£cidóc Soina/nt
Woedende rellen in Amsterdam
TE WEINIG POLITIE BIJ
GEVAARLIJKE RELLETJES
Situatie
meer dan
explosief
Gerzonpersoneel in staat
eigen boontjes te doppen
Nederland krijgt
rijdende expositie
over ruimtevaart
Dertig gewonden bij
burgers en politie
Geplunderde etalages
in vernield centrum
B. en W. in
beraad over
situatie
TREIN GAAT JEUGD
VERTROUWD MAKEN
MET RUIMTEVAART
61e jaargang, no. 18.137
T.V.-SELECTIE VANAVOND
Nederland I: 19.04 uur Vaders tegen
wil en dank; 19.30 uur Wat nu mr.
Deeds? 20.20 uur Peyton Place; 21.05
uur Nana.
Nederland II: 19.04 uur Kunstsigna
lering; 19.30 uur Muziek in vrije tijd;
21.00 uur Andy Williams; 21.50 uur
Naakt door de hel.
DINSDAG 25 AUGUSTUS 1970
VRIJ ZONNIG
De weersverwachting van het KNMI
tot morgenavond luidt droog en vrij
zonnig weer met ongeveer dezelfde
temperaturen als vandaag en een
zwakke tot matige oostelijke wind.
(Van een onzer verslaggevers)
AMSTERDAM Voor zover bekend dertig gewonden vijftien burgers
en vijftien politieagenten grote vernielingen en plunderingen van
stukgegooide etalages zijn gisteravond in Amsterdam het dieptepunt geweest
van de ernstigste rellen sinds 1966. Verschillende gewonden moesten in het
ziekenhuis opgenomen worden. Drie burgers, die door pistoolschoten geraakt
waren moesten operatief geholpen worden. Dit alles gebeurde als tegenzet
tegen het verbod van burgemeester en wethouders om bij het Nationaal
Monument op de Dam te slapen. Dit verbod ging gisteravond om zes uur in.
Maar ver daarvoor had zich al een zeer grote menigte kijkers op de Dam
verzameld om de mogelijke gebeurtenissen af te wachten.
worden opgenomen. Er zouden zeventien
burgers zijn gewond. Er werden in de
loop van de avond zes arrestaties ver
richt. Op de Dam vuurde een in het
nauw geraakte motorpolitie enkele
schoten af. waardoor drie personen
werden getroffen, onder meer een pers
fotograaf. De ziekenauto's reden af en
aan om de gewonden af te voeren.
Van de winkels rond de Dam en de
Bijenkorf aan het Damrak werden tal
rijke spiegelruiten ingegooid. Ook straat
lantaarns werden vernield en op een paar
plaatsen werden barricaden opgeworpen.
Tal van etalages werden door de jeug
dige vandalen geplunderd.
Om kwart over één keerde langzaam
de rust terug. Er was toen nog een vrij
druk autoverkeer in het centrum van
huiswaarts kerende kijkers. De Dam
leek een etappeplaats achter de front
linie. waar de troepen uitrustten na de
strijd. Op de Nleuwendijk werd om half
twee nog een parfumeriezaak geplun
derd. Volgens een opgave van de po
litie waren er dertig gewonden gevallen,
vijftien burgers en evenveel politie-
(Van i
verslaggevers)
AMSTERDAM. „XJ kunt ons er voor
in gebreke stellen, maar de politie heeft
de moeilijkheden van gisteravond niet
voorzien. We hadden geen aanwijzingen
dat de situatie zou ontaarden. Er waren
alleen wat politiemensen achter de hand
gehouden voor eventuele moeilijkheden
met Damslapers". Deze bekentenis deed
vanmorgen hoofdcommissaris P. A. Jong
van de Amsterdamse politie naar aan
leiding van de ernstige ongeregeldheden.
