Luchtlandingsdivisie steeds meer in het nauw Proces in Athene tegen uitgevers van oppositieblad dit is een gekleurd verhaal OP 10 ME11940 KWAMEN DE DUITSERS (VI) ww Is uw man ook zo'n onhandige 'kaaskerver Laat 'm maar. WOENSDAG 1 APRIL 1970 DE LEIDSE COURANT ATHENE (Reuter) Een voormalige de jurisdictie iele rechtbanken Griekse liberale minister en de hoofdre dacteuren en uitgevers van het Griekse oppositieblad Ethnos zijn voor een krijgs raad in Athene verschenen om zich te verantwoorden voor beschuldigingen we gens het verspreiden van propaganda te gen het bewind. Deze beschuldigingen vloeien voort uit een verklaring van de 57-jarige gewezen minister Ioannis Zig- dis van de unie van de centrumpartij, die vorige week in het blad Ethnos is ver schenen. Met Zigdis staan terecht, de algemeen hoofdredacteur van het blad, Ioannis Kapsis, de hoofdredacteur, Kostas Eko- nomides en de uitgevers van het blad, Konstanios Nikolakopoelos, Kostas Kyria- zis en Achilleus Kyriazis. Zij worden be schuldigd van schending van de wet die het verspreiden van valse geruchten ver biedt. Zij zijn aangeklaagd op grond van de krijgswet, die de publikatie verbiedt van materiaal, dat onrust en vrees zou kunnen veroorzaken of de openbare orde en veiligheid in gevaar zou kunnen bren gen. De straf, die verdachten bij ver oordeling zouden kunnen krijgen, is maxi maal een jaar gevangenisstraf en een De conservatieve leider Panayotis Ka- nellopoelos, de Griekse eerste minister, die in april 1967 door de militaire revolu tie opzij werd gezet, en andere liberale en conservatieve voormalige ministers en journalisten zijn door de verdediging opgeroepen om te getuigen. De krijgsraad heeft het bezwaar van de verdediging, dat hij niet bevoegd is om de zaak te behandelen, omdat krach tens een recente wet persdelicten onder vallen, van de hand gewezen. Verraders Verzetsmensen die thans in Grieken land terechtstaan, zou gevraagd zijn zich bij de Griekse militaire inlichtingendienst in Europa aan te sluiten, met als bedoe ling te trachten de aldaar wonende Griek se verzetsleiders van het leven te bero ven. De beloning die hierop staat is de De opdracht aan de 22ste Duitse luchtlan dingsdivisie om in de eerste uren van 10 mei 1940 Den Haag in te nemen was mislukt. De Duitsers hadden zich duidelijk vergist in de tegenstand en in de mogelijkheden om een snelle opmars tot stand te brengen van de vliegvelden rond Den Haag naar het rege ringscentrum. Hoe de strijd verder verliep schrijft dr. L. de Jong in „Mei '40". Hoe brachten de verspreide en dooreengemengde eenheden van de tweeëntwintigste Luftlande- Division het er die elfde mei af? Daags tevoren waren zij er niet in geslaagd, in Den Haag binnen te dringen. Alle drie de vlieg velden die zij in eerste instantie in handen hadden gekregen (Valkenburg, Ypenburg, Ockenburgh), Dit staat in het Britse blad de Guar- I hadden z« mocten Prijsgeven, hoofdzakelijk door dian. dat deze feiten ontleent aan een de uitwerking van het Nederlands veldgeschut. document dat uit de gevangenis van Ave- roff zou zijn gesmokkeld, voordat vrijdag te Athene het proces tegen 34 verzetslie den was begonnen. (ADVERTENTIE) Frisdrank moet écht fris zijn. Rivella is puur-natuurlijk, zuiver als kristal. Rivella bevat géén kleur stoffen