Het is altijd de kleine man die de
dupe is van toeristische avonturiers
GOUDEN
BOOM M
BRUGGE:
sp:
FESTIVAL
VAN
JEUGD
ORKESTEN
IN
SANKT
MORITZ
Uniek
Vlaams
buitengebeuren
I r,
OVERWINTEREN
OP EEN
KOOPJE IN SPANJE
.555, '5' 5'5:"
ZATERDAG 25 JULI 1970
I)e krantenkoppen schreeuw
den het weer eens uit: toeris
ten gedupeerd door Neder
lands reisbureau. De televisie
vertoonde opnieuw de langza
merhand vertrouwde beelden:
een radeloze man in hemds
mouwen. die in één dag al zijn
tuurvcrdiende spaarcenten is
kwijtgeraakt, een huilende
Vrouw die uitroept: „Nu is al
les voorbij. Zo'n bedrag bren
gen we in jaren niet meer
Een kers\
op
De oorzaak
halfbakken reisbureau-direc-
door een Duitse beroepsoplich
ter, die de huurpenningen
voor Spaanse appartementen
royaal in eigen zak slak. In
het begin van deze week werd
hij door de Spaanse politie ge
arresteerd, maar toen was het
voor honderden Nederlanders
al te Iaat. De eigenaren van
de appartementen, die nog
geen cent gezien hadden, rie
pen. dat ze niets meer te ma
ken wilden hebben met het
Nederlandse reisbureau en dat
alleen mensen met baar geld
in hun appartementen zouden
worden toegelaten. Vanaf dal
moment houdt de 25-jarige di
recteur van het Amsterdamse
reisbureau zich schuil en
scheept hij de radeloze klan
ten af via zijn automatische
antwoordapparaat, dat niet
eens de moeite neemt een
welgemeend excuus te stame
len. Goed, je kunt achteraf
zeggen, dat die reisbureau-di
recteur ook niet heeft gewe
ten. dat hij in de handen zou
vallen van een aarts-bedrie
ger. Je kunt zeggen :„wat hem
nu is overkomen, kan elk reis
bureau, ook het grote, ver
trouwde, gebeuren". Maar
daarmee is nog geen antwoord
gegeven op de vraag, waarom
de Nederlandse wetgever ie
dereen, rijp en groen in de
gelegenheid stelt om een reis
bureau te beginnen. Met vijf
gulden en een hoop branie
kan elke Nederlander een
plaats op de toeristenmarkl
claimen en over de ruggen
van kleine sappelaars hotels
afhuren en chartervliegtuigcn
bestellen. De wet legt hem
daarbij geen strobreed in de
weg en zelfs als er een kink
in de kabel komt. als de avon
turier bemerkt, dat hij ver
keerd gegokt en jammerlijk
gecalculeerd heeft, dat hij
door notoire leugenaars in de
boot is genomen en geen been
meer heeft om op te staan,
hoeft hij alleen de knip op
zijn winkeldeur te doen en het
telefonisch antwoordapparaat
in werking te stellen. De gal
bittere teleurstellingen, de tra
nen en de wanhoop, die hij
zijn klanten opdringt, zijn bij
komstigheden. waar hij zich
nauwelijks druk over
maakt.
Het is ongelooflijk, dat in een
geordende maatschappij zulke
dingen kunnen gebeuren. Het
is ongelooflijk, dat de wetge
ver gul en grenzeloos de gele
genheden creëert, waarin de
dief gemaakt wordt. Niemand
vraagt, of een reisbureaudirec
teur in staat is om tegensla
gen op tc vangen, of hij solva
bel genoeg is om aan zijn
dure plichten te voldoen.
Integendeel: Gods beste ze
gen vergezelt de man vanaf
het eerste moment en als hij
faalt krijgt hij slechts het
weinig effect sorterende heili
ge kruis na. Een bittere bij
komstigheid is nog. dat het
altijd de kleine man is. die op
een afschuwelijke manier ge
dupeerd wordt. Hij is het im
mers. die zijn schamel kapi
taaltje toevertrouwt aan reis
bureaus, die met de scherpste
prijzen goochelen en daarmee
voortdurend balanceren op de
rand van de afgrond. Hun
aanbiedingen laten domweg
geen ruimte voor tegenslagen
en op het moment, dat de te
genwind opsteekt, hebben ze
geen zeilen meer over om op
koers te blijven. Alleen daar
om is het al noodzakelijk, dat
van hogerhand paal en perk
wordt gesteld aan deze prak
tijken. Goedwillendheid is niet
voldoende om het handjevol
vakantiegeluk van medemen
sen veilig te .stellen. De prak
tijk heeft dat wederom op be
schamende wijze bewezen. Het
is de hoogste tijd. dat de klei
ne man de wet als bondgenoot
krijgt en zich bij voorbaat kan
vrijwaren voor bittere vakan
tie-teleurstellingen.
