Op 10 mei 1940 kwamen de Duitsers..
LINDA MARSH AL
op tournee voor
nieuwe Christus
ADENAUERS WONING
ALS BEDEVAARTSOORD
Nettowinst AKZO
gestegen in 1969
Rhöndorf in afwachting
AFLEVERING II
Omzetgroei
van 10 pet,
verwacht
heren...
DONDERDAG 26 MAART 1970
PAGINA 13,
DEN HAAG Op het stenclltje, dat een gelijkgestemde ziel in het Haagse
Perscentrum Nieuwspoort heeft uitgereikt, wordt ze omschreven als een
,,heel mooie, jonge vrouw". Welnu, daar is geen woord van gelogen, want
Linda Marshal is inderdaad in een royale bui geboetseerd. Blond, prijs
houdend haar hangt tot op de opgevulde schouderpartij en boven de grote,
verbaasde poppe-ogen staat een loodrechte luifel van wimpers, die ze
tijdens het gesprek telkens via een spiegeltje fatsoeneert. Als ze dan weer
opkijkt, doet ze dat als een kind, dat betrapt is op het stelen van appels.
Een opmerkelijk meisje. Dat wel.
Het stencilt je meldt ook, dat men haar in de States graag toespraken laat houden
en Linten doorknippen en ook daar is weimiig op tegen. Zolang Amerika geen
koningin heeft, is Linda inderdaad een waardige vervanging. In Nieuwspoort is
helaas geen lint voorhanden, maar dat belet haar niet om in een lange, ademloze
monoloog te vertellen over de Perzische balling Baba' Allèh, die zo'n honderd
Jaar geleden tot de vaste overtuiging kwam. dat hij een nieuwe Christus was, die
voor de gehele mensheid een opmerkelijke boodschap had. Om die ualt te dragen
stichtte hij een nieuwe godsdienst, de Baha'is Wereldgemeenschap, die korte
metten zou maken met hei gesappel der dolende broeders en zusters. Hij leerde
zijn volgelingen, dat bijbelse beloften geen zoethoudertjes zijn geweest, maar wel
degelijk stuk voor stuk in vervulling zulilen gaan. Het enige, wat de Baha'is
daarvoor moesten doen doen was hemel en aarde naar de hand van Bahi' Allah
Toegegeven, het klinkt a iemaal wal verward en mooie Linda komt er ook niet
helemaal uil. Maar gelukkig is er altijd nog Gilnter Vieten, een lokale Bahö, d'ie
naast haar in de startblokken zit en gretig de conversatie over neemt, als de
bedoelingen van de meester niet feilloos overkomen. Dan zegt hij bijvoorbeeld.
t correspondent Wolfgang Tree»)
I i
i volkslied tot blerlled veranderde tekst
sinds kort ook In Rhöndorf beantwoor-
I den: Konrad Adenauers buis staat open
voor beeoekers. Weliswaar hoeft men
niet op vilten pantoffels over bet blank-
gesebuurde parket te lopen, zoals over-
1 al op de oude burchten van de geschie-
denisrljke Rijn sobering ra inslag is.
Maar toeh bezoeken de Duitsers dit
huis in gedachten met dezelfde menta
liteit, waarmee sij bun voorvaderen
de ridders bezoeken: met een menge
ling van sentimentaliteit en eerbiedige
bewondering.
De platenindustrie had al jaren gele
den begrepen, waar geld van te maken
was: haar handige managers hadden
nog tijdens het leven van Konrad Aden
auer uit. zijn naam kapitaal geslagen.
„Leer Rijnlands met de Bondskanse
lier", stond op de glanzende hoes. En
d« zaken met het onmiskenbare Idioom
van de „oude van Rhöndorf" gingen goed.
Meestal waren het slagvaardige episo
den uit redevoeringen binnen en buiten
het parlement, dia Adenauers aange
boren humor zonder moeite produceerden.
Later volgden er briefkaarten en medail
les. Maar het begin van een echt „aden-
auer- toerisme, openbaarde zich pas
na de grandioos geënsceneerde staats
begrafenis in Keulen. De duitsers begon
nen naar Adenauers graf te trekken.