of conserveermiddelen, Tot zover: een ongekleurd verhaal. Maar om U keuze te bieden tóch fwée kleuren. Rood etiket: voor de liefhebbers van een zachte, milde smaak. Blauw etiket (zonder suiker): een pittige drank voor iedereen die „de slanke lijn" eerbiedigt. nll(jd RIVELLA Ihuis, op l« gezondheid! Stockholm A t d BOREAS~29 te Rotterda BREEHEES 29 te Rottei BREEVELD pass 31 Kre BREEZAND pass 28 Ha; BARENDRECHT 28 380 BOVENKERK 31 125 m BALONG 1 te Durban BENGALEN 1 te Port Sw CAPILUNA 1 te Kharg COETA pass 28 E "ORNELIS CARTAGO 31 vn unsi CHEVRON NAPLES 1 bal nr Hamburf CAMITIA 30 800 m o B DUIVENDRECHT 31 2 DALLIA 30 700 mnol DORDRECHT 2 rachl nr Mena al Ah- Van het vliegveld Valkenburg hadden zich zeshonderd man in en bij het gelijknamige dorp teruggetrokken; van diegenen, die op Ypenburg geland waren, had een deel zich kunnen aan sluiten bij een groep Duitsers (in totaal een kleine tweehonderd) die zich even ten zuiden van Delft in en bij de autoweg naar Rotterdam ingegraven hadden; van het vliegveld Ockenburgh hadden gemarcheerd. Daar werd bivak gemaakt, 's Mor gens om kwart over vier werd dat bivak door vechtgrage en slagvaardige Duitsers, samen niet meer dan honderdvijftig man, overvallen. „De verwarring", aldus Kamerling, „was onbeschrijf lijk. in een ondeelbaar ogenblik waren de ba taljonscommandant, de commandant van de tweede compagnie en een twintigtal manschappen gedood en een groot aantal gewond. Alle leiding ontbrak, weerstand werd nauwelijks geboden en vrijwel ieder trachtte door de vlucht of door overgave het vege lijf te redden. Negen officieren, twee vaandrigs en ongeveer driehonderd onder officieren en manschappen gaven zich aan de Duitsers over". Honderden vluchtelingen kwamen spoedig in en bij Wassenaar aan, schrik en ontsteltenis ver spreidend met verwarde en angstaanjagende ver- Later in de ochtend werd de voorhoede van een tweede bataljon, dat dichter langs de kust door zwaar duinterrein van Katwijk aan Zee uit naar de Wassenaarse Slag opgerukt was (..de volledig bepakte troep was vermoeid en hongerig; er was geen ontbijt verstrekt"), door dezelfde Duitsers uiteengeslagen; bij die gelegenheid viel hun een welkome hoeveelheid pantserafweergeschut in handen. De rest van het bataljon zou om twee uur 's middags samen met een derde bataljon, dat uit de richting Wassenaar opgerukt was, een ival inzetten; die was weer slecht voorbereid; ruim driehonderdvijftig Duitsers zich onder bevel hij kwam overigens niet GROTEDÏJK 3 s nr Llstabc INC A 27 ITALIANuautcw-u.c-va.i on JOJ^ASMJP w* a «p gebleven JONGKIND 31 Duinkerken vcrw KEIZERSGRACHT pass 27 Norddelch nr Bil- KERKEDIJK 29 te New Orle.' KOSSMATELLA 27 400 m KREBSIA 30 vn Teesport LOPPERSUM 1 vn Antwi LIJNBAANSGRACHT pa MARATHON 30 te Rottei MONTFERLAND 27 te Fi NOORD 28 te Marans NOORDERKROON pass Wight nr Manches- Van de divisiecommandant. Graf von Sponeck. teruggetrokken in de dekking van het landgoed „Ockenburgh" en dan zaten er nog ruim honderd Duitsers in het Staelduinse Bos ten oosten van Hoek van Holland en omstreeks driehonderdvijftig in de duinen bij Wassenaar: groepen welker vliegtuigen noodlandingen uit gevoerd hadden in het Westland of op het strand. Ondanks een enorme overmacht (op papier!) aan troepen en materiaal slaagde men er de