AUTO-
SLAAP
TREIN
De folder kan
me nog meer
vertellen
een
toeristische
topper
HOE KOM JE AAN EEN ZEVEN-TIENDE BROK FAMILIELID?
TURKIJE toeristisch maatpak met fez
ZATERDAG 18 APRIL. 1970
De automobilist, die zich aan de gietijzeren borst der Nederlandse Spoorwegen neervlijt, heeft geen
behoefte meer aan wegeninformatie: zijn vakantiebed is immers op een steenworp afstand van zijn huis
al gespreid.
Dit jaar is het aantal auto's, dat door de speciale slaaptreinen kan worden meegenomen, aan een strikt
maximum gebonden. Proefnemingen, die vorig jaar werden genomen met flexibele treinstellen, leidden
tot vertragingen en chaos.
Toen de Autoslaaptrein tien jaar ge
leden geïntroduceerd werd, riepen de
toeristische betweters in koor, dat het
een doodgeboren spoorwegkind was.
De prpzen lagen te hoog vond men en
de mogelijke voordelen (een nachtje
schudden -in een nauwe treincoupé)
wogen daar niet tegen op. De grote
..men" was ook van oordeel, dat de
van nature zuinige Nederlander er
auto te kopen en hem vervolgens op
de trein te zetten. Daar was hü een
net even te uitgekookte eigenheimer
voor. Een Nederlander keek wel uit.
die was wel wijzer.
Van die sombere voorspellingen is
weinig uitgekomen: de 370 Nederlan
ders, die in 1960 met hun wagen tus-
sen de rails kropen en lekker lui
onderuit naar Frankrijk gleden heb
ben in de loop van die tien jaar
steeds meer navolgers gekregen: in
1969 lieten 26.500 vakantiegangers de
overvolle kruip-door-sluip-door-rou-
tes in Europa al mooi links of rechts
liggen en reden ze hun 10.000 auto's
aan boord van de autoslaaptreinen.
Het voornaamste argument voor de
ze stap was, dat men tegen de over
volle Autobahnen met bijkomende
files, verkeersopstoppingen en ket
tingbotsingen als tegen een berg op
zag. De slogan van de eerste jaren
„Verleng uw vakantie met twee da
gen" deed daarbij ook nog een rela
tief kleine duit in de waarderingszak.
km reisduur
NAAK FRANKRIJK:
Amsterdam-Avignon 1170 16 uür
Amsterdam-St Raphael 1452 19 uur
Amsterdam-Narbonne 1366 18 uur
NAAR ITALIë:
Amsterdam-Milaan 1229 18 i
Amsterdam-Gcnua 1331 20 i
NAAR OOSTENRIJK:
Hoek v. Holland-Salzburg
1066 13 1
Hoek v. Holland-VUlach 1282 17 x
JOEGO-SLAVIë:
Hoek v. Holland-Ljubljana
1358 19 i
In 1969 was dc lijn naar Milaan het
meest in trek met een totaal van
3000 vervoerde auto's. Daarna volg
den Narbonne met 2300, Salzburg-
Villach met 1800. Biasca met 1400 en
Avignon met 1350. De aanmeldingen
voor dit jaar wijzen in de richting
van een spectaculaire verschuiving:
voor Narbonne zijn reeds twee maal
zoveel gegadigden als voor de auto
slaaptrein naar Milaan. De reden
daarvan is overigens duidelijk: Italië
dat jaren lang de grote trekpleister
was voor zonzoekers heeft zijn ere
plaats al enige jaren geleden moeten
afstaan aan Spanje. Volgens toeris
tische experts zal deze tendens zich
ook in de komende jaren voortzetten.