Immers: na de voorafgegane dicta
tuur en in de woelige jaren na de oor
log oefende hij ook daarom zo'n grote
invloed op hen uit, omdat hij als eer
biedwaardige vaderfiguur verscheen.
Treden
Heden ten dage kunnen de burgers
van de Bondsrepubliek zich werkelijk
„gast bij Konrad Adenauer" voelen. Peter
Seibert. vier jaar lang chauffeur van
Konrad Adenauer, heeft zich al op zijn
gasten van het komende seizoen op
de „Faule Berg" in Rhöndorf voorbe
reid. Sedert Adenauers dood was hij tot
het begin van dit jaar portier in de
Bonner bondskanselarij De blauwe
dienst jas van deze functie draagt hij
nog. Slechts het ontbreken van de gou
den wapenknopen wijst erop, dat hij
een andere meester dient: de „Stiftung
Bundeskanzler Adenauer Haus
Op de deurpost naar de tuin van het
huis is nog eens op een bord in donkere j Prospectussen zijn er ook al gedrukt, j adem". Peter Seibert. die voorlopig
letters op matzilver ondergrond te lezen: Men moet 58 treden opklimmen, voor alleen de muziekkamer en de grote
..Gedenkplaats voor de Duitse staats- men voor Adenauers huisduer staat: Woonkamer aan de bezoekers kan tonen,
man en de verdienstelijke Europeaan". „Hij raakte daarbij niet eens buiten wijst reeds met geoefende hand hier
naar een zilveren doos, daar op Ai
wandelstok, die de vroegere Sovjet-am
bassadeur Andrej Smirnow Adenauer
als afscheid schonk. In de ontbijtka
mer hangen schilderijen, die Eisenho
wer en Churchill eigenhandig schilder
den. Aan de muur de plaquette voor het
„erenopperhoofd van alle Indianen".
Schrijn
Behalve de beide kamers is nog
niets vrijgegeven; ook niet het veelbe-
schreven glaspaviljoen in de tuin met
uitzicht over het land, waarin Adenauer
zijn memoires schreef. De kalender in
dit paviljoen toont nog de datum van de
laatste werkdag: 28 maart 1967. Maar
de vele heiligenplaten, de vele oude
klokken, die Adenauer eigenhandig op
wond en de sterfkamer mogen de be
zoekers alleen van buitenaf bekijken.
Konrad Adenauer liet het huis in 1933
bouwen, toen de nieuwe machthebbers
hem van zijn ambt als burgemeester
van de stad Keulen ontheven hadden.
De stenen voor het tuinterras, zo staat
in de folder, heeft hij zelf aangesleept.
Uitvoerig worden ook de door een kweker
geplante kersen- en appelbomen ver
meld en de boccia-baan. Adenauer
liet deze in 1959 naar het voorbeeld van
zijn zomervakanties in het Italiaanse
Cadenabbia aanleggen. Eind 1967 schonk
de familie Adenauer het huis aan de
Bondsrepubliek, onder de voorwaarde,
dat het in een openbare stichting ver
anderd zou worden, als een schrijn vol
persoonlijke herinnering.
Maar die persoonlijke herinnering rus
ten op het moment nog in een archief
en documentatieafdeling in de kelder
van het huis. Die is voor het publiek
niet toegankelijk. De akten worden door
Anneliese Poppinga, de secretaresse van
Adenauer, uitgewerkt. In een safe ligt
materiaal, dat nog bijzonder geheim
gehouden moet worden. Deze schatten
kunnen eerst over dertig tot vijftig jaar
openbaar worden gemaakt. Adenauer
persoonlijke akten rijpen als oude cog
nac. Ze zullen menige verrassing bren
gen. Naast het huis zal eens een gebouw
met voordrachtsruimten, filmzaal, kan
toren en een archief ontstaan. Het zal
voor politieke conferenties van onge
veer vijftig personen dienen. Daar zul
len dan ook in een separate tentoon
stellingsruimte handschriften, orden,
oorkonden en staatsgeschenken van
Adenauer te bezichtigen zijn. Maar:
steeds met groepjes van tien bezoekers,
zoals met „Deutscher Grünlichkeit"
nu al werd uitgekiend.
