DE MAGISCHE NAALD PARIJSE SCHOEN GEEN BLOK MEER AAN BEEN Indiaantje spelen Als een kind alleen staat, kun je niet zeggen: „STOP MET DIE DRUGS" Wat kun je er tegenover stellen NEEM DIT, EN WEES GELUKKIG We vergeten dat jong zijn ook betekent: kwetsbaar zijn X' Mary Wells is 23, getrouwd en heeft een zoontje van drie jaar, Rueben. Ze gebruikt geen make-up, en haar zachte brui ne haar en haar gekleurde kle ding geven haar het aanzien van een vriendelijke zigeune rin. Mary begon peppillen te gebruiken toen ze 14 was, heeft tweemaal geprobeerd zich van het leven te beroven, begon heroïne te gebruiken toen ze 17 was, en deed twee- eneenhalf jaar niets anders dan zich inspuiten, in slaap vallen, wakker worden, naar de apotheek gaan, zich ziek en misselijk voelen en steeds magerder en zwakker worden. Het antwoord op de vraag waarom men begint drugs te gebruiken, is volgens haar voornamelijk gelegen in het feit dat men zich geïsoleerd voelt. „Tegenwoordig hebben de jonge men sen zoveel, zoveel vrijheid en je mag het zelf maar uitzoeken. Ik wilde dat iemand toezicht op mij had gehouden, alleen kon ik er eenvoudig niet tegen op". Mary's vader stierf toen zij acht jaar Was en haar moeder was lange tijd ziek voordat ook zij stierf. De dood van haar moeder heeft haar een hoop gedaan, ze zegt dat ze zich schuldig voelde, dat ze er zich van bewust was dat haar moeder stervende was maar dat ze niet in slaat was vriendelijk voor haar te zijn. Amphetaminen zorgden ervoor dat Mary zich beter, opgewekt voelde, dat ze beter in staat was met mensen om te gaan, de hete nacht op en bij hen te blijven. „Je denkt altijd dat het je zal helpen onder de mensen te zijn, en als je niet veel zelfvertrouwen hebt, zorgt het gevoel dat je drugs gebruikt hebt ervoor dat je je meer voelt, een soort anti-heldgevoel. De moeilijkheid is dat, als je je erzelf toe zou kunnen brengen iemand iets over drugs te vragen, je weet dat ze allemaal zullen zeggen: ze zijn slecht voor je en daarmee moet je het dan maar doen. Ik denk dat als iemand me objectief voorgelicht had, zonder te gaan mora liseren, ik geluisterd zou hebben, maar die iemand was er niet". Gereserveerd „Ik stond gereserveerd tegenover he roïne. hoewel ik, lang voordat ik mij zelf begon in te spuiten, mijzelf al als iemand zag die drugs gebruikte. Ik liep altijd rond te vertellen dat ik nooit de spuit zou gebruiken, ik heb iemand gezien die zichzelf altijd in spoot, en hij zag er verschrikkelijk uit. Ik denk dat ik in werkelijkheid om hulp vroeg, vroeg om me tegen te houden, maar je kunt niet openlijk om hulp vragen. Je vraagt het op een vreemde manier, en je verwerpt de mensen. Leiders, leraren, volwassenen ach als een kind zich beestachtig ge draagt is het misschien voor hen wel moeilijk hiilp te willen bieden." Uiteindelijk. onvermijdelijk, heeft Mary heroïne geprobeerd. De eerste paar keer maakte het haar misselijk, maar ze hield vol. „Het verschrikke lijke van heroïne is dat het werkt. Als een deken sluit het je helemaal af. In feite zijn al je problemen tot één probleem teruggebracht - hoe je aan het spul moet komen en het in te nemen. Ook al heb je het koud, heb je honger, geen plaats om te slapen, geen geld, het hindert allemaal niet meer. Gewoonlijk spoot ik me in, keek naar mijn voeten en dat was het dan. De vijf minuten na een inspuiting was de enige keer op een dag dat ik de energie had iets op te pakken of een kop thee te gaan