Op 10 mei 1940 kwamen de Duitsers..
animo
van
hernieuwing
celibaatsgelofte
rij prettiger en veiliger
op een nieuwe fiets!
Scotland Yard kamt
heel Londen uit
voor treinrover Biggs
Overval op
kantoor PTT
mislukt
Nieuwe
zegels
Kwestie Jeruzalem
niet zo moeilijk"
oh, wat leuk
Moord op
12-jarig meisje
opgelost
VRIJDAG 27 MAART 1970
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 7
(ADVERTENTIE)
Kort nadat de eerste Duitse troepen in deze
streken tot aktie overgegaan waren drong
de paniek snel door bij de burgerij. „De
vijfde colonne" kreeg ieder in zijn macht.
Oorzaak was onder meer het vinden van
bepaalde instrukties in een Duits vliegtuig,
dat op 10 mei boven Den Haag getroffen
werd en neerstortte. Dr. L. de Jong schrijft
hierover:
Vrees voor
Vijfde colonne'
Die tiende mei werd even na half zes boven
Den Haag een Duits transporttoestel door
granaten van een batterij luchtafweergeschut
getroffen. Het verloor een vleugel en stortte
brandend neer in een straat van het
Bezuidenhoutkwartier, vlak bij het Centraal
Luchtwachtbureau. De brandweer bluste het vuur,
personeel van het Luchtwachtbureau ging in de
esten van het toestel op onderzoek en trof er een
leren tas in aan, een soort militaire kaartentas,
in zich allerlei Duitse documenten bevonden.
Die tas werd eerst doorgegeven aan de
commandant luchtverdediging, generaal Best,
vermoedelijk om kwart voor zes. De generaal
constateerde, dat zich bij de stukken een Duits
aanvalsbevel met betrekking tot Den Haag bevond
een stuk dat in strijd met de geldende orders
het vliegtuig meegenomen was. Generaal Best
s zich van de betekenis van de vondst terdege
bewust. Spoedig werden de stukken naar de
sectie inlichtingen (GS III) van het Algemeen
Hoofdkwartier doorgegeven.
Het belangrijkste document, dat erbij was. was
het ongedateerde aanvalsbevel voor een van de
bataljons die tot de 22ste Luftlande-Division
behoorden een bataljon dat op het vliegveld
Ockenburgh moest landen. Blijkens dit bevel had
het als eerste taak, het vliegveld te veroveren en,
verdediging, allerlei punten in de omgeving
bezetten, maar, zo heette het: .,Met de overige,
sterk mogelijke, op dag-A gelande
strijdkrachten houdt het zich gereed om op bevel
de divisie van het zuidwesten uit op te rukken
het regeringscentrum". Hoe dat geschieden
moest, was duidelijk: er bevond zich in de tas
lijst van garagebedrijven in de buurt van
Ockenburgh: daar moest men blijkbaar auto's
•orderen (of waren die garagehouders soms
•ijfde colonnisten?). Ook de route naar het
regeringscentrum was aangegeven; een aparte
schets toonde een route, die bij Ockenburgh begon
en bij het paleis Noordeinde eindigde. Kennelijk
was het de Duitse opzet, koningin Wilhelmina, zo
mogelijk de gehele koninklijke familie, gevangen
te nemen. Weer een ander stuk, de „Algemene
bevelen voor de aanval", gedateerd 3 mei 1940,
luidde onder punt zes:
een legitimatie volgens Onderstaand model. Hun
moet door de troep elke verlangde steun worden
verleend. Nauwkeurige voorlichting hierover is
noodzakelijk".
Het model voor dit speciale identiteitsbewijs
ontbrak, maar het sprak vanzelf dal. ook zonder
dat identiteitsbewijs, dit punt uit het betrokken
document door de officieren van GS III als
onweerlegbaar bewijs gezien werd dat zich in
Den Haag op het moment van de Duitse aanval
reeds een, van geheimzinnige „speciale
taken" voorziene, uit Rijksduitsers (Deutsche
Zivilpersonen) bestaande vijfde colonne bevond.
Generaal Winkelman werd ingelicht en nu
gebleken was dat de Duitsers het op het
„regeringscentrum" gemunt hadden, gaf hij (zoals
wij al weergaven) de commandant van de Vesting
Holland, generaal Van Andel, opdracht, tot elke
prijs te verhinderen, dat Den Haag in 's vijands
handen zou vallen.
