Geen meerderheid voor het PAK
ACCENT
Als Leiden de Raad gekozen had:
bij
Communisten gaan
raadsverkiezingen
sleutelpositie innemen
Procentueel
verlies KVP
uit te drukken
in twee
raadszetels
SeC^idócSoti/rant
Feyenoord, uitslagen
en pilsjes hielden in
Minerva hoofden koel
DONDERDAG 19 MAART 1970
DE LE1DSE COURANT
(Van onze stadsredactie)
LEIDEN Het Progressief Akkoord zou geen meerder
heid gehaald hebben als de Leidenaren gisteren voor de
gemeenteraad gestemd zouden hebben. De partijen, die
in het PAK samenwerken zijn op grond van de stembus
resultaten „goed" voor 18 van de 39 raadszetels. Dit on
danks het verschijnen en het succes van D'66, dat drie
mensen op stoelen in de raadszaal zou mogen brengen en
de lichte procentuele winst van 1,2 t.o.v. de kamerver
kiezingen in '67 voor de PvdA. Die winst is te taxeren op
winst van één zetel - zij het een restzetel.
De bovenstaande prognose geven wij uiteraard met veel
voorbehoud, omdat het gisteren om andere zaken ging als
op 3 juni a.s., wanneer de kiezers wederom in actie moeten
komen voor de samenstelling van de gemeenteraden. On
danks het voorbehoud kan echter wel geconstateerd wor
den, dat het kiezersvolk in Leiden geen opzienbarende draai
naar links gemaakt heeft en daarmee de verhoudingen in
Leiden een totaal nieuw beeld heeft gegeven.
FeyenoordVorwarts genoemd. Uit de
Sleutelstad plegen bij Iedere wedstrijd
van de Rotterdamse club veel bezoekers
te komen. „Gaan er 1000 mensen direct
uit hun werk - gauw een hapje eten -
naar Rotterdam, dan is dat bijna een
Leidse kiesdeler of wel in de buurt van
dik een procent. En dan heb ik het
nog maar over duizend, maar het zijn
er meer zo hoorden we gisteravond
opmerken.
Onredelijk is het „Feijenoord-effect" niet
helemaal, temeer als men kykt naar de
opkomstcijfers van Rotterdam waar een
absoluut diepterecord gehaald werd. Bo
vendien is het opmerkelijk, dat nagenoeg
alle partijen, met uitzondering van de
dogmatische chr. partijen SGP en GPV,
te lijden hadden van sterk terug gelopen
Bovendien kan men lange en spe- belangstelling bij het publiek,
culatieve beschouwingen wijden -
in Minerva was men daar overigens V VU WlIlSt
druk mee bezig - aan het grote Het landelljke verschSnsel, dat dc wi„.
I aantal niet-opgekomen kiesgereQh- nende WD voor voldoende regerings-
tigden. Leiden, dat bij het bestaan steun zorgde, deed zich ook in Leiden
van de opkomstplicht de landelijke voor. De drie christelijke partijen ARP,
vpnH van nnnpvppr 5% niet-OD- CHU en KVP llePen in Procenten uit"
Tend van ongeveer a /0 niet op gedrükt terug De KVP zelfs 22% (wat
/romers volgde, scoorde gisteren verjjes van twee zetels in de gemeente
evenwel een record Op het punt raad zou kunnen betekenen), maar de
ivan stembusnegering. 33,7 procent VVD veroverde 2,9 procent meer van de
van de StemqerëétrtTqd'eirtllèt hét stemmen dan bij de kamerverkiezingen
afweten, dat is beduidend onder m 1967. Dat betekent, als de gemeente-
het landelijk gemiddelde. Men kan
er over filosoferen wiens kiezers
gisteren in Leiden zijn thuis ge
bleven.
Veel Leidse politieke figuren neigden
naar de stelling, dat bij de thuisblijvers
potentiële DS '70 mensen geweest zijn,
die op de provinciale lijsten geen goed
alternatief hebben kunnen vinden. In
leidse zetels is dat echter nauwelijks
uit te drukken. Geschat wordt, dat de
lijst van Sannes (DS '70) thans aan
spraak zal kunnen maken op 1, niet
moeite 2 zetels. Een verzwakking dus
van de PAK-positie. Dat zou dan moe
ten komen van thuisblijvers, „tijdelijke"
stemmers op D '66 (omdat die partij
provinciaal niet gePAKt is) en demon
stratiestemmers op de CPN. Laatste par
tij boekte in Leiden een procentuele
winst van 0,6 procent, voldoende om van
1 naar 2 zetels te komen.