halen, je realiseert je niet eens dat je eraan verslaafd bent, totdat je op een dag het spul nietmeer krijgen kan en dan, oef. Een néus die je steeds moet snuiten, maagkrampen, misselijkheid." Als ervaren druggebruikster weet Marv dat het beeld van de „pusher", de persoon die ie tot het gebruik van verdovende middelen aanzet, mislei dend is. Zij zijn, volgens haar, bijna altiid ook verslaafden, en als iemand heroïne gebruikt is het logisch dat ze het met jou delen. „De meeste mensen zeggen de eerste keer nee als je ze vraagt jou ook wat te geven. Dan begin je echt druk uit te oefenen, en dan beginnen ze te denken, ach, ik kan hel ze net zo goed wel geven, war hel is duidelijk dat ze het toch wel agens anders vandaan halen als ri '>v LSD-gebruikers komen tot zg. kosmische gevoelens. Ze zijn hier in beeld gebracht door Liliane Lijn in de vorm van glazen bollen die in Londen werden tentoongesteld. Heel wat kijkers geven toe dat de bollen hun een zelfde soort psychedelische gevoelens gaven als LSD. (Foto Wereldgezondheidsorganisatie) ze het nodig hebben. Ik kende een jongen die elke dag kwam vragen „geef,me wat, geef me wat", ik wilde het niet, deels omdat ik dacht dat het verkeerd was en deels omdat ik het voor mezelf wilde houden. Maar ik wist dat hij het uiteindelijk toch wel zou krijgen, en dat deed hij dan Toen ze 19 was, is Mary getrouwd. Zij en haar echtgenoot waren toen beide verslaafd, maar het was, volgens haar, het huwelijk dat hen gered heeft. „Hij was veel sterker dan ik. Uiteindelijk bracht hij me ertoe om naar een dokter te gaan, anders zou ik nooit gegaan zijn. Hij gaf me physeptone, een middel dat onthoudingsverschijn selen tegengaat." Mary is met het middel precies een jaar later, een halfjaar na de geboorte van haar zoon. gestopt en heeft nu al drie en een halfjaar geen drugs meer aange raakt. „Heel langzaam begin je het te vergeten, je begint een leven te leiden dat niet om 'drugs draait. Op een dag realiseer je je wat een ellende hel was om maar steeds naar de apotheek te moeten en dan ben je bijna in Nu brengt Mary drie dagen per week in de kliniek door, doet mee aan de groepsdiscussies, houdt lezingen, helpt de mensen die hulp nodig hebben. „Als een kind alleen staat, kun je niet zeggen: stop met die drugs - wat kun je er tegenover stellen? Ik neem vaak mensen mee naar huis die er werkelijk slecht uitzien. We doen niets, we ge ven ze eten, proberen hen een beetje af te remmen. Ik geloof dat alles erom draait of je om die mensen geeft. Maar ik moet oppassen niet zelfgenoegzaam te worden. Ik weet dat ik tot de weinigen gelukkigen behoor". Het tafereel: een stinkende kelder. Helder, koud licht. Op de vloer jonge mensen, slachtoffers van drugs. Buiten in de heldere zonne schijn staan kinderen (natuurlijk onze kinderen), gered door de wetenschap die wij ze hebben gegeven, dat als je eenmaal met pot en peppillen begonnen bent, je door moet gaan en dat heroïne dode lijk is. Dus ruim alle pushers (de mensen die drugs verkopen) uit de weg, zend brochures naar scholen en binnen afzienbare tijd is het gebruik van drugs, dank zij onze opvoedingsmethoden en harde recht spraak, verleden tijd! Maar zo gemakkelijk is het allemaal niet. In werkelijkheid wordt degene die drugs gebruikt ook weer de ver koper van die middelen, en de bro chures vertellen je alleen maar wat je wil weten en wat weten zij er trou wens van? Verbijsterd zitten we in onze gemak