HET GAAT ZUID-AFRIKA
OM MEER DAN WAPENS
Felle botsing
Senaat-Witte Huis
Frankrijk
treedt op als
leverancier
LUNS: PROBLEMEN
VOOR LONDEN BIJ
TOETREDING EEG
Card ins
nieuwe
vrouw
geweldig
Grieken krijgen
meer aardappelen
voorgeschoteld
Wilson vraagt
publicatie van
geheime brief
Labour vraagt
onderzoek naar
straf Devlin
Bescherming
derde landen
noodzakelijk
Assoeandam
in gebruik
PAGINA 6
LEIDSE COURANT
WOENSDAG 22 JULI 1970
JOHANNESBURG (A.P.).
Bij de storm over het voorlopige
besluit de wapenleveranties aan
Zuid-Afrika op beperkte schaal te
hervatten, zou men kunnen ver
seten dat het eigenlijk helemaal
niet op de eerste plaats om wapens
gaat.
Zuid-Afrik» heeft de best uitgeruste
«trtjdmacht zowel offensief als defen
sief in Afrika ten zuiden van de
Sahara. Zonder te veel moeite ziln
andere leveranciers gevonden, nadat
Groot-Brittannië in 1964 besloot de
waoenleveranties te staken. Frankrijk
heeft bijvoorbeeld straaljagers, helikop
ters, pantserwagens geleverd en ge
holpen bij de ontwikkeling van raketten,
en de eerste van drie in Frankrijk ge
bouwde onderzeeërs van de Daphne-
klasse zal deze week in Nantes aan de
Zoidafrikaanse marine worden overce-
De minister van Defensie, Pieter W-
Botha, heeft onlangs gezegd dat ook al
wordt het Britse wapenembargo opge
heven, Zuid-Afrika zal voortgaan met
zijn militaire aankopen in Frankrijk.
„Wij zullen nooit vergeten dat Frankrijk
bereid was en im 'om cms woord te ge
loven dat wij geen aggressieve bedoelin
gen tegen enigerlei land hebben. Nadat
Frankrijk ons woord had geaccepteerd,
heeft het ons wapens van hoge klasse
geleverd", zo zei Botha.
Het gaat Zuid-Afrika dan ook veel
meer om de Britse betrokkenheid
een belofte om militair een grotere rol
In het zuiden van de Atlantische Oceaan
en de Indische Oceaan te gaan spelen.
Tegelijkertijd wil Zuid-Afrika de nadruk
leggen op zijn rol als verdediger van de
zeeroute om Kaap de Goede Hoop als
een integraal onderdeel van de gehele
■westelijke strategie.
Deze oogmerken waren maet te ver
wezenlijken toen de verslagen Labour-
partij nog aan de macht was. Oud-
premier Harold Wilson had besloten tot
een militaire terugtrekking uit het gehied
ten oosten van Suez en had zich doof
gehouden voor de verzoeken uit Pretoria
om de Sdimonstown-defensieovereenkomst
hechter te maken. Dit pakt is genoemd
naar een marinebasis ongeveer 40 km
ten zuiden van Kaapstad, dat tot 1955
hoofdkwartier voor de Britse vloot in
het zuiden van de Atlantische Oceaan
De overeenkomst voorzag in samen
werking tussen de twee landen bij de
verdediging van ddt gehied. de veiligheid
van de zeeroutes rond de Kaap en het
toekomstig gebruik van de basis. Het
verplichtte Groot-Brittannië ook te
helpen bij de uitbreiding van de Zuid-
afrikaanse marine door oorlogsschepen
beschikbaar te stellen.
De Zuidafrikaanse belangstelling voor
militaire leveringen door Groot-Brittan
nië gaat op de eerste plaats uit naar de
Nimrod-verkenningsvliegtuigen ter ver
vanging van de ouderwetse Schackletan-
patro ruillevliegtuigen en naar moderni
sering op Britse werven van fregatten
en onderzeebootjagers.
