m fww RECHTER MOET BESLISSEN OVER AFBRAAK NIEUWE FLATS Over tien jaar zal God wereldbestuur zelf in handen nemen Limburgse varkens maken evenveel mest als 770.000 mensen Boeren weten met enorm overschot geen raad meer Uniek kort geding in Amsterdam CPN steekt mening niet onder stoelen of banken Prof. Popken, overleden LETDSE COURANT ZATERDAG 8 AUGUSTUS 1970 VENRAY Westelijk Noord-Lim burg, globaal de (Peel-)streek van Venray, Helden en Nederweert, is hard op weg om een van de grootste mestvaalten c.q. stankgebieden van Nederland te worden. De concentra tie van allerhand „veredelings-ge- dierte" zoals varkens, kippen, konij nen, mestkalveren enz. op dit lange „bio-industrieterrein" langs de grens met Noord-Brabant schept namelijk steeds grotere problemen bij het wegwerken van de enorme hoeveel heden mest, die in dit soort agrari sche bedrijven vrijkomt. De mestho pen beginnen de fokkers, mesters, veredelaars en hoe ze ook mogen heten letterlijk en figuurlijk boven het hoofd te groeien, omdat men het spul niet langer op de normale ma nier d.w.z. door toevoeging aan ak kergronden en weilanden kwijt kan. „Wij zitten ermee, zonder meer", erkent ir. J. L. Hiel, hoofd van het consulentschap voor de var kens- en pluimveehouderij in Lim burg. Volgens een telling in 1968 (CBS) bevonden zich in het gebied van de gemeenten Venray, Sevenum, Horst, Maasbree, Meijel, Helden en Neder weert 126.982 mestvarkens en 27.824 fokzeugen. In totaal dus 14.706 var kens. Inmiddels is dit aantal geste gen tot rond de 2 miljoen. In de pluimveesector, die vrij constant is gebleven, werden in dat jaar 1.821.310 legkippen en 1.903.320 slachtkuikens geteld. Als men ervan uitgaat, dat de (drijf-) mest, die één varken produceert (na melijk 1 kubieke meter per jaar) ge lijk is aan tweemaal de hoeveelheid menselijke „uitwerpselen", terwijl één kip in dit opzicht te vergelijken is met V*? mens. dan komt de mestproduk- tie in deze biosector per jaar neer op de „rioolomzet" van een stad of streek van 770.000 inwoners. Verreweg het grootste deel van de mestproduktie kan op het land wor den gebruikt. De situatie, over de ge hele provincie Limburg bezien, laat zelfs een zeker evenwicht zien tus sen produktie en behoefte. Maar in 't concentratiegebied van westelijk Noord-Limburg is een duidelijk over schotniveau bereikt. Bij een vrij constante bemestingsbe hoefte van 2600 ton fosfaat en 5500 ton kali zorgde het regionale varkens-, kippen- enz.-bestand reeds in 1966 voor een beduidend fosfaatoverschot (800 ton), dat in 1969 was opgelopen tot meer dan 1700 ton. Het verzadi gingspunt is voor deze streek abso luut bereikt. Over het algemeen raakt men van het overschot aan organische mest af door de landerijen extra dik te bemesten, maar dat leidt plaatse lijk tot een nauwelijks acceptabele overbemesting. De grond krijgt daar door een steeds hoger fosfaatgehalte. Het is nu al duidelijk dat de proble matiek in Limburg relatief zeker zo groot is als in Noord-Brabant. Deze provincie heeft plm 25 pet. van de nationale varkensstapel, Limburg tussen 12 en 13 pet. Men kan zelf uit rekenen, waar zulks op neer komt bij een jaarlijkse nationale varkens- produktie van 8 tot 9 miljoen. Vf, U Noord-Brabant, heeft in zijn provin cie het initiatief genomen tot oprich ting van een „mestbank": een con tactadres om vraag (uit het westelijk stuk van de provincie) en aanbod (uit het overschotgebied aan de Limburg se grens) in evenwicht te bnergen. Iets dergelijks werd hoog tijd, want Noord- Brabant zit met een jaarlijks mest overschot van 500.000 ton te kijken. Wanneer men deze massa zou sprei den over de mestarme gebieden, zou