elfde mei aan Nederlandse kant niet in, ook maar één van die groepen uit te schakelen. Het dorp Valkenburg werd van 's morgens half acht af door Nederlandse artillerie beschoten. Driehonderd Nederlandse krijgsgevangenen zaten er opgesloten in de Nederlands hervormde kerk, driehonderd gijzelaars in een cafézaal. De kerk werd door granaten getroffen (vijf doden, tien zwaargewonden), het dak vloog in brand; ook het dak van de cafézaal stortte grotendeels in, de meeste gijzelaars drongen de kelder binnen. Op aanraden van een Duitse officier legde de burge meester aan de bevelvoerende Nederlandse com mandant, overste H. D. Buurman, de vraag voor of hij zijn geschut niet beter kon laten vuren op doelen buiten het dorp. De overste beloofde de vraag aan hogere instanties te zullen voorleggen de beschieting werd voortgezet. Militair effect had zij niet. Toen de artillerie zweeg, drong de voorhoede van een Nederlands bataljon van Katwijk-aan-de-Rijn uit in Valkenburg door; Duitse mitrailleurs dwongen de aanvallers dekking te zoeken; enkele granaten (vermoedelijk af komstig van een batterij bij Oegstgeest, die niets van de infanterieaanval op Valkenburg afwist) sloegen bij de troepen, die in dekking lagen, in en zij vluchtten in paniek. Er waren drie ge sneuvelden. 's Avonds om zes uur werd een nieuwe aanval ingezet, weer uit de richting Katwijk, maar door een ander bataljon gedeeltelijk dwars door de velden. Het zette niet door; het trok terug. Twee gesneuvelden. Een poging om van de richting Leiden uit met een door drie pantser wagens ondersteunde compagnie tot Valkenburg door te dringen, liep omstreeks diezelfde tijd dood op eigen artillerievuur, afgegeven door een batterij die van die derde aanval onkundig was 'iL'Jf. 'u-. De op de elfde mei ondernomen pogingen om de Duitsers in de duinen bij Wassenaar op te sporen en uit te schakelen, mislukten al evenzeer ja, zij werden een deerlijk fiasco. Nog in de nacht van de tiende op de elfde mei was een bataljon uit Katwijk aan de Rijn naar de Wassenaarse Slag tot uitvoering. Valkenburg daalden namelijk kort twee uur parachutes (er werden voorraden af geworpen) die werden voor parachutisten aangezien, die, zo vreesde men, de terugweg zouden afsnijden. Toen op dat moment de in de duinen verscholen Duitsers begonnen te vuren, vluchtte, „met uitzondering van enkelingen", het gehele uit Katwijk aan Zee afkomstige bataljon Nederlandse militairen als krijgsgevangenen van de Duitsers. in de grootste wanorde naar dit dorp terug. Het derde bataljon waagde geen aanval en marcheerde later in de middag weer in de richting van Wassenaar. Geen van beide bataljons had ook maar één man verloren. Van Den Haag uit werd zo mogelijk nog minder succes geboekt. In de middag van de elfde mei stelden twee bataljons zich bij Scheveningen op om noordwaarts de duinen in te trekken. Uren gingen verloren door een verwarde schietpartij met zogenaamde Duitsers en vijfde colonnisten, die zich bij Scheveningen in een stilstaande trein zouden bevinden; de trein bleek leeg te zijn. 