De Firebee II daalt hier aan een ruimteparachute in de woestijn van Texas.
Het is een Amerikaans straalvliegtuig dat zonder piloot een snelheid van
1600 kilometer kan halen. De parachute moet voor een veilige landing zorgen.
Jaarlijks worden
1.2 min. wekkers Procedurekwestie'
en horloges in ons
land geïmporteerd
(Vai
moderedactie)
WAPENLEVERANTIE
LONDEN (AP) Oud-minister Ha
rold Wilson heeft in het Lagerhuis ge
ëist dat de regering Heath de geheime
brief zal publiceren welke zij naar de
leiders van de Gemenebest landen heeft
gestuurd over haar voornemen op be
perkte schaal de wapenleveranties aan
Zuid-Afrika te hervatten. Heath heeft
geweigerd daaraan te voldoen.
Wilson vroeg om publicatie, zodat de
parlementsleden kunnen beoordelen of
het beleid dat in de brief is uiteengezet
in overeenstemming is met de uitspra
ken van minister sir Alec Douglas-
Home in het Lagerhuis. Deze heeft
maandag met klem betoogd dat geen
definitief besluit genomen is over de
wapenleveranties. In de brief van Heath,
die voor AP inmiddels is gepubli
ceerd, wordt echter gezegd dat reeds
een beslissing over het regeringsbeleid
is genomen.
Kapelaan blijft
na huwelijk
in parochie
PARIJS Twee dagen Parijse collecties en we hebben de absolute
zekerheid dat de dagen van de mini's geteld zijn. Ze hebben zich dapper
verdedigd maar voortgaande op de triomfantelijke intocht van al de
modellen in de salons der couturiers kunnen we niet anders, dan in stilte
een treursmars aanheffen voor de onzichtbaarwordende knieën en de
verdwenen, zich jongensachtig bewegende jeugdige vrouwen. Uit het
verleden hebben de ontwerpers alles te voorschijn gehaald waarover wij
ettelijke seizoenen hebben geglimlacht, en om het nieuwer te maken
werden in alle modehuizen mannequins mee-geslachtofferd met de mini-
zomen. Van overal kwamen nieuwelingen te voorschijn die iets ronder,
iets sensueler (zeggen de Amerikanen), iets meer verleidelijk zijn dan hun
voorgangsters. Zij weten hun stappen te meten zodat al het bont, de
struisveren, de splitten in de rokken en andere attributen van de nieuwe
wintermode hun figuur nog bekoorlijker kleden dan men op het eerste
gezicht zou denken.
en slaagde erin deze allemaal nieuw
te laten lijken. De rokzomen waren op
de gewone Chanellengte van vijf cm.
beneden de knie. Klassieke cardigans
waren er in overvloed, vele in rood,
marineblauw en witte tweed, rood af
gebiesd, rode en witte king-size ge
broken ruiten werden gebruikt, teza
men met gespikkelde of voorgespon-
nen tweeds voor mantel- en japonen
sembles of jasje- en japonkostuums.
De hoogtepunten van de show waren
de perfectie van de details en de
prachtige stoffen.
Chanels belangrijkste nieuws is het
kort afgesneden jasje op taillehoogte.
Het heeft een bolero-look van voren
maar is ingenomen opzij en verschijnt
in tweeds tot en met fluweel, afgezet
met witsatijnen revers.
Pierre Cardin, de grote romanticus
van de mode voor morgen, opende zijn
show met een korte verklaring, dat
hij kleren ontwierp voor „de nieuwe
vrouw" en deze is geweldig. De ge
toonde collectie was niet alleen sensa
tioneel en profetisch, maar ook de
allermooiste die hij ooit heeft ontwor
pen. De Cardinlijn is aan een kant
hecht geworteld in het verleden, de
Franse Renaissance. Hierin worden
impressies gevonden van kostuums die
hij gemaakt heeft voor de film „Prin-
BONT,
STRUISVEREN,
SPLITTEN
Zilvervos, rode vos, otter en everbont,
struisveren en tweed hebben we ge
zien bij Balmain, die zijn „jolie mada
me" elegant-sportief weet te kleden.