er dagelijks een trein van 70 buik wagens met elk 20 ton moeten uitrij- De Brabantse mestbank functioneert echter nog niet, omdat men nu strui kelt over de hoge transportkosten. Volgens ir. Pais wordt er alleen vaste kippenmest verplaatst, voor f 11,20 per ton, en nog op zeer be scheiden schaal. Het idee blijkt der halve niet erg „realistisch" te zijn. In Limburg ziet men er daarom nog niet veel in. Een andere en wellicht betere moge lijkheid om overtollige tonnen be- drijfsmest kwijt te raken vormt de creatie van centrale stortplaatsen. „De VAM, Vuilafvoermaatschappij, heeft plannen in die richting. Men is op zoek naar een aantal tijdelijke stortplaatsen. De VAM zou in de buurt van Deurne met het eerste experiment -willen starten. Uitgangs punt daarbij is, dat toevoeging van mest aan stadsvuil een vruchtbare bo dem oplevert. De combinatie is dan één meter mest op twee tot drie me ter vuilnis. t En om te bewijzen, dat het de land bouw ernst is, wordt binnenkort met subsidie van o.a. het Instituut voor Landbouwbedrijfsgebouwen bij een der grootste varkenshoude rijen te IJsselsteyn, een zogen, „be luchtingssilo" gebouwd, waarin men de mest langs biologische weg gaat af breken. Voor een bedrijf van plm. 1000 mestvarkens betekent dat een in vestering van rond de f20.000,In clusief beregening en "transportkosten (is propere, stankloze afvoerprocedu- re) zou dat neerkomen op f7,aan jaarkosten per varkensplaats. Een tweede probleem is de stank, die dit soort bedrijven van oudsher met zich meebrengen en die als gevolg van de intensivering der bedrijfsvoe ring. aard van de voedering en tijde lijke opvang der meststoffen er ze ker niet dragelijker op geworden is. Nu komt de chemie hier de agrarische economie te hulp met deodoranten, kortweg te verdelen in twee soorten: markeerders (te vergelijken met het spuitbusje boven de wc) die een ster kere geur afscheiden dan de mest, en min of meer preventief werkende neutraliseerders. Soort I kost, zo is berekend, ongeveer f 3,20 per varken, soort II zelfs f 7,60. Wanneer men de kosten, verbonden aan de verwerking en het reukloos maken van de mest, bij elkaar op telt, is dat voor kleine bedrijven wel licht nauwelijks op te brengen. Ook de aanpak langs biologische weg (waarvoor het experiment in IJssel steyn wordt opgezet), dat tevens iets aan de stankverspreiding kan verbe teren, is bepaald geen sinecure. Rijksconsulent ir. Hiel zegt daarom: „Er zal zwaar aan de kostprijzen ge trokken gaan worden. Misschien kun nen alleen de groot-ondernemingen dat opbrengen. Uitdunning van het huidige bestand, derhalve minder be drijven met een grotere bezetting per bedrijf, acht ik zeker niet uitgeslo ten. Niet alleen om deze problema tiek, maar ook uit algemeen-copjunc- tureel oogpunt. De bouw van nieuwe „biobedrijven" in Noord-Limburg wordt de laatste jaren niet bepaald gemakkelijker ge maakt omdat vele gemeenten in het kader van de hinderwet gaarne be reid zijn tot het toepassen van be perkende bepalingen. Ir. Hiel: „De situatie is zeker niet ge makkelijk. Ik heb er begrip voor, dat men dit soort bedrijven zoveel moge lijk uit woon- of recreatiegebieden wil weren. Er wordt zelfs gesproken over de oprichting van speciale in dustrieterreinen. Dat is nauwelijks een haalbare kaart, alleen al uit het oogpunt van infectiegevaar. Boven dien zitten we nu eenmaal met de huidige verspreiding, men kan deze bedrijven niet zo maar verplanten. Het rapport van een „mestwerk- groep" die is ingesteld, zal wellicht nog in 1970 ter tafel komen. Ook dan kan er nauwelijks op snelle maatre gelen worden gerekend. Zodat weste lijk Noord-Limburg voorlopig