's Avonds om zes uur begon de eigenlijke opmars. Nog geen Duitser had men ontmoet, toen die opmars om acht uur afgebroken werd. Bij Delft werden de elfde enkele geïsoleerde groepjes Duitse luchtlandingstroepen krijgs gevangen gemaakt, maar de hoofdgroep op de autoweg wist zich te handhaven. Ook hier liep een Nederlandse aanval dood op eigen vuur. In de nacht van de elfde op de twaalfde trokken de Duitsers een eind in de richting van Overschie. Zo ook, van „Ockenburgh" uit, Graf von Sponeck met zijn driehonderdzestig man dat was ook de order geweest die hij laat op de tiende radio grafisch van generaal Kesselring ontvangen had. Stevige aanvallen werden op de elfde van Neder- k^at, op von Spon. Ik en de zijnen r zodra tegenvuur onD de Nederlandse troM evgnwel .ongehinderd het landgoed naderen en> er in binnendringen. Alle Duitsers waren verdwenen. Omstreeks tien uur had Graf von Sponeck na melijk een nachtelijke mars ingezet. Snel ging het niet. Pas om half drie in de nacht was men. vijf kilometer verder, het dorp Wateringen genaderd. Daar bevond zich, zonder dat de Duitsers zulks wisten, het goed beveiligd stafkwartier van dé onder de commandant Westfront Vesting Holland resorterende commandant van de Groep 's-Gra- venhage. De wacht sloeg alarm. Enkele uren lang vonden toen in en bij de kom van dat dorp, aanvankelijk in het pikkedonker, verwarde vuur gevechten plaats. In een deel van het dorp wisten de Nederlanders zich te handhaven, maar in het centrum drongen de Duitsers tenslotte het stad huis en de garage van de autobusonderneming „Vios" binnen; bij vier bussen sloegen zij de ruiten in; die bussen reden met ongeveer honderd man naar Den Hoorn, de overigen volgden te voet. Graf von Sponeck had in Wateringen tachtig burgers gevangen genomen, die er door zijn troepen van beschuldigd waren, dat zij aan de gevechten deelgenomen hadden. „Er was echter", schreef later een Nederlandse luitenant, die, met andere krijgsgevangenen, de gehele avontuurlijke tocht meemaakte, „geen tijd om al deze mensen te verhoren en de generaal besloot daarom na enig beraad om hen vrij te laten". Uiteraard raakte het in Wateringen spoedig be kend, dat de Duitsers er met een aantal Vios- tussen vandoor waren. Waarheen, wist niemand. Zulks leidde ertoe, dat in de gehele streek tussen Hoek van Holland en Leiden geruchten de ronde gingen doen dat „tal van Viosbussen met Duitsers conducteurs van de Gelderse Tram uit het West- land naar Den Haag onderweg waren. De angst waarde rond. Geen gerucht zo absurd of het werd geloofd. Elke commandant in het westen van het land voelde zich bedreigd, liet het gros van zijn troepen defensieve opstellingen in nemen tegen hypothetische Duitsers (daarmee krachten onthoudend aan de aanvallen op de werkelijke Duitsers) en nam tal van andere nodeloze voorzorgsmaatregelen die stuk voor stuk bij de troepen en bij de burgerij de overtuiging versterkten, dat een geheimzinnige vijand alom aanwezig was. In Amsterdam werd het garnizoen versterkt. In Leiden werden alle bruggen, die tot de binnenstad toegang gaven, opgehaald of open gedraaid, alle overige bruggen afgesloten, alle vaartuigen uit de singels op één punt samen gebracht; hier alleen werden drieduizend man in reserve gehouden om de stad te verdedigen tegen een aanval die uitbleef. Ook in Den Haag werd de gehele binnenstad omgeven met militaire en politiewachtposten, die 's nachts geen uur mochten lusten (twee nachten achtereen!); het Haagse Bos werd er doorzocht op Duitse parachutisten