Mantels met plooien bont voor
kragen, manchetten en zomen
smalle mouwen, rokken en laarsschach
ten uit hetzelfde weefsel als de man
tels: dat zijn enkele details uit Bal-
mains collectie. Enkele mantelkos
tuums, steeds met plooien in de rok
ken en bijna uitsluitend in zwart met
als versiering een klein astrakan of
beverbontkraag je. Balmain houdt van
ceintuurs die hij soms iets lager legt
dan de taille en versiert heel veel met
vergulde ketens. Boven dat alles
smalle, het hoofd omvattende hoedjes.
Een daarbij gedragen de rechthoekige
overslag-handtassen.
Ook „Coco" Chanel toonde haar speci
aliteiten voor de herst en de winter,
cesse de Cleves". Het andere eind van
de draad voert welbewust tot de uiter
ste grenzen van de ruimte. De maan-
meisjes van Cardin dragen nu reeds
de mode voor de brave new world die
nog moet komen.
In de sportieve sfeer was veel gedok
terd aan accessoire-combinaties.
Vinyl-laarzen en handschoenen wedij
veren met gestreepte jerseycombina
ties van handschoenen en mutsen.
Ook zijn er nieuwe handtassen en
leerwaien.
'Overdag zijn de rokken strikt midi, 's-
avonds reiken de zomen tot de grond.
De mantels zijn net geen maxi, met
overdag als karakteristieken het ont
breken van mouwen en de aanwezig
heid van panden. Zij maken een mid
deleeuwse indruk en lijken wat op
kazuifels.
Er zijn grote aantallen zeer slanke
jerseyjurken in herftbruin en roest
bruin, die onder mantels met panden
worden gedragen. Eén van de mooiste,
in grijze „gebreide" tweed, werd ge
dragen met bijpassende kortgesneden
broek, een witte pop, witte
vinyl laarzen en handschoenen en een
middeleeuws aandoende hoed.
verslaggevers)
TETERINGEN De katholieke inwo
ners van Teteringen (Noord-Brabant)
gaan er in meerderheid mee akkoord,
dat kapelaan J. van der Veeken, die van
plan is in het huiwelijk te treden, in hun
parochie werkzaam blijft als pastoraal
werker. Na een geheime stemming onder
alle parochianen van 16 jaar en ouder,
waarbij bijna 70 procent zich uitsprak
vóór zijn aanstelling, heeft bisschop
Ernst van Breda de heer Van der Vee
ken onmiddellijk benoemd, met uitzon
dering van de eucharistieviering, de
huweflijköbediening en de biecht.
Aan de stemming (op verzoek van
mgr. Ernst) is door een opmerkelijk hoog
aantal katholieke inwoners, namelijk
90,41 procent, deelgenomen. Van de 1941
in aanmerking komende parochianen
stemden er 1755. Er waren acht ongel
dige en 45 blanco stemmen. Van de
overblijvende 1702 stemmen, waren er
1158 (dat is 68,04 procent) vóór aanstel
ling en 544 (31,96 procent) tegen. Op
basis van deze ruim 2/3 meerderheid
vóór is mgr. Ernst tot de benoeming
overgegaan.
Muntenvondst
Raamsdonkveer
bracht 26 mille op
WASHINGTON (AP) De koude oorlog tussen de machtige Senaatscommissie
voor buitenlandse betrekkingen en de regering-Nixon is gisteren roodgloeiend
geworden. De commissie heeft steeds in het buitenlandse beleid een rol gespeeld
welke btfna net zo belangrijk was als het Witte Huis en het State Department.
Verzet tegen het Witte Huis en het beleid van het State Department door de
commissievoorziter J. W. Fulbright en Stuart Symington, beide democraten, heeft
daarna de betrekkingen binnen de regering bekoeld.