In hoeverre was nu die uit Rijksduitsers bestaande
vijfde colonne realiteit?
Wij herinneren eraan, dat het, zoals wij in ons
vorig deel beschreven, dé Duitse opzet was om
met de Fallscljirmjager, die op Ypenburg en
Ockenburgh zouden landen, een soort ovèi-val uil
1e voeren op de koningin, minister-president
De Geer,, minister Dijxhoorn, generaal Winkelman,
het Algemeen Hoofdkwartier en enkele andere
belangrijke militaire bureaus. Daarbij moest de
Abwchr voor agenten zorgen, die als gids zouden
optreden. Dat die gidsagenten zich inderdaad op
10 mei in Den Haag bevonden hebben, staat niet
onomstotelijk vast: het is wel plausibel.
Daarenboven diende onmiddellijk een militaire
arrestatieploeg, de Einsalzgruppe Feldmann, in
Uw té oude karretje kost u
regelmatig téveel geld!
Via Spanje en
Australië naar
Engeland terug?
Bcznidem
11, De li Haag
AFLEVERING III
actie te treden teneinde van Ypenburg uit allen
op te pakken, die. volgens de Duitse gegevens,
betrokken waren bij het werk van de Nederlandse,
Engelse en Franse inlichtingendienst. Ook die
Einsatzgruppe Feldmann had helpers nodig, vooral
in een later stadium. Er was in het algemeen van
Duitse kant voorzien dat nogal wat in Den Haag
wonende of verblijvende Duitsers bij het
overbrengen van berichten en het inleveren van
arrestanten Duitse linies zouden moeten passeren
Enkelen van die Duitsers waren wellicht op die
tiende mei al in het bezit van het aparte
identiteitsbewijs: die documenten waren evenwel
niet speciaal voor de actie in Den Haag
vervaardigd, maar droegen een algemeen karakter.
Ze waren al gedrukt in 1939 1) en vermoedelijk
ook al tijdens de Duitse veldtocht in Polen
gebruikt. Dat die identiteitsbewijzen in het
algemeen vóór het begin van enig Duits offensief
aan de betrokkenen verstrekt werden, is niet
waarschijnlijk: dat zou veel te riskant zijn. Regel
was, schijnt hét, dat stafofficieren van Duitse
eenheden ze meenamen en ze, na het begin van
de gevechtshandelingen, naar behoefte uitreikten
aan Duitse burgers met wie de troep in contact
kwam. De inlichtingenofficier (Ic) van Graf von
Sponeck, commandant van de tweeëntwintigste
Luftlande-Division, had 'n heel schrift bijgehouden
tot 200 doorgenummerd, waarin aangetekend was.
dat hij op 6 mei negentien identiteitsbewijzen
aan de Einsatzgruppe Feldmann meegegeven had
en zeventig aan de Fallschrimjager. die de overval
moesten uitvoeren. Hij had er meer. Het
exemplaar, dal op 12 mei op het lijk van een
Duitser op het vliegveld Ockenburgh gevonden
wérd (op die tweede vondst van belangrijke
Duitse stukken komen wij in een volgend
hoofdstuk terug), droeg het nummer 206. Een van
de Duitse officieren die op Ockenburgh landde
(hoogstwaarschijnlijk de bedoelde inlichtingen
officier), had in totaal „260 legitimatiebewijzen
voor het passeren van de Duitse linies" bij zich;
deze werden op Ockenburgh „op 10 mei 1940 door
een voltreffer vernietigd".
Onze conclusie luidt, dat zich mogelijk in
Den Haag op 10 mei 1940 een beperkt aantal
Duitse burgers bevonden heeft aan wie tevoren
taken toebedeeld waren, die zij bij een Duitse
aanval op Den Haag moesten uitvoeren; voor dat
aantal geeft het cijfer „206" op het gevonden
identiteitsbewijs geen aanwijzing; of enkele van
die Duitse burgers feitelijke steun verleend hebben
bij de spoedig mislukkende pogingen van de
Duitse troepen om. van Ypenburg en Ockenburgh
uit. Den Haag binnen te dringen, is geheel onzeker.