De eerste Duitse luchtaanvallen op de
vliegvelden Ockenburg, Ypenburg en Val
kenburg veroorzaakten veel onheil. Niet
alleen sneuvelden een aantal Nederlandse
militairen, maar ook het moreel van de
overlevenden werd ernstig geschokt.- In de
eerste grote verwarring vluchtten vele
militairen. Later keerden zij terug, nadat
deze eerste zware morele crisis overwon
nen was maar zo schrijft dr. L. de Jong in
..Mei 1940" over de eerste oorlogsdag.
LINDA MARSHAL „Baha i
Amerikaanse televisiester
kreeg hemelse boodschap
van Perzische edelman
dat het de hoog9te tijd is om aan het verleden te ontsnappen en dait de aarde
het vaderland is van alle mensen. Aan de andere kant van de tafel wordt ernstig
geknikt. Men heeft tot vanmorgen weliswaar nimmer van de Perzische baüflilng
gehoord en daarom heeft men maar op eigen gezag aangenomen, dat die aarde
het vaderland is van alle mensen. Ook Linda knikt trouwens instemmend. Mooier
kan het al niet.
SCHONE BLOEM
Een steelse bLilc op de stencil leert de bezoekers ondertussen, dat Linda in de
lente naar Nederland is gekomen om de mensen te vertellen, dat ze in een betere
wereld gelooft. Dat is lief van Liinda. Ze had het wat ons betreft ook op de achter
kant van 'n ansichtkaart mogen schrijven, maar dan hadden we wel de confrontatie
misgelopen met wat hel stencil zo treffend noemt „de schone bloerri uil.de nieuwe
mensentuim van een Perzische edelman" Neen, het is eigenlijk wel goed zo. Er
gaan weken voorbij, dat het verblijf in Nieuwspoort niet zo plezierig is.
Persoonlijk is Linda Marshal vier jaar geleden tot de ontdekking gekomen,
dat Baha" Allah het antwoord gaf op al haar prangende vragen. Tot dat ogenblik
had ze ogenschijnlijk vrolijk geleefd binnen de gouden omheining van Hollywood,
waar ze onder meer optrad in televisieseries als de Dick van Dyke Show en
Hazel. Ook had ze gefigureerd in enkele opmerkelijke flutfilms, die vrijwel
onmiddellijk na hun verschijning in het grote celliuloidmassagraf werden bijgezet.
Op het toneel werden haar ambities hoger gehonoreerd en kreeg ze weldoor
timmerde rollen, waaronder die van Ophelia en Anne Prank. Men kan dus
rustig aanneen, dat Linda een gewaardeerd talent in de Amerikaanse knollentuin
Het materieel effect van de Duitse aanvallen op
het vliegveld was gering: behalve een van de
hangars vloog het hoofdgebouw in brand, maar
die brand kon geblust worden; hinderlijk was wèl
dat alle veldtelefoonverbindingen uitvielen. Het
aantal slachtoffers was niet groot zoveel te
groter was evenwel het effect dat die eerste
aanvallen op het moreel van de verdedigers van
Ypenburg hadden. Een groot deel vluchtte weg in
de richting van Rijswijk; een compagnies
commandant zag ze daar aankomen
„Vele bloedende, halfnaakte, razende en tierende
manschappen, enige sergeanten-majoors en andere
onderofficieren ran de bureavs Ze hebben
vrijwel geen van allen wapens. Het zijn de koks,
de oppassers rustkamer, bureauschrijvers enz. Ik
moet met kracht en door bruut optreden de
paniekstemming onderdrukken en weglopers
tegenhouden en slaag erin te wat te kalmeren".
De neiging om van Ypenburg weg te vluchten
werd versterkt toen om kwart voor vijf noord,
west en zuid van het vliegveld Duitse parachu
tisten afgeworpen werden. Toen om 5 uur 24
het eerste échelon van acht Duitse transport-
toestellen op Ypenburg neerstreek, waren van de
negen zware mitrailleurs nog maar zeven bemand,
van de elf lichte zes, de acht pantserwagens waren
tot zes gereduceerd. Maar wat nog schieten kon,
schoot op die Junkers-52's. De eerste acht werden
doorzeefd, verscheidene toestellen vlogen in brand.