kelijke stoel, vol afgrijzen schudden we ons hoofd. Wat brengt een teena ger er toe zijn dood tegemoet te ren nen. niet onder de indruk van onze goede raad, zonder aandacht te beste den aan de ellende die we hierdoor mee moeten maken, zonder aandacht te besteden aan ons gemoraliseer. Wat voor niemandsland ligt er tussen de punt van de naald en de nog onbe roerde ader? Als een volwassene de aantrekkings kracht vaiï verdovende middelen wil leren begrijpen, moet hij een denk beeldige sprong terug doen naar zijn eigen puberteit en (wat nog moeilij ker is voor ouders die al ruimschoots van de welvaart genieten) zich de emotionele spanningen van de jeugd voorstellen. Het beeld wat men zich tegenwoordig van de jeugd Vormt is Kinderen lossen deze problemen op hun eigen manier op. Ze richten ge heime genootschappen op. compleet met tekens én seinen, alleen maar ontworpen om duidelijk te maken wie de buitenstaanders zijn. Hoe kunnen ze ooit te weten komen wie „ons" zijn V vaak een kloof die het de ouders onmogelijk maakt begrip voor de jon geren te kunnen opbrengen. We wor den aan alle kanten geconfronteerd met uitgelaten jongeren, die de we reld zonodig moeten verbeteren, die met hun sex le koop lopen, die over geld beschikken, die er hun eigen moraal op na houden, en op deze manier zijn we blind voor één feit: dat jong zijn ook kwetsbaar zijn bete kent, dat dingen uit hun verband worden gertikt, dat men zich zo ge lukkig kan voelen dat het pijn doel, dat men zich zo ongelukkig kan voe len dat het pijn doet. Jong zijn betekent: willen en niet weten wat men wil, eindeloos liefheb ben en mateloos haten, weten dat jij het beste bent dat ooit gebeurd is en dat je het ergste bent dat ooit ge beurd is, en niet weten wie je bent of waar je bent of waarom je er bent en tenzij ze een „hen" scheppèn. Waar ben ik zonder jou? Vandaaruit gaan ze verder, sluiten zich bij andere stammen aan de school, de club, het beroep, het vak. De druggebruikers vormen ook een genootschap, een geheim genootschap met eigen regels, een eigen moraal, met eigen symbolen en een eigen taal. Het is een „ons", een illusie van er- ook-bij-horen in een grote anonieme wereld. De ene dag is een meisje een typiste, in haar eigen ogen en in die van de wereld een keurig meisje. Maar bijna plotseling kan ze een jun kie worden, een druggebruiksier. De jongeren zijn hiervan onder de in druk, de ouderen spreken er hun af keuring over uit. Ze weet precies waar ze staat en wie ze is. Haar tong spreekt de nieuwe woorden, en elk woord is de paal van een omheining. Daarbuiten, buiten haar omsloten we reld, staan de oningewi.jden en staren haar aan. Voor deze kinderen is de plaats waar ze drugs gebruiken geen stinkende kelder, maar een hen veilig opsluitende buik., de verkoper en de koper zijn verbonden in een bloed- broedersghap die elkaar in opwinding brengen en elkaar oplossingen voor problemen suggeren. Wie anders zou zoveel kunnen doen? Moeder zegt: flink zijn, leraren zeggen: zorg dat je je examen haalt, priesters zeggen: bid, dokters geven versterkende middeltjes en psychiaters vragen wat jij er zelf Alleen de vriendelijke buurman in de kelder neemt'je bij de hand en zegt: neem dit en wees gelukkig, vergeet je problemen. En wat hij zegt is waar, althans voor het ogenblik, ja. voor het ogenblik. Maar de jeugd kijkt niet vooruit. Als je 15 bent is een uur een een ouderdom. De tijd die nog voor je ligt is eindeloos