kortom: hier en elders werd een groot deel van de (roepen voor even inspannende als zinloze ope raties gebruikt, gelast door militaire staven, die als regel zonder verstandig overleg impulsief op elk alarmerend bericht reageerden, maar al te vaak nauwelijks aandacht bestedend aan de voeding van de troepen, die aan hun zorgen toe vertrouwd waren, evenmin aan de voor hen nood zakelijke rust. „De op 10 mei ingezette aanvallen", zo had de de Vesting Holland 's morgens ft^MerkledW' o'ÜB Nederiund™ »iIorai« 'JS :m„eten met kreet, rondreden en verrassend hun slag sloegen". Zei worden voortgezet, waarbij uit Delft gewaarschuwdv*löerlig deden Grebbelinie voor het vervoer van gewonden naar ziekenhuizen in Utrecht en Amsterdam; de- chauf feurs kregen heel wat extra-last door het radio bericht. Overigens kreeg de burgemeester van Den Haag, De Monchy, te horen, dat „drie auto bussen met Duitse militairen in het uniform van vrij te krijgen, terwijl tevens de wegen in het Westland naar Hoek van Holland van vijand moeten worden gezuiverd". Geen van die operaties was gelukt. Uit: mei 1940 van dr. L. de Jong (Staatsuitgeverij). Hongkong NEPTUNUS 31 te Rotter NEDER EEMS 1 te Acap NIJKERK 30 te RotterdE ORANJE NASSAU 31 te OVERIJSEL 1 te Lissabc PHILIPPIA 1 te Curacat PROVENIERSSINGEL 3 Cart.igena verw PARKHAVEN 29 te Vlisi tADVERTENTIEI PRINS DER NEDERLANDEN 30 v ROTTERDAM 28 330 m wnw Midwa Honolulu ROW IN pass 28 Kp Bon nr Triest SCHELDELLOYD 28 165 m z Free SCHELPWIJK 29 te Willemstad SCHIPPERSGRACHT p MATT MARRIOTT: HET DRAMA VAN CAT BAYOU STATENDAM 2 STRAAT CLARENCE 30 vn 1 THERON 28 1100 m w VISCOUNT pass 28 St VITREA 29 te Bahreir VASUM 28 500 m no P VOORNE 31 vn Las P; WALCHEREN 29 te S; WESTERTOREN 27 WISSEKERK 27 150 n LUCKY LUKE: DE SPOOKSTAD HEB JE EEN ZOVEEL TE BETER1 HOE GROTER V- IS>, HOE BOTER '*gjjg=jj ZULLEN ZJN WEER of geen WEER DE BILT Tussen een krachtig hogedrukgebied boven de Atlan tische Oceaan en een depressie die over de Noordzee naar Denemar ken is getrokken, wordt het weer Ions land beheerst door een deelt Aanhoudend MEDE: koud noordelijke stroming, waarmee koude en onstabiele lucht uit de poolstreken afkomstig wordt aan gevoerd. In deze lucht komen fre quent buien voor, die soms met hagel of natte sneeuw gepaard gaan. Er zijn geen tekenen, die erop wijzen, dat in de grondslagen van de huidige iveerssituatie es sentiële veranderingen zullen gaan optreden. Hiermee zet zich de tendens van de maand maart, waarin het te De Bilt gemiddeld twee graden te koud was. ook bv de intrede van april nog voort. Donderdag: zon: 06.1419.15; maan: 05.00—14.23; hoogwater te Scheveningen: 12.08. 24.00. Weer in Neder land Weer in Europa Erg veel vrouwen vinden het naar als hun man naar de keuken gaat - om zelf een reep „kaas uit't vuistje" te snijden. Want als ze de volgende morgen boterhammen klaar willen maken, zit d'r een pracht van een „bocht" in de kaas. „Hè, kun je nou niet recht snijden, Henk?" Nee, dat zal Henk nooit en nimmer leren. Laó,t 'm nou maar. De oplossing is eenvoudig: koop een extra stuk kaas voor Henk z'n reepjes. En waarom neem je nou net het verkéérde stuk kaas. Henk?" Ja, dan houdt alles op. SUSKE EN WISKE: DE CHARMANTE KOFFIEPOT

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1970 | | pagina 9