogelijke aanwezig
heid van Russische piloten met een
andere dan adviserende taak", vergroten
volgens de minister de kansen van een
directe Russische militaire betrokken
heid bij de acties van de Israëlische
luchtmacht met alle consequenties van
Hij zegt dat hem bij zijn bezoeken
aan het Midden-Oosten (Libanon, Jor
danië en de V.A.R.) gebleken is da'
„in brede, daaronder verantwoordelijke
kringen een oprechte wens en verlangen
bestaat naar een vredelievende oplossing
van het conflict". Ook bleek hem dat
extreme groeperingen, die een harder'
lijn voorstaan, voortdurend aan invloed
winnen.