en wat is de dreiging van een verloren toekomst vergeleken mét het geluk van het ogenblik? De volwassenen zijn geschokt als ze met drugs te maken krijgen. Welke nog machtiger geesten kunnen we op roepen? De belofte van een hypotheek, een vrouw, kleine voetjes op het zeil? Geld op de bank. een auto, een goede baan, «tatus, prestige? Vee] van deze dingen hebben hem niet kunnen hel pen. De hypotheek blijkt te zwaar, de vrouw blijft zeuren, de kinderen zijn brutaal, de bankrekening vertoont een debet, het werk is een sleur en succes is nog steeds vei* weg. Zonder duide lijke levensfilosofie is vaak het enige tastbare vooruitzicht dood op afbeta ling. dood gespreid over 50 jaar, in- plaats van 5 of 10 jaar. Dus, bewust van onze eigen onmacht. be- wen moord en brand, paalde figuren de schuld van alles. De vreselijke grote moeite die men moet doen om begrip op te kunnen brengen, te leren, te denken, lief te hebben en te geven blijkt te veel te zijn en tegen de tijd dat het kind zichzelf begint le begrijpen is de tijd om. Jill Tweedie Als wij te rade gaan bij drie Parijse grootheden die internationaal voorop gaan in de schoenenmode: Vivier, Dior en Andrea, dan hebben wij deze voor lopers maar te volgen met gelaarsde benen of op slanke schoenen. Bij zijn Ligne Amazone verklaart Vivier dat de komende winter geheel aan de laars zal zijn gewijd Twee variaties zijn karakteristiek: de zeer nauwsluitende kouslaarzen uit elastische synthetische grondstof voor overdag, of uit stretch satijn voor de avond; maar daarnaast de eigenlijke amazonelaars die niet boven de knie reikt gebogen en zuiver van lijn is en eveneens elastisch. Overd worden ze in glanzend materiaal gedragen, croco, slang, kreukleer, lak, maar ook tweed en suède. 's Avonds overheersen satijn en velours. De voet is er lang en smal in, de hakhoogte vijf centimeter, chevn Wat de schoentjes aangaat: weg met de vierkante neu zen, ze zijn veel te zwaar! Weg ook met de absoluut onmodische metalen garne ring, De schoen van '71 is elegant en licht. Wandel modellen zijn gestrikt of hebben brede riempjes. La ge bottines bestaan wel twei klimmen tót 5 tegen do avond. Zonder nu bepaald weer spits te zijn is de punt toch fijner afgerond. Ofschoon avondlaarzen heel nieuw moeten heten, zullen er meer voetjes in schoenen blijven lopen en dansen. Ze kunnen hoog op de wreef gesneden zijn, maar daar tegenover zien we sandalen die nauwelijks méér bete kenen dan een zool met wat linten. Goud en zilver met een print van reptiel domineren. Hakken vol kristalletjes en zilveren neuzen maken nu en dan een opvallende garnering uit Ook bij Dior (die zekere banden onderhoudt mei de meesterschoenindustrie Jourdan) zijn de leesten langer geworden en de punten ovaler. De tijd van „een blok aan het been" schijnt voorbij te zijn en zal in onze herinnering bij de minirok worden opge borgen. De reohte hakken zijn wat slanker en hoger, 5 tot 5'/a cm. In dat geval zien we bij Dior zelfs crêpe zolen onder suède modellen. Overigens is er tussen de ochtend- en middagschoen niet veel verschil: het leer is opzij ingesneden waar door het in banden over de voet ligt en wordt om de enkel gestrikt: een sierlijk effect dat flatteert bij de lagere rokzoom. Er is veel suède (en dat hebben we de laatste séizoenen juist ge mist!) in kleuren die varië- ren van zalmroze tot pruim, van violet tot mos groen, en van taupe tol zwart. Menigmaal is hei suède gevlochten