GORDIAANSE KNOOP
De autoslaaptreinen voor 1970 zijn
samengesteld op basis van een tevo
ren bepaald aantal auto's. Vorig jaar
heeft men diverse keren Gordiaanse
spoorwegknopen moeten ontwarren,
omdat men ten gerieve van de va
kantiegangers dubbele treingroepen
liet rijden. Omdat de Nederlandse
Spoorwegen zelf niet over al dit ma
teriaal beschikte, huurde men links
en rechts in Duitsland en Frankrijk,
maar de beslissing over aangevraagd
materiaal liet vaak maanden op zich
wachten. Op die manier wisten rei
zigers tot kort voor hun vertrek niet,
of ze nu wel of niet op een plaats
in een bepaalde autoslaaptrein kon
den rekenen. Voor de Duitse trajecten
geldt nu een maximum van 70 auto's
en voor de Franse routes een maxi
mum van 90 auto's. Afgaande op er
varingen uit de voorgaande jaren
houdt men rekening met een gemid
delde bezetting van 2.7 personen per
De Consumentenbond, die enkele jaren geleden begon met het kritisch doorlichten
van vakantiereizen, heeft in het aprilnummer van zijn maandblad „De Consum-
tengids" het Joego-Slavische Dubrovnik en de kust van Montenegro op de pijn
bank gelegd. Conclusie: de prijzen in Joego-SIavië liggen lager dan in Nederland,
buitenshuis eten is stukken goedkoper, de stranden zijn klein en bestaan vaak uit
kiezel. Hoe zuidelijker men komt hoe beter de stranden. Bij vergelijking van de
reisaanbiedingen van diverse Nederlandse bureaus blijkt, dat de prijzen voor
precies dezelfde hotelkamer in een vjjftiendaags arrangement tot 75 gulden per
persoon kunnen variëren.
Dit is het gebied, dat door het
verspiedersteam van de Consumen
tenbond grondig werd doorgelicht.'
I Dubrovnik en de kust van Monte
negro kwamen er bij dit onderzoek
behoudens enkele kritische voet
noten bijzonder goed af.
VLIEGENSVLUG
naar Engeland
Meer dan driehonderd hotels in twee
honderd Engelse steden en dorpen
zullen dit jaar worden ingeschakeld bij
de populaire Windsor Tours van de
Engelse luchtvaartmaatschappij BEA.
Er is al een lang weekend naar Londen
voor 229 gulden. Voorts zijn er bus
reizen naar kastelen en oude Engelse
„inns", speciale vakanties voor sport
vissers, ruiters en golfers in alle delen
van het Britse eiland. BEA, Leidse-
plein 23 in Amsterdam, heeft de Wind-
sorgids voor u klaar liggen.
ANWB-handboek 1970
Van het tweedelig handboek van de
ANWB is zojuist een nieuwe druk
verschenen. Dit vademecum, dat alleen
voor leden van de ANWB verkrijgbaar
is (deel I 3,50, deel II 3,-) bevat een
uitgebreide opsomming van geclassifi
ceerde hotels in Nederland, een over
zicht van de ANWB-instellingen. boot
en veerdiensten, een afstandstabel voor
binnen- en buitenland, getijtafels,
EHBO en bondsinstellingen in het bui
tenland, per land gerangschikt.
Consumentenbond
ging in Joego-SIavië
op zoek naar schijn
en werkelijkheid
Het speurdersteam van de Consumen
tenbond vergeleek ter plaatse ook de
meegenomen folders met de werkelijk
heid. Een voorbeeld: Airtour Holland
vergat erop te wijzën, dat hotel Du-
bravka aan de markt in Dubrovnik
ligt en dat die markt 's morgens
dag en dauw al begint met bijbehorend
lawaai.