SENATOR FULBRIGHT
(Van
verslaggevers)
UTRECHT. Jaarlijks worden niet
minder dan 1,2 miljoen wekkers en hor
loges in ons land geïmporteerd, voor
namelijk uit Zwitserland, West-Duits-
Isnd, Japan en Frankrijk.
Het assortiment vam uurwerken en
sieraden) blijkt steeds meer te worden
bepaald door de smaak van de jonge
generatie; bij uurwerken modern naar
kleur en vorm; bij de sieraden doen
vooral de Scandinavische produkten het
goed wegens hun bizarre vormen en
kleuren. Dit jaar verwachten de 2700
juweliers en horlogezaken in ons land
een aanzienlijke omzetstijging met 11
procent, waardoor de totaal-omzet rond
de 400 miljoen gulden zal bedragen.
laat op gelost
BONN (D.P.A.) De Britse regering
zal het naar de mening van minister
Luns bijzonder moeilijk krijgen bij haar
pogingen aan de huidige pro-Europa-
politiek te blijven vasthouden. In een in
terview met het Duitse weekblad Bunte
niustrierte omschreef de Nederlandse
bewindsman het als „niet geheel on
mogelijk dat alle factoren in negatieve
zin gaan samen werken", waardoor
Groot-Brittannië gedwongen zou worden
zijn verzoek tot toetreding in te trekken.
In dit geval zou Londen ook beslist be
grijpen dat de laatste kans verkeken was
om met bet Europese continent tot een
verbintenis te komen
handelingen
kelijker als
keiijker,
Edward Hi
Buitenlandse Zaken Sir Alec
Home Europees gezind zijn. „Moeilijker
wordit bet naar mijn mening omdat be-
KOLONELSMENU
Onlangs heeft de Griekse regering een nieuwe wet aangekondigd die inhoudt dat
alle restaurants tweemaal per dag aardappelen op het menu moeten hebben staan.
Een woordvoerder zei dat de aardappelproduktie van het land toegenomen was en
dat de regering wilde dat ook het verbruik zou toenemen.
„De Engelsen en Duitsers eten ook grote hoeveelheden aardappelen", voegde hij
eraan toe. „du6 waarom de Grieken niet". Hij ijvertelde niet wanneer de wet
van kracht zou worden en wat de straf op overtreding zou zijn.
Het is niet de eerste keer dat er wet komt die van toepassing it op restaurants en
wat er geserveerd wordt. Vanaf verleden jaar mei moest er op woensdag in alle
restaurants kip opgediend worden en geen ander vlees, maar die wet is twee
maanden geleden ingetrokken. Al eerder is een wet v.
het door de regering verboden ie tijdens volksdansen
paaldie Labourkrmgen de enti-EEG-etem-
ming willen verhogen". Voor het geval
de Engelsen niet bij de Europese integra
tie betrokken zullen zijn. zullen volgens
de „Zes" zich toch ontwikkelen tot een
supra-nationale polirtmeke unie, die daar
na op betere tijden en een andere com
binatie zou moeten wachten. „Dan zou
de idee van de Europese eenheid echter
met jaren worden vertraagd".
Luns zei dat de Nederlanders er zich
van bewust zijn dat „ze tijdtelijk water
bij de wijn vam de supra-nationaliiteit
moeten doen", als Engeland, Noorwegen,
Denemarken en Ierland tot de gemeen
schap mochten toetreden.
In Brussel hebben zich gisteren ook
de eerste kleine problemen voorgedaan
b»j de onderhandelingen. Het ging om
een procedurekwestie die Inhield hoe de
feiten zouden moeten worden gerang
schikt die zich bjj de verschillende sec
toren van onderhandelingen gaan voor
doen, in het bijzonder bü de landbouw
De Britse onderhandelaar Barber stelde
voor gemengde EEG—Britse werkgroepen
in het leven te roepen, maar de Zes
wilden voorkomen dat bij deze bespre
kingen een wijziging vam het landbouw
beleid, zoals wordt voorgestaan dooi
Mansholt, zou ontstaan. Het resulteerde
in een beraad van vele uren zonder
Engeland, tot een compromis werd ge
vonden, waarbij de Europese commissi»*
samen met de Britten gegevens moet
verzamelen. De Britten hadden zich al
expliciet akkoord verklaard met het
huidige gemeenschappelijke landbouw
beleid. De problemen die rijzen ten aan
zien van suiker, varkensvlees, zuivel en
sieren worden toevertrouwd aan de
permanente vertegenwoordiger®.
