DRIE WEKEN
VOOR
DE BEELDBUIS
BULGARIJE
ZWEDEN
MARATHON
VAN
ZESTIEN
VOETBALPLOEGEN
ZATERDAG 16 MEI 19T0
Welk* scheidsrechter het is, behoort tot de vele onbekcuüe tacetten
van het negende toernooi om het wereldkampioenschap voetbal maar
op zondag 31 mei zal om 12 uur het eerste fluitsignaal klinken in het
imposante Aztekenstadion, waar Rusland en Mexico de eerste
wedstrijd spelen van een reeks die op zondag 21 juni eindigt met de
finale, ook ont 12 uur (plaatselijke tijd. dat is ongeveer 19 uur op de
Nederlandse klok). Drie weken intensief voetballen voor een enkele
beker de Coupe Jules Rimet. de inzet van het toernooi, dat de
wereld gevangen zal houden, dat miljoenen aan het televisiescherm
zal kluisteren, dat voor zestien ploegen een slopende marathon zal
zijn naar het einddoel. Er wordt nu al in het koffiedik gekeken.
Engelse bookmakers hebben Brazilië tot favoriet uitgeroepen, waarna
Engeland, Uruguay, West-Duitsland. Italic, Mexico. Peru, Tsjecho-
Slowakije. Rusland. Bulgarije, en Zweden volgen. Voor België,
Roemenië. Israël. Èl Salvador en Marokko is zelfs geen plaats in
geruimd op de biljetten van de bookmakers. Die landen behoren
tot de kanslozen.
Maar wie garandeert dat? Niettemin geldt ook "voor Peru's succes
volle coach Didi als grote favoriet equipe van Brazilië. Naar ziin
mening zal Mexico zilver" veroveren en Peru ..brons". Allicht, hij
bereidde de Peruviaanse selectie voor. Op zondag 21 juni zal de
wereld weten wie de nieuwe wereldkampioen is. Hel enige dat tot
nu toe vaststaat, is dat er zestien ploegen zullen strijden en dat zal
wordeu gespeeld met ballen van een bekend Duits merk dat nogal
eens in de clinch ligt met een concurrerende firma. De kleuren zijn
ook bekend: zwart-wit, geel of geheel wit. Voor de kleurenkükers
gemakkelijk.
Om deze kijkers, zwart-wit of kleur dat blijft om het even. zo veel
mogelijk informatie te verschaffen, wordt vandaag begonnen met
een reeks publikatics waarin alle zestien landen ,.in a nutshell" onder
de loep worden genomen en voorts vele wetenswaardigheden zullen
worden vermeld. Vandaag de start van WK 1970, waarvoor Neder
land zich niet kw alificeerde maar w aarbij het toch nauw betrokken is.
Want Ove Kindvall, voetbal-Nederlander, speelt in Mexico, scheids
rechter Lau van Ravens behoort tot de uitverkoren selectie. Bulgarije
is er ook en dat zette Oranje de voel dwars en van de omringende
landen *ün België. West-Duitsland. Engeland en Zweden van de
party. Reden te over om de schijnwerpers te richten op Mexico 1970.
Huiselijk tafereel in Nederland medio juni 1970. De heer
des huizes languit voor de beeldbuis, pilsje binnen hand
bereik, ..hapjes" in naaste omgeving. Moe drentelt heen en
weer. „Pa", begint ze schuchter, „moet je nou wéér de
hele avondEen strenge blik van Pa legt haar het
zwijgen op. Moe ergert zich. want Pa is al in geen weken
voor hel kastje weg te slaan. Een tweede schuchtere
poging op het andere net iswordt met een
norse blik afgedaan. Moe berust in haar lot. begrüpl hel
ook wel. Pa is in de ban van Koning Voetbal, slokt
's avonds snel zün eten naar binnen en laat moeder het
niet wagen in zyn gezichtsveld te komen. Dan „was er
toevallig net een doelpunt, dat ik nou heb gemist", of „een
vechtpartU". of gewoon maar „een overtreding". Op de
buis het wereldkampioenschap voetbal 1970.
oor pakweg
uit zestien
looi strijden
maar harde realiteit v
tweehonderd voetballers
landen die in het toen
tegen zichzelf e
het geld en vooral ook voor de eer
van het vaderland. De eer van de
natie moet worden hooggehouden Of
dat nu El Salvador. Israël. Marokko.
Engeland of Brazilië is. 's lands presti
ge staat op het spel. En dat telt- Dat
telt zodanig dat daarvoor in de nog
niet zo lange, maar wel traditierijke
geschiedenis van het wereldkampioen
schap voetbal diplomatieke betrekkin
gen zijn verbroken en zelfs een oorlog
is losgebarsten.