Geen alternatief
Behalve de „Sannes-mensen", waarvan
velen meenden, dat z(j geen bevredigend
alternatief hadden, werden er nog meer
redelijke meningen gehoord over de
„thuisblijvers". Veel leden van Leidse
stembureaus hadden de indruk, dat de
jongste kiesgerechtigden in aantallen,
the opvielen, weg gebleven zijn.
Feyenoord-effect
Als mogelijke oorzaak, dat Leiden onder
't landelijk gemiddelde opgekomen kie
zers bleef, werd zelfs ook het cup-duel
In de studentensociëteit Minerva
aan de Breestraat was de stem
ming gisteravond vrij lauw. Be
langstelling was er genoeg, maar
uitgelaten reacties bleven vrijwel
achterwege.
raadsverkiezing over enkele maanden
een zelfde beeld te zien geven, één libe
raal meer in het Stadhuis. Wat men
kan beschouwen als versterking van het
anti-P AK-gezelschap.
En het grote aantal wegblijvers
naar wie alle partijen in Leiden
in de komende maanden een greep
zullen doen én het geringe verschil
tussen de PAK-partners en de
overigen van de Leidse gemeente
raad doen vermoeden, dat de ver
kiezingsstrijd in Leiden hevig gaat
worden.
(Waar geschreven wordt over procen
tuele winsten en verliezen is bedoeld:
ten opzichte van de kamerverkiezin
gen in 1967).
Toekomst van Leids PAK
A LS men het als een feit wil aan-
vaarden, dat „De Gemene-Kiezer"
met zijn niet al te grote interesse voor
het provinciaal gebeuren bij de staten
verkiezingen ook ar dere meningen tot
uitdrukking wil brengen dan een mening
over provinciale politiek dan zijn er
interessante conclusies te trekken. Lan
delijk (bepaald geen duidelijke desa
vouering van het kabinet De Jong), maar
ook plaatselijk.
In de afgelopen maanden hebben de
politieke partijen in Leidens vooral de
linkse, gePAKte, partijen zwaar „in de
slag gezeten" over plaatse'ijke zaken. De
publiciteit hebben de PAK-partners in
tensief gezocht en wel zo duidelijk, dat
er voldoende redenen zijn om aam- te
nemen, dat deze verkiezingen een aar
dige graadmeter zyn voor de verkiezin
gen, die reeds over drie maanden ge
houden worden. De tijdstippen van de
twee verkiezingen''gevoegd bij de ge
ringe interesseren het grote publiek
voor provinciale verkiezingen maken het
voor de hand liggend, dat er naar ver
banden gezocht wordt en dat er voor
zichtig conclusies getrokken kunnen
worden.
WAT zich op de eerste plaats opdringt
is, dat de PAK-partijen zich
Leiden niet naar een duidelijke m<
derheid hebben kunnen werken. Alle
optimisme van partij-afdelingskaders
ten spijt. Het zit er zelfs in, dat de
positie van het PAK in juni nog verder
verzwakt zal worden. Zeventien par
tijen zullen in juni naar de gunst dingen
van de kiezers. Daarby zijn een aantal
splinterpartijen, die voortkomen
linkse kringen: Woningnood, Leefbaar
Leiden, Kabouterstad, waarvan men, kan
betwijfelen of zij de kiesdeler halen. Ver
der komt in juni DS'70 op de stembil
jetten voor. Een groep socialisten, die
de PAK-overeenkomst aanvechten. Wat
zullen die nog van het PAK-blok gaan
afknabbelen
r\E verkiezingen vag gisteren heb^eq
ons wel gesterkt in onze reeds eer
der neergeschreven mening, dat de PAK-
overeenkomst met zijn dwingende en
sterk dogmatisch aandoende wethouders
clausule een onverstandige zaak is ge
weest. Een groot aantal Leidse kiezers
dreigt uitgesloten te worden van het
plaatselijk bestuur omdat het PAK in
de optimistische veronderstelling dat
men de meerderheid zou halen zich reeds
heeft vastgenageld: geen meerderheid
in de gemeenteraad, dan ook geen kan
didaten voor het college van b. en w.