nog wel royaal in de stank zal blijven zitten, terwijl ook het illegaal lozen van overtollige mest (z.g. drijfmest) in beken en sloten voorlopig zeker niet tot het verleden zal behoren. Over de omvang van deze waterver vuiling is weinig exacts te zeggen, maar het gebeurt op flinke schaal. Duidelijk is in elk geval, dat men dit probleem niet lang meer onge straft kan verdringen. Het gaat, tus sen Venray en Nederweert (ofwel IJsselsteyn, Sevenum, Helden) uitein delijk om een bei-g afval, die 770.000 mensen met moeite bij elkaar zou den krijgen. Daar kan niemand zijn neus voor op halen, letterlijk noch figuurlijk. JAN DERIX (Van een onzer verslaggevers) UITHOORN Komende dinsdag zal de presi dent van de Amsterdamse rechtbank moeten be slissen over een unicum in ons land: de afbraak van een aantal nieuw gebouwde flats en nog niet - bewoonde flats. Voor zover wij weten is dat enkele jaren geleden voor het eerst in België voorgekomen. Door een aantal bewoners van Uithoorn bouwde in strijd met bestemmingsplan Het is een zaak waarnaar in ons land ongetwijfeld tientallen bewoners van koophuizen zullen uitkijken, omdat vrijwel iedere gemeente in een nieuwe wijk iets heeft gebouwd in afwijking van het bestemmingsplan. In Uithoorn heeft de burgemeester, drs. H. B. P. A. Letschert, volgens de bewoners van Zij- delwaart IV een kwalijk spel ge speeld. Het begon allemaal begin juni van dit jaar. De bewoners werden door de burgemeester uitgenodigd voor een voorlichtingsavond over de verdere uit bouw van het plan Zijdelwaard IV, waarin thans in hoofdzaak alleen nog maar de door particulieren gekochte vrije-sector- en premiewoningen staan. Een van de bewoners van de wijk nam het initiatief, om iedereen nog eens per stencil op de bijeenkomst te attenderen; het gevolg was, dat zo'n 200 bewoners de burgemeester aanhoorden. Nadat de burgemeester een inleiding had gehouden en er was gediscussieerd, vatte een van de bewoners de hele bijeenkomst samen met de woorden: „U geeft een voorlichtingsavond, maar waar alleen nog maar over gesproken kan worden is de ligging van de speel terreinen en enkele parkeerterreintjes. De rest van de bebouwing staat reeds vast", waarop burgemeester Letschert antwoordde: „Zo is het exact. Alle bopwsels zijn reeds goedgekeurd door alle officiële instanties". Deze gang van zaken had de bewo ners niet bevredigd; zij wilden meer informatie. Enkele dagen later bleek dat één van de bewoners reeds in fe- bruarie 1969 bezwaren had gemaakt tegen de voorgenomen bouwplannen van enkele blokken flats, door de bewo ners thans smalend „puisten" genoemd. Tot nu toe had de man geen antwoord gekregen, doch door de voor het ge meentebestuur nu niet prettige ontwik keling werd de brief pas donderdag 6 augustus behandeld. Nadat antwoord uitbleef schreef de wijkbewoner -naar Gedeputeerde Staten van Noord-Hol land, zonder antwoord. Na de informa tieavond van burgemeester Letschert, zond de bewoner een telgram naar Ged. Staten. Het antwoord kwam op juli jl.: „In het plan Zijdelwaard mochten alleen garages met daarboven woningen voor alleenstaanden met een maximale goothoogte van 6 meter worden ge bouwd. Het nu uitgevoerde bebouwings plan wijkt af van het bestemmings plan: de maximale goothoogte is met 2 meter overschreden". Gedeputeerde Sta ten achten de 7,5 meter ruimte tussen het bouwplan en de reeds bijna voltooide flat te gering voor de overschrijding van de maximaal toegestane goothoogte. De brief besluit met de opmerking: „Gedeputeerde Staten hebben de mede werking aan het bouwplan geweigerd." gerd". Dit was voor enkele andere bewoners weer de druppel die de emmer deed