Te voren had burgemeester Samkalden
veklaard, dat de „vertoning van gister
avond" niets meer met protest had te
maken en ook niiets met de vrijheid van
buitenlandse toeristen, die naar zijn
mening gewaarborgd was. Volgens de
burgemeester gaf Amsterdam gisteren
het beeld van een stad, waar de vrijheid
is overgeslagen in terreur. „En daar
moeten we ons met de grootste kracht
Politieactie in
Tsjecho-Slowakije
PRAAG (AFP) De Tsjccho-Slowaak-
se politie heeft de afgelopen dagen in een
grootscheepse actie tegen de misdaad 6217
mensen ondervraagd, van wie 828 meteen
In hechtenis werden gesteld, zo is offi
cieel in Praag meegedeeld.
Er kwamen 2561 misdaden aan het
licht, waaronder 242 aanrandingen, 124
„zedendelicten" en 1261 eigendomsdelic
ten. Bij 263 mensen werden verboden
wapens aangetroffen, waaronder achttien
pistolen en revolvers, achtenveertig ge
weren, vijf mitrailleurs, zevenentwintig
andere wapens en een groot aantal ex
plosieven
(ADVERTENTIE)
DANSLES
Feest voor jong en oud!
Inschrijving
Hooglandse Kerkgracht 48
Tel. 01710 - 23583 of 32710.
tegen verzettenHii kondigde aan. dat
er voor de komende dagen aanzienlijk
meer politiemensen beschikbaar zullen
zijn dan gisteravond. De toestand zou
vandaag besproken worden in de com
missie voor openbare orde, die door de
burgemeester bijeen is geroepen.
De ongeregeldheden zijn, aldus de bur
gemeester, het werk geweest van groe
pen mensen die er hun roeping in vinden'
reilen te veroorzaken en vernielingen
aan te richten. Met nadruk verklaarde
hij, dat de buitenlanders zich er in het
begin niet mee hadden bemoeid. De
politie was uitermate lankmoedig opge
treden. „Dit blijkt ook al uit het feit,
dat de eerste gewonden die de genees
kundige dienst kreeg te vervoeren drie
politiemannen waren", aldus dr. Sam
kalden, die voorts vaststelde, dat de
escalatie niet van de zijde van de politie
was gekomen.
Wat het slaapverbod betreft merkte
hij op, dat het nodig was gebleken „bij
te sturen". „Het verbod was echter op
Inwoner van
Voorschoten
gevangene
in Cambodja
VOORSCHOTEN (ANP) De Neder
landse journalist die door de Franse
journalist Alain Clement is genoemd als
de man die binnenkort door de "parti-
sanen van prins Sihanoek" zal worden
vrijgelaten, is de 28-jarige Johannes
Duynisveld uit Voorschoten. Duynisveld
verliet nog geen half jaar geleden na een
tijdlang in een garage te hebben gewerkt,
zijn woonplaats.
Hij deed eerder van zich sprken, toen
hij in augutus 1967 in Bolivia was
gearresteerd, verdacht van guerrilla-ac
tiviteiten. Hij werd opgepakt in Camiri
670 km ten zuiden van de hoofdstad La
Paz. Hij vertelde antropoloog te zijn en
uit Paraguay Bolivia te zijn binnenge
komen. Tijdens zijn gevangenschap in
Bolovia, werd hij. naar familieleden
meedeelden, gemarteld. Na zijn vrijla
ting keerde hij terug naar zijn ouder
lijke woning.
In het vroege voorjaar ging hij weer
op weg, richting Azië. Begin juli moet hij
in de buurt van de tempels van Angkor
in Cambodja door de legers van prins
Norodom Sihanoek gevangen genomen
zijn. Berichten uit Cambodja meldden,
dat hij zegt journalist te zijn van een
studentenblad.
In de naaste omgeving van zijn fami
lie staat Johannes Duynisveld bekend
als een aardige jongen, die niet aan
banden is te leggen, een fantast, een
vreemde jongen, een vrijbuiter en een
De politie, zo lang mogelijk achteraf
gehouden, trad tenslotte met harde
hand op tegen stenengooiende en
vernielzuchtige herrieschoppers. Hier
wordt een meisje een steen nog
in haar hand weggejaagd uit de
winkelgalerijen.
zo'ai wijze aangekondigd, dat dui delijk
was dat het niet ging om een ombuiging
van het beleid ten aanzien van de jeug-
De Kabouters van de Amsterdamse
Oranje Vrijstaat nebben zich vanmorgen
zeer nadrukkelijk gedistantieerd van de
hevige rellen van gisteravond. Zij willen,
aldus de verklaring, daarmee niets van
doen hebben. Bovendien veroordelen zij
het optreden met spandoeken van enige
Kabouters gisteravond.