Minister Luns verklaarde na afloop
dat de methode van werken is teren
volkomen onjuist was. Alles had in twee
uur afgehandeld kunnen worden.
(Van e
r verslaggevers)
RAAMSDONKSVEER De lUams-
donksveerse muntenvondst heeft giste
ren te Raamsdonksveer onder de vei-
lingbamer een bedrag van ruim 26
mille in eerste instantie opgeleverd.
Van de totale vondst werd gisteren
namelijk een gedeelte geveild: 260
munten, waarvan 7 gouden. De overige
140 stuks gaan de volgende week onder
de hamer van de veilingmeester door.
Verreweg het grootste aantal munten
ging naar Belgen. Zo wist de heer Del-
monte uit Brussel zich meester te ma
ken van een gouden „Louis d'Or" uit
1694, de duurste munt die exact 500
gulden opbracht. Ook de heer Van Gel
der, directeur van het Penningkabinet
in Den Haag, kocht een aantal munten.
Enkele banken lieten al evenmin ver
stek gaan. De winst, en die sprak uit
eindelijk het meest tot de verbeelding,
wordt opgedeeld tussen de vier gebroe
ders Heesters en de heer W. van Duren
uit Geertruidenberg, machinist bij een
Raamsdonkse firma, die op 18 april de
eerste schep met gouden grond verzet-
LONDEN (AFP) Ca. negentig La-
bourafgevaardigden uit het Britse La
gerhuis hebben een motie getekend vol
gens welke een commissie moet worden
gevormd om een onderzoek in te stellen
naar de veroordeling van Bernadette
Devlin, een zaak die h.i. tevens het
onderwerp van een debat dient uit te
Bernadette Devlin zit sinds 28 juni
een gevangenisstraf van zes maanden
uit voor rebellie en het aanzetten tot
rebellie. De Labourafgevaardigde Ar
thur Latham, die de veroordeling van
Bernadette Devlin reeds herhaalde ma
len in het Lagerhuis ter sprake heeft
gebracht, heeft gisteren een onderhoud
met haar gehad in de vrouwengevange
nis van Armagh. Een andere vertegen
woordiger van Labour, Michael Foot,
zal in het kiesdistrict van Bernadette
Devlin het woord voeren.
Commissie
verplicht tot
geheimhouding
Gisteren heeft echter 't state departe
ment laten weten dat de Amerikaanse
ambassadeur in Laos, G. McMurtie
Godley, slechts de commissie onder
volslagen geheimhouding kon inlichten
en dat er geen transcriptie van het
besprokene mocht komen. Leden van de
commissie zagen deze beperking als een
verwijt dat de regering van mening
was dat zij de commissie bij geheimen
niet kon vertrouwen.
„Dit is kennelijk een berekende zet
van de kant van de wetgevende macht
niet op de traditionele manier met de
commissie samen te werken", zei Ful-
Symington noemde Godley „een Ame
rikaanse pro-consul" die de leiding had
van allerlei operaties in Laos, de mili
taire inbegrepen.
Dit zal niet het ëinde zijn van de
botsing tussen de wetgevende en uit
voerende macht. Symington heeft reeds
te verstaan gegeven dat als de regering
Nixon bij het congres geld komt vragen
om de Amerikaanse activiteiten in het
Geen Amerikanen
in Israëlische
luchtmacht
TEL AVIV (RTR) Een Israëlische
militaire woordvoerder heeft gisteren
verklaard dat er geen Amerikaanse on
derdanen als piloot dienst doen in de
Israëlische luchtmacht. Hij zei dit in
antwoord op berichten uitCaïro, dat
Egypte zaterdag een Amerikaanse pi
loot in een Israëlische Phantomstraalja-
ger boven het Suezkanaal had neerge
schoten en krijgsgevangen had ge
maakt. De betrokken piloot, Menham
Eini, is in Israël geboren en getogen,
aldus de woordvoerder.