overlopen. Op 24 juli vond het eerste contact plaats met mr. D. Schut sindsdien is de hele kwestie snel gaan rollen. Op diezelfde dag werd een flat- blok vervroegd opgeleverd door de nemer. Mr. Schut concludeerde, dat de gemeente Uithoorn op grond va: jurisprudentie een onrechtmatige daad had gepleegd. Enkele bewoners togen naar hel meentehuis en vroegen inzage var bestemmingsplan. Hier kregen zij te horen, dat het op dat moment niet uitkwam. Ze moesten twee dagen later nog maar eens terugkomen. (Volgens de wet ligt een bestemmingsplan voor ieder ter inzage. Red.) Een dag na het bezoek belde gemeentesecretaris J. M. Taillie de bewoners en verklaarde: „We kunnen u morgen niet ontvangen, want het schikt de burgemeester niet. De burgemeester wil bij de inzage aanwe zig zijn. Het bestemmingsplan mag al leen in zijn aanwezigheid worden inge- Toen mr. Schut dit hoorde, ging hij met de bewoners mee naar het ge meentehuis. Direct werd het plan te voorschijn gehaald. De ambtenaar die bij de inzage aanwezig was gaf toe te weten, dat de gemeente fout had gehandeld. Aanvankelijk dachten de be- rs, dat op de flat een verdieping te veel was gebouwd, maar toen zij het plan zagen bleek, dat in plaats van één de flatblokken slechts zes garages met daarboven drie eenpersoonsflatjes gebouwd hadden mogen worden. Er echter inmiddels 14 garages met daarboven zeven maisonnettes ge bouwd. Mr. Schut schreef hierop dc gemeente tn brief, waarin hij meedeelde voor de bewoners een kort geding te zullen aanspannen om een bouwstop te beve len. De gemeentesecretaris vroeg uitstel, omdat de burgemeester met vakantie was. Tussen mr. Schut en de gemeente secretaris werd afgesproken dat het kort geding na 1 augustus zou dienen en dat er niet verder zou worden ge bouwd. De dag daarpa, vorige week donderdag bleek, dat de secretaris zijn woord niet had gehouden en dat er ondanks de bouwvakvakantie toch werd doorgewerkt. De bewoners schakelden hierop ook de bouwrecherche van het ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening in. Mr. Schut zond de gemeente een brief met de mededeling dat hij nu genood zaakt was de president van de Amster damse rechtbank te verzoeken het kort geding te willen vervroegen, omdat er ondanks de gemaakte afspraak werd doorgewerkt. De president bepaalde maandag het kort geding op dinsdag 11 augustus om 12 uur. De gemeentesecre plan Zijdelwaard IV in Uithoorn zijn via hun advocaat, mr. D. Schut de broer van de minster van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening) dusdanige argumenten op de rechterlijke tafel gelegd, dat hij niet twijfelt, of het kort geding, dat tegen het gemeentebestuur van Uithoorn is aangespannen, zal worden gewonnen. In de dag vaarding wordt de president van de Amster damse rechtbank gevraagd om „afbraak van alles wat is gebouwd in strijd met het bestem mingsplan. De woningen mogen niet aan derden in gebruik worden gegeven (d.w.z. worden ver-il huurd) op straffe van een dwangsom van dui-1 zend gulden t.b.v. eisers, voor iedere dag, dale gedaagde (de gemeente) nalatig mocht blijvenl aan het bevel te Voldoen." taris liet mr. Schut maandag weten, dat de burgemeester niet bereid was aan een bouwstop te doen. Toen wij een gesprek hadden met de bewoners van de wijk, die inmiddels hun wijk met posters over deze kwestie hebben dichtgeplakt, werd door aantal schilders in de betreffende flat doorgewerkt. Toen ze een camera za gen, verdwenen ze in een auto. Een groep andere bewoners uit de wijk kondigde aan. dat ook zij een juridisch adviseur in de arm hadden genomen en een civiele procedure overwogen, nu betreffende een andere flat. De