Grote groepen jongeren tussen 15 en
17 jaar waren duidelijk gekomen om
rellen te veroorzaken.
Aanvankelijk liet de toestand zich niet
zo ernstig aanzien. Het auto- en
tramverkeer werd in het begin
tegengehouden door de jongeren, maar
ernstige incidenten deden zich nog niet
voor. Naarmate de avond vorderde
veianderde de Dam en omgeving echter
in een waar slagveld. De politie, die
kennelijk verrast was, liet ijlings
versterkingen aanrukken om de steeds
driester wordende relschoppers te
kunnen bestrijden.
Tussen half tiert en half elf moesten
de met schilden én helmen uitgeruste
politiemannen in de Damstraat en bij de
Nes het veld ruim«£\, omdat zij met een
regen van stenen Wi andere projectielen
werden ontvangen en hier en daar zelfs
werden ingesloten. Ook werden zij vaak
in de rug met stenen aangevallen. Nadat
herhaaldelijk was gewaarschuwd, dat
geweld zou worden gebruikt, werd om
half tien de eerste charge uitgevoerd.
Het treffen tussen de jeugdige
oproerkraaiers, onder wie ook buiten
landers, werd steeds heftiger en nood
zaakte de politie om steeds meer ver
sterking naar de Dam te dirigeren. Be
halve politiehonden werden ook ruiters
en twee waterkanonnen ingezet. Er
kwam later versterking van 32 n
marechaussee en 36 man rijkspolitie.
De eerste gewonden vielen om half
tien. Het Waren drie motoragenten, die
verwond werden door stenen. Tegen
middernacht bedroeg het aantal ge
wonden bij de politie zeven, van wie één
met hersenletsel in een ziekenhuis moest
(ADVERTENTIE)
Voorstellingen:
1030 (beh.?O.)-lZ30-1330-15.00-1630-1730uw
LEUVEHAVEN (bij Metro-station Beun)
TeL: (010) 114287
Een enorme menigte wachtte gisteravond rond 6 uur gespannen af wat er zou gebeuren na het slaapverbod rond het
Nationaal Monument. Enige urén later wisten ze wat er gebeurd was: dertig gewonden, bijzonder veel schade, een
explosieve stemming in de binnenstad van Amsterdam.
(ADVERTENTIE)
(Van een onzer verslaggevers)
ARNHEM In een telegram aan de „Actiegroep voor steun
en advies aan het personeel van Gerzon c.s." spreekt het
personeel van de Arnhemse vestiging van Gerzon grote
erkentelijkheid uit voor de getoonde verontrusting bij
personen en groepen buiten het bedrijf van Gerzon. In het
telegram staat verder: „Voorlopig menen wij echter in staat
te zijn onze belangen zelf te behartigen." Het telegram is een
reactie op een brief van de actiegroep aan de heer C. de
Ruiter (GBS-Beheer), waarin voorgesteld wordt in overleg
met de vakbonden noodzakelijke maatregelen te treffen.
Gisteren heeft de actiegroep ook nog een brief gezonden aan
de Amsterdamse Kamer van Koophandel. Hierin wordt erop
gewezen dat de heer J. Kroonenberg systematisch goed bekend
staande textielbedrijven opkoopt, uitsluitend met het doel
opheffings- en verbouwingsuitverkopen te organiseren,
waarbij het merendeel van de verkochte goederen bestaat uit
ramsj-waren van mindere kwaliteit. Als gevolg van deze
liquidatieverkooptechniek is een groot aantal werknemers
ontslagen, aldus de brief.
Oit stuk maansteen van bijna één pond is meegereisd aan boord van
tie Apollo 11 na de eerste maanwandeling van de astronauten
Armstrong en Aldrin. Sinds 20 juli 1969 is deze maansteen een stuk
menselijke historie geworden, te zien op de reizende ruimtevaart-
tentoonstelling die op 9 november in Nederland begint.