15 '\v!' 5
-j
Tweeduizend inwoners van Brugge.
2000 kostuums. 7 muziekkorpsen, 6
koren, meer dan 100 ruiters. 25
praalwagens, kleurige reuzen en le
gendarische dierfiguren vormen sa
men de Praalstoet van de Gouden
Boom. die op 23 en 30 augustus door
de straten van Brugge zal trekken
Eens in de vijf jaar beleeft deze
Vlaamse stad het super-spektakel.
geschiedenis pompeus tot
i'orden gewekt. Row
leed van verre v
t de
irediè
buitengebeuren. dat zijn weerga m
Europa niet heeft. De Brugse praal
stoet is niet een produkt van moder
ne historici, die met een welwillend
lodderoog terug kijken naar een vol
tooid verleden tijd. maar is een vrije
vertaling van wat de J5-eenu.se kro
niekschrijvers hebben bericht over
de bloeddorstige Noormannen, de fa
natieke kruisvaarders en de Friese
dijkwerkers, die de moerassen rond
Brugge met bloed, zweet en tranen
drooglegden. De stoet, in 1958 ge
creëerd door Antoon Viaene. de in
ternationaal bekende conservator
van het Guido Gezellemuseum in
Brugge, ontleent zijn naam aan het
huwelijk van Karei de Stoute, her
tog van Bourgondië met de Engelse
prinses Margareta van York. dat in
I486 op grootscheepse wijze in
Brugge werd gevierd. Volgens over
leveringen was het een ..schitterend
feest, dat als hoogtepunt een adem
benemend steekspel kreeg, waarin
ridders van het Gulden Vlies elkaar
gouden boom betwistten. De Praal
stoet van de Gouden Boom doet het
nu nog eens dunnetjes over en toont
in negentig taferelen het dansende
en zingende volk van Brugge in het
herfsttij der Middeleeuwen. Wie op
23 of 30 augustus getuige wil zijn
van dit unieke schouwspel kan voor
nadere inlichtingen en gereserveerde
zitplaatsen terecht bij de dienst voor
Toerisme, Markt 1 in Brligge of bii
het Belgisch Verkeersbureau. Leid-
seplein 7 in Amsterdamtelefoon
020-245959. De aanvang is 's mid-
dags om 15.30 uur en de prijzen der
zitplaatsen zijn 40. 00. 80 en 100
Belgische Franken. Warm aanbevo
len voor hen. die de zomer op dave
rende wijze willen besluiten.
VAKAVTIETIP: BABYHüiPai AUIPBAH' 1
në/TDJig-5
Waarheen in Nederland
Vrijwel alle toeristische beziens
waardigheden zijn op één geweldige
hoop geveegd in de geplastificeerde
reisgids Waarheen in Nederland, die
uitgegeven werd door Van Dishoeck
in Bussum (prijs fl. 6.70). De samen
stelster is Joanita Lee, die zich op
haar zwerftocht door de lage landen
geen bezienswaardigheid, geen juul-
blazers cn geen klompendanser door
de neus heeft laten boren. Het resul
taat is een curieus werkje geworden,
dat bol staat van de informatie. Ter
completering is een lijst opgenomen
van verenigingen en instanties, die
de zwerver door Nederland verder
op weg kan helpen.
Zomerskiën in Engelberg
In september bieden de hotels Belle-
vue en Schweizerhof in Engelberg
(Centraal Zwitserland) een 7-daags
sportabonnement aan van zaterdag
tot zaterdag Prijs 285 franken inbe
grepen half pension, welkomstcock
tail. 4 uur tennis, 1 dag zomerskiën
op de 3020 meter hoge Titlis. week
kaart voor overdekt en buitenbad. 1
bergtocht met gids, kegeltoernooi en
avondpicknick. Toeslag voor volledig
pension 35 franken.
WANDELEN
IN LENK
Ter gelegenheid van het Europese
Natuurbeschermingsjaar worden in
het Zwitserse Lcnk (1100 meter.