uitspraak van de Amsterdamse rechtbankpresident zal ook een testcase zijn voor vele andere gemeentebesturen. Hoe vaak komt het niet voor, dat in afwijking van een bestemmingsplan, meestal op wens van een bouwonderne mer, een bouwplan wordt opgesteld, dat van het plan afwijkt. Een geplande flat met drie woonlagen, krijgt er bijvoor beeld vier of vijf, of de flat wordt een aantal meters verlengd. Of een gepland plantsoen wordt opgeofferd aan de bouw van nog een aantal eengezinswo- Mocht de rechter niet besluiten de in Uithoorn gebouwde flat te laten afbre ken, dan zal hij ongetwijfeld verklaren, dat de gedupeeerde bewoners een scha devergoeding moet worden toegekend. Dan is het voor onze juristen belangrijk te weten, hoe deze vergoeding wordt geregeld. In de wet op de ruimtelijke ordening wordt hiertoe de mogelijkheid geschapen, maar tot nog toe zijn door het ministerie alle aanspraken afge wimpeld, op soms vergezochte verkla ringen. Toch zijn er onlangs bij minis teriële beschikkingen schadevergoedin gen toegekend,, niet wegens een on rechtmatige overheidsdaad. maar we gens een rechtmatige overheidsdaad. Het ministerie weigerde ons de betref fende ministeriële beschikkingen, in middels tien stuks, te laten inzien. DEN HAAG (ANP) De Tweede- Kamerfractie van de C.P.N. heeft zich in een brief aan de voorzitter va Tweede Kamer, gekant tegen een tuele ontvangst van Soeharto door de Tweede Kamer. Mocht" dit toch door gaan, dan zal de communistische frac tie, „gebruik maken van haar parle mentaire rechten om haar mening over het Soehartoregime en over de in Neder land aanwezige krachten, die het in stand helpen houden, kenbaar te ma ken". Het Tweede-Kamerlid drs. J. M. den Uyl (PvdA) heeft de minister-president schriftelijk gevraagd welke plaats bij het aanstaand bezoek van de Indonesi sche president Soeharto is ingeruimd Hp het contact tussen dit staatshoofd het parlement. Bij gelegenheid van het bezoek van de Duitse bondspresi dent Heinemann bepleitte drs. Den Uyl reeds dat in het programma ,van staats bezoeken de ontmoeting van een bui tenlandse gast met de Staten-Generaal essentieel onderdeel dient te vor- De regering zegde daarop een nota toe over de organisatie van staats bezoeken. Jehova 's Getuigen gaan congresseren De ondertekening van het verdrag tussen Rusland en Duitsland werd gisteren een feit. De overeenkomst waarin beide landen afzien van het gebruik van geweld wordt hier door de ministers van Buitenlandse Zaken Scheel (links) van West-Duitsland en zijn Russische ambtgenoot Gromyko ondertekend. Russisch-Duits akkoord spoedig ondertekend MOSKOU-BONN (AFP-DPA) Het CKag gisterochtend in Moskou geparafeerde ^laa verdrag, waarin de Sovjet-Unie enjpyngx West-Duitsland wederzijds afzien van het gebruik van geweld, zal waar- - schijnlijk in het midden van a® volgen de week formeel worden ondertekend. "T Het Westduitse kabinet bespreekt de kwestie vandaag en zal mogelijk vol gende week een beslissing over de on dertekening nemen. De overeenkomst kan namelijk pas formeel worden on dertekend als de beide regeringen de tekst hebben goedgekeurd. t( GRONINGEN (ANP) Leden van de geloofsgemeenschap van Jeho vah's Getuigen, die in de maand augustus in enkele steden in ons land congressen zullen houden, zijn ervan overtuigd, dat de huidige ont wikkelingen, die een bedreiging zijn voor de wereldmaatschappij, niet meer te keren zijn. Tegen gevaren als bijvoorbeeld de luchtvervuiling kunnen, zo zegt een woordvoerder van deze geloofsgemeenschap, geen maatregelen meer genomen worden. „We zijn hiermee te laat en de mens zal aan zijn eigen maatschappelijk bestel ten onder