De militaire rapporten maken slechts melding
van één. bovendien nog onopgehelderd geval: een
man „van een fors postuur", die in de buurt van
Ockenburgh van een erker uit „met een revolver
of pistool" twee óf drie schoten loste op de
Nederlandse troepen. „Voor we echter konden
terugschieten, was hij verdwenen en in het huis
was niemand meer te vinden". 2).
Mogelijk is ook, dat sommigen (maar dan dehkt
men toch eerder aan Nederlanders dan aan
Duitsers) tevoren opdracht ontvangen hadden, in
geval van een Duits offensief verwai-rende en
demoraliserende geruchten te verspreiden: be
wijzen hebben wij daar niet voor en het feit, dat
er al op de tiende mei een stroom van geruchten
kwam opzetten, vele absurd van inhoud, mag men
ook niet als zodanig bewijs zien.
1) Het drukmerk ,,13788 39 2 D" staat vermeld op
het exemplaar, dat op 12 mei in Nederlandse
handen viel.
2) De betrokken burger heet door twee officieren
waargenomen te zijn.
LONDEN Ronald Biggs. de laatste
..grote treinrover" die nog op vrije voe
ten loopt, is, zo neemt men aan, uit
Australië teruggekeerd naar Engeland.
Scotland Yard heeft in geheel Groot-
Brittannië een nieuw portret van hem
verpspreid. Deze foto werd gemaakt in
Australië, waar Biggs zich met vrouw
en kinderen schuil hield tot de politie
hem vorig jaar op het spoor kwam.
De nieuwe jacht op de voortvluchtige
treinrover wordt geconcentreerd op
Groot-Londen. Detectives van Scotland
Yard bezoeken de plaatsen die vroeger
door Biggs gefrequenteerd werden en
houden speciaal zijn vriendjes in het oog.
ADVERTENTIE
PUTTEN (ANP) Dank zij een snelle
judoreactie van een loketambtenaar is
gisteren een overval op het postkantoor
van Putten mislukt. De jonge ambtenaar
trok de overvaller over de balie en hield
hem in de houdgreep tot de man gearres
teerd was. Dit ondanks het schieten
van een tweede overvaller. Deze en nog
een derde man konden later op de dag
door de politie opgspoord worden. Het
waren twee Engelsen, die met de eerste
overvaller ('n Nederlander, oorspronkelijk
afkomstig uit Putten) enkele dagen eer--
der naar Nederland overgestoken waren
CAO-autobus
goedgekeurd
DEN HAAG (ANP) Door goedkeuring
van de CAO voor autobusondernemin
gen is vastgelegd dat het beloningsni
veau in 't streekvervoer gelijk moet zijn
aan dat van de gemeentelijke vervoers
bedrijven. De overeenkomst heeft een
looptijd van 1 maart 1970 tot 30 septem
ber 1971. De functieionen en .toeslagen
zullen met terugwerkende kracht per 1
maart worden verhoogd met 7,3 procent.
De lonen zullen tegelijk met die van de
ambtenaren worden „bijgesteld". In af
wachting van de resultaten van het loon-
structuurrapport krijgen alle werkne
mers een voorschot van f 25,tot f 28,
per maand. De arbeidstijd zal uiterlijk
per 1 oktober 1970 worden teruggebracht
tot 42V2 uur per week. In de CAO is ook
bepaald dal jeugdige werknemers tot
negentien jaar recht hebben op
een vrije dag per week, met behoud van
loon, voor het deelnemen aan vormings
werk.
Op een met knipperlichten beveiligde
overweg op het Marconiplein in
Rotterdam is gisteravond een vracht
wagen met aanhanger door het rode
licht gereden en door een locomotief
gegrepen. Er was alleen materiële
schade.
Fusie ziekenfondsen
UTRECHT (ANP) De algemene
vergadering van de centrale bond van
onderling beheerde ziekenfondsen heeft
zich in Utrecht uitgesproken voor een
fusie met de bond van rooms-katholie-
ke ziekenfondsen (een instelling van 't
NKV) en participatie van de drie vak
centrales in de nieuwe organisatie.
DEN HAAG. Op 17 april
zullen twee V.N.-zegels
worden uitgegeven van resp.
Zw. fr. 0,60 en 10.-. De
Luns in Jordanië:
1 wereldbol voor, met in
r talen „Verenigde Naties".