De verkiezingen van gisteren doen ver
moeden, dat de wethoudersclausule in
derdaad een betreurenswaardig geval
gaat worden. Een groot aantal kiezers
dreigt nu „de mist" in te gaan: vier
'aar lang een bron van frustratie en,
vrezen wij, spanningen, die minder be
staan bij een collegiaal bestuur.
De Ibedreigde piraten
Het Verdrag van
Straatsburg dreigt de
piratenschepen Veronica
en Radio Noordzee in
de grond te boren.
Accent spreekt (op de
valreep?)met de
eigenaars. Deze week
RceJit en wet
Juridische vragen van
lezers deskundig
beantwoord. Een nieuwe
vaste rubriek in Accent.
Ho! Geen risico
Wat gaat er om in een
treinbestuurder als
automobilisten (en zij
niet alleen!) bij spoorweg
overgangen met hun leven
spelen? Lees het deze
week in Accent!
weekblad 65ct.
overal verkrijgbaar
In het forum, dat onder leiding
stond van Michael van der Put
ten, ivas men zeer teleurgesteld
over het grote aantal Leidenaren,
dat gisteren niet aan de verkie
zingen deelnam.
IJsvereniging
organiseert
Braassemloop
ALKEMADE De ijsvereniging „Alke
made" heeft de organisatie van een
sportief gebeuren op zich genomen n.l.
een prestatieloop genaamd „De Braas
semloop". Deze tocht van 9 km (voor
de heren) en 6 km (vooi de dames en
junioren) leidt praktisch geheel langs
liet Braassemermeer.
Deze prestatieloop wordt gehouden op
zondag 22 maart a.s. Gestart wordt
om 12 uur voor de heren en om 12.15 u.
voor dames en junioren. Gelegenheid tot
inschrijven tot 11.55 uur in restaurant
„De Woelige Baren" te Roelofarends-
veen, gelegen bij het startpunt. Parkeer
ruimte en kleedruimte is aanwezig, ter
wijl men zowel van de richting Amster
dam als Leiden met de autobussen van
Maarse Kroon dit punt gemakkelijk
kan bereiken. Buiten een aandenken aan
deze aantrekkelijke en sfeervolle pres
tatieloop staan voor de eerst aankomen
den enkele leuke prijzen ter beschikking.
Men verwacht dan ook een grote deel
name aan dit voor Roelofarendsveen en
omgeving uniek sportgebeuren.
Bedrijfstoernooi
tafeltennis: 4 april
Op 4 april zal In de Stadsgehoorzaal
een tafeltennistoernooi voor bedrijven
worden gehouden, georganiseerd door het
Leidse Stadhuis en Minnesota. Gespeeld
zal worden in negen klassen: vier klas
sen voor 't enkelspel, twee voor 't heren-
dubbel, twee mixed en slechts een voor
Onder de deelnemers bevinden zich o.m.
i Siep Iterson 1 Scylla-Univcrsiteiti. Nico
Weber Scylla-Motorhuis), Gerard v d
'Klauw (Ned. Midd Bank-DOCOSi en
Jos Vreeburg 11 DOCOS-Stadhuis Wasse-
j De 158 deelnemers beginnen 0111 negen
1 uur 's morgens en zij. die 's middags nog
j in de strijd zijn, beginnen om half drie
laan de finales. De prijzen (beschikbaa
gesteld door de personeelsvereniging e
de directtie van Minnesota en b. en v
van Leiden verenigingsprijs) zulle
ongeveer om vijf uur worden uitgereik
De organisatoren komen ook nog mt
een primeurtje. Op de 20 tafels zal na
melijk gespeeld worden met gele, no{
niet door de NTTB officieel toegestani
ballen. In Duitsland is gebleken dat de
spelers met deze gele ballen minder snel
moe zijn dan bij het gebruik van de witte
ballen.