gaan," zegt de heer J. H. D. Tolenaar, die als publici- teitsman optreedt. „Het geslacht van 1900 zal aan het einde van zijn bestaan, dus over eeen jaar of tien, een totale omwenteling van de hui dige wereld meemaken, zowel op cultureel, maatschappelijk als econo misch gebied. Er zal dan een theo cratisch bestuur komen, een godsre gering dus." De congressen, die van 6 tot en met 23 augustus achtereenvolgens gehou den worden in Groningen. Breda, Eindhoven, Schiedam en Hilversum, zijn dan ook bedoeld om de mensen hierop te wijzen en ze de gelegen heid te geven tot een beter inzicht te komen. De heer Tolenaar ver wacht vele belangstellenden. Er zijn ongeveer 18.000 Jehovah's getuigen in ons land. Bovendien verwacht de heer Tolenaar zeker nog 6 a 7.000 andere belangstellenden. Onder hen zullen vele jongeren zijn. De afgelopen jaren is namelijk onder de jonge mensen een sterk groeiende belangstelling voor de Jehovagetuige- 1 nis merkbaar. Opvallend noemt de heer Tolenaar het, I dat bij de jeugdige Jehovah's Getuigen j weinig of geen misdadigheid voor- i komt, evenmin het gebruik van ver dovende middelen. „Wij zijn tegen druggebruik, zoals wij tegen elke vorm van verslaving zijn". Als Jeho vah's Getuige staat hij afwijzend tegenover het gedrag van de hippies. „Wij hebben niets tegen bepaalde op vattingen. Hun opmerkingen over de gebreken van de huidige maatschappij kunnen wij zelfs delen, maar wij heb ben bezwaar tegen de wijze waarop zij hun ideeën aan de man brengen en bepaalde dingen trachten te forceren. Iedere vorm van geweld staat ons Het aantal Jehovah's Getuigen in ons land is sinds de tweede wereldoprlog toegenomen van 4.000 tot 18.000, Ieder jaar groeit dit getal met onge veer 10 procent. De meeste aanhangers worden gewonnen in de katholieke streken. Dit komt volgens de heer Tolenaar. omdat er de laatste tijd veel twijfel is gezaaid in de Katholieke Kerk. „De wereld zal niet vergaan. Deze voorspelling willen vele mensen ons in de schoenen schuiven. Er is natuurlijk altijd een aantal extremisten, maar wij zijn van mening, dat binnen af zienbare tijd een grote omwenteling komt. God heeft ons tot nu toe onze gang laten gaan. Hij heeft nu wel ge zien, dat wij er niets van terecht brengen. Daarom zal hij ingrijpen en zelf het bestuur in handen nemen". Van een eigenlijk zeer trieste zaak heeft men toch nog iets leuks trach ten te maken. Dit meisje werd uit geroepen tot „Miss Smag". Mogelijk was de beoordeling: „Hoe goed staat het zuurstofmasker". AMSTERDAM In Amsterdam is gisteravond na een langdurig ziekbed overleden prof. dr. J. Popken (65). Hij was gewoon hoogleraar in de zuivere wiskunde aan de Universiteit van Am sterdam. Prof. Popken werd op 14 de cember 1905 geboren in Smilde. Van 1937 - 1945 was hij leraar wiskunde in Den Haag, Veendam en Ter Apel. Ook was hij privaatdocent aan de Rijksuni versiteit in Groningen (1937) en de R. U. in Leiden (1940 - 1942). Van 1945 - 1947 was hij wetenschappelijk mede werker aan de R. U. in Groningen, in 1947 aan het Mathematisch Centrum in Amsterdam. In 1947 werd hij gewoon hoogleraar aan de R. U. in Utrecht. Op 1 januari 1955 werd hij tot hoogleraar benoemd aan de Universiteit van Am sterdam. Sinds 1954 was prof. Popken lid van de Kon. Academie van Weten schappen. Hij heeft een groot aantal publikaties op zijn naam staan, voor namelijk op het gebied van de getallen theorie en de analyse. Overval op trein Een jeugdbende heeft in de nacht van donderdag op vrij dag in Chicago een goederentrein gesto len. Tien kisten zijn door de politie achterhaald.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1970 | | pagina 6