Het tweede en het derde échelon botsten gedeelte
lijk op die eerste acht die niet konden wegkomen.
Het vierde échelon waagde het niet op Ypenburg
te landen; van dat échelon landden sommige
toestellen op Ockenburgh, andere op het strand bij
Kijkduin. De meeste Junkers-52's, die voor
Ypenburg bestemd waren, weken tenslotte naar
Waalhaven uit, maar een deel van de latei-
komende maakte noodlandingen in de buurt van
Ypenburg, bij Delft, in het Westland of in de
polders tussen Delft en Gouda.
Daarmee was, dank zij het vastberaden verzet
van hel deel van de grenadiers, dat niet wég-
gevlucht was. de Duitse luchtlanding op Ypenburg
mislukt niettemin viel het vliegveld in Duitse
handen. De Duitse parachutisten wisten zich op
verscheidene punten te verzamelen en rukten naar
het vliegveld op één groep langs de grote weg
uit Delft; deze groep, versterkt door de in
zittenden van enkele Junkers-52's, die daar een
noodlanding uitgevoerd hadden, alles bijeen circa
vijftig man, dwong een veertigtal Nederlandse
soldaten die krijgsgevangen gemaakt waren, met
de armen omhoog voorop te lopen en bereikte
achter die dekking het hoofdgebouw op Ypenburg
waar de bataljonscommandant, reservemajoor
E. C. F. ten Haaf, met het resterend deel van zijn
staf in de commandopost omsingeld werd. „De
troep gevangenen", aldus later de majoor, „gilde
in koor op jammerlijke wijze: „Niet schieten! Wij
staan hier voor twee mitrailleurs en anders gaan
wij er allemaal aan!" Ik heb toen bevolen bet
vuren te staken". Om kwart over zeven waren alle
gebouweg van het vliegveld in Duitse handen,
alleen aan de zijde van het veld, die het dichtstbij
Rijswijk gelegen was, konden enkele moedige
Nederlandse militairen zich handhaven.
Van de circa duizend verdedigers waren dertien
gesneuveld.
Ockenburg
XJET derde, voor de tweeëntwintigste Luftlande-
Division bestemde landingsterrein, Ockenburgh
was niet meer dan een hulpvliegveld, dat, in het
verlengde van de Laan van Meerdervoort, door
de samenvoeging van een aantal sportterreinen
ontstaan was. Er stonden op 10 mei zeven toe
stellen waar men op Soesterberg nog het een en
ander aan te verbeteren had gehad; geen van die
toestellen was operationeel bruikbaar. Het vlieg
veld was niet versperd. Bewaakt werd het door
nog geen honderd militairen, die. afgezien van
de geweren, slechts de beschikking hadden over
vier lichte mitrailleurs; handgranaten bezaten zij
niet. Pas op woensdag 8 mei waren die ml-
trailleurs, uit een van de infanteriedepots af
komstig, op Ockenburgh aangekomen; met het
maken van gevechtsdekkingen waren zij nog niet
begonnen.
Toen dan op die vrijdagochtend om vier uur het
vliegveld Ypenburg aangevallen werd, kon men
er van Ockenburgh af de bommen zien vallen:
oorlog.' Men werd aanvankelijk met rust gelaten
tot een drie kwartier later twee van de Ypen-
burgse D-21's en twee Douglastoestellen op
Ockenburgh landden; munitie voor de vliegtuig-
mitrailleur5 was er aanwezig, benzine helaas niet.
Plotseling verschenen toen Duitse jagers, die de
op Ockenburgh staande vliegtuigen begonnen te
beschieten. Kort nadien zag men even ten westen
van het vliegveld Duitse parachutisten, die utt
Junker-52's sprongen, in de duinen neerkomen.
De beschietingen duurden voort en om 5 uur 20
gingen achttien Junkerstransporttoestellen bru
taalweg tot een landing op het vliegveld over,
haastig kwamen de zwaargewapende luchtlan
dingstroepen eruit te voorschijn. Meteen vielen zij
de Nederlandse verdedigers aan, van wie een deel
aanvankelijk weinig lust toonde, op het open veld
ln stelling te gaan. Na enige tijd kwamen
bovendien Duitse parachutisten van de duinen
uit de luchtlandingstroepen versterken. De ver
dedigers werden geleidelijk van het vliegveld
weggedrukt waarbij zij vooral bij overhaaste
terugtochten zware verliezen leden: op elke vier
man sneuvelde er één.