Onder een drietal Expozegels.
die op postzegels
worden uitgegeven. Afgebeeld zijn
links naar rechts: 0,30 dinar citrus
vruchten, 0,60 dinar het paviljoen van
Vluchtelingen
groot probleem
AMMAN (A.N.P.) Minister Luns
heelt in de Jordaanse hoofdstad Amman
gezegd, te geloven dal de Arabische
landen bereid zouden z(jn een speciale
j status voor Jeruzalem te accepteren mits
de soevereiniteit gewaarborgd werd. Het
zou at hangen van de vorm van deze
speciale status of de Israëlische regerine
niet de ultra's ermee akkoord zou
De Israëlische ministers beseffen, aldus I
mr. Luns. dat overeenstemming moet
worden bereikt op basis van de resolutie
die door Israël zelf aanvaard is. Minister 1
Luns vond de kwestie-Jeruzalem „niet
zo verschrikkelijk moeilijk"
lucht- Tijdens zijn besprekingen in de och-
de res- tend met de Jordaanse minister van
de op I Buitenlandse Zaken ad interim, Nusir.
s ook het vraagstuk van de vluchte-
erdrukt worden ltngen van de westelijke Jordaanoever
de gekomen. Minister Luns
deel van hen
terug zou kunnen ken
plaatsen, maar achtte
(ADVERTENTIE)
Wal glimt dat, wal
blinkt dal. Wat
zal dit Uw
dochter goed
staan, in
van de mens"-zegel:
met de waarden 7^s, 9'2, 15, 28 en 40 ct
en 200 leone. Deze opdrukken komen hoopte dat althans
morgen in omloop.
vooruitzichten
Plechtigheden
in Rome en Gent
ROME (KNP) Ongeveer honderd
van de duizenden priesters in Rome heb
ben gisteren in de Romeinse bisschops
kerk St.-Jan van Lateranen hun celi
baatsgelofte en hun belofte tot trouw
aan de bisschop vernieuwd. Dit gebeurde
tüdens de speciale d'enst, die de congre
gatie voor de eredienst samen met de
congregatie voor de clerus heeft uitge
werkt en aan alle bisschoppen aanbevo
len.
Voor zover thans bekend is, werd deze
plechtigheid slechts in weinig bisschops
kerken van Europa gehouden. Zeker is,
dat dergelijke plechtigheden in Duits
land noch in Oostenrijk evenmin als in
Nederland gehouden zijn. In België ge
beurde dit alleen in het bisdom Gent,
dertig priesters deelnamen.
Aan de plechtigheid in de St.-Jan van
Lateranen namen deel de veertig ka
nunniken van het kapittel, enige pries
ters. alsmede zeven diakens en zeven
subdiakens, de laatste namens de semi-
R01
De polilie is niet honderd procent zeker
dat hij zich in Grool-Britlannië bevindt,
maar do nieuwe inlichtingen zijn be
trouwbaar genoeg om een uitgebreid on
derzoek te rechtvaardigen.
Zes weken geleden al vernam de
vliegende brigade van Scotland Yard dat
Biggs via Tanger in een privé-jacht naar
zijn vaderland teruggekeerd was. Een
paar detectives begaven zich van Londen
naar Gibraltar om daar een Brits zeiler.
Tony Brant, te ondervragen. Het toeval
wilde echter, dat Brant door de Spaanse
kustwacht in één van zijn jachten werd
aangehouden ter hoogte van de Spaanse
enclave Ceuta. De Spanjaarden voerden
hem naar Algeciras, waar Bran,t van
sigarettensmokkel beschuldigd en in
voorlopige vrijheid gesteld werd.
Verdronken
Brant trok een duikerspak aan en
trachtte de vijf mijl brede baai van Alge-
en kinderen, die zich in een andere boot
van hem ter hoogte van Gibraltar be
vonden. Tijdens deze poging kwam hij
door verdrinking om het leven. Het on
derzoek van de twee jachten leverde geen
enkele informatie op.
Treinrover Biggs is in juli 1965 uit een
Engelse gevangenis ontsnapt. Hij was tot
dertig jaar hechtenis veroordeeld en
vluchtte toen hij van zijn straf nog maar
vijftien maanden uitgezeten had. De
politie is er van op de hoogte dat hij
tijdens de twaalf maanden, volgend op
zijn ontvluchting, een tijd lang in Spanje
doorgebracht heeft. Een van zijn vrien
den draaide toen een 8 mm-film van
Biggs en zijn gezin op een Spaans strand.