Over de afstanden zijn de folders ook
niet altijd eenstemmig. Een voorbeeld
is hotel Orlando in Srebreno. Yugotours
zegt, dat het 9 kilometer van Dubrov
nik Ligt, Airtour Holland houdt het op
8 en Ohristoffel op 6. De werkelijke
afstand is ruim 8 kilometer. FIT plaatst
hotel Plat op 10 kilometer van Dubrov
nik, de werkelijke afstand is ruim
12 kilometer. Centouri merkt bij het
hotel Stadion op, dat het een eigen
zwembad van olympische afmetingen
heeft. Dat klopt ook wel, want het
hotel is onder de tribunes van het
stedelijke zwembad gebouwd. De open
bare tennisbanen tussen de hotels Park
en Sumratin worden door Airtour Hol
land toebedacht aan hotel Park, Parool -
Volkskrant geeft ze aan Sumratin. In
feite zijn ze noch van de één noch Van
de ander. Van datzelfde hotel Sumratin
zegt Sporthuis Centrum dat hel even
buiten de oude stad Dubrovnik ligt en
per bus binnen enkele minuten bereik
baar is. Die afstand bedraagt in wer
kelijkheid ruim 3 kilometer en die paar
minuten zullen in de praktijk dus wel
het er wel over eens, dat dit deel van
Joego-SIavië als toeristengebied volop
de moeite waard is. In het overzicht,
dat uitmunt door volledigheid, is onder
opgenomen een staatje met de
De kust van Montenegro, die zijn
bijnaam „de zwarte" met evenveel
eer draagt als Willem van Hanegem
zijn „kromme" is geknipt voor de
verleidelijke folders der reisbureaus.
•huurprijzen van auto's er
mogelijkheden. Van alle bezochte
hotels zijn foto's bijgeplaatst. Ook
worden de Nederlandse reisorganisaties
vermeld, die een bepaald hotel in hun
aanbiedingen hebben opgenomen. Op
die manier is het eenvoudig om prijs
verschillen te constateren. De Consu
mentenbond op zijn beurt geeft bij elk
hotel een eigen waardebepaling.
Yugotours plaatst in zijn reisfolder
een foto van hotel International met
het daarbij behorende zwembad en een
gedeelte van hotel Slavija. Het onder
schrift luidt: hotel Slavija. In feite
heeft dit hotel echter geen zwembad-
Over hotel Igalo zegt de N.R.V.„Het
Joego-Slavische strand heeft nu een
maal minder zand dan ons eigen
strand. Kijkt men nu ter plaatse, dan
ontdekt men, dat het enige zand bij
hotel Igalo kunstmatig is aangebracht
in betonnen plateaus.
Schoon heidsf outjes
De Consumentenbond houdt het- op
„sehoonheidsfouten" begaan in het
enthousiasme om dc aantrekkelijk
heden van Dubrovnik en Montenegro
aan te prijzen. De onderzoekers zijn
Dubrovnik, het uit zijn krachten gegroeide Volendam van Joego-SIavië.
wordt elk jaar door honderdduizenden toeristen bezocht. En terechl,
want deze stokoude havenstad heeft een uitmonstering, die de kleine
sehoonheidsfouten in de folders moeiteloos verdoezelen.
Ook Turkije heeft de aanval op de
Nederlandse toeristenmarkt nu ingezet:
de minaretten van Istanboel, de zee
van Marmara, de enige echte Darda-
nellen en de wondervallci van Göremc.
waar dc eerste christenen hun kerken
bouwden tussen de lome lavendel, ze
liggen opeens onder handbereik van
de verwende welvaartstrekker. Vijf
tien jaar geleden was hü nog bar te
vreden met een driedaags busreisje
naar Valkenburg (afhalen en thuis
brengen bij de prüs inbegrepen), daar
na verlegde hü zün grens welgemoed
naar de Ardennen en het graf van Wil-
librordus in Echternach: hü blies eens
flink in de bus en verbraste honderd
gulden onder de Eifeltoren, hü werd
door buurtbewoners gesignaleerd op de
Drachenfels en enkele jaren later zwierf
hü door Italië naar het enige echte
Gardamcer, waar hü spontaan besloot
zün nog resterende vakanties op te
souperen. Wist hü toen immers veel
van al die loonrondes. de vakantie
toeslagen. de waardevaste premies en
de zeeën van vrjje tijd, waar hü nog
Nou reken er op, dat hij er inmiddels
achter is. Hij heeft al in Spanje gefla
neerd en is toen verkast naar Tunesië,
waarvan hij terugkeerde met exact
dezelfde bruine bast. die hij in de
hete zomer van 1935 op de Veluwe
had geproduceerd. En van Grieken
land hoef je hem ook al niks meer te
vertellen. Om dan nog maar te zwij
gen van Noorwegen. Engeland en
Frankrijk Allemaal ouwe koek voor
meneer Goed voor de dienstmeid,
maar hij zoekt wat anders.