Ockenburgh was om zeven uur geheel in handen
van de Duitsers.
Niet alleen de drie vliegvelden, die het dichtstbij
Den Haag gelegen waren, werden op of omstreeks
X-Zeit het object van Duitse aanvallen ook
het militaire kamp Waalsdorp en de Nieuwe
Alexanderkazerne aan de Van Alkemadelaan
tussen Den Haag en Scheveningen werden volgens
plan gebombardeerd, het kamp Waalsdorp het
eerst, kort na vier uur. de Nieuwe Alexander
kazerne een minuut of twintig later. Het kamp
Waalsdorp was deel van het eerste infanterle-
depot, ln de Nieuwe Alexanderkazerne was het
depot van de cavalerie gelegerd mét een bewa
kingsdetachement.
Een Junkers-52 op het strand.
In beide kwartieren werden de meeste militairen
door de Duitse bommen in hun slaap verrast. Er
vielen byna zestig doden, tientallen gewonden
lagen in de openlucht of onder de puinbrokken
te kermen. Paniek ontstond. Een veldprediker, die
van zijn huis uit de bommen had zien vallen en
zich meteen op weg begeven had, kwam al op de
Van Alkemadelaan de vluchtelingen tegen bur
gers, maar ook militairen: „Bij drommen vluchtten
de mannen de duinen in. Allen ongewapend".
Artsen (beter bestand tegen het zien van ver
schrikkingen) snelden toe in hun auto's, medische
maar ook geestelijke hulp was spoedig ter plaatse:
„Ik denk bijvoorbeeld aan die oorspronkelijk
uit Katwijk (naar hij mij nog vertellen kon) af
komstige man wiens benen en armen waren af
gerukt. We legden hem op een zandwagen; ik
sprak kort met hem en we baden samen (hij sloot
nog zijn ogen) en terwijl hij werd weggereden,
zong hij luidkeels zodat het over het plein te
horen was, het „Ere zij God ln den hoge en vrede
op aarde". Voor hij in (het ziekenhuis) Bronovo
kwam, was hij reeds gestorven".
Schreeuwende paarden („een afschuwelijke her
innering") lagen toen nog gewond in de ruines
van de stallen. Een dierenarts maakte ze af; ruim
honderd werden er slachtoffer van het Duitse
bombardement.
PROPAGANDISTEN
Zelf vindt ze dat echter van nu! en gener waorde. Ze is Baha, en dat zal de wereld
weten. In haar vrije tijd spreekt ze over de mensen, die rozen zijn in een en
dezelfde tuin en zich derhalve wat beter moeten gedragen. Ze geeft vast zelf het j
voorbeeld en wendt deze keer het hoofd af. als ze de spiegel tevoorschijn haalt i
en haar wimpers inspecteert Neen. Baha' Allah had het slechter kunnen treffen
met zijn propagandisten.
SLIM OPZETJE
Inmiddels hebben de heren Biesheuvel en Mallenia aan hel volgende tafeltje
plaatsgenomen voor een slim opzetje op christelijke basis. Ze hebben waar
schijnlijk nimmer van de nieuwe Christus gehoord en torsen nog steeds het
onduldbaar misverstand, dat zij het bij het rechte eind hebben. Dat belet hen
echter niet om over hun sherryglas broeierig naar Llnda te staren, die op veer
krachtige Bahavoeten langs deint op weg naar de damestoiletten. Als ze terug
komt, heeft Vieten inmiddels het theologische pauzeprogramma afgerond. Hij
heeft naar zijn eigen smaak volkomen duidelijk gemaakt, dat er geen andere
keus is, ook de stugge Nederlanders zullen voor de bijl moeten.
Linda zucht en zegt: „Sorry, dat ik geen Nederlands spreek. Ik vond het fijn
dat u gekomen bent".
IN LEVENDE LIJVE
ln Hollywood wachten de producers ongeduldig op haar terugkonuit, want de
series moeten doorgaan.