In de voorronden van het toernooi,
dat van 31 mei tot eo met 21 juni in
net alle Britse flegmatiek. Engelands captain. Bobby
de eindstrijd tegen West-Duitsland in 1966. Links va
Moore drukt een kus op de kostbare
n hem George Cohen.
Mexico wordt gehouden, was een
voetbalduel tussen El Salvador en
Honduras de directe aanleiding tot
een oorlog tussen die landen. Het ru
we spel dat de spelers elkaar verwe
ten na een wedstrijd in de kwartfina
les van het toernooi in Engeland
(1966) leidde tot diplomatieke moei
lijkheden tussen Engeland en Argenti
nië. En veel langer terug in de histo
rie in 1934 weigerde titelhouder
Uruguay omdat ook Argentinië deel
nam (daarmee waren, na de wedstrij
den in het eerste officiële toernooi in
1930 in Uruguay politieke moeilijkhe
den ontstaan), zelfs te verschijnen in
dit toernooi om de Coupe Jules Rimet,
het meest begeerde kleinood voor de
voetballers aller landen.
Beker weg
Nou ja, kleinood... De dief die twee
maanden voor het toernooi in Enge
land de beker ontvreemdde uit de Cen
tral Hall in Westminster, waar de
trofee bezichtigd kon worden op de
tentoonstelling ..Sport en postzegels"
moest 4,5 kilo aan baar goud met zich
torsen. Die geslaagde inbraak deed
alle Engelsen het schaamrood naar de
ZONDER
„PICKLES"
ZOU ER
GEEN
COUPE
JULES RIMET
ZIJN
GEWEEST
kaken stijgen. De paniek in de Britse
voetbalgeïederen was compleet. Drie
dagen hielden voetballiefhebbers over
de gehele wereld de adem in, drie
dagen zochten tientallen rechercheurs
van Scotland Yard naar de kostbare
beker. Tevergeefs. Maar net toen de
moedeloosheid zich meester maakte
van de Britse voetbalbonzen en meer
nog van de directeuren van de maat
schappij. waar de beker voor ruim
300.000 gulden was verzekerd, toonde
een klein Londens straathondje zijp
niet vermoede speurtalent. In de tuin
van het huis van zijn baas, de toen
26-jarige schuitenvoerder David Cor-
bett. stootte „Pickles" snuffelend onder
de laurierstruiken op de World Cup.
De beroemde Britse dierenliefde kreeg
een extra-dimensie en Corbett was
verrukt: hij kon aanspraak maken op
de meer dan 100.000 gulden grote
beloning. „Pickles" werd „top dog"
van Engeland- Hij had de Britten de
schande bespaard dat daar de geschie
denis van de originele Coupe Julee
Rimet zou eindigen.
Nog mooier
Die mogelijkheid was twee maanden
later nog zeer reëel. Na de overwin
ningen in Zweden (1958) en Chili
(1962) kon het elftal van Brazilië als
eerste team in Engeland de Cup defi
nitief veroveren. De Brazilianen ver
wachtten ook niet anders na de flon
kerende periode Pelé, Didi en Vava.
„Wij zullen", spraken de Brazilianen
reeds „een nog' mooiere Cup ter be
schikking stellen, die we graag de
Winston Churchill Cup zouden willen
noemen". Zo ver kwam het niet. En
geland doorkruiste die plannen, al
weet nu nog niemand of dat doelpunt
van Geoff Hurst, in de verlenging van
de finale tegen West-Duitsland, wel of
niet rechtmatig tot stand is gekomen.
In ieder geval kon aanvoerder Bobby
Moore op de heilige grond van Wem
bley, als eerste Engelsman de Cup
kussen.
Na de oorlog
Engeland had lange tijd niet deelge
nomen aan het wereldkampioenschap.