Deze film kwam later in het bezit van
Scotland Yard.
Hoelang de treinrover met zijn vrouw
en kinderen in Spanje is gebleven is niet
bekend. In oktober 1966 woonden ze
echter in een voorstad van Melbourne in
Australië. Biggs had daar de naam Terry
Cook aangenomen en stond er gunstig
aangeschreven bij de buren. In oktober
van het vorig jaar werd hij echter ont-
De Australische polilie zette een groot-
«.cheepserncnsenjaebt.vn, maar Biggs wist
door de mazen van' het net te glippen.
Zijn vriend Eric Flowers, waarmee hij in
Engeland uit de gevangenis ontsnapt was,
liep tijdens deze opsporingen in de val.
Uiteindelijk raakte de Australische politie
Biggs spoor bijster.
Mevrouw Biggs heeft van de Austra
lische overheid, in het belang van haar
kinderen, toestemming gekregen om in
Australië te blijven. Men kan zich af
vragen waarom de ontsnapte treinrover
naar Engeland is teruggekeerd. Men kan
daar slechts naar raden, maar het is best
mogelijk dat Biggs' aandeel van de buit
van de grote treinroof het wordt op
125.000 pond geschat dringend uit
Groot-Brittannië moet verwijderd wor
den, ofwel werd Biggs onweerstaanbaar
risten
De vernieuwing van de celibaatsge
lofte is uitdrukkelijk aanbevolen door de j aangetrokken door zijn vaderland, omdat
congregatie voor de clerus, in samen- hij zich elders niet thuis voelt. Dit over
timing met de congregatie voor de ere- kwam ook een andere treinrover. Bruce
dienst. Een aparte plechtigheid werd 1 Reynolds, die in 1968 van Mexico naar
ontworpen, waarvan alleen een j Engeland terugkeerde en korte tijd later
Latijnse tekst beschikbaar werd gesteld. I gearresteerd werd.
Dertig rech ercheurs
zochten wekenlang
ARNHEM (A.N.P.). De moord op
het 12-jarige meisje Cbristiena Wiel-
lieese uit Doetinchem is opgelost. Een
22-jarige mau uit Doetinchem lieeft
in h-t huis van bewaring te Arnhei
een bekentenis afgelegd tegenover d
officier van justitie. Het onderzoek
nog in volle gang. Dit verklaarde van
ochtend het hoofd van het Arnhemse
arrondissementsparket, mr. A. II. Hol- j
Zoals gemeld 'werd het Doetinchemse j
meisje op 5 februari jl. in het Slangen-
burgsebos op nog geen 100 meter van
de ouderlijke woning in Doetinchem j
aangerand en door wurging om het leven
gebracht. Het meisje was die avond r
gymnastiekles geweest. Op weg naar 1
voltrok zich het misdrijf, dat volgens de
Doetinchemse politie als „beestachtig"
werd gekarakteriseerd.
Rechercheurs van de gemeentepolitie
I in Doetichem, versterkt met een recher-
een mislukking I oheploeg van de rijkspolitie en van de
mogelijk zou worden op zijn dienst Opsporingsbijstand in Den Haag
f rpic het gevoel dat de tijd bijna om is zei j minst een tijdélijke oplossing te bereiken. I (in totaal meer dan dertig rechercheurs),
U.JIJ 1'; de minister. Hij hoopte echter dat het j Minister Luns noemde speciaal de Ver- hebben wekenlang vergeefse pogingen'
£s"1""" r i-=a onder de druk van afzonderlijke grote lenigde Staten, omdat zij grote invloed in het wéék gesteld de dader op te:
mogendheden het viermogendheden- hebben in Israël en andere landen. I sporen.
I Na zijn terugkeer zou hij de indrukken
j van zijn besprekingen in de Arabische
I hoofdsteden doorgeven aan de. Israëlische
I regering en secretaris-generaal Thant. I
„Met goede wil aan beide kanten zijn overleg scheen
I er mogelijkheden, maar er bestaat
Den Haag Spuistraat 14,
Leiden Haarlemmerstraat 53
Rotterdam Schiedam Vlaardingen
Dordrecht Breda Tilburg
Audrey Hepbui
Mel Ferrer) lu