ZEVENBERGSCHEN HOEK
Overgang wordt
1971 automatisch
(Van e
verslaggeve
UTRECHT De Nederlandse Spoor
wegen zijn niet voornemens de installa
tie van de automatische halve overweg
bomen bij de spoorwegovergang in Ze-
venbergschenhoek le bespoedigen. On
danks het dodelijke ongeval van afgelo
pen zondag. De aanleg van ren derge
lijke installatie staat voor 1971 op het
programma.
buitenland te financieren, het congres
erop zal staan feiten te weten die nu
geheim worden gehouden.
„Ik geloof niet dat het congres ge
dwongen moet worden in het luchtledi
ge te handelen als het er op aankomt
het geld van de belastingbetaler uit te
geven", zo luidde het commentaar van
Symington.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De uitbreiding van d
E.E.G., waarover de onderhandelingen
in Luxemburg begonnen zijn, kan de zo
noodzakelijke export van landbouwpro-
dukten uit de ontwikkelingslanden naar
de E.E.G. belemmeren en terugdringen.
Dit moet tot het uitsterste worden be
perkt en als het onvermijdelijk is
moeten de ontwikkelingslanden volledi
ge compensatie krijgen.
Dit is de kern van een open brief die
door de „X-J-werkgroep" in Nederland
mede namens talrijke Europese zuster
organisaties en werkgroepen ver
den is naar de regeringen van de
E.E.G.-landen, Engeland, Denemarken,
Noorwegen, Ierland, het Europese par
lement, de Europese commissie en de
Europese ministerraad.
De werkgroep X-J vreest voor een
tendens in de E.E.G. tot toenemende
zelfvoorziening op landbouwgebied, die
nog groter wordt als Engeland en ande
re landen zich aansluiten. Het is name
lijk zo dat van produkten waarvoor „de
Zes" een overschot hebben, „de Vier"
(Engeland, Noorwegen, Denemarken,
Ierland) een tekort hebben. De import-
behoefte van „de Tien" wordt dan gro
ter en dit kan leiden tot uitbreiding
van de eigen produktie ten koste van
de ontwikkelingslanden, die thans 35
procent van hun export naar „de Zes"
en Engeland zien gaan".
In de werkgroep X-J werken onder
meer samen de N.O.V.I.B., Sjaloom, de
Plattelandjongeren gemeenschap Neder
land en de Stichting Wereldwinkel-
Reitsuikeractie.
CAIRO (Reuter) Het waterkracht -
station van de reusachtige Egyptische
Assoeandam is gisteren door het in
gebruiknemen van de twaalfde en laat
ste turbine op volle kracht gaan wer
ken. De door Russische technici ge
bouwde dam heeft een capaciteit van
2,1 miljoen kwu. De kosten van het
project hebben in totaal bijna 3,5 mil
jard gulden bedragen.
Het in gebruik nemen van de laatste
turbine is gepaard gegaan met enige
plechtigheden, die werden bijgewoond
door de Egyptische minister voor de
elektriciteitsvoorziening, Sidky Soliman,
De Russische ambassadeur in Cairo
Sergei Wonigradov, Russische technici,
die aan het project hebben gewerkt en
vele duizenden Egyptische arbeiders.
Door deze nieuwe Assoeandam zullen
dorpen die nog steeds van elektriciteit
zijn verstoken, stroom krijgen en zullen
duizenden hectaren onvruchtbaar land
vruchtbaar worden. De elektriciteit y
de Assoeandam zal de komende jaren
aan de behoeften van de Egyptisch»5
industrie en landbouw in voldoende
mate tegemoet kunnen komen.