GROEP 1
RUSLAND
MEXICO
BELGIë
EL SALVADOR
(spelen in
Mexico City)
GROEP 2
URUGUAY
ISRAëL
ITALIë
Zweden
(spelen in
Pueblo en Toluce)
GROEP 3
ROEMENIë
ENGELAND
TSJ.-SLOWAKIJE
BRAZILIë
(spelen in
Guadalajara)
GROEP 4
PERU
BULGARIJE
MAROKKO
W.-DUITSLANO
(spelen in
Leon)
Wereldtoernooi
lokte zelfs een
oorlog uit
In 1930 had
Engeland het te
druk met cricket
Niet in 1930 toen de Engelsen het te
druk hadden met de test(cricket)match
tegen Australië, niet in 1934 in Italië
vanwege een geschil met de FIFA en
ook niet in 1938 in Frankrijk toen de
kans op deelneming wel zo lang mo
gelijk werd opengehouden door de FI
FA. (Spanje had zich teruggetrokken
omdat daar een burgeroorlog heerste
en Oostenrijk was bezet door Duits
land). En toen de Engelsen dan in hel
eerste toernooi na de oorlog in
1950 wel deelnamen in Brazilië,
moesten zij bemerken dat de ontwik
keling van het voetbal hen in hun
„splendid isolation" voorbij was ge
gaan. Ze haalden niet eens de eind-
poule van het toernooi, waarin de
landen voor het eerst in vier groepen
waren ingedeeld. Engeland leed een
smadelijke nederlaag tegen Amerika,
één van de zwakst geachte teams.
Magische Magyareu
Het wonder team van Hongarije zou
dat stond voor iedere Hongaar als een
paal boven water de titel in 1954
in Zwitserland winnen. De Hongaren
die in vier jaar geen nederlaag had
den geleden en Engeland op Wemblev
voor het eerst in de geschiedenis van
het Engelse voetbal verpletterend
hadden verslagen (63 en in Boeda
pest werd het zelfs 71) waren in
een roes. Wie zou de „magische Ma-
gvaren" nog de voet dwars kunnen zet
ten? West Duitsland deed dat. In de
finale wonnen de Duitsers met 32.
Daarna brak de periode Brazilië
En vorig jaar werd de World Cup
vanuit Engeland naar Mexico ge
bracht, dankzij „Pickles" strijden in
juni straks zestien landen nog steeds
om de Coupe Jules Rimet. genoemd
naar de vroegere president van de
FIFA die de stoot gaf tot het toer-
Pa zal wel z
e daar wint.
Eindstand groep l
8 voorronden
Bulgarije
6 4 19 12— 7
Polen
6 4 0 8 19— 8
Nederland
6 3 1 7 9—5
Luxemburg
6 0 0 0 4—24
Loting verliep naar wens
Na de loting voor de wereld
kampioenschappen voetbal, in
januari in Mexico City. loonde
dr. Stefan Boskov zich een inte-
vreden mens. „Eindelijk", zei de
coach van het Bulgaarse elftal,
„hebben wij eens een beetje ge
luk". Dr. Boskov dacht aan de
wereldkampioenschappen in En
geland. waar Bulgarije de pech
had in de poule Brazilië. Hon
garije en Portugal te moeten be-
strij'en, waarin de Bulgaren
niet ardoende slaagden. Boskov
was dan ook heel wat gelukki
ger met de indeling voor Mexi
co. West Duitsland. Marokko en
Peru zijn daar de tegenstanders
ln de poule.
De Bulgaarse voetbalbond vroeg
sir Stanley Rous, president van
de FIFA al voor de loting:
„Maak Engeland, Rusland. Bra
zilië en.. West-Duitsland in
Mexico „groepsleider" en deel
Italië, Mexico, Uruguay en Bul
garije elk bij één van deze vier
in. Dan zijn de acht teams on
dergebracht die er ook in Enge
land al bij waren". Rous had
niet geantwoord, maar de loting
verliep zoals de Bulgaren zich
hadden voorgesteld. Boskov was
tevreden: „Ik denk dat West-
Duitsland poulewinnaar wordt
en dat wij een goede kans ma
ken op de tweede plaats, al
zullen we wel terdege rekening
moeten houden met Peru. Ma
rokko beschouw ik als outsi
der".
Algemeen worden de Bulgaren
die Voor de derde keer na Chili
(1962) en Engeland (1966). deel
nemen aan de wereldkampioen
schappen, beschouwd als kwart
finalisten Franz Beckenbauer.
centrumverdediger van het
Duitse elftal, ziet het zelfs nog
scherper: „Bulgarije wordt eer
ste, wij tweede". De hoop van
de Bulgaren reikt niet verder
dan een plaais in de kwartfina
les na een zeer grondige voor
bereiding die al is begonnen,
nadat de Bulgaren zich hadden
geplaatst voor de eindronden.
Direct daarna bogen de bonds-
bestuurders zich over het voor
bereidingsprogramma. Zeer
noodzakelijk omdat dqor de reis
naar Mexico ook in Bulgarije
de nationale competitie in het
gedrang zou komen. De Bul
gaarse voetballers kennen een
winterstop van midden decem
ber tot midden februari en de
competitie' zou dus nooit vóór
Mexico kunnen zijn afgewerkt,
ook al omdat Boskov de clubs
verboden had drie weken voor
de reis aanvaard moest worden,
geselecteerde spelers op te stel
len om te voorkomen dat een
van de spelers geblesseerd zou
raken. Dat moet vooral Georg
Proberen om
„Engels"
te voetballen
Kessler, bijna ex-bondscoach
van het Nederlands elftal (dat
door de Bulgaren werd uitge
schakeld) paradijselijk in de
oren klinken.