Berner Oberland) wandelwekcn ge
organiseerd. Onder deskundige lei
ding kan men zo kennis maken met
de bergwereld en speciaal met het
beroemde natuurreservaat Gelten-If-
l'igen. Op liet programma staat ook
een bergtocht naar dc 3247 meter
hoge Wildhorn onder leiding van een
gediplomeerde berggids. De prijs be
draagt 464 Zwitserse franken per
persoon voor zeven dagen hotelver-
blijf met hall pension, leiding, berg
gids. lunches in bergrestaurants,
stoeltjeslift en vervoer per auto in
het wandelgebied. Voorts toegang tot
twee evenementen en een gratis ex-
cursiekaart. Voor niet hotelgasten
zijn de kosten 135 franken. Verdere
inlichtingen bij het Verkehrsburo
Lcnk Zwitserland, telefoon 0941-
FERVENTE MUZIEKMINNAARS
doen er goed aan half augustus de
vakantiesteven te wenden in de rich
ting van het Zwitserse Sankt Moritz,
speeltuin der rijken in het gebene
dijde Graubttnden, waar op 18 au
gustus het tweede Internationale
Festival van Jeugdorkesten begint.
Gedurende twaalf dagen zullen jon
geren uit drie werelddelen tussen de
bergreuzen hun muzikale hart luch
ten en onder leiding van wereldbe
roemde muziekpedadogen repeleren.
De besten onder hen zullen aan het
einde van het festival Worden sa
mengebracht in het "1970 Internati
onaal Jeugdorkesten Festival Or
kest", dat op 29 augustus een groot
afscheidsconcert zal verzorgen. Diri
gent van dit unieke, kersverse orkest
is de Tsjech Walter Suskind.
Voordat de jeugdorkesten naar
Sankt Moritz komen, zullen ze eerst
nog een rondreis door Zwitserland
maken en in 15 steden en dorpen
concerteren. Het definitief sluitstuk
Vorig jaar gooide een jeugdorkest ui! Berlijn HET ORKEST
„DER STAATLICHEN HOCHSCHULE FüR MUSIK UND
DARSTELLENDE KUNST", ja ja, de Duitsers kunnen het zo fijntjes
zeggen hoge ogen op het eerste festival van internationale
jeugdorkesten.
van deze muzikale jongerenhappe-
ning is een concert op 30 augustus
in de Tonhalle in Zürich, waar de
drie beste jeugdorkesten voor het
voetlicht zullen komen.
De negen deelnemende orkesten ko
men uit Hongarije. Bulgarije, Italië,
Zuid-Afrika, Amerika. Zwitserland,
Duitsland, Canada en Engeland. Vo
rig jaar blies ook een Nederlands
orkest dapper zijn partij mee. maar
ditmaal ziet Nederland geen kans
om een representatieve afvaardiging
samen te stellen. Jammer, maar vol
gende keer beter.
Tot de werken, die uitgevoerd zullen
worden, behoren de Wassermusik
van Handel, het concert voor viool
en orkest van FeLix Mendelssohn-
Bartholdy, het Ballet Parisien van
Jacques Offenbach, de Onvoltooide
symfonie van Schubert, die Kunst
der Fuge van Bach, de Schilderijen
tentoonstelling van Modest Mus
sorgsky, het concert voor viool en
orkest van Max Bruch, de vierde
symfonie v an Robert Schumann, de
variaties op een rococo-thema van
Peter Tsjaikowsky en de Polovvetzer
Dansen van Alexander Borodin.
Voor inlichtingen over logiesmoge-
lijkheden en het bijwonen der con
certen: Zwitsers Nationaal Verkeers
Bureau. Koningsplein 11 in Amster
dam. telefoon 020-222033.
Esso Stadsgids
in oen onbekende stad kan een auto
mobilist zich soms voelen als een kat
in een vreemd pakhuis. HU weet niet,
'ioe hij snel in het centrum kan
kimcn of hij juist dal centrum kan
R.'rmijden. Hij zoekt dikwijls te lang
naar gebouwen, die hij wil bezoeken
en hij weel niet, waar de parkeer
terreinen zijn. De Esso Stadsgids wil
deze problemen nu met één gedrukte
klap oplossen. Het bevat plattegron
den van 50 Nederlandse steden met
alle beiangrüke aanwijzingen die hU
nodig heeft: in- en uitvalswegen, mar
kante punten, belangrijke gebouwen
etc. De prijs van deze handige gids,
die verkocht wordt in de meeste Esso-
shops, is twee gulden vijftig.
TcrwUl tienduizenden Nederlanders zich gereedmaken om als moderne
Icarussen door het zwerk naar een zondoorstoven Spaans strandje te zweven,
zün de reisbureaus alweer aan de slag gegaan om de gunst der vaderlandse
gepensioneerden te verwerven. De zelfrijzende welvaart en de fysieke
welstand van de vaderlandse AOW'ers hebben de bejaarden als nieuwe
toeristenbron aangeboord en de slappe wintermaanden, die tot voor kort
onverkoopbaar waren, biyken opeens gewild bü duizenden die de arbeid
definitief hebben ingeruild voor een geprolongeerde vakantie.
In dc winter van 1969 gingen naar schatting zo'n zesduizend Nederlanders
naar Spanje om daar in een luxueuze overwintering hun oude dag te vieren.