En daar gaat hij dan. Op naar de
welgevormde buikdanseres, de bran
dende kandij-ogen achter witte slui
ers, de heupwiegende haremdames en
de zwetsende kaliefs op hun praalbed.
Hij heeft er alles over gelezen in De
Duizend-en-één racht, die hij met het
oog op zijn leerplichtige kinderen tus
sen een werkje van De Sade cn
Fanny Hill in zijn geldkist bewaart
Hem hoef je niks meer te vertellen.
Zwoele praal
Of misschien toch wel. want de heer
D. L. Broeder heeft inmiddels uitvoe
rig door Turkije getuft en is tot de
betreurenswaardige ontdekking geko-
dat Turkije zijn zwoele praal
grotendeels naar de vuilnisbak heeft
verwezen en hard op weg is om even
fraaie als saaie, westers georiënteerde
welvaartsstaat te worden. Dat is dan
het werk geweest an de legendari
sche Atatürk, die niks zag in het rode
fezje van de mannen en de harembroe
ken van moeder. Hij zette de verroes
te staatsmachine gelijk in de hoogste
versnelling en stoomde recht op een
stralende toekomst af. Het gevolg van
zijn dadendrang is geweest, dat Tur
kije niet langer een hete, vergeten
zandbak ia een verre oosterse uithoek
is. Wie nu door de uitgestrektheid van
Thracië en Anatolië dwaalt vindt des
ondanks toch nog een fascinerend
Istanboel is ook anno 1970 nog steeds een praalzieke oosterse metro
pool, die grossiert in monumenten. Een van de fraaiste staaltjes daarvan
is de Hagia Sophiamoskee in het hurl van de stad.
brok aarde, dat een geheel andere
make-up heeft dan h-> n 'k .c
vaderland. Laat dan de fez en de
harems verdwenen zijn. het parfum
van het oosterse hangt wel degelijk in
de nauwe stegen van Istanboel Izmir
en Ankara. Wat de toerist nog meer
kan verwachten, wordt haarfijn dooi
bereisde Broeder uit de oosterse doe
ken gedaan in zijn boek, „Toerist in
Turkije", dat voortreffelijk is uitgege
ven door Ons Huis in Utrecht Hij
vertelt over hotels en restaurants
(geen prijzen, die moet de lezer zelf
maar achterhalen bij de Nederlands
Turkse Vereniging. Prinses Beatrix-
laan 7 in Den Haag), over typisch
Turkse gerechten als de yalanci en dc
kadin gobegi. een mierzoet uitsmij-
tertje, dat als „vrouwennavel" op de
spijskaart staat. Over het verkeer
deelt hij mee, dat vliegen bijna zo
goedkoop is als een busreisje in Ne
derland; daarnaast beschikt het land
over een spoorwegnet van 8000 kilo
meter, maar de treinen nemen alle
tijd en boemelen op hunelfender-
tigst door het land, dat van oost naar
west 1600 kilometer en van noord
naar zuid 650 kilometer meet. Daar
van is Thracië voornamelijk een step-
penland, terwijl Anatolië een verbijs
terende verzameling halfwoestijnen.
bergketens en zout- en zoetwaterme-
Broeder geeft in zijn boek veel infor
maties en behandelt Turkije met de
grondigheid van een aardrijkskunde
leraar. Dat hij zich daarbij van tijd
tot tijd ook bedient van melige mop
pen uit de leerkrachtentrommel zij
hem in hemelsnaam dan maar van
harte vergeven.
KNIP UIT EN BEWAAR
Dè vakantie nadert. Een zeer grote
stroom Nederlanders gaat zijn weg
weer zoeken via Duitsland. Het kaartje
geeft nuttige informatie welke steden
een stadswegenwacht bezitten. De tele
foonnummers van de stadswegenwacht
van de ADAC slaan in de telefoon
boeken onder „Stadtpannendienst". De
ADAC is de Duitse automobielclub. Op
de belangrijke Duitse autowegen is er
wegen wach thulp.
w.ir CGAAR NAAR DUITS! AMD