De hoogte üi
Boskov, die met zijn team al
tijdens de Olympische Spelen
van 1968 in Mexico speelde,
deed meer. Dr. Boskov. enige
jaren geleden nog praktiserend
arts, deed in Mexico ervaringen
op met de hoogteverschillen en
de daarmee gespaard gaan
de ademnood. Hij riep zijn se
lectie in januari voor drie we
ken bijeen in een op 2200 meter
hoogte l'i het Rosapa-gebergte
gelegen sportcentrum en ver
trok eind februari voor een
tournee door Zuid-Amerika
Daar werden m Leon, de stad
waar Bulgarije in juni de pou
leduels moet aangaan, oefen
wedstrijden gespeeld.
De Bulgaarse trainer Stefan Boskov (links) hier vergezeld
van zijn assistent Angelov, geeft zijn team een goede kans op
een tweede plaats in groep 4.
De ademhalingsmoeilijkheden
waren er. „Twee weken voorbe
reiding is niet genoeg". zei Bos
kov- en daarom vertrok het Bul
gaarse elftal al op 14 mei naar
Mexico, waar op 2 juni tegen
Peru, op 7 juni tegen West
Duitsland en op 11 juni tegen
Marokko moet worden ge
speeld.
Rijpe spelers
Met een team dat zoveel moge
lijk het Engelse speltype pro
beert te benaderen want daar-
an is Stefan Boskov een groot
bewonderaar: ..Engeland speelt
zowel zéér solide in de verdedi
ging alsook razendsnel in de
aanval een combinatie die
maar weinig andere landen
kunnen bereiken". Met de spits-
spelers Dermendjev en Aspa-
roukhov. bijgenaamd „Gundi"
(van wie wordt gezegd: „Hüte
dich vor Gundi in die letzte
Sèkundi") als de flitsende
individualisten en Sjalanianov
een vroegere ski-kampioen
als de razendsnel oprukkende
verdediger, probeert Boskov dat
ook te bereiken. Zij, plus routi
niers als Dimïtrov en Jakimov,
die er ook al bij waren in Chili
(Boskov: „Ik heb in Mexico rij
pe spelers nodig die elkaar blin
delings begrijpen, daarom kan
ik niet experimenteren") vor
men de ruggegraat van het
team. waarin doelman Simeonov
een zeer betrouwbaar sluitstuk
vormt. Een doelman lean voor
een team geen wedstrijd win
nen, maar Simeonov slaagt er
wel vaak in de Bulgaren vooi
verlies te behoeden.
Neervallen
Boskov kan kiezen uit een aan
tal zeer getalenteerde spelers
Het is daarom niet eens zeker
dat hij Petar Jekov, Europees
topscorer in het seizoen 1968-
1969. zal opstellen in Mexico.
Want ook dat is één van de
stelregels van de Bulgaarse co
ach. ..Over zijn instinct om doel
punten te maken en zijn schot
kracht valt niet te twisten.
Maar hij neigt ertoe zich te
laten gaan, hij kan bepaalde
pleziertjes niet nalaten. En in
Mexico heb ik spelers nodig die
zich grondig hebben voorbereid,
die zich kunnen geven tot ze
erbij neervallen".
Frankrijk
Noorwegen
Exporteur van
filmsterren en voetballers
Op 26 september 1965 speelde in
het Zweedse team dat met 21
van West-Duitsland verloor en
daardoor het wereldtoernooi in
Engeland miste, Orvar Berg
mark. Hij was drie en dertig
jaar. aan de oude kant voor een
international. Maar dat paste
volkomen in de foutieve strate
gie van trainer Lennart Nyman.
die risico's schuwde en steunde
op geroutineerde, oudere spelers
met wie hij zich, daoht hij. geen
al te grote buil kon vallen.
Nyman had zich vergist en toen
hij werd opgevolgd door Orvar
Bergmark wist deze in elk ge
val hoe het niet moest.