Gem. Haarlemmermeer. - Opkomst
71,0 pet.; stemmen 24750; geldig: 99/
pet.; stemmen 24511. PvdA 18.6 4570
KVP 17.6 4327; VVD 14,4 3530; PS1
1,8 440; CHU 11.1 2715; ARP 16,0 3911
BP 1,5 365; CPN 4,6 1122; PPR 1.9 46c
Binding Rechts 0,5 117; D '66 8,9 2174
SGP 2.0 489; CDU 0,2 61; L(jst Sten
0,9 224.
Gastarbeider na
ongeval overleden
ALPHEN A. D. RIJN De 30-jarige
Marokkaanse gastarbeider dhr. Elwi,
die dinsdagavond bij een verkeersonge
val op de Oostkanaaiweg in de nabijheid
van zijn adres te Alphen aan den Rijn.
ernstig hersenletsel had opgelopen, is
woensdagmorgen omstreeks 11 uur in
het Academisch Ziekenhuis te Leiden j
aan zijn verwondingen overleden.
De heer Elwi was gehuwd en vader van
kinderen.
Het stoffelijk overschot van de ovj
dene zal in Marokko ter aarde worden
besteld. Zijn landgenoten in Nederland
hebben de plicht op zich genomen de
overbrenging als landseer te bekostigen.
Op het Leidse hoofdstembureau
in het stadhuis was het gister
avond druk stemmen tellen. Bur
gemeester Van der Willigen gaf
daarbij van zijn belangstelling
blijk.
redacteuren
LEIDEN De verkiezingskoorts heeft Leiden gisteravond nauwelyks in
haar ban gehad. In sociëteit Minerva aan de Breestraat, waar de politiek
geïnteresseerden zich centraliseerden, was de stemming zeer lauw. Vreugde
kreten hoorde men nauwelijks. Van grote verslagenheid was ook niets te
bespeuren. Met een zekere apathie verwerkte men de verkiezingsuitslagen.
In het begin van de avond bestond óók daar zelfs geen belangstelling voor.
De verrichtingen van Feyenoord werden hoger aangeslagen. Vandaar ook,
dat de discussies en het forum, pas na de Europa-cup-wed8trijd op gang
kwamen.
In het rechtse bolwerk Minerva, wat or.der meer te merken was aan de
pilsjes die van drie kwartjes naar een gulden omhoog geschroefd waren,
werd met de spelregels van de democratie ook luchtig de hand gelicht.
Zoals reeds gezegd, de belangstelling voor de politiek was aanvankelijk
zeer gering. Bij tientallen schaarden men zich voor de beeldbuizen. Maar
bij enkele toestellen werd reeds na een kwartier or.der morrende protesten
geswitcht van voetbal naar verkiezingen, met als gevolg, dat voor een buis
met politiek slechts enkelen zaten of stonden en de rest bij de overige kijk
kasten hun genot zochten. Na tienen stroomde Minerva pas goed vol. Er
kwam lijn in de uitslagen en de eerste commentaren van Leidse politieke
kopstukken kwamen.
Mr. Jo Hanssen, bij afwezigheid van lijsttrekker S. Menken de KVP-topper
van de avond, was toen de eerste uitslagen binnenkwamen lang niet on
tevreden. Hij was zichtbaar blij, dat het verlies zich vr(j gering aan liet
zien en deelde donker biertjes uit op de „overwinning". Wethouder Harmeen
viel het ook al reuze mee.
Teleurgesteld was men daarentegen in het gehele PPR- en PSP-kamp. De
respectievelijk tegenvallende winst en het grote verlies werd voornamelijk
op de lage opkomst geschoven, die in Leiden lager was dan het landelijk
gemiddelde. In de discussies kreeg de gemeente-politiek aanmerkelijk meer
aandacht, dan de Provinciale Staten of de Kamer. Zo waren we getuige
van een gesprek tussen Theo Dirks, afdelingsvoorzitter van de Party van
de Arbeid in Leiden en een partij-genoot. Vraag van de partijgenoot: „Ik
begrijp niet, dat jullie mevrouw Kerling als lijsttrekster naar voren hebben
geschoven en r.iet Van Aken. Of hebben jullie soms het vrouwelijk schoon
in het gewoel willen gooien?"