De ieisbureaus lanceerden reclamekreten als ,.de winterzon in Spanje is
goedkoper dan de regen in Nederland" en „Overwintering in Spanje binnen
ieders bereik" en het effect was ongelooflijk: het fenomeen van de
toeristische overwintering bleek binnen de kortste keren een bestseller van
de eerste orde te zijn geworden. In het begin waren het de oud-Indiëgangers,
die met de tropenzon in hun botten maar moeilijk konden wennen aan het
Nederlands klimaat. Zij bedachten zich niet lang en stoven gelijk zuidwaarts.
Daarna volgden ook andere groepen, die inmiddels hadden uitgerekend, dat
ze tweeduizend kilometer verderop goedkoper uit waren dan in hun eigen
bejaardenflat. Een verblijf van ruim drie maanden in Mallorca of aan de
Costa del Sol kost anno 1970 gemiddeld achthonderd gulden. Daar is de
vliegreis bij inbegrepen, maar niet de verzorging. Als men de maaltijden
erbij telt. komt men aan een bedrag, dat schommelt tussen de elfhonderd en
twaalfhonderd gulden. Zeg nou zelf: daar kom je in Nederland nauwelijks
voor aan tafel.
Het merendeel van de zesduizend spijtoptanten, die vorig jaar naar Spanje
afreisden, is afkomstig uit de Randstad Holland. Een begrijpelijke zaak: de
toe-operators, die de aanbiedingen doen. wonen bij hen om de hoek en het
aanbod van randstedelingen, die het klamme klimaat maar al te graag
inruilen voor wat waterige Spaanse zon, is groot genoeg om de
chartervliegtuigen te vullen.
Wat de prijs betreft: die kan alleen zo laag worden gehouden, omdat de
toeroperators er zelf het grootste belang bij hebben, dat de peperdure
accommodaties twaalf maanden per jaar bezet zijn. Ook het levensgrote
probleem van de seizoenmedewerkers kan via de overwinteraars eenvoudig
opgelost worden. Door twaalf maanden per jaar op de bekende bestemmingen
ie vliegen, is men r.u in sl_.at om het personeel 'n jaarb.-trekking te garanderen.
Vorig jaar schommelden de prijzen tussen de zes en tien gulden per persoon
per dag voor een appartement zonder verzorging tot rond achttien gulden
voor een volledige verzorging in een goed middenklassehotel. Dit berekend
voor een verblijf van tenminste lachtig dagen. Voor dat geld kregen de
gepensioneerden ook pog een goede medische begeleiding, een gratis
kerstdiner bij het armetierige boompje en een gratis uitwisseling van
kerstgeschenken met de achterblijvende familieleden in het vaderland.
Zeg nou zelf: op die manier wil je wel vijfenzestig plus zijn.
Toeroperators spelen Sinterklaas
voor bejaarden uit Nederland
Je kunt natuurlijk de winst van je oude dag op een verveloos
bankje in een Nederlands park zetten. Maar voor hetzelfde of
minder geld beleg je het veilig in Spaanse zon cn zuidelijke luxe.
Veemarkt in Den Bosch
Elke woensdagmorgen van 7 tot
1 uur wordt in Den Bosch de be
roemde veemarkt gehouden in de
Brabanthallen. De aanvoer bestaat
doorgaans uit zo'n 7000 runderen cn
kalveren, varkens en zeugen, biggen,
schapen, geiten en lammeren Toe
risten hebben gratis toegang.
Men kan in Den Bosch voor twee
vijftig ook een stadswandeling ma
ken onder leiding van een VVV-
hoslcss. Elke woensdag cn donder
dagmiddag tussen 2 cn 4 uur. Ver
trek vanaf het VVV-huis op dc
Markl. Bezoeken worden gebracht
aan dc werkplaats van ccn kopersla
ger. aan het historisch stadhuis, het
museum Dc Brabantse Poffer en een
goede herberg voor ccn kop koffie
cn ccn onvervalste Brabantse Bol. In
datzelfde Den Bosch kan men ook
over lijken gaan cn dat nog wel in
de St.-Janska'hedraal. De vloer van
deze laatgothische kruisbasiliek be
staat namelijk grotendeels uit ge
beeldhouwde grafzerken. Vanaf de
15e eeuw lot aan dc tijd van Napo
leon werd in dc St—Jan begraven.
Bczichtingcn dagelijks van 10 tot 12
en van 14 tot 18 uur. Kosten 35 ct.
Rondleidingen om II 2 cn I uur
Sankt Moritz, speelplaats der rijken in het gebenedijde Zwitserse Graubiindc
het muzikale mekka der jongeren uit drie werelddelen.