Hij begon dan ook meteen, het
oog gericht op Mexico 1970, de
ouderen aan de kant te zetten
en vers bloed in zijn selectie te
pompen. Niettemin zei hij toen
al: ..Zonder de steun van in het
buitenland spelende Zweden zal
ik het niet redden". Bergmark
ontwierp een tweeslachtig plan:
voor zeer belangrijke interlands
deed hij een beroep op buiten
landse clubs die Zweden in
dienst hadden, voor wedstrijden
van minder importantie stelde
hij jeugdige Zweden uit eigen
land op. En dat gaf merkwaar
digerwijs geen enkele wrijving.
Zonder mokken stelden de in
ternationals hun plaats ter be
schikking als een ster uit het
buitenland werd opgesteld.
Want Orvar 'Bergmark is een
zeer populair man en hij kan
een potje breken. .Jullie tijd",
predikte hij. „komt ongetwijfeld
ook. Doe eerst de ervaring op
tot ik geen beroep meer hoef te
doen op de routiniers uit h et
buitenland- Het gaat om het ge
zicht van Zweden. We willen
immers Mexico halen?" Dan
keek Orvar Bergmark, de jong
ste coach (38) die in Mexico zal
zijn, de kring rond en werd er
glimlachend geknikt. Jawel, ze
hadden het begrepen. Bergmark
Huiswerk
De man die met niets begon en
tegen een failliete boedel op
keek. bereikte wat niemand wil
de geloven: Mexico. Hij had het
geluk dat Zweden in de voor
ronden in een niet zo bijster
sterke groep was ingedeeld, met
Noorwegen en Frankrijk. Toen
de Fransen zowaar van de No
ren verloren, (kat Bergmark op
rozen. Dat moest ook want hij
had Frankrijk in augustus 1968
Poging tot
„elastisch"
voetbal
in Marseille een oefenwedstrijd
zien spelen tegen Joego-Slavië
(1—1) en daarna verklaard.
..Als wij ons niet plaatsen, stel
ik mijn plaats als coach ter
beschikking' Frankrijk had
geen enkele indruk op hem ge-
Bergmark had goed gezien. Hij
viste de Zweede sterren uit het
buitenland en kon o.m. beschik
ken over Ove Kindvall. die le
gen Noorwegen en Frankrijk-
lustig scoorde. Hij trok nog
meer „buitenlanders" aan; maar
zat wel met de moeilijkheid dat
hij met hen niet kon trainen,
Trouwens, die training lag in de
wintermaanden in Zweden ook
stil. Bergmark gaf daarom
„huiswerk" mee en stelde een
aantal medewerkers aan, die
nauwgezet controleerden of de
huisarbeid ook werd verricht.
Door de langdurige competitie
kon ook niet meer dan een
Ove Kindvall ook in Mexico op schot voor Zweden
kleine trip naar „hooggelegen"
oorden af. Geen nood. In een
Slockholms ziekenhuis werd een
kabine vervaardigd waarin de
Mexicaanse lucht werd nage
bootst. Keer op keer stopte
Bergmark zijn mannen daarin
en concludeerde dat zij niet ten
onder zouden gaan in de hoge
lucht Daarom durfde hij ook
het waagstuk aan om eerst op
19 mei naar Mexico te gaan,
zodat er bitter weinig tijd is om
te acclimatiseren. „Twee weken
is te weinig, natuurlijk", zei
Bergmark, „maar onze voorbe
reidingen zijn optimaal, ons en
thousiasme is nog groter en we
hebben een ploeg van jonge
spelers, gebouwd om zeer erva
ren voetballers".
Zweden zal „elastisch" voetbal
gaan spelen. Dat is althans de
bedoeling. Een soort ijshockey-
voetbal met massale aanvallen
als daartoe de gelegenheid is.
en raassaal verdedigen als dat
nodig mocht zijn. Lelijk voet
bal? Bergmark: „Waarom? De
opzet is immers niet ons doel
dicht te spijkeren".
Zweden, dat in 1950 derde werd
en in 1958 zonder kwalifica
tiewedstrijden omdat het zelf
organiseerde tweede achter
wereldkampioen Brazilië, is ge
matigd optimistisch. Daar wordt
het grapje verteld: we zijn de
grootste exporteurs van film
sterren en voetballers en die
doen het elders zeer goed. Tot
die „export" behoren Ove Kind
vall, Kurt Axelsson (FC Brug
ge). Jan Olsson (VFB Stuttgart),
Orjan Persson (Glasgow Ran
gers), Ove Grahn (Grasshoppers.
Zwitserland), Tom Turesson (FC
Brugge), Thomas Nordall (An-
dcrlecht). Dat is al een drie
kwart-elftal
Bergmark selecteerde zijn spe
lers: Er is plaats gehouden voor
Roger Magnussen. met wiens
club, Olympique Marseille, nog
geen overeenstemming is be
reikt.