(Van e
r verslaggeve:
DEN HAAG Maandag 9 november start in Nederland speciaal voor de
schooljeugd een reizende expositie per trein over de ontwikkeling van de
ruimtevaart en alle aspecten daarvan. In deze drie wagons omvattende trein
zullen nog nooit vertoonde ruimtevaartvoorwerpen te zien zijn. Hoogtepunt
vormt evenwel de aanwezigheid van de maansteen, die thans op de Expo
in Osaka te bezichtigen is. De organisator van deze tentoonstelling, de heer
P. van Breukelen, directeur van World Exhibition Centre, heeft hiermee de
wereldprimeur de eerste particulier te zijn, aan wie de Amerikanen hun
maansteen toevertrouwen. De tentoonstellingstrein, Moonrock Express
genaamd, zal vijf maanden door Nederland gaan rijden. In de avonduren en
gedurende het weekend zal de trein ook voor niet schoolgaand publiek
toegankelijk zijn.
Speciale kluis
voor maansteen
De heer Van Breukelen beoogt met
deze tentoonstelling de jeugd
trouwd te maken met de ruimte
vaart en de daarmee samenhangen
de zaken zoals de betekenis van de
ruimtevaart voor de navigatie, de
communicatie, de weersvoorspellin
gen, de observatie van hemellicha
men, medische aspecten en dergelij
ke. Naast de maansteen zullen er
nog andere grote trekpleisters zijn.
De handschoen waarmee Neil Arm
strong de eerste maansteen opraapte,
een ruimtevaartpak waarin op de
maan rondgewandeld is en gereed
schap dat op de maan gebruikt is.
Alle nog nooit vertoonde voorwer
pen. De inspecteur-generaal van het
ministerie van Onderwijs heeft in
middels aldus de heer Van Breuke
len zijn medewerking toegezegd om
de schooljeugd zoveel mogelijk te
laten genieten van de tentoonstel
ling.
De trein bestaat uit twee dichte en
een open wagon, die gezamenlijk
een lengte van tachtig meter be
slaan. In de twee dichte wagons zal
via dia's, film, modellen, afbeeldin
gen en toelichtingen aandacht wor
den besteed aan onbemande maan-
verkenning met de Ranger, Surveyor
en Lunar Orbiter, aan de (bemande)
Mercury- en Geminiprojecten en
aan de vluchten met de Apollo's 8.
11, 12 en 13. Ook de LM is op de
expositie vertegenwoordigd.
In de open wagon, bedoeld voor de
mensen die de dichte wagons nog
niet binnen kunnen, zal de originele
Gemini-10 capsule te zien zijn als
voorproefje op het geëxposeerde bin-
Tijdens de expositie zullen scherpe
veiligheidsmaatregelen getroffen
worden. De spoorwegrecherche zal
daaraan medewerking verlenen.
Voor de maansteen wordt een veilig
onderkomen gecreëerd in een kluis,
die voor deze gelegenheid speciaal in
de trein ingebouwd zal worden.
Voordat de steen in de kluis ver
dwijnt zal bij iedere keer eerst
zorgvuldig worden gewogen, om te
controleren pf een bezoeker niet als
souvenir een stukje van de maan
steen heeft afgepeuterd.
De Moonrock Express zal ongeveer
vijftig steden in Nederland aandoen,
waarmee ongeveer vijf maanden ge
moeid zullen zijn. Verwacht wordt
dat in die tijd 450.000 Nederlanders
de trein bezocht hebben. Hierna zal
de trein een bezoek gaan brengen
aan zeventig steden in Duitsland. Bij
voldoende belangstelling is het niet
uitgesloten dat er in Duitsland een
tweede Moonrock Express zal gaan
rijden.
De expositietrein gaat 9 november
van start. De opening van deze ex
positie zal waarschijnlijk verricht
worden door de bemanning van de
Apollo 14. die eind januari 1971 de
volgende maanreis zal gaan maken.
Ten tijde dat de Apollo 14 op weg
naar de maan is zal de tentoonstel
ling in Den Haag zijn.