tol top punt van zacht gemak. Voor de avond brengt ook Dior laarzen, ditmaal van zijden jersey, waaruit dan tevens de kleding is ge maakt. Als tegenstelling laat hij zijn mannequins ook wel eens zwart suède sandalen dragen. Tenslotte ziet hij veel in crêpe, altijd passend bij hetgeen lijf en leden omkleedt. Andrea Pfister De jongste en uitbundigste van de drie bruist over van ideeën. In zijn collectie tri omfeert: het gestreepte en gevlekte .bont. van panter, zebra en "giraf. Hij is blijk baar niet door het wereld natuurfonds in te tomen! Maar je kunt niet aldoor met bontschoenen en -laar zen lopen, daarom is het overige van zijn collectie wél zo interessant. Er is ook hier een grote voor keu)- voor suède. „Ver schrikkelijk vrouwelijk" vindt hij zijn generfd bo venleer. de fijne gekruiste, riempjes, het slobkouseffect, de flonkerende steentjes, de „etui "-laarzen, de gewat teerde laarzen, de anjan- d>?lvorir. van de leest, de hoge hak (5',s tot 7'/s cm die Pi-, „flu'.t" noemt (het geen behalve muzlekinstru- ment ook hoge fles of lang champagneglas kan beteke- Gemakkelijke. nog brede wandelschoen moccasinmodel biedt nog wel aan, maar hij lei er dooreengestrengelde] bandjes of een riempji over. Dan komt het stad- schoentje met vetersluitini aangestapt, uitermate chic. Gekleed zijn de modellenj met bandjes die de heli voet omvatten. Tenslotte de laarzen. E< suède voetstuk met langi tong, glanzend leren schacht en sluiting van kruislingi gevlochten suède strips, laarzen met musketiers slagen: van bont voor o dag, van satijn mét omsla) vol klistallen voor het feest De korte avondbottines flonkerende arabesken ge- geborduurd. Speciaal de laarzen omslag 'zullen dienen een kozakken broek it dragen. Die droeg d'Artag-| nan tenslotte ook. Aliei heette het toen een Andrea Pfister: etuilaars met suède voet en veter; La belle et la béte, zegt Andrea hierv amandelvormige vetersghoen met 7 cm hoge hak; suède; slobkouseffeet uit ocelot en suède; zebra trotteur fijne purperkleurige suède handschoen. lakneus en hak 'V.-.- Wij hebben 'ons, Kralinger Ba gehad, maar onze Oosterburen be reiden al jaar en dag in Sleeswijk Holstein een feest voor honderd duizend „Indianen". Het toetreden van het tweehonderd miljoenste lid bij een van de tal rijke Karl Mayclubs in West-Duit' land (de schrijver was Duitser) heef ditmaal het stadje Segerberg ge inspireerd voor de 19e keer 'n grot) Apachenbijeenkomst te organisere Ze komen uit alle windstreken bewonderaars en volgelingen v< Winnetou. Karl May's boeken zija 114 maal vertaald in 40 miljoej exemplaren! Het aantal festivalgangers is gelijl aan dat in Salzburg, delegaties 1 verenigingen uit vele landen waar onder de Verenigde Staten Brazilië nemen deel aan het fee! in de Sleeswijk-Holsteinse prai die, volgens de kenners, echt oud Indiaans is. Ook de deelnemers zie er uit als Old Shatterhand of Will Veder. Velen zijn tot in details uil gerust met getrouwe kopieën van d oude klederdrachten die verwaai digd worden door een bloeiende i dustrie en uitgevoerd over de heil wereld. Nu toevallig de hippe modi op de Indiaanse toer gaat, kunnefl er ook deelnemers passende klei uit hun garderobe dragen. Restaul rants spelen het spel ernstig metf Op de menukaart kun je „Muscal| longa a la Sioux" vinden en chilladas Indiana", ja zelfs mahawk Meat". Foto: Op de Indiaanse toer (Voss)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1970 | | pagina 10