Di'-ks: „Ja, ook wel. We mikken ook op het sex-appeal." Partijvoorzitter
Dirks, die zich verder uiterst gereserveerd opstelde en zich overigens al
aardig tot een partybonsje begint te ontwikkelen, kreeg daarop een zeer
verwijtende blik toegeworpen-. Mevrouw Kerling later op de avond toen ze
niet ontevreden kon zijn met kleine winst die haar party ln Leiden heeft
geboekt en al aankondigde dat zrj voor de komende verkiezingen met
toeters de straat opgaat: „Voor de sex-appeal hadden ze beter een van
twintig kunnen nemen" en tegen twaalven: „Nu ga ik naar bed, want m'n
dochter zegt al: Mams als u niet genoeg slaap krygt, dan wordt u ln de pers
niet meer „die frisse aantrekkeiyke vrouw" genoemd."
In het forum zaten onder andere de heren Portheine (WD), Vrouwenfelder
(KVP), Van Eerd (PPR), Geelkerken (ARP), Buizerd (CHU), Spaan (ARP)
en De Block (PvdA) en stond onder leidir.g van Michael van der Putten,
student in de wijsbegeerte en universitair medewerker van de Leidse Courant.
Over de slechte opkomst in Leiden (33,4 procent thuisblijvers) zei Geel
kerken: „Jammer, ik dacht dat het Nederlandse volk zo graag voor pro
gressief doorgaat en zo graag voor zijn rechten opkomt. Jammer, het is
zeker nog niet ryp om een vrije keuze te doen."
K. L. M. van Eerd noemde de tegenvallende opkomst een onbegrijpenlijke
laksheid van het kiezersvolk en mr. Portheine die zei helemaal geen voor-
star, der te zijn geweest van de afschaffing van de opkomstplicht, vond het
angstig en zelfs gevaarlijk. De ARP'er Buizerd stelde, dat het kiezersvolk
zijn verantwoordelijkheid niet bewust is. terwyi de KVP'er Vrouwenfelder
de vraag waarom de kiezers zijn weggebleven veel interessanter vond. Het
geringe winstpercentage vond PPR-kopstuk Van Eerd zeer teleurstellend
en Geelkerken van de ARP weet het geringe verlies van zijn partij aan het
Zeilstra-effect uit '66. toen de ARP dank zij de populariteit van Zeilstra
meer stemmen haalde dan redeiykerwys verwacht mocht worden. De
KVP'er Vrouwenfelder vond het verlies van zijn party niet opzienbarend:
„Alle grote partijen lijden aan slijtage."
Het Tweede Kamerlid T. Brouwer uit Wassenaar wond zich nogal op over
de commentatoren voor radio en t.v. „Het is gewoon opvallend hoe de heren
zich nu in alle bochten wringen nu de uitslagen anders uitvallen dan zy
vpor$pel«3 hadden."
Mevr. Kerling, die gisteren de hele dag in een stembureau had doorgebracht
(„Het lijkt net of je in een winkeltje zit. Je zit te wachten tot er een klant
binnenkomt") verklaarde het bij de PvdA vi-y aanzienlijke stemmenverlies
let wel: procentueel ging de PvdA vooruit als volgt: „De aanhangers
van DS'70 hebben geen alternatief gehad. Ik denk dat die met name vooral
zijn weggebleven." Hetgeen wethouder Sannes (DS'70) vanmorgen- tele
fonisch bevestigde.
De PSP'er Walle (Wat is eigenlijk het passifistische aan deze strydbare jonge
politicus?) kon het verlies van zijn party moeilijk verwerken. „Wij zyn
voor vernieuwing, maar niet op deze manier. Wij willen aktie vanaf de
basis", aldus Walle, die voorts aankondigde, dat hy de WD'er Portheine
zou eaan ontmaskeren.
De Boer Pompe vatte het zware verlies van de Boerenparty nog al licht
op. Zouden de Leidenaars gisteren voor de gemeenteraad hebben gestemd,
dan zou de BP riet meer in de raad terugkeren. Pompe: „Nou, daar kan ik
dan echt helemaal niets aan doen."