Het is toch wel nuttig om in de toekomst wat meer naar de televisie te kijken.
Al i6 het alleen maar, omdat Linda niet elke ochtend in levende lijve in Nieuws
poort geconsulteerd kan worden.
Bezwaren tegen
Carswell als
opperrechter
WASHINGTON (Reuter) Vooi
tweede maal wordt president Nixon ge
confronteerd met een groeiend verzet in
de Senaat tegen zijn keuze van een nieu- i
we Amerikaanse opperrechter.
Vele senatoren beginnen nu te twijfelen
aan de juistheid van de voordracht van
de Amerikaanse president; de vijftig
jarige rechter Harrold Carswell, die vol
gens de beschuldigingen de negers niet
welgezind is en in zijn carrière als rech
ter niet boven de middelmaat is uitge
komen. Tenzij er zich nieuwe ontwikke
lingen voordoen en de tegenstanders
pluizen nog steeds het verleden van
rechter Carswell na ziet het er op het
ogeblik volgens waarnemers naar uit dat
rechter Carswell de benoeming met de
hakken over de sloot zal halen. Een voor
lopige schatting geeft als resultaat 55
senatoren voor Carawall en 46 tegen.
(ADVERTENTIE)
ARNHEM (ANP) AKZO heeft over
het jaar 1968 een nettowinst behaald van
308,1 miljoen tegen 247,2 miljoen in 1968.
Het bedrijfsresultaat bedraagt 803,1 mil
joen (1968: 687,4 miljoen). De in het
fusiebericht uitgesproken verwachting,
dat het nettoresultaat over 1969 op om
streeks 300 min zou uitkomen is rulm-
sohoots bewaarheid geworden.
van de toename van het aantal geplaatste
aandelen met 13,8 pet is de winststijging
per aandeel 9,3 pet. Het bedrijfsresultaat
over het vierde kwartaal van 1969 is ruim
20 min hoger dan dat over het derde
kwartaal.
De omzet 1969 ls to.v. 1968 met 20,9
pet. gestegen. Een deel van deze stijging
betreft de toetreding in 1969 tot de groep
van een aantal ondernemingen, waarvan
de voornaamste zijn Fabelta en Sastig
(chemische vezels), Lesonal (coatings), In
ternational Salt (zout), Duyvis (levens
middelen) en Edet (tissue papier).
Besloten ls aan de vergadering van
aandeelhouders voor te stellen over het
jaar 1969 op de gewone aandelen een
slotdividend uit te keren van 2,80 per
aandeel. Tezamen met het reeds gedecla
reerde interimdividend wordt het divi
dend over 1969 4,00 per aandeel. (Over
1968 werd eveneens 4 uitgekeerd).
Du aJjamana vergadering van aandeel-
Dal mode, kwaliteit en lage
prijs samengaan, beioijst
deze schoen. 100leer
met rubber zool
Den Haag Spuistraat 14, Leiden Haarlemmerstraat 53
Rotterdam Schiedam Vlaardingen Dordrecht Breda Tilburg
houders zal plaatshebben op woensdag
27 mei.
„Wanner men bedenkt dat de fusie tus
sen AKU en AKZO plaatsvond in oktober
1969 en dat de combinatie reeds over 1969
met geconsolideerde cijfers kon komen,
mag van een fraaie prestatie worden ge
sproken". Aldus werd van de zijde van
AKZO op een persconferentie betoogd.
Over de eerste maanden van 1970 kun
nen nog geen Inlichtingen worden ver
strekt. Op de jaarvergadering zullen de
cijfers over het eerste kwartaal worden
bekendgemaakt. Wel kan worden gezegd,
dat AKZO voor geheel 1970 een autonome
groei (dus buiten de acquisities van an
dere bedrijven) in de omzet venvacht
van ten minste tien pet. Het valt echter
niet te overzien, in hoeverre de netto
winstdeling daarmee gelijke tred zal hou
den.
Benes In de Steeg. Op zaterdag 28 maart
om 20.30 uur is er een blues-concert
in theatertje In de Steeg aan het West
einde. Er zijn zeven medewerkers on
der wie de gitarist Philip Kroonen-
berg «n de pianiste Stanja v. d. Velde,