Toen de Leidse uitslag binnenkwam zei Anti-Pakker van D'66-Leiden, de
heer Luyendyk: „Deze verdubbeling mag je geen winst roemen. De opkomst
is bedroevend. De democraat weet de tegenvallende winst met name aan
„de sterilisatie", waarvan in een D'66 rapport sprake is geweest. „Het is
gewoon doodeng hoe die mensen dat raipport hebben opgesteld."
De enige vreugdekreet van de avond kwam uit de mond van Wouter Kuyper
toen de Leidse uitslag binnenkwam en bleek dat D'66 in Leiden goed is
voor 3 misschien 4 zetels. Mr. Portheine reageerde daarop met: „Laat die
man zich wat beleefder gedragen."
Mr. Hanssen, die in het begin van de avond vrij optimistisch was, was teleur
gesteld toen de Leidse uitslag binnenkwam en wilde niet zitting nemen in
het forum, hetgeen hem zeer kwalijk genomen werd. „Het gaat hier om de
Staten, niet om de Raad", aldus de KVP'er, die ook een verklaring had
waarin de KVP in Leiden met een kwart is gezakt: „De studenten, de
katholieke, steunen ons niet meer. Ik merkte het vanmorgen al bij Augus-
tinus. Die hebben zo'n duizend leden en dat betekent al gauw een zetel.
Binnen Augustinus is een werkgroep gemeente-politiek geformeerd, waar
voor wij. de KVP, hebben ingeschreven, maar we hebben er nooit meer iets
van gehoord", aldus de KVP-voorzitter. die desondanks tegen half een, toen
de show in Mirerva al zo goed als afgelopen was, de verwachting uitsprak
dat het PAK bij de aanstaande gemeenteraadsverkiezingen geen meerder
heid behaalt.
Van Polanen op
non-actief
LEIDEN Adri van Polanen, Sport
school Luiten, zal door zyn oude knie
blessure, opgelopen in Rusland, febr. j.I.
enkele weken op doktersadvies niet mo
gen judoën.
Foto's hebben uitgemaakt dat er sprake
is van een flinke ontsteking. Hierdoor
zal hij niet kunnen meedoen tegen België
zaterdag a.s. en aan het internationale
toernooi in Linz. Ook zijn deelname
aan de selecties voor de Europese kam
pioenschappen eind april is nog niet
zeker.
JONGENSTEAM
VAN BARONIE
IS KAMPIOEN
ALPHEN Het eerste jongensteam
van de Tafeltennisclub Baronie la onge
slagen kampioen geworden van de twee
de jeugdldasse. Gisteravond werden z(j
gehuldigd in de kantine van Baronie,
Gort Boot, Cees Otto en Benno v. d.
Meent, de jongens van het kamploens-
team, werden in de bloemetjes gezet.
Baronie heefl Inmiddels zeventig jon
gens en meisjes als lid ingeschreven, 'n
record-aantal.
Het eerste herenteam. dat in de geva
renzone van degradatie was gekomen,
heeft na twee gewonnen wedstryden de
kans weer in eigen hand. Lijstaanvoer
der Docos werd eerst geslagen met 6-4
en vervolgens moest Steeds Vooruit uit
Warmond met dezelfde cyfers dit lot-
ondergaan. Cor de Veth, weer terug in
het eerste team, bleek een goede ver
sterking te zijn. van de zes enkelspelen
won hij er vijf. Het derde herenteam is
weer kandidaat voor de eerste plaats.
Van de Burcht werd in Leiden gewon
nen met 7-3 en tegen medekandidaat
voor de titel Reflex uit Voorschoten
werd met 5-5 geiyk gespeeld. Heren 4
won van Play-Fair uit Leimuiden met
6-4 en versloeg Effect '54 in Zoeter-
woude met 7-3. Bij de jongens versloeg
het eerste team Avanti thuis met 7-3 en
bleef ongeslagen. Jongens 2 speelde te
gen Treffers en kwam tot een knap ge
lijk spel 5-5. Jongens 3, met elkaar 31
jaar, namen de eerste plaats over van
Avanti, waarvan zy met niet minder
dan 9-1 wonnen. Meisjes I was het enige
team dat de winst aan haar tegenstand
sters moest laten. Zij verloren van St.
Vooruit in Warmond met 7-3. Meisjes 2
stuurde Scylla uit Leiden met een 10